You are on page 1of 9

DAILY LESSON LOG FOR Paaralan: BANTOG ELEMENTARY SCHOOL Baitang at Antas V-MARCOS

IN-PERSON CLASSES Guro: RUSTAN S. GALANG Asignatura: ARALING PANLIPUNAN


Petsa ng Pagtuturo: PEBRERO 20 – 24, 2023 (WEEK 2) Markahan: IKATLONAG MARKAHAN

LUNES MARTES MIYERKOLES HUWEBES BIYERNES


I.LAYUNIN
A. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa mga pagbabago sa lipunan ng sinaunang Pilipino kabilang ang pagpupunyagi ng ilang pangkat na mapanatili ang kalayaan sa Kolonyalismong
Espanyol at ang impluwensya nito sa kasalukuyang panahon.
B. Pamantayan sa Pagganap Nakakapagpakita ng pagpapahalaga at pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga Pilipino sa panahon ng kolonyalismong Espanyol

C. Mga Kasanayan sa Pagkatuto/Most Napahahalagahan ang pagtatanggol ng mga Pilipino laban sa kolonyalismong Espanyol (AP5KPKIIIg-i6)
Essential Learning Competencies
(MELCs)
Isulat ang code ng bawat kasanayan.
D. Paksang Layunin a. Naitataya ang mga ginawang pagtatanggol ng mga Pilipino laban sa kolonyalismong Espanyol.
b. Naipagmamalaki ang pagpupunyagi ng mga Pilipino na makamit ang kalayaan laban sa kolonyalismong Espanyol.
II.NILALAMAN Ang Pagtatanggol ng mga Pilipino Ang Pagtatanggol ng mga Pilipino Ang Pagtatanggol ng mga Pilipino Ang Pagtatanggol ng mga Pilipino LINGGUHANG PAGSUSULIT
laban sa Kolonyalismong Espanyol laban sa Kolonyalismong Espanyol laban sa Kolonyalismong Espanyol laban sa Kolonyalismong Espanyol
KAGAMITANG PANTURO
A. Sanggunian
I. Mga pahina sa Gabay ng Guro
II. Mga pahina sa Kagamitang Pang-
mag-aaral
III. Mga pahina sa Teksbuk
IV. Karagdagang Kagamitan mula sa Teves Jr., N. , Lopez M., & Castaños, Teves Jr., N. , Lopez M., & Teves Jr., N. , Lopez M., & Teves Jr., N. , Lopez M., & Teves Jr., N. , Lopez M., &
portal ng Learning L. (2020). Ikatlong Markahan – Castaños, L. (2020). Ikatlong Castaños, L. (2020). Ikatlong Castaños, L. (2020). Ikatlong Castaños, L. (2020). Ikatlong
Resource/SLMs/LASs Modyul 2: Pagtatanggol ng mga Markahan – Modyul 2: Markahan – Modyul 2: Markahan – Modyul 2: Markahan – Modyul 2:
Pilipino Laban sa Kolonyalismong Pagtatanggol ng mga Pilipino Pagtatanggol ng mga Pilipino Pagtatanggol ng mga Pilipino Pagtatanggol ng mga Pilipino
Espanyol Self-Learning Modules]. Laban sa Kolonyalismong Laban sa Kolonyalismong Laban sa Kolonyalismong Laban sa Kolonyalismong
Department of Education Espanyol Self-Learning Modules]. Espanyol Self-Learning Modules]. Espanyol Self-Learning Modules]. Espanyol Self-Learning Modules].
Department of Education Department of Education Department of Education Department of Education
B. Iba pang Kagamitang Panturo PowerPoint Presentation, laptop, PowerPoint Presentation, laptop, PowerPoint Presentation, laptop, PowerPoint Presentation, laptop, PowerPoint Presentation, laptop,
SLMs/Learning Activity Sheets, SLMs/Learning Activity Sheets, SLMs/Learning Activity Sheets, SLMs/Learning Activity Sheets, SLMs/Learning Activity Sheets,
bolpen, lapis, kuwaderno bolpen, lapis, kuwaderno bolpen, lapis, kuwaderno bolpen, lapis, kuwaderno bolpen, lapis, kuwaderno
III. PAMAMARAAN
A. Balik-Aral sa nakaraang aralin Panuto: Kumpletuhin ang graphic Panuto: Ibigay ang tatlong (3) Panuto: Ano-ano ang mga paraan Panuto: Ipaliwanag ang pananakop
at/o pagsisimula ng bagong organizer ukol sa mga dahilan ng dahilan ng pananakop ng mga na ginawa ng mga katutubo sa ng mga Espanyol sa mga katutubo
aralin. pag- aalsa ng katutubo sa mga kastila sa mga katutubo sa Cordillera upang magtagumpay sa ng Muslim at kung paano
Espanyol. Cordillera. pananakop ng mga kastila? nagtagumpay ang mga ito.

