SỞ GD&ĐT TỈNH BÀ RỊA – VŨNG TÀU

TRƯỜNG THPT VŨNG TÀU

ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP HỌC KÌ I - NĂM HỌC 2022-2023

MÔN: LỊCH SỬ KHỐI 10

Bài 6: VĂN MINH AI CẬP CỔ ĐẠI

Lĩnh vực Thành tựu Ý nghĩa giá trị
Chữ viết - Người Ai Cập cổ đại đã sáng tạo ra Là phát minh quan trọng, đánh dấu bước
văn học hệ thống chữ viết cổ nhất thế giới ngoặt trong lịch sử loài người, giúp ghi
chữ tượng hình từ khoảng hơn 3000 chép và lưu truyền các giá trị văn minh;
năm TCN. là công cụ truyền đạt, tiếp thu tri thức từ
- Văn học cổ đại khá phong phú về thế hệ này sang thế hệ khác. Tiêu chí
thể loại. đánh dấu con người bước vào thời đại
văn minh
Tín Người Ai Cập sùng bái đa thần. Họ Ảnh hưởng nhiều lĩnh vực, đặc biệt là
ngưỡng thờ các vị thần tự nhiên, thần động kiến trúc, điêu khắc, tục ướp xác.
tôn giáo vật và thờ linh hồn người chết.
Khoa - Thiên văn học và Lịch pháp: Tính - Hiểu biết về thiên văn học phục vụ
học tự thời gian bằng đồng hồ đo bóng Mặt trong sản xuất nông nghiệp: gieo trồng,
nhiên Trời, vẽ bản đồ cung hoàng đạo; làm thu hoạch, tính toán trong sản xuất.
ra Dương lịch (1 năm có 356 ngày) - Toán học phục vụ xây dựng các công
- Toán học: giỏi hình học, số học, trình như: kim tự tháp, đóng thuyền đi
tính thể tích, diện tích một số hình cơ biển..
bản, tính số =(pi)=3,1416 - Y học: Phục vụ đời sống
- Y học: Hiểu được cấu tạo cơ thể - Để lại nhiều kinh nghiệm quý cho bước
người, tìm được nguyên nhân của phát triển cao hơn ở thời kỳ sau.
bệnh tật…
- Kĩ thuật: tạo con lăn, bơm nước,
đóng thuyền lớn, chế tạo vũ khí.
Kiến Cung điện, đền thờ và Kim Tự Tháp Kỳ tích lao động, tài năng, sức sáng tạo
trúc điêu là các loại hình kiến trúc tiêu biểu của con người.
khắc nhất của Ai Cập cổ đại.
 Bài 7: VĂN MINH TRUNG HOA CỔ - TRUNG ĐẠI

LV Thành tựu Ý nghĩa

Chữ Từ thời nhà Thương, người TQ đã Là thành tựu quan trọng, đặt nền
viết sáng tạo ra chữ tượng hình khắc trên tảng cho sự phát triển chính trị,
mai rùa, xương thú (chữ Giáp cốt) kinh tế, tư tưởng, VH nghệ thuật
của văn minh Trung Hoa
Sử học - Văn học đa dạng, nhiều thể loại: Thơ - Thơ Đường ảnh hưởng đến thơ ca
và văn phát triển mạnh dưới thời Đường đạt Việt Nam thời kỳ trung đại.
học đến đỉnh cao của nghệ thuật, tiểu - Nhiều bộ sử lớn có giá trị
thuyết phát triển mạnh thời Minh
Thanh.
- Sử học trở thành khoa học độc lập:
Tư Mã Thiên với bộ Sử ký… Thời
Đường thành lập Sử quán
Khoa - Toán học: Cửu chương toán thuật, - Toán học, thiên văn học phục vụ
học kỹ tìm ra số Pi chính xác gồm 7 số. cho sản xuất, gieo trồng, tính toán
thuật - Thiên văn học, lịch pháp: có nhiều trong sản xuất, xây dựng.
hiểu biết về thiên văn học, tạo ra lịch
(1 năm 12 tháng, tháng đủ 30 ngày,
tháng thiếu 29 ngày)
- Y học: Tìm ra phương pháp châm - Y học giúp nghiên cứu những vấn
cứu, bấm huyệt, nhiều thầy thuốc giỏi: đề bệnh lí, đề ra phương thức chữa
Hoa Đà, Biển Thước bệnh.
- Các phát minh KT: 4 phát minh quan - 4 phát minh về KT giúp cải thiện
trọng: làm giấy, kĩ thuật in, La bàn, đời sống vật chất, tinh thần. Thế
thuốc súng giới cải tiến, ứng dụng rộng rãi.

