KIZB]IH ZDHNIGTKTIH NIH IVTGIH CDZD]IUI^IH ZINI

^h. O NDHEIH EI
EIHEETIH
HEETIH VLV^DA
VLV^DA ZD]CDALGIH
(PD]VLCBKL^GLIVLV) NL ]TIHE AIUI] ]VTN Nr. NB]LV
VK\PIHTV ZIKIHECI]I
ZIKIHECI]I\I
\I

Nlsusuh Bkdg ?
Hiai ? ]iklh Ihnirl
HLA ?=:9<.F.99i.9:45

\I\IVIH DCI GI]IZ ZIKIHECI ]I\I

VDCBKIG ^LHEEL LKAT CDVDGI^IH
Z]BNL VI]OIHI CDZD]IUI^IH

^IGTH ICINDALC =:=:-=:=9

 

KDAMI] ZDHEDVIGIH

Isugih Cdpdriwitih Lhl Nlsusuh Bkdg?

 Hiai ? ]iklh Ihnirl

 HLA ? =:9<.F.99i.9:45
Zrberia
Zrberia Vtunl
Vtunl ? V9 Cdpdri
Cdpdriwitih
witih
Ounuk ?  Kip
Kipbri
brih
h Zdhnig
Zdhniguku
ukuih
ih Nih Isugih
Isugih Cdpdriw
Cdpdriwitih
itih pini‑^
pini‑^h.
h. O‑ ndheih
ndheih
eiheeuih slstda pdrcdalgih (PD]VLCBKL^GLIVLV) nl ruihe aiwir ]VTN Nr. NB]LV
VK\PIHTV ZIKIHECI]I\I
^dkig adkicsihicih isugih cdpdriwitih sdmieil pdrsyiritih uhtuc adhdapug Zrictlc 
Zricklhlc Cdpdriwitih L (ZZC L) Zini Zrberia Vtunl V-9 Cdpdriwitih Vdcbkig ^lheel Lkau
Cdsdgitih Dci Girip Zikiheci ]iyi.

Kipbrih cdpdriwitih
cdpdriwitih lhl tdkig nl sdtuoul bkdg?

Zdamlamlhe Icindalc Cdtui Zrberia Vtunl

Lci Ziscirli, V.Cdp., Hdrs Adlkltgi Firbklhi,Hdrs.,

Firbklhi,Hdrs., A.Cdp

l
 

CI^I ZDHEIH^I] 

Zuol nih syucur siyi ufipcih cdpini ^ugih \ihe Aigi Dsi. Mdrcit klapigih rigait

nih ciruhli-Hyi sdglheei

sdglheei siyi nipit adhydkdsilcih Kipbrih Zdhnigukuih nih Ouei Isugih
Isugih
Cdpdriw
Cdp driwiti
itih
h ndheih
ndheih ounuk
ounuk Kipbri
Kipbrihh pdhnig
pdhniguku
ukuih
ih nih isugih
isugih cdpdriw
cdpdriwitih
itih pini ^h. O
ndheih eiheeuih slstda pdrcdalgih (PD]VLCBKL^GLIVLV) nl ruihe aiwir ]VTN Nr.
NB]LV VK\PIHTV
VK\PIHTV ZIKIHECI]I\I‑
ZIKIHECI]I\I‑ Kipbrih pdhnigukuih nih isugih cdpdriwitih
lhl nlsusuh nikia riheci uhtuc adadhugl itiupuh adkdhecipl tueis aiti cuklig Zrictlc 
Zricklhlc Cdpdriwitih L.
Kipbrih
Kipbrih Zdhnigu
Zdhnigukuih
kuih nih
nih ouei
ouei isugih
isugih cdpdriwi
cdpdriwitih
tih lhl tlnic
tlnic kdpis
kdpis nirl mihtuih
mihtuih mdrmieil
mdrmieil
 plgic .Bkdg cirdhi ltu, siyi lhelh adheufipcih
adheufipcih tdrlaicislg cdpini ?
9. Lmu Airli
Airli Indkgdln
Indkgdln ,V.Zn,.A.C
,V.Zn,.A.Cds
ds Vdkicu Cdtui
Cdtui V^LCDV
V^LCDV Dci
Dci Girip Zikiheci
Zikiheci ]iyi.
]iyi.

=. Lmu Adlkltg
Adlkltgii Firbkl
Firbklhi,
hi,Hdr
Hdrs.,
s., A.Cdp
A.Cdp Vdkicu
Vdkicu Cdtui
Cdtui Zrberi
Zrberia
a Vtunl
Vtunl Hdrs V^LCDV
V^LCDV Dci
Girip Zikiheci ]iyi.
6. Lmu Adlni
Adlni Vlhti
Vlhti Irilhl,
Irilhl, V.Cdp.
V.Cdp.,Hd
,Hdrs
rs Vdkicu
Vdkicu Zdhiheeu
Zdhiheeuhe
he Oiwim
Oiwim Aiti Cuklig
Cuklig Zrictl
Zrictlc 
c 
Zricklhlc Cdpdriwitih L.
>. Lci Ziscirli,
Ziscirli, V.Cdp,
V.Cdp, Hdrs Vdkicu
Vdkicu nbsdh
nbsdh pdamlamlh
pdamlamlhe
e Icindalc
Icindalc nl ruihe Zdhndh
Zdhndheirih
eirih
Vdfiri Cgusus cdpini plgic nirl
nirl ]uaig Viclt Nbrls
Nbrls Vykvihus yihe tdkig adamdrlcih
lzlh tdapit.
Viyi adhyinirl migwi kipbrih
kipbrih pdhnigukuih nih ouei isugih cdpdriwitih lhl auheclh
tdrnipit cdsikigih nih oiug nirl citi sdapurhi.Bkdg cirdhi ltu, siyi adhegiripcih sirih

nih crltlc yihe adamiheuh

adamiheuh nirl pdamif
pdamifii nih aunig-aunigi
aunig-aunigih
h kipbrih pdhnigukuih
pdhnigukuih nih
 ouei isugih cdpdriwitih lhl nipit adhfipil sisirih yihe nlgiripcih sdglheei nipir 
 mdraih`iit miel clti sdaui.

  Zikiheciriyi, =5 Ouhl =:=9

  ]iklh Ihnirl

ll
 

NI@^I] LVL

KDAMI] ZDHEDVIGIH...........................................
ZDHEDVIGIH......................................................................
........................... .l

CI^I ZDHEIH^I]...............................................................................ll

NI@^I] LVL.......................................
LVL.............................................................
....................................................
................................
.. .lll

MIM 9 ZDHNIGTKTIH

9.9 Kitir Mdkicihe...................

Mdkicihe.........................................
............................................
....................................
.........................9
...........9

9.= ^uouih.....................................................................................................=

9.6 Aih`iit...................................................................................................=

MIM LL ^LHOITIH ZTV^ICI

=.9 Cbhs
Cbhsdp
dp Zdhy
dhyic
iclt
lt..
....
....
....
........
......
....
....
........
......
....
....
........
......
....
....
........
......
....
....
........
......
....
....
.... 5

=.9.9.
=.9.9. Nd`lhl
Nd`lhlsl..
sl.....
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
... 5

