You are on page 1of 36

วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 

การดํารงชีวติ ของพืช

H20 C02
+

หน่วยที่ 2
↑ 
หน่วยที่ 2 : การดํารงชีวิตของพืช
การสังเคราะห์ดว้ ยแสง
1. กระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสง
2. ปั จจัยที่มีผลต่อกระบวนการ
สังเคราะห์ดว้ ยแสง In
:


การสืบพันธุข์ องพืช
1. การสืบพันธุแ์ บบไม่อาศัยเพศของพืช
2. การสืบพันธุแ์ บบอาศัยเพศของพืช
เทคโนโลยีชีวภาพของพืช
 การลําเลียงสารในพืช 1. การเพาะเลี้ ยงเนื้ อเยือ่
1. การลําเลียงนํ้าและแร่ธาตุ 2. เทคโนโลยีการดัดแปรพันธุกรรมของพืช
การดํารงชีวิตของพืช 2. การลําเลียงอาหาร
 การเจริญเติบโตของพืช
1. การเจริญเติบโตของพืช
Free  PowerPoint  Templates
Free  PowerPoint  Templates

การสังเคราะห์ดว้ ยแสง (Photosynthesis).. . โดย.. .


“ กระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสงจะเกิดขึ้ นได้ทุกๆ ส่วนของพืช
เป็ นกระบวนการที่ ส ํา คั ญ ที่ ส ร้า งอาหารของพื ช สี เ ขี ย ว”คื อ ที่มีสีเขียว
กระบวนการที่ใช้ในการผลิตอาหารของพืช โดยเป็ นเปลี่ยนพลังงานเคมี
เนื่ องจากมีคลอโรพลาสต์ที่บรรจุคลอฟิ ลล์ซึ่งทําหน้าที่ดูดกลืน
ในรูปอาหาร เพือ่ นําไปใช้ในการดํารงชีวิต
นอกจากนี้ ยังเป็ นกระบวนการหลักที่สร้างแก๊ส แสงในกระบวนการ
ที่มา : https://pixabay.com/th/images/search/%E0%B8%81...

ออกซิเจนอีกด้วย

พลังงานเคมีในรูปอาหาร ได้แก่ ไขมัน


คาร์โบไฮเดรต และโปรตีน
ที่มา : http://www.trueplookpanya.com/knowledge/content/64966/-scibio-sci-

1
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

หน่วยที่ 2 : การดํารงชีวิตของพืช
 1. การสังเคราะห์ดว้ ยแสง  4. การสืบพันธุข์ องพืช กระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสงของพืช คือ .. .
1.1 กระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสง 4.1 การสืบพันธุแ์ บบไม่อาศัยเพศของพืช
4.2 การสืบพันธุแ์ บบอาศัยเพศของพืช กระบวนการที่พืชอาศัยสารประกอบคลอโรฟิ ลล์ที่

ที่มา : https://pixabay.com/th/illustrations/%E0%B8%81%E0%...
1.2 ปั จจัยที่มีผลต่อกระบวนการ
สังเคราะห์ดว้ ยแสง  5. เทคโนโลยีชีวภาพของพืช อยู่ในคลอโรพลาสต์ ช่วยดูดกลืนพลังงานแสงจากดวง
 2. การลําเลียงสารในพืช 5.1 การเพาะเลี้ ยงเนื้ อเยือ่ อาทิ ต ย์ ม าเปลี่ ย นให้ เ ป็ นพลั ง งานเคมี ใ นรู ป ของ
2.1 การลําเลียงนํ้าและแร่ธาตุ 5.2 เทคโนโลยีการดัดแปรพันธุกรรม
ของพืช สารประกอบอินทรีย ์
2.2 การลําเลียงอาหาร
 3. การเจริญเติบโตของพืช และเก็บสะสมไว้ในโครงสร้างต่างๆ ของพืช
3.1 การเจริญเติบโตของพืช

ปฏิกิริยาของกระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสง

6CO + 12H O C H O + 6O
กระบวนการสั ง เคราะห์ด ้ว ยแสงจะมี แ ก๊ ส แก๊สคาร์บอนไดออกไซต์ นํ้า นํ้าตาลกลูโคส แก๊สออกซิเจน
คาร์บอนไดออกไซด์ และนํ้าเป็ นสารตัง้ ต้น
ที่มา : https://www.clipartmax.com/middle/m2i8Z5b1i8N4K9i8_%...

แล้วได้น้ าํ ตาลกลูโคส และแก๊สออกซิ เจนเป็ น แสงอาทิตย์

ผลิตภัณฑ์
โดยแก๊สออกซิเจนจะออกมาทางปากใบสู่อากาศภายนอก ส่วนพืช แก๊สคาร์บอนไดออกไซต์
CO
ที่อยูใ่ นนํ้าก็จะปล่อยออกสูน่ ้ าํ ทําให้น้ าํ ไม่เน่าเสีย และสัตว์น้ าํ มีอากาศใน
นํ้าตาลกลูโคส
การดํารงชีวิตเนื่องจากมีแก๊สออกซิเจน C H O

แก๊สออกซิเจน
O
นํ้า
ที่มา : สื่อการเรียนการสอนของอักษรเจริญทัศน์ ม.1 เล่ม 1
H O

2
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

สมการกระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสง .. . - เซลล์ช้นั ที่ 1


มีสารคิวทินเคลือบ ป้ องกันการคายนํ้า
- เซลล์ช้นั ที่ 2
แสง ทํา หน้า ที่ ใ นกระบวนการสัง เคราะห์
คาร์บอนไดออกไซด์ + นํ้า ----------> กลูโคส + นํ้า + ออกซิเจน แสง เนื่องจากมีคลอโรพลาสต์
คลอโรฟิ ลล์
- เซลล์ช้นั ที่ 3
ทํา หน้ า ที่ กั ก เก็ บ นํ้ า เพื่ อ ใช้ใ นการ
สังเคราะห์แสง และมีกลุ่มท่อมัดลําเลียง
sunlight - เซลล์ช้นั ที่ 4
6CO2 + 12H2O -----------> C6H12O6 + 6H2O + 6O2
chlorophyll มีปากใบควบคุมการผ่านเข้าออกของ
สาร และแลกเปลี่ยนแก๊ส
ที่มา : หนังสือแบบฝึ กหัดรายวิชาพื้ นฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 สํานักพิมพ์ อจท.

- เซลล์ช้ั น ที่ 1 มี ส ารคิ ว


ทินเคลือบ หน่วยที่ 2 : การดํารงชีวิตของพืช
- เซลล์ช้ันที่ 2 ทําหน้า ที่
 1. การสังเคราะห์ดว้ ยแสง  4. การสืบพันธุข์ องพืช
ในกระบวนการสั ง เคราห์ 4.1 การสืบพันธุแ์ บบไม่อาศัยเพศของพืช
1.1 กระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสง
แสง 4.2 การสืบพันธุแ์ บบอาศัยเพศของพืช
1.2 ปั จจัยที่มีผลต่อกระบวนการ
- เซลล์ช้ั น ที่ 3 ทํา หน้า ที่ สังเคราะห์ดว้ ยแสง  5. เทคโนโลยีชีวภาพของพืช
กั ก เก็ บ นํ้า เพื่ อ ใช้ใ นการ  2. การลําเลียงสารในพืช 5.1 การเพาะเลี้ ยงเนื้ อเยือ่
สังเคราะห์แสง 2.1 การลําเลียงนํ้าและแร่ธาตุ 5.2 เทคโนโลยีการดัดแปรพันธุกรรม
2.2 การลําเลียงอาหาร ของพืช
- เซลล์ช้ั น ที่ 4 มี ป ากใบ
 3. การเจริญเติบโตของพืช
ควบคุ ม การผ่ า นเข้า ออก
ของสาร 3.1 การเจริญเติบโตของพืช
ที่มา : ชุดสัมฤทธิ์มาตรฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 อจท.

3
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

ปั จจัยที่จาํ เป็ นต่อกระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสง .. . การปิ ดปากใบของพืช การเปิ ดปากใบของพืช


1. แสง 3. นํ้า
เป็ นพลั งงานเริ่ มต้นของการ เป็ นสารตั้ง ต้น ในกระบวน
สังเคราะห์ดว้ ยแสง แหล่งพลังงาน สังเคราะห์ดว้ ยแสง ถูกลําเลียง
หลั ก คื อ ดวงอาทิ ตย์ ซึ่ งจะต้อง มาจากราก เกี่ ย วข้อ งกั บ การ
ได้รบั ในปริมาณที่พอเหมาะ ปิ ด-เปิ ดปากใบ
ที่มา : https://twitter.com/sunlightofthai ที่มา : https://waymagazine.org/%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81-...

2. คลอโรฟิ ลล์ 4. แก๊สคาร์บอนไดออกไซต์


เป็ น ร ง ค วั ต ถุ สี เขี ย ว ทํ า เป็ นสารตั้ง ต้น ในกระบวน
หน้า ที่ ดู ด กลื น แสง พบได้ใ น สังเคราะห์ดว้ ยแสง ได้รับจาก
ส่วนที่มีสีเขียวของพืช ทางปากใบ
ที่มา : หนังสือแบบฝึ กหัดรายวิชาพื้ นฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 สํานักพิมพ์ อจท.
ที่มา : http://www.healthy24hrs.com/%E0%B8%84%E0%B8%... ที่มา : https://th.pngtree.com/freepng/blue-earth-texture-of-carbon-dioxide_1999980.html

ผลิตภัณฑ์ที่ได้จากกระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสง .. . ความสําคัญของกระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสง .. .


1. นํ้าตาลกลูโคส 1. สําหรับสร้างที่อยู่ 3. ใช้น ํ า มาทํา เป็ น
ซึ่งจะเปลี่ยนไปเป็ นแป้ งและนําไปเก็บสะสม และผลิตภัณฑ์ตา่ งๆ ยารั ก ษาโรค เช่ น
ไว้ใช้ โดยจะเปลี่ยนกลับไปเป็ นนํ้าตาลอีกครั้ง พืชสมุนไพร
ที่มา : http://taleforkids.blogspot.com/2013/10/blog-post.html ที่มา : https://th.pngtree.com/free-png-vectors/%...

