BÀI GIẢNG

MÔN KỸ THUẬT Ô TÔ CHUYÊN DÙNG

MỤC ĐÍCH MÔN KỸ THUẬT Ô TÔ CHUYÊN DÙNG
- Nghiên cứu cấu tạo và hoạt động của các bộ phận,
hệ thống của một số ô tô chuyên dùng;
* Để sinh viên:
- Có đầy đủ cơ sở để nghiên cứu cải tiến, các bộ
phận, hệ thống và các chi tiết của ô tô chuyên dùng;
- Có thể thực hiện các công việc về bảo dưỡng và
sửa chữa ô tô chuyên dùng
MỤC ĐÍCH MÔN KỸ THUẬT Ô TÔ CHUYÊN DÙNG
- Nghiên cứu cấu tạo, hoạt động của hệ thống của ô
tô tự đổ;
- Nghiên cứu cấu tạo, hoạt động của hệ thống của ô
tô cần trục;
- Nghiên cứu cấu tạo, hoạt động của hệ thống của ô
tô tải – cẩu;
- Nghiên cứu cấu tạo, hoạt động của hệ thống của ô
tô vận chuyển rác;
- Nghiên cứu cấu tạo, hoạt động của hệ thống của ô
tô trộn bê tông;
MỤC ĐÍCH MÔN KỸ THUẬT Ô TÔ CHUYÊN DÙNG
- Nghiên cứu cấu tạo, hoạt động của hệ thống của ô
tô có thiết bị làm việc trên cao;
- Nghiên cứu cấu tạo, hoạt động của hệ thống của ô
tô thang;
- Nghiên cứu cấu tạo, hoạt động của hệ thống của ô
tô chữa cháy;
- Nghiên cứu cấu tạo, hoạt động của hệ thống của ô
tô bồn;
- Nghiên cứu cấu tạo, hoạt động của hệ thống của ô
tô đông lạnh – bảo ôn;
 YÊU CẦU ĐỐI VỚI SINH VIÊN
- Hiểu sâu về cấu tạo và hoạt động của các bộ
phận, hệ thống của ô tô chuyên dùng;
- Có khả năng thực hành tháo, lắp các hệ thống, chi
tiết của các bộ phận, hệ thống của ô tô chuyên
dùng;
- Có thể thực hiện các công việc về bảo dưỡng và
sửa chữa ô tô chuyên dùng;
 CHƯƠNG I. TỔNG QUAN VỀ Ô TÔ
CHUYÊN DÙNG

Theo anh chị ô tô chuyên dùng có công dụng gì

1.1. Công dụng
Ô tô chuyên dùng là phương tiện cơ giới đường bộ
được sử dụng để chuyên chở một loại hàng hóa
(hoặc một nhóm hàng hóa) nhất định, hoặc thực
hiện một chức năng nào đó. Ô tô chuyên dùng có
những cơ cấu thùng xe hoặc có những trang thiết
bị đặc biệt có các chức năng vận tải, xếp dỡ, hoặc
một vài công việc cơ giới hóa nào đó.
 CHƯƠNG I. ĐẠI CƯƠNG VỀ Ô TÔ
CHUYÊN DÙNG
Ô tô chuyên dùng tham gia vào công tác vận
tải hàng hóa gọi là ô tô vận tải chuyên dùng.
Ô tô chuyên dùng không tham gia vào công
tác vận tải hàng hóa, mà chỉ thực hiện những
nhiệm vụ riêng nào đó được gọi là ô tô phục
vụ chuyên dùng( hoặc ô tô đặc chủng).
Theo anh chị ô tô chuyên dùng có những loại nào
1.2. Phân loại
Theo mục đích sử dụng có thể phân ra các loại:
- Ô tô chuyên dùng trong ngành thương nghiệp: ô tô
chở gia súc, chở bia, chở ô tô, xe máy...
- Ô tô chuyên dùng trong ngành vệ sinh môi trường đô
thị: ô tô vận chuyển rác, ô tô tưới đường, ô tô quét
đường...
- Ô tô chuyên dùng trong ngành xây dựng: xe ủi, xe
xúc, xe lu, ô tô trộn bê tông...
- Ô tô chuyên dùng trong ngành nông thủy sản: ô tô
đông lạnh, ô tô chở trái cây, ô tô bồn...
1.2. Phân loại
- Ô tô chuyên dùng trong ngành y tế: ô tô cứu
thương.
- Ô tô chuyên dùng trong ngành sân bay, hải
cảng: ô tô nạp nhiên liệu, ô tô cẩu.
- Ô tô chuyên dùng trong ngành lâm nghiệp: ô tô
kéo gỗ.
- Ô tô chuyên dùng trong ngành mỏ, địa chất: ô
tô cần trục, ô tô tự đổ (xe ben).
- Ô tô chuyên dùng trong ngành an ninh quốc
phòng: ô tô chữa cháy, ô tô việt dã...
1.2. Phân loại
Theo kết cấu ô tô chuyên dùng có thể chia ra:
- Ô tô tự đổ (xe ben).
- Ô tô cẩu (xe cần cẩu).
- Ô tô tự bốc dỡ hàng (xe tải - cẩu).
- Ô tô thùng kín có bảo ôn, ô tô đông lạnh.
- Ô tô chở rác (thùng hở, xe xuồng, ép rác...).
- Ô tô quét hút bụi đường phố.
1.2. Phân loại
- Ô tô bồn (chở nước, chở xăng dầu, chở sữa...
chữa cháy, tưới đường).
- Ô tô có kết cấu chuyên biệt khác (ô tô làm việc
trên cao phục vụ sửa chữa điện trên, ô tô sân
khấu di động, ô tô thang, ô tô bơm bê tông...).
- Ô tô đầu kéo và đoàn xe (chở người, chở
hàng, chở gỗ, chở ống...).
- Rơ móoc và nửa rơ móoc (chở hàng, chở
container...).
1.3. Yêu cầu

