Talkshow Name:

Hosts: Regine, Lyka

Circa 1893

INTRO (voice over): Ngayong umaga, ating maririnig, ating malalaman, mga bagay na hindi
basta-bastang naisisiwalat, mga isyung dito lamang maibubunyag -ito ang EL ASUNTO (The
issue)

And your host, Regine Town and Lyka Hitmar.

******************************************************************************

Regine: Buenas Dias Mi Amigos, Mi Amigas

Lyka: Ngayong araw, magagalak tayong lahat sapagkat ang ating panauhin ay isa sa mga
pinakakilalang personalidad sa iba’t ibang larangan at lalo na sa larangan ng Literary Arts.

Regine: Tumpak na tumpak ka dyan Lyka. At malaking karangalan para sa atin sa El Asunto na
mapaunlakan nya sa kabila ng kaliwa’t kanang paanyaya sa kaniya.

Lyka: Marami tayong gustong marinig mula sa kanya, Reg kaya naman tawagin na natin-

Regine & Lyka: Ginoong Jose Protacio Rizal Mercado y Alonso Realonda.

******************************************************************************

(Rizal enters stage, beso-beso with hosts)

Regine: Magandang araw sa’yo, Jose.

Jose: Magandang araw din sa inyo, mga binibini at sa mga giliw nating mga manonood ng El
Asunto.

Lyka: Isa sa mga pinakamatunog na pangalan ngayon sa buong bansa ay Jose Rizal at ikaw
bilang magaling sa iyong larangan, ano ba ang nagbago sa iyong kinagawiang buhay?

Jose: Sa totoo lamang, ako’y nagagalak na marinig na ako’y tinatanyag sa larangan ng literature.
Ganoon pa man, wala namang nabago sa aking karaniwang mga gawain.
Regine: Sa aming pagsasaliksik, napag-alaman naming ikaw pala ay nagkaroon ng Aya. Kung
ating titingnan ang iyong pangangatawan ngayon, wala ka namang bahid ng kahinaan o
karamdaman. Maikukwento mo ba sa amin ang bagay na ito?

Jose: Totoo pong ang aking mga magulang ay kumuha ng Aya noong ako’y musmos pa lamang
sapagkat ako’y sakitin noon. Malaking bagay naman ang ginampanang papel ng aking Aya sa
aking naging hilig. Matatandaan ko, noong ako’y kanyang inaalagan, mahilig syang magkuwento
ng mga patungkol sa alamat.

Lyka: Ito ba ang naging dahilan kung bakit naging kahiligan mo ang pagsusulat?

Jose: Ito at marami pang ibang bagay ang nakapag-engganyo sa aking magsulat. Maraming
bagay ang nailalahad at nabibigyang buhay ng mga nobela’t kwento na ating naisasalaysay sa
paraang nais natin.

Regine: Ang husay nga ng iyong mga gawa, Jose. Ngunit bago pa man ang ibang katanungan,
ito muna ang gusto kong malaman-Bakit Jose ang naisip na ipangalan s aiyo ng iyong mga
magulang?

Jose: (chuckle) Ang totoo nyan, ang aking inay ang syang pumili ng aking magiging pangalan at
ang pangalang “Jose” ay bunga ng kanyang debosyon kay San Jose na syang Ama ng Poong
Hesus.

Lyka: Napakamakabuluhan naman pala ng pinanggalingan ng iyong pangalan.

Jose: Sa katunayan, noong ako raw ay bininyagan ni Padre Rufino Collantes noong ika-
dalawampu’t dalawa ng Hunyo taong 1861, masayang pinaunlakan ni Padre Pedro Casanas ang
paanyaya ng aking mga magulang na maging ninong ko dahil sya rin ay deboto ni Senyor San
Jose. Ang sabi pa nga ni Padre Collantes na ako raw ay alagang Mabuti ng aking pamilya
sapagkat sya’y naniniwalang ako’y maging isang mabuting tao. Sana ay masaya sya sa naging
kinahinatnan ng aking buhay.