2. แก๊สออกซิเจน 2. เป็ นแหล่งอาหาร 4. เ ส้ น ใ ย ส า ม า ร ถ


เป็ นแก๊สที่สาํ คัญในกระบวนการหายใจของ และแหล่ ง พลัง งาน นํา มาทัก ทอเป็ นของ
สิ่งมีชีวิตทุกชนิดบนโลก ที่มา : https://www.slideshare.net/somycha/ss-64271323 ของสิ่งมีชีวิต ใช้หรือเครือ่ งนุ่งห่ม
ที่มา : https://th.pngtree.com/freepng/hand-drawn-cartoon-tree-materia...l ที่มา : http://www.pakasoap.com/product/basket-weave/

4
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

ความสําคัญของกระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสง .. .
7. ป้ องกั น การเกิ ด ภาวะโรคร้อ น
5. เป็ นแหล่งกําเนิด เป็ นแหล่ ง ผลิ ต แก๊ส ออกซิ เ จน ลด
ต้นนํ้าลําธาร ปริมาณแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ใน
ชั้นบรรยากาศ
ที่มา : https://www.thaipng.com/download/balloon,55.html

6. ค ว บ คุ ม ส ภ า พ 8. เป็ นแหล่ ง เรี ย นรู ้


อากาศ ทํา ให้ฝ นตก ใ ห้ ม นุ ษ ย์ ไ ด้ ศึ ก ษ า
ตามฤดูกาล พัฒนา และปรับปรุง
ที่มา : https://www.pinterest.com/pin/725924033661199574/
ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=UPBMG5EYydo
ที่มา : http://oknation.nationtv.tv/blog/print.php?id=669746

หน่วยที่ 2 : การดํารงชีวิตของพืช การลําเลียงสารในพืช .. .



 1. การสังเคราะห์ดว้ ยแสง  4. การสืบพันธุข์ องพืช เป็ นกระบวนการที่สาํ คัญของสิ่งมีชีวิตทุกชนิด
1.1 กระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสง  4.1 การสืบพันธุแ์ บบไม่อาศัยเพศของพืช
4.2 การสืบพันธุแ์ บบอาศัยเพศของพืช
ซึ่งจะมีวิธีการลําเลียงที่ตา่ งกันออกไป
1.2 ปั จจัยที่มีผลต่อกระบวนการ
สังเคราะห์ดว้ ยแสง   5. เทคโนโลยีชีวภาพของพืช สําหรับพืชจะมี ระบบลําเลียงนํ้าและลําเลีย ง
 2. การลําเลียงสารในพืช 5.1 การเพาะเลี้ ยงเนื้ อเยือ่ อาหารไปยังส่วนต่างๆ โดยอาศัย เนื้ อเยื่อลํา เลียง
2.1 การลําเลียงนํ้าและแร่ธาตุ 5.2 เทคโนโลยีการดัดแปรพันธุกรรม
ของพืช
ในการทําหน้าที่ ซึ่งจะประกอบด้วย
2.2 การลําเลียงอาหาร
 3. การเจริญเติบโตของพืช 1. เนื้ อเยือ่ ไซเล็ม (xylem)
3.1 การเจริญเติบโตของพืช 2. เนื้ อเยือ่ โฟลเอ็ม (phloem)
ที่มา : ชุดสัมฤทธิ์มาตรฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 อจท.

5
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

หน่วยที่ 2 : การดํารงชีวิตของพืช การลําเลียงนํ้าและแร่ธาตุ .. .

ที่มา : ชุดสัมฤทธิ์มาตรฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 อจท.


ท่อไซเล็ม (Xylem) มีหน้าที่ลาํ เลียงนํ้าและ
 1. การสังเคราะห์ดว้ ยแสง  4. การสืบพันธุข์ องพืช แร่ ธ าตุ เพื่ อ ใช้ใ นกระบวนการสัง เคราะห์ด ว้ ยแสง
1.1 กระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสง  4.1 การสืบพันธุแ์ บบไม่อาศัยเพศของพืช
1.2 ปั จจัยที่มีผลต่อกระบวนการ 4.2 การสืบพันธุแ์ บบอาศัยเพศของพืช และกระบวนการอื่นๆ
สังเคราะห์ดว้ ยแสง   5. เทคโนโลยีชีวภาพของพืช ประกอบไปด้ว ยเซลล์ที่ ต ายและเหลื อ แต่ผ นั ง
 2. การลําเลียงสารในพืช 5.1 การเพาะเลี้ ยงเนื้ อเยือ่ เซลล์เรียงต่อกัน มีลกั ษณะเป็ นท่อกลวงยาวตั้งแต่ราก
2.1 การลําเลียงนํ้าและแร่ธาตุ 5.2 เทคโนโลยีการดัดแปรพันธุกรรม
2.2 การลําเลียงอาหาร ของพืช ถึงใบ ซึ่งเหมาะกับการลําเลียงนํ้าและแร่ธาตุอาหาร
 3. การเจริญเติบโตของพืช นอกจากนี้ ยังมีช่องว่างระหว่างเซลล์ เรียก พิธ
3.1 การเจริญเติบโตของพืช (pith) ซึ่งทําให้เซลล์ลาํ เลียงนํ้าไปยังเซลล์ดา้ นข้างได้
ที่มา : http://www.sbs.utexas.edu/mauseth/weblab/webchap11stem/11.4-4.htm

การทํางานของระบบลําเลียงนํ้าและแร่ธาตุ .. .
การคายนํ้าของพืชทําให้เกิดแรงตึงจากการคายนํ้า
(transpiration pull) ทําให้น้ าํ ออสโมซิสเข้าสูร่ ากมากขึ้ น เมื่อขนรากดูดนํ้าและแร่ธาตุเข้าสูเ่ ซลล์ นํ้าจะเกิดกระบวนการออสโมซิส
อัตราการคายนํ้าขึ้ นอยูก่ บั .. . ส่วนแร่ธาตุจะเกิดกระบวนการแพร่และแอกทีฟทรานสปอร์ต
1. ความชื้ น ถ้าความชื้ นมาก การคายนํ้าจะตํา่
2. ความเข้มของแสง ถ้าความเข้มแสงมาก อัตรา นํ้าและแร่ธาตุเข้าสูเ่ ซลล์ขนราก ก็จะส่งผ่านไปยังเซลล์ช้นั ต่างๆ
การคายนํ้าจะสูง เนื่องจากปากใบเปิ ด
3. อุณหภูมิ อุณหภูมิสูง การคายนํ้าจะสูง เข้าสูก่ ลุม่ เซลล์ที่ทาํ หน้าที่ลาํ เลียงนํ้าและแร่ธาตุ
เนื้ อเยื่อลําเลียงนํ้า หรือ ไซเลม
4. กระแสลม จะทํา ให้บ ริ เ วณนั้ น มี ไ อนํ้า ลดลง
ความชื้ นจึงตํา่ การคายนํ้าจึงสูง จะเรียงกันเป็ นท่อต่อเนื่องตัง้ แต่ ราก ลําต้น กิ่ง ใบ
ที่มา : https://sites.google.com/site/sinjai654/bth-thi-1-khorngsrang-laea-hnathi-khxng-phuch-dxk/1-4-kar-khay-naa-khxng-phuch

6
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

การทํางานของระบบลําเลียงนํ้าและแร่ธาตุ .. . ทิศทางการลําเลียงนํ้าและแร่ธาตุในเนื้ อเยือ่ ไซเล็ม


เมื่อขนรากดูดนํ้าและแร่ธาตุเข้าสูเ่ ซลล์ นํ้าจะเกิดกระบวนการออสโมซิส

ที่มา : http://www.rmutphysics.com/charud/general/1/silviculture/lesson3.1.htm
ส่วนแร่ธาตุจะเกิดกระบวนการแพร่และแอกทีฟทรานสปอร์ต
- จะมีทิศทางลําเลียงขึ้ นเท่านั้น
นํ้าและแร่ธาตุเข้าสูเ่ ซลล์ขนราก ก็จะส่งผ่านไปยังเซลล์ช้นั ต่างๆ - ลําเลียงจากรากขึ้ นไปยังใบ
- จะเกิดขึ้ นได้ดใี นเวลากลางวัน
เข้าสูก่ ลุม่ เซลล์ที่ทาํ หน้าที่ลาํ เลียงนํ้าและแร่ธาตุ
เนื้ อเยื่อลําเลียงนํ้า หรือ ไซเลม - จะเกิดบริเวณที่มีการสังเคราะห์ดว้ ยแสง

จะเรียงกันเป็ นท่อต่อเนื่องตัง้ แต่ ราก ลําต้น กิ่ง ใบ

การลําเลียงอาหาร .. .
หน่วยที่ 2 : การดํารงชีวิตของพืช
ท่อโฟลเอ็ม (phloem) มีหน้าที่ลาํ เลียงอาหารที่ได้จากการ
 1. การสังเคราะห์ดว้ ยแสง  4. การสืบพันธุข์ องพืช สังเคราะห์แสงไปยังส่วนต่างๆ ของเซลล์
1.1 กระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสง  4.1 การสืบพันธุแ์ บบไม่อาศัยเพศของพืช
4.2 การสืบพันธุแ์ บบอาศัยเพศของพืช ประกอบไปด้วย 2 ชนิด คือ

ที่มา : หนังสือเรียนรายวิชาพื้ นฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 สํานักพิมพ์ อจท.


1.2 ปั จจัยที่มีผลต่อกระบวนการ
สังเคราะห์ดว้ ยแสง   5. เทคโนโลยีชีวภาพของพืช 1. เซลล์ตะแกรง (sieve cell )
 2. การลําเลียงสารในพืช 5.1 การเพาะเลี้ ยงเนื้ อเยือ่ 2. คอมพาเนียนเซลล์ (companion cell)
2.1 การลําเลียงนํ้าและแร่ธาตุ  5.2 เทคโนโลยีการดัดแปรพันธุกรรม
2.2 การลําเลียงอาหาร ของพืช ซึ่งเป็ นกลุม่ ของเซลล์ที่มีชีวิต
 3. การเจริญเติบโตของพืช
3.1 การเจริญเติบโตของพืช

7
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

1. เซลล์ตะแกรง (sieve cell ) การทํางานของระบบลําเลียงอาหาร .. .