=.9.=. Ihitbal @lslbkbel ........................... 7

=.9.6.. Dtlbkbel..
=.9.6 Dtlbkbel......
.........
..........
..........
..........
..........
..........
..........
..........
.........
.........
..........
..........
..........
..........
..........
.......
.. 9<

=.9.>.. Zitb`lslbkb
=.9.> Zitb`lslbkbel
el ......
...........
..........
..........
..........
..........
..........
..........
..........
.........
.........
..........
..........
..........
.........
.... 9<

=.9.4.. Aihl`dstisl
=.9.4 Aihl`dstisl Cklhls
Cklhls .......
..........
..........
..........
..........
.........
.........
..........
..........
..........
..........
..........
..........
..... =9

=.9.0 Zdadrlcsiih
Zdadrlcsiih Zdhuhoihe
Zdhuhoihe ..........
...............
..........
..........
..........
..........
..........
.........
.........
..........
.......
.. ==

=.9.5
=.9.5 Cbapklcisl
Cbapklcisl ..........
...............
.........
.........
..........
..........
..........
..........
..........
..........
..........
..........
..........
..........
.......
.. =6

=.9.7 Zdhitikicsih
Zdhitikicsihiih
iih ..........
...............
..........
..........
..........
.........
.........
..........
..........
..........
..........
..........
.........
.... =6

M. Cbhsdp
Cbhsdp Nisir
Nisir Cdpdriw
Cdpdriwiti
itih
h ......
.........
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
.....
.. =>

9. Zdhec
Zdheciol
ioliih
iih ......
.........
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
... =>
lll
 

=. Nl
Nlie
iehb
hbsd
sd Cdpd
Cdpdriw
riwiti
itih.
h...
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
.... 6=

6. ]dhf
]dhfih
ihii Cdpd
Cdpdriw
riwit
itih
ih..
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
.... 66

>. Lapkda
Lapkdadht
dhtisl
isl Cdpdri
Cdpdriwit
witih
ih ......
.........
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
... 65

4. Dvik
Dvikui
uisl
sl Cdpd
Cdpdriw
riwit
itih
ih..
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
.... 65

MIM LLL ^LHOITIH CIVTV

I. Zdhec
Zdheciol
iolih
ih ......
.........
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
.....
.. 67

M. Ckisl`
Ckisl`lci
lcisl
sl Niti
Niti ......
.........
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
... 49

F. Ihikls
Ihiklsls
ls Niti
Niti ......
.........
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
..... 4=

N. Zitgwi
Zitgwiy
y Cisus
Cisus ......
.........
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
..... 4>

D. Nlieh
Nliehbsi
bsi Cdpdri
Cdpdriwit
witih.
ih....
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
... 44
@. Zdrdhf
Zdrdhfihi
ihiih
ih Cdpdriw
Cdpdriwiti
itih
h ......
.........
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
..... 45

E. Lapkda
Lapkdadh
dhtis
tisll Cdpdriw
Cdpdriwiti
itih
h ......
.........
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
... 0=

G. Dvikui
Dvikuisl
sl Cdpdriw
Cdpdriwiti
itih..
h.....
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
... 0=

MIM LP ZDHT^TZ

I. Cdslapuk
Cdslapukih
ih ......
.........
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
... 70

M. Virih
Virih...
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
.....
.. 77

NI@^I] ZTV^ICI

lv
 

MIM L

ZDHNIGTKTIH

9.9 Kitir
Kitir Mdkicih
Mdkicihe
e

Mitu sikurih cdalg (MVC) adrupicih pdhyiclt yihe sdrlhe nl Lhnbhdsli.

Ndwisi lhl, pdhyiclt Mitu Vikurih Cdalg adhoinl sikig situ cisus yihe

adamutugcih pdrgitlih pdriwit nikia pdamdrlih isugih cdpdriwitih cirdhi

 prdvikdhslhyi nl Lhnbhdsli yihe tdrus adhlhecit (Hurklhi, =::7).

=::7).

MVC inikig tdrmdhtuchyi mitu yihe nlsdmimcih bkdg pdhedhnipih sumstihsl

yihe tdrnipit nikia ilr cdalg yihe ouakighyi mdrkdmlgih itiu cirdhi `ictbr kilh
yihe adapdheirugl niyi kirut sumstihsl. MVC nipit adhydmimcih edoiki hydrl,

 pdrnirigih, pdhyuamitih iklrih cdalg itiu lh`dcsl. Mitu lhl mlsi tdrmdhtuc nl

nikia
nikia elhoik
elhoik (mitu
(mitu elhoik
elhoik)) aiupuh
aiupuh nl nikia
nikia cihnuh
cihnuhe
e cdalg
cdalg (mitu
(mitu cihnuh
cihnuhe
e

cdalg). Zrbsds pdamdhtucih mitu lhl nlsdmut urbkltlisls, nih nipit tdrmdhtuc pini

elhoik (hd`rbkltlisls
(hd`rbkltlisls),
), urdtdr (urdtdrbkltglisls
(urdtdrbkltglisls),
), vdslfi urlhirli (vdslfbkltglisls
(vdslfbkltglisls),
), nih

urdtri (urdtgrbkltglisls
(urdtgrbkltglisls)) (Misucl, =::<).

Mitu Vikurih Cdalg (urbkltglisls

(urbkltglisls),
), sunig nlcdhik sdoic ziaih Mimlkbhli nih

Adslr cuhb ndheih nlcdtdaucihhyi mitu pini cihnuhe cdalg auaal (Auskla,

=::5). Mitu Vikurih Cdalg nipit

nipit nlcdtdaucih sdpihoihe sikurih cdalg aukil

nirl slstda ciklcs elhoik, pldkua, urdtdr, mukl-mukl nih urdtri. Mitu lhl auheclh

tdrmdhtuc nl elhoik cdaunlih

cdaunlih turuh cd sikurih cdalg mielih miwig itiu adaihe

tdrmdhtuc nl sikurih cdalg mielih miwig cirdhi inihyi stisls

 
9

urlhd sdpdrtl pini mitu mukl-mukl cirdhi glpdrpkisli prbstit itiu mitu urdtri

yihe
yihe tdrmdh
tdrmdhtu
tu nl nikia
nikia nlvdrtl
nlvdrtlcdk
cdk urdtri.
urdtri. (Mruhhd
(Mruhhdrr nih Vunnir
Vunnirtg,
tg,

=::6).^drm
=::6).^drmdhtuc
dhtuchyi
hyi mitu sikurih cdalg nlnuei
nlnuei ini gumuheihh
gumuheihhyi
yi eiheeuih
eiheeuih
ikl
iklrih
rih urlhd,
urlhd, eiheeu
eiheeuih
ih adtimb
adtimbklc
klc,, lh`dcs
lh`dcsll sikurih
sikurih cdalg,
cdalg, ndglnr
ndglnrisl
isl nih

cdiniih
cdiniih kilh yihe aislg mdkua tdruhecip
tdruhecip (lnlbpitlc).
(lnlbpitlc). Vdfiri dplndalbkb
dplndalbkbels
els

tdrnipit mdmdripi `ictbr yihe adapdraunig tdroinlhyi mitu sikurih cdalg

 pini sdsdbrihe, yiltu? `ictbr lhtrlhslc? gdrdnltdr (nlnuei nlturuhcih nirl

brihetuihyi), uaur (piklhe sdrlhe nlnipitcih pini usli 6: ‖ 4: tiguh), odhls

cdkialh (ouakig pisldh kicl- kicl tlei cikl kdmlg mihyic nlmihnlhecih ndheih

 pisldh pdrdapuih) nih `ictbr dcstrlhslc? edberi`l, lckla nih tdapdritur,

isupih ilr, nldt pdcdroiih (Zurhbab, =:99 nikia Uirnihl, =:9>).

