PANANALIKSIK:TINATANGKILIK NA PAGKAIN SA LUNGSOD AGHAM SA

MUNOZ

Isang Pananaliksik na Ipinasa kay

Dr. Marriane R. De Vera ng

Nueva Ecija University of Science and Technology

Bilang Bahagi ng Pagtupad sa

Pangangailangan ng Asignaturang

Filipino sa Iba’t Ibang Disiplina

Ipinasa ni:

Dela Cruz, Marie Claire D.

2022-2023

Talaan ng mga Nilalaman

Kabanata I. ANG SULIRANIN AT SANDIGAN NITO ……………………………………2
Panimula…………………………………………………………………………………………2
Pagpapahayag ng Suliranin…………………………………………………………………....4
Layunin at Kahalagahan ng Pag-aaral………………………………………………………..4
Batayang Konseptwal o Paradaym……………………………………………………………5
Saklaw at Limitasyon ng Pag-aaral……………………………………………………….......5
Terminolohiya……………………………………………………………………………….......6

Kabanata II. KAUGNAY NA LITERATURA AT PAG-AARAL…………………………..6

Literatura sa Ibang Bansa at Pag-aaral sa Ibang Bansa……………………………………7
Literatura sa Pilipinas at Pag-aaral sa Pilipinas……………………………………………..8

KABANATA III………………………………………………………………………………..10
Pagkuha ng mga Kasangkot sa Pag-aaral………………………………………………....10
Pamamaraang sa Pananaliksik………………………………………………………………10
Pangongolekta ng Datos……………………………………………………………………...11
Pag-aanalisa ng Datos………………………………………………………………………..11

KABANATA IV.PAGLALAHAD NG RESULTA NG PANANALIKSIK………………12

TALAAN NG MGA SANGGUNIAN………………………………………………………14

KABANATA I

Panimula

1|Page
 Noong 1886 ang payapang Sitio papaya ay pinalitan ng Munoz, upang
parangalan ang dating alcalde mayor na si Don Francisco Munoz. Ang munoz
ay isa sa mga nasasakupan ng Nueva Ecija, sa Munoz ay may sumakop na
mga Hapon, na may masamang pag-uugali kung ilarawan dati ng lolo’t lola.
Pagkatapos sakupin ng mga hapon ang karatig ng Munoz ay dumating ang mga
Amerikano na nagpalaya sa Munoz. Ang mga Ilokano o taga Munoz ay may
itinatanging magandang pag-uugali mapagbigay sa kapwa at may kasarapang
magluto, na dati ay nagiiksperimento sila ng sangkap sa lulutuin. Ang munting
barrio ay naging bayan, isang municipal hall, isang gusali ng simbahan at isang
maliit na pampublikong pamilihan ang itinayo sa lumang bayan na ngayon ay
poblacion north. Sa pagdaan ng panahon mas lumawak na ang bayan ng
Munoz at pinatili ang kalinisan at kaayusan. Isang kalsada na ang nag uugnay
sa bayan ng Munoz mula sa barangay Bacal na nag uugnay sa Baloc.

Sa kabila nito ay unti unting umuunlad at bumabangon ang mga tao. Isa sa
mga di nakalimutan na kultura ay ang pagkain. Ang pagkain ay isang malaking
bahagi ng kultura sa taga Munoz. Ang ating mga ninuno na sa kanila nag
umpisa ang pamana na kung saan ay naipagpapatuloy pa din gawin at ang iba
ay nakalimutan na ang gawi ng pagluluto. Ang pagkain at inumin ay
mahalagang bagay na pangangailangan ng tao upang mabuhay. Ito ang
kailangan natin sa pang araw-araw ng ating katawan upang lumakas at sumigla
ang pangangatawan .

