Bài làm

Chương trình giáo dục là yếu tố quan trọng, quyết định chất lượng giáo dục của
cả một nền giáo dục nói chung và của mỗi nhà trường nói riêng. Chất lượng
giáo dục của một nền giáo dục và của một nhà trường có đạt tiêu chuẩn, đáp
ứng yêu cầu của xã hội, có đạt chuẩn khu vực hay chuẩn quốc tế hay không, tùy
thuộc phần lớn vào chất lượng chương trình giáo dục của quốc gia và của nhà
trường đó.
Chương trình giáo dục thể hiện mục tiêu giáo dục; quy định chuẩn kiến thức, kỹ
năng, yêu cầu cần đạt về phẩm chất và năng lực của người học; phạm vi và cấu
trúc nội dung giáo dục; phương pháp và hình thức tổ chức hoạt động giáo dục;
cách thức đánh giá kết quả giáo dục đối với các môn học ở mỗi lớp học, mỗi
cấp học hoặc các môn học, mô-đun, ngành học đối với từng trình độ đào tạo.
Như vậy, những thành phần cơ bản của một chương trình giáo dục có thể là:
- Mục tiêu giáo dục
- Nội dung giáo dục
- Các hình thức tổ chức hoạt động đào tạo
- Các phương pháp giáo dục
- Các hình thức kiểm tra đánh giá kết quả đào tạo
- Các điều kiện hỗ trợ
- Các yêu cầu đối với nhà giáo dục và người học
Phát triển là quá trình vận động tiến lên từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức
tạp, từ kém hoàn thiện đến hoàn thiện hơn của một sự vật. Quá trình vận động
đó diễn ra vừa dần dần, vừa nhảy vọt để đưa tới sự ra đời của cái mới thay thế
cái cũ. Sự phát triển là kết quả của quá trình thay đổi dần về lượng dẫn đến sự
thay đổi về chất, quá trình diễn ra theo đường xoắn ốc và hết mỗi chu kỳ sự vật
lặp lại dường như sự vật ban đầu nhưng ở mức cao hơn.
Phát triển CTGD (Curriculum development)là một quá trình liên tục nhằm hoàn
thiện không ngừng CTGD. Theo quan điểm này, CTGD là một thực thể không
phải được thiết kế một lần và dùng cho mãi mãi, mà được phát triển, bổ sung,
hoàn thiện tuỳ theo sự thay đổi của trình độ phát triển kinh tế - xã hội, của thành
tựu khoa học - kĩ thuật và công nghệ, và cũng là theo yêu cầu của thị trường sử
dụng lao động. Nói cách khác, một khi mục tiêu đào tạo của nền giáo dục quốc
dân thay đổi để đáp ứng nhu cầu xã hội, thì CTGD cũng phải thay đổi theo, mà
đây lại là quá trình diễn ra liên tục nên CTGD cũng phải được không ngừng
phát triển và hoàn thiện.
Nếu xem phát triển CTGD là một quá trình liên tục, nó sẽ bao gồm các yếu tố
sau:
1) Phân tích nhu cầu (Need analysis)
2) Xác định mục đích và mục tiêu (Defining aims and objectives)
3) Thiết kế (curriculum design)
4) Thực thi (Implementation)
5) Đánh giá (Evaluation)
Năm yếu tố nêu trên được bố trí thành một vòng tròn khép kín, biểu diễn sự
phát triển CTGD như một quá trình diễn ra liên tục. Khái niệm phát triển CTGD
có thể liên quan tới hai đối tượng:
- Phát triển CTGD của một khoá học, một bậc học.
- Phát triển CTGD của một môn học.
Chương trình giáo dục: là khái niệm chung về hệ thống các nội dung,phương
pháp, cách thức, phương tiện gọi chung là điều kiện hoạt động giáo dục được áp
dụng cho cả hệ thống giáo dục của một nước.
Chương trình Đào tạo: ví dụ như ctrinh đào tạo của một ngành QLGD thì được
xây dựng nhằm cung cấp đầy đủ các kỹ năng, kiến thức, thái độ cho sinh viên
về QLGD thông qua các môn học, các hoạt động kỹ năng,.. để sinh viên có thể
vận dụng sau khi tốt nghiêp.
Chương trình bồi dưỡng: là chương trình viết riêng cho từng đối tương, bổ sung,
phát triển, nâng cao kiến thức cho ng học dựa trên những kỹ nang là học đã
được học tập và tích lũy để phù hợp và có cơ hội phát triển nghề nghiệp
1. Mục đích giáo dục: Mục đích là định hướng, là hướng đi cho một công việc mà
ta dự địng. từ mục đích ta có thể thiết kế ra, chuẩn bị ra nội dung và phương
pháp để sau đó, ta đưa tất cả vào thực tiễn. Mục đích của giáo dục cũng không
nằm ngoài quy luật ấy.
Mục đích giáo dục là sự định hướng của thế hệ trước đối với thế hệ sau với
mong muốn thế hệ trẻ trở thành công dân tốt phù hợp với sự phát triển của thời
đại. Thật thề, ai cũng mong muốn cho thế hệ sau của mình trở nên tốt đẹp, vì
vậy mà khi sinh ra, trẻ đã được ông bà cha mẹ quan tâm một cách cực kì tốt, rồi
còn chuẩn bị cho bé từng li từng tí, khi bé học mẫu giáo, lên cấp một, rồi cấp
hai, cấp ba… rồi vào đời với trăm ngàn ngã rẽ nữa… Tất cả với mong muốn sau
nay có một tương lai sáng lạn cho con cháu. Chính vì vậy mà mục đích giáo dục
nó chi phối toàn bộ hoạt động giáo dục sau này.