1. 1.
2. 2.
3. 3.
B. Paghahabi sa layunin ng aralin Tukuyin ang mga katutubo/pangkat Bakit mahalagang pagyamanin at ATING ALAMIN!
etnolingguwistiko sa Cordillera. bigyan ng respeto ang mga 1. Ano ang banal na kasulatan ng
katutubong Pilipino tulad ng mga mga Muslim?
nasa Cordillera?
2. Sino ang propeta ng mga
kapatid nating Muslim?
3. Sino ang tinuturing na Diyos ng
ating mga kapatid na Muslim?

https://www.licas.news/wp-
1. content/uploads/
______________________ 2020/02/2019.06.05-Eidl-Ftir-at-
Sagot: Ibaloi https://katutuboproject.org/wp- the-Blue-Masjid-JC-17.jpg
content/uploads/2014/09/
Ifugao_2065_021.jpg Tama bang magkaroon tayo ng
kaisipan na magdudulot ng maling
paniniwala o pananaw sa ating
mga kapatid na Muslim tulad ng
‘sila ay mga rebelde’?

1.
______________________
Sagot: Ifugao
C. Pag-uugnay ng mga halimbawa Sa sinaunang panahon, ang mga Sa sinaunang panahon, ang mga Ang mga katutubong Pilipino ay Ang kaisipan na ang ating mga
sa bagong aralin. katutubong pangkat sa Cordillera ay katutubong pangkat sa Cordillera at namuhay nang malaya ayon sa kapatid na Muslim ay isang daalng
namuhay nang malaya at payapa mga Muslim sa Mindanao ay kanilang kinagisnang uri ng porsyento na mali. Dahil saang
alinsunod sa kanilang mga batas at namuhay nang malaya at payapa pamumuhay. Payapa at masaya sulok ng Pilipinas, Muslim man at
kulturang kinagisnan. Nang dumating alinsunod sa kanilang mga batas at sila sa kanilang panirahan. Nang Kristiyano ay maaaring maging
ang mga Espanyol sa kanilang lugar, kulturang kinagisnan. Nang dumating ang mga dayuhang rebelde o mabuting halimbawa.
nagkaroon ng mga pagbabago sa dumating ang mga Espanyol sa Espanyol, nagbago ang kanilang Nararapat ngang tularan natin sila
kanilang kalagayan at pamumuhay. kanilang lugar, nagkaroon ng mga kalagayan at naging magulo na sa kanilang pinakitang katapangan.
Ano-ano ang mga pagbabagong mga pagbabago sa kanilang kalagayan ang kanilang pamumuhay. Ginamit
ito? Ano-anoa ng mga paraan ng at pamumuhay. Ano-ano ang mga ng mga Espanyol ang armadong
pagtugon ng mga pilipino sa pagbabagong mga ito? Ano-anoa paraan ng pananakop upang sila
kolonyalismong Espanyol? ng mga paraan ng pagtugon ng ay pilit na sakupin. Subalit hindi
mga pilipino sa kolonyalismong nagtagumpay ang paraang ito dahil
Espanyol? lumaban ang mga katutubo. Sa
gayon, hindi nagtagumpay ang
pananakop dahil sa ipinamalas na
katapangan at pagpapahalaga sa
kalayaan ng mga katutubo.
D. Pagtalakay ng bagong konsepto Naging masigasig sa Naging masigasig sa Naging masigasig sa Naging masigasig sa
at paglalahad ng bagong pagpapalaganap ng kolonyalismo pagpapalaganap ng kolonyalismo pagpapalaganap ng kolonyalismo pagpapalaganap ng kolonyalismo
kasanayan #1 ang mga Espanyol sa Pilipinas. ang mga Espanyol sa Pilipinas. ang mga Espanyol sa Pilipinas. ang mga Espanyol sa Pilipinas.
Ginamit nila ang Kristiyanismo at Ginamit nila ang Kristiyanismo at Ginamit nila ang Kristiyanismo at Ginamit nila ang Kristiyanismo at
mga patakaran tulad ng reduccion, mga patakaran tulad ng reduccion, mga patakaran tulad ng reduccion, mga patakaran tulad ng reduccion,
enconmienda, polo y servicio, at enconmienda, polo y servicio, at enconmienda, polo y servicio, at enconmienda, polo y servicio, at
tribute upang maipasailalim sa tribute upang maipasailalim sa tribute upang maipasailalim sa tribute upang maipasailalim sa
kanilang kapangyarihan ang kanilang kapangyarihan ang kanilang kapangyarihan ang kanilang kapangyarihan ang
Pilipinas. Gayunpaman, hindi lahat Pilipinas. Gayunpaman, hindi lahat Pilipinas. Gayunpaman, hindi lahat Pilipinas. Gayunpaman, hindi lahat
ng mga katutubong pangkat sa ng mga katutubong pangkat sa ng mga katutubong pangkat sa ng mga katutubong pangkat sa
bansa ay napasuko at nasakop ng bansa ay napasuko at nasakop ng bansa ay napasuko at nasakop ng bansa ay napasuko at nasakop ng
mga Espanyol. Dahil sa katangiang mga Espanyol. Dahil sa katangiang mga Espanyol. Dahil sa katangiang mga Espanyol. Dahil sa katangiang
heograpikal ng Pilipinas, naging heograpikal ng Pilipinas, naging heograpikal ng Pilipinas, naging heograpikal ng Pilipinas, naging
mahirap para sa kanila na masakop mahirap para sa kanila na masakop mahirap para sa kanila na mahirap para sa kanila na
ang lahat ng pangkat na nakatira sa ang lahat ng pangkat na nakatira masakop ang lahat ng pangkat na masakop ang lahat ng pangkat na
masusukal na kabundukan at sa masusukal na kabundukan at nakatira sa masusukal na nakatira sa masusukal na
magkakahiwalay na pulo. Idagdag pa magkakahiwalay na pulo. Idagdag kabundukan at magkakahiwalay na kabundukan at magkakahiwalay na
rito ang ibayong katapangan na pa rito ang ibayong katapangan na pulo. Idagdag pa rito ang ibayong pulo. Idagdag pa rito ang ibayong
