PANLIPUNAN AT IBA PANG KAUGNAY NA LARANGAN Panimula • Kilala ang Pilipinas bilang isang multilingguwal na bansa na dumanas ng kolonyalisasyon mula sa mga makapangyarihang kontinente tulad ng Europa, Hilagang Amerika at Asya na nagdulot ng malawakang impluwensya hindi lamang sa kabihasnan at kultura ng mga Pilipino kung hindi maging sa sinasalitang wika na pundasyon ng ating pagka-Pilipino. Lumipas na ang isang siglo mula noong matamo ng bansa ang kalayaan mula sa kolonyalisasyon subalit buhay na buhay at damang-damang pa rin ang anino ngkawalan ng kalayaan - sa paraan ng pamumuhay, sistema ng edukasyon lalo’t higit sa wikang ginagamit bilang panturo sa iba’t ibang larangan. Panimula
• Higit mang matagal na napasailalim sa kapangyarihan ng
Espanya ang bansa kaysa sa Estados Unidos, kapansin-pansin ang napakalakas na kapit ng wikang Ingles sa mga Pilipino. Ito ay sa kadahilanang hindi ipinagkait ng Estados Unidos ang kanilang wika at sa halip, ginamit nila itong estratehiya upang ipakita ang kanilang pagmamalasakit sa mga Pilipino, sa bansa. Puspusan ang ginawa nilang pagtuturo, pagpapatanggap at pagpapagamit ng wikang Ingles sa mga Pilipino noong panahong nasa ilalim ng kanilang pamumuno ang bansa taliwas sa ginawa ng Espanya na tahasang ipinagdamot ang kanilang wika sa mga Pilipino. Panimula
• Sa kasalukuyang sistema ng edukasyon, kung saan ipinatutupad
ang mother tongue-based/multilingual education, nakasilip ng pagkakataon ang Filipino na ipagamit bilang wikang panturo sapagkat simula sa paggamit ng wika ng komunidad bilang pangunahing wikang panturo sa primaryang antas, unti-unting pagpasok ang paggamit ng wikang Filipino at Ingles sa sekondarya at tersiyarya. Batay sa probisyon ng patakaran ng bilinggwal, sa antas tersiyarya, gagamitin ang Ingles bilang wikang panturo sa mga kurso sa agham, matematika at teknolohiya. Panimula
• Samantala, Filipino naman ang gagamiting wikang panturo sa
mga kursong nasa agham panlipunan at humanidades. Subalit, may ganito mang probisyon, marami pa ring mga kolehiyo at unibersidad ang hindi sumunod dito. Hindi naging mahigpit ang implementasyon nito sa lahat ng paaralan kaya’t kapansin-pansin pa rin ang pagiging makiling sa paggamit ng Ingles sa malaking bilang ng mga kolehiyo at unibersidad sa bansa. Mga Layunin
1. Maipaliwanag ang mahigpit na ugnayan ng pagpapalakas ng
wikang pambansa,pagpapatibay ng kolektibong identidad, at pambansang kaunlaran. 2. Malinang ang Filipino bilang daluyan ng inter/multidisiplinaring diskurso at pananaliksik na nakaugat sa mga realidad ng lipunang Pilipino. 3. Makapagpabasa at makapagbuod ng mga impormasyon mula sa ilang artikulo sa humanidades at agham panlipunan. SITWASYONG PANGWIKA SA HUMANIDADES AT AGHAM PANLIPUNAN • Sa pagtuturo sa larangan ng humanidades at agham panlipunan, batay sa probisyon ng patakaran ng bilinggwal, dapat gamitin ang wikang Filipino bilang wikang panturo sa mga larangang ito. Subalit, dahil sa pagiging maluwag sa implementasyon nito, maraming kolehiyo at unibersidad ang hindi sumunod sa polisiya bukod pa sa katotohanang napakalakas ng kapit ng wikang Ingles sa sistema ng edukasyon sa bansa. Nabanggit nina San Juan et al., (2019), (mula kay Ferguson, 2006), na ang katanyagang taglay ng wikang Ingles sa sistema ng edukasyon lalo na sa mga kolehiyo at mga unibersidad ay may kakambal na sosyo-ekonomiko. SITWASYONG PANGWIKA SA HUMANIDADES AT AGHAM PANLIPUNAN • Ang ganitong ilusyon ng mga Pilipino ang pumipigil sa marami upang higit na pagyamanin at paghusayin ang pag-aaral at paggamit ng wikang Filipino bilang wikang panturo o wika ng komunikasyon. Magkaganoon pa man, may ilan pa ring malalaking unibersidad ang hindi sumusuko sa pagpapayaman ng wikang Filipino at marubrob na sumusunod sa probisyon ng patakarang bilinggwal. Ang De La Salle, Ateneo, Unibersidad ng Sto. Tomas, UP at iba pa ay ilan lamang sa malalaking pamantasan at unibersidad na patuloy na gumagamit ng Filipino bilang wikang panturo sa mga kurso sa pilosopiya, agham pampolitika, lohika, ekonomiks, batas, kasaysayan at panitikan. SITWASYONG PANGWIKA SA HUMANIDADES AT AGHAM PANLIPUNAN • Patuloy rin ang mga iskolar sa mga pamantasan at unibersidad na ito sa pagsasagawa ng mga pananaliksik na tumatalakay sa iba’t ibang paksa sa larangang ito. Masigla rin ang publikasyong sa mga scholarly journal tulad ng Malay, Daluyan, Lagda, Hasaan, Kritika at iba pang bago at umuusbong na journal sa kasalukuyan.
