Professional Documents
Culture Documents
Filozofija MAK Juni 2020
Filozofija MAK Juni 2020
ЗАЛЕПИ ТУКА
ФИЛОЗОФИЈА
ДРЖАВНА МАТУРА
ЗАЛЕПИ ТУКА
УПАТСТВО ЗА КАНДИДАТОТ
на прашањето за:
A. вистинитото.
Б. убавото.
В. корисното.
Г. логичното.
ниту по става ниту по ум.“ Кој антички филозоф, во овој фрагмент, изрекува
критика на антропоморфното претставување на боговите?
А. Хераклит.
Б. Питагора.
В. Епикур.
Г. Ксенофан.
A. етика.
Б. религија.
В. математика.
Г. естетика.
A. Следи го патот!
Б. Спознај се себеси!
В. Слушај го учителот!
Г. Живеј според природата!
16010120-J
3 2
7 Која хипостаза, според Плотин, е најблиска до праизворот (Едното) и претста- 1 поен
A. Материјата.
Б. Космичката душа.
В. Умот.
Г. Поединечната душа.
А. Сократ.
Б. Епикур.
В. Аристотел.
Г. Сенека.
А. неоплатонизмот.
Б. аристотелијанизмот.
В. епикурејството.
Г. скептицизмот.
човекот?
А. Френсис Бекон.
Б. Дејвид Хјум.
В. Џорџ Беркли.
Г. Џон Лок.
16010120-J
4 2
12 Кои двајца филозофи тргнуваат од иста појдовна позиција за волјата како 1 поен
A. сомневање.
Б. анализа.
В. синтеза.
Г. верификација.
А. Социјализам.
Б. Анархизам.
В. Либерализам.
Г. Агностицизам.
A. Sine causa.
Б. Causa sui.
В. Dicis causa.
Г. Lucri causa.
16010120-J
5 2
17 Aприорните форми на сетилноста, според Кант, се: 1 поен
А. релацијата и модалитетот.
Б. дразбите и чувствата.
В. движењето и промените.
Г. просторот и времето.
А. социјален живот.
Б. естетски живот.
В. етички живот.
Г. религиозен живот.
филозофија?
A. Естетиката.
Б. Логиката.
В. Антропологијата.
Г. Филозофијата на правото.
21 Својствата на предметите кои зависат од субјектот и неговите сетила, Џон Лок 1 поен
ги нарекува:
A. примарни квалитети.
Б. секундарни квалитети.
В. трансцендентни квалитети.
Г. трансценденатални квалитети.
16010120-J
6 2
22 „(...) Духот се наоѓа во сите нешта и не постои ни најмалечко телце кое во себе не 1 поен
A. априоризмот.
Б. позитивизмот.
В. хилозоизмот.
Г. структурализмот.
А. „За слободата“.
Б. „Истражување на природата и на причината за богатството
на народите“.
В. „Вечниот мир“.
Г. „Комунистички манифест“.
A. Волтер.
Б. Жан-Жак Русо.
В. Дени Дидро.
Г. Шарл Монтескје.
26 Концептот според кој „животниот елан е основна творечка димензија на светот“, 1 поен
A. Ерих Фром.
Б. Карл Попер.
В. Жан-Пол Сартр.
Г. Анри Бергсон.
16010120-J
7 2
27 Филозофската постапка која е пандан на верификацијата, а со која се докажува 1 поен
_____________________________________________________________________________ 1 2
_____________________________________________________________________________ 1 2
29 Каков е односот, според Жан Пол Сартр, меѓу егзистенцијата и есенцијата? 1 поен
_____________________________________________________________________________
1 2
30 Кој антички филозоф тврдел дека е невозможно да се влезе двапати во една 1 поен
иста река?
_____________________________________________________________________________ 1 2
_____________________________________________________________________________ 1 2
32 Kои две нешта, според Кант, ја исполнуваат душата со восхит и со стравопочит? 1 поен
____________________________________________________________________________
1 2
33 Кант во своето учење е против водењето војни меѓу државите и се залага за 1 поен
____________________________________________________________________________ 1 2
16010120-J
8 2
34 Во Аристотеловото учење за најопштите поими, субјект или носител на својства 1 поен
е категоријата:
_____________________________________________________________________________ 1 2
35 Како се нарекува Сократовата техника преку која тој ги наведувал соговорниците 1 поен
_____________________________________________________________________________ 1 2
36 За кои филозофи во антиката се сметало дека се наклонети кон празни зборови 1 поен
_____________________________________________________________________________ 1 2
_____________________________________________________________________________
38 Според кое филозофско учење ништо не постои, а вредностите немаат смисла? 1 поен
_____________________________________________________________________________
1 2
_____________________________________________________________________________ 1 2
бирањето со верувањето?