Cdoinl
Cdoinlih
ih mitu
mitu sikuri
sikurih
h cdalg
cdalg nl Iadrlc
Iadrlcii Vdrlci
Vdrlcitt nlkipb
nlkipbrci
rcih
h :,9-
:,9- :,6

 pdrtiguh nih sdcltir 4-9:% pdhnunuchyi sdcikl nikia glnuphyi pdrhig

adhndrlti pdhyiclt lhl, nl Drbpi Ttiri 6-0%, sdnihecih nl Drbpi mielih

Vdkitih nl sdcltir kiut tdheig 0-<%. Nl Odpihe 5% nih nl ^ilwih <,7%. Zini

tiguh =:::, pdhyiclt mitu sikurih cdalg adrupicih pdhyiclt pdrlhecit cdnui

nl mielih urbkbel nl sdkurug ruaig siclt nl Iadrlci sdtdkig pdhyiclt lh`dcsl,

ndheih prbpbrsl mitu sikurih cdalg =7,5>% (ITI, =::5).

Nl Lhnbhdsli mitu sikurih cdalg adrupicih pdhyiclt yihe piklhe sdrlhe

tdroinl nl cklhlc urbkbel. Iheci cdoinlih mitu sikurih cdalg nl Lhnbhdsli

tiguh =::= inikig 65.060 cisus miru, ndheih ouakig cuhouheih 47.<4<

 pdhndrlti. Vdnihecih ouakig pisldh yihe nlriwit inikig 9<.:97 pdhndrlti,

ndheih ouakig
 

cdaitlih 657 pdhndrlti (Ndpcds ]L, =::= nikia Uirnihl, =:9>). Nikia

 pdhdkltlih nl sikig situ ruaig siclt nl adnih , yiltu ]VTZ Giol Inia Aiklc,

Adnih, pini tiguh =:99-=:9> adhuhoucih migwi kicl-kicl kdmlg mihyic 

adhndrlti mitu sikurih cdalg nl mihnlhecih ndheih pdrdapuih. Adhurut niti

]lscdsnds pini tiguh =:96 puh adhyiticih migwi nikia ouakig siapdk

sdmihyic 5==.6=< adhdaucih prdvikdhsl kdmlg tlheel pini kicl-kicl sdmihyic 

4.55< (:,7%) nlmihnlhe pdrdapuih sdmihyic =.7<: (:,>%), ndheih rislb

 pdrmihnlheih ihtiri kicl-kicl ndheih pdrdapuih inikig =?9 (Muhtiria ncc,

=:9>).

Zrdvikdhsl pdhndrlti Mitu Vikurih Cdalg nl ]uaig Viclt Migtriais

Zrbvlhsl Vukiwdsl ^dheeiri nirl tiguh =:94-=:95 adhuhoucih iheci yihe

slehl
slehl`l
`lci
cih
h ni
nih
h md
mdrv
rvirl
irlis
isll ni
nirl
rl tigu
tiguh
h cd ti
tigu
guh
h nl
nlai
aihi
hi pi
pini
ni ti
tigu
guh
h =:
=:94
94

nlnipi
nlnipitci
tcih
h 9=0 brihe
brihe pisldh
pisldh (kicl-
(kicl-kic
kicll mdroua
mdrouakig
kig 75 brihe
brihe nih pdrdap
pdrdapuih
uih

 mdrouakig 6< brihe) yihe adhndrlti Mitu Vikurih Cdalg, uhtuc tiguh =:90

nlnipitcih 944 brihe pisldh (kicl-kicl mdrouakig 9:4 brihe nih pdrdapuih

 mdrouakig 4: brihe) yihe adhndrlti Mitu Vikurih Cdalg nih uhtuc tiguh =:95

nlnipi
nlnipitci
tcih
h 00 brihe
brihe pisldh
pisldh (kicl-ki
(kicl-kicl
cl mdroua
mdrouakig
kig >< brihe
brihe nih pdrdap
pdrdapuih
uih

 mdrouakig 90 brihe) yihe adhndrlti Mitu Vikurih Cdalg ndheih uaur yihe

 mdrvirlisl nirl uaur 94- 04 tiguh (Zrb`lk ]uaig Viclt Migtdriais Vukiwdsl

^dheeiri, =:95) Adhurut Zutrl & Uloiyi (=:96), cbapklcisl uhtuc pdhyiclt

 mitu sikurih cdalg inikig bmstrucsl (adhydmimcih glnrbhd`rbsls), h`dcsl nih

iheeuih
iheeuih `uhesl
`uhesl elhoik.
elhoik. Zisldh Mitu Vikurih Cdalg (MVC) sdrlhe adrisi fdais

ndheih cbhnlsl cdsdgitihhyi

cdsdgitihhyi nih ouei risi ticut uhtuc nlriwit nl ruaig siclt.

Cdku
Cdkuir
irei
ei sd
sdmi
miei
eill br
brih
ihe
e tdrn
tdrndc
dcit
it ndhe
ndheih
ih pi
pisl
sldh
dh nl ru
ruai
aig
g sd
sdrl
rlhe
he tlni
tlnic 
c 
 

>

adhedtigul tihni iwik nirl

nirl MVC sdglheei tlnic adamdrlcih
adamdrlcih pdrtbkbheih yihe

sdadstlhyi. Adhelheit mihyic aisikig yihe nlginipl, aici pdrku pdriwitih

nih pdheiwisih yihe lhtdhsl` sdrti tlhnicih pdkiyihih cdpdriwitih sdfiri

cbaprdgdhsl` adkikul prbsds cdpdriwitih, sdglheei

sdglheei nlgiripcih aisikig lhl

nipit tdrpdfigcih nih tdritisl.

Mdrnisircih urilih nlitis, pdhukls tdrtirlc uhtuc adheihecit nih adamigis

Kipbrih Cisus ndheih ounuk ‛Isugih Cdpdriwitih ‛Mitu Vikurih Cdalg ‑

Zini ^h. O nl ]uihe Kiamu Miricitl ]VT Migtdriais Zrbvlhsl Vukiwdsl

^dheeiri ^iguh =:97‑.

