Professional Documents
Culture Documents
SI SISA
Kabanata 16
SI BASILIO
Kabanata 17
Tagapagsalaysay: Nang makapasok si Basilio sa bahay, nanlalamig ang buong katawan ni Sisa at
para siyang nawala sa sarili dahil si Basilio lamang dumating. Walang masabi si Sisa at waring
tinakasan siya ng lakas.
(nawala sa sarili si Sisa)
Sisa: Mga anak ko!
Basilio: Nanay, huwag kang mag-alala, si Crispin po ay naiwan sa kumbento!
Sisa: Siya ba ay buhay anak? Ang aking Crispin ba ay buhay?
(tumango si Basilio)
Sisa: Basilio, anong nangyari sa noo mo?
Basilio: Nay, tumakas lang ako sa kumbento dahil pinagbawalan ako ng sacristan mayor na
umailis hangga’t hindi ika-sampu ng gabi. Sa aking pagtakas, nakita ako ng mga guwardiya sibil
at tinawag dahil sa aking takot na maparusahan ay kumaripas ako sa pagtakbo.
Tagapagsalaysay: Hiniling ni Basilio sa in ana ilihim nila ang sanhi ng pagkasugat niya at pumayag
naman si Sisa. Patuloy pa ding nag-usisa si Sisa kay Crispin at sinabi naman ni Basilio ang
nangyari ngunit inilihim niya lang sa ina ang pagpapahirap ng mga prayle sa kaniyang kapatid.
Basilio: Inay, si Crispin ay pinagbintangang nagnakaw ng dalawang onsa.
Sisa: Kaya sila ganyan dahil tayo’y dukkha lamang. Anak, halika! Kumain kana.
Basilio: Tubig lang muna sa akin inay.
(binigyan ni Sisa ng tubig na maiinom ang kaniyang anak)
Sisa: Ang totoo niyan anak, naghanda ako ng masasarap na pagkain ngunit kinain ng iyong ama.
Basilio: Mas Mabuti pa kung tayong tatlo na lamang nila Crispin ang magsamasama inay!
Walang ibang magawa si tatay kundi magpakasama.
Sisa: Basilio! Huwag mong ganyanin ang iyong itay.
Basilio: Patawad po ina.
Tagapagsalaysay: Lumalalim na ang gabi at inutusan ni Sisa ang kaniyang anak na matulog na at
siya naman ay nagdadasal.
Sisa: Aming Panginoon,tulungan niyo po kami. Tulungan niyo ang aking bunsong si Crispin kung
ano man…
Tagapagsalaysay: Napanaginipan ni Basilio si Crispin – pinalo ng yantok si Crispin ng kura,
katuwang ang sakristan mayor. Nang hindi niya matiis ang sakit at tindi ng palo, siya’y nanlaban
– nanipa, nagsisigaw at kinagat nito ang kamay ng kura. Napasigaw si Crispin at nabitiwan ang
yantok na pamalo. Sumunggab ng isang tungkod ang sakristan mayor at pinalo sa ulo si Crispin.
Nang makita siya ng kura na siya’y nakabulagta, sa matinding galit ay pinagsisipa si Crispin na
gumulong-gulong.
(aktong hindi maganda ang panaginip ni Basilio)
Sisa: Basilio! Gising!
(umiiyak si Basilio sa kaniyang paggising)
Basilio: Ayoko na pong magsakristan. Inay, sunduin mo na si Cispin.
Sisa: Ngunit paano aking anak?
Basilio: Kapag ako’y magaling na ako’y makikipagkita sa bagong anak ni Don Rafael upang ako’y
magiging tagapag-alaga ngmga hayop ni Crisostomo Ibarra. At kay Mang Tasyo muna natin
pagpaaralin si Crispin. Kailangan niyang magsikap bilang tagapag-alaga upang siya’y
mapagkatiwalaan ni Don Crisostomo Ibarra ng kaputol na lupa na maaari niyang linangin kapag
malaki na siya. Kapag natupad ang aking balak, magiging malayo na tayong tatlo nila Crispin
inay.
Sisa: Ikinagagalak ko ang magandang balak mo anak.
(napatahimik ng sandal ang ina)
Sisa: Sige na anak, magpatuloy kana sa iyong pagpapahinga. Dadalhan ko ng gulay ang mga kura
bukas at hihingiin ang Kalayaan ng iyong kapatid.
Tagapagsalaysay: Lihim na iniluha ni Sisa ang kaniyang nararamdaman dahil hindi man lang
binaggit ng kaniyang anak ang kanilang ama.