You are on page 1of 9

Prawo rozpadu promieniotwórczego

Jeśli w danej chwili mamy dużą próbkę zawierającą N jąder


promieniotwórczych, to po dowolnym czasie t liczba tych jąder będzie
mniejsza (część jąder ulegnie przemianie – rozpadowi).

Liczba jąder N, które ulegną rozpadowi w ciągu


krótkiego czasu t zależy od początkowej liczby
jąder N oraz stałej rozpadu λ
N – liczba jąder, które uległy
rozpadowi  – stała rozpadu (zaniku)
t – czas, w którym nastąpił N – całkowita liczba jąder
rozpad N jąder
Kiedy jądro atomu ulega przemianie, wysyłając przy tym cząstkę
,  czy foton , mówimy, że następuje jego rozpad
promieniotwórczy. Ilość substancji promieniotwórczej maleje
wówczas z upływem czasu – maleje aktywność substancji
promieniotwórczej.
Aktywnością substancji promieniotwórczej nazywamy liczbę
∆𝑁
rozpadów atomów 𝐴 (jąder)
= promieniotwórczych w niej zawartych,
jaka następuje w ciągu∆𝑡
jednej sekundy.

A – aktywność (średnia w czasie t)


N – liczba jąder, które uległy rozpadowi
t – czas, w którym nastąpił rozpad
Jednostką aktywności jest bekerel Bq.

Źródło promieniowania ma aktywność 1Bq, jeśli w czasie 1s


nastąpił rozpad 1 jądra.
Dla określenia aktywności przyjmuje się również jednostkę
noszącą nazwę kiur Ci.

Za jeden kiur przyjmuje się aktywność 1 g radu, tzn. liczbę


rozpadów, które zachodzą w ciągu 1 s w 1 g radu.

1 Ci jest aktywnością takiej ilości substancji


promieniotwórczej, w której w ciągu 1 s następuje
3,7·1010 rozpadów.
Prawo rozpadu promieniotwórczego

Liczba jąder promieniotwórczych w próbce maleje


wykładniczo zgodnie z zależnością:

N – liczba jąder, która


pozostała po czasie t
N0 – początkowa liczba jąder
promieniotwórczych
t – czas rozpadu
T-czas połowicznego
rozpadu
T1/2 – czas (okres), po którego
upływie pozostaje w próbce
połowa początkowej liczby
jąder, nazywamy czasem
połowicznego rozpadu (zaniku).
Stała rozpadu  związana jest z czasem
połowicznego rozpadu T1/2 zależnością:
Zastosowanie prawa rozpadu promieniotwórczego
W historii, archeologii, biologii i geologii ważną rolę odgrywa
nietrwały izotop węgla 14C o czasie połowicznego rozpadu około
6000 lat. Stanowi on stały niewielki procent węgla zawartego w
materii każdego żywego organizmu.
Po śmierci organizmu rozpad tego izotopu powoduje, że jego
zawartość w organizmie maleje w miarę upływu czasu. Pomiar
stosunku zawartości izotopu 14C i „zwykłego” węgla 12C pozwala
więc na wyznaczenie „daty” śmierci organizmu.

Jeśli np. w odnalezionym narzędziu drewnianym stosunek ten


jest czterokrotnie mniejszy niż w rosnącym drzewie, to możemy
obliczyć, że narzędzie wykonano co najmniej 12000 lat temu,
ponieważ po 6000 latach ilość izotopu 14C maleje do połowy, a po
następnych 6000 latach do połowy z połowy, czyli do 1/4.

You might also like