Ang pagkain ay isa sa mga pangunahing pangangailangan ng isang nilalang na

nabubuhay dito sa mundo. Ito ang nagbibigay enerhiya at nutrisyon sa isang
tanghay upang magbigay ng lakas at sustansya sa katawan. Kaya naman ang

pagkain ay isang tao upang mapanatili ang malusog na pangangatawan. Ang uri
ng pagkaing ating kinakain ay malaking nagagawa sa ating kalusugan. Sa
pagdaan ng panahon isa sa mga maipagmamalaki ng Munoz ang mga lutong

2|Page
ulam, pasalubong at panghimagas na nakilala ang Lungsod Agham ng Munoz
dahil sa pinamalas na galing ng mga ninuno at ng taga Munoz. Isa sa
tinatangkilik ang tilapia ice cream na kung saan matatagpuan sa Central Luzon
State University sikat at kakaiba ito dahil sa tilapia ang flavor nito. Ang walang
preserbatibo at walang halong asukal na gatas ng kalabaw at ibebenta pa ng
mainit sa umaga at ngayon meron na nito sa Milka Crem na iba’t ibang
flavor. Silvanas na napakasarap din at lasang lasa mo ang pagkacreamy nito at
malutong sa labas pag ito ay kinakagat. Sa bawat tindahan ng mga tinapay ay
nagbebenta ng silvanas. Sa Munoz may mga nagbebenta ng hile-hilerang street
food na matatagpuan sa Wag-Wag, sa wag-wag masasarap at mura lang ang
binebentang pagkain. Kamatsileng inabraw kung tawagin, may sangkap ito na
kamatsile, malunggay na bunga, bagoong at inihaw na bangus o hito. Ang puno
ng kamatsile ay masagana rito sa Munoz kahit saang barangay ka pumunta ito
ay iyong makikita, pwede rin itong kainin ng hilaw ito ay manamis namis ang
lasa, ngunit ito ay may kapanahunan namumunga ito sa tuwing enero hanggang
marso. Meron ding inabraw na dinengdeng ito ay Ilokanong pagkain, na ang
sangkap ay kalabasang bunga at ang bulaklak, at dahon ng kalabasa pakuluan
lang kasama bagoong ay masarap na. Sinigwelasang manok sinasangkapan ito
ng sinigwelas, manok, sili na dahon at bunga, at patis ito ay maasim kung
titikman at masarap na may kasamang kanin. Patok din ang kakanin katulad ng
biko, maja, palitaw, arroz valenciana at madami pang iba.

Ang pananaliksik na ito ay nabuo sa kagustuhan ng mananaliksik na

maibahagi ang tinatangkilik na pagkain sa lungsod agham ng munoz at kung
paano gawin at lutuin ang nasabing mga pagkain, pinagkaiba at bakit tinatangkilik
ang nasabing pagkain, paano ito mapapahalagan sa susunod na mga
henerasyon. Ang mananaliksik ay sinuri ang lahat ng mga katanungan upang
masubok ang kahalagahan at katotohanan nito. Ang buong proseso ng
pananaliksik ay dumaan sa masusing ebalwasyon at ang layunin ng
mananaliksik.

3|Page
Paglalahad ng Suliranin

Ang pananaliksik na ito ay naglalayong sagutin ang mga sumusunod na

katanungan sa tinatangkilik na pagkain sa Lungsod Agham sa Munoz. Bukod sa
pinakapaksa, narito sa ibaba ang iba pang katanungang ninanais na masago t sa
buong pananaliksik.

1.Ano ang pinagkaiba ng pagkain sa Munoz?

2.Ano ang mga tinatangkilik na pagkain na nabibigyan ng pansin sa Munoz ?
a.Paano gawin ang mga pagkain na tinatangkilik sa Munoz?
b. Bakit tinatangkilik ang pagkain sa Munoz?
3.Bakit binabalik-balikan ang pagkain sa Munoz?

Layunin ng Pag-aaral

Nilalayon ng pananaliksik na ito na masagot at mabigyang pansin ang mga

katanungan. Mahalaga na malaman ang tinatangkilik na pagkain sa Lungsod
Agham sa Munoz.

