You are on page 1of 20

HỌC VIỆN KHOA HỌC QUÂN SỰ

KHOA QUAN HỆ QUỐC TẾ

TIỂU LUẬN QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ CƠ


CẤU TỔ CHỨC CỦA CƠ QUAN NGUYÊN TỬ
QUỐC TẾ

Học viên: Phạm Đức Dương


Lớp: 10QH – Hệ 4
Giáo viên hướng dẫn: Trung Tá Nguyễn Thị Hoài Hương
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU 3
I Giới thiệu về cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế IAEA 4
1.1 Lịch sử hình thành của cơ quan 4
1.2 Mục đích và nhiệm vụ của cơ quan 6
II Tổ chức và hoạt động của cơ quan Năng lượng nguyên tử 9
quốc tế
2.1 Cơ cấu tổ chức của cơ quan 9
2.2 Các hoạt động chính và tiêu biểu của cơ quan 13
KẾT LUẬN 19
TÀI LIỆU THAM KHẢO 20
MỞ ĐẦU
IAEA (International Atomic Energy Agency) – Cơ quan Năng lượng
nguyên tử quốc tế là cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hợp Quốc. Với chức
năng và vai trò chính của mình, IAEA đã và đang thể hiện đúng chức trách là một
đơn vị chuyên định hướng và giúp đỡ các quốc gia đang gặp vấn đề về nguyên tử.
Có thể nói IAEA khong chỉ giúp đỡ về lĩnh vực năng lượng mà còn trên nhiều
lĩnh vực khác. Với các vấn đề toàn cầu đang diễn ra hết sức phức tạp ngày nay,
IAEA là một trong những cơ quan phải đồng thời xử lý nhiều vấn đề nhất. Điều
này cho thấy được sự quan trọng và cấp thiết của cơ quan này trong việc đưa ra
các phương hướng giải quyết vấn đề. Trong bài tiểu luận, với mong muốn đưa
đến cho người đọc cái nhìn tổng quan nhất về cơ quan đặc thù này tác giả sẽ tập
trung xoay quanh các hoạt động nổi bật của cơ quan cũng như là cơ cấu tỏ chức
và lịch sử hình thành của cơ quan này. Mặc dù có rất nhiều tài liệu trên mạng
internet cũng như là ở một số ấn phẩm, nhưng đều có hạn chế là chưa đi theo chiều
hướng về cơ cấu tổ chức và hoạt động của IAEA. Vì thế để làm phong phú thêm
nguồn tài liệu tôi chọn đề tài “Tổ chức và hoạt động của cơ quan Năng lượng
nguyên tử quốc tế”.

3
I- Giới thiệu về cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế IAEA
1.1. Lịch sử hình thành của cơ quan
IAEA được thành lập vào năm 1957 để đáp lại những nỗi sợ hãi và kỳ vọng
sâu sắc được tạo ra bởi những khám phá và ứng dụng đa dạng của công nghệ hạt
nhân. Nguồn gốc của Cơ quan là bài phát biểu “Nguyên tử vì hòa bình” của Tổng
thống Hoa Kỳ Eisenhower trước Đại hội đồng Liên hợp quốc vào ngày 8 tháng
12 năm 1953. Việc Hoa Kỳ phê chuẩn Quy chế bởi Tổng thống Eisenhower, ngày
29 tháng 7 năm 1957, đánh dấu sự ra đời chính thức của Cơ quan Năng lượng
Nguyên tử Quốc tế.
Trong cuộc họp báo sau lễ ký kết tại Vườn Hồng của Nhà Trắng ở
Washington D.C, Tổng thống Eisenhower đã nhắc lại bài phát biểu của mình trước
Đại hội đồng LHQ vào tháng 12 năm 1953, tại đó ông đã đề xuất thành lập IAEA.
“Trên thực tế, chúng tôi đã không kết tinh một hy vọng đang phát triển trong tâm
trí nhiều người ở nhiều nơi… sự phân tách của nguyên tử có thể dẫn đến sự thống
nhất của toàn bộ thế giới bị chia cắt.” Eisenhower bắt đầu với một cảnh báo ảm
đạm cho rằng vũ khí hydro có sức mạnh gấp mấy trăm lần những quả bom đã phá
hủy Hiroshima và Nagasaki.
Trọng tâm trong đề xuất của Eisenhower là việc thành lập một cơ quan năng
lượng nguyên tử quốc tế "mà các chính phủ chủ yếu tham gia sẽ đóng góp chung
từ kho dự trữ phân hạch của họ những vật liệu và uranium tự nhiên. Mục đích của
Hoa Kỳ nhiều hơn là chỉ giảm hoặc loại bỏ các vật liệu nguyên tử cho các mục
đích quân sự. Ông Eisenhower cho rằng "Không phải vậy đủ để lấy vũ khí này ra
khỏi tay của những người lính. Nó phải được đặt vào tay của những người sẽ biết
cách điều chỉnh nó với nghệ thuật của sự thanh bình”.
IAEA có mối liên hệ chặt chẽ với công nghệ hạt nhân và các ứng dụng gây
tranh cãi của nó, như một vũ khí hoặc một công cụ hữu ích và thiết thực. Những
ý tưởng mà Tổng thống Eisenhower thể hiện trong bài phát biểu của mình vào
năm 1953 đã giúp hình thành Quy chế của IAEA, được 81 quốc gia nhất trí thông
qua vào tháng 10 năm 1956. Cơ quan được thành lập với tư cách là tổ chức
"Nguyên tử vì hòa bình" của thế giới trong đại gia đình Liên hợp quốc. Ngay từ
đầu, nó đã được giao nhiệm vụ làm việc với các Quốc gia Thành viên và nhiều
đối tác trên toàn thế giới để thúc đẩy các công nghệ hạt nhân an toàn, bảo mật và
hòa bình. Các mục tiêu trong sứ mệnh kép của IAEA - thúc đẩy và kiểm soát
Nguyên tử - được xác định trong Điều II của Quy chế IAEA.

