Professional Documents
Culture Documents
ESP10 Q4W2R3 Final Edition STEC
ESP10 Q4W2R3 Final Edition STEC
Self-Learning Kit
Edukasyon sa Pagpapakatao
Quarter 4 - Week 2
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa
anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o
tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin
ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name, tatak o
trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa Self-Learning Kit na ito ay nagtataglay ng
karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa
paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon.
Ang anomang gamit maliban sa Self-Learning Kit na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na
may-akda ng mga ito.
Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang paraan
nang walang pahintulot sa Kagawaran.
Inilimbag sa Pilipinas ng
Ang Self-Learning Kit (SLK) na ito ay ginawa para malinang ang iyong
kakayahan batay sa Most Essential Learning Competencies (MELC) ng EsP 10,
Quarter 4, Week 2. Ito ay ginawa sa simpleng paraan para madali mong
maunawaan ang aralin sa linggong ito. Ito ay binubuo ng mga sumusunod na
bahagi:
iii
Lesson Title MGA ISYUNG MORAL TUNGKOL SA
SEKSWALIDAD
Learning • Napangangatwiranan na: Makatutulong
Competency sa pagkakaroon ng posisyon tungkol sa
kahalagahan ng paggalang sa
pagkatao ng tao at sa tunay na layunin
nito ang kaalaman sa mga isyung may
kinalaman sa kawalan ng paggalang sa
dignidad at sekswalidad ng tao.
• Nakagagawa ng malinaw na posisyon
tungkol sa isang isyu sa kawalan ng
paggalang sa dignidad at sekswalidad
MELC Code EsP10PI-IVb-13.3
EsP10PI-IVb-13.4
Aking Nalaman
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang mga aytem at piliin ang titik ng
pinakatamang sagot.Isulat ang sagot sa sagutang papel.
2
1
2. Alin sa mga sumusunod ang hindi tumutukoy sa mga isyung seksuwal?
A. Si Jessica ay araw-araw hinihipuan ng kaniyang amain sa maseselang
bahagi ng kaniyang katawan.
B. Niyaya ni Noli ang matagal na niyang kasintahang si Malyn na
magpakasal sapagkat gusto na nilang magtatag ng pamilya.
C. Dala ng kabataan at bugso ng damdamin, nagbunga ang isang
gabing pagkalimot sa sarili ni Daisy at ng kaniyang boyfriend na si
Ariel.
D. Maganda ang hubog ng katawan ni Ann kaya nagpasiya siyang
magpaguhit nang nakahubad.
3. Kailan masasabing ang paggamit ng seksuwalidad ng tao ay masama?
A. Kapag ang paggamit ay nagdadala sa kasiyahan.
B. Kapag ang paggamit nito ay nauuwi sa pang-aabuso.
C. Kapag ang paggamit ay hindi nagdadala sa tunay na layunin ng
seksuwalidad.
D. Kapag ang paggamit ay nagdadala sa tao upang maging isang
pakay o kasangkapan.
4. Ang mga sumusunod ay ang mga nabuong malinaw na posisyon o
pagpapasiya tungkol sa isang isyu sa kawalan ng dignidad at seksuwalidad
MALIBAN sa isa.
A. Nararapat na maganda ang kilos
B. Sumusunod o naaayon sa batas
C. May mataas na pagpapahalaga
D. Paggalang sa sarili
5. Si Wilson ay nakatira sa kaniyang nanay at amain. Isang araw, pumasok ang
kaniyang amain sa kuwarto niya at nagpakita ng mga malalaswang litrato.
Hindi mapakali si Wilson at hindi niya alam ang kaniyang sasabihin. Sabi ng
kaniyang amain, “ Halika rito, anong klaseng lalaki ka?” Kinuha ni Wilson ang
babasahin at ito’y kaniyang tiningnan at nagustuhan naman niya ito.
Nararapat ba ang pagpapasiyang ginawa ni Wilson sa kuwento?
