Etenim si attendere diligenter, existimare vere de omni hac causa volueritis, sic constituetis, iudices,

nec descensurum quemquam ad hanc accusationem fuisse, cui, utrum vellet, liceret, nec, cum
descendisset, quicquam habiturum spei fuisse, nisi alicuius intolerabili libidine et nimis acerbo odio
niteretur. Sed ego Atratino, humanissimo atque optimo adulescenti meo necessario, ignosco, qui
habet excusationem vel pietatis vel necessitatis vel aetatis. Si voluit accusare, pietati tribuo, si
iussus est, necessitati, si speravit aliquid, pueritiae. Ceteris non modo nihil ignoscendum, sed etiam
acriter est resistendum.
1. atque
2. quaedam
3. in
4. ut
5. sedibus
6. deessent
7. sollemnia
8. passus
9. doctus
Metuentes igitur idem latrones Lycaoniam magna parte campestrem cum se inpares nostris fore
congressione stataria documentis frequentibus scirent, tramitibus deviis petivere Pamphyliam diu
quidem intactam sed timore populationum et caedium, milite per omnia diffuso propinqua, magnis
undique praesidiis conmunitam.
1. flagitaret
2. tandem
3. accusatorem
4. iniquitati
5. morte
6. obtrectatorem
Ideoque fertur neminem aliquando ob haec vel similia poenae addictum oblato de more elogio
revocari iussisse, quod inexorabiles quoque principes factitarunt. et exitiale hoc vitium, quod in aliis
non numquam intepescit, in illo aetatis progressu effervescebat, obstinatum eius propositum
accendente adulatorum cohorte.
Apud has gentes, quarum exordiens initium ab Assyriis ad Nili cataractas porrigitur et confinia
Blemmyarum, omnes pari sorte sunt bellatores seminudi coloratis sagulis pube tenus amicti,
equorum adiumento pernicium graciliumque camelorum per diversa se raptantes, in tranquillis vel
turbidis rebus: nec eorum quisquam aliquando stivam adprehendit vel arborem colit aut arva
subigendo quaeritat victum, sed errant semper per spatia longe lateque distenta sine lare sine
sedibus fixis aut legibus: nec idem perferunt diutius caelum aut tractus unius soli illis umquam
placet.
1. iniquitati
2. Stoicum
3. linguam
4. renidens
Alios autem dicere aiunt multo etiam inhumanius (quem locum breviter paulo ante perstrinxi)
praesidii adiumentique causa, non benevolentiae neque caritatis, amicitias esse expetendas; itaque,
ut minimum firmitatis haberet minimumque virium, ita amicitias appetere maxime; ex eo fieri ut
mulierculae magis amicitiarum praesidia quaerant quam viri et inopes quam opulenti et calamitosi
quam ii qui putentur beati.
Ut enim sibi plurimum confidit et ut quisque maxime virtute et sapientia sic munitus est, ut nullo
egeat suaque omnia in se ipso posita iudicet, ita in amicitiis expetendis colendisque maxime
excellit. Quid enim? Africanus indigens mei? Minime hercule! ac ne ego quidem illius; sed ego
admiratione quadam virtutis eius, ille vicissim opinione fortasse non nulla, quam de meis moribus
habebat, me dilexit; auxit benevolentiam consuetudo. Sed quamquam utilitates multae et magnae
consecutae sunt, non sunt tamen ab earum spe causae diligendi profectae.
1. interrogantis
2. Caesar
3. interrogantis
4. nec
5. fundato
Et interdum acciderat, ut siquid in penetrali secreto nullo citerioris vitae ministro praesente
paterfamilias uxori susurrasset in aurem, velut Amphiarao referente aut Marcio, quondam vatibus
inclitis, postridie disceret imperator. ideoque etiam parietes arcanorum soli conscii timebantur.
Quibus ita sceleste patratis Paulus cruore perfusus reversusque ad principis castra multos coopertos
paene catenis adduxit in squalorem deiectos atque maestitiam, quorum adventu intendebantur eculei
uncosque parabat carnifex et tormenta. et ex is proscripti sunt plures actique in exilium alii, non
nullos gladii consumpsere poenales. nec enim quisquam facile meminit sub Constantio, ubi susurro
tenus haec movebantur, quemquam absolutum.
Sed tamen haec cum ita tutius observentur, quidam vigore artuum inminuto rogati ad nuptias ubi
aurum dextris manibus cavatis offertur, inpigre vel usque Spoletium pergunt. haec nobilium sunt
instituta.
Iamque non umbratis fallaciis res agebatur, sed qua palatium est extra muros, armatis omne
circumdedit. ingressusque obscuro iam die, ablatis regiis indumentis Caesarem tunica texit et
paludamento communi, eum post haec nihil passurum velut mandato principis iurandi crebritate
confirmans et statim inquit exsurge et inopinum carpento privato inpositum ad Histriam duxit prope
oppidum Polam, ubi quondam peremptum Constantini filium accepimus Crispum.
Tu autem, Fanni, quod mihi tantum tribui dicis quantum ego nec adgnosco nec postulo, facis amice;
sed, ut mihi videris, non recte iudicas de Catone; aut enim nemo, quod quidem magis credo, aut si
quisquam, ille sapiens fuit. Quo modo, ut alia omittam, mortem filii tulit! memineram Paulum,
videram Galum, sed hi in pueris, Cato in perfecto et spectato viro.
Ideoque fertur neminem aliquando ob haec vel similia poenae addictum oblato de more elogio
revocari iussisse, quod inexorabiles quoque principes factitarunt. et exitiale hoc vitium, quod in aliis
non numquam intepescit, in illo aetatis progressu effervescebat, obstinatum eius propositum
accendente adulatorum cohorte.
1. consorte
2. inplorans
3. nec
Cum haec taliaque sollicitas eius aures everberarent expositas semper eius modi rumoribus et
patentes, varia animo tum miscente consilia, tandem id ut optimum factu elegit: et Vrsicinum
primum ad se venire summo cum honore mandavit ea specie ut pro rerum tunc urgentium captu
disponeretur concordi consilio, quibus virium incrementis Parthicarum gentium a arma minantium
impetus frangerentur.
Vita est illis semper in fuga uxoresque mercenariae conductae ad tempus ex pacto atque, ut sit
species matrimonii, dotis nomine futura coniunx hastam et tabernaculum offert marito, post statum
diem si id elegerit discessura, et incredibile est quo ardore apud eos in venerem uterque solvitur
sexus.
1. avulsam
2. audacem
3. deessent