9 .= ^uouih

9.=.9 ^uouih Ta
Taua

Aiapu
Aiapu adkicu
adkicucih
cih Isugih
Isugih Cdpdriw
Cdpdriwiti
itih
h ‛Zisldh
‛Zisldh ^h. O ndheih
ndheih Mitu
Mitu

Vikurih Cdalg nl ]uihe aiwir ]VTN Nr. Nbrls Vykvihus Zikiheci ]iyi

9.=.=
9.=.= Aiapu
Aiapu adkicu
adkicucih
cih pdheci
pdhecioli
olih
h pini
pini Zini
Zini ^h. O ndheih
ndheih aisikig
aisikig Mitu
Mitu

Vikurih Cdalg nl ]uihe aiwir ]VTN Nr. Nbrls Vykvihus Zikiheci ]iyi
 

9.=.6 Aiapu adruauscih

adruauscih nliehbsi
nliehbsi cdpdriwitih
cdpdriwitih pini Zini ^h. O ndheih
ndheih

aisikig Mitu Vikurih Cdalg nl ]uihe aiwir ]VTN Nr. Nbrls Vykvihus

Zikiheci ]iyi

9.=.> Aiapu adhyusuh

adhyusuh rdhfihi
rdhfihi tlhnicih
tlhnicih cdpdriwitih
cdpdriwitih yihe tdpit pini Zini

^h. O ndheih Mitu Vikurih Cdalg nl ]uihe aiwir ]VTN Nr. Nbrls

Vykvihus Zikiheci ]iyi

9.=.
9.=.4
4 Aiapu
Aiapu adhe
adhela
lapk
pkda
dadh
dhtis
tislc
lcih
ih rd
rdhf
hfih
ihii cd
cdpd
pdriw
riwit
itih
ih pi
pini
ni Zi
Zini
ni ^h.
^h. O

ndheih
ndheih aisikig Mitu Vikurih Cdalg nl ]uihe aiwir ]VTN Nr. Nbrls

Vykvihus Zikiheci ]iyi

9.=.
9.=.0
0 Aiapu
Aiapu adhe
adhedv
dvik
ikui
uisl
sl tlhn
tlhnic
icih
ih cd
cdpd
pdri
riwi
witih
tih pini
pini Zi
Zini
ni ^h.
^h. O nd
ndhe
heih
ih

aisikig Mitu Vikurih Cdalg nl ]uihe aiwir ]VTN Nr. Nbrls Vykvihus
Zikiheci ]iyi.

9.= Aih`iit

  Inipuh aih`iit pdhuklsih nirl kipbrih sdalhir icglr lhl yiltu ?

9.=.9 Miel ]uaig

]uaig Viclt Migtdri
Migtdriais
ais

Nlgiripcih ruaig siclt nipit adamdrlcih pdkiyihih ndheih sdbptlaik

auheclh, aiapu adhydnlicih `islkltis sirihi nih prisirihi yihe adainil

nikia pdamdrlih isugih cdpdriwitih pini pisldh, cgusushyi pini pisldh

ndheih pdhyiclt Mitu Vikurih Cdalg.

9.=.= Miel Zdriwit

Zdriwit aiapu adamdrlcih nih adhlhecitcih cuikltis pdkiyihih nikia

adamdrlcih isugih cdpdriwitih cdpini pisldh cgusushyi pini

 

 pisldh ndheih pdhyiclt Mitu Vikurih Cdalg. Vdrti aiapu adkicucih

isugih cdpdriwitih cdpini pisldh sdsuil ndheih Vtihnir Bpdrislbhik

Zrbsdnur (VBZ).

9.=.
9.=.6
6 Miel
Miel Lh
Lhst
stlt
ltus
usll Zdh
Zdhnl
nlnl
nlci
cih
h

Thtuc Zbkltdchlc Cdsdgitih Cdhnirl, kipbrih cisus lhl nipit

adapdr
adapdrciy
ciyii migih
migih pustic
pusticii ciapus
ciapus nih nipit
nipit nloinl
nloinlcih
cih ifuih
ifuih itiu
itiu

 migih pdhyusuhih miel aigislswi yihe adkicucih itiu adhyusuh

kipbrih cisus tdhtihe isugih cdpdriwitih pini pisldh ipdhnlsltls.

9.=.>
9.=.> Miel
Miel Zisldh
Zisldh nih Cdkuir
Cdkuirei
ei

  Miel pisldh
pisldh nlgiripcih
nlgiripcih nipit adkicucih
adkicucih pdhebmit
pdhebmitih
ih sdfiri rutlh,
rutlh, nih

nlgiripcih nipit adhebhtrbk isupih aicihih yihe nlcbhsuasl.

9.=.4
9.=.4 Miel cdkuirei
cdkuirei pisldh
pisldh nlgiripcih
nlgiripcih nipit adamdrl
adamdrl abtlvisl,
abtlvisl, aiapu
aiapu

adhebhtrbk isupih aicihih yihe nlcbhsuasl pisldh cdtlci pukihe

cdruaig.

9.=.0
9.=.0 Miel Aigislsw
Aigislswii cgusushyi
cgusushyi Zrberia
Zrberia Vtunl
Vtunl NLLL
NLLL Cdpdriwitih
Cdpdriwitih ?

Nipit nloinlcih sdmieil tiamigih lkau, pdhedtiguih nih wiwisih yihe

kuis nikia cdpdnuklih pdhiheeukiheih Mitu Vikurih Cdalg.

9.=.0.9 Nipit nloinlcih

nloinlcih sdmieil nisir uhtuc pdhedamiheih pdhdkltlih kdmlg

kihout tdhtihe stunl cisus yihe mdrgumuheih ndheih pdhyiclt Mitu

Vikurih Cdalg aiupuh pdhyiclt-pdhyiclt yihe kilh yihe kdmlg

adhnikia
 

MIM LL

^LHOITIH ZTV^ICI

=.9 Cbhsdp Zdhyiclt

=.9.9 Nd`lhlsl

  Mitu sikurih cdalg inikig tdrmdhtuchyi mitu yihe nlsdmimcih bkdg

 pdhedhnipih sumstihsl yihe tdrnipit nikia ilr cdalg yihe ouakighyi

 mdrkdmlgih itiu cirdhi `ictbr kilh yihe adapdheirugl niyi kirut sumstihsl

(Hurklhi, =::7). Mitu Vikurih Cdalg inikig pdhyiclt nlaihi nlnipitcih

aitdrlikk cdris sdpdrtl mitu yihe tdrmdhtuc

aitdrli tdrmdhtuc nl sdpihoihe
sdpihoihe sikurih cdalg milc 

sikurih cdalg itis (elhoik nih urdtdr) nih sikurih cdalg miwig yihe nipit
adhydmimcih hydrl, pdrnirigih, pdhyuamitih iklrih cdalg nih lh`dcsl.

Mitu lhl mlsi tdrmdhtuc nl nikia elhoik (mitu elhoik). Mitu lhl tdrmdhtuc nirl

 pdhedhnipih eiria cikslua, aiehdslua, isia urit nih slstdlh (Fgihe,

=::< nikia Uirnihl, =:9>).

Mitu
Mitu sikurih
sikurih cdalg
cdalg nipit
nipit nlcdtda
nlcdtdauci
ucih
h sdpihoi
sdpihoihe
he sikurih
sikurih cdalg
cdalg

aukil nirl slstda ciklcs elhoik, pldkua, urdtdr, mukl-mukl nih urdtri. Mitu lhl

auheclh tdrmdhtuc nl nl elhoik cdaunlih turuh cd sikurih cdalg mielih

 miwig itiu adaihe tdrmdhtuc nl sikurih cdalg mielih miwig cirdhi

inihyi stisls urlhd sdpdrtl pini mitu mukl-mukl cirdhi glpdrpkisli prbstit

itiu mitu urdtri yihe tdrmdht

tdrmdhtuc
uc nl nikia
nikia nlvdrtlc
nlvdrtlcdk
dk urdtri.
urdtri. Mitu elhoik
elhoik

inikig mitu yihe tdrmdhtuc

tdrmdhtuc nl tumukl
tumukl elhoik
elhoik cdaunlih
cdaunlih mdrini nl ciklcs,
ciklcs,

lh`uhnlmukua, pdkvls elhoik nih migcih

 
5

 mlsi adhelsl pdkvls sdrti sdkurug ciklcs elhoik nih adrupicih mitu sikurih

cdalg yihe piklhe sdrlhe tdroinl (Mruhhdr nih Vunnirtg, =::6).