- มีลกั ษณะเป็ นแท่งยาว เมื่อนํ้าเคลื่อนไปตามส่วนต่างๆ พืชจะนํานํ้าที่ลาํ เลียงมาเป็ นวัตถุดิบ
- ไม่มีนิวเคลียส ซึ่งจะเกิดกระบวนการสังเคราะห์แสงบริเวณใบ ได้อาหารที่สร้าง คือ นํ้าตาล

ที่มา : ชุดสัมฤทธิ์มาตรฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 อจท.


- หัวและท้ายของเซลล์เป็ นรูพรุน (sieve plate)
- ทําหน้าที่ลาํ เลียงอาหาร อาหารที่สร้างจะถูกลําเลียงในรูปสารละลาย
โดยเนื้ อเยือ่ ลําเลียงอาหาร หรือ โฟลเอ็ม
2. คอมพาเนียนเซลล์ (companion cell)
- มีนิวเคลียส จากนั้นก็จะเกิดกระบวนการแพร่และแอกทีฟทรานสปอร์ต
- อยูบ่ ริเวณใกล้เซลล์ตะแกรง ที่เนื้ อเยือ่ เรียงต่อกันไปจากใบ ไปตามก้านใบ กิ่ง ลําต้น และราก
- ทําหน้าที่ควบคุมการทํางานของเซลล์ตะแกรง
ส่งอาหารไปเลี้ ยงเซลล์ทุกเซลล์ของพืช พืชจะนําไปใช้ในกระบวนการหายใจ

การทํางานของระบบลําเลียงอาหาร .. . ทิศทางการลําเลียงอาหารในเนื้ อเยือ่ โฟลเอ็ม


เมื่อนํ้าเคลื่อนไปตามส่วนต่างๆ พืชจะนํานํ้าที่ลาํ เลียงมาเป็ นวัตถุดิบ
ซึ่งจะเกิดกระบวนการสังเคราะห์แสงบริเวณใบ ได้อาหารที่สร้าง คือ นํ้าตาล

อาหารที่สร้างจะถูกลําเลียงในรูปสารละลาย
- จะมีทิศทางลําเลียงขึ้ นและลง
โดยเนื้ อเยือ่ ลําเลียงอาหาร หรือ โฟลเอ็ม - ลําเลียงอาหารจะช้ากว่าไซเลม
- จะลําเลียงจากใบไปยังส่วนต่างๆ
จากนั้นก็จะเกิดกระบวนการแพร่และแอกทีฟทรานสปอร์ต
ที่เนื้ อเยือ่ เรียงต่อกันไปจากใบ ไปตามก้านใบ กิ่ง ลําต้น และราก ที่มา : http://oomv26.blogspot.com/2015_07_16_archive.html

ส่งอาหารไปเลี้ ยงเซลล์ทุกเซลล์ของพืช พืชจะนําไปใช้ในกระบวนการหายใจ

8
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

สรุปการทํางานของระบบเนื้ อเยือ่ ลําเลียงในพืช .. .


พื ช จะลํา เลี ย งอาหารอาหารในรู ป ของนํ้า ตาลซู โ ครส โดย
นํ้าตาลที่ผลิตขึ้ นจากใบจะแพร่เข้าสู่โฟลเอ็มด้วยกระบวนการแพร่
แบบใช้พลังงาน (active transport)
โดยนํ้า จากท่ อ ไซเล็ ม
จะออสโมซิ ส เข้า สู่ ท่ อ โฟล
เอ็ ม ส่ ง ผลให้ พื ช ลํา เลี ย ง
นํ้าตาลไปยังเป้ าหมาย เรียก
ท ร า น ส โ ล เ ค ชั ่ น
(translocation)
ที่มา : https://sites.google.com/site/pandaree071238/kar-laleiyng-sar-ni-phuch/kar-laleiyng-xahar-ni-phuch
ที่มา : https://sidthikorn5651.wordpress.com/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8...

สรุปการทํางานของระบบเนื้ อเยือ่ ลําเลียงในพืช .. . สรุปการทํางานของระบบเนื้ อเยือ่ ลําเลียงในพืช .. .


เนื้ อเยื่อไซเล็ม จะลําเลียงนํ้าและแร่ธาตุ เนื้ อเยื่อโฟลเอ็ม จะลําเลียงอาหาร

สังเคราะห์ สังเคราะห์
ด้วยแสง ด้วยแสง

ใบ ใบ ดอก

ลําต้น ลําต้น

ที่มา : https://my.lovepik.com/image-400364455/line-drawing-tree-material.html
ราก ที่มา : https://my.lovepik.com/image-400364455/line-drawing-tree-material.html
ราก ที่มา : http://forprod.forest.go.th/forprod/techtransfer/document/%...

9
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

สรุปการทํางานของระบบเนื้ อเยือ่ ลําเลียงในพืช .. .

ที่มา : http://apbio4dummies.blogspot.com/2012/08/phloem-xylem.html ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=CqP9B6NjdCg&feature=youtu.be

การสะสมอาหารในส่วนต่างๆ ของพืช
ที่มา : https://th.heypik.com/images/hand-drawn-gourmet-baked-sweet-potato-illustration_79U45MV.html
1. ส่วนของผล : ผลไม้ตา่ งๆ ที่มา : https://th.heypik.com/images/hand-drawn-fruit-cane-illustration_7BU45CE.html

2. ส่วนของเมล็ด : ข้าว ข้าวโพด ถั ่วต่างๆ


3. ส่วนของราก : แครอท มันเทศ
ที่มา : https://www.pinterest.com/pin/770889661192750754/

4. ส่วนของลําต้น : อ้อย
5. ส่วนของลําต้นใต้ดนิ : เผือก หัวหอม

ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=CqP9B6NjdCg&feature=youtu.be

10
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

1. พืชใบเลี้ ยงเดีย่ ว 2. พืชใบเลี้ ยงคู่

ที่มา : https://www.facebook.com/HappyScienceByKruBee/photos/a.1538661386223314/1751372711618846/?type=3&theater

ที่มา : https://www.facebook.com/HappyScienceByKruBee/photos/a.1538661386223314/1751372711618846/?type=3&theater
โครงสร้างของระบบลําเลียงในพืช
มี ใ บเลี้ ยง 1 ใบ เส้น ใบขนาน มี ใ บเลี้ ยง 2 ใบ เส้ น ใบเป็ น
ลําต้นเป็ นข้อปล้องชัดเจน รากฝอย ร่า งแห ลํา ต้น ไม่ เ ป็ นข้อ ปล้อ ง ราก
เช่น ข้าว ข้าวโพด หญ้า แก้ว เช่น มะม่วง มะขาม
Free  PowerPoint  Templates
Free  PowerPoint  Templates

ระบบลําเลียงในพืชใบเลี้ ยงเดีย่ ว

ที่มา : https://www.thaiedujobs.com/lessons/elementary/science/content/4

Free  PowerPoint  Templates


Free  PowerPoint  Templates
ที่มา : หนังสือเรียนรายวิชาพื้ นฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 สํานักพิมพ์ อจท.

11
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

ระบบลําเลียงในพืชใบเลี้ ยงคู่

ที่มา : หนังสือเรียนรายวิชาพื้ นฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 สํานักพิมพ์ อจท. ที่มา : ชุดสัมฤทธิ์มาตรฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 อจท.

ที่มา : https://www.nectec.or.th/schoolnet/library/create-web/10000/science/10000-6535/pic1.jpg

Phloem

Xylem
ที่มา : https://sites.google.com/site/clickclickieie/khorngsrang-phayni-khxng-rak-thi-keid-cak-secondary-growth

รากพืชใบเลี้ ยงคู่ รากพืชใบเลี้ ยงเดีย่ ว


ลําต้นพืชใบเลี้ ยงเดีย่ ว ลําต้นพืชใบเลี้ ยงคู่

12
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

ในพืชเนื้ อเยือ่ ลําเลียงนํ้าและอาหารจะเรียงกันเป็ นกลุม่ โดย... .


เนื้ อเยือ่ ลําเลียงนํ้า(ไซเลม) จะอยูด่ า้ นใน
เนื้ อเยือ่ ลําเลียงอาหาร(โฟลเอ็ม) จะอยูด่ า้ นนอก

ในแนวรัศมีเดียวกัน
ภาพตัดขวางลําต้นของพืชใบเลี้ ยงเดี่ยว ภาพตัดขวางลําต้นของพืชใบเลี้ ยงคู่
ที่มา : https://sites.google.com/site/vascularsystemoftheplant/khorngsrang-laea-kar-thangan-kh... ที่มา : https://jun75229.wordpress.com/

โดย.. . ถ้าลําต้นพืชใบเลี้ ยงเดีย่ วจะเรียงกระจัดกระจาย


ถ้าลําต้นพืชใบเลี้ ยงคู่จะเป็ นระเบียบเรียบร้อย ถ้าลําต้นพืชใบเลี้ ยงเดีย่ ว ถ้าลําต้นพืชใบเลี้ ยงคู่
ถ้ารากพืชใบเลี้ ยงเดีย่ วจะเป็ นระเบียบเรียบร้อย จะเรียงกระจัดกระจาย จะเป็ นระเบียบเรียบร้อย
ถ้ารากพืชใบเลี้ ยงคู่จะเรียงกระจัดกระจาย

ภาพตัดขวางลําต้นของพืชใบเลี้ ยงคู่ ภาพตัดขวางลําต้นของพืชใบเลี้ ยงเดี่ยว

ภาพตัดขวางรากของพืชใบเลี้ ยงเดี่ยว ภาพตัดขวางรากของพืชใบเลี้ ยงคู่


ที่มา : https://sites.google.com/site/clickclickieie/khorngsrang-phayni-khxng-rak-thi-keid-cak-secondary-growth ที่มา : https://sites.google.com/site/clickclickieie/khorngsrang-phayni-khxng-rak-thi-keid-cak-secondary-growth

ถ้ารากพืชใบเลี้ ยงเดีย่ ว ถ้ารากพืชใบเลี้ ยงคู่


จะเป็ นระเบียบเรียบร้อย จะเรียงกระจัดกระจาย
ภาพตัดขวางรากของพืชใบเลี้ ยงคู่ ภาพตัดขวางรากของพืชใบเลี้ ยงเดี่ยว