2. Nội dung giáo dục: Khi mục đích giáo dục đã được vẽ ra thì tiếp theo, nội
dung giáo dục là một trong những thành tố quan trọng vì nó trả lời cho câu hỏi
ta giáo dục cái gì cho học sinh. Thật vậy, nội dung giáo dục là hệ thống tri thức
về các giá trị văn hóa xã hội mà đối tượng giáo dục cần nắm vững để biến nó
thành ý thức thái độ và hành vi cá nhân phù hợp với chuẩn mực xã hội. Có câu
nói: Tri thức thì vô hạn mà khả năng của con người thì rất hữu hạn. Vì thế, các
kiến thức hay nội dung mà ta giáo dục cho học sinh thì rất cần có sự chuẩn bị
chu đáo từ nhiều phương diện. Ta phải tinh học, tinh lọc, tinh giảng kiến thức,
tìm hiểu xem cái gì cần đưa vào nội dung giáo dục, cái gì cần nhất cho học sinh
hiện giờ…văn hóa, xã hội, khoa học kĩ thuật… Tất cả nằm trong nội dung của
giáo dục đã được chuẩn bị, thiết kế theo mục đích giáo dục đã được đề ra từ ban
đầu.
 Ví như ở cấp một, ta cần truyền đạt những kiến thức cơ bản, ban đầu, dễ hiểu
cho học sinh, với một lượng vừa và đủ và sẽ nâng dần mức độ ở các bậc học cao
hơn chứ chúng ta không thể giáo dục cho học sinh lớp hai, lớp ba những kiến
thức mà phai bậc đại học mới có thể tiếp thu được. Như vậy, nội dung giáo dục
đó không phù hợp với đối tượng giáo dục và coi như mục tiêu đặt ra từ ban đầu
đã bị “hỏng” mất rồi.
3.  Phương pháp giáo dục: Như chúng ta đã biết, phương pháp giáo dục là
cách thức tác động của nhà giáo dục đến đồi tượng giáo dục thông qua việc tổ
chức các hoạt động giáo dục nhằm giúp họ hình thành ý thức, thái độ, hành vi
văn hóa, chẩn mực xã hội. Khi mục đích và nội dung đã được đề ra một cách
chu đáo thì phương pháp giáo dục chính là con đường, là cách thức mà ta thực
hiện những nội dung đã đề ra theo như mục đích ban đầu.
Như đối với một lớp giỏi, có các học sinh ưu tú, ngay từ đầu ta đã định hướng
con đường giáo dục hay phương pháp giáo dục như thế nào cho tốt hay như với
các lớp yếu, ta sẻ có các phương pháp giáo dục khác nhau, không lớp nào như
lớp nào.
Vì thế, ta có thể nói: Mục đích, nội dung, phương pháp giáo dục luôn thống nhất
với nhau. Trong đó, phương pháp giáo dục vừa có tính khoa học, vừa có tính
nghệ thuật, quyết định sự thành công của quá trình giáo dục.