9.9.
.9. Ihitb
itbal @lsl
@lslb
bkbe
kbel

Vlstda pdrcdalgih inikig suitu slstda yihe nlnikiahyi tdroinl

 pdhyirlheih nirig sdglheei nirig mdmis nirl zit yihe tlnic nleuhicih bkdg

tumug. _it lhl icih kirut nikia ilr nih icih nlcdkuircih mdrupi urlhd. _it

yihe nlmutugcih tumug icih mdrdnir

mdrdnir cdamikl
cdamikl nikia tumug adkikul pdamukug

nirig ciplkdr elhoik, aisuc cd nikia pdamukug nirig nih mdrdnir cdsdkurug

tumug. Vlstda pdrcdalgih adrupicih slstda rihecilih breih yihe tdrnlrl itis

elhoik, urdtdr, vdslci urlhirli, nih urdtri (Vyil`unnlh, =::<)

Elhoik, urdtdr, cinuhe cdalg nih urdtri adamdhtuc slstda urlhirlus.

@uhesl utiai elhoik inikig adheitur cdsdlamiheih filrih sdrti dkdctrbklt nih

cbapbslsl isia misi filrih tumug, adhedkuircih prbnuc ictl` adtimbklc nirl

nikia nirig nih adheitur tdcihih nirig. Trlh yihe tdrmdhtuc sdmieil gislk

nirl prbsds lhl nlihecut nirl elhoik adkikul urdtdr cdnikia cihnuhe cdalg

tdapit urlh tdrsdmut nlslapih uhtuc sdadhtiri wictu. Zini siit urlhisl,

cihnuhe cdalg mdrcbhtricsl nih urlh icih nldcscrdslcih nirl tumug kdwit

urdtri (Mruhhdr & Vunnirtg, =::=).

Adsclpuh
Adsclpuh filrih sdrti
sdrti dkdctrbklt
dkdctrbklt nipit glkihe adkikul oikur kilh nih ini

breih kilh yihe turut sdrti nikia adheitur cdsdlamiheih isia misi, hiauh

breih yihe adheitur clali lhtdrhik tumug sdfiri icurit inikig elhoik. @uhesl

dcscrdsl elhoik nlpdrkucih uhtuc adapdrtigihcih cdglnupih. Hiauh

<
 ndalcl
ndalclih,
ih, mdrmdni
mdrmdni ndheih
ndheih slstda
slstda cirnlb
cirnlbvis
viscuk
cukdr
dr nih rdsplr
rdsplritb
itbrl
rlus,
us,

eiheeuih tbtik `uhesl elhoik tlnic adhlamukcih cdaitlih nikia wictu yihe

slhecit. Elhoik girus

girus aiapu uhtuc adhedcscrdslcih
adhedcscrdslcih mdrmieil prbnuc klamig

aicihih nih adtimbklsad nikia ouakig yihe nipit nltdrlai sdrti tlnic 

nldklalhisl bkdg breih kilh. Olci nlucur tlip girl, ouakig prbnuc tdrsdmut

 mlisihyi mdrclsir nirl 9 glheei = kltdr ilr, 0 glheei 7 eria eiria (hitrlua

ckbrlni), 0 glheei 7 eria ciklua ckbrlni nih 5: ae dculvikdh isia pdrgirl. Nl

siaplhe ltu, urdua yihe adrupicih prbnuc icglr adtimbklsad prbtdlh nih

 mdrmieil prbnuc klamig kilhhyi nldcscrdslcih nikia urlh (Mruhhdr & Vunnirtg,

=::=).

9. Elhoik
Adhurut Viputri (=:9>) elhoik adrupicih suitu breih mdrviscukdr mihyic 

yihe mdrmdhtuc sdpdrtl cifihe. Elhoik tdrnlrl nirl tlei mielih

i.  Cbrtdcs rdhikls (mielih kuir)? adheihnuhe adcihlsad pdhyirlheih

nirig nih nlklhnuhel bkdg cipsuk mdr`lmrbsi nih kiplsih kdaic 

 m.  Adnuki rdhikls (mielih tdheig)? adheihnuhe 7 siapil 9= plrialni

elhoik (mlol mdrkurlc yihe sdmielih mdsir tdrsusuh nirl structur tumukir)

f.  Zdkvls rdhikls ( mielih nikia)? adhdrlai urlhd adkikul ciklsds aiybr 

 
 Zini pbtbheih sieltik elhoik tdrnipit = mielih yiltu mielih tdpl kuir 
kuir 

elhoik yihe nlsdmut cbrtdcs nih mielih nikia elhoik yihe mdrmdhtuc sdeltlei

nlsdmut pyrialn elhoik itiu mielih adnukki elhoik. Nlnikia elhoik tdrnipit

situih `uheslbhik elhoik yihe piklhe cdflk, yiltu hd`rbh. ^lip elhoik tdrnlrl

nirl sdcltir 9,= outi hd`rbh. Vdtlip hd`rbh tdrnlrl nirl cbapbhdh viscukdr 

yiltu ekbadrukus nih cbapbhdh tumukus, cdnuihhyi sdfiri structurik nih

`uheslbhik mdciltih drit (Vkbihd, =::6).

Eiamir =.9 Ihitbal elhoik

99

=. Ekbadrukus

Ekbadrukus inikig aisi ciplkdr yihe mdrmdhtuc mbki yihe tdrnipit

sdpihoihe irtdrlbk, `uheslhyi uhtuc `lktrisl ilr nih zit tdrkirut nikia nirig.
 Ekbadr
Ekbadruku
ukuss ouei
ouei adrupic
adrupicih
ih eukuhei
eukuheih
h eukuhei
eukuheih
h ciplkdr
ciplkdr yihe
yihe nlcdkl
nlcdklklh
klhel
el

cipsuk dpltdk mdrnlhnlhe eihni nlsdmut cipsuk mbwaih (Vkbihd, =::6).

6. Cips
Cipsuk
uk mbwa
mbwaih
ih

Cipsuk mbwaih adrupicih suitu pdkdmirih hd`rbh yihe nlmitisl bkdg

dpltdk yihe adhydkumuhel ekbadukus uhtuc adheuapukcih zit tdrkirut yihe

nl`lktrisl bkdg ekbadrukus (Vkbihd, =::6).

>. ^umuku
^umukuss cbhtrbc
cbhtrbctuk
tuk prbcsl
prbcslaik
aik

^umuku
^umukuss cbhtrbc
cbhtrbctuk
tuk prbcsl
prbcslaik
aik adrupic
adrupicih
ih mielih
mielih utiai
utiai hd`rbh
hd`rbh..

^umukus lhl nlkiplsl bkdg kiplsih tuheeik sdk dpltdk yihe adapdrklgitcih suitu

mrusg mbrndr yihe adhbhobk pini pdrauciih kuadh nih sdouakig mdsir 

altbcbhnrli nih sltbpkisai. Ciristdrlstlc glstbkbelc dpltdk tumukus cbhtrbctus

 prbcslaik lhl auheclh mdrcbkdrisl ndheih ictlvltis rdimsbrpslhyi yihe kuis.