1.Malaman ang pinagkaiba nito sa iba pang pagkain na makikita sa iba’t ibang
lugar,
2.Matiyak kung ano-ano ang mga tinatangkilik at nabibigyan pansin, paano at
bakit itinatangkilik,
3.Masagot kung bakit binabalik-balikan ang pagkain sa Munoz.

4|Page
Konseptwal na Balangkas ng Pag-aaral

Input: Proseso: Output:

Ang pananaliksik na Inaasahan ng

 Mga akdang
ito ay mag iinterbyu mananaliksik sa pag-
literatura na
ng indibidwal sa aaral na ito na
may kinalaman
Calabalabaan matukoy ang
sa pagkain na
Lungsod Agham ng tinatatangkilik na
tinatangkilik sa
Munoz upang pagkain sa lungsod
Munoz
malaman ang mga agham sa munoz.At
impormasyon na para malaman din ng
 Magkalap ng susunod na
katanungan sa
impormasyon henerasyon ang
paglalahad ng
hinggil sa tradisyon na pagkain
suliranin.Sa ganitong
paksang pag- at hindi lamang
paraan malalaman
aaralan. banyagang pagkain
ang tinatangkilik na
pagkain sa Munoz. ang nais sumikat
kundi na rin ang
pagkaing lokal.

Pigura 1.Pradigma ng pag-aaral,

Input-Process-Output Model

Saklaw at Limitasyon ng Pag-aaral

Ang pag-aaral na ito ay nakatuon sa paglalahad ng antas ng pagkaing

tinatangkilik sa Lungsod Agham sa Munoz sa taong 2023-2024. Sumasaklaw ito
sa pagkain maging ito’y tradisyunal o simple ang mga kasanayan hinggil sa
paghahanda ng mga pagkain, kabilang na dito ang mga kagamitan at
kasangkapan sa pagluluto at pati na din sa kalinisan sa paghahanda ng
pagkain.

5|Page
Depinisyon ng mga Terminolohiya

G
Gatas ng kalabaw- Pinipiga ang suso ng kalabaw upang lumabas ang gatas nito.
K
Kamatsileng inabraw- Uri ng inabraw na may kamatsile.
Kakanin- Iba’t ibang uri ng mga puto.
S
Silvanas- Uri ng tinapay na may filling sa loob.
Street food- Iba’t ibang pagkain na binebenta sa gilid ng kalsada.
Sinigwelasang manok- Manok na may sinegwelas na ginagawang pang-paasim
T
Tilapia ice cream- Uri ng sorbetes.
Tradisyon- Kaugalian na nagpasalin-salin mula sa mga ninuno tungo sa
kinagawiang paraan ng pagkilos pag-isip.
P
Pagkain- Ito ay anumang masustansiya na karaniwang kinakain o iniinom ng mga
may buhay na organismo.

KABANATA II

Mga Kaugnay na Literatura at Pag-aaral

LITERATURA AT PAG-AARAL SA IBANG BANSA

Batay sa aklat na pinamagatang Quality Food Production, Planning and

Management, Knight and Kotschevar (2000), ang mga serbisyong may kinalaman
sa pagkain ay isa sa pinakamalaking industriya sa buong mundo. Mahigit sa
16,284 Php. bilyon sa isang taong 1999 lamang dahil sa bawat 117 Php. na

6|Page
nakukuha sa pagkain, 50 Php. rito ay napupunta sa serbisyong pang pagkain.
Nagsimula ang paglago ang industriyang ito bago pa man ang Ikalawang
Digmaang Pandaigdig, mabilis ang paglaki ng pursyento nito kada taon.

Tungkol sa aklat na pinamagatang Taste Preference and Food Intake vol.

17:237-253, Adam Drew, malaki ang nadudulot ng lasa, amoy, at itsura ng pagkain
at kung paano kumakain ang isang tao. Nakakaapekto din sa gugustuhing
pagkain ng isang tao ang pagiging kilala o hindi ng isang pagkain.