• Higit na nauna ang larangan ng Humanidades kaysa sa Agham
Panlipunan subalit madalas na nagkakasalimbayan ang dalawang larangang sapagkat maraming paksa at isyu nakapwa tinatalakay ng mga ito, tao at lipunan. SITWASYONG PANGWIKA SA HUMANIDADES AT AGHAM PANLIPUNAN Bawat larangan ay may tiyak na set ng mga terminong ginagamit na tinatawag na REGISTER.
● Isang kahulugan lamang dahil ekslusibo itong ginagamit sa isang
tiyak na disiplina. ● Dalawa o mahigit pang kahulugan dahil ginagamit sa dalawa o mahigit pang disiplina. ● Isang kahulugan lamang sa dalawang magkaibang disiplina gawa ng pagkakaroon ng ugnayan ng mga disiplinang ito. LARANGAN NG HUMANIDADES
• Ang pangunahing layunin ng Humanidades ay “hindi kung ano
ang gagawin ng tao,kundi kung paano maging tao”. Ang kaisipan, kalagayan at kultura ng tao ang binibigyang-tuon sa pag-aaral ng larangang ito. Ang layuning ito ay sinugsugan ni J. Irwin Miller, na nagsabi na “ang layon ng Humanidades ay ang gawin tayong tunay na tao sa pinakamataas na kahulugan nito” na dinagdagan ni Newton Lee sa pagsasabi na “sana’y mapagtanto natin na ang edukasyon at ang Humanidades ay dapat pahalagahan sa pagpapaunlad ng ating mga isipan at ng lipunan sa kalahatan, at di lamang para magkaroon ng karera sa hinaharap”. LARANGAN NG HUMANIDADES
• Ang larangang ito ay binubuo ng Panitikan (Wika teatro),
Pilosopiya (Relihiyon), Sining (Biswal; pelikula, teatro at sayaw, Applied; graphics, Industriya (fashion, Interior) at Malayang Sining (calligraphy, studio arts, art history, print making at mid media). LARANGAN NG HUMANIDADES • Ang larangan ng Humanidades ay umusbong bilang reaksiyon sa iskolastisismo sa panahon ng mga Griyego at Romano kung saan inihahanda ang tao na maging doktor, abogado at sa mga kursong praktikal, propesyonal at siyentipiko. Inilunsad ito upang bumuo ng mamamayang mahusay sa pakikipag-ugnayan sa kapwa at makabuluhan at aktibong miyembro ng lipunan. Kadalasang lapit analitikal, kritikal at ispekulatibo ang metodolohiya at estratehiyang ginagamit sa larangan ito upang mabigyan ng pagkakataong suriin ang isang teksto sa paraang sistematiko at organisado. LARANGAN NG HUMANIDADES • Ang analitikal na lapit ay ginagamit sa pag-oorganisa ng mga impormasyon sa mga kategorya, bahagi, grupo, uri at mga pag-uugnay-ugnay ng mga ito sa isa’t isa. Ang kritikal na lapit ang ginagamit kung ginagawan ng interpretasyon, argumento,ebalwasyon at sa pagbibigay ng sariling opinyon sa ideya. Samantala, ang ispekulatibong lapit ay kadalasang ginagamit sa pagkilala ng mga senaryo, mga estratehiya o pamamaraan ng pagsusuri, pag-iisip at pagsulat. Ang ilan sa mga halimbawa ng mga pamamaraan at estratehiyang ginagamit sa mga lapit na ito ay deskripsiyon o paglalarawan, paglilista, kronolohiya o pagkakasunod-sunod ng pangyayari, sanhi at bunga, pagkokompara at epekto. LARANGAN NG HUMANIDADES 1. Impormasyonal - maaaring isagawa batay sa sumusunod: a. paktwal ang mga impormasyon bilang background gaya ng talambuhay o maikling bionote, artikulo sa kasaysayan at iba pa