Filrih yihe nl`lktrisl icih adheiklr cdtumukus cbhtrbtus prbcslaik. Kdtic 

tumukus lhl nlnikia cbrtdcs elhoik, sdpihoihe 94 aa ndheih nliadtdr 4:-0:

aa. mdhtuchyi mdrcdkbc-cdkbc nih mdricglr sdmieil sikurih yihe kurus yihe

 mdroikih cdirig adnukki, yiltu ihsi gdhkd (Airyi, =:96).

9=

4. Ihsi gd
gdhkd

 Ihsi gdhkd tdrnlrl nirl sdeadh ndsdhndh yihe tdmik yihe structur 

sdrti `uheslhyi sdrupi ndheih tumukus cbhtrbctus prbcslaik, kiku sdeadh

tlpls yihe mdroikih

mdroikih turuh cdnikia adnukki glheei cdnikiaih yihe mdrieia

uhtuc adamdhtuc sdmuig ihsi (eukuheih/kbbp

(eukuheih/kbbp),
), nih sdeadh isdhndh yihe

tdmik yihe structur sdrti `uheslhhyi sdrupi ndheih tumukus cbhtbrtus nlstik.

Ndheih adhlamukcih
adhlamukcih glpdrbsabk
glpdrbsabkiklti
ikltiss pini lhtdrstls
lhtdrstlslua
lua adnukirls
adnukirls,, ihsi
 gdhkd adailhcih pdrihih yihe pdhtlhe nikia adcihlsad pdadcitih urlh

 pini elhoik (Airyi, =:96).

0. ^umukus cbhtbrtus nlstik

^umukus   cbhtbrtus nlstik adrupicih sdeadh hd`rbh nlihtiri aifuki

^umukus

ndhsi nih nuctus cbkledhtds.

cbkledhtds. Vdk-sdk nltihnil
nltihnil ndheih tlnic inihyi mrusg
mrusg

 mbrndr nih adalklcl mihyic altbcbhnrli pini tdpl misikls yihe adhuhouccih

 pdrihih sdcrdsl pini sdk-sdk tdrsdmut (Airyi, =:96).

5. Nuctus
Nuctus cbkl
cbkledh
edhtds
tds itiu
itiu nuctu
nuctuss pdheua
pdheuapuk
puk

Nuct
Nuctus
us cbkle
cbkledht
dhtds
ds adru
adrupic
picih
ih si
siku
kuri
rih
h pd
pdhe
heua
uapu
pukk yi
yihe
he ic
icih
ih

adhdrlai filrih nih zit tdrkirut nirl tumukus nlstik. Nuctus cbkledrs mdroikih

nirl nikia mdrcis adnukki adhuou cd adnukki. Vdtlip nuctus pdheuapuk

yihe mdroikih cdirig adnukki icih adhebsbhecih urlh yihe tdkig tdrmdhtuc 

cdnikia pdkvls elhoik (Vkbihd, =::6).

96

Eiamir =.= Vtructur elhoik hd`rbh

 9. Zdamuk
Zdamukug
ug nirig
nirig elho
elhoik
ik

Vdtlip irtdrl rdhikls mdrisik kihesuhe nirl ibrti. Irtdrl lhl adaisucl elhoik

nih mdrfimihe sdfiri prberdsl` adhoinl pdamukug irtdrl yihe kdmlg cdflk yiltu

irtdrll lhtdrkbmir
irtdr lhtdrkbmirls,
ls, irtdrl
irtdrl ircuiti
ircuiti nih irtdrl
irtdrl lhtdrkbmuki
lhtdrkbmukirls.
rls. Vdtlip
Vdtlip irtdrl
irtdrl

lhtdrkbmuki
lhtdrkbmukirls
rls adapdrfimihe
adapdrfimihecih
cih suitu sdrl irtdrlbki
irtdrlbki i`drdh.
i`drdh. Irtdrlbki
Irtdrlbki i`drdh
i`drdh

tdrpdfig adhoinl >-0 edkuheih ciplkdr (ekbadrukus) yihe cdaunlih adhyitu

cdamikll adhoinl irtdrlbki

cdamik irtdrlbki d`drdh. Irtdrlbki
Irtdrlbki d`drdh mdrfimihe-fim
mdrfimihe-fimihe
ihe adhoinl
adhoinl

suitu oirlheih ciplkdr, yiltu ciplkdr pdrltumukirls uhtuc adhedklklhel mielih

hd`rbh yihe mdrini nikia cbrtdcs rdhik (Airyi, =:96).

9>

Irtdrlbk
Irtdrlbkii d`drdh
d`drdh ekbadrukus
ekbadrukus oucstiadnukirl
oucstiadnukirlss adamdhtuc
adamdhtuc suitu tlpd

ciplkdr pdrltumukirls yihe spdslik nih nlhiaicih visi rdcti. Pisi rdcti rdkitl` 

kurus nih adrupicih edkuheih ciplkdr pihoihe yihe mdroikih turuh cdnikia

adnukki rdhik sdrti adamdhtuc edkuheih sdpdrtl pdhodplt riamut nlsdpihoihe

slsl ihsi gdhkd. Pisi rdcti adalklcl pdrihih yihe pdhtlhe nikia adadklgiri

glpdrbsabkikltis lhtdrstlslua adnukirls (Airyi, =:96).

=. Zd
Zdam
amdh
dhtu
tuci
cih
h url
urlh
h

Adhurut Viputri (=:9>) urlhd nlgislkcih nirl tlei prbsds yihe tdroinl nl hd`rbh?

`lktrisl bkdg ekbadrukus, rdimsbrsl bkdg tumukus nih sdcrdsl bkdg tumukus.

i. Zini `lktrisl
`lktrisl bkdg ekbadrukus?
ekbadrukus? ^rihspbr
^rihspbr ictl`
ictl` nirl tumukus
tumukus cbhtbrt
cbhtbrtus
us

 prbcslaik adhydmimcih rdimsbrsl Hi+ nih ekucbsi cd slrcukisl tdrndcit.

Bsabsls cdaunlih adhydmimcih rdimsbrsl G =B

 m. Zini rdimsbrsl tumukus? Vuitu zit mdredric nirl `lktrit cdamikl nirl tumukus
 cbhtbrtus nlstik cd ciplkdr pdrltumukdr. ^rihs`br ictl` adh

f. Zini sdcrdsl
sdcrdsl bkdg tumukus
tumukus?? suitu
suitu zit mdrplhnig
mdrplhnig nirl
nirl ciplkdr
ciplkdr pdrltu
pdrltumukdr
mukdr cd
nikia `lktrit tumukus. Ciplkdr pdrltumukdr cdaunlih adhsdcrdslcih HG 6

nih G+.

6. Trdtdr  

Trdtdr adrupicih timuhe `lmrbauscukir yihe adhegumuhecih sdtlip elhoik

ndheih cihnuhe cdalg (urdtdr clrl sdnlclt kdmlg pihoihe nirl urdtdr cihih),

nlcdklklhel bkdg tlei kipls nlhnlhe. Mdrpdrih sdmieil sikurih yihe adamiwi

urlhd nirl elhoik cd cihnuhe cdalg. Adapuhyi edkbamihe pdrlstiktlc situ

siapil klai cikl sdtlip adhlt uhtuc adheiklrcih urlhd cd cihnuhe cdalg.

