CẤU TRÚC GIAO DỊCH M&A

và các vấn đề pháp lý liên quan

Trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh

Khoa Quốc Tế, lớp Luật Thương Mại Quốc Tế
Ngày: 01.12.2022
Người trình bày: Luật sư Trần Duy Cảnh
Giám đốc Điều hành Dentons LuatViet

Grow | Protect | Operate | Finance

Nội dung trình bày
1 Về Dentons 03

2 Về Dentons Luật Việt 06

3 Tổng quan về M&A 10

4 Các giai đoạn chính của M&A 12

5 Các cấu trúc M&A chính 14

6 Các cấu trúc giá của giao dịch 18

7 Q&A 21

8 Các thủ tục cần lưu ý khi M&A có vốn nước ngoài 23

01.12.2022 Dentons Luật Việt – Cấu trúc giao dịch M&A 2

Về Dentons
Dentons: là công ty luật lớn nhất thế giới về số lượng luật sư

200+ văn phòng

80+ quốc gia
12,000+ luật sư
20,000+ nhân viên

01.12.2022 Dentons Luật Việt – Cấu trúc giao dịch M&A

Dentons ASEAN

6 văn phòng
5 quốc gia
250+ luật sư
2 văn phòng ở Việt Nam

01.12.2022 Dentons Luật Việt – Cấu trúc giao dịch M&A

Dentons Luật Việt
• Dentons Luật Việt là thành viên chính thức của
Dentons tại Việt Nam

• Được thành lập từ cuối thập niên 90

• Được công nhận là một công ty luật địa phương

hàng đầu trong nhiều lĩnh vực như Tranh tụng,
Mua bán và Sáp nhập, cũng như Doanh nghiệp
và Đầu tư.

• Công ty hiện có hơn 40 luật sư và chuyên gia

pháp lý đang phục vụ khách hàng tại các văn
phòng ở Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội.

01.12.2022 Dentons Luật Việt – Cấu trúc giao dịch M&A

Đội ngũ luật sư
• Cung cấp các dịch vụ pháp lý tại Việt Nam từ năm
1999 và hiện vẫn duy trì sự uy tín cũng như chất
lượng ở tầm vóc quốc tế.
• Đội ngũ luật sư có kinh nghiệm, kiến thức chuyên
môn sâu và hiểu biết sâu sắc về luật pháp và văn
hóa Việt Nam.
• Chú trọng trong việc phục vụ các khách hàng theo
nhu cầu hoạt động kinh doanh, đầu tư của họ, điều
mà chỉ có một số công ty luật trong nước có thể
đáp ứng được trọn vẹn.

01.12.2022 Dentons Luật Việt – Cấu trúc giao dịch M&A

Tổng quan về M&A
Tổng quan về M&A
Mua bán và sáp nhập (M&A) là thuật ngữ viết tắt của 2 cụm từ Mergers (Sáp nhập) và Acquisitions (Mua lại).
Hoạt động M&A là hoạt động giành quyền kiểm soát doanh nghiệp thông qua hình thức sáp nhập hay mua lại
1 phần (số cổ phần) hoặc toàn bộ doanh nghiệp khác.

• Mergers (Sáp nhập) là sự liên kết giữa các doanh nghiệp có cùng quy mô và cho ra đời một doanh nghiệp
có tư cách pháp nhân mới. Toàn bộ tài sản, lợi ích chung, quyền hay nghĩa vụ của doanh nghiệp bị sáp
nhập hay bị mua lại sẽ thuộc về doanh nghiệp nhận sáp nhập.

• Acquisitions (Mua lại) là hình thức một doanh nghiệp lớn sẽ mua lại những doanh nghiệp nhỏ và yếu hơn
và doanh nghiệp bị mua lại vẫn giữ tư cách pháp nhân cũ. Doanh nghiệp mua lại được quyền sở hữu hợp
pháp đối với doanh nghiệp được mua.

Mục đích của M&A nhằm để (i) sở hữu cổ phần và (ii) tham gia vào hoạt động sản xuất kinh doanh của công
ty mục tiêu.