A. Nararapat dahil gusto nila pareho
B. Nararapat dahil wala ang nanay.
C. Hindi nararapat dahil ito’y walang paggalang sa seksuwalidad.
D. Hindi nararapat dahil pareho silang lalaki.
6. Hiniling ng isang kapitbahay ni Mela na kunan siya ng litrato na nakabikini.
Sinabi sa kaniyang maaari itong ipagbili sa isang kompanya ng pagmomodelo
at kumite ng malaking pera. Tumanggi si Mel at sinabing ang katawan niya ay
hindi maaaring i-display. Nararapat ba ang pagpapasiyang ginawa ni Mela
sa kuwento?
A. Oo dahil mayroon siyang paggalang sa sarili
B. Oo dahil mabuti ang kilos na kaniyang ipinakita
C. Hindi dahil saying ang malaking perang kikitain.
D. A at B
2
1
7. Si Aileen ay 15 taong gulang at miyembro ng mahirap na pamilya.Wala na
siyang interes na mag-aral mula ng paulit-ulit siyang pagsamantalahan ng
kaniyang amain. Nakilala niya si Merly at niyaya siya nitong mamuhay sa
lansangan at magbenta ng aliw. Sumama siya rito at nagsabing lubog na rin
naman siya sa putik kung kaya’t marapat lang na ito ang kaniyang gawin at
kikita pa siya. Nararapat ba ang pagpapasiyang ginawa ni Aileen sa
kuwento?
A. Oo dahil kailangan niya ng pera
B. Oo dahil lubog narin naman siya sa putik
C. Hindi dahil inaabuso ni Aileen ang kaloob na handog ng Diyos na
seksuwalidad.
D. A at B
8. Ang mga sumusunod ay mga maling kilos sa paggamit ng ating seksuwalidad
maliban sa isa.
A. Prostitusyon C. Pang-aabusong seksuwal
B. Pornograpiya D. Pakikipagtalik pagkatapos ng kasal
9. Sa pagsasagawa ng mga isyung seksuwal, marapat na alamin ng tao na ang
layunin sa pagsasagawa nito ay .
A. Maganda C. Marangal
B. Mabuti D. Kanais-nais
10. Ano ang dapat gawin upang magbunga ng mabuti ang iyong pagpapasiya?
A. Dapat kang maging bukas tungkol sa pinagdaraanan mo.
B. Maghanap at paligiran mo ang iyong sarili ng mga kapamilya at
kaibigang iyong mapagkakatiwalaan.
C. Maghanap ng mga propseyonal na tulong kung sakaling ikaw ay
lulong na sa mga pang-aabusong ito.
D. Lahat ng nabanggit
Aking Madugtong
33
Halika! Tayo na! Sasamahan kita upang higit mong maunawaan ang
babasahin.
Aking Malalaman
44
pang-aabuso? Bakit hindi ka dapat magpabuyo
sa mga ito?
55
magkapera. Ilan sa mga ito ay sila mismo ang umaabuso sa kanilang mga
anak.
Ang mga kadahilanan ng mga taong nagsasagawa ng mga pang-
aabusong seksuwal na ating binanggit ay taliwas sa tunay na esensiya ng
seksuwalidad. Ang gawaing paglalaro ng sariling pag-aari at ng kapuwa,
panonood ng mga gawaing seksuwal, pagpapakita ng ginagawang
paglalaro ng sariling ari at paghihikayat sa mga bata na makipagtalik o
mapagsamantalahan ay maituturing na pang-aabusong seksuwal. Hindi nito
ipinapahayag ang tunay na mithiin ng seksuwalidad. Ang paggamit ng
kasarian ay para lamang sa pagtatalik ng mag-asawa na naglalayong
ipadama ang pagmamahal at bukas sa tunguhing magkaroon ng anak
upang bumuo ng pamilya. Ito ang esensiya ng seksuwalidad.