Ukol sa Culinary Institute of America (2009) sa aklat na pinamagatang

Remarkable Service, kailangan mayroon ang isang negosyo ng magandang
kalidad ng serbisyo dahil ito ang pinakaimportante upang magtagal ang
establisyemento. Ang serbisyo ay tumutukoy sa kung paano ihanda ang mga
pagkain o produkto at kalinisan ng mga kasangkapan.

Ayon kay Peter Fellow at Martin Him isa aklat na “Selling Street and Snack
Foods” (2012), na hindi lahat ng street foods ay nakakasira sa katawan ng mga
tao, ito ay nagdedepende sa; unang-una kung anong klaseng pagkain, ang
lokasyon kung saan nag luluto at kung paano niluto. Kung hindi maayos itong
tatlong kailangan may malaking porsiyento na magdadala ito ng sakit. Kagaya ng
diarrhea, hepatitis, typhoid fever at iba pa.
Ayon kay Edward Leigh Gibson (2006), ang sensory, physiological at sikolohikal
na mga mekanismo ay sinusuri na maging batayan na emosyonal na
impluwensiya sa pagpili ng pagkain. Parehong isinasaalang-alang ang mood at
emosyon. Ang pagkain ay inaasahang nakapagbabago ng mood at emosyonal na
predisposisyon ng isang tao, karaniwang nakapagbaba ng arousal at
pagkamayamutin at mas nakakakalma at nagbibigay ng positibong epekto. Subalit
nakadepende ito sa dami at komposisyon ng kinakain sa pagsasaalang-alang sa
kinasanayan, ekspetasyon, at pangangailangan ng kumakain.

7|Page
 Ayon kay Villanueva (2010), ang nutrisyon ay ang pundasyon ng magandang
kalusugan, kung kaya’t kinakailangan maturuan ang bawat indibidwal nang
tamang pagpili ng mga pagkaing tiyak na makabubuti para sa ating kalusugan.

Nangangailangan ang mga tao ng iba’t ibang dami ng pagkain depende sa

edad, kasarian, mga gawain sa araw-araw, at laki. Ang ibang mga katawan ay
nakakagamit ng pagkain ng mas mabuti kaysa sa iba. Ngunit, kapag ang
pagkain ay sumobra sa kinakailangan ng katawan, ito ay naiipon sa katawan sa
anyong lipido o taba. Ang mga katangian na malulusog na tao ay: (1) matibay
na mga buto, bisig at mga ngipin; (2) makinis na balat at malinis na dugo; (3)
hindi nakakaramdam ng sakit o kawalan ng gana kumain; (4) sapat na enerhiya para sa
pang araw-araw na gawain; at (5) maaliwalas at malakas na itsura. Ang
kakulangan sa sapat na nutrisyon ay nangyayari kung mali ang kinakain o
kulang sa nutrisyon ang natatangap ng katawan. (VanEgmond-Pannell, 1990)

LITERATURA AT PAG-AARAL SA PILIPINAS

Hinggil sa Food: A Fact of Life (2009) ang bawat tao ay iba’t iba ang gustong
pagkain, nakadepende ito sa pagiging kilala o hindi ng pagkain. Ilan sa mga
nakakaapekto sa pagpili ng pagkain ng mga tao ay ang lasa at itsura nito.
Maging ang pagiging abeylabol ng mga pagkain ay nakakaapekto sa mas
tinatangkilik na pagkain.

Para kay Dong sa kanyang pananaliksik na may paksa na “Pagtangkilik ng

mga Pilipino sa Lutong Banyaga” ito ay nagpakita na malaki ang lamang ng mga
pagkaing Pilipino sa mga pagkaing dayuhan pagdating sa usapin ng prefensya
ng mga Pilipino. Kaugnay ng pananaliksik na ito ay ang impluwensya ng mga
dayuhan na ginawa ng mga Pilipino ng sariling bersyon na nagpakita lamang na
malikhain ang mga Pilipino.