4
Vào tháng 10 năm 1957, các đại biểu tham dự Đại hội đồng lần thứ nhất đã
quyết định thành lập trụ sở của IAEA tại Vienna, Áo. Cho đến khi khai trương
Trung tâm Quốc tế Vienna vào tháng 8 năm 1979, Khách sạn Grand cũ bên cạnh
Nhà hát Opera Vienna đã từng là trụ sở tạm thời của Cơ quan. IAEA cũng có hai
văn phòng khu vực đặt tại Toronto, Canada (từ năm 1979) và Tokyo, Nhật Bản
(từ năm 1984), cũng như hai văn phòng liên lạc tại Thành phố New York, Hợp
chủng quốc Hoa Kỳ (từ năm 1957) và Geneva, Thụy Sĩ (kể từ Năm 1965). Cơ
quan điều hành các phòng thí nghiệm chuyên về công nghệ hạt nhân ở Vienna và
Seibersdorf, Áo, mở cửa vào năm 1961, và từ năm 1961, tại Monaco.
IAEA là cơ quan hoạt động theo nguyên tắc đồng thuận, Ban Thống đốc
họp năm lần trong năm để chuẩn bị những nghị quyết cho Đại hội đồng. Các kỳ
họp của Đại hội đồng được tổ chức tại Trung tâm quốc tế Viên.Thêm vào đó,
IAEA còn hỗ trợ một trung tâm nghiên cứu có trụ sở tại Trieste,Italia. Trung tâm
này đặt dưới quyền quản lý của Tổ chức Giáo dục, khoa học, văn hoá Liên hợp
quốc (UNESCO).
IAEA là diễn đàn liên chính phủ về hợp tác khoa học và kỹ thuật trong lĩnh
vực công nghệ hạt nhân vì mục đích hoà bình, cung cấp một hệ thống phòng ngừa
quốc tế chống lại việc lạm dụng cũng như giúp hỗ trợ việc ứng dụng các biện pháp
an toàn cho công nghệ này. Sau thảm hoạ Chernobyl, năm 1986, IAEA đã mở
rộng các nỗ lực vì mục tiêu đảm bảo an toàn trong lĩnh vực nghiên cứu, sử dụng
năng lượng hạt nhân của mình.
Từ năm 1981 đến năm 1997, IAEA được đặt dưới quyền lãnh đạo của Hans
Blix, trong thời gian này, Hoa Kỳ và Anh Quốc cho rằng Iraq đã sản xuất vũ khí
hạt nhân nhằm tìm cớ can thiệp quân sự vào I rắc. Lãnh đạo hiện nay của IAEA
là người Ai Cập, Mohamed ElBaradei. Tại Đại hội đồng thứ 49, El Baradei được
phê chuẩn đảm nhiệm chức vụ Tổng Giám đốc cho đến năm 2009.
Khi việc phổ biến hạt nhân phát triển mạnh trong thập niên 1990, IAEA
được giao nhiệm vụ điều tra và thanh tra các vụ việc khả nghi vi phạm Hiệp ước
Cấm phổ biến vũ khí hạt nhân theo sự uỷ quyền của Liên hợp quốc, dù vậy, tổ
chức này chỉ báo cáo vụ việc cho Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, cơ quan duy
nhất của Liên hợp quốc có quyền đưa ra các biện pháp cưỡng chế. Các kết quả
thanh tra của tổ chức này thường rất thu hút sự chú ý của công luận trên toàn thế
giới. Cho đến nay đã không có nhiều thay đổi trong cơ cấu tổ chức của IAEA.
Tháng 2 năm 2003, Mohamed ElBaradei đến Iran với một nhóm thanh tra
để điều tra chương trình hạt nhân của Iran. Vào khoảng tháng Mười, El Baradei

5
tuyên bố rằng không có chứng cớ Iran đang theo đuổi chương trình vũ khí hạt
nhân. Tháng 12 năm 2003, Iran ký nghị định thư bổ sung tại trụ sở IAEA ở Viên,
và thực hiện phù hợp với những điều khoản của nghị định thư trong khi chờ đợi
nghị định thư này được phê chuẩn.
Năm 2005, IAEA và Tổng Giám đốc Mohamed El Baradei được trao tặng
giải thưởng Nobel hòa bình vì những cống hiến xuất sắc trong lĩnh vực an toàn
hạt nhân và phát triển năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình. Trong bài diễn
văn của mình, El Baradei nói rằng chỉ cần 1% số tiền được dùng để phát triển các
loại vũ khí mới cũng đủ để nuôi sống toàn thể thế giới.
Ngày 9 tháng 8 năm 2005, Ayatollah Ali Khamenei- Lãnh đạo tinh thần tối
cao của Iran đã ban hành một sắc chỉ tôn giáo (fatwa) cấm sản xuất, tàng trữ và
sử dụng các loại vũ khí hạt nhân. Toàn văn sắc chỉ này được đưa ra trong một
thông cáo chính thức tại một cuộc họp với IAEA ở Viên.
Tháng 9 năm 2005, Viện Nghiên cứu chiến lược quốc tế kết luận trong một
bản tường trình rằng từ nhiều năm qua Iran không có khả năng sản xuất vũ khí hạt
nhân. Tuy nhiên, ngày 9 tháng 1 năm 2006, Iran tuyên bố tái lập chương trình
nghiên cứu và phát triển năng lượng hạt nhân bất kể những phản ứng và áp lực
đến từ Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu và Nga.
1.2. Mục đích và nhiệm vụ của cơ quan
IAEA là diễn đàn liên chính phủ về hợp tác khoa học và kỹ thuật cho công
nghệ hạt nhân vì mục đích hoà bình nhằm cung ứng một hệ thống canh phòng
quốc tế chống lại việc lạm dụng cũng như giúp hỗ trợ việc ứng dụng các biện pháp
an toàn cho công nghệ này. Qua từng giai đoạn phát triển cơ quan đã đưa ra những
mục đích cụ thể cho con đường thực hiện nhiệm vụ phía trước. Dựa trên sự tốc độ
thay đổi của thế giới và các vấn đề toàn cầu liên quan đến nguyên tử, cơ quan đã
xác định những nguyên tắc sau:
Thúc đẩy hòa bình và hợp tác quốc tế, thiết lập các biện pháp bảo đảm an
toàn giải trừ quân bị toàn cầu.
Theo Điều II của Quy chế IAEA, mục tiêu của IAEA là "đẩy nhanh và mở
rộng sự đóng góp của năng lượng nguyên tử cho hòa bình, sức khỏe và thịnh
vượng trên toàn thế giới." Các chức năng chính của nó trong lĩnh vực này, theo
Điều III, là khuyến khích nghiên cứu và phát triển, bảo đảm hoặc cung cấp vật
liệu, dịch vụ, thiết bị và cơ sở vật chất cho các Quốc gia Thành viên, thúc đẩy trao
đổi thông tin khoa học kỹ thuật và đào tạo.