ipinamalas ng ilang katutubong ipinamalas ng ilang katutubong katapangan na ipinamalas ng ilang katapangan na ipinamalas ng ilang
pangkat tulad ng mga Igorot sa pangkat tulad ng mga Igorot sa katutubong pangkat tulad ng mga katutubong pangkat tulad ng mga
Cordillera at mga Muslim sa Cordillera at mga Muslim sa Igorot sa Cordillera at mga Muslim Igorot sa Cordillera at mga Muslim
Mindanao. Mindanao. sa Mindanao. sa Mindanao.
E. Pagtalakay ng bagong konsepto Mga Katutubong Pangkat na hindi Mga Katutubong Pangkat na hindi Ang mga Muslim sa Mindanao Ang mga Muslim sa Mindanao
at paglalahad ng bagong napasailalim sa mga Espanyol napasailalim sa mga Espanyol Kagaya ng karanasan sa mga Kagaya ng karanasan sa mga
kasanayan #2 Igorot, hindi rin agad nasakop ng Igorot, hindi rin agad nasakop ng
Hindi naging ganoon kadali para sa Hindi naging ganoon kadali para sa mga Espanyol ang mga Muslim sa mga Espanyol ang mga Muslim sa
mga Espanyol ang pagsakop sa mga Espanyol ang pagsakop sa Mindanao. Mula ika-7 hanggang Mindanao. Mula ika-7 hanggang
Pilipinas. Bukod sa paggamit ng Pilipinas. Bukod sa paggamit ng ika-14 na siglo, ay sinakop ng mga ika-14 na siglo, ay sinakop ng mga
dahas, kinailangang gumamit ng mga dahas, kinailangang gumamit ng Moors o Moro, mga Muslim mula Moors o Moro, mga Muslim mula
taktika upang masupil ang mga mga taktika upang masupil ang sa kasalukuyang Algeria at sa kasalukuyang Algeria at
katutubo at tanggapin ang mga katutubo at tanggapin ang Morocco, ang Spain. Batay sa Morocco, ang Spain. Batay sa
kolonyalismo. Bagamat nasakop ang kolonyalismo. Bagamat nasakop karanasang ito, batid ng mga karanasang ito, batid ng mga
kapatagang bahagi ng Luzon at ang kapatagang bahagi ng Luzon Espanyol na hindi magiging madali Espanyol na hindi magiging madali
Visayas, hindi naman nasakop ang at Visayas, hindi naman nasakop na magapi ang mga Muslim sa na magapi ang mga Muslim sa
mga kabundukan sa hilagang bahagi ang mga kabundukan sa hilagang timog ng Pilipinas. Ang mga timog ng Pilipinas. Ang mga
ng Luzon. Hindi rin nasakop ang mga bahagi ng Luzon. Hindi rin nasakop sultanato ay may aktibong sultanato ay may aktibong
sultanato sa Mindanao dahil sa lakas ang mga sultanato sa Mindanao ugnayang pangkalakalan sa bawat ugnayang pangkalakalan sa bawat
at tapang na ipinamalas ng mga dahil sa lakas at tapang na isa at sa mga karatig sultanato sa isa at sa mga karatig sultanato sa
mandirigmang Muslim laban sa mga ipinamalas ng mga mandirigmang Timog-Silangang Asya. Nabibigkis Timog-Silangang Asya. Nabibigkis
Espanyol. Nang hindi masupil ng Muslim laban sa mga Espanyol. din sila ng kasunduang ipagtanggol din sila ng kasunduang ipagtanggol
mga Espanyol ang mga Igorot at Nang hindi masupil ng mga ang bawat isa sa oras ng kagipitan. ang bawat isa sa oras ng kagipitan.
Muslim ay higit na naging marahas Espanyol ang mga Igorot at Muslim Upang maging ganap at lehitimo Upang maging ganap at lehitimo
ang kanilang pamamaraan. ay higit na naging marahas ang ang pagsakop nila sa buong ang pagsakop nila sa buong
Ipinatupad nila dito ang “Divide and kanilang pamamaraan. Ipinatupad Pilipinas, noong 1571 ay sinimulan Pilipinas, noong 1571 ay sinimulan
Rule Policy” na naglalayong nila dito ang “Divide and Rule ng mga Espanyol ang tangkang ng mga Espanyol ang tangkang
pagwatak-watakin ang mga katutubo Policy” na naglalayong pagwatak- pagsakop sa Mindanao. Hindi pagsakop sa Mindanao. Hindi
upang hindi sila magkaisa laban sa watakin ang mga katutubo upang basta sumuko ang mga Muslim. basta sumuko ang mga Muslim.
mga Espanyol. Bilang bahagi ng hindi sila magkaisa laban sa mga Nilabanan nila ang puwersa ng Nilabanan nila ang puwersa ng
kanilang taktika, naghirang din ang Espanyol. Bilang bahagi ng mga Espanyol na sumalakay sa mga Espanyol na sumalakay sa
mga ito ng mga katutubong kanilang taktika, naghirang din ang Mindanao sa serye ng labanang Mindanao sa serye ng labanang
mersenaryo upang labanan ang mga mga ito ng mga katutubong tinawag na tinawag na
kapwa katutubo. mersenaryo upang labanan ang Digmaang Moro. Dahil sa Digmaang Moro. Dahil sa
mga kapwa katutubo. katapangang pinairal ng mga katapangang pinairal ng mga
Ang mga Igorot sa Cordillera Muslim ay nanatili silang malaya Muslim ay nanatili silang malaya
Isa sa mga lugar na hindi Ang mga Igorot sa Cordillera (maliban sa ilang bahagi ng (maliban sa ilang bahagi ng
napagtagumpayang sakupin ng mga Isa sa mga lugar na hindi Mindanao) hanggang sa Mindanao) hanggang sa
Espanyol ay ang kabundukan ng napagtagumpayang sakupin ng pagtatapos ng kolonyalismong pagtatapos ng kolonyalismong
Cordillera. Naninirahan dito ang mga mga Espanyol ay ang kabundukan Espanyol sa Pilipinas. Espanyol sa Pilipinas.
Igorot, na nahahati sa iba’t ibang ng Cordillera. Naninirahan dito ang