8|Page
 Ayon sa Restaurant & Cafeteria Management Service (Villanueva, 2010), ang
kahalagahan ng serbisyo ng pagkain ay hindi lamang upang magbigay ng
pagkain, ngunit ang magbigay ng pinakamagandang pagkaing maaaring kainin at
maayos na inihanda sa ilalim ng katanggap-tanggap na istandard ng kalinisan at
ang maihain ito nang may murang halaga. Ang dedikasyon ng mga nagtatrabaho
sa isang establisyemento ng pagkain ay naging responsible sa pagsulong ng
magandang programang nutrisyonal sa nakalipas na mga panahon.

Ayon sa aklat ng Food Service and Bartending (Roldan & Edica, 2011), ang
pagkakaroon ng kaso sa food borne diseases ay sadyang nakakaapekto sa
imahe ng isang kainan. Ang pagkakaroon ng isang kaso lamang ay sadyang
makakaapekto at pwedeng maging dahilan ito sa mga konsyumer upang hindi na
bumalik sa kainan na iyon. Ang isang empleyado ng kainan na hindi marunong
mag-alaga sa kalinisan ng pagkain at katawan ay pwedeng maging instrument
sa paglipat ng kontaminasyon at food borne diseases. Kung kaya’t nararapat
lamang na ang mga taong may kinalaman sa food handling ay mahalaga at
nararapat na makatanggap ng sapat na edukasyon at pagsasanay tungkol sa
kaligtasan at kalinisan ng pagkain. Dahil ang isang food handler ay pwede
maging tulay sa kontaminasyon, nararapat lamang na sundin nito ang mga rules
ng tamang kalinisan sa katawan. Nararapat na siya’y malinis alinsunod sa
grooming standards habang ito ay nagtatrabaho. Mahalaga ang kalinisan para sa
ligtas na serbisyo ng pagkain, upang maiwasan ng mga mamimili ang mga
insidenteng tulad ng food poisoning, impeksyon, diarrhea, at iba pang sakit,
klasipikasyon nito at mga paraan upang maiwasan ang mga ito; mga istandard
na dapat panatilihin upang mabawasan ang posibilidad na food poisoning; tamang
pagtago ng pagkain; pag-iwas sa kontaminasyon ng pagkain; mga sakit; at mga
dapat alalahanin upang maiwasan ang mga masasamang epektong mga ito.
(Villanueva, 2010).

9|Page
 Ayon kay Hannabeth Zambrano (2017) sa kanyang pananaliksik na Asin:gamit
pampalasa sa pagkain, na ang asin ay esensyal sa buhay ng tao at ang alat
ay isa sa mga pampalasa ng tao. Ang asin simula pa noong unang panahon ay
ginagamit na bilang pampalasa sa pagkain. Malaki ang epekto ng asin sa ating
pagluluto. Mas nagiging masarap ang ating pagkain dahil sa asin. Pinapalabas ng
asin ang mga natural na lasa ng pagkain. Malawakang ginagamit ang asin sa
mga pagkain sa buong sulok ng mundo.

KABANATA III

Disenyo at Paraan ng Pananaliksik

Ang kabanatang ito ay tumatalakay sa disenyo at paraan ng pangangalap ng

datos sa pananaliksik. Nakapaloob dito kung anung instrument ang ginamit sa

pangangalap ng datos.

Pamamaraang sa Pananaliksik

Ang pananaliksik na ito ay isinagawa ayon sa disenyo ng pamamaraang

Qualitative Research. Ang Descriptive Research ay isang uri ng maka-agham na

pananaliksik. Ito ay binubuo ng isang pagsisiyasat na naghahangad ng sagot sa

tanong.