Prostitusyon
66
Sa prostitusyon, naaabuso ng tao ang kaloob na handog ng Diyos na
seksuwalidad. Isa sa mga halaga ng seksuwalidad ang pagkakaranas ng
kasiyahang seksuwal mula sa pakikipagtalik sa taong pinakasalan.
Pagbubuo
Iugnay natin ngayon ang mga katotohanang ito sa mga isyung seksuwal
na ating tinukoy at inunawa. Ang seksuwalidad ay kaloob sa atin ng Diyos. Ito
ay mabuti at magdadala sa bawat isa sa atin sa layuning makamit at
madama ang tunay na pagmamahal na siya namang dahilan kung bakit
nilalang tayo ng Diyos. Ang paggamit sa mga kakayahang seksuwal kabilang
na ang katawan bilang ekspresyon ng pagmamahal ay mabuti, ngunit
nararapat itong gawin sa tamang panahon. Ang mga seksuwal na
kakayahan ng tao ay tumutukoy sa dalawang layuning maaari lamang
gawin ng isang babae at lalaki na pinagbuklod ng kasal. Ito ay tumutugon sa
layuning magkaroon ng anak (procreative) at mapag-isa (unitive). Anumang
layuning taliwas sa dalawang nabanggit ay magdadala sa atin sa
katotohanang mali ang ating kilos sa paggamit ng ating seksuwalidad.
Halimbawa na rito ay ang pakikipagtalik kahit hindi pa kasal, prostitusyon,
pornograpiya, at pang-aabusong seksuwal. Ang mga isyung ito ay
humaharap sa maling paggamit ng ating seksuwalidad na nauuwi sa
kawalan ng paggalang sa dignidad ng tao.
77
Malaya tayo na gamitin ang ating mga kakayahang seksuwal, ngunit
ang ating kalayaan ay mapanagutan at nauukol sa paggawa lamang ng
88
mabuti. Ang pakikipagtalik nang walang kasal, pagbebenta ng sarili sa
prostitusyon, pagbabasa at pagtingin sa mga seksuwal na babasahin ay
malaya nating magagawa, ngunit mabuti ba ang kilos na ito? Kaakibat ng
malayang kilos ay ang pananagutan na alamin kung ang mga ito ay mali at
kung may naaapektuhan ba o wala. Nararapat na tingnan ng tao kung ano
ang kalalabasan nito sa kaniyang sarili at sa iba kapag ito ay isinagawa.
Aking Masubukan
A.Panuto: Pag-aralan ang mga sitwsyon sa ibaba. Tukuyin kung ano ang
tamang gawin sa mga sitwasyon o isyung nabanggit. Pangatwiranan ang
bawat sagot.
99
1.Maysakit ang nanay mo at di siya makapagtrabaho. Wala kayong pambili
ng gamot at pagkain. Nagugutom na ang maliliit mong mga kapatid. Nakita
ng kapitbahay ninyong lalaki ang inyong sitwasyon. Inalok ka niya na
makipagtalik sa kaniya kapalit ng perang pambili ng gamot at pagkain.
2.Isang araw, umuwi ang nanay mo na may kasamang lalaki. Ipinakilala niya
ito sa inyong magkakapatid bilang kaniyang kasintahan. Sa bahay din ninyo
na tumira ang lalaki. Mahal na mahal niya ito at sinusunod lahat ng gusto nito.
Binilinan kayo ng inyong ina na sumunod at paglingkuran ang kaniyang
kasintahan. Sa isang gabing wala ang inyong ina, pumasok ang kasintahan
ng inyong ina sa iyong kuwarto at hinipuan ka sa maseselang bahagi ng iyong
katawan. Sinabi niyang huwag kang magsusumbong dahil pag ginawa mo
iyon, papatayin niya ang inyong ina.