Regine: Sa tingin naman naming ay ipinagmamalaki ka ng iyong mga pamilya at maging ng

iyong mga kaibigan, Jose. Sa katunayan, ang iyong mga kapatid ay nandito ngayon upang
samahan. Ladies and gentlemen, here are the Mercado Siblings

Lyka: Saturnina, Paciano, Narcisa, Lucia, Maria, Conception, Josefa, Trinidad at Soledad
Regine: Welcome to our show, Mercado siblings. Ikinagagalak naming maimbitahan kayo
ngayong araw na ito.

Saturnina: Maraming salamat po at inanyayahan po ninyo kami. Kami naman ay sobrang

nagagalak sa narating ng aming bunsong lalaking kapatid na si Pepe.

Lyka: Oo nga. Sa inyong pamilya, nakasanayan nyong tawagin si Ginoong Jose bilang Pepe. (To
Jose) Maaari mo bang ipakilala sa amin sila?

Jose: Si Saturnina po ang aming panganay at Neneng naman po ang tawag naming sa kanya. Ang
kanyang asawa ay galing po sa Tanawan Batangas, si Don Manuel T. Hidalgo.

Si Paciano naman po ang pangalawa sa aming magkakapatid. Tanging kami lamang dalawa sa
labing-isang supling ng aming mga magulang ang lalaki.

Regine: Aba’t napakaswerte ng inyong mga magulang at binayayaan sila ng dalawang

maginoong anak na gaya ninyo.

Jose: Narcisa naman po ang pangatlo na kung tawagin naming ay Sisa.

Lyka: Kayo po ang maybahay ni..

Narcisa: Antonio Lopez po na syang pamangkin ni G. Leonocio Lopez na isang guro sa Morong
po.

Lyka: Oo nga. Nabanggit nga pala yan ni Ginoong Lopez ng sila’y bumisita rito nitong nakaraan
lamang. Ang pang-apat nyong kapatid naman ay isa ring babae, aba!

Jose: Opo. Siya po ay si Olimpia o Ypia. Ang sumunod sa kanya ay si Lucia ngunit
sumakabilang buhay na po sya noong kasagsagan ng Kolera noong 1889.

Regine: We’re sorry for your loss.

Jose: Ang sinundan ko naman po ay si Maria o Biang. Maybahay po sya ni Don Daniel Faustino
Cruz ng Biñan, Laguna.

Maria: Magandang araw po. Si Jose naman ay may apat pa pong nakababatang kapatid- sina
Conception ngunit sumakabilang buhay narin po sya ng syay tatlong taong gulang, si Josefa po o
Panggoy, si Trinidad at si Soledad or Choleng naman po ang bunso.
Lyka: Masayang-masaya po kami na maging panauhin po naming kayo ngayong gabi. Ano ang
mga mensaheng nais nyong mabatid ni Jose. Saturnina.

Saturnina: Nawa’y patuloy mong gawin ang nais mo sa buhay.

Paciano: Maging maingat ka sa lahat ng iyong ginagawa.

Narcisa: Nandito lamang kaming pamilya mo upang maging takbuhan mo.

