FILIPINO

 Kaisahan – tawag sa pangangailangan ng iisang paksang tatalakayin sa kabuuan ng isang komposisyon.

 Kaisahan sa loob ng isang komposisyon dapat may kaisahan sa tono, ideya at layunin mapagdugtong-dugtong sa
hiblang tagapag-ugnay.
 Ang pagtatanong at pagsagot sa Ano, Sino, Kailan, Saan, at Paano ay makatutulong sa pagpaplano ng lapit sa
isang komposisyon.
 Semantic Mapping – sa pamamagitan nito matitiyak na ang sumusuportang detalye ay hindi lumalayo sa
pangunaging kaisipan.
 Pagkakaugnay-ugnay o Kohirens – aytem ng retorika na tumutukoy sa pangangailangan ng kakipilan.
 Mga salitang ginagamit upang magkaroon o kaya’y mapanatili ang ugnayan ng mga salita at pangungusap sa
komposisyon:
o Paggamit ng mga panghalip na panao at mga panghalip na pamatlig
o Paggamit ng mga salitang naghahayag ng karagdagan
o Paggamit ng mga salitang naghahayag ng pagsalungat
o Paggamit ng mga salitang naghahayag ng bunga ng sinundan
o Paggamit ng mga salita naghahayag ng pagkakasunod-sunod ayon sa panahon.
o Salitang magkasingkahulugan at pag-uulit ng mga salita.
 Diin o Empasis – ito ang pagbibigay ng higit na pansin sa pinakamahalagang kaisipan sa loob ng isang
komposisyn. Mauuri ito ayon sa sumusunod:
o Diin sa pamamagitan ng posisyon – tumutukoy ito sa paglalagay ng pamaksang pangungusap sa wasto o
angkop na lokasyon nito sa loob ng isang set ng mga pahayag o talata. Ang pamaksang pangungusap ay
maaaring matagpuan sa unahan, sa gitna, o hulihang bahagi. Bihirang gawin ang paglalagay ng paksang
pangungusap sa gitna ng talata.
o Diin sa pamamagitan ng proporsyon – sa simulain ito ang bawat bahagi ay binibigyan proporsyonal na
diin ayon sa halaga, laki, ganda at iba pang sukatan
o Diin ayon sa pagpares-pares ng mga ideya – nakapabibigay ng malinaw na pagkakatulad o pagkakaiba ng
kanilang pagkakaugnay. Makakatulong ito sa pagpapahayag ng barayti ng mga implikasyon. Naggagawa
sa pamamagitan ng salitang at at o.
 Hulwaran ng Teksto – ibatay sa sikwensya, pagkakasunod-sunod o kronolohiya ng mga bagay, kaayusan ng mga
bagay sa isang espesyo o sa lohika ng mga impormasyon o datos.
o Sikwensyal – sa hulwarang ang mga datos ay inaayos mula sa unang pangyayari hanggang sa huli o
kabaligtaran nito.
o Kronolohikal – sa hulwarang ito ang mga datos ay inaayos batay sa mga tiyak na baryabol tulad ng edad,
halaga, dami, o tindi.
o Espesyal – sa hulwarang ito ang mga datos ay inaayos ayon sa layo o distansya. Maaaring ang
paglalarawan sa paksa ay mula sa itaas o paibaba o kabaligtaran nito, loob papabalas o kabaligtaran
nito, o malapit patungo sa malayo o kabaligtaran nito.
o Lohikal – ang hulwarang ito ay gamitin sa tekstong argumentatibo. Inaayos ang mga datos sa hulwarang
ito batay sa lohikal, kung gayon, maaaring pasaklaw o kaya ay pabuod.
 Paggawa ng balangkas – isang Teknik upang makamit ang mga nabanggit na aytem sa pagsulat.
 Balangakas - Ang pinakakalansay ng isang akda. Ito ang pagkakahati-hati ng mga kaisipang nakapaloob sa isang
seleksyon ayon sa pagkakasunod-sunod ng mga ito.
o Nahahati sa tatlong kategorya:
 Dibisyon (bilang romano)
 Sub-dibisyon (malaking titik alpabeto)
 Seksyon (bilang arabiko); minsan mag paghahati pa sa sub-seksyon ginagamitan ng maliliit na
titik.
o 2 uri:
  Paksang balangkas (topic outline)
 Pangungusap na balangkas (sentence outline)
 Mga tanong:
o Ano-ano ang mga kasangang paksa o sub-topics na tinalakay sa seleksyon?
o Pareho-pareho ba ang proporsyon ng