GIÁ TRỊ VÀ ỨNG DỤNG CỦA NHÀ HANOK TRONG XÃ HỘI

HÀN QUỐC NGÀY NAY

3. Giá trị và ứng dụng của Hanok trong xã hội Hàn Quốc ngày nay
3.1. Giá trị hanok
3.1.1. Nhà ở thân thiện với môi trường
Hanok được coi là công trình kiến trúc thân thiện với môi trường nhất vì điều kiện
sống lý tưởng, kết nối con người với thiên nhiên, hài hòa với khung cảnh của tự nhiên.
Đặc điểm của Hanok như thế này có thể thấy rõ trong sân trước bậc thang nhà
hóng mát (정자인 계정) của khu vực ở Dongnakdang, Gyeongju, Gyeongsangbuk-do.
Sân trước bậc thang (계정) thay vì được xây dựng cao trên mặt đất bằng phẳng, nó
được đặt thấp trên thung lũng và giảm tối đa sự tồn tại của nó, tức là càng thấp càng
tốt. Nó được đặt ở cả không gian con người và tự nhiên. Một bên của sân trước bậc
thang là không gian của con người và một bên là không gian của tự nhiên. Khi nhìn từ
không gian của con người, nhà hóng mát ( 정자) là phần mở rộng của sân và là phần
tiếp nối của bức tường. Tất cả sàn của sân trước bậc thang đều gần bằng chiều cao của
sân tiếp giáp. Mặt khác, nếu nhìn từ thung lũng là không gian tự nhiên, nhà hóng mát
đứng trên nền đá của thung lũng trông giống như một sinh vật đã phát triển cao trong
tự nhiên như cây cối. Nó đã trở nên đồng hóa với tự nhiên và đứng như thể nó là một
phần của chính tự nhiên.
Bằng cách này, nhà hóng mát là cầu nối nối dài giữa con người và thiên nhiên, dẫn dắt
không gian của con người và hòa nhập vào tự nhiên. Nhà hóng mát để lộ mặt tiền của
nó, thể hiện chính diện đối với thiên nhiên. Nó là một kiến trúc được tạo ra bởi suy
nghĩ rằng là con người và thiên nhiên không thể phân chia, tách rời.
Tiếp theo về mái hiên (처마) được cho là một trong những bộ phận đẹp nhất của
hanok. Nó đề cập đến đường được hình thành bởi phần cuối của mái hiên, các đường
nét của mái hiên này chủ yếu là cong. Nhưng thông qua sự phân tích mang tính khoa
học mái hiên có thể biết được đó là thiết bị điều chỉnh ánh sáng mặt trời hợp lý. Nó
tạo thành không gian điều tiết nhiệt, nó là yếu tố giúp giữ ấm không gian bên trong
nhà vào mùa hè và không khí lạnh bên ngoài xâm nhập vào trong nhà vào mùa đông.
Điều này là do lượng ánh sáng mặt trời được kiểm soát bởi mái hiên kéo dài vừa phải.
Không khí dưới mái hiên, được sưởi ấm bởi mặt trời, không bị mái hiên phân tán ra
bên ngoài ngay lập tức. Mái hiên không nằm ngang mà nghiêng xuống dưới nên hơi
ấm lưu lại lâu hơn.
Hàn Quốc là đất nước có khí hậu bốn mùa rõ rệt. Gió bắc vào mùa đông khá
khắc nghiệt, khó có thể chống chọi được với cái nóng oi ả của mùa hè và cái lạnh của
mùa đông. Vào mùa đông lạnh giá, chủ yếu sinh hoạt trong hệ thống sưởi ấm sàn (
온돌) nhưng vào mùa hè dành nhiều thời gian hơn trên sàn nhà ( 마루). Có thể thấy
Hanok truyền thống mát mẻ vào mùa hè. Những người chỉ sống trong các tòa nhà hiện
đại có điều hòa không khí không biết đến sự mát mẻ của hanok. Hiên nhà ( 대청마루)
thường mở ở phía trước và đóng ở phía sau, hai cặp 바라지창 (cửa sổ nhỏ ở trên cùng
của bức tường để đón ánh sáng mặt trời vào phòng) được gắn vào mỗi gian. Cây ăn
quả được trồng để tạo cho sân sau một không gian tương đối mát mẻ. Tuy nhiên,
không khí trong sân nóng lên bởi cái nóng như thiêu đốt của mùa hè tạo thành luồng
gió tăng lên và không khí mát mẻ từ dưới mái hiên và sân sau thoát ra từ khoảng đất
trống đến sân trước thông qua sảnh ( 대청). Do sự đối lưu xảy ra một cách tự nhiên
như vậy mà ngay cả những ngày không có gió thổi cũng làm cho ta cảm thấy hóng gió
và giải tỏa cái nóng oi ả. Điều này cho thấy được hanok là một ngôi nhà rất khoa học,
khoa học ở đây không phải là sử dụng công nghệ hay máy móc như ngày nay mà đúng
hơn là ngược lại. Hanok rất khoa học ở chỗ nó không sử dụng bất kỳ công nghệ hay
máy móc nào, chỉ sử dụng môi trường tự nhiên của ánh nắng và gió, tức là các yếu tố
khí hậu như đã đề cập ở trên.