6
Ba trong số sáu Cục của IAEA chịu trách nhiệm chính về việc thúc đẩy việc
sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình. Bộ Năng lượng Hạt nhân tập
trung vào việc cung cấp lời khuyên và dịch vụ cho các Quốc gia Thành viên về
năng lượng hạt nhân và chu trình nhiên liệu hạt nhân. Bộ Khoa học Hạt nhân và
Ứng dụng tập trung vào việc sử dụng các kỹ thuật đồng vị và hạt nhân phi năng
lượng để giúp các Quốc gia Thành viên IAEA trong các lĩnh vực nước, năng
lượng, y tế, đa dạng sinh học và nông nghiệp. Vụ Hợp tác Kỹ thuật cung cấp hỗ
trợ trực tiếp cho các Quốc gia Thành viên IAEA, thông qua các dự án quốc gia,
khu vực và liên khu vực thông qua đào tạo, phái đoàn chuyên gia, trao đổi khoa
học và cung cấp thiết bị.
Kiểm soát việc sử dụng vật liệu phân hạch đặc biệt nhằm đảm bảo chúng
được sử dụng vì mục đích hòa bình.
Kể từ khi được thành lập bởi Liên Hợp Quốc vào năm 1957, Cơ quan năng
lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) đã thúc đẩy hai nhiệm vụ, đôi khi trái ngược
nhau: một mặt, Cơ quan tìm cách thúc đẩy và truyền bá quốc tế việc sử dụng năng
lượng hạt nhân dân sự; mặt khác, nó tìm cách ngăn chặn, hoặc ít nhất là phát hiện
sự chuyển hướng năng lượng hạt nhân dân sự sang vũ khí hạt nhân, thiết bị nổ hạt
nhân hoặc mục đích không xác định. IAEA hiện vận hành một hệ thống bảo vệ
theo quy định tại Điều III của Hiệp ước không phổ biến hạt nhân (NPT) năm 1968,
nhằm mục đích đảm bảo rằng các kho dân sự của uranium và plutonium, như cũng
như các cơ sở và công nghệ liên quan đến các vật liệu hạt nhân này, chỉ được sử
dụng cho mục đích hòa bình và không đóng góp dưới bất kỳ hình thức nào cho
các chương trình phổ biến vũ khí hạt nhân. Người ta thường lập luận rằng sự phổ
biến vũ khí hạt nhân cho nhiều quốc gia khác đã bị ngăn chặn bởi việc mở rộng
các đảm bảo và hiệp ước phòng thủ lẫn nhau cho các quốc gia này, nhưng các yếu
tố khác, như uy tín quốc gia, hoặc kinh nghiệm lịch sử cụ thể, cũng đóng một phần
trong việc đẩy nhanh hoặc ngừng phổ biến hạt nhân.
Phân bổ hợp lý các nguồn lực của IAEA nhằm sử dụng hiệu quả, vì lợi ích
các khu vực trên thế giới, nhất là khu vực kém phát triển.
Năng lượng hạt nhân vẫn luôn là biện pháp giải quyết nhiều vấn đề về điện
năng của nhiều nước trên thế giới. Vì vậy việc phân chia các nguồn lực nhân viên
của cơ quan đến từng khu vực là hết sức cần thiết. Điều này giúp tăng cường các
biện pháp phòng ngừa cho những tình huống xấu có thể xảy ra như là vụ việc nổ
nhà máy Chernobyl vào năm 1986 hoặc là vụ rò rỉ chất phóng xạ sau trận động
đất tại Nhật Bản năm 2011. Bên cạnh đó việc phân bổ hợp lý các nguồn lực của

7
cơ quan cũng giúp cho các nước đang phát triển muốn hướng tới một môi trường
hạt nhân sạch để cung cấp điện năng cho nước mình. Phân bổ một cách hiệu quả
có thể ngăn chặn từ sớm từ xa các tình huống không mong muốn và đưa ra các
biện pháp xử lý kịp thời cho mọi trường hợp.
Báo cáo LHQ về các vấn đề liên quan; thực hiện các biện pháp bảo đảm
theo Quy chế
IAEA với tư cách là một tổ chức tự trị không chịu sự kiểm soát trực tiếp của
LHQ, nhưng IAEA báo cáo cho cả Đại hội đồng LHQ và Hội đồng Bảo an. Không
giống như hầu hết các cơ quan quốc tế chuyên ngành khác, IAEA thực hiện phần
lớn công việc của mình với Hội đồng Bảo an, chứ không phải với Hội đồng Kinh
tế và Xã hội của Liên hợp quốc. Cơ cấu và chức năng của IAEA được xác định
bởi tài liệu sáng lập của nó. IAEA có ba cơ quan chính: Hội đồng thống đốc, Hội
nghị chung và Ban thư ký.

8
II- Tổ chức và hoạt động của cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế
2.1. Cơ cấu tổ chức của cơ quan
a) Các văn phòng trực thuộc IAEA
Có năm Văn phòng Báo cáo Tổng Giám đốc IAEA: Văn phòng Tổng Giám
đốc, Ban Thư ký Cơ quan hoạch định Chính sách, Văn phòng Dịch vụ Giám sát
Nội bộ, Văn phòng Pháp chế và Văn phòng Thông tin và Truyền thông Công
cộng.
Văn phòng Tổng giám đốc: Văn phòng Tổng giám đốc đảm nhiệm một số
chức năng cần thiết để hỗ trợ Tổng giám đốc thực hiện trách nhiệm của mình.
Chúng bao gồm cung cấp chính sách được điều phối tổng thể, quan hệ đối ngoại
với các Quốc gia thành viên và các bên liên quan, hoạch định chính sách và chiến
lược, cũng như điều phối các hoạt động của văn phòng New York và Geneva, nơi
liên lạc với Liên hợp quốc và các cơ quan của nó.
Ban Thư ký Cơ quan hoạch định Chính sách: Mục tiêu của Ban thư ký Cơ
quan hoạch định Chính sách là cho phép các Cơ quan hoạch định chính sách - Đại
hội đồng và Hội đồng thống đốc thực hiện hiệu quả các chức trách theo luật định
và các chức năng khác của họ và đảm bảo rằng tất cả các cuộc họp của Cơ quan
hoạch định Chính sách được tiến hành một cách hiệu quả.
Văn phòng Dịch vụ Giám sát Nội bộ: Văn phòng cung cấp các đánh giá
khách quan, độc lập và có hệ thống, giúp IAEA thực hiện hiệu quả nhiệm vụ của
mình, đồng thời đảm bảo trách nhiệm giải trình và quản trị hợp lý. Văn phòng
thường xuyên tiến hành kiểm tra và đánh giá các chương trình, hoạt động và quy
trình của Cơ quan. Văn phòng cũng thực hiện các cuộc điều tra khi có dấu hiệu
gian lận, tham nhũng hoặc hành vi sai trái để xác định xem có hành vi sai trái xảy
ra hay không. Đồng thời văn phòng cung cấp các dịch vụ tư vấn theo yêu cầu của
các nhà quản lý cấp cao và chương trình để hỗ trợ việc cải tiến liên tục hiệu suất
chương trình của IAEA. Kết quả công việc được chia sẻ hàng năm với các Quốc
gia Thành viên thông qua Hội đồng Thống đốc.
Văn phòng Pháp chế: Văn phòng các vấn đề pháp lý cung cấp các dịch vụ
pháp lý toàn diện cho Tổng giám đốc IAEA, Ban thư ký, Cơ quan hoạch định
chính sách và các Quốc gia thành viên để đảm bảo rằng Cơ quan tiến hành các
hoạt động của mình phù hợp với các quy tắc pháp lý hiện hành. Nó cũng thực hiện
các chức năng lưu chiểu cho nhiều hiệp ước đa phương và cung cấp hỗ trợ lập
pháp cho các Quốc gia Thành viên.