b. paglalarawan - nagbibigay ng detalye, mga imahe na
dinedetalye sa isipan ng mambabasa, sinasabayan ng kritikal na pagsusuri na karaniwan ay isinasagawa sa mga akdang pampanitikan gaya ng kritisismo, tula, kuwento, nobela at iba pa
c. proseso - binubuo ng paliwanag kaugnay ng teknik, paano
isinagawa at ang naging resulta na kadalasan ay ginagawa sa sining at musika LARANGAN NG HUMANIDADES
2. Imahinatibo - binubuo ng mga malikhaing akda gaya ng piksyon
(nobela, dula, maikling kwento) sa larangan ng panitikan, gayundin ang pagsusuri dito.
3. Pangungumbinse - pangganyak upang mapaniwala o
di-mapaniwala ang bumabasa, nakikinig at nanonood sa teksto o akda. LARANGAN NG AGHAM PANLIPUNAN • Ang Agham Panlipunan ay isang larangang akademiko na pumapaksa sa tao - kalikasan,mga gawain at pamumuhay nito, kasama ang mga implikasyon at bunga ng mga pagkilos nito bilang miyembro ng lipunan. Tulad ng Humanidades, tao at kultura ang sakop nito subalit itinuturing itong isang uri ng siyensiya o agham. Lapit siyentipiko ang gamit bagamat iba-iba ito depende sa disiplina. Ito ay gumagamit ng sarbey, obserbasyon, pananaliksik sa larangan, at mga datos na sekondarya. Ang pagsusuri o metodolohiya dito ay dayakroniko (historikal) at sinkroniko (deskriptibo). LARANGAN NG AGHAM PANLIPUNAN
• Malaki ang naging impluwensya ng Rebolusyong Pranses
(1789-1799) at Rebolusyong Industriya (1760-1840) sa pagkabuo ng larangan sa Agham Panlipunan. Kinikilala sa larangan ng Agham Panlipunan sina Diderot, Rousseau, Francis Bacon, Rene Descartes, John Locke, David Hume, Isaac Newton, Benhjamin Franklin, Thomas Jefferson, gayundin sina Karl Marx, Max Weber, Emilie Durkheim, at marami pang iba. Mga Disiplina sa Larangan ng Agham Panlipunan 1. Sosyolohiya - pag-aaral ng kilos, pag-iisip at gawi ng tao sa lipunan at gumagamit ng emperikal na obserbasyon, kuwalitatibo at kuwantitatibong metodo. 2. Sikolohiya - pag-aaral mga kilos, pag-iisip at gawi ng tao, gumagamit ng empirikal na obserbasyon. 3. Lingguwistika - pag-aaral ng wika bilang sistema kaugnay ng kalikasan, anyo, estruktura at baryasyon nito. Bahagi ng pag-aaral ang ponetika, ponolohiya,morpolohiya, sintaks at gramatika at gumagamit ng lapit na deskriptibo o pagpapaliwanag sa pag-aaral ng katangian ng wika, gayundin ng historikal na lapit o pinagdaanang pagbabago ng wika. Mga Disiplina sa Larangan ng Agham Panlipunan 4. Antropolohiya - pag-aaral ng mga tao sa iba’t ibang panahong ng pag-iral upang maunawaan ang kompleksidad ng mga kultura at gumagamit ng participant-observation o ekspiryensiyal na imersyon sa pananaliksik. 