pangkat etnolingguwistiko: mga Igorot, na nahahati sa iba’t Mga Digmaang Moro Mga Digmaang Moro
1. Ibaloi ibang pangkat etnolingguwistiko: 1. Tulad ng Cordillera, naging Tulad ng Cordillera, naging
2. Isneg (o Apayao) Ibaloi maigting din ang pagpapadala ng maigting din ang pagpapadala ng
3. Kankanaey 2. Isneg (o Apayao) mga Espanyol ng mga mga Espanyol ng mga
4. Kalinga 3. Kankanaey ekspedisyong militar sa Mindanao ekspedisyong militar sa Mindanao
5. Bontoc 4. Kalinga upang tuluyan na itong upang tuluyan na itong
6. Ifugao 5. Bontoc mapasailalim sa kanila. Sa mapasailalim sa kanila. Sa
6. Ifugao panahong ito, anim na digmaan panahong ito, anim na digmaan
Nakabatay ang kanilang hanapbuhay ang sumiklab sa pagitan ng mga ang sumiklab sa pagitan ng mga
sa pagsasaka, at pangangayaw o Nakabatay ang kanilang Muslim at mga Espanyol. Sa pang- Muslim at mga Espanyol. Sa pang-
paglahok sa mga digmaan laban sa hanapbuhay sa pagsasaka, at apat na Digmaang Moro inilunsad apat na Digmaang Moro inilunsad
ibang pangkat etniko. Mayroon din pangangayaw o paglahok sa mga ang kauna-unahang jihad o banal ang kauna-unahang jihad o banal
silang paniniwalang panrelihiyon digmaan laban sa ibang pangkat na digmaan laban sa mga na digmaan laban sa mga
kung saan tinitingnan ang kalikasan etniko. Mayroon din silang Espanyol na pinamunuan ni Sultan Espanyol na pinamunuan ni Sultan
bilang tahanan ng mga espiritu. paniniwalang panrelihiyon kung Kudarat. Nagtatag ng Kuta sa Kudarat. Nagtatag ng Kuta sa
saan tinitingnan ang kalikasan Zamboanga ang mga Espanyol Zamboanga ang mga Espanyol
Mga Dahilan sa pagsakop ng mga bilang tahanan ng mga espiritu. upang magsilbing lunsaran ng upang magsilbing lunsaran ng
Espanyol sa mga Igorot: Mga Dahilan sa pagsakop ng mga pagsakop nila sa mga sultanato sa pagsakop nila sa mga sultanato sa
Espanyol sa mga Igorot: Mindanao. Nais nilang mapahina Mindanao. Nais nilang mapahina
1. Pananakop dahil sa ginto ang kapangyarihan ng mga Muslim ang kapangyarihan ng mga Muslim
1. Pananakop dahil sa ginto at maipalaganap ang Kristiyanismo at maipalaganap ang Kristiyanismo
Bahagi ng tangkang pananakop ng na pinangunahan ni Gobernador- na pinangunahan ni Gobernador-
mga Espanyol sa mga Igorot ay ang Bahagi ng tangkang pananakop ng Heneral Sebastian Hurtado de Heneral Sebastian Hurtado de
pagpapalaganap ng Kristiyanismo. mga Espanyol sa mga Igorot ay Corcuera. Nagkaroon ng Corcuera. Nagkaroon ng
Ang paniniwalang Animismo ng mga ang pagpapalaganap ng tunggalian sa pagitan ng mga tunggalian sa pagitan ng mga
Igorot ay itinuturing ng mga Espanyol Kristiyanismo. Ang paniniwalang Muslim at Espanyol. Muslim at Espanyol.
na isang uri ng pagsamba sa mga Animismo ng mga Igorot ay Pansamantalang nagkaroon ng Pansamantalang nagkaroon ng
demonyo. Ayon sa mga mananakop, itinuturing ng mga Espanyol na kapayapaan sa pagitan ng kapayapaan sa pagitan ng
upang maligtas ang kaluluwa ng mga isang uri ng pagsamba sa mga Espanyol at mga Muslim subalit Espanyol at mga Muslim subalit
Igorot, kailangan nilang yakapin ang demonyo. Ayon sa mga taong 1655, pinatay ang sugo ng taong 1655, pinatay ang sugo ng
Kristiyanismo. Dagdag pa rito, mananakop, upang maligtas ang mga Espanyol dahil pilit na mga Espanyol dahil pilit na
hangad din ng mga Espanyol na kaluluwa ng mga Igorot, kailangan ipinapatanggap ang Kristiyanismo ipinapatanggap ang Kristiyanismo
gawing “sibilisado” ang mga Igorot nilang yakapin ang Kristiyanismo. kay Sultan Kudarat. Dito na kay Sultan Kudarat. Dito na
tulad ng kanilang ginawa sa mga Dagdag pa rito, hangad din ng mga naglunsad ng unang jihad si Sultan naglunsad ng unang jihad si Sultan
katutubo sa kapatagan. Sa Espanyol na gawing “sibilisado” Kudarat. Hindi sumalakay ang mga Kudarat. Hindi sumalakay ang mga
katunayan, ang hangad ng mga ang mga Igorot tulad ng kanilang Espanyol at sa halip ay isinara ang Espanyol at sa halip ay isinara ang
Espanyol ay ang deposito ng ginto sa ginawa sa mga katutubo sa kuta sa Zambaonga noong 1663. kuta sa Zambaonga noong 1663.
Cordillera. Natuklasan mula kay kapatagan. Sa katunayan, ang Pansamantalang naging mapayapa Pansamantalang naging mapayapa
Miguel Lopez de Legazpi ang mina hangad ng mga Espanyol ay ang ang Mindanao mula sa ang Mindanao mula sa
ng ginto sa Cordillera na ayon sa deposito ng ginto sa Cordillera. panghihimasok ng mga Espanyol panghihimasok ng mga Espanyol
balita dinadala ng mga Igorot sa Natuklasan mula kay Miguel Lopez at umiral ang kaayusan. at umiral ang kaayusan.
Ilocos. Kaya agad nagpadala ng de Legazpi ang mina ng ginto sa
misyon si Legazpi sa Ilocos sa Cordillera na ayon sa balita Sa mga labanang tinalakay, Sa mga labanang tinalakay,
pamumuno ng kanyang apo na si dinadala ng mga Igorot sa Ilocos. makikita na ang pangunahing makikita na ang pangunahing
