FILIPINO

Ang Texting Capital of the World ay Pilipinas

World Social Media Day

June 30, 2013

Blogger na nagiging bahagi ng social media forum ng Kabataan Partylist

Trabaho ng Blogger: Empleyado ng Kumpanya, Blogger, at Sawsawero sa mundo ng social media.

Cyber-Fever: 2007

Increase sa sales ng smartphones ng April 2012 hanggang March 2013

Jejemon - gumagamit ng mga abbreviation at emoticon,

Example: OMG (Oh my God), "inubos m b ang mani" ,(*/ω＼*)

Netiquette - tamang asal sa internet.

MGA POPULAR NA BABASAHIN

Pahayagan/Diyaryo/Newspaper

-papel ng mga balita para sa mga pinoy

-tabloid at broadsheet (tabloid: tagalog, gumagamit ng innapropriate words, broadsheet: english,

mas propesyonal)

-tabloid - para sa mga pangkaraniwan na klase ng pilipino

-broadsheet - para sa mga class A at class B na mga pilipino

Komiks

-grapikong midyum na may salita at larawan

-ginagamit upang maghatid ng salaysay o kuwento

Magasin

-Liwayway, founded 1922 (mga nobela, storya)

-Candy - Kabataan

-Cosmopolitan - Kababaihan

-Entrepreneur - May negosyo

-FHM (For Him Magazine) - para sa kalalakihan

-Good Housekeeping - Abalang ina

-Men's Health - Kalusugan, pageehersisyo

-Metro - Fashion
-T3 - Gadget

-Yes! - balitang showbiz

MGA SALITANG GINAGAMIT SA IMPORMAL NA KOMUNIKASYON

1. Lalawiganin (Provincialism)

-kilala at saklaw lamang ng pook na pinaggagamitan nito

-tugang (Bikol) dako (Bisaya) ngarud (Ilokano)

2. Balbal (Slang)

-salitang kanto o salitang kalye

-erpat (tatay) sikyo (security guard) yosi (cigarilyo)

3. Kolokyal (Colloquial)

-pinaikli na pang-araw-araw na ginagamit na salita

aywan - ewan

hindi - di

piyesta - pista

nasaan - nasan

4. Banyaga

-salitang mula sa ibang wika

-tiyak, wika, teknikal, pang-agham(Science), simbolong pangmatematika, o mga salitang banyagang

walang salin sa wikang Filipino.

PALABUOAN NG BALBAL

1. Hinango mula sa mga salitang katutubo

gurang (Bikol, Bisaya) - matanda

utol (Bisaya) - kapatid

buang (Bisaya) - Loko-loko

pabarabarabay (Tagalog) - paharang-harang

2. Hinango sa Wikang Banyaga

tisay, tisoy (Espanyol: mestizo, mestiza)

tsimay, tsimoy (Espanyol: muchacha, muchacho)

orig (Ingles: original)

sisiw (Ingles: chicks)