10 | P a g e
Pagkuha ng mga Kasangkot sa Pag-aaral

Ang napiling respondente sa pananaliksik na ito ay ang mga matatanda sa

Barangay ng Calabalabaan Lungsod Agham sa Munoz. Sila ang napiling

populasyon dahil ninais na malaman ang tinatangkilik na pagkain ng mga tao

rito. Purposive Sampling ang ginamit sa pagpili ng mga respondent. Napili ang

mga respondent dahil akma sila sa layunin ng pananaliksik. Mayroon piniling

tatlong respondent sa pananaliksik.

Pangongolekta ng Datos

Sa pananaliksik na ito ay sa paraan ng pag-iinterbyu upang magkakalap ng

impormasyon. Ito ay isang paraan upang malaman ang tinatangkilik nilang

pagkain at ang kanilang rason kung bakit ito ay kanilang tinatangkilik.

Ang mananaliksik ay may interbyu-kwestyon upang maayos masagot ang mga

katanungan:

1. Anong pagkain ang iyong tinatangkilik na pagkain dito sa Munoz?

2. At bakit ito ang iyong tinatangkilik?

3. Ano ang pinagkaiba nito sa ibang lugar?

Pag-aanalisa ng Datos

11 | P a g e
 Pagkatapos gumawa ng interbyu-kwestyon at sa nagawang tanong nais ng

mananaliksik na lutasin ito. Ang pagkausap sa mga respondent at hihingi ng

pahintulot ang mananaliksik na kung sila ay pwedeng magbigay ng kanilang

pahayag sa mga tanong. Personal na makikipagusap upang makalap ng mga

datos. Pagkatapos masiyasat ang sagot ng respondent ay isasaayos ng

mananaliksik upang malaman ang pagkain na nakalap na resulta ng mga

respondent.

KABANATA IV

Paglalahad ng Resulta ng Pananaliksik

Respondente 1

Para sa kanya ang kanyang kinahihiligan na kinakain ay inabraw na kamatsile dahil

para sa kanya bukod sa masarap ay masusstansiya pa itong kainin bukod sa ibang

pagkain ang kanyang paboritong panghimagas ay tilapia ice cream na patok din sa

kanya.

Respondente 2

12 | P a g e
Para sa kanya ay pag umuuwi ng bayan di mawawala ang tinapay katulad ng pang

almusal na pinoy na pandesal,slice bread at iba pa. Katulad din ng gatas ng kalabaw na

isasawsaw mo sa iyong tinapay at ito na ang kanyang umagahan.Para sa kanya

natatanggal ang kanyang pagod sa tuwing siya ay kumakain.

Respondente 3

Para naman sa kanya ang lahat ng pagkain ay masarap hindi daw porket matanda ay

pihikan na sa kanilang kinakain hindi katulad ko na dapat ay kainin na ng kainin kung

ano ang iyong gustong kainin dahil isang beses lang tayo mabubuhay. Kaya para sa

akin lahat.

Sangunian

A Fact of Life (2009) https://slideplayer.com/slide/7292262/

13 | P a g e
Culinary Institute of America https://www.ciachef.edu/our-story/

Edward Leigh Gibson (2006)

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0031938406000102

Pananaliksik tungkol sa Pagkain

https://www.scribd.com/document/450761173/KABANATA-1-pananaliksik-tungkol-sa-
pagpili-ng-pagkain

Pagtangkilik ng mga Pilipino sa lutong banyaga https://prezi.com/0x6qdf7ezk6n/ang-

pagtangkilik-ng-mga-pilipino-sa-lutong-banyaga-at-kung-b/?fallback=1

Restaurant and cafeteria management

https://books.google.com/books/about/Restaurant_and_Cafeteria_Management_Serv.ht
ml?id=o9yQAQAACAAJ

Selling Street and Snack Foods https://catalogue.nla.gov.au/Record/6004747

Taste Preference and Food Intake vol. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9240927/

Villanueva (2010) https://en.wikipedia.org/wiki/Eddie_Villanueva

VanEgmond (1990) https://scholar.google.nl/citations?user=nuGI8YgAAAAJ&hl=en

14 | P a g e
15 | P a g e
16 | P a g e