Juan de Salcedo upang siyasatin ang Kaya agad nagpadala ng misyon si dahilan ng pagsalakay sa dahilan ng pagsalakay sa
mga gintong ibinebenta rito ng mga Legazpi sa Ilocos sa pamumuno ng Cordillera at Mindanao ay Cordillera at Mindanao ay
Igorot. Noong 1624, tuluyang inihinto kanyang apo na si Juan de pagpapalaganap ng Kristiyanismo. pagpapalaganap ng Kristiyanismo.
ang paghahanap ng minang ginto sa Salcedo upang siyasatin ang mga Subalit naroon din ang layuning Subalit naroon din ang layuning
Cordillera. Kasunod nito, napag- gintong ibinebenta rito ng mga matalo ang malakas na puwersa matalo ang malakas na puwersa ng
alamang mababang kalidad lamang Igorot. Noong 1624, tuluyang ng mga katutubo upang maging mga katutubo upang maging ganap
ng ginto ang nanggaling dito. inihinto ang paghahanap ng ganap ang pagsakop sa Pilipinas ang pagsakop sa Pilipinas at
minang ginto sa Cordillera. at mabigyan ng karangalan ang mabigyan ng karangalan ang
2. Pananakop dahil sa Kristiyanismo Kasunod nito, napag-alamang Espanya. Layunin din ng mga Espanya. Layunin din ng mga
mababang kalidad lamang ng ginto isinagawang pananalakay ng mga isinagawang pananalakay ng mga
Matapos ang hindi matagumpay na ang nanggaling dito. Espanyol ang makakalap ng Espanyol ang makakalap ng
paghahanap ng ginto sa Cordillera, kayamanan upang magamit sa kayamanan upang magamit sa
ipinadala naman dito ang mga 2. Pananakop dahil sa pagpapatupad ng kolonyalismo at pagpapatupad ng kolonyalismo at
Dominikano at Augustiniano upang Kristiyanismo maipangtustos sa ibang digmaang maipangtustos sa ibang digmaang
gawing Kristiyano ang mga Igorot. kinasasangkutan nila. kinasasangkutan nila.
Ninais ng mga Espanyol na mabura Matapos ang hindi matagumpay na Gayunpaman, nahirapan silang Gayunpaman, nahirapan silang
ang sinaunang relihiyon ng mga paghahanap ng ginto sa Cordillera, maisakatuparan ang kanilang maisakatuparan ang kanilang
Igorot at baguhin ang kanilang ipinadala naman dito ang mga layunin dahil sa ipinamalas na layunin dahil sa ipinamalas na
pamumuhay ayon sa pamantayan ng Dominikano at Augustiniano upang katapangan ng mga katutubo. katapangan ng mga katutubo.
mga Espanyol. Nagpadala ng misyon gawing Kristiyano ang mga Igorot. Kolonyalismong Espanyol at Kolonyalismong Espanyol at
ang mga Espanyol sa Cordillera Ninais ng mga Espanyol na mabura Pagkakakilanlan ng mga Pilipino Pagkakakilanlan ng mga Pilipino
upang maghanap ng ginto at gawing ang sinaunang relihiyon ng mga Malaki ang naging impluwensya ng Malaki ang naging impluwensya ng
Kristiyano ang mga Igorot. Ipinag- Igorot at baguhin ang kanilang kolonyalismong Espanyol sa kolonyalismong Espanyol sa
utos ni Gobernador-Heneral pamumuhay ayon sa pamantayan pagbubuo ng bansa at pagbubuo ng bansa at
Francisco de Tello de Guzman ang ng mga Espanyol. Nagpadala ng pagkakakilanlan ng mga Pilipino. pagkakakilanlan ng mga Pilipino.
pagpapadala ng misyong relihiyoso misyon ang mga Espanyol sa Bilang isang archipelago, isang Bilang isang archipelago, isang
sa Cordillera.Ngunit mahigpit na Cordillera upang maghanap ng hamon ang ipasailalim sa isang hamon ang ipasailalim sa isang
tinutulan ng mga Igorot ang tangkang ginto at gawing Kristiyano ang mga sentralisadong pamamahala ang sentralisadong pamamahala ang
binyagan sila sa Kristiyanismo. Ilan Igorot. Ipinag-utos ni Gobernador- hiwa-hiwalay na kaharian ng hiwa-hiwalay na kaharian ng
sa mga prayleng misyonero ay Heneral Francisco de Tello de Pilipinas. Dahil sa puwersahang Pilipinas. Dahil sa puwersahang
kanilang dinakip at pinatay. Hindi Guzman ang pagpapadala ng pagsakop ng mga Espanyol, pagsakop ng mga Espanyol,
nagtagumpay ang mga Espanyol sa misyong relihiyoso sa napabilis ang pagkakaisa ng napabilis ang pagkakaisa ng
mismong binyagan sa Kristiyanismo Cordillera.Ngunit mahigpit na magkakahiwalay na kaharian magkakahiwalay na kaharian
ang mga Igorot dahil sa mga tinutulan ng mga Igorot ang upang labanan ang mga dayuhang upang labanan ang mga dayuhang
sumusunod na kadahilanan: tangkang binyagan sila sa mananakop. Pinagbuklod sila ng mananakop. Pinagbuklod sila ng
1. Naging mahirap para sa mga Kristiyanismo. Ilan sa mga prayleng iisang karanasan sa ilalim ng mga iisang karanasan sa ilalim ng mga
misyonero na tunguhin nang madalas misyonero ay kanilang dinakip at Espanyol na siyang gumising sa Espanyol na siyang gumising sa
ang bulubundukin ng Cordillera. pinatay. Hindi nagtagumpay ang kanilang damdaming makabayan. kanilang damdaming makabayan.
2. Nagkaroon ng kakulangan sa mga mga Espanyol sa mismong Dahil sa kalayuan ng Pilipinas sa Dahil sa kalayuan ng Pilipinas sa
misyonerong maaaring ipadala sa binyagan sa Kristiyanismo ang mga Espanya, masasabing hindi Espanya, masasabing hindi
lalawigan. Igorot dahil sa mga sumusunod na ganoon katindi ang epekto ng ganoon katindi ang epekto ng