9
Văn phòng Thông tin và Truyền thông Công cộng: Văn phòng Thông tin
Công cộng và Truyền thông cung cấp thông tin khách quan, chính xác và kịp thời
về IAEA và các phát triển hạt nhân để thúc đẩy sự hiểu biết của công chúng về
vai trò toàn cầu của IAEA. Văn phòng cũng cung cấp tư vấn cho Tổng giám đốc
về quan hệ của ông với giới truyền thông và tổ chức các cuộc họp báo của ông.
Văn phòng điều phối các hoạt động truyền thông cho các phần còn lại của Cơ
quan và hỗ trợ các khía cạnh truyền thông của các sự kiện và hội nghị lớn của
IAEA.
b) Hội đồng Thống đốc
Hội đồng Thống đốc (HĐTĐ) IAEA gồm 35 thành viên, trong đó có 13
nước có kỹ thuật năng lượng nguyên tử tiên tiến nhất, được HĐTĐ nhiệm kỳ trước
chỉ định. 22 nước thành viên còn lại do Đại hội đồng IAEA bầu tại kỳ họp thường
niên, trên cơ sở phân bổ hợp lý theo các khu vực địa lý. Các thành viên này có
nhiệm kỳ 2 năm.
HĐTĐ là cơ quan điều hành chính của IAEA, với chức năng chính: (i) Bổ
nhiệm Tổng Giám đốc IAEA, với sự chấp thuận của Đại hội đồng; (ii) Thông qua
các Hiệp định Bảo đảm và các Nghị định thư bổ sung ký với các nước thành viên;
thông qua các tiêu chuẩn an toàn hạt nhân của IAEA; (iii) Trình ĐHĐ IAEA để
thông qua các báo cáo gửi cho LHQ, dự thảo ngân sách của IAEA, các thỏa thuận
giữa IAEA với LHQ và các tổ chức quốc tế khác.
HĐTĐ IAEA họp 5 lần/1 năm (vào các tháng 3, 6, 9, 12, trong đó tháng 9
có hai cuộc họp trước và sau kỳ họp Đại hội đồng của IAEA). HĐTĐ có thể họp
kín hoặc công khai, có thể có phiên bất thường khi cần. Thông thường các nước
thành viên IAEA sẽ tham vấn để đạt được đồng thuận trước khi đưa một vấn đề
ra trước HĐTĐ. Mỗi Thống đốc có một phiếu bầu quyết định về các vấn đề quan
trọng của HĐTĐ (ngân sách, chọn TGĐ, các vấn đề thực chất) và phải được thông
qua với đa số 2/3 các nước thành viên (28/41 phiếu).
Trong giai đoạn hiện nay 2021-2022 có 35 Thành viên Hội đồng là
Argentina, Úc, Áo, Brazil, Burundi, Canada, Trung Quốc, Colombia, Cộng hòa
Séc, Ai Cập, Phần Lan, Pháp, Đức, Guatemala, Ấn Độ, Ireland, Nhật Bản, Hàn
Quốc, Libya, Malaysia, Mexico, New Zealand, Pakistan, Peru, Ba Lan, Liên bang
Nga, Senegal, Slovenia, Nam Phi, Tây Ban Nha, Thụy Sĩ, Các Tiểu vương quốc
Ả Rập Thống nhất, Vương quốc Anh và Bắc Ireland, Hợp chủng quốc Hoa Kỳ và
Việt Nam.

10
Chủ tịch HĐTĐ có nhiệm kỳ một năm, điều hành các phiên họp của HĐTĐ
và có thể tham gia và bỏ phiếu tại các phiên thảo luận của HĐTĐ hoặc ủy quyền
một thành viên khác trong phái đoàn của nước mình tham gia. Nhóm các nước
thành viên thuộc 8 khu vực trên thế giới luân phiên đề cử một nước đại diện, sau
đó Hội đồng thống đốc sẽ xem xét phê duyệt để bầu ra chức Chủ tịch Hội đồng
thống đốc IAEA nhiệm kỳ tiếp theo. Trong khu vực cực Đông, đến nay Nhật Bản
đã 6 lần đảm nhận vai trò Chủ tịch, Việt Nam một lần.
c) Đại hội đồng IAEA
Đại hội đồng là cơ quan hoạch định chính sách cao nhất của IAEA, bao
gồm đại diện của tất cả quốc gia thành viên, mỗi thành viên có một phiếu bầu. Đại
hội đồng họp hàng năm (vào tháng 9) nhằm xem xét và phê duyệt chương trình
hoạt động, ngân sách và các vấn đề khác do HĐTĐ, Tổng Giám đốc hoặc các
nước thành viên quyết định thông qua trước đó. Đại hội đồng họp phê duyệt việc
HĐTĐ bầu chọn Tổng Giám đốc IAEA và yêu cầu HĐTĐ báo cáo các vấn đề
đang tranh cãi (theo Quy chế).
Đại hội đồng thông qua các quyết định về các vấn đề ngân sách, sửa đổi
Quy chế, đình chỉ tư cách thành viên cần đa số hai phần ba và về các vấn đề khác
là đa số thường (có mặt và bỏ phiếu). Tương tự như HĐTĐ, Đại hội đồng có thể,
theo số phiếu quá bán, có thể quyết định các vấn đề cần hai phần ba số phiếu. Đại
hội đồng bầu ra Chủ tịch tại cuộc họp hàng năm để điều hành cuộc họp một cách
hiệu quả. Chủ tịch phục vụ trong thời gian phiên họp.
Đại hội đồng bao gồm đại diện của các Quốc gia thành viên IAEA họp
trong một phiên họp thường kỳ hàng năm, thường vào tháng 9, để xem xét và
thông qua ngân sách của IAEA và quyết định các vấn đề khác do Hội đồng thống
đốc, Tổng giám đốc và các Quốc gia thành viên đưa ra. Đại diện của các Quốc gia
thành viên IAEA và các Quốc gia không phải là Thành viên và các tổ chức được
mời có thể đăng ký tham gia Đại hội đồng theo các quy định như Đại hội đồng đã
thông qua.
Đại hội bầu ra Chủ tịch và các thành viên của Ủy ban chung vào đầu mỗi
kỳ họp hàng năm. Họ giữ chức vụ trong suốt thời gian của phiên họp. Cùng với
Hội nghị chung, IAEA thường xuyên tổ chức Diễn đàn Khoa học về các chủ đề
liên quan đến khoa học và công nghệ hạt nhân. Đại hội đồng là diễn đàn thảo luận
về các vấn đề chính sách của IAEA. Các cơ quan khác của IAEA, Tổng giám đốc,
HĐTĐ và các quốc gia thành viên đều có quyền đưa các vấn đề ra thảo luận tại
Đại hội đồng.