3.1.2. Nhà ở cộng đồng
Hanok được sản xuất thông qua hợp tác cộng đồng và có mối tương quan với cộng
đồng. Hanok là một khu phức hợp hữu cơ, được sản xuất với nhiều vật liệu, được tạo
thành từ một loại tòa nhà lắp ráp tại chỗ. Cần nhiều nhân lực phân chia ra để xây dựng
một tòa nhà Hanok như vậy. Quá trình xây dựng phức tạp đó được dẫn dắt bởi người
thợ mộc xây dựng tốt các công trình kiến trúc lớn ( 대목) nhưng những người dân làng
tạo nên cộng đồng cũng tham gia. Như vậy, Hanok truyền thống đã được tiếp tục dựa
trên cuộc sống cộng đồng và kiến trúc Hanok truyền thống đóng vai trò là một yếu tố
quan trọng để duy trì cộng đồng làng.
 Khu vực nhà khách (사랑채) của một hanok truyền thống không phải là không
gian cho một gia đình, mà là không gian cho các hoạt động cộng đồng.
3.2. Ứng dụng của Hanok trong xã hội Hàn Quốc ngày nay
Hanok được xây dựng bằng cách thích ứng với môi trường tự nhiên và nhân văn để
đáp ứng lối sống và nhu cầu đa dạng của công dân. Từ thời Tam Quốc đến thời hiện
đại, hanok vẫn là một nét văn hóa dân cư đặc sắc mang bản sắc của Hàn Quốc. Nó đã
và đang trở thành một biểu tượng văn hoá không thể thiếu ở nơi đây. Ngày nay,
Hanok đã được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Ngoài làm nhà ở người ta
còn biến Hanok trở thành nhà hàng, chùa hay là điểm du lịch thu hút rất nhiều du
khách từ khắp mọi nơi trên thế giới. Bên cạnh đó, còn tận dụng hanok làm khách sạn
cho khách du lịch có nơi để vừa nghỉ ngơi vừa tận hưởng được nét đẹp của hanok, làm
cơ sở để sáng tạo kiến trúc và nghiên cứu khoa học.
3.2.1. Sáng tạo kiến trúc
Với thiết kế vừa khoa học vừa thân thiện với môi trường sống, Hanok không chỉ là
một nét văn hóa truyền thống cổ xưa của Hàn Quốc mà nó còn được ứng dụng hiệu
quả trong xã hội hiện đại ngày nay. Các nhà kiến trúc sư đã dựa trên cơ sở thiết kế,
cấu trúc của Hanok để sáng tạo nên những ngôi nhà là sự kết hợp giữa truyền thống và
hiện đại.
Hầu hết các ngôi nhà theo phong cách tân truyền thống của Hàn Quốc thường được
xây dựng ở những vùng hẻo lánh. Theo những cách sáng tạo khác nhau nó thực sự
nắm bắt được bản chất truyền thống của ngôi nhà Hàn Quốc bằng cách đón nhận và
hoà hợp với thiên nhiên xung quanh.
Chẳng hạn như Ngôi nhà ở Macheon của Studio Gaon, Hamyang-gun, Hàn Quốc.
Từ vị trí mặt bằng đến định hướng, các kiến trúc sư đã chủ ý quy hoạch dự án này dựa
trên hướng nhìn ra núi và phong thủy. Bên cạnh đó, cùng với mỗi cửa sổ lớn hoặc cửa
trượt, kiểu cửa đẩy rộng thì cho dù đang ở ngoài hiên hay bên trong không gian sống
đều có thể quan sát khung cảnh tuyệt đẹp của thiên nhiên xung quanh bên ngoài.
3.2.2. Điểm tham quan du lịch
Ngày nay, Hanok đã được phục hồi lại nhiều để bảo tồn và phục vụ cho mục đích
du lịch, giữ gìn nét đẹp truyền thống văn hoá.