3. Naging mahirap din para sa mga kadahilanan: pagpapalaganap ng kulturang pagpapalaganap ng kulturang
sundalong Espanyol na ipinadala sa 1. Naging mahirap para sa mga Espanyol sa bansa kung Espanyol sa bansa kung
Cordillera na lupigin ang mga misyonero na tunguhin nang ihahambing sa karanasan ng iba ihahambing sa karanasan ng iba
mandirigmang Igorot sa madalas ang bulubundukin ng nitong kolonya gaya ng Mexico. nitong kolonya gaya ng Mexico.
bulubunduking kabisado nila ang Cordillera. Nagkaroon ng pagkakataon ang Nagkaroon ng pagkakataon ang
pasikot-sikot. 2. Nagkaroon ng kakulangan sa mga Pilipinong piliin ang mga mga Pilipinong piliin ang mga
3. Pananakop dahil sa Monopolyo sa mga misyonerong maaaring impluwensiyang pangkultura at impluwensiyang pangkultura at
Tabako Pagsapit ng ika-19 na siglo, ipadala sa lalawigan. panlipunan na maiaangkop nila sa panlipunan na maiaangkop nila sa
muling nagpadala ng misyon ang 3. Naging mahirap din para sa mga nakagisnang kalinangan. Sa huli, nakagisnang kalinangan. Sa huli,
mga Espanyol sa Cordillera upang sundalong Espanyol na ipinadala nagbigay-daan ang kolonyalismong nagbigay-daan ang kolonyalismong
magtatag dito ng pamahalaang sa Cordillera na lupigin ang mga Espanyol upang matuklasan ng Espanyol upang matuklasan ng
militar. Ito ay upang masigurong mandirigmang Igorot sa mga katutubo kung ano ang kaya mga katutubo kung ano ang kaya
susunod ang mga Igorot sa bulubunduking kabisado nila ang nilang gawin upang maipagtanggol nilang gawin upang maipagtanggol
ipinatupad ni Gobernador-Heneral pasikot-sikot. ang karapatang mamuhay nang ang karapatang mamuhay nang
Jose Basco y Vargas na monopolyo 3. Pananakop dahil sa Monopolyo malaya. Hinamon nito ang malaya. Hinamon nito ang
sa tabako noong 1781. sa Tabako Pagsapit ng ika-19 na pagmamahal sa bayan ng mga pagmamahal sa bayan ng mga
siglo, muling nagpadala ng misyon Pilipino. Gayun din, nagbigay-daan Pilipino. Gayun din, nagbigay-daan
Sa ilalim ng monopolyo sa tabako, ang mga Espanyol sa Cordillera ang kolonyalismong Espanyol ang kolonyalismong Espanyol
lahat ng maaaning tabako ng mga upang magtatag dito ng upang makaangkop ang mga upang makaangkop ang mga
Igorot ay bukod-tanging sa pamahalaang militar. Ito ay upang Pilipino sa mga pagbabagong dulot Pilipino sa mga pagbabagong dulot
pamahalaang kolonyal dapat ibenta. masigurong susunod ang mga ng pananakop. Hinamon nito ang ng pananakop. Hinamon nito ang
Gayunpaman, hindi ito sinunod ng Igorot sa ipinatupad ni Gobernador- katatagan ng mga Pilipino at katatagan ng mga Pilipino at
mga Igorot na patuloy pa ring Heneral Jose Basco y Vargas na nagbigay-daan din sa pag-unlad ng nagbigay-daan din sa pag-unlad ng
nagbebenta ng tabako nang patago monopolyo sa tabako noong 1781. pagkakakilanlang Pilipino. pagkakakilanlang Pilipino.
sa ibang mangangalakal. Upang
mabantayan ang mga ito, gayundin Sa ilalim ng monopolyo sa tabako,
ang mga taga-Pangasinan ay itinatag lahat ng maaaning tabako ng mga
ang Comandancia del Pais de Igorot ay bukod-tanging sa
Igorrotes na binubuo ng mga pamahalaang kolonyal dapat
beteranong sundalo sa pamumuno ni ibenta. Gayunpaman, hindi ito
Guillermo Galvey sa ilalim ng sinunod ng mga Igorot na patuloy
nasabing monopolyo, iba’t ibang pa ring nagbebenta ng tabako nang
pang-aabuso ang naranasan ng mga patago sa ibang mangangalakal.
katutubo dahil kadalasang dinadaya Upang mabantayan ang mga ito,
lamang sila ng mga ahente ng gayundin ang mga taga-
pamahalaan. Ngunit katulad ng Pangasinan ay itinatag ang
naunang patakarang ipinatupad, Comandancia del Pais de Igorrotes
hindi muling nagtagumpay ang mga na binubuo ng mga beteranong
Espanyol na masakop ang mga sundalo sa pamumuno ni Guillermo
Igorot. Dahil dito, tinagurian sila ng Galvey sa ilalim ng nasabing
historyador na si William Henry Scott monopolyo, iba’t ibang pang-
bilang tribus independientes o aabuso ang naranasan ng mga
“tribung malaya”. katutubo dahil kadalasang
dinadaya lamang sila ng mga
ahente ng pamahalaan. Ngunit
katulad ng naunang patakarang
ipinatupad, hindi muling
nagtagumpay ang mga Espanyol
na masakop ang mga Igorot. Dahil
dito, tinagurian sila ng historyador
na si William Henry Scott bilang
tribus independientes o “tribung
malaya”.
F. Paglinang sa Kabihasaan Panuto: Sagutin ang tanong. Panuto: Sagutin ang tanong. Panuto: Sagutin ang tanong. Panuto: Sagutin ang tanong.
(Tungo sa Formative
Assessment) Ano-ano ang mga dahilan ng Bakit hindi nagtagumpay ang mga Ano-ano ang mga dahilan ng Bakit hindi nagtagumpay ang mga
tangkang pagsakop sa mga Igorot? Espanyol sa pananakop sa mga tangkang pagsakop sa mga Espanyol sa pananakop sa mga
a.____________________________ Igorot? Muslim? Muslim?
______________________________
_______