11
d) Nguồn tài chính hỗ trợ của cơ quan
Năm 2000, IAEA đã thông qua Phương pháp Tiếp cận Dựa trên Kết quả để
phát triển chương trình của mình. Lập trình và lập ngân sách dựa trên kết quả bao
gồm việc xây dựng một chương trình và ngân sách được thúc đẩy bởi một số kết
quả mong muốn được trình bày rõ ràng ngay từ đầu của quá trình và dựa vào đó
hiệu suất thực tế được đo lường vào cuối chương trình và chu kỳ ngân sách. Trong
cách tiếp cận dựa trên kết quả, việc xây dựng chương trình tuân theo một trình tự
các bước nhằm đảm bảo rằng chương trình được thiết kế để đáp ứng nhu cầu của
các Quốc gia thành viên và sử dụng tốt nhất tiềm năng của Cơ quan.
Các nguồn tài trợ chính của Cơ quan là Quỹ ngân sách thường xuyên, Quỹ
hợp tác kỹ thuật và Quỹ chương trình ngoại mục tiêu. Chúng chủ yếu được cung
cấp bởi các Quốc gia Thành viên và trong một số trường hợp, bởi các nhà tài trợ
khác. Các khoản đóng góp vào quỹ ngoại mục tiêu và Quỹ hợp tác kỹ thuật là tự
nguyện. Ngân sách thường xuyên Ngân sách thường xuyên bao gồm một thành
phần hoạt động và một thành phần vốn. Trong khi thành phần đầu tiên được sử
dụng để tài trợ cho các chi phí hoạt động liên tục, thành phần vốn được sử dụng
để tài trợ cho các khoản đầu tư cơ sở hạ tầng chính phù hợp với kế hoạch đầu tư
vốn lớn của IAEA.
Ngân sách thường xuyên được chia thành sáu chương trình lớn, phù hợp với
cơ cấu chương trình công tác của Cơ quan. Kinh phí hợp tác kỹ thuật Các hoạt
động hợp tác kỹ thuật của IAEA được tài trợ từ Quỹ Hợp tác Kỹ thuật và các
khoản đóng góp ngoài mục tiêu. Quỹ bao gồm các khoản đóng góp tự nguyện, mà
Hội đồng Thống đốc của Cơ quan đề xuất mục tiêu mỗi năm. Xem Phân bổ Quỹ
Hợp tác Kỹ thuật trong năm. Các khoản đóng góp tự nguyện khác Cơ quan cũng
dựa vào các khoản đóng góp tự nguyện để thực hiện một số hoạt động của mình
trong tất cả sáu chương trình làm việc của mình. Các ước tính về các quỹ ngoại
mục tiêu này được lập kế hoạch trên cơ sở năng lực của Cơ quan để thực hiện các
hoạt động được đề cập và khả năng nhận được tài trợ.
Một số hoạt động trong số này thuộc Sáng kiến Sử dụng Hòa bình (PUI) do
IAEA phát động vào năm 2010. Kể từ đó, Sáng kiến này đã trở thành một phương
tiện quan trọng để nâng cao những đóng góp ngoài mục tiêu cho các hoạt động
của Cơ quan trong việc sử dụng công nghệ hạt nhân vì mục đích hòa bình. PUI
cho phép IAEA thực hiện các dự án bổ sung vì lợi ích của các Quốc gia thành
viên trong việc ứng dụng công nghệ hạt nhân vì mục đích hòa bình, nhiều dự án
trong số đó sẽ không được cấp vốn. Báo cáo tài chính IAEA lập báo cáo tài chính