4.  Nhà giáo dục: Nhà giáo dục (hay giáo viên, nhà sư phạm…) là chủ thể của
các tác động giáo dục. Nhà giáo dục sẽ liên kết với phụ huynh học sinh và cán
bộ các đoàn thể, tức thực hiện xã hội hóa giáo dục trong đó, nhà trường là môi
trường giáo dục giữ vai trò chủ chốt. Giao viên có vai trò chủ đạo, tổ chức, điều
chỉnh, điều khiển quá trình hình thành nhân cách cho thế hệ trẻ. Điều này có
nghĩa rằng, giáo viên chính là người cha người mẹ ở trường của các em và
chính là người đạo diễn đang hướng các em trên con đường giáo dục, hình
thành nhân cách cho các em.
Hơn thế, nhà giáo dục cần phải bồi dưỡng kiến thức, trình độ chuyên môn
nghiệp vụ và trau dồi nhiều lĩnh vực khác nữa hầu mong cho quá trình giáo dục
được nên trọn vẹn, các em đi đúng hướng theo một mục tiêu đã đề ra.

5.  Đối tượng giào dục: là cá nhân hay tập thể học sinh chịu sự tác động của
các nhà giáo dục. Đối tượng giáo dục là một lực lượng đông đảo trong xã hội.
Là một trong những đội ngũ tham gia quản lí xã hội sau này vì vậy, giáo dục
cần quan tânm đặc biệt để đào tạo họ thành những con người thật tốt, thật hoàn
hảo cho xã hội mai này.
Vì thế, đối tượng giáo dục vừa là đối tượng vừa là chủ thể của quá trình giáo
dục (vì mục tiêu giáo dục của chúng ta hiện nay là giáo dục lấy học sinh làm
chủ thể, làm trung tâm của quá trình giáo duc, nhà giáo dục chỉ đóng vai trò
người dẫn đường định hướng cho các em và theo dõi quá trình lĩnh hội tri thức
của các em
6.  Môi trường giáo dục: chính là nơi sinh sống và hoạt động của các đối tượng
giáo dục. Vì đối tượng giáo dục được sinh ra và lớn lên ở nhiều môi trường
khác nhau, không ai giống ai. Vì vậy, người giáo viên cần có sự linh hoạt và khả
năng “đạo diễn” sao cho các em có thể hòa nhập cùng nhau trong môi trường
mới. Muốn vậy, giáo dục cần có một môi trường lành mạnh, cần khai thác
những yếu tố tích cực của môi trường xã hội để tạo ra một môi trường giáo dục
thuận lợi cho thế hệ trẻ như lới một nhà giáo dục đã từng nói:  Môi trường là yế
tố của sự phát triển.

7.  Kết quả giáo dục: Đây là sản phẩm của những tác động giáo dục theo từng
giai đoạn và của cả quá trình giáo dục. Sản phẩm của giai đoạn này là tiền đề
cho giai đoạn sau và chúng nối tiếp nhau để đạt mục đích tổng thể. Với những
cố gắng từ ban đầu, khi ta thực hiện tốt các thành tố trên và kết hợp chúng một
cách nhuần nhuyễn, khoa học, hợp lí chúng ta sẽ thu được các kết quả như
mong muốn và ngượ`c lại.
Vì vậy, khí thực hiện quá trình giáo dục, nhà giáo dục cần kết hợp các thành tố
giáo dục lại với nhau, không nên xem nhẹ một thành tố nào, vì 7 thành tố của
quá trình giáo dục là các mắt xích liên hoàn bền chặt gắn nối với nhau, cần phối
hợp chủ động và thực hiện một cách khoa học để đạt được những kết quả giáo
dục mong muốn như mục tiêu đã đề ra.
Nhà giáo dục cần thường xuyên học hỏi, rút kinh nghiệm và trau dồi khả năng
trong quá trình giáo dục để có thể đào tạo ra một đội ngũ những người trẻ thật
tốt, có kiến thức và nhân cách tốt cho xã hội, góp phần xây dựng đất nước.
Có mục đích giáo dục ta mới có được nội dung giáo dục, có nội dung ta mới có
phương hướng. Từ mục đích, nội dung, phương hướng ta chẩn bị “tinh tuyển”
những nhà giáo dục có kinh nghiệm, kiến thức, phẩm chất và tâm huyết và
hướng tới đối tượng giáo dục mà ta cần đào tạo. Kết hợp và thực hiện theo hệ
thống đã đề ra, ta sẽ thu được một kết quả như lòng ta mong đợi.

7 thành tố giáo dục là 7 mắt xích gắn kết liên hoàn và thứ tự nhau trong quá
trình giáo duc. Qúa trình giáo dục có diễn ra và đạt được kết quả như mục đích
đã đề ra hay không còn tùy thuộc vào ta vận dụng, phối hợp và đưa 7 thành tố
đó như thế nào có đạt hiệu quả hay không. Vì thế, 7 thành tố đều quan trọng và
có quan hệ mật thiết với nhau trong quá trình giáo dục.