13
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

การเจริญเติบโตของพืช .. .
หน่วยที่ 2 : การดํารงชีวิตของพืช
 1. การสังเคราะห์ดว้ ยแสง  4. การสืบพันธุข์ องพืช
1.1 กระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสง  4.1 การสืบพันธุแ์ บบไม่อาศัยเพศของพืช สิ่ ง มี ชี วิ ต ทุ ก ชนิ ด ต้อ งมี ก ารเจริ ญ เติ บ โต การผลิ ต อาหารจาก
1.2 ปั จจัยที่มีผลต่อกระบวนการ 4.2 การสืบพันธุแ์ บบอาศัยเพศของพืช กระบวนการสัง เคราะห์ด ว้ ยแสงของพื ช เป็ นสิ่ ง ที่ ท าํ ให้พื ช สามารถ
สังเคราะห์ดว้ ยแสง   5. เทคโนโลยีชีวภาพของพืช เจริญเติบโตได้
 2. การลําเลียงสารในพืช 5.1 การเพาะเลี้ ยงเนื้ อเยือ่
2.1 การลําเลียงนํ้าและแร่ธาตุ  5.2 เทคโนโลยีการดัดแปรพันธุกรรม
2.2 การลําเลียงอาหาร  ของพืช
 3. การเจริญเติบโตของพืช
3.1 การเจริญเติบโตของพืช
ที่มา : http://kaikan36359.blogspot.com/

การเจริญเติบโตของพืช .. .
การเจริญเติบโตของพืช หมายถึง .. .
การที่ พื ช มี ก ารเพิ่ ม ความสู ง เพิ่ ม ขนาด และมี ก ารเปลี่ ย นแปลง 1. การแบ่งเซลล์
อวัยวะต่างๆ เพือ่ ทําหน้าที่เฉพาะ มี 3 กระบวนการ คือ - ทําให้เซลล์มีจาํ นวนมากขึ้ น
1. การแบ่งเซลล์ - เ ซ ล ล์ เ กิ ด ใ ห ม่ จ ะ มี ลั ก ษ ณ ะ
2. การเพิม่ ขนาด เหมือนเดิม แต่มีขนาดเล็กกว่า
3. การเปลี่ยนรูปร่างของเซลล์
- พบบริเวณปลายยอดและราก
ที่มา : https://th.lovepik.com/image-400601892/green-plant-growth.html

14
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

การเจริญเติบโตของพืช .. . การเจริญเติบโตของพืช .. .
3. การเปลี่ยนรูปร่างของเซลล์
2. การขยายขนาดของเซลล์ - เกิดจากเปลี่ยนรูปร่างให้เหมาะสมกับหน้าที่เฉพาะ
- เกิดจากเซลล์มีการสร้าง แ ล ะ - เช่น รากยาวใหญ่ ลําต้นสูงและยกขึ้ น ใบมีขนาดใหญ่
สะสมอาหาร มีดอก มีผล เป็ นต้น
- จนทําให้เซลล์มีขนาดใหญ่ขึ้น

ที่มา : https://th.heypik.com/images/cartoon-hand-drawn-trees-vector_98U44G3.html
ที่มา : http://th.agronaturetech.com/news/why-plant-seeds-germinate-12205290.html

การเจริญเติบโตของพืช .. . การเจริญเติบโตของพืช .. .
ไซโกตที่อยูภ่ ายในเมล็ด
มีการแบ่งเซลล์
แบบแผนการเจริญเติบโตของพืช
เพิม่ จํานวนเซลล์ไปเป็ นเอ็มบริโอ กราฟการเจริญเติบโตของพืช .. .
“จะเป็ นลักษณะคล้าย ตัว S”
เอ็มบริโองอกเป็ นต้นอ่อน
ที่มา : http://th.agronaturetech.com/news/why-plant-seeds-germinate-12205290.html
ระยะที่ 1 : มีการเติบโตอย่างช้าๆ
เซลล์ที่อยูภ่ ายในจะเปลี่ยนรูปร่าง ระยะที่ 2 : มีการเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว
ที่มา : http://th.agronaturetech.com/news/why-plant-seeds-germinate-12205290.html

ให้เหมาะสมกับหน้าที่ ระยะที่ 3 : มีการเติบโตแบบคงที่

15
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

ปั จจัยที่มีผลต่อการเจริญเติบโตของพืช .. .
เกณฑ์การวัดเจริญเติบโตของพืช 1. แสงแดด 3. นํ้า
1. วัดมวล หรือ นําหนักพืช ใช้ใ นการสร้า งอาหาร ช่ ว ยลํา เลี ย งสารทั้ ง นํ้า
2. วัดความสูง ตัง้ แต่รากถึงยอด และนํ า ไปใช้ รวมถึ ง เก็ บ แ ล ะ แ ร่ ธ า ตุ แ ล ะ ล ด
สะสม อุณหภูมิภายในต้น
3. ขนาดลําต้น วัดเส้นรอบวง หรือ วัดเส้นผ่านศูนย์กลาง ที่มา : https://twitter.com/sunlightofthai ที่มา : https://waymagazine.org/%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81-...

4. การยับจํานวนโครงสร้างที่เพิ่ม 2. อากาศ 4. ธาตุอาหาร


แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ ช่ ว ยให้ก ารทํา งานของ
ใช้ในการสร้างอาหาร ส่วน ระบบเป็ นไปตามปกติ
แก๊ ส ออกซิ เ จนใช้ ใ นการ
ที่มา : naturfag.morsmal.no หายใจ ที่มา : https://www.sanook.com/health/9581/ ที่มา : http://www.pravitgroup.co.th/2017/%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B...

1. ปุ๋ยอินทรีย ์ ข้อดี
1. ดินร่วนซุย อุม้ นํ้าและธาตุอาหารได้ดี

ที่มา : http://env.anamai.moph.go.th/ewtadmin/ewt/env/ewt_news.php?nid=962&filename=home2011
ธาตุอาหารแต่ละชนิ ดมีความสําคัญต่อการเจริญเติบโตลาร

ที่มา : http://www.thinkstockphotos.co.kr/image/%EC%8A%A4%ED%86%A1-%EC%9D%BC%E...
2. สะสมในดินได้ดี
ดํา รงชี วิ ต ของพื ช แต่ เ นื่ อ งจากดิ น บางบริ เ วณมี ธ าตุ อ าหารไม่ 3. ส่งเสริมจุลินทรียใ์ ห้ทาํ งานดีขึ้น
เพียงพอจึงจําเป็ นต้องใส่ป๋ ุยเพื่อเพิ่มธาตุอาหารให้แก่พืช 4. หากใช้รว่ มกับปุ๋ยเคมี ประสิทธิภาพดีขึ้น

ข้อเสีย
1. ต้องใช้ในปริมาณที่มาก
เป็ นปุ๋ ยที่ได้จาการเน่าเปื่ อนจาก 2. ใช้เวลานานถึงจะให้ธาตุอาหาร
ซากสิ่ งมี ชีวิต เช่ น ปุ่ ยหมัก ปุ๋ ยคอก 3. มีราคาสูง
ปุ๋ยพืชสด ปุ๋ยชีวภาพ เป็ นต้น 4. ใช้ในปริมาณที่จาํ กัด
ที่มา : http://www.trueplookpanya.com/learning/detail/30779-043278

16
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

2. ปุ๋ยเคมีหรือปุ๋ยวิทยาศาสตร์ ข้อดี
1. ใช้ได้เพียงในปริมาณน้อย

ที่มา : https://th.pngtree.com/freepng/sirius-rose-delicious-and-delicious_4417788.html
2. ใช้เวลาน้อยในการปลดธาตุอาหาร

ที่มา : https://th.pngtree.com/freepng/fertilizer_565479.html
3. ราคาถูก
4. หาซื้ อได้ง่าย

ข้อเสีย
1. ไม่สามารถทําให้ดีดินขึ้ นได้
เป็ นปุ๋ยที่ได้จากการสังเคราะห์ ซึ่ ง 2. หากใช้มากเป็ นอันตราย
แบ่งออกย่อยเป็ นปุ๋ยเดี่ยว (ธาตุอาหาร 3. ผูใ้ ช้ตอ้ งมีความรู ้ ความชํานาญ
หลัก) และปุ๋ยผสม ธาตุอาหารรอง)
ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=MzPZNG-k8dE

ธาตุอาหารที่พืชต้องการในปริมาณที่มาก .. .
ธาตุอาหารหลัก ธาตุอาหารรอง
1. ไนโตรเจน (N) 1. แคลเซียม (Ca)
2. ฟอสฟอรัส (P) 2. แมกนีเซียม (Mg)
3. โพแทสเซียม (K) 3. กํามะถัน (S)

ธาตุอาหารที่พืชต้องการในปริมาณที่นอ้ ย .. .
ธาตุอาหารเสริม
เหล็ก (Fe) แมงกานีส (Mn) โบรอน (B) ทองแดง (Cu) สังกะสี (Zn) คลอรีน (Cl)
ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=ulvu6oGkHhA
ที่มา : http://tgardenchemical.com.119-59-122-252.merdsoft01.com/DetailPa...

17
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

ธาตุอาหารหลัก ธาตุอาหารหลัก

ที่มา : https://www.aga-hortipro.com/content/4623/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0...

ที่มา : https://www.aga-hortipro.com/content/4623/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0...
ธาตุไนโตรเจน (N) ธาตุฟอสฟอรัส (P)

ที่มา : หนังสือเรียนรายวิชาพื้ นฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 สํานักพิมพ์ อจท. ที่มา : หนังสือเรียนรายวิชาพื้ นฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 สํานักพิมพ์ อจท.

ที่มา : ชุดสัมฤทธิ์มาตรฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 อจท.

ธาตุอาหารหลัก ธาตุอาหารรอง

ที่มา : https://www.aga-hortipro.com/content/4623/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0...

ที่มา : https://www.aga-hortipro.com/content/4623/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0...
ธาตุโพแทสเซียม (K)
ธาตุแคลเซียม (Ca)

ที่มา : หนังสือเรียนรายวิชาพื้ นฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 สํานักพิมพ์ อจท. ที่มา : หนังสือเรียนรายวิชาพื้ นฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 สํานักพิมพ์ อจท.

ที่มา : ชุดสัมฤทธิ์มาตรฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 อจท. ที่มา : ชุดสัมฤทธิ์มาตรฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 อจท.