B.Panuto: Iparinig ang isang audio clip tungkol sa paliwanag sa mga isyung
paglabag sa dignidad at seksuwalidad. Mula sa narinig na audio clip, iugnay
ang mga napag-aralan sa MAPEH at magbigay ng sariling pananaw sa
sumusunod na sitwasyon. www.youtube.comwatchv=o8gNlozJbE
1.Nude Art
2.Teenage Pregnancy Health
3.Addiction health
Aking Tayahin
SANG-AYON/
PAHAYAG PALIWANAG
HINDI SANG-AYON
1.Ang pakikipagtalik ay
normal para sa mga
kabataang nagmamahalan.
10
10
2.Ang pagtatalik ng
magkasintahan ay kailangan
upang makaranas ng
kasiyahan.
3.Tama lamang na
maghubad kung ito ay para
sa sining.
5.Ang pang-aabusong
seksuwal ay taliwas sa tunay
na esensiya ng seksuwalidad.
.
2. Bakit mahalagang magkaroon ka ng tamang posisyon tungkol sa mga
isyung tungkol sa sekswalidad?
11
11
Aking Karagdagang Magawa
KRAYTIRYA SA PAGWAWASTO
KRAYTIRYA 4 3 2 1
1.pagiging Taglay ang Taglay ang Taglay ang Taglay
malikhain lahat ng mga tatlong dalawa sa lamang
• May kraytirya mga mga ang isa sa
orihinalidad/ kraytirya kraytirya mga
hindi kraytirya
pangkarani
wan ang
disenyo
• Malinis at
organisado
ang
pagkakadis
enyo.
• Karamihan
ng mga
detalye sa
nilalaman
12
12
3.May mga Tugma ang May May isang Hindi
prinsipyo o quotation o dalawang detalyeng angkop
13
13
quotations na prinsipyo sa detalye na hindi ang
nagpapahayag paglalarawan hindi angkop sa prinsipyo o
ng kahalagahan angkop sa paglalaraw quotation
ng dignidad at paglalaraw an sa
seksuwalidad an paglalaraw
an
4.Kabuluhan ng Makabuluhan Hindi Hindi Hindi
pag-aaral ang makabuluh makabuluh makabuluh
kabuuang ang maliit ang ang
ginawang na bahagi malaking kabuuang
paglalarawan ng bahagi ng bahagi ng
sa dignidad at paglalaraw paglalaraw paglalaraw
seksuwalidad an sa an sa an sa
dignidad at dignidad at dignidad at
seksuwalida seksuwalida seksuwalida
d d d
5.Presensiya ng Angkop ang May May mga Hindi
voice over voice over sa dalawang detalye ng angkop
mga detalye na voice over ang voice
pagsasalaraw hindi na hindi over na
ang ginamit angkop sa angkop sa ginamit sa
paglalaraw paglalaraw paglalaraw
an an an
11
12
Sanggunian
• tl.wikipedia.org/wiki/Seksuwalidad_ng_tao
• https://www.slideshare.net/MaHazelForastero/isyung-moral-tungkol-
sa-seksuwalidad
• https://prezi.com/p/f7dijp5m2q8a/mga-isyung-moral-tungkol-sa-
seksuwalidad/?frame=f7070cda92e779df8aeeb4501a1799a042ea90
36
• https://brainanswerph.com/edukasyon-sa-
pagpapakatao/question1400731
13
Republic of the Philippines
Department of Education
REGION VII
SCHOOLS DIVISION OFFICE OF DANAO CITY
14
B. Learner’s Tasks:
1. Answer “ Aking Nalaman ”, (SLK pp.1-3) and check your answer. Refer to Answer Key p.12
2. Read and review concepts in “ Aking Madugtong ”, (SLK pp.3-4)
3. Read and understand the new lesson presented in “ Aking Malalaman ”, (SLK pp.4-7) .
Check your work by referring to the answer key found in p. 12
4. Do activities in “ Aking Masubukan”, (SLK p.7-8).
5. Answer “Aking Tayahin”, (SLK p.8-9) and submit your answer sheet.
6. Perform activities in “ Aking Karagdagang Magawa”, (SLK p.10-11).
Prepared by:
SHIERA LYN R. CHUATICO
Writer
15