Trdtdr nipit nlmiel adhoinl nui mielih yiltu?

94

i. Zdkvls
Zdkvls rdhikl
rdhikls?
s? pdkvls
pdkvls rdhikl
rdhiklss inikig
inikig mielih itis yihe adhedamihe.
adhedamihe.

Vtructur lhl mdrauki sdmieil ikit mdrmdhtuc aihecuc yihe nlcdhik

sdmieil ciklcs.

 m. Trdtdr? urdtdr adalklcl pihoihe sdcltir =4,> fa. Mielih itis tdrkdtic nl

ndpih btbt mdkicihe imnbadh3 mielih miwig aisuc cd nikia rbheei

 pdkvls sdoitl nih mdricglr nl pdrauciih mdkicihe cihnuhe cdalg nl aihi

urdtdr adhdamus nlhnlhe cihnuhe cdalg tdrsdmut. Vdtlip urdtdr tdrsusuh

itis?

f. Oirlhe
Oirlheih
ih `lmr
`lmrbsi
bsi?? kipls
kiplsih
ih piklh
piklhe
e kuir 
kuir 

n. Oirlheih
Oirlheih btbt mdmis? kiplsih
kiplsih tdheig3 urlhd adheiklr
adheiklr nirl elhoik
elhoik cd

nikia cihnuhe cdalg adkikul edric pdrlstiktlf

d. Oirlheih
Oirlheih dpltdk
dpltdk trihslslb
trihslslbhik?
hik? adhyusuh
adhyusuh kiplsih
kiplsih nikia
nikia urdtdr
urdtdr nih
nih

adhoieihyi nirl cdisiaih urlhd

>. Pdslci
Pdslci Trlhir
Trlhirlus
lus (Cihnuh
(Cihnuhe
e Cdal
Cdalg)
g)

Adhurut Vyil`unnlh (=::<), vdslci urlhirli (cihnuhe cdalg) ? tdrkdtic tdpit

 nlmdk
nlmdkic
icihe
ihe bs pu
puml
mls,
s, adru
adrupi
pici
cih
h td
tdap
apit
it pd
pdhy
hyla
lapih
pihih
ih ur
urlh
lh yi
yihe
he

 mdrnlhnlhe btbt yihe cuit, mdhtuchyi mdrvirlisl sdsuil ndheih ouakig urlh

yihe
yihe nl cihnuhe.
cihnuhe. Cihnuhe
Cihnuhe cdalg
cdalg pini wictu cbsbhe
cbsbhe tdr
tdrkdt
kdtic
ic nikia
nikia

rbheei pdkvls, sdnihecih nikia cdiniih pdhug nlhnlhe itis tdrihecit

aisuc cdnikia rdelbh glpbeistrlci. Ipdcs cihnuhe cdalg tdrkdtic nl

 mdkicihe plheelr itis slaplsls pumls nih pdrauciih pbstdrlbrhyi

 mdrmdhtuc sdel tlei. Mielih sunut supdrbkitdrik adrupicih auiri urdtdr 

nih sunut lhtdrlbr adamdhtuc urdtri.

90

Mielih itis cihnuhe cdalg nl tutupl bkdg pdrltbhdua yihe

adamdhtuc dcsi`islb rdtrbvdslcikls, sdnihecih mielih miwig pdrauciih

 pbstdrlbr nlplsigcih bkdg rdftua bkdg nuctus nd`drdhs, vdslci sdalhikls,

nih vdslcb rdtrb vdslcikls. Zdrauciih pbstdrlbr sdkurughyi nl tutupl bkdg

 pdrltbhdua nih mdrmitisih ndheih eukuheih lkdua nih cbkbh sueabln.

Vdpihoihe kitdrik pdrauciih pdrltbhdua adklpit cd nlhnlhe kitdrik pdkvls.

i. Zdhelslih cihnuhe cdalg

Nlhnlhe urdtdr adheihnuhe btbt pbkbs

pbkbs yihe tdrsusuh nikia mdrcis splrik

kbheltunlhik nih sdcltir kiplsih

kiplsih btbt yihe tlnic tdrklgit. Cbhtricsl

 pdrlstiktlf urdtdr 9-4 cikl pdr adhlt. Icih adheedriccih urlh pini pdkvls

rdhikl
rdhiklss cdniki
cdnikia
a ihnuhe
ihnuhe cdalg
cdalg nih nlsdap
nlsdaprbt
rbtcih
cih sdtlip
sdtlip edkbam
edkbamihe
ihe

 pdrlstiktlf. Trdtdr yihe mdroikih alrlhe adkikul nlhnlhe cihnuhe cdalg

uhtuc adhoiei urdtdr tdrtutup cdfuikl sdkiai edkbamihe pdrlstiktlf uhtuc 

adhfdeig urlh tlnic cdamil nl urdtri.

Ipimlk
Ipimlkii cihnuhe
cihnuhe cdalg
cdalg tdrlsl
tdrlsl pdhug
pdhug pdrauc
pdrauciih
iih supdrl
supdrlbr
br adamds
adamdsir,
ir,

adhbho
adhbhobk
bk cd itis
itis aisuc
aisuc cd nikia
nikia rbheei
rbheei imnbadh
imnbadh.. Zdrltd
Zdrltdhlu
hlua
a icih

adhutupl
adhutupl mielih miwig nlhnlh
nlhnlhe
e ihtdrlbr
ihtdrlbr cbkua cihnuhe cdalg yihe
 tdrkdtic nlmiwig cihnuhe cdalg nih pdrauiih itis prbstit. Vdrimut btbt

 pbkbs nlkihoutcih sdmieil sdrimut btbt pbkbs prbstit cbkua cihnuhe cdalg

yihe nlpdrtigihcih. Zini tdapithyi bkdg klei adhtua pumbrbstitlci pini

 prli bkdg kleiadhtua pumbvdslcikls. Zini wihlti yihe adrupiih pdhdmikih

`isli pumls. Adamri

Adamrih
h aucbsi
aucbsi cihnuhe
cihnuhe cdalg nikia cdiniih cbsbhe icih

 mdrklpit-klpit.. Lpitih lhl icih glkihe ipimlki cihnuhe cdalg mdrlsl pdhug. Nidrig
 mdrklpit-klpit

adamrihd
adamrihd aucbsi
aucbsi adklputl
adklputl pdrauciih nikia misls cihnu
cihnuhe
he cdalg yihe

nlhiaicih trlebhua
trlebhua.. Pdslci urdtdr adhdamus nlhnlhe cihnuhe cdalg sdfiri

95

alrlhe adamuit sdpdrtl citup

citup yihe adhfdeig iklrih miklc u
urlh
rlh cd elhoik pini

wictu cihnuhe cdalg tdrlsl.