18
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

ธาตุอาหารรอง ธาตุอาหารรอง

ที่มา : https://www.aga-hortipro.com/content/4623/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0...

ที่มา : https://www.aga-hortipro.com/content/4623/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0...
ธาตุแมกนีเซียม (Mg)
ธาตุกาํ มะถัน (S)

ที่มา : หนังสือเรียนรายวิชาพื้ นฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 สํานักพิมพ์ อจท.

ที่มา : หนังสือเรียนรายวิชาพื้ นฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 สํานักพิมพ์ อจท.

ที่มา : ชุดสัมฤทธิ์มาตรฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 อจท. ที่มา : ชุดสัมฤทธิ์มาตรฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 อจท.

การสืบพันธุข์ องพืช .. .
หน่วยที่ 2 : การดํารงชีวิตของพืช
 1. การสังเคราะห์ดว้ ยแสง  4. การสืบพันธุข์ องพืช หมายถึ ง กระบวนที่สิ่งมี ชี วิ ตสร้างสิ่งมี ชีวิ ตชนิ ดเดียวกัน เพื่อ
1.1 กระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสง  4.1 การสืบพันธุแ์ บบไม่อาศัยเพศของพืช ดํารงพันธุไ์ ว้
1.2 ปั จจัยที่มีผลต่อกระบวนการ 4.2 การสืบพันธุแ์ บบอาศัยเพศของพืช
เป็ นการสืบพันธุท์ ี่เกิดจากการผสมระหว่างเซลล์สืบพันธุเ์ พศผู ้ คือ
สังเคราะห์ดว้ ยแสง   5. เทคโนโลยีชีวภาพของพืช
 2. การลําเลียงสารในพืช 5.1 การเพาะเลี้ ยงเนื้ อเยือ่ สเปิ ร์ม กับเซลล์สืบพันธุเ์ พศเมีย คือ เซลล์ไข่ ได้ ต้นอ่อน
2.1 การลําเลียงนํ้าและแร่ธาตุ  5.2 เทคโนโลยีการดัดแปรพันธุกรรม โครงสร้างพืชที่เกี่ยวข้องกับการสืบพันธุ ์ คือ “ดอก”
2.2 การลําเลียงอาหาร  ของพืช
 3. การเจริญเติบโตของพืช สเปิ ร์ม + เซลล์ไข่ -----> ต้นอ่อน
3.1 การเจริญเติบโตของพืช 

19
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

การสืบพันธุข์ องพืช
หน่วยที่ 2 : การดํารงชีวิตของพืช
แบบไม่อาศัยเพศ แบบอาศัยเพศ  1. การสังเคราะห์ดว้ ยแสง  4. การสืบพันธุข์ องพืช
(asexual reproduction) (asexual reproduction)

ที่มา : https://www.meetnlunch.com/%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B...
1.1 กระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสง  4.1 การสืบพันธุแ์ บบไม่อาศัยเพศของพืช
4.2 การสืบพันธุแ์ บบอาศัยเพศของพืช

ที่มา : https://www.pinterest.cl/pin/375417318911748857/
1.2 ปั จจัยที่มีผลต่อกระบวนการ

ที่มา : https://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=anothe...
สังเคราะห์ดว้ ยแสง   5. เทคโนโลยีชีวภาพของพืช

ที่มา : http://www.dnp.go.th/botany/BFC/stem.html
 2. การลําเลียงสารในพืช 5.1 การเพาะเลี้ ยงเนื้ อเยือ่
2.1 การลําเลียงนํ้าและแร่ธาตุ  5.2 เทคโนโลยีการดัดแปรพันธุกรรม
2.2 การลําเลียงอาหาร  ของพืช
 3. การเจริญเติบโตของพืช
เป็ นการสืบพันธุข์ องพืชโดยใช้ส่วน เป็ นการสืบพันธุข์ องพืชโดยใช้เพศ 3.1 การเจริญเติบโตของพืช 
ต่างๆของพืช เช่น กิ่ง ราก ลําต้น ซึ่งมีอวัยวะสืบพันธุท์ ี่เกี่ยวข้อง คือ ดอก

การสืบพันธุแ์ บบไม่อาศัยเพศของพืช .. . 1. การปั กชํา (Cutting) นํากิ่ งพันธุด์ ีมาตัดเป็ นท่อนๆ


ใ ห้ ย า ว ป ร ะ ม า ณ 1 0 -2 0
เซนติเมตร
เป็ นการนํา ส่ ว นต่ า งๆ

ที่มา : หนังสือเรียนรายวิชาพื้ นฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 สํานักพิมพ์ อจท.


เป็ นการขยายพัน ธุ ข์ องพื ช ที่
ของพื ช พัน ธุ ์ดี ม าตัด และ
ที่มา : https://www.pinterest.cl/pin/375417318911748857/

ไม่ ไ ด้เ กิ ด จากการปฏิ ส นธิ ร ะหว่ า ง


ที่มา : https://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=anothe...

นํา กิ่ ง ไปปั ก ชําให้เอี ย งทํา มุ ม


ที่มา : http://www.dnp.go.th/botany/BFC/stem.html

สเปิ ร์มกับเซลล์ไข่ ปั กชํา ในวั ส ดุ เ พาะชํา ให้ 40-70 องศา และลุก 1 ใน


แต่เกิดจาก ราก ลําต้น ใบ มี รากงอกออกมากลายเป็ น 3 ของกิ่งลงในวัสดุเพาะชํา

การเจริ ญ เติบ โตและพัฒ นาขึ้ นมา ต้นใหม่


เป็ นพืชต้นใหม่ที่มีลกั ษณะคล้ายกับ สามารถใช้ได้กับไม้ผล เ มื่ อ กิ่ ง มี ร า ก ง อ ก ย า ว
ไม้ดอก ไม้ประดับ เป็ นต้น พอสมควร ให้นาํ ไปปลูกแยก
ต้นเดิม ในกระถาง

20
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

2. การตอนกิ่ง (Layering) 3. การติดตา (Budding) ใช้มีดกรีดต้นตอให้รอย


แผลเป็ นรูปตัวที (T)
เป็ นการเชื่ อ มประสาน
เป็ นการทําให้กิ่งหรือพืช

ที่มา : หนังสือเรียนรายวิชาพื้ นฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 สํานักพิมพ์ อจท.

ที่มา : หนังสือเรียนรายวิชาพื้ นฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 สํานักพิมพ์ อจท.


เตรียมถุงตอน ควั ่นกิ่งแนวขวาง 2 รอย ส่วนของต้นพืชให้เจริญเป็ น
เกิ ด รากขนาดติ ด อยู่ กับ ต้น เฉือนแผ่นตาจากพืชที่
ต้นเดียวกัน ช่วยเปลี่ยนบอด ต้องการขยายพันธุ ์
แม่ พื ช ที่ ไ ด้ จ ะมี ลั ก ษณะ
ต้น พื ช ที่ มี ลั ก ษณะไม่ ดี ใ ห้
เหมื อ นแม่ พัน ธุ ท์ ุ ก ประการ
เป็ นพันธุด์ ีได้ ช่วยให้ตน้ พืช นําแผ่นตาสอดเข้าไปที่รอย
กิ่ ง ที่ ต อนจะต้อ งเป็ นกิ่ ง กึ่ ง ลอกเปลือก ขูดเนื้ อเยือ่ แผลของต้นตอ
มีผลผลิตที่หลากหลาย
อ่อนกึ่งแก่ แข็งแรง
สามารถใช้ได้กบั พืชสวน
สามารถใช้ไ ด้กับ ไม้พุ่ ม ใช้พลาสติกพันรอยแผลให้
เช่ น มะม่ ว ง ส้ม กุ ห ลาบ
ไม้ยนื ต้น ไม้ประดับ เป็ นต้น แน่นโดยให้ตาโผล่ออก
ใช้ถุงตอนหุม้ บริเวณที่ลอกเปลือก
และมัดให้แน่น
การเกิดรากของกิ่งตอน เป็ นต้น

4. การทาบกิ่ง (Approach grafting) เฉือนต้นตอให้เป็ นรอย การขยายพันธุพ์ ืชด้วยโครงสร้างพิเศษ


แผลรูปโล่
เป็ นการนําพืช 2 ต้น มา 1. โครงสร้างพิเศษจากลําต้น เช่น
ที่มา : หนังสือเรียนรายวิชาพื้ นฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 สํานักพิมพ์ อจท.

ทําให้กลายเป็ นต้นเดียว โดย - ไหล เป็ นต้นใหม่ของพืชที่งอกออกมาจาก


เฉือนพันธุด์ ีให้เป็ นรอย
แผลเหมือนกับต้นตอ ต้น เดิ ม และทอดไปตามพื้ น เช่ น ผัก บุ ง้ บัว บก
พืชพันธุด์ ีจะเป็ นลําต้น ส่วน
ผักแว่น เป็ นต้น
อีกต้นจะเป็ นระบบราก ทํา นําต้นตอและกิ่งพันธุด์ ี - เหง้า เป็ นต้นใหม่ของพืชที่งอกออกมาจาก
ให้ได้พนั ธุด์ กี ว่าเดิม ประกบกัน โดยให้รอย ต้น เดิ ม และทอดยาวไปตามใต้ดิ น เช่ น ขิ ง ข่ า
สามารถใช้ได้กบั พืชสวน แผลประกบกันสนิท เป็ นต้น
เช่ น มะม่ ว ง มะขาม ขนุ น - หั ว เป็ นลํา ต้น ใต้ดิ น ที่ ส ะสมอาหาร มี
ใช้พลาสติกฟั นรอบรอย
ทุเรียน เป็ นต้น แผลให้แน่น ลักษณะต่างๆ เช่น หัวแบบทิวเบอร์ หัวแบบบัลบ์ ที่มา : https://sites.google.com/site/plantreproductio/kar-subphanthu-baeb-mi-xasay-
phes/swn-khxng-latn-tha-hnathi-khyay-phanthu

