a. Quyền chọn mua Cho phép người mua quyền có quyền nhưng không bắt buộc mua (một) loại tài sản nào đó với mức giá thực hiện trong thời gian xác định Ví dụ (trang 106): - Tháng 3, giá cổ phiếu X là 30k/cf - Tháng 3, ông A mua quyền chọn mua cổ phiếu X với giá thực hiện 50k/cf, thời hạn 6 tháng, chi phí 3k/cf (khoản tiền ông A phải bỏ ra ngay tại tháng 3 để có thể mua quyền chọn) Sau 6 tháng, ông A có quyền nhưng không bắt buộc (có 02 lựa chọn: mua hoặc không mua) cổ phiếu X với giá 50k/cf sau khi đã so sánh với giá thị trường của cổ phiếu X. Nếu giá thị trường của cổ phiếu X tăng lên 60k/cf => ông A có quyền lựa chọn mua cổ phiếu X với giá 50k/cf hoặc 60k/cf => thực hiện quyền chọn và mua cổ phiếu X với giá 50k/cf Nếu giá thị trường của cổ phiếu X giảm xuống 40k/cf => ông A có quyền lựa chọn mua cổ phiếu X với giá 50k/cf hoặc 40k/cf => không thực hiện quyền chọn và mua cổ phiếu X với giá 40k/cf b. Quyền chọn bán Cho phép người mua quyền có quyền nhưng không bắt buộc bán (một) loại tài sản nào đó với mức giá thực hiện trong thời gian xác định Ví dụ (trang 106): - 23/05/2019, ông B mua quyền chọn bán 1 tấn gạo với giá thực hiện là 12k/kg, thời hạn là đến 25/08/2019, chi phí 2k/kg Tại ngày 23/05/2019, ông B – người mua quyền – sẽ phải bỏ ra số tiền là 2k/kg gạo để có thể mua quyền chọn bán Tại ngày 25/06/2019, ông B có quyền nhưng không bắt buộc bán 1 tấn gạo (bán hoặc không bán) với giá thực hiện 12k/kg Nếu giá thị trường là 10k/kg => ông B có quyền bán 1kg gạo với giá 12k hoặc 10k => thực hiện quyền chọn bán và bán gạo với giá thực hiện 12k/kg Nếu giá thị trường là 15k/kg => B có quyền bán 1kg gạo với giá 12k hoặc 15k => không thực hiện quyền chọn bán và bán gạo với giá thực hiện 15k/kg Phân biệt 03 khái niệm: giá thực hiện quyền chọn, thời hạn của quyền chọn, chi phí thực hiện quyền chọn - Giá thực hiện quyền chọn: giá mua/bán tài sản được ghi nhận/xác định trên họp đồng quyền chọn - Thời hạn của quyền chọn: khoảng thời gian mà hợp đồng quyền chọn có hiệu lực - Chi phí thực hiện quyền chọn: số tiền mà người mua quyền trả cho người bán quyền tại thời điểm ký hợp đồng quyền chọn 2. Người mua quyền vs. Người bán quyền a. Người mua quyền - Sẽ là người quyết định loại quyền chọn Nếu người mua quyền mua tài sản thì quyền chọn sẽ là quyền chọn mua Nếu người mua quyền bán tài sản thì quyền chọn sẽ là quyền chọn bán - Sẽ là người ra quyết định thực hiện hay không thực hiện quyền chọn - Là người trả chi phí thực hiện quyền chọn b. Người bán quyền - Sẽ có trách nhiệm theo quyết định thực hiện hay không thực hiện quyền chọn của người mua quyền - Là người nhận chi phí thực hiện quyền chọn 3. Kiểu quyền chọn a. Quyền chọn kiểu Châu Âu Là loại quyền chọn mà người mua quyền được phép thực hiện quyền của mình tại ngày cuối cùng/thời điểm đáo hạn của hợp đồng quyền chọn Ví dụ về quyền chọn bán, ký ngày 23/05/2016 đến hết ngày 25/08/2016 => người mua quyền chọn bán sẽ thực hiện quyền của mình vào ngày 25/08/2016 b. Quyền chọn kiểu Mỹ Là loại quyền chọn mà người mua quyền được phép thực hiện quyền của mình tại bất kỳ thời điểm nào trong khoảng thời gian hiệu lực của hợp đồng quyền chọn Ví dụ về quyền chọn bán, ký ngày 23/05/2016 đến hết ngày 25/08/2016 => người mua quyền chọn bán sẽ thực hiện quyền của mình bất kỳ ngày nào trong khoảng thời gian từ 23/05/2016 đến 25/08/2016 4. Gía trị của quyền chọn kiểu Châu Âu tại ngày đáo hạn a. Quyền chọn mua c – chi phí quyền chọn mua n – thời hạn quyền chọn Sn – giá thị trường của ts tại ngày đáo hạn X – giá thực hiện quyền chọn * Đối với người mua quyền, giá trị mà quyền chọn mua đem lại tại ngày đáo hạn = (Sn – X) khi người mua quyền thực hiện quyền chọn (Sn > X) = 0 khi người mua quyền không thực hiện quyền chọn (Sn < X) * Đối với người bán quyền, giá trị mà quyền chọn mua đem lại tại ngày đáo hạn = (X – Sn) khi người mua quyền thực hiện quyền chọn (Sn > X) = 0 khi người mua quyền không thực hiện quyền chọn (Sn < X) b. Quyền chọn bán p – chi phí quyền chọn mua n – thời hạn quyền chọn Sn – giá thị trường của ts tại ngày đáo hạn X – giá thực hiện quyền chọn * Đối với người mua quyền, giá trị mà quyền chọn bán đem lại tại ngày đáo hạn = (X – Sn) khi người mua quyền thực hiện quyền chọn (Sn < X) = 0 khi người mua quyền không thực hiện quyền chọn (Sn > X) * Đối với người bán quyền, giá trị mà quyền chọn bán đem lại tại ngày đáo hạn = (Sn – X) khi người mua quyền thực hiện quyền chọn (Sn < X) = 0 khi người mua quyền không thực hiện quyền chọn (Sn > X)