12
hàng năm tuân thủ các Chuẩn mực Kế toán Khu vực Công Quốc tế. Các báo cáo
này được kiểm toán bởi Kiểm toán viên Bên ngoài của Cơ quan, Tổ chức Kiểm
toán Tối cao của một trong các Quốc gia Thành viên. Báo cáo tài chính hàng năm,
cùng với báo cáo của Kiểm toán viên bên ngoài, sau đó được Đại hội đồng phê
duyệt.
2.2 Các hoạt động chính và tiêu biểu của cơ quan
a) Nông nghiệp
Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) là cơ quan tự chủ của Liên
hợp quốc với sự tham gia của hơn 168 thành viên trên toàn thế giới. Một trong
những sứ mệnh của IAEA là hỗ trợ các nước đang phát triển ứng dụng khoa học
– kỹ thuật hạt nhân trong nhiều lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực nông nghiệp.
Công nghệ và kỹ thuật hạt nhân cung cấp các giải pháp hiệu quả giúp chống
lại nạn đói và suy dinh dưỡng, phòng chống bệnh trên cây trồng và vật nuôi, cải
thiện môi trường và đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. IAEA đã hợp tác với Tổ
chức Nông lương của Liên hợp quốc (FAO) để giúp các nước thành viên sử dụng
các công nghệ này một cách an toàn và hiệu quả.
Trong lĩnh vực nông nghiệp, nhiều năm trở lại đây, IAEA và FAO liên tục
hỗ trợ các quốc gia và vùng lãnh thổ hơn 200 dự án hợp tác kỹ thuật với chi phí
hàng năm khoảng 14 triệu đô la Mỹ. IAEA và FAO đã giúp các nước thành viên
ứng dụng công nghệ hạt nhân để thực hiện nhiều chương trình như: chọn tạo giống
cây trồng có khả năng thích ứng và năng suất tốt, bảo vệ nguồn nước và đất đai,
bảo vệ cây trồng trước vấn nạn côn trùng gây hại, cải thiện năng suất chăn nuôi
góp phần đảm bảo an ninh lương thực quốc gia.
Chọn tạo giống cây trồng đột biến
Chiếu xạ được sử dụng để tạo ra đột biến ở thực vật với mục tiêu sản xuất
giống chất lượng tốt, năng suất cao và ổn định hơn, khả năng chống chọi với biến
đổi khí hậu tốt hơn. IAEA đã giúp đỡ các nước thành viên sử dụng các kỹ thuật
đột biến để đa dạng hóa và tối ưu hóa giống cây trồng.
Tại Châu Á, nơi cung cấp 90% sản lượng gạo trên toàn thế giới, IAEA đã
hỗ trợ một số quốc gia nghiên cứu và tạo ra các giống lúa, giống cây trồng khác
có năng suất cao, thích nghi được với điều kiện khắc nghiệt, góp phần tăng sản
lượng trồng trọt, đảm bảo an ninh lương thực trong nước và phục vụ xuất khẩu.
Indonesia với sự hỗ trợ của IAEA/FAO đã cho ra đời 22 giống lúa đột biến,
800.000 nông dân được hưởng lợi và sản xuất lương thực đủ cho 20 triệu người
dân.
13
Bangladesh thông qua chương trình hợp tác kỹ thuật của IAEA đã ứng dụng
nhân giống đột biến cây trồng từ những năm 1970. Đến nay đã có hơn 40 giống
cây trồng được phát triển nhờ kỹ thuật này như: lúa, đậu lăng, đậu xanh, đậu
phộng, hạt mù tạc, hạt vừng, đậu nành, đay, cà chua, lúa mì. Giống lúa đột biến
Binadhan-7 là giống lúa tiêu biểu được trồng phổ biến hiện nay, đóng góp vào sản
lượng 36 triệu tấn gạo hàng năm ở Bangladesh.
Với sự giúp đỡ của IAEA, từ những năm 1980, thông qua các dự án hợp tác
kỹ thuật, các cơ sở nghiên cứu nông nghiệp của Việt Nam (Viện Di truyền Nông
nghiệp, Viện Khoa học nông nghiệp Miền Nam, Viện Lúa đồng bằng sông Cửu
Long, Trung tâm Hạt nhân thành phố Hồ Chí Minh, Viện Nghiên cứu hạt nhân
Đà Lạt và một số sở KH&CN) đã đẩy mạnh hướng nghiên cứu ứng dụng này.
Nhiều giống đột biến phóng xạ đã được tạo ra với năng suất cao, chất lượng tốt
và chống chịu được với các điều kiện môi trường khắc nghiệt như nhiễm mặn,
chống chịu sâu bệnh. Một trong 5 giống lúa phục vụ xuất khẩu chủ lực hiện nay
của Việt Nam là được tạo ra từ đột biến phóng xạ. Trên 50% diện tích đất canh
tác đậu nành hiện nay là sử dụng giống đột biến phóng xạ.
Năm 2014, Việt Nam được IAEA đánh giá là nước đứng hàng thứ 8 trên
thế giới trong lĩnh vực nghiên cứu về đột biến tạo giống. Hiện nay hàng năm Việt
Nam sản xuất 43 triệu tấn lúa, xuất khẩu 6 triệu tấn mang về trên 3 tỷ USD. Sản
xuất lúa không chỉ đem lại an ninh lương thực cho Việt Nam mà còn giúp cho
người nông dân tăng thu nhập, giảm đói nghèo trong thời gian qua. Các giống lúa
đột biến hiện được gieo trồng trên 3,5 triệu ha và đã làm tăng thu nhập cho người
nông dân trên hàng trăm triệu USD mỗi năm.
Bảo vệ đất đai và nguồn nước
Bảo vệ đất đai và nguồn nước phục vụ nông nghiệp là nền tảng đảm bảo an
ninh lương thực toàn cầu, đặc biệt khi tình trạng biến đổi khí hậu và thời tiết ngày
càng thất thường. Với sự trợ giúp của công nghệ hạt nhân, các hoạt động quản lý
đất đai và nguồn nước một cách bền vững không những góp phần tăng năng suất
trồng trọt, đảm bảo anh ninh lương thực mà còn góp phần bảo tồn tài nguyên thiên
nhiên.
Thông qua các dự án hợp tác kỹ thuật, IAEA và FAO đã hỗ trợ các nước sử
dụng kỹ thuật hạt nhân để tối ưu hóa lượng nước và phân bón cho cây trồng, giảm
suy thoái và chống xói mòn đất đai.
Các quốc gia châu Phi (như Bê – nanh) và châu Á (như Campuchia) đã được
hỗ trợ để sử dụng kỹ thuật hạt nhân và các kỹ thuật liên quan để đo lượng nước
14
và phân bón cần thiết cho cây lúa và các loại cây trồng khác. Các nhà nghiên cứu
sử dụng kỹ thuật đồng vị 15N để nghiên cứu lượng phân bón được cây hấp thụ từ
đất thông qua việc so sánh với tỷ lệ 15N cố định trong khí quyển, bên cạnh đó kỹ
thuật này còn giúp định lượng phân bón sử dụng một cách hiệu quả.
Tại khu vực châu Á và Thái Bình Dương, các nhà khoa học các nước Trung
Quốc, Indonesia, Malaysia, Pakistan, Phillipin, Sri Lanka, Việt Nam đang hợp tác
nghiên cứu, ứng dụng kỹ thuật hạt nhân để phát hiện chính xác nguyên nhân,
nguồn gốc và tốc độ xói mòn đất. Các nhà khoa học thường sử dụng ba nguyên tố
phóng xạ Cesium-137, Oxy-210, Berili-7 để đo sự di chuyển của đất và đồng vị
phóng xạ bền Carbon-13 để xác định nơi đất bị xói mòn và dễ bị thoái hóa. Từ đó,
các nhà khoa học xây dựng kế hoạch bảo tồn đất bằng phương pháp như xen canh,
thiết lập các lưu vực nước và canh tác bậc thang để giữ đất tại chỗ. Kết quả, những
phương pháp này góp phần giảm thiểu tốc độ suy thoái đất tại các địa điểm nghiên
cứu lên đến 50%.
Bảo vệ cây trồng trước vấn nạn côn trùng gây hại
Vấn nạn côn trùng ảnh hưởng rất lớn đến nền nông nghiệp mỗi quốc gia.
Biện pháp sử dụng thuốc trừ sâu tuy có thể diệt trừ được phần nào côn trùng gây
hại nhưng đồng thời cũng có tác động tiêu cực đến cây trồng và môi trường. IAEA
đã nghiên cứu và triển khai kỹ thuật tiệt sinh côn trùng (SIT) để kiểm soát các loài
côn trùng gây sâu bệnh trên nhiều loại cây trồng nông nghiệp.
Kỹ thuật tiệt sinh côn trùng sử dụng bức xạ ion hóa để gây bất dục nhưng
không ảnh hưởng đến khả năng giao phối hàng loạt côn trùng đực tại các cơ sở
nuôi đặc biệt. Sau đó, các con côn trùng đực này được thả để giao phối với những
con cái trong tự nhiên, dẫn đến không sinh sản được và qua thời gian số lượng
côn trùng gây hại sẽ giảm.
IAEA và FAO đã triển khai hơn 40 dự án hợp tác kỹ thuật với các nước
thành viên ở các khu vực châu Á, châu Âu, châu Phi, Mỹ Latinh, vùng Caribe.
Tại Cộng hòa Dominica năm 2015, ngay sau khi có thông báo về sự xuất
hiện của dịch hại do ruồi giấm Địa Trung Hải gây ra, chính phủ Hoa Kỳ đã ra lệnh
cấm nhập khẩu 18 loại trái cây, rau quả của Dominica, gây thiệt hại khoảng 40
triệu USD trong vòng 10 tháng. IAEA và FAO đã hỗ trợ Dominica ứng dụng kỹ
thuật SIT vào khu vực dịch hại, làm giảm quần thể ruồi giấm và khống chế dịch
hại bùng phát, ngăn chặn sự lây lan dịch hại sang các quốc gia vùng Caribe và lục
địa châu Mỹ.