หัวที่เกิดจากเหง้า

21
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

การขยายพันธุพ์ ืชด้วยโครงสร้างพิเศษ
2. โครงสร้างพิเศษจากราก เช่น 3. โครงสร้างพิเศษจากใบ เช่น
หน่วยที่ 2 : การดํารงชีวิตของพืช
- หัวมันเทศ รักเร่ บีโกเนีย เป็ นต้น - ต้นตายใบเป็ น เศรษฐีพนั ล้าน  1. การสังเคราะห์ดว้ ยแสง  4. การสืบพันธุข์ องพืช
1.1 กระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสง  4.1 การสืบพันธุแ์ บบไม่อาศัยเพศของพืช 
1.2 ปั จจัยที่มีผลต่อกระบวนการ 4.2 การสืบพันธุแ์ บบอาศัยเพศของพืช
สังเคราะห์ดว้ ยแสง   5. เทคโนโลยีชีวภาพของพืช
 2. การลําเลียงสารในพืช 5.1 การเพาะเลี้ ยงเนื้ อเยือ่
ที่มา : https://www.orchidtropical.com/sweet-potato/.... ที่มา : https://medthai.com/%E0%B8%84%E0%B8%A7...
2.1 การลําเลียงนํ้าและแร่ธาตุ  5.2 เทคโนโลยีการดัดแปรพันธุกรรม
2.2 การลําเลียงอาหาร  ของพืช
 3. การเจริญเติบโตของพืช
3.1 การเจริญเติบโตของพืช 
ที่มา : https://www.bloggang.com/m/viewdiary.php?id=bigbulbs&group=11 ที่มา : https://pantip.com/topic/32103796

การสืบพันธุแ์ บบอาศัยเพศของพืช .. . 1. โครงสร้างของดอก

เป็ นการสืบพันธุ ท์ ี่เกิ ดจากการ กลีบดอก เกสรเพศเมีย


ปฏิสนธิระหว่างสเปิ ร์มกับเซลล์ไข่ ซึ่ง
เป็ นอวัยวะสืบพันธุข์ องพืช เกสรเพศผู ้
ต้ น ใ ห ม่ ที่ เ กิ ด จ ะ มี ลั ก ษ ณ ะ
หลากหลายหรือต่างไปจากต้นพันธุ ์ กลีบเลี้ ยง
ที่มา : http://www.thaifa.org/17090444/%...

ที่มา : สือการสอน วพ. วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1

22
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

1. โครงสร้างของดอก 1. โครงสร้างของดอก
กลีบเลี้ ยง กลีบดอก
- อยู่ ส่ ว นนอกสุ ด ของ - อยูถ่ ดั จากกลีบเลี้ ยง
ดอกไม้ - มี ข นาดใหญ่ ก ว่ า กลี บ
- ส่ ว นมากมี สี เ ขี ย ว มี เลี้ ยง
ขนาดเล็ก - มี สี สั น ต่ า ง ๆ และมี
- เจริญมาจากใบ กลิ่น
- ทํ า ห น้ า ที่ ป้ อ ง กั น - ทํา หน้า ที่ล่อแมลงเพื่อ
อั น ตรายให้แ ก่ ด อกไม้ ช่วยผสมเกสร
ที่มา : สือการสอน วพ. วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1
ขณะตูม ที่มา : สือการสอน วพ. วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1

1. โครงสร้างของดอก 1. โครงสร้างของดอก
เกสรเพศผู ้
- อยูถ่ ดั จากกลีบดอก
- ทํา หน้า ที่ ส ร้า งเซลล์
สืบพันธุเ์ พศผู ้
- มั ก มี ห ล า ย อั น อ ยู่
ร ว ม กั น เ รี ย ก ว่ า
วงเกสรเพศผู ้
- ประกอบด้วยอับเรณู
และก้านเกสรเพศผู ้ ที่มา : https://sites.google.com/site/itweb5520114052/3-kesr-phes-meiy
ที่มา : สือการสอน วพ. วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 ที่มา : https://sites.google.com/site/suksachiwitphuchdxk/krabwnkar-darng-chiwit-...

23
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

1. โครงสร้างของดอก 1. โครงสร้างของดอก
เกสรเพศเมีย
- อยูช่ ้นั ในสุด
- ทํา หน้า ที่ ส ร้า งเซลล์
สืบพันธุเ์ พศเมีย
- ประกอบด้ว ย ยอด
เ ก ส ร เ พ ศ เ มี ย ก้ า น
เกสรเพศเมี ย และรัง
ไข่
ที่มา : https://sites.google.com/site/itweb5520114052/3-kesr-phes-meiy
ที่มา : สือการสอน วพ. วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 ที่มา : https://pixabay.com/th/photos/%E0%B8%8A%E0%B8%9A%E0%B8%B2-rosa-...

1. โครงสร้างของดอก 1. โครงสร้างของดอก

ที่มา : https://sites.google.com/site/plantreproductio/kar-subphanthu-khxng-phuch-dxk/khorngsrang-phuch-dxk ที่มา : หนังสือสื่อการเรียนรูฯ้ วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 1 เล่ม 2

24
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

2. ประเภทของดอก 2. ประเภทของดอก
จําแนกโดยใช้ ดอกครบส่วน หรือ ดอกสมบูรณ์
- เป็ นดอกทีพิ่มจีสารณาตามเซลล์
่วนประกอบ 4
พิจารณาตามโครงสร้างหลัก พิจารณาตามเซลล์สืบพันธุ ์ พิจารณาตามโครงสร้างหลัก
เป็ นเกณฑ์ เป็ นเกณฑ์ เป็ นเกณฑ์ ส่วนครบ สืบพันธุเ์ ป็ นเกณฑ์
ส่วนประกอบทั้ง 4 ส่วน เกสรเพศผูแ้ ละเกสรเพศเมีย ส่วนประกอบทั้ง 4 ส่วน - ได้แแ้ ก่ละเกสรเพศเมี
เกสรเพศผู กลีบเลี้ ยงย กลีบดอก
แบ่
เกสรเพศผูแ้ ละเพศเมี งเป็ ยครบหมด
แบ่งเป็ น แบ่งเป็ น แบ่งเป็ น

ดอกสมบูรณ์เพศ ดอกไม่สมบูรณ์เพศ
ในดอกเดียว
ดอกสมบูรณ์เพศ ดอกไม่สมบูรณ์เพศ
ดอกครบส่วน ดอกไม่ครบส่วน ดอกครบส่วน ดอกไม่ครบส่วน
หรือ หรือ หรือ หรือ - เช่ น ชบา กุ ห ลาบ ดอกบัว
ดอกสมบูรณ์ ดอกไม่สมบูรณ์ ดอกสมบูรณ์ ดอกไม่สมบูรณ์ กล้วยไม้ เป็ นต้น
ที่มา : สือการสอน วพ. วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 ที่มา : สือการสอน วพ. วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1

2. ประเภทของดอก 2. ประเภทของดอก
ดอกไม่ครบส่วน หรือ จําแนกโดยใช้
จําแนกโดยใช้
ดอกไม่พิสจมบู รณ์
ดอกสมบูรณ์เพศ
พิจารณาตามโครงสร้างหลัก ารณาตามเซลล์ พิจารณาตามโครงสร้าง พิจารณาตามเซลล์สืบพันธุ ์
เป็ นเกณฑ์ สืบพันธุเ์ ป็ นเกณฑ์
- มี ส่ ว นประกอบไม่ ค รบ 4 ท้ั ง เกสรเพศผู ้ แ ละ
หลัก-เป็มีนเกณฑ์ เป็ นเกณฑ์
ส่วนประกอบทั้ง 4 ส่วน ส่เกสรเพศผู
วน แ้ ละเกสรเพศเมีย เพศเมียอยูใ่ส่นดอกเดี ยวกั
วนประกอบทั้ง 4นส่วน เกสรเพศผูแ้ ละเกสรเพศเมีย
แบ่งเป็ แบ่งเป็
แบ่งเป็ น
- ขาดส่วนนใดส่วนหนึ่งไป - เช่ น ชบา กุ หนลาบ บั ว แบ่งเป็ น

ดอกครบส่วน ดอกไม่ครบส่วน ดอกสมบูรณ์เพศ ดอกไม่สมบูรณ์เพศ เป็ นต้น ดอกครบส่วน ดอกไม่ครบส่วน ดอกสมบูรณ์เพศ ดอกไม่สมบูรณ์เพศ
- เ ช่ น ข้ า ว โ พ ด ข้ า ว
หรือ หรือ หรือ หรือ
ดอกสมบูรณ์ ดอกไม่สมบูรณ์ มะละกอ ฟั กทอง ตําลึง เป็ นต้น ดอกสมบูรณ์ ดอกไม่สมบูรณ์
ที่มา : สือการสอน วพ. วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 ที่มา : สือการสอน วพ. วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1

25
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

2. ประเภทของดอก 3. การถ่ายละอองเรณู

ดอกไม่สมบูรณ์เจํพศ
าแนกโดยใช้ จ ะ เ กิ ด ขึ้ น เ มื่ อ เ ร ณู
พิจารณาตามโครงสร้าง พิจารณาตามเซลล์สืบพันธุ ์ ภายในอับ เรณู แ ก่ เ ต็ ม ที่
หลั-กเป็ดอกที
นเกณฑ์่ มี เ ฉพาะเพศผู ้ เป็ นเกณฑ์ ซึ่งอับเรณูจะแตกออก ทํา
หรื อ เพศเมีส่วยนประกอบทั
อย่ า งเดี้งย4วใน
ส่วน เกสรเพศผูแ้ ละเกสรเพศเมีย ให้ เ รณู ป ลิ ว ไปยั ง ยอด
หนึ่งดอก แบ่งเป็

แบ่งเป็ น เกสรเพศเมี ย ซึ่ ง มี ส าร
- เช่ดอกครบส่
น มะละกอวน
บวบ
ดอกไม่ครบส่วน ดอกสมบูรณ์เพศ ดอกไม่สมบูรณ์เพศ เ ห นี ย ว ค อ ย ดั ก จั บ อ ยู่
เป็ นต้น หรือ หรือ บริเวณยอด
ดอกสมบูรณ์ ดอกไม่สมบูรณ์
ที่มา : สือการสอน วพ. วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 ที่มา : https://sites.google.com/site/itweb5520114052/3-kesr-phes-meiy
ที่มา : http://www2.yothinburana.ac.th/website/doc_news/docnews866.pdf

3. การถ่ายละอองเรณู 3. การถ่ายละอองเรณู
การถ่ า ยละอองเรณู จ ะเกิ ดขึ้ นทั้ง ใน ถ่ายเรณูในต้นหรือดอกเดียวกัน ถ่ายเรณูขา้ มต้น