01.12.2022
Dentons Luật Việt – Cấu trúc giao dịch M&A
Các giai đoạn chính của M&A
Các giai đoạn chính của M&A
Một giao dịch M&A sẽ bao gồm các giai đoạn chính như sau:

Thỏa mãn các

Thảo luận Nghiên cứu Thẩm tra Chi Thủ tục Sau
Điều kiện Tiên
sơ bộ sơ bộ tiết Hoàn tất
quyết (CPs)

Ký kết Thỏa Ký Biên bản Ký Hợp đồng Hoàn tất và

thuận Bảo Ghi nhớ Mua bán Thanh toán
Mật

01.12.2022
Dentons Luật Việt – Cấu trúc giao dịch M&A
Các cấu trúc M&A chính
Các cấu trúc M&A chính
Giao dịch M&A về tài sản Giao dịch M&A về vốn
Nhà đầu tư chỉ mua một phần hoặc toàn Nhà đầu tư mua và sở hữu một phần vốn
bộ tài sản của công ty mục tiêu nhưng điều lệ (cổ phần/phần vốn góp) và trở thành
không kế thừa tư cách pháp nhân của cổ đông hoặc thành viên của công ty mục
công ty mục tiêu cũng như các nghĩa vụ tiêu.
của công ty mục tiêu với bên thứ ba hoặc
nhà nước. Giao dịch này không làm cho
nhà đầu tư trở thành cổ đông hoặc thành
viên của công ty mục tiêu.

01.12.2022
Dentons Luật Việt – Cấu trúc giao dịch M&A
Các cấu trúc M&A chính
Mỗi cấu trúc sẽ có lợi ích cũng như hạn chế:

(a) Đối với Equity Deal:

• Tính đơn giản: Các giao dịch mua vốn thông thường đơn giản hơn giao dịch mua tài sản. Nhà
đầu tư chỉ cần mua và sở hữu cổ phần của một công ty để gián tiếp sở hữu các tài sản của
chính công ty đó.

• Chi phí: Giao dịch mua cổ phần thường ít tốn kém hơn vì nhà đầu tư không cần định giá và
mua lại từng tài sản riêng lẻ, không cần phải đàm phán với bên thứ ba (trừ trường hợp các
hợp đồng của CTMT có các quy định về thay đổi quyền kiểm soát)

• Rủi ro: Nhà đầu tư phải chịu nhiều rủi ro hơn khi trở thành cổ đông/thành viên của CTMT và
phải kế thừa các nghĩa vụ của CTMT với các bên thứ ba.
01.12.2022
Dentons Luật Việt – Cấu trúc giao dịch M&A
Các cấu trúc M&A chính
(b) Đối với Asset Deal:
• Tính phức tạp: Nhà đầu tư phải tiến hành đàm phán và mua lại từng tài sản của CTMT.
Trong quá trình này, việc đàm phán với bên thứ ba (người lao động, người cho thuê) cũng
cần phải được tiến hành để có thể hoàn tất giao dịch.

• Phí tổn: Vì sự phức tạp của cấu trúc giao dịch, chi phí giao dịch và đàm phán sẽ cao hơn.

• Rủi ro: Vì nhà đầu tư có thể lựa chọn và mua từng loại tài sản, các giao dịch mua tài sản
thường ít rủi ro hơn vì nhà đầu tư cũng không cần phải kế thừa các nghĩa vụ của CTMT.

01.12.2022
Dentons Luật Việt – Cấu trúc giao dịch M&A
Các cấu trúc giá của giao dịch
Các cấu trúc giá của giao dịch
1. Các cơ chế giá mua trong giao dịch M&A:

(a) Cơ chế locked box: Là cơ chế mà giá mua được xác định ngay từ trước khi hoàn tất giao dịch dựa
trên bảng cân đối kế toán tại một thời điểm nhất định trước thời điểm hoàn tất. Trong cơ chế này, từ
thời điểm giá mua được xác định, bên bán và CTMT sẽ không được thực hiện một hoặc một số hành
động nhất định có khả năng làm giảm/thay đổi giá mua đã được tính toán từ trước.