Nghệ Có nhiều công trình kiến trúc, điêu Là kỳ tích lao động, tài năng và sức
thuật khắc đặc sắc tiêu biểu là Vạn Lý sáng tạo của con người.
Trường Thành, Tử Cấm Thành…Hội
họa và âm nhạc cũng phát triển và đạt
được nhiều thành tựu.
Tư Các thuyết âm dương, bát quái, ngũ Ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực, đặc
tưởng hành biệt là kiến trúc, điêu khắc
tôn giáo - Nho gia
- Pháp gia
- Mặc gia
- Đạo gia và Đạo giáo
 Bài 8: VĂN MINH ẤN ĐỘ CỔ - TRUNG ĐẠI

Lĩnh Thành tựu Ý nghĩa giá trị

vực
Chữ - Tạo ra chữ viết điển hình như chữ - Là phát minh quan trọng minh
viết văn Bra-mi, chữ San-krit (Phạn) chứng cho trí tuệ của người dân Ấn
học - Văn học Ấn Độ đặc sắc phản ánh Độ, giúp ghi chép và lưu truyền các
đời sống tinh thần phong phú. Tiêu giá trị văn minh
biểu có 2 bộ sử thi: Ma-ha-bha-ra-ta - Văn học Ấn Độ chứa đựng những
và Ra-ma-y-a-na giá trị nghệ thuật và nhân văn sâu
sắc, trở thành nguồn cảm hứng, đề
tài sáng tác của nhiều ngành nghệ
thuật khác.
Tôn - Ấn Độ là quê hương của nhiều tôn - Tôn giáo đóng vai trò trung tâm,
giáo giáo lớn: cơ bản trong cuộc sống của người
triết học + Bà La Môn giáo: Tôn giáo cổ xưa dân
nhất của Ấn Độ - Ảnh hưởng tới nhiều lĩnh vực, đặc
+ Hin-du giáo: ra đời trên cơ sở Bà La biệt là kiến trúc, điêu khắc
Môn giáo
+ Phật giáo: xuất hiện từ thế kỷ VI
TCN
- Triết học Ấn Độ đề cập đến nhiều
vấn đề về: vũ trụ, nhân sinh..
Nghệ Nền nghệ thuật phong phú, đặc sắc, Kiến trúc, điêu khắc của Ấn Độ đã
thuật mang đậm yếu tố tôn giáo. Một số có ảnh hưởng đến nhiều nước trên
công trình tiêu biểu: Chùa hang A- thế giới, đặc biệt là các quốc gia
gian-ta, tháp San-chi, tượng phật, Đông Nam Á. 
tượng thần…
Khoa Đạt được nhiều thành tựu to lớn trên Khoa học, kĩ thuật Ấn Độ có ý
học kĩ các lĩnh vực: Thiên văn học, toán học, nghĩa và đóng góp quan trọng vào
thuật vật lí, hóa học, y học như: tính lịch, kho tàng tri thức của nhân loại.
phát minh ra số 0… Được ứng dụng và sử dụng đến tận
ngày nay.

Câu hỏi trang 6 Lịch Sử 10: Qua câu danh ngôn “Lịch sử là thầy dạy của
cuộc sống” của Xi-xê-rô, em hiểu thế nào về chức năng, nhiệm vụ của Sử
học?
Lời giải:

- Chức năng của sử học:

+ Chức năng khoa học: cung cấp tri thức khoa học nhằm khôi phục, miêu tả,
giải thích hiện tượng lịch sử một cách chính xác, khách quan.

+ Chức năng xã hội: giúp con người tìm hiểu các quy luật phát triển của xã
hội loài người trong quá khứ, từ đó nhận thức hiện tại và dự đoán tương lai.

+ Chức năng giáo dục: thông qua những tấm gương lịch sử, bài học lịch sử.

- Nhiệm vụ của sử học:

+ Rút ra bài học kinh nghiệm phục vụ cuộc sống hiện tại.

+ Góp phần bồi dưỡng nhân sinh quan và thế giới quan khoa học, nâng cao
trình độ nhận thức của con người.

+ Góp phần giáo dục tư tưởng, tình cảm, đạo đức và phát triển nhân cách
con người.