Olimpia: Huwag ka masyadong maging pilyo lalo na sa mga kababain

CONT…
Regine: Maraming salamat sa ating mga panauhin. May mga ibibigay kaming munting regalo para sa
inyo bilang pasasalamat sa inyong pagpapaunlak sa amin (give souvenirs to siblings)
*************************************************************************************
Lyka: At ngayon naman Jose, dumako tayo sa iba pang detalye ng iyong buhay. Tila marami sa iyong
mga tagahanga ang interesadong makilala ka pa.
Regine: Sa katunayan, isa sa mga JOSEnatics ay nagsabing “Bilang dating kapitbahay, nasaksihan
naming kung gaano ka tatag ang pananampalataya ng mga Mercado lalo na ni Jose. He is a devout
catholic youth at matatandaan kong kahit musmos pa sya ay sumasama na sya mga padasal at nobena.”
Jose: Salamat sa aking mga magulang, tinuro po nila ang kahalagahan ng pananampalataya sa Diyos.
Lyka: Maswerte ka sa kanila at ganoon din sila sa iyo. Ngunit sa lahat ng iyong mga kapatid, sino ang
pinakamalapit sa iyo?
Jose: Ang totoo nyan, lahat sila ay may mahalagang parte sa aking buhay ngunit higit kong kinagiliwan si
Concha. Napakabata ko pa man noon ngunit matatandaan kong labis akong nasisiyahan kapag kami ay
naglalaro lalo na’t matanda lamang ako ng isang taon sa kanya. Sa kasamaang palad ay lumisan sya ng
maaga.
Lyka: We’re sorry for your loss kahit matagal man ngunit alam natin hindi madali ang mawalan ng mahal
sa buhay. Bilang isa ring devout Catholic, kilala naman natin ang Birhen ng Antopolo na kung saan ay
gumgunita ng kapiyesta kada-Mayo ng taon. Malapit na ito at ngayon pa lamang ay iniimbitahan ka nila
Jose upang maging parte ng kanilang parada.
Jose: Malugod kong tatanggapin ang kanilang paanyaya at bilang isang manlalakbay din, palagi akong
dumadasal sa tulong ng Birhen ng Antopolo bilang patron ng mga manlalakbay.
Regine: Maliban sa iyong mga naikwento sa amin, Jose, maaari mo bang mailarawan ang nagging
karanasan mo sa iyong pag-aaral?
Jose: Ang aking interes sa pag-aaral ay nakuha ko sa aking ina. Si Inang Teodora ay isa sa pinakamabait
na taong nakilala sa tanang buhay ko. Hindi lamang yan dahil siya rin ay nagturo sa akin kung paano
maging madasalin. Sya ang unang lumilok ng aking kaisipan at nakadiskubre sa aking talent sa pagsusulat
ng mga tula.
Lyka: Napahusay naman pala ng iyong inay. Ano ang pinaka di mo malilimutan sa kanya?
Jose: Ang inang ay palaging nagkukuwento sa akin at ang pinakatumatak sa aking kaisipan ay Ang
Kwento ng Gamu-gamu. Napakamakabuluhan ng mensahe ng naturang kwento. Sa katunayan, naisama
ko ito sa aking ginawang aklat.
Regine: Isa pa sa nakapukaw ng aming interes ay dahil sa isang post ng “JOSEnatics”, sabi niya
“Napakahusay talaga ni Jose dahil maliban sa kanyang galing sa pagsulat ay marunong din sya ng
wrestling. Aba!
Jose: Si Tito Manuel po ang nagturo sa akin. Hindi naman maiiwasan na mga pilyo sa klase kaya ang sabi
niya mas mainam kung marunong ako ng ganitong depensa.
Lyka: Nako! Lalo atang iibigin ng kanyang mga tagahanga si Jose, matalino na, makisig at may takot sa
Diyos.
Regine: Totoo! Gusto ko pa nga sanang makausap ka pa naming ngunit dahil gipit na tayo sa oras, Jose,
ano ang iyong mensahe sa ating mga manonood?
Jose: Una sa lahat, labis akong nagpapasalamat sa El Asunto upang maging panauhin ako ngayon dito. Sa
mga manonood, maraming aral ang inyong makukuha sa librong aking nilimbag. Sana’y tangkilikin ninyo
ito. Lagi nating tandaan, "Ang di magmahal sa sariling wika, mas malansa pa sa mabahong isda."

Lyka: Maraming salamat, Jose! At sa ating mga manonood, salamat at sinamahan nyo kami sa isa na
naman kabanata ng El Asunto
Regine: Salamat Doc Belo, Jojo Bragais at Reynold sa aking look today. Sama-sama ulit tayo bukas, dito
lang sa..
Lyka and Regine: El Asunto!