Theo anh chị yêu cầu đối với ô tô chuyên dùng là gì
Phải đáp ứng nhu cầu vận chuyển những loại hàng
hóa đặc biệt về trạng thái, tính chất như: hàng lỏng,
hàng dời, hàng quá dài ( siêu trường), hàng quá
nặng ( hàng siêu trọng), hàng quá lớn (quá khổ),…
Phải bảo toàn được khối lượng và chất lượng hàng
hóa trong suốt quá trình vận tải.
1.3. Yêu cầu
Phải đảm bảo tính an toàn ( phòng chống
cháy nổ), tính vệ sinh công nghiệp và không gây
ô nhiễm môi trường ( khi vận chuyển phế thải)
Phải có khả năng loại trừ được một số nguyên
công phụ trong công nghệ vận chuyển như: cân,
đong, đo, đếm
Phải có tính cơ giới hóa cao trong các quá
trình xếp và dỡ hàng hóa ( cẩu, thùng tự đổ…)
Giảm chi phí cho bao bì để nâng cao khối
lượng hàng hóa vận chuyển
1.4. Đặc điểm ô tô chuyên dùng
Ưu điểm:
Hàng hóa được bảo quản tốt hơn về số lượng
và chất lượng trong quá trình vận chuyển, các
loại hàng nguy hiểm luôn được đảm bảo an toàn
cao.
Có khả năng cơ giới hóa cao trong quá trình
xếp và dỡ hàng hóa lên và xuống thùng xe.
Giảm được các chi phí phụ cho công tác cân,
đong, đo, đếm, bao gói hàng, áp tải hàng hóa.
Nâng cao vệ sinh công nghiệp và vệ sinh thực
phẩm trong quá trình vận chuyển
Hệ số sử dụng tải trọng lớn
1.4. Đặc điểm ô tô chuyên dùng
Nhược điểm:
Giá thành chế tạo ô tô chuyên dùng rất cao
Trọng tải định mức của ô tô vận tải chuyên dùng
giảm do phải lắp thêm thiết bị chuyên dùng
Giờ công bảo dưỡng và sửa chữa tương đối cao
Hệ số lợi dụng quãng đường thấp, thường vận
chuyển một chiều
1.5. Đại cương về hệ thống thủy lực sử dụng
trên xe ô tô chuyên dùng

- Sơ đồ tổng quát hệ thống thủy lực

- Ký hiệu các chi tiết - cụm trong hệ thống thủy khí
- Kết cấu các chi tiết chính của hệ thống thủy lực
( Đọc thêm môn học TB thủy khí trên ô tô)
1.6. Vật liệu sử dụng trên các ô tô chuyên dùng
Trên ô tô chuyên dùng hiện nay, ngoài các vật liệu
thông thường như gỗ, thép tấm, thép định hình...
nhà chế tạo còn sử dụng các loại vật liệu khác, tùy
công năng của ô tô.
Về nguyên lý chung, xe chuyên dùng gồm ba phần
chính:
Xe chuyên dùng = Ô tô cơ sở (xe nền)
+ Thiết bị (thùng) chuyên dùng
+Hệ thống điều khiển