5. Kasaysayan - pag-aaral ng nakaraan o pinagdaanang pag-iral ng mga grupo,komunidad, lipunan at ng mga pangyayari upang maiugnay ito sa kasalukuyan,ginagamit ang lapit-naratibo upang mailahad ang mga pangyayaring ito. 6. Heograpiya - pag-aaral sa mga lipunang sakop ng mundo upang maunawaan ang masalimuot na mga bagay kaugnay ng katangian, kalikasan at pagbabago rito kasama na ang epekto nito sa tao, metodong kuwantitatibo at kuwalitatibo ang ginagamit sa mga pananaliksik dito. Mga Disiplina sa Larangan ng Agham Panlipunan 7. Agham Pampolitika - pag-aaral sa bansa, gobyerno, politika at mga patakaran, proseso at sistema ng mga gobyerno, gayundin ang kilos-politikal ng mga institusyon, gumagamit ito ng analisis at empirikal na pag-aaral. 8. Ekonomiks - pag-aaral sa mga gawaing kaugnay ng mga proseso ng produksyon, distribusyon at paggamit ng mga serbisyo at produkto sa ekonomiya ng isang bansa. Pinaniniwalaang ang mga kalagayang pang-ekonomiya ng isang bansa ay may epekto sa krimen, edukasyon, pamilya, batas, relihiyon, kaguluhan at mga institusyong panlipunan, empirikal na imbestigasyon ang lapit sa pag-aaral dito. Mga Disiplina sa Larangan ng Agham Panlipunan 9. Area Studies - interdisiplinaryong pag-aaral, kaugnay ng isang bansa, rehiyon, at heyograpikong lugar, kuwalitatibo, kuwantitatibo, at empirikal na obserbasyon at imbestigasyon ang lapit sa pananaliksik dito. 10. Arkeolohiya - pag-aaral ng mga relikya, labi, artifact at monument kaugnay ng nakaraang pamumuhay at gawain ng tao. 11. Relihiyon - pag-aaral ng organisadong koleksiyon ng mga paniniwala, sistemang kultural at mga pananaw sa mundo kaugnay ng sangkatauhan at sangkamunduhan (uniberdo) bilang nilikha ng isang superyor at superhuman na kaayusan. Pagsulat sa Agham Panlipunan
• Kaiba sa Humanidades, ang mga sulatin sa Agham Panlipunan ay
simple, impersonal, direkta, tiyak ang tinutukoy, argumentatibo, nanghihikayat at naglalahad. Di-piksyon ang anyo ng mga sulatin sa larangang ito na madalas ay mahaba dahil sa presentasyon ng mga ebidensya ngunit sapat upang mapangatuwiranan ang katuwiran o tesis. Mga Anyo ng Sulatin
• Karaniwang mga anyo ng sulatin sa Agham Panlipunan ang
report, sanaysay, papel ng pananaliksik, abstrak, artikulo, rebyu ng libro o artikulo, niyograpiya, balita, editorial, talumpati, adbertisment, proposal sa pananaliksik, komersiyal sa telebisyon, testimonyal at iba pa. Mahalagang maunawaan muna ang iba’t ibang katangian ng bawat anyo, pormat, layunin, wika, nilalaman at inaasahang mambabasa. Proseso a. Pagtukoy sa genre o anyo ng sulatin gaya ng binanggit sa itaas. b. Pagtukoy at pagtiyak sa paksa. Wala pa bang nakapgatatalakay nito? Kung mayroon na, ano ang bagong perspektibang dala ng pagtalakay sa paksa? Paano ito maiiba? c. Paglilinaw at pagtiyak sa paksang pangungusap. Karaniwang sa simula inilalagay ito ngunit maaari ding sa gitna o sa hulihan. Sa ibang pagkakataon, hindi ito isinusulat ngunit nalilinaw sa takbo ng pagtalakay. d. Pagtiyak sa paraan ng pagkuha ng datos. Maaaring gamitin ang interbyu, mass media,internet, social media at new media, aklatan, sarbey, focus-group discussion,obserbasyon at iba pa. Proseso
e. Pagkalap ng datos bilang ebidensya at suporta sa tesis.