b.____________________________
______________________________
______ a.
a. a.
c.____________________________
______________________________
_______

b. b. b.

c.

G. Paglalapat ng Aralin sa pang-araw- Sa iyong sariling opinyon, ano ang Sa iyong sariling opinyon, ano ang Sa iyong sariling opinyon, ano ang Sa iyong sariling opinyon, ano ang
araw na buhay iyong gagawin bilang isang batang iyong gagawin bilang isang batang iyong gagawin bilang isang batang iyong gagawin bilang isang batang
Pilipino kung mangyayari ang Pilipino kung mangyayari ang Pilipino kung mangyayari ang Pilipino kung mangyayari ang
pananakop sa ating bansang pananakop sa ating bansang pananakop sa ating bansang pananakop sa ating bansang
Pilipinas ngayon? Pilipinas ngayon? Pilipinas ngayon? Pilipinas ngayon?
H. Paglalahat ng Aralin Ano-ano ang mga dahilan ng mga Paano naipamalas ng ating mga Ano-ano ang mga dahilan ng mga Paano naipamalas ng ating mga
pananakop ng mga Espanyol sa mga katutubong Pilipino ang kanilang pananakop ng mga Espanyol sa katutubong Pilipino ang kanilang
katutubong Cordillera? katapangan? mga Muslim? katapangan?