 Tiêu biểu có làng cổ Hanok Bukchon cũng được ví như ngôi làng cổ đẹp nhất
Seoul hiện nay. Làng Hanok Bukchon ở phía Bắc quận Jongno và suối
Cheonggyecheon. Nó được bao quanh bởi cung điện Changdeokgung, cung điện
Gyeongbokgung và đền thờ thần Jongmyo, thuộc thủ đô Seoul. Làng hanok Bukchon
gần như tách biệt hẳn với thị thành náo nhiệt bên ngoài. Nó mang đậm phong vị hoài
cổ cùng những đường phố như mê cung và những ngôi nhà cổ hanok mộc mạc. Làng
Hanok Bukchon tập trung hơn 900 nhà hanok, là nơi có bộ sưu tập hanok thuộc sở
hữu tư nhân lớn nhất ở Seoul và thậm chí cả Hàn Quốc. Không chỉ vậy, những ngôi
nhà hanok nơi đây đã có từ thời Joseon khoảng hơn 600 năm trước. Có thể đi bộ hết
mọi ngóc ngách hay cảm nhận, tận hưởng không khí hoài cổ ở làng hanok này. Làng
cổ Hanok không chỉ là điểm đến tham quan khám phá mà còn được xem như là bảo
tàng văn hóa truyền thống lịch sử của người dân Hàn Quốc.
Bên cạnh đó, còn có nhiều ngôi nhà Hanok khác được tôn tạo thành các quán cafe,
quán trà hay nhà hàng theo phong cách truyền thống,…nổi bật như Café LN gần Thư
viện Jeongdok ở Bukchon, quận Jongno, Seoul. Nó nằm trong một ngôi nhà hanok
thanh lịch. nơi đây mặt tiền bên ngoài truyền thống, nhưng bên trong thì hiện đại. Sân
trong giống với ký tự của Hàn Quốc “ㅁ”, là không gian nổi tiếng nhất trong quán, tạo
ra bầu không khí lôi cuốn cho du khách. Có một góc trong quán trưng bày áo sơ mi,
sách và các mặt hàng độc đáo.
Nổi tiếng không kém đó là Nhà trà truyền thống Dawon được điều hành bởi
Kyung trong bảo tàng Mỹ thuật ở Insadong, quận Jongno, Seoul. Thú vị ở chỗ nơi đây
chính là một ngôi nhà hanok truyền thống trong hình chữ “L”. Tại đây, có thể thưởng
thức 15 loại trà truyền thống, tất cả đều là tự chế, đặc biệt trà omija ( 오미자화채- thức
uống được làm từ trái cây thái lát hoặc hoa ăn được trong súp Omijat với đường và hạt
thông nổi) được bán chạy nhất. Còn được phục vụ bánh yugwa ( 유과- bánh kẹo được
làm bằng cách nhào bột mì hoặc bột gạo thành hình dạng thích hợp, sấy khô và chiên
ngập dầu) hoặc bánh gạo các loại. Đặc biệt hơn là khi tới nhà trà truyền thống Dawon
có thể vừa nhìn ngắm phong cảnh bài trí cổ xưa vừa hít hà hương vị ngọt ngào của trà
ngũ vị tử, menu bán chạy nhất của quán. Đây cũng là một nơi tuyệt đẹp để thư giãn
sau khi tham quan bảo tàng hoặc đã thăm quan con đường Insadong.
 TÀI LIỆU THAM KHẢO
“한옥의 특성”, được download tại địa chỉ:
http://contents.kocw.net/KOCW/document/2013/hanyang/KoUngi/08.pdf
“(Đọc 4-bài tập nhóm 5): Hanok và nhà truyền thống của Việt Nam”, được download
tại địa chỉ :
http://diendan.hanquochoc.edu.vn/
_doc_4_bai_tap_nhom_5_hanok_va_nha_truyen_thong_cua_viet_nam_6297-
1.aspx#6297
ThuyChau (25/10/2015), “Những quán cà phê Hanok ở Seoul nên đến khi du lịch Hàn
Quốc”, được download tại địa chỉ:
https://www.tugo.com.vn/nhung-quan-ca-phe-hanok-o-seoul-nen-den-khi-du-lich-
han-quoc/
“Làng hanok Bukchon: diện hanbok và cùng hòa mình vào một Seoul cổ xưa”, được
download tại địa chỉ:
https://inspitrip.com/blog/vn/2468/lang-hanok-bukchon-dien-hanbok-va-cung-hoa-
minh-vao-mot-seoul-co-xua/