ที่มา : https://www.thaiedujobs.com/lessons/elementary/science/content/5
ที่มา : https://www.thaiedujobs.com/lessons/elementary/science/content/5
เวลากลางวันและกลางคืน ซึ่งจะขึ้ นอยู่กับ
ตัว กลางที่ เ ป็ นตัว นํา เรณู ไ ปบนยอดเกสร
เพศเมีย คือ
- ชนิดของพืช
- ลม นํ้า และแมลง
เป็ นการถ่ า ยเรณู ไ ปยัง เกสรเพศ เป็ นการถ่ า ยเรณู จ ากดอกของพื ช
การถ่ายเรณูเกิดได้ 2 แบบ คือ เมี ย ของดอกเดี ย วกั น หรื อ คนละดอก ต้น หนึ่ ง ไปยัง ยอดเกสรเพศเมี ย ของ
ที่มา : https://th.lovepik.com/image-400917472/cartoon-flowers-and-plants.html
ที่มา : https://pixabay.com/th/vectors/%...
แต่ตน้ เดียวกัน ดอกพืชอีกต้นหนึ่ง

26
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

3. การถ่ายละอองเรณู 4. กระบวนการสืบพันธุข์ องพืชดอก

ละอองเรณูจะไปตกบน อับเรณูในเกสรเพศผู ้
การถ่าย(ละออง)เรณู ยอดเกสรเพศเมีย แก่จดั และปริออก

การถ่าย(ละออง)เรณูในต้นเดียวกัน

การถ่าย(ละออง)เรณูขา้ มต้น

ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=frezaMz8sqk&feature=youtu.be

4. กระบวนการสืบพันธุข์ องพืชดอก 4. กระบวนการสืบพันธุข์ องพืชดอก

ยอดเกสรเพศเมีย ละอองเรณูตกลงบนยอดเกสรเพศเมีย

ละอองเรณูงอกหลอดเรณู ก้านเกสรเพศ
ลงไปในก้านเกสรเพศเมีย เมีย
ออวุล รังไข่

เกิดการปฏิสนธิ
สเปิ ร์มเข้าไปผสมกับไข่
ไข่
ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=frezaMz8sqk&feature=youtu.be ที่มา : https://sites.google.com/site/18jullada/lesson/lesson-3?tmpl=%2Fsystem%2Fapp%2Ftemplates%2Fprint%2F&showPrintDialog=1

27
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

4. กระบวนการสืบพันธุข์ องพืชดอก 4. กระบวนการสืบพันธุข์ องพืชดอก

ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=dgFY7WUTASQ ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=M_nr-3xalr8

การเปลี่ยนแปลงหลังการปฏิสนธิ คือ.. . 5. การแพร่พนั ธุข์ องเมล็ด


1. ไข่ ------> ต้นอ่อนอยูภ่ ายในเมล็ด
2. รังไข่ ------> ผล - ลอยไปตามลม เช่น ดอก - ผลแตกและเมล็ดกระเด็น
3. ผนังรังไข่ ------> เปลือกและเนื้ อของผล หญ้า สน เช่น ต้อยติง่
4. โพลาร์นิวคลีไอ ------> เอนโดสเปิ ร์มภายในเมล็ด
5. ออวุล ------> เมล็ด
6. เยือ่ หุม้ ออวุล ------> เปลือกหุม้ เมล็ด
7. แอนติโพดัล และซินเนอร์จดิ ------> สลายหายไป
8. กลีบเลี้ ยง กลีบดอก เกสรเพศผู ้ ยอดเกสรเพศผู ้
ที่มา : https://sites.google.com/site/dxkmi60722/dxk-h
ก้านชูเกสรเพศเมีย ------> เหี่ยวแห้งร่วงไป ยกเว้นพืชบางชนิด ที่มา : https://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=jitigan77&month=05-
2014&date=01&group=32&gblog=5

28
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

5. การแพร่พนั ธุข์ องเมล็ด 5. การแพร่พนั ธุข์ องเมล็ด


- อาศั ย สั ต ว์ เ ป็ นตั ว นํา พา - มีตะขอเกี่ยวไปกับขนสัตว์ - มีสารเหนียวติดไปกับขนสัตว์ เช่น หญ้าเจ้าชู ้
เช่น ลูกไทร ลูกโพธิ์ เช่น หญ้าบุง้

ที่มา : https://pixniq.com/gallery/detail/162 ที่มา : https://www.dek-d.com/quiz/supertest/53634/

ที่มา : https://www.xn--42cg8cuanoj5b9czdzg.com/16961485/%E0%B8%AA%E0%B...

โครงสร้างของเมล็ด .. . โครงสร้างของเมล็ด .. .
1. เอ็มบริโอ ต้นอ่อนที่อยูภ่ ายในเมล็ด
- เอพิคอทิล อยูเ่ หนือใบเลี้ ยง เปลือกเมล็ด ไฮโพคอทิล
- ใบเลี้ ยง พืชใบเลี้ ยงคู่มี 2 ใบ
พืชใบเลี้ ยงเดี่ยวมี 1 ใบ ยอดแรกเกิด แรดิเคิล
- ไฮโพคอทิล อยูใ่ ต้ใบเลี้ ยง ใบเลี้ ยง ไมโครไพล์
- แรดิเคิล อยูใ่ ต้ไฮโพคอทิล ในพืชใบเลี้ ยงคู่
จะเจริญเป็ นรากแก้ว ถ้าพืชใบเลี้ ยง ขั้วเมล็ด
เดี่ยวจะเจริญไปเป็ นรากฝอย
สันขั้วเมล็ด
2. เอนโดสเปิ ร์ม อาหารสะสมต้นอ่อน
3. เปลือกหุม้ เมล็ด เป็ นส่วนที่อยูน่ อกสุด ป้ องกัน
อันตรายแก่เมล็ด
ที่มา : https://www.xn--42cg8cuanoj5b9czdzg.com/16961485/%E0%B8%AA%E0%B... ที่มา : สือการสอน วพ. วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1

29
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

โครงสร้างของเมล็ด .. . 6. การงอกของเมล็ด
เมื่อเมล็ดอยูใ่ นสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม ก็จะงอกเป็ นต้นอ่อน ซึ่ง
มีปัจจัยดังนี้
1. นํ้าหรือความชื้ น ช่ วยให้เปลือกหุม้ อ่อนตัว ทําให้รากและต้น
อ่อนงอกจากเมล็ดได้งา่ ย
2. แก๊ส ออกซิ เ จน ช่ ว ยให้เ มล็ ด เกิ ด การงอก ใช้ใ นกระบวนการ
หายใจ
3. อุ ณ หภู มิ มี ผ ลต่อ ทํา งานของเอนไซม์ที่ เ กี่ ย วข้อ งกับ การงอก
ที่มา : หนังสือเรียนรายวิชาพื้ นฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 สํานักพิมพ์ อจท. ประมาณ 20-30°C

6. การงอกของเมล็ด 6. การงอกของเมล็ด
การงอกที่ชูใบเลี้ ยงขึ้ นมาเหนือดิน ลําต้นใต้ใบเลี้ ยงยืดตรง
การงอกของเมล็ดพืช แบ่งได้ 2 แบบ คือ.. . ลําต้นใต้ใบเลี้ ยงยืดตัว
และใบเลี้ ยงกางออก

ขึ้ นมาเหนือดิน
1.1 การงอกที่ชูใบเลี้ ยงขึ้ นมาเหนือดิน :
มักพบในพืชใบเลี้ ยงคู่ เช่น ละหุ่ง มะขาม ทุเรียน ลําต้นใต้ใบเลี้ ยงเจริญ เมื่อพืชสร้างอาหารได้
อย่างรวดเร็ว ใบเลี้ ยงจะหลุดร่วงไป
1.2 การงอกที่ใบเลี้ ยงจมอยูใ่ ต้ดนิ :
มักพบในพืชใบเลี้ ยงเดีย่ ว เช่น ข้าว ข้าวโพด หญ้า

ที่มา : สือการสอน วพ. วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1

30
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

6. การงอกของเมล็ด 6. การงอกของเมล็ด
การงอกที่ชูใบเลี้ ยงขึ้ นมาเหนือดิน ลําต้นเหนือใบเลี้ ยงและยอด
การงอกที่ใบเลี้ ยงจมอยูใ่ ต้ดนิ
แรกเกิดแทงขึ้ นมาเหนือดิน ลําต้นเหนือใบเลี้ ยงยืดตรง

ลําต้นเหนือใบเลี้ ยง
เจริญอย่างรวดเร็ว

เมื่อพืชสร้างอาหารได้
พืชจะเจริญเติบโตต่อไป

ที่มา : หนังสือสื่อการเรียนรู้ฯ วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 2 ที่มา : สือการสอน วพ. วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1

6. การงอกของเมล็ด
หน่วยที่ 2 : การดํารงชีวิตของพืช
การงอกที่ใบเลี้ ยงจมอยูใ่ ต้ดนิ
 1. การสังเคราะห์ดว้ ยแสง  4. การสืบพันธุข์ องพืช
1.1 กระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสง  4.1 การสืบพันธุแ์ บบไม่อาศัยเพศของพืช 
1.2 ปั จจัยที่มีผลต่อกระบวนการ 4.2 การสืบพันธุแ์ บบอาศัยเพศของพืช 
สังเคราะห์ดว้ ยแสง   5. เทคโนโลยีชีวภาพของพืช
 2. การลําเลียงสารในพืช 5.1 การเพาะเลี้ ยงเนื้ อเยือ่
2.1 การลําเลียงนํ้าและแร่ธาตุ  5.2 เทคโนโลยีการดัดแปรพันธุกรรม
2.2 การลําเลียงอาหาร  ของพืช
 3. การเจริญเติบโตของพืช
3.1 การเจริญเติบโตของพืช 
ที่มา : หนังสือสื่อการเรียนรู้ฯ วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 2