(a) Cơ chế completion accounts: Là cơ chế mà giá mua được xác định trên báo cáo kiểm toán của công
ty mục tiêu tại thời điểm hoàn tất. Trong cơ chế completion account, thông thường sẽ có một giá mua
“tham chiếu” được xác định trong HĐMB. Tuy nhiên, giá mua “thực tế” mà các bên sẽ thanh toán cho
nhau sẽ được xác định lại dựa trên số liệu tài chính được kiểm toán vào ngày hoàn tất của CTMT.

01.12.2022
Dentons Luật Việt – Cấu trúc giao dịch M&A
Các cấu trúc giá của giao dịch
2. Các ưu và nhược điểm:

(a) Tính phức tạp: Cơ chế completion accounts tạo ra sự phức tạp trong việc hình thành điều khoản giá
chuyển nhượng tại HĐMB và kéo dài thời gian tính toán completion accounts trên thực tế. Ngược lại cơ
chế locked box đưa ra cách tính toán về giá mua đơn giản và gọn gàng hơn.

(b) Thay đổi giá trị: Cơ chế completion account bảo vệ tốt hơn lợi ích của bên mua khi giá mua chỉ được
xác định sau khi hoàn tất giao dịch (là khi mà bên mua đã thực sự là một cổ đông tham gia điều hành
CTMT). Ngược lại, cơ chế locked box tạo ra rủi rot hay đổi giá trị của CTMT vào ngày hoàn tất so với
thời điểm xác định giá mua.

01.12.2022
Dentons Luật Việt – Cấu trúc giao dịch M&A
Q&A
Q&A

1- Trong bối cảnh Lockdown do đại dịch Covid-19, việc áp

dụng cơ chế giá theo doanh thu có những vấn đề nào cần

phải cân nhắc?

2- Việc áp dụng Điều 420 của BLDS khi bị lock-down có

được không?
01.12.2022
Dentons Luật Việt – Cấu trúc giao dịch M&A
Các thủ tục cần lưu ý khi M&A
có vốn nước ngoài
Các thủ tục cần lưu ý khi M&A có vốn nước ngoài
Khi M&A về vốn có yếu tố nước ngoài, chẳng hạn bên mua là nhà đầu tư nước ngoài mua lại
CTMT tại Việt Nam, bên cạnh các thủ tục cấp phép về mặt doanh nghiệp, các bên cần phải đáp
ứng các điều kiện tiếp cận thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài trong giao dịch.

Hầu hết các trường hợp M&A có yếu tố nước ngoài sẽ dẫn đến việc xin M&A Approval và điều
chỉnh dự án đầu tư.

Các thủ tục cần lưu ý:

Xin M&A Tập trung

Approval kinh tế

01.12.2022
Dentons Luật Việt – Cấu trúc giao dịch M&A
Xin M&A approval
Xin chấp thuận góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp (gọi chung là góp vốn)

Trường hợp xin chấp thuận góp vốn:

(i) Làm tăng tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài tại công ty mục tiêu kinh doanh ngành, nghề
tiếp cận thị trường có điều kiện đối với nhà đầu tư nước ngoài

Ví dụ: Một công ty có 100% vốn góp được sở hữu bởi một tổ chức trong nước chuyên cung cấp
dịch vụ quảng có. Một nhà đầu tư nước ngoài có ý định mua lại 30% vốn góp theo hình thức nhận
chuyển nhượng phần vốn góp từ thành viên hiện hữu trong công ty này. Theo Nghị định
31/2021/NĐ-CP, dịch vụ quảng cáo là một trong số các ngành nghề tiếp cận thị trường có điều kiện
đối với nhà đầu tư nước ngoài. Do đó, trước khi tiến hành chuyển nhượng phần vốn góp, công ty
cần xin chấp thuận góp vốn.