_____________________________________________________________________________ 1 2
16010120-J
9 2
41 Поврзи го секој од наведените поими со неговото значење. 4 поени
1 2 3 4
1 2
1 2 3 4
16010120-J
10 2
43 Анализирај го цитатот и потоа одговори на прашањата.
Во политичката филозофија, Платон е познат по својата Теорија за идеалната држава.
Во своето дело Држава (Политеја), тој ја искажува следнава мисла: „При засновањето
на државата не мислевме на тоа како во неа да биде среќен еден сталеж, туку како да
биде среќна целата држава.“
1 поен
(43.1) Кои се сталежите во Платоновата држава?
_____________________________________________________________________
1 2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
1 поен
(43.2) Кои се функциите на сталежите во Платоновата држава?
_____________________________________________________________________
1 2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
1 поен
(43.3) Какви клучни доблести треба да поседува секој од сталежите?
_____________________________________________________________________
1 2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
1 поен
(43.4) Кои две битни функции ги има образованието во Платоновата држава?
_____________________________________________________________________
1 2
_____________________________________________________________________
1 поен
(43.5) Според Платон, која идеја треба да се оствари во идеалната држава?
_____________________________________________________________________
1 2
_____________________________________________________________________
1 поен
(43.6) Кој современ либералистички мислител ќе ја нарече оваа концепција
на Платон тоталитаристичка?
_____________________________________________________________________ 1 2
_____________________________________________________________________
16010120-J
11 2
44 Анализирај го цртежот и потоа одговори на поставените прашања.
1 поен
(44.1) Која филозофска идеја за односите меѓу луѓето во состојбата без власт
може да се препознае на цртежот, а која е изразена и во познатата латин-
ска поговорка?
1 2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
1 поен
(44.2) Кoj нововековен мислител ја застапувал оваа филозофска идеја?
_____________________________________________________________________
1 2
_____________________________________________________________________
1 поен
(44.3) Во кое дело авторот ја образложува оваа идеја?
_____________________________________________________________________
1 2
_____________________________________________________________________
1 поен
(44.4) Која состојба се опишува со оваа филозофска идеја?
_____________________________________________________________________
1 2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
1 2
_____________________________________________________________________
16010120-J
12 2
45 Внимателно прочитај го дадениот текст и потоа одговори на прашањата!
1 поен
(45.1) На чии филозофски учења се повикува Бертранд Расел во градењето
на неговата концепција за модерен аналитички емпиризам?
1 2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
1 поен
(45.2) Која е новата специфична одлика на модерниот аналитички емпиризам
во однос на претходната традиција?
1 2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
1 поен
(45.3) Наведи една од предностите што, според Расел, ги поседува концепцијата
на аналитичкиот емпиризам, претставена во дадениот извадок.
1 2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
1 поен
(45.4) Според учењето на Бертранд Расел, на што може да се сведат сите мате-
матички аксиоми?
1 2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
1 поен
(45.5) Како се нарекува делото на Бертранд Расел, кое го напишал заедно со
познатиот англиски математичар и филозоф Алфред Норт Вајтхед?
1 2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
16010120-J
13 2
46 Прочитај го внимателно текстот и одговори на поставените прашања!
Живеел и творел во 20 век. Студирал на Универзитетот во Франкфурт на Мајна, а во
неговите значајни дела се вбројуваат:„Здраво општество“, „Човекот да биде свој“,
„Да се има или да се биде“... Починал во Швајцарија, во 1980 година. Оставил богато
творештво кое се одликува со длабок хуманизам и искрена потрага по смислата на
животот во современиот свет. Една од неговите централни идеи е дека совреме-
ниот човек е во состојба на отуѓеност и во постојано бегство од слободата и од
одлучувањето. За него велат дека бил истовремено филозоф, социолог, историчар,
економист, психоаналитичар, антрополог, љубител на животот, поет и пророк. Го
нарекуваат и „голем човек“ и по изгледот и по „силните идеи“.
1 поен
(46.1) За кој филозоф станува збор?
_____________________________________________________________________
1 2
_____________________________________________________________________
(46.2) Наведи го насловот на неговото дело во кое тој пишува за љубовта! 1 поен
_____________________________________________________________________
1 2
_____________________________________________________________________
1 поен
(46.3) Кои два вида ставови и односи, според овој филозоф, се судираат во
човекот?
1 2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
1 поен
(46.4) Според овој автор, која е основната „хамлетовска“ дилема пред која е
исправен човекот во современиот потрошувачки свет?
1 2
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
16010120-J
14 2
ПРАЗНА СТРАНИЦА
16010120-J
15 2
ПРАЗНА СТРАНИЦА
16010120-J
16 2