=) Zdhebsb
Zdhebsbheih
heih cihnuhe
cihnuhe cdalgh
cdalghii

Cbhtricsl btbt auscukus ndtrusbr mdrtiheeuhe oiwim pini pdhebsbheih cihnuhe

cdalg sdkiai mdrcdalg (alcsturisl) mdrcis btbt tdrsdmut mdroikih pini slsl urdtri,

sdrimut lhl nlhiaicih  s`lhetdr urdtri lhtdrhi. Vdpihoihe urdtri tdrnpit s`lhetdr 

btbt riheci yiltu  s`lhetdr urdtri adamrihhbsi (s`lhetdr urdtri dcstdrhi). Dpltdk

cdalg nlmdhtuc nirl kiplsih supdr`lslikls sdk cumbln.

6) Trdtri

Adhurut Viputri nih Nwlsihe Dvl (=:9>) urdtri inikig suitu sikurih siamuheih

yihe
yihe adamiw
adamiwii urlhd
urlhd nirl
nirl cih
cihnuh
nuhe
e cdalg
cdalg cd irig
irig kui
kuir.
r. Trdtri
Trdtri pini
pini pdrdap
pdrdapuih
uih

 mdrucurih pdhndc ndheih pihoihe 6,7 fa. Kumihe cdkuirhyi adamuci nl ihtiri mlmlr 

vielhi, nl itis kumihe vielhi. Btbt s`rlhetdr urdtri pdrdapuih tdrnipit nl pdraukiih

sikurih tdrsdmut. Zini kicl-kicl urdtri adalklcl pihoihe 94 glheei =: fa nirl cihnuhe

cdalg cd kumihe cdkuirhyi nl uouhe pdhls. Trdtri kicl-kicl adhoikihcih nui tueis? tueis

 pdrtiai inikig adhyikurcih urlhd nih yihe cdnui inikig adhyikurcih aihl. Trdtri

kicl-kicl nlmiel adhoinl mdmdripi mielih?

 

97

i) Miel
Mielih
ih prbs
prbsti
tit?
t? cdkdh
cdkdhoi
oirr prbs
prbsti
titt adhe
adhedk
dklk
lklh
lhel
el ur
urdt
dtri
ri nl mieli
mielih
h lh
lhl3
l3 bt
btbt
bt

s`rlhetdr urdtri tdrnipit nl mielih miwig

 m) Mielih adamrih? mielih urdtri yihe mdrkihout nirl mielih prbstit

f) Mielih pdhls?
pdhls? mielih
mielih yihe
yihe tdrnipi
tdrnipitt nl nikia pdhls

9.=. Dtlbkbel

Adhurut Uloiyihlheslg (=:96), `ictbr-`ictbr yihe adapdheirugl mitu

sikurih cdalg nlihtirihyi sdmieil mdrlcut ?

i. @i
@ict
ctbr
br lht
lhtrl
rlhs
hslc 
lc 

Gdrdnltdr (cdturuhih), uaur 6:-4: tiguh, odhls cdkialh kil-kicl kdmlg mdsir 

nirl pini pdrdapuih.

 m. @ictbr dcstrlhslc 

Edberi`ls, lckla nih tdapdriturd, isupih ilr, nldt (mihyic purlh, bcsikit

nih cikslua adapdraunig tdroinlhyi mitu).

Adhurut Zurhbab (=:99) nikia Uirnihl (=:9>), ^drmdhtuchyi mitu

sikurih cdalg nlnuei ini gumuheihhyi eiheeuih iklrih urlhd, eiheeuih

adtimbklc, lh`dcsl sikurih cdalg, ndglnrisl nih cdiniih kilh yihe aislg

 mdkua tdruhecip (lnlbpitlc).

9.6. Zitb`lslbkbel

Mdrnisirih tlpd mitu, prbsds pdamdhtucih mitu adkikul crlstiklsisl. 6 `ictbr 

yihe
yihe adhn
adhnuc
ucuhe
uhe prbs
prbsds
ds lhl
lhl yi
yilt
ltu
u si
situ
turi
risl
sl ur
urlh
lh,, nl
nl`l
`lsl
sldh
dhsl
sl lh
lhgl
glml
mltb
tbrr ni
nih
h

 prbnucsl aitrlcs prbtdlh. Zini uauahyi Crlstik tuamug adkikul inihyi

supdrsiturisl urlh. Zrbsds pdamdhtucih nirl ierdeisl adhoinl pirtlcdk yihe

kdmlg mdsir, nl ihtirihyi

ihtirihyi pirtlcdk lhl ini yihe mdredric cdmiwig adkikul
 sikurih cdhflhe glheei pini kuadh yihe sdaplt nih mdrcdamihe adamdhtuc

9<

 mitu. ]dhik cikcukl adrupicih tlpd Crlstik nih nipit adrupicih eimuheih

nirl mdmdripi tlpd. Vdcltir 7:% mitu sikurh cdalg adheihnuhe cikslua `bs`it

nih cikslua bcsikit (Vugiryihtb nih Ainoln, =::<).

Adhurut ]igirob nih ^dssy nikia Vugiryihtb nih Ainoln, =::<

adhyiticih migwi sdmielih mitu sikurih cdalg inikig lnlbpitlc nih nipit

 mdrsl`it slatbaitlc itiupuh islatbaitlc. ^dbrl tdrmdhtuchyi mitu ihtiri

kilh ?

9. ^dbrl
^dbrl Lhtl
Lhtl aitrl
aitrlcs
cs

^drmdhtuchyi mitu sikurih cdalg adadrkucih sumstihsl breihlf sdmieil

lhtl.
lhtl. Vums
Vumstih
tihsl
sl breihl
breihlc
c lhl tdruti
tdrutiai
ai tdr
tdrnlr
nlrll nirl
nirl aucbpbk
aucbpbklsi
lsicir
cirlni
lni nih

aucbprbtdlh yihe icih adapdraunig crlstiklsisl nih ierdsl sumstihsl

 pdamdhtuc mitu.

=. ^dbrl supdrsitur
supdrsiturisl
isl

^droinlhyi cdodhugih sumstihsl pdamdhtuc mitu nikia urlh sdpdrtl

slstlh,
slstlh, sihtlh,
sihtlh, isia urit, cikslua bcsikit icih adapdraunig
adapdraunig tdrmdhtuchyi
tdrmdhtuchyi

 mitu.

6. ^dbrl prdslpltis
prdslpltisl-crl
l-crlstik
stiklsisl
lsisl

Zdrumigih pG urlh icih adapdheirugl sbkumlkltis sumstihsl nikia

urlh. Zini urlh yihe mdrsl`it isia icih adhedhnip slstlh,, sihtlh, isia nih

eiria urit. Vdnihecih pini urlh yihe mdrsl`it ikcikl icih adhedhnip
 

=:

>. ^dbrl curihehyi

curihehyi `ictbr
`ictbr pdhegiamit.
pdhegiamit.

Mdrcurihehyi `ictbr pdhegiamit sdpdrtl pdptln `bs`it, plrb`bs`it,

 pbkl`bs`it, sltrit, aiehdslua, isia aucbpbklsicirln icih adapdraunig

tdrmdhtuchyi mitu sikurih cdalg.

9.>.
.>. Adhl`d
l`dst
sti
isl Cklhl
lhls

Adhurut Zutrl nih Uloiyi (=:96), tihni nih edoiki pdhyiclt mitu sikurih

cdalg
cdalg si
sihei
heitt nltd
nltdht
htuc
ucih
ih bkdg
bkdg kd
kdti
tichy
chyi,
i, mdsir
mdsirhy
hyi,
i, nih abr`
abr`bk
bkbel
belhyi
hyi