I. Pagtataya ng Aralin Panuto: Isulat ang TAMA kung ang Panuto: Punan ang patlang. Piliin Panuto: Ibigay ang mga hinihingi.
pangungusap ay wasto at MALI kung Panuto: Iguhit ang kung ang sagot sa loob ng kahon. Isulat Isulat ang sagot sa iyong
ito naman ay hindi. Isulat ang iyong ang pangungusap ay wasto at ang sagot sa sagutang papel. kuwaderno.
sagot sa kahon.
1. Bakit mahalagang malamang
kung ito naman ay hindi.
1. Isa sa mga lugar na Isulat ang iyong sagot sa bilog. Moro may mga katutubong pangkat na
hindi napasailalim sa
hindi napagtagumpayang sakupin ng Kristiyanismo kapangyarihan ng mga Espanyol?
mga Espanyol ay ang mga Animismo ____________________________
kabundukan ng Cordillera.
Sultan Kudarat ____________________________
2. Ibaloi, Isneg, 1. Sa panahong ____________________________
Kankanaey, Bontoc at Ifugao ay ang kolonyalismo, anim na digmaan jihad ____________________________
mga pangkat etnolingguwistiko ng ang sumiklab sa pagitan ng mga monopolyo sa tabako ______________
mga Igorot. Muslim at mga Espanyol. 2. Maipagmamalaki mo ba ang
1. Ang _____________ ay banal tagumpay na ito ng ating mga
3. Natuklasan nila mula
kay Juan de Salcedo ang mina ng 2. Sa pang-anim na na digmaan ng mga Muslim. kababayang Igorot at Muslim?
ginto sa Cordillera. Digmaang Moro inilunsad ang 2. Ang _____________ ay ang Bakit/Bakit hindi?
kauna-unahang banal na digmaan tradisyon ng pakikidigma at ____________________________
4. Nagtagumpay ang mga ____________________________
laban sa mga Espanyol. pamumugot ng mga katutubong
Espanyol sa misyong binyagan sa ____________________________
Kristiyanismo sa mga Igorot. Igorot. ____________________________
3. Ang pangunahing 3. Ipinakita ng mga Muslim ang ______________
5. Si Gobernador-Heneral
dahilan ng pagsalakay sa kanilang pagtanggi sa
Jose Basco y Vargas ang
Cordillera at Mindanao ay ang kolonyalismong Espanyol sa anim
nagpatupad ng monopolyo sa ginto
pagpapalaganap ng Kristiyanismo. na digmaang tinawag na
____________.
4. Si ______________ ang pinuno
4. Ang ibig sabihin ng na unang naglunsad ng banal na
tribus independientes ay tribung
digmaan laban sa mga Espanyol.
Malaya.

5. Si Guillermo Galvey ang


historyador na nagtaguri sa mga
Igorot bilang tribong Malay
J. Karagdagang Gawain para sa
takdang-aralin at remediation

IV. Mga Tala


V. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na
nakakuha ng 80% sa pagtataya.
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng iba pang
gawain para sa remediation.
C. Nakatulong ba ang remedial?
Bilang ng mag-aaral na
nakaunawa sa aralin.
D. Bilang ng mga mag-aaral na
magpapatuloy sa remediation.
E. Alin sa mga istratehiyang
pagtuturo nakatulong ng lubos?
Paano ito nakatulong?

F. Anong suliranin ang aking


naranasan na solusyunan sa
tulong ng aking punungguro at
superbisor?

G. Anong kagamitang panturo ang


aking nadibuho na nais kong
ibahagi sa mga kapwa ko guro?

You might also like