3. Binaligtad

gat-bi - bigat

tom-gut - gutom

astig - tigas

4.Nilikha

paeklat - maarte - overreacting

espi - esposo - husband

hanep - papuri - praise/appreciation

5. Pinaghalo-halo

kadiri - pag-away - dislike

kilig to the bones - paghanga - crush

in, na in - uso - following the trends

6. Iningles

jinx - malas

weird - pambihira

bad trip - kawalang pag-asa

7. Dinaglat

KSP - Kulang Sa Pansin

SMB - Style Mo Bulok

JAPAN - Just Always Pray At Night

8. Pagsasalarawan o PAgsasakatangian ng Isang Bagay

basag-durog - nawawala sa sariling isip kapag nakadroga

KONTEMPORARYONG PANRADYO

Kontemporaryo - Napapanahon

Panrandyo

-broadcast

-bigay balita, musika, drama, chika, ads

-naririnig

-nagpapahatid ng nawawala na tao/tinatawag

-nagpapakilala ng produkto
-teledrama

-nagsimula noong 1992

AM

Amplitude Modulation

-balita, seryosong Paksa

Ex: DZBB

F.M

Frequency Modulation

-kinaaliwan ng mga kabataan dahil sa musika ng pinapatugtog

Ex: Wish 107.5, 97.1 Love Radio

DOKUMENTARYONG PANTELEBISYON

Dokumentaryo - Matapat/Totoo at Historical/Kasaysayan

-mahalagang impormasyon sa buhay ng mamayan

-realidad

Telebisyon

-galing sa tanlap (Espanyol

tan - tanaw

lap - diglap

Telekomunikasyon

-rinig at kita, makabago

EKSPRESYONG HUDYAT NG KAUGNAY NA LOHIKAL

Pangugnay

-salitang naguugnay sa mga salita, gaya ng pangatnig, pang-angkop at pang-ukol

Pangatnig

-naguugnay ng dalawang salita, parirala o sugnay na pinagsunod-sunod

1. Sanhi at Bunga ( May ginawa kaya nagbunga)

-pangatnig: sapagkat, pagkat, palibhasa, dahil, kasi, kaya, bunga

Nagaral si Alisa ng mabuti kaya, siya'y nakakuha ng mataas na iskor.

2. Paraan at Resulta (Paano ginawa/Process)

-Nagsasaad kung paano nakuha ang resulta

-pangatnig: Sa

Ex: Sa sipag niyang magtrabaho, siya'y nakakuha ng bonus.

3. Kondisyon at Resulta (Kailangan gawin bago magawa)

-Nagkokondisyon gamit kung, kapag, sana, sakali

Ex: Kung magsisikap ka sa buhay, hindi ka mananatiling mahirap.

4. Paraan at Layunin (Paano ginawa/Process - Goal)

-Pangatnig: Upang, Para, Nang

5. Pagaalinlangan at Pagaatubili (Nagdadalawang isip/Di sure)

-Pangatinig: hindi sigurado, yata, tila, baka, marahil

6. Pagtitiyak at Pagpapasidhi (Kaya mo at sure ka)

-Pangugnay: siyang tunay, walang duda, sa katotohanan, talaga, tunay, siyempre

PAGSULAT NG REBYU NG ISANG PELIKULA

1. Kuwento

-tumutukoy sa istorya o sa mga pangyayari na iniikutan ng pelikula

Bago o luma ba ang istorya?

Itoba ay ordinaryo o gasgas at naulit-ulit na rin sa ibang pelikula?

Malinaw ba ang pagkakalahad ng istorya?

Nakapupukaw ba ito ng interes?

2. Tema

-paksa ng pelikula

-Napapanahon ba ang paksa?

-Malakas ba ang datin nito sa manonood kung saan ito'yn nakatitimo/tumatatak/naaalala sa isip?

-Akma ba ang tema sa panahon kung kailan ito nagawa o akma sa lahat ng panahon?

3. Pamagat

-naghahatid ng mensage nito

-Ito ba ay angkop sa pelikula?

-Nakatatawag ba ito ng pansin?

-Mayroon ba itong simbolo o pahiwatig?

4. Tauhan

-karakter na gumaganap sa pelikula

-malinaw ba ang karakterisasyon ng mga tauhan?

-MAktotohanan ba ang mga ito?

-Angkop ba ang pagganap ng artista sa pelikula?

5. DIyalogo

linyang binabaanggit ng mga tauhan sa pelikula

-Naisaalang-alang ba ang uri ng lengguwaheng ginagamit ng mga tauhan sa kwento?

-Matino ba,bulgar o naangkop ang mga ginamit na salita sa kabuoan ng pelikula?

-Angkop ba sa edad ng target na manonood ang diyalogong gamit?

6. Cinematography

-matapat na paglalarawan sa buhay ng pelikula

-Mahusay ba ang mga anggulong kinunan?

-Naipakita ba ng camera shots ang mga bagay o kaisipang nais palutangin?

-Ang lente ba ng kamera ay na-adjust para sumunod sa galaw ng artista?

7. Iba pang aspektong Teknikal

-tunog sa pelikula, pagpalit palit ng eksena, special effect at editing

-Akma ba ang musika at nababagay sa tema at eksenang ipinakikita sa pelikula.

-Maayos ba and pagkaka-edit ng pelikula? Wala bang bahaging parang putol?