15
IAEA và FAO cũng hỗ trợ một số quốc gia như Brazil, Trung Quốc,
Mexico, Tây Ban Nha, Italia, Indonesia, … ứng dụng kỹ thuật SIT trong việc kiểm
soát các chủng muỗi truyền bệnh. Trước mắt, chương trình thí điểm đã thành công
tại một số quốc gia như Indonesia, Mauritius, Italia, Trung Quốc.
Ở Việt Nam, với sự hỗ trợ của IAEA, kỹ thuật SIT đang được các nhà khoa
học tại Viện Bảo vệ thực vật - Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam triển khai
nghiên cứu quản lý ruồi hại quả thanh long diện rộng, nhằm nâng cao chất lượng
quả, tạo điều kiện xuất khẩu quả thanh long Việt Nam vào các thị trường cao cấp
như Mỹ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc.
Chọn tạo giống vật nuôi chất lượng tốt và kiểm soát dịch bệnh ở động vật
Nguồn thực phẩm từ các vật nuôi cũng đóng góp một phần rất lớn nhằm
đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu. Kỹ thuật hạt nhân đã được ứng dụng góp
phần đảm bảo sức khỏe vật nuôi và chất lượng nguồn thực phẩm từ vật nuôi.
Bệnh cúm gia cầm và lở mồm long móng là hai dịch bệnh khá phổ biến và
ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng và số lượng đàn gia súc, gia cầm. IAEA
và FAO đã hỗ trợ nhiều nước ở các khu vực có điều kiện tự nhiên thuận lợi cho
dịch bênh bùng phát như châu Phi và châu Á sử dụng kỹ thuật hạt nhân để kiểm
soát các dịch bệnh này. Các nhà khoa học đã sử dụng kỹ thuật phản ứng chuỗi
polymerase (PCR) để xác định gen của virus (ví dụ như H5N1, H7N9, H5N8,
Ebola) với độ chính xác cao trong vòng vài giờ. Sau khi phân tích và giải mã, kết
quả cho biết đặc trưng của Virus, nguồn gốc chủng virus và các thức dịch bệnh
phát triển. Dựa vào những thông tin này, hàng loạt các biện pháp được áp dụng
để ngăn chặn dịch bệnh lây lan. Kỹ thuật này được sử dụng tại một số nước châu
Phi như Uganda, Cameroon, Zimbabwe, Nam Phi khi dịch cúm gia cầm bùng phát
vào đầu năm 2017.
Để tạo ra những giống vật nuôi có chất lượng tốt, IAEA và FAO đã hỗ trợ
nhiều quốc gia ứng dụng kỹ thuật hạt nhân vào quy trình lựa chọn di truyền đối
với gia súc như bò. Các kỹ thuật được sử dụng bao gồm: kỹ thuật định lượng miễn
dịch phóng xạ (Radioimmunoassay-RIA) sử dụng đồng vị phóng xạ I-125 giúp
phân tích hàm lượng hormone trong sữa, máu và tinh dịch đàn bò với độ chính
xác cao, hỗ trợ cải thiện kết quả của quá trình thụ tinh nhân tạo; kỹ thuật chiếu xạ
bằng nguồn Cobalt-60 được sử dụng để xây dựng các bảng lai tạo bức xạ trong
việc lập bản đồ gen; kỹ thuật đánh dấu đồng vị phóng xạ kết hợp sinh học phân
tử được sử dụng để kiểm chứng chẩn đoán mang thai sớm. Những kỹ thuật này

16
góp phần tạo ra giống vật nuôi chất lượng cao, khả năng miễn dịch tốt và tăng số
lượng đàn gia súc.
b) Năng lượng hạt nhân
IAEA đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng và giúp đỡ các quốc
gia về vấn đề năng lượng hạt nhân. Theo báo cáo của IAEA trong hội nghị thượng
đỉnh về khí hậu nhấn mạnh: năng lượng hạt nhân đóng vai trò vô cùng quan trọng
để đạt được mục tiêu phát thải khí nhà kính ròng bằng 0, tạo điều kiện phát triển
năng lượng tái tạo và nhiên liệu sạch. Đây là một nhận định thiết thực cho các vấn
đề hiện nay nhất là tình trạng thiếu đi nguồn năng lượng sạch theo từng năm.
Trước hết IAEA đã nêu ra được hai lợi ích cơ bản nhất trong việc sử dụng vũ khí
hạt nhân.
Điện hạt nhân là nguồn cung cấp điện có carbon thấp nhất
Trước hội nghị thượng đỉnh về khí hậu COP26, Cơ quan Năng lượng
Nguyên tử Quốc tế (IAEA) công bố bản báo cáo “Năng lượng hạt nhân cho một
thế giới thuần không". Báo cáo đặc biệt nhấn mạnh vai trò quan trọng của điện
hạt nhân trong tiến trình nỗ lực đạt các mục tiêu của Thỏa thuận Paris và Chương
trình nghị sự 2030 về Phát triển bền vững bằng giải pháp thay thế than và nhiên
liệu hóa thạch khác, thúc đẩy phát triển hơn nữa năng lượng tái tạo và trở thành
nguồn kinh tế cho sự phát triển hydro sạch.
Trong bản báo cáo, 9 quốc gia — Canada, Trung Quốc, Phần Lan, Pháp,
Nhật Bản, Ba Lan, Nga, Mỹ và Vương quốc Anh đều đưa ra tuyên bố về những
đóng góp to lớn của điện hạt nhân trong cuộc chiến chống khí hậu. Theo Tổng
Giám đốc IAEA Rafael Mariano Grossi, trong 5 thập kỷ qua, năng lượng hạt nhân
đã giúp tránh được sự phát thải khoảng 70 gigatonnes (Gt) carbon dioxide (CO2)
tiếp tục tránh được sự phát thải hơn 1 Gt CO2 hàng năm. Khi thế giới tiến tới
COP26, đã đến lúc đưa ra các quyết định chính xác và tăng cường đầu tư vào hạt
nhân.
Thực tế đã chứng minh, điện hạt nhân là nguồn cung cấp điện có carbon
thấp nhất, hoàn toàn phù hợp thay thế than đá và các nhiên liệu hóa thạch khác,
đồng thời cung cấp năng lượng để sản xuất hydro, phục vụ mục tiêu khử carbon
trong những lĩnh vực khó giảm thiểu như giao thông vận tải và công nghiệp nặng.
Chủ đề then chốt tại COP26 là thúc đẩy quá trình chuyển đổi từ than đá. Theo báo
cáo của IAEA, nếu thay thế 20% sản lượng than bằng 250 GW điện hạt nhân sẽ
giảm phát thải 2 Gt CO2, tương đương khoảng 15% lượng phát thải của ngành