f. Analisis ng ebidensya gamit ang lapit sa pagsusuring kuwantatibo, kuwalitatibo, argumentatibo, deskriptibo, at etnograpiko. g. Pagsulat ng sulatin gamit ang lohikal, malinaw, organisado (simula, gitna at wakas), angkop, sapat at wastong paraan ng pagsulat. h. Pagsasaayos ng sanggunian at talababa sa mga ginamit na sulatin ng ibang may-akda. KASAYSAYAN AT TUNGKULIN NG PAGSASALIN SA PAGSULONG NG FILIPINO
• Napakahalaga ng papel na ginampanan ng pagsasalin sa patuloy
na pagsulong ng wikang Filipino sa akademya. Kung muling babalikan ang kasaysayan, noon pa mang panahon ng mga Español, nagkaroon na ng pagsasalin sa ilang dokumentong panrelihiyon at pampanitikan. Lalo itong naging masigla noong panahong ng mga Amerikano at maging noong panahon ng mga Hapon at lalong lumalakas sa kasalukuyang panahon bilang paraan ng patuloy na intelektuwalisasyon sa wikang Filipino. KASAYSAYAN AT TUNGKULIN NG PAGSASALIN SA PAGSULONG NG FILIPINO
• Ang pagsasalin ay nagmula sa salitang Latin na translatio na
translation naman sa wikang Ingles. Metafora o metaphrasis ito sa wikang Griyego na pinagmulan ng salitang Ingles na metaphrase o salitang-sa-salitang pagsalin (Kasparek 1983 hango kay Batnag 2009). Ito ang dahilan kung bakit palaging inaakala na ang pagsasalin ay isang simpleng pagtatapatan lamang ng mga salita ng dalawang wika o rehiyong na wika. Ang sumusunod na mga pakahulugan sa pagsasalin ay mula sa aklat nina A. Batnag at J. Petra (2009): 1. Translation consists in producing in the receptor language the closest, natural equivalent of the message of the source language, first in meaning and secondary in style (Nida,1964).
2. Translation is made possible by an equivalent of though that lies
behind its verbal expressions (Savory, 1968). 3. Translation is reproducing in the receptor language a text which communicates the same message as the source language but using the natural grammatical and lexical choices of the receptor language (Larson, 1984).
4. Translation is an exercise which consists in the attempt to replace
a written message in one language by the same message in another language (Newmark, 1988). • Bilang kabuuan, sinabi ni Santos (1996), hango kay Batnag (2009), ang pagsasalin ay: “...ang malikhain at mahabang proseso ng pagkilala at pag-unawa ng mga kahulugan sa isang wika at ang malikhain at mahabang proseso ng paglilipat ng mga ito sa kinilala at inunawang mga kahulugan ng isa pang wika.” Layunin ng Pagsasalin
1. Magdagdag ng mga impormasyon at kaalaman mula sa
pag-aangkat ng mga kaisipan mula sa ibang wika. 2. Mailahok sa pambansang kamalayan ang iba’t ibang katutubong kalinangan mula sa iba’t ibang wikang rehiyonal at pangkating etniko sa bansa. 3. Mapagyaman ang kamalayan sa iba’t ibang kultura mula sa pagbubukas ng bagong mundo mula sa mga salin. Uri ng Pagsasalin
1. Pagsasaling Pampanitikan - nilalayon na makalikha g obra
maestra batay sa orihinal na akdang nakasulat sa ibang wika
2. Pagsasaling siyentipiko-teknikal - komunikasyon ang
pangunahing layon Maikling Kasaysayan ng Pagsasalin
• Nagsimula ang kasaysayan ng pagsasalin sa bansa noong
dumating ang mga Español at ipayakap ang Kristiyanismo sa mga Pilipino. Naging napakalaking suliranin para sa mga Español ng wikang umiiral sa bansa sapagkat lubhang magkalayo ang pamilya ng mga wika sa bansa at sa España. Ang Pilipinas ay mula sa Austronesia at ang Espanya ay kabilang sa Indo-European. Maikling Kasaysayan ng Pagsasalin
• Bilang tugon sa suliraning ito, nagsagawa ng pagsasalin ang mga