31
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

เทคโนโลยีชีวภาพ คือ .. . หน่วยที่ 2 : การดํารงชีวิตของพืช


 1. การสังเคราะห์ดว้ ยแสง  4. การสืบพันธุข์ องพืช
เป็ นวิ ธี ก ารนํา ความรู ท้ างชี ว วิ ท ยามาประยุ ก ต์ใ ช้ใ นการ 1.1 กระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสง  4.1 การสืบพันธุแ์ บบไม่อาศัยเพศของพืช 
4.2 การสืบพันธุแ์ บบอาศัยเพศของพืช 
พัฒนาและปรับปรุงสิ่งมีชีวิต 1.2 ปั จจัยที่มีผลต่อกระบวนการ
สังเคราะห์ดว้ ยแสง   5. เทคโนโลยีชีวภาพของพืช
เผื่อให้ได้ผลผลิตที่เป็ นประโยชน์ตอ่ มนุษย์  2. การลําเลียงสารในพืช 5.1 การเพาะเลี้ ยงเนื้ อเยือ่
” 2.1 การลําเลียงนํ้าและแร่ธาตุ  5.2 เทคโนโลยีการดัดแปรพันธุกรรม
2.2 การลําเลียงอาหาร  ของพืช
 3. การเจริญเติบโตของพืช
3.1 การเจริญเติบโตของพืช 

การเพาะเลี้ ยงเนื้ อเยือ่ .. . อาหารสังเคราะห์


อาหารชนิดแข็ง อาหารชนิดเหลว
การนําเอาส่วนใดส่วนหนึ่ งของพืชมาเลี้ ยงในอาหารสังเคราะห์ มีลกั ษณะคล้ายวุน้ ประกอบด้วยธาตุ มี ลั ก ษ ณ ะ เ ป็ น ข อ ง เ ห ล ว
หรื อ อาหารวิ ท ยาศาสตร์ หรื อ อาหารเลี้ ยงเชื้ อในสภาพปลอด อาหารที่พอเหมาะกับพืช ประกอบด้วยธาตุอาหารที่พอเหมาะกับ
เชื้ อจุลินทรีย ์ ซึ่งมีการควบคุมอุณหภูมิ แสง และความชื้ น เมื่อเพาะเลี้ ยงไประยะหนึ่ง จะได้เนื้ อ พืช
ทําให้ได้พชื เป็ นจํานวนมากในเวลาอันสั้น และพืชเหมือนต้นเดิม เยื้ อพืชที่เรียกว่า แคลตัส ซึ่งจะพัฒนาไป เมื่อเพาะเลี้ ยงในอาหารชนิดนี้ จะต้อง
จะนิยมใช้กบั พืชเศรษฐกิจ เช่น ข้าว กล้วยไม้ เป็ นราก ลําต้น และใบ เป็ นต้น ใช้เครื่องเขย่าสารตลอดเวลา

ที่มา : สื่อการเรียนการสอนของอักษรเจริญทัศน์ ม.1 เล่ม 1 ที่มา : สื่อการเรียนการสอนของอักษรเจริญทัศน์ ม.1 เล่ม 1

32
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

การเพาะเลี้ ยงเนื้ อเยือ่ .. . การเพาะเลี้ ยงเนื้ อเยือ่ .. .


1 2 3 4 ตัดแบ่งชิ้ นส่วนของพืช และนําไปฆ่าเชื้ อ
นําเนื้ อเยื่อจากส่วนใด เนื้ อเยื่อของพืชแบ่งเซลล์ นําแคลลัสไปเพาะเลี้ ยงใน แคลลัสเจริญเป็ นต้นอ่อน
ส่วนหนึ่งของพืชมา เป็ นกลุ่มก้อนจากปลาย อาหารเหลว จากนั้นนําต้นอ่อนไปปลูกลง
เพาะเลี้ ยงในสภาพ เนื้ อเยื่อ โดยปรับสมดุลฮอร์โมนพืช ดิน เพาะเลี้ ยงในเนื้ อเยือ่
ปลอดเชื้ อบนอาหาร ที่ถูกตัด เรียกว่า แคลลัส เร่งการเจริญส่วนใดส่วนหนึ่ง
แข็ง ของพืช
ปรับฮอร์โมนพืช ปรับฮอร์โมนพืช
> 10 : 1
auxin : cytokinin
< 10 : 1
auxin : cytokinin
เนื้ อเยือ่ จะเจริญเป็ นกลุม่ เรียก แคลตัส
เร่งการเจริญของราก เร่งการเจริญของ
เนื้ อเยื่อพืช แคลลัส ลําต้นและใบ ชักนําให้พชื เพิม่ จํานวนต้น และราก
แล้วย้ายไปปลูกในกระถาง
ที่มา : สื่อการเรียนการสอนของอักษรเจริญทัศน์ ม.1 เล่ม 1

การเพาะเลี้ ยงเนื้ อเยือ่ การเพาะเลี้ ยงเนื้ อเยือ่

ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=wHGIKNybdOw ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=qa_bwhRpltQ

33
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

ประโยชน์ของการเพาะเลี้ ยงเนื้ อเยือ่ ข้อจํากัดของการเพาะเลี้ ยงเนื้ อเยือ่


1. ใช้ขยายพันธุพ์ ืชที่มีความสําคัญทางเศรษฐกิจ เช่น ข้าว กล้วยไม้ 1. ต้องทําให้หอ้ งที่ปราศจากเชื้ อโรค
2. นํามาใช้รว่ มกับการทําพันธุวิศวกรรม 2. อุปกรณ์ตอ้ งเพียงพอ
3. ช่วยในการศึกษาสรีรวิทยา 3. ต้องมีความรูค้ วามชํานาญ
4. สารสกัดจากต้นพืช สามารถนํามาทําเป็ นสารเคมี 4. มีค่าใช้จา่ ยค่อนข้างสูง
และยาที่มีประโยชน์ตอ่ อุตสาหกรรมได้
5. ขยายพันธุพ์ ืชได้เป็ นจํานวนมาก
6. ช่วยอนุรกั ษ์พืชพันธุบ์ างชนิดที่หายาก “
ที่มา : https://www.kasetkaoklai.com/home/2019/06/%E0%B8......
ที่มา : https://www.nanagarden.com/product/155327

หน่วยที่ 2 : การดํารงชีวิตของพืช เทคโนโลยีการดัดแปรพันธุกรรมของพืช .. .


 1. การสังเคราะห์ดว้ ยแสง  4. การสืบพันธุข์ องพืช กระบวนการเปลี่ยนแปลงสารพันธุกรรมด้วยการตัดต่อยีน
1.1 กระบวนการสังเคราะห์ดว้ ยแสง  4.1 การสืบพันธุแ์ บบไม่อาศัยเพศของพืช  และเปลี่ยนแปลงยีนในเซลล์ เพื่อให้ได้สมบัตติ ามต้องการ
1.2 ปั จจัยที่มีผลต่อกระบวนการ 4.2 การสืบพันธุแ์ บบอาศัยเพศของพืช 
 5. เทคโนโลยีชีวภาพของพืช
ทําให้เกิ ด สิ่งมี ชีวิตดัดแปรพันธุ กรรม หรือ จีเอ็มโอ เช่ น
สังเคราะห์ดว้ ยแสง 
 2. การลําเลียงสารในพืช 5.1 การเพาะเลี้ ยงเนื้ อเยือ่  มะละกอ ข้าวโพด เป็ นต้น
2.1 การลําเลียงนํ้าและแร่ธาตุ  5.2 เทคโนโลยีการดัดแปรพันธุกรรม
2.2 การลําเลียงอาหาร  ของพืช
 3. การเจริญเติบโตของพืช
3.1 การเจริญเติบโตของพืช  “
ที่มา : https://sites.google.com/site/gmophuchdadpaelngphanthukrrm/
Free  PowerPoint  Templates
Free  PowerPoint  Templates

34
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

เทคโนโลยีการดัดแปรพันธุกรรมของพืช .. . เทคโนโลยีการดัดแปรพันธุกรรมของพืช .. .
นําชิ้ นส่วนของยีนที่ตอ้ งการไปใส่ในยีนของเซลล์พชื
เพือ่ เกิดเซลล์ใหม่

นําเซลล์ใหม่ไปเพาะเลี้ ยง

จะได้พชื ต้นใหม่ที่มีคณ
ุ สมบัตติ ามต้องการ
เรียก พืชจําลองพันธุ ์

ที่มา : ชุดสัมฤทธิ์มาตรฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 อจท.

เทคโนโลยีการดัดแปรพันธุกรรมของพืช .. . เทคโนโลยีการดัดแปรพันธุกรรมของพืช
ข้อดี ข้อเสีย
1. ได้ผลผลิตตรงความต้องการ 1. อาจมีเชื้ อแบคทีเรียเจือปน
ฝ้ าย ถั ่วเหลือง 2. ควบคุมปริมาณผลผลิตได้ เป็ นอันตรายกับผูบ้ ริโภค
สามารถผลิตโปรตีนชนิดหนึ่งที่ใช้ฆ่าหนอนเจาะได้ ทนต่อสารเคมีที่ใช้กาํ จัดวัชพืชชนิดหนึ่งได้
พืช GMOs 3. ทนต่อแมลง และต้นทางโรค 2. อาจเป็ นพาหะของสาร
มะละกอ มะเขือเทศ
สามารถต้านทานโรคได้ สามารถชะลอการสุกได้
อันตราย
3. อาจก่อให้เกิดภูมิแพ้

ที่มา : ชุดสัมฤทธิ์มาตรฐาน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 1 อจท.

35
วิทยาศาสตร์ 1 (ว21101) หน่วยที่ 2 การดํารงชีวติ ของพืช

หน่วยงานที่ทาํ หน้าที่คน้ คว้าวิจยั ด้านเทคโนโลยีชีวภาพ .. . ตัวอย่างพืชที่เกิดจากเทคโนโลยีการดัดแปรพันธุกรรม .. .

ศูน ย์พัน ธุ วิ ศ วกรรมและเทคโนโลยีชี ว ภาพแห่ ง ชาติ


(ศช. หรือ BIOTEC)
สังกัดสํานักงานพัฒนา-
กระทรวงวิทยาศาสตร์และ
เทคโนโลยี (สวทช.) ที่มา : https://pantip.com/topic/33198904 ที่มา : https://shopee.co.th/%E0%B9%80%E0%B8%A1...

ที่มา : http://www.rmutphysics.com/science-news/index...0

Free  PowerPoint  Templates Free  PowerPoint  Templates


Free  PowerPoint  Templates Free  PowerPoint  Templates

36

You might also like