-Ang ilaw ba at tunog ay coordinated at akma sa eksena?

-Akma o makatotohanan ba ang special effect, blastings; pagkawala, pagliit o paglaki ng bagay;
animasyon, make up ng mga artista; paggamit ng computer graphics at iba pa.

MGA BANTAS

Gitling (-)

-ano-ano (inuulit na salita)

-ding-dong (isahang pantig na tunog)

-mag-aral (paghiwalay ng katinig at patinig)

-lang-ap (sa pinabigat na pantig)

-lipat-buhay (sa bagong tambalan)

-ika-8 ng umaga (sa pagsulat ng oras)

-de-bola (kasunod ng de)

-di-mahipo (kasunod ng di)

-Tundag-Berbon (sa apelyido)

-1883 - 1992 (sa pagsaklaw ng panahon)

-emdash (—) para sa di tiyak na petsya

Kuwit (,)

-kalye, bayan, lungsod, lalawigan, bansa (adress)

-Minamahal kong Ava, (pambati sa letter)

-pabahay, edukasiyon, pagkain (paghihiwala ng salita)

-March 15, 2023 (sa pagsulat ng petsya)

-Berbon, Francis (sa pangalan, pagnauna ang apelyido)

-"okay," sabi ni kin (ihiwalay ang salita sa loob ng panlapi)

-Ipaglaban natin ito, Pilipinas (paghiwalay ng sugnay sa pangungusap)

-Di bale na, sino ba naman ako para piliin niya diba (iihiwalay ang mga bulalas o kataga sa iba pang
bahagi sa loob ng pangungusap)

-Dadating at yuyuko ang masasama, ang mga palalong nilalang. (paghiwalayin o mahigit pang
panguri na isa ang binibigyan-turing)

-Si Anne Curtis, kilalang artista sa pinas. (ihiwalay ang katungkulan sa pangalan)

Tuldok-kuwit o semikolon (;)

-trabaho para sa nasa at kontra pagtaas ng presyo; tiyak na hihintayin at aasahan ng publiko ang
pangkong ito. (pagitan ng malalayang sugnay ng mahahabang tambalang pangungusap na walang
pangatnig ang gamit)

Tutuldok o Kolon (:)

-gaya ng: (pagbibigay ng halimbawa)

-John 17:3 (bible verses)

-John 17:3-8 (para iseperate ang volume)

-Ayon kay Charles 1999:224 (upang ihiwalay ang taon sa pahina ng aklat)

Gatlang/Emdash (—)

-1992— (di tiyak na petsya)

-na pagsusulat—ang babayin (Ipakita ang biglang tigil at ipokus ang dagdag na bagay)

Panipi (" ")

-"Tumahimik ka!," (diyologo)

- Ang sinulat ni Jose Rizal ang "Noli Me Tangere" (pamagat)

KOMPOSISYONG POPULAR

Komposisyon

-nababasa

-napakinggan

-nakikita

-sinusulat

-naririnig

Slogan - Tuluyan at Patula

-Pahayag tungkol sa isyo

Patalastas (Announcement / Ad)

-sumasagot sa tanong ng "ANo? Kailan?Bakit?Sino?Saan?Paano?"

-magbigay direksyon

-mahikayat

magbigay impormasyon

Awit

-Tulang liriko na nilapatan ng musika

-Papahayag ng damdamin

-tema: Pagibig

-Rap, Himig, Adapsyon, Revival, Cover

Komiks

-Kuwento ng iba't ibang istorya ng buhay na may lakip na larawan

MGA ALITUNTININ SA PAGBAYBAY NG PAGSULAT.

1. Gamit ng Walong Bagong Titik

C, F, J N(enye), Q, V, X, Z

F, J , V, Z

2. Bagong Hiram na salita

Pinapalitan ang hiram na titik ng titik na meron na tayo

3. PAnghihiram Gamit ang 8 bagong titik (acceptable only when)

-Sa mga panggalang pantangi

-sa mga katawagang siyentipiko at teknikal

-Sa mga salita na dagliang mahirap ire-ispel

4. Espanyol muna, Bago Ingles