Español ng mga aklat, karamihan ay aklat ukol sa katesismo, na orihinal na nasusulat sa kanilang wika kakambal nito ang layuning mabilis na pagpapalaganap ng Kristiyanismo sa kapuluan. Maraming aklat pampanitikan na nasulat ang mga paring misyonero na kadalasang tungkol sa moralidad at wastong pagkilos lalo na sa kababaihan ang paksa bukod sa katesismo. Maikling Kasaysayan ng Pagsasalin • Ayon kay Tanawan et al., (2007) malaking tulong din sa mabilis na paglaganap ng Kristiyanismo at pag-aaral sa gramatika at bokabularyo ang pagpangkat sa mga prayle sa apat na orden na naitalaga sa iba’t ibang bahagi sa bansa. Ang mga Dominican ay naitalaga sa Pangasinan at Cagayan, ang mga Franciscan ay sa Camarines, ang mga Heswita ay sa kalahati ng Bisaya at ang mga Agustinian naman ay sa isa pang kalahati ng Bisya, Ilocos at Pampanga. Maikling Kasaysayan ng Pagsasalin
• Samantala, naging hudyat ng pagsisimula ng kasaysayan
ng imperyalismong Amerikano sa bansa noong pumirma ang Estados Unidos at Espanya sa Kasunduan sa Paris noong ika-10 ng Disyembre 1898 na simula naman ng pagwawakas ng kasaysayan ng pananakop ng España. Batay sa kasunduan, ang pagsakop ng Estados Unidos sa Pilipinas ay may layuning: 1) ekspansyong ekonomiko; 2) pagtatayo ng depensang militar at pandagat sa Asya-pasipiko; at 3) pagpapalaganap ng protestantismo (San Juan et al., 2019). Maikling Kasaysayan ng Pagsasalin • Tulad ng nabanggit sa kasaysayan, nabigyan ng halaga ang edukasyon sa bansa noong panahon ng mga Amerikano. Kapwa nabigyan ng pagkakataong makapag-aral ang mahihirap at mayayaman kung saan mga sundalong Amerikano ang nagsilbing mga guro na higit na kilala sa tawag na Thomasites. Buong-laya nilang itinuro ang wikang Ingles sa mga Pilipino na naging daan upang yumabong at yumaman ang panitikang Filipino sa wikang Ingles. Kasabay nito ang pag-usbong ng pagsasalin upang higit na maunawaan ng mga Pilipino ang mga panitikang ito. Maikling Kasaysayan ng Pagsasalin • Iba naman ang estratehiyang ginamit ng mga Hapon upang mapaniwala ang mga Pilipino sa kanilang adhikain sa bansa. Ayon pa rin kina San Juan et al., ang Greater East Co-Prosperity Sphere na may slogang Asyano para sa mga Asyano ang propagandang inilahad ng mga Hapon sa mga Pilipino. Ang panahong ito ang itinuring na Gintong Panahon ng Panitikan dahil sa paggamit ng wikang Tagalog o Pilipino (Filipino ngayon) sa pagsulat at pilit na pag-aalis sa sistema ng mga Pilipino ng wikang Ingles. Maikling Kasaysayan ng Pagsasalin • Sa kasalukuyan, patuloy pa rin ang pagsasalin, hindi lamang ng iba’t ibang akdang pampanitikan kung hindi maging mga teknikal na akda. Naging napakalaking pangangailangan ng pagsasalin sa kasalukuyang panahon dahil sa patuloy na pag-unlad ng teknolohiya ng kompyuter at komunikasyon. Dahil dito, lalong lumakas ang pagkakakapit ng wikang Ingles sa mga Pilipino dahil sa paniniwalang ito ang wika ng globalisasyon. Napakahalaga ng papel na ginagampanan ng wika sa buhay ng bawat mamamayan, subalit mawawalan ito ng saysay o kabuluhan kung hindi ito maiintindihan ng mga taong nakikinig o makababasa nito. Mga Tungkulin ng Pagsasalin sa Pagsusulong sa Filipino
1. Sa naipamamalas na hindi hanggang sa ordinaryong talakayan
lamang magagamit ang Filipino kundi kaya nitong magamit sa pagpapahayag ng mga intelektuwal na diskuro na makikita sa mga naisaling akda sa agham, teknolohiya, agham panlipunan, panitikan at marami pang iba. 2. Napapaunlad ang korpus ng Filipino habang patuloy ang mga gawaing pagsasalin. Sa mga katulad na inisyatiba, nabibigyang katumbas sa ating wika ang mga konsepto na tanging sa Ingles o ibang wika natin nababasa. Mga Tungkulin ng Pagsasalin sa Pagsusulong sa Filipino
3. Naiimbak ang mahahalagang kaalaman sa iba’t ibang larangan
sa pamamagitan ng Filipino. 4. Nagtutulay ang pagsasalin, gamit ang mga naisaling akda, upang puspusang magamit ang Filipino sa akademya partikular sa mga kolehiyo at unibersidad. 5. Napauunlad nito ang pedagogical idiom sa isang larangan. Bagamat pagpapaunlad din ito sa korpus ng Filipino, partikular na tinutukoy nito ang mga salita na magagamit para maituro nang mabilis at episyente ang isang kurso gamit ang Filipino.