17
điện mỗi năm. Điện hạt nhân cũng có thể thay thế các lò hơi đốt than cho hệ thống
sưởi trung tâm của địa phương và ngành công nghiệp.
Những ước tính của Quỹ Tiền tệ Quốc tế cho thấy, các khoản đầu tư vào
năng lượng hạt nhân tạo tác động kinh tế lớn hơn nhiều lần so với những khoản
đầu tư vào các dạng năng lượng khác, trở thành một trong những hành động hiệu
quả nhất phục hồi kinh tế bền vững và chuyển đổi sang hệ thống năng lượng thuần
bằng 0 có khả năng phục hồi. Ba Lan là một trong những quốc gia có kế hoạch
xây dựng các nhà máy điện hạt nhân (NPP) nhằm giảm sự phụ thuộc vào than,
hiện sản xuất khoảng 70% điện năng của đất nước và tạo ra hơn 200.000 việc làm
chuyên môn cao.
Tạo ra những ngành công nghiệp mới
Hoạt động của các NPP ở Ba Lan giúp đạt được mục tiêu trung hòa về khí
hậu, tác động tích cực đến nền kinh tế đồng thời tạo ra những ngành công nghiệp
mới có chuyên môn hóa cao và tăng cường an ninh năng lượng của đất nước.
Những lĩnh vực phi năng lượng phát thải như sản xuất thép, xi măng và hóa chất,
vận tải biển và vận tải hàng không, chiếm khoảng 60% lượng khí thải toàn cầu sẽ
yêu cầu triển khai sử dụng vật chất mang nhiệt hoặc năng lượng như hydro, được
sản xuất với mức thấp khí thải carbon. Điện hạt nhân có thể cung cấp nhiệt lượng
carbon thấp và sử dụng để sản xuất hydro , đặc biệt với những lò phản ứng nhiệt
độ cao hiện đang phát triển. Báo cáo của IAEA nhấn mạnh, ngành hạt nhân đã
chuẩn bị tốt để đối mặt với những thách thức do biến đổi khí hậu gây ra, trong đó
nguy cơ xảy ra những hiện tượng thời tiết khắc nghiệt thường xuyên hơn và đã
phát triển các giải pháp thích hợp cụ thể để giảm thiểu những rủi ro có thể. Theo
dữ liệu từ Hệ thống thông tin lò phản ứng điện của IAEA, mặc dù tần suất mất
điện do thời tiết tại các nhà máy điện hạt nhân có tăng lên trong 30 năm qua,
nhưng tổng thiệt hại về sản xuất là nhỏ và trong thập kỷ qua đã giảm thiệt hại.
John Kerry, Đặc phái viên Tổng thống Mỹ về Khí hậu trong tuyên bố cho
báo cáo của IAEA viết: “Nhiệm vụ phía trước của chúng ta - hạn chế mức tăng
nhiệt độ trung bình toàn cầu lên 1,5 ° C và đạt được mức phát thải ròng bằng 0
vào năm 2050 vừa là thách thức ghê gớm và là một cơ hội kinh tế to lớn. Quá
trình chuyển đổi năng lượng sạch toàn cầu đòi hỏi phải triển khai ở quy mô lớn,
đầy đủ các công nghệ năng lượng sạch, bao gồm cả năng lượng hạt nhân, trong
thập kỷ tới và sau đó”.

18
KẾT LUẬN
Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) có thể nói là cơ quan có
niên sử rất lâu đời. Được thành lập dựa trên ý muốn về một thế giới an toàn trước
vũ khí hạt nhân. Cơ quan đã hoạt động và tổ chức theo chỉ đạo của Liên Hợp
Quốc. Nhằm đảm bảo cho một môi trường hòa bình và không và có dấu vết của
vũ khí hạt nhân. Bên cạnh đó cơ quan cúng đảm bảo cho việc giúp đỡ và định
hướng các quốc gia cẫn hỗ trợ về năng lượng hạt nhân. Dựa trên các nguyên tắc
cơ bản của mình từ khi thành lập cơ quan đã và đang thực hiện tốt chức trách và
trách nhiệm của mình trong các lĩnh vực khác nhau như là nông nghiệp hay y tế.
Tuy nhiên hiệ nay vẫn còn một số vấn đề đáng báo động đang là bài toán khó cho
cơ quan nói riêng và cả thế giới nói chung. Tiêu biểu là vấn đề hạt nhân trên bán
đảo Triều Tiên khi mà tiến trình phi hạt nhân hóa trên bán đảo này vẫn còn là câu
hỏi bỏ ngỏ. Có thể thấy sự hạn chế trong phạm vi quyền lực của cơ quan khi mà
các hoạt động của cơ quan chỉ dừng lại ở việc đưa ra các định hướng hỗ trợ và
giám sát kiểm tra trong một phạm vi nhất định.

19
TÀI LIỆU THAM KHẢO
I. Tiếng Việt
1. Thái Bằng (2021), “IAEA: Điện hạt nhân đóng vai trò then chốt trong mọi
chính sách năng lượng và khí hậu”, Báo Khoa học và Đời sống
https://khoahocdoisong.vn/iaea-dien-hat-nhan-dong-vai-tro-then-chot-trong-moi-
chinh-sach-nang-luong-va-khi-hau-182927.html
2. Nguyễn Thu Giang (2018), “Hoạt động hỗ trợ của IAEA cho các nước
thành viên trong phát triển nông nghiệp”, Cục năng lượng nguyên tử hạt nhân Việt Nam
http://vaea.gov.vn/470/news-detail/1493452/nghien-cuu-phat-trien-ung-dung/hoat-
dong-ho-tro-cua-iaea-cho-cac-nuoc-thanh-vien-trong-phat-trien-nong-nghiep.html
3. Nguyễn Văn Dương (2021), “IAEA là gì? Giới thiệu về cơ quan năng
lượng nguyên tử quốc tế IAEA”, Luật Dương Gia https://luatduonggia.vn/iaea-la-gi-
gioi-thieu-ve-co-quan-nang-luong-nguyen-tu-quoc-te-iaea/
4. (2018), “Hoạt động hỗ trợ của IAEA cho các nước thành viên trong phát
triển nông nghiệp”, Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA)
https://tulieuvankien.dangcongsan.vn/ho-so-su-kien-nhan-chung/to-chuc-quoc-te/co-
quan-nang-luong-nguyen-tu-quoc-te-iaea-3260
II. Tiếng Anh
4. IAEA- international atomic energy agency, https://www.iaea.org

20

You might also like