01.12.2022
Dentons Luật Việt – Cấu trúc giao dịch M&A
Xin M&A approval
(ii) Việc góp vốn dẫn đến nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức kinh tế quy định tại các điểm a, b và c khoản 1 Điều
23 Luật Đầu tư nắm giữ trên 50% vốn điều lệ của công ty mục tiêu
Khái niệm về tổ chức kinh tế quy định tại các điểm a, b và c khoản 1 Điều 23 Luật Đầu tư xem sơ đồ dưới đây:

Luật Đầu tư 2020

Nhà đầu tư
nước ngoài
Nước ngoài

>50%
Việt Nam

Công ty X

>50%

Công ty Y Công ty Z
01.12.2022
Dentons Luật Việt – Cấu trúc giao dịch M&A
Xin M&A approval
(iii) Nhà đầu tư nước ngoài góp vốn vào công ty mục tiêu có Giấy chứng nhận quyền sử

dụng đất tại khu vực nhạy cảm (cụ thể: đảo và xã, phường, thị trấn biên giới; xã, phường, thị

trấn ven biển; khu vực khác có ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh).

01.12.2022
Dentons Luật Việt – Cấu trúc giao dịch M&A
Tập trung kinh tế
1. Thời điểm thực hiện: nộp hồ sơ thông báo tập trung kinh tế đến Ủy ban Cạnh tranh Quốc
gia trước khi tiến hành giao dịch M&A (nếu thuộc ngưỡng thông báo tập trung kinh tế)
2. Ngưỡng thông báo tập trung kinh tế:
Tiêu Chí Giá Trị
Tổng tài sản của doanh nghiệp hoặc nhóm doanh >= 3.000 tỷ đồng
nghiệp liên kết

Tổng doanh thu bán ra hoặc doanh số mua vào của

doanh nghiệp hoặc nhóm doanh nghiệp liên kết

Giá trị giao dịch tập trung kinh tế >= 1.000 tỷ đồng
Thị phần kết hợp của các doanh nghiệp dự định tham >= 20% trên thị trường liên quan
gia tập trung kinh tế

01.12.2022
Dentons Luật Việt – Cấu trúc giao dịch M&A
Hoàn tất giao dịch
Trong giai đoạn hoàn tất, tức từ ngày ký kết HĐMBCP đến ngày hoàn tất, có một số khái niệm liên quan
tới giao đoạn này được tóm tắt ở dưới và nghĩa vụ của từng bên bán và bên mua được sơ lược như sau:
Hoàn Tất
Khái niệm Thời điểm quyền sở hữu cổ phần được chuyển từ bên bán sang bên mua. Luật không có quy định về thời điểm
hoàn tất nhưng có các mốc thời gian cơ bản sau:

• Tên người mua được ghi vào sổ đăng ký cổ đông/sổ đăng ký thành viên

• Thực hiện xong thủ tục với cơ quan nhà nước

• Thời điểm khác do các bên thỏa thuận trong hợp đồng
Nghĩa vụ của bên bán Thực hiện các điều kiện tiên quyết và chuẩn bị các tài liệu như:
• Thư tiết lộ của bên bán
• Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu của bên mua (cổ phiếu, sổ đăng ký cổ đông/thành viên)
• Chấp thuận của cơ quan nhà nước
• Chấp thuận nội bộ
• Thư từ bỏ quyền khiếu nại tới giao dịch

Nghĩa vụ của bên mua Chuyển tiền vào tài khoản phong tỏa
Chuẩn bị danh mục tài liệu chuyển giao hoàn tất (closing checklist)
01.12.2022
Dentons Luật Việt – Cấu trúc giao dịch M&A
01.12.2022 Dentons Luật Việt – Cấu trúc giao dịch M&A
 Thank you

Dentons is designed to be different. As the world's largest law firm with 20,000 professionals in over 200 locations in more
than 80 countries, we can help you grow, protect, operate and finance your business. Our polycentric and purpose-driven
approach, together with our commitment to inclusion, diversity, equity and ESG, ensures we challenge the status quo to
stay focused on what matters most to you. www.dentons.com.

© 2022 Dentons. Dentons is a global legal practice providing client services worldwide through its member firms and affiliates. This publication is not designed to provide legal advice and you should
not take, or refrain from taking, action based on its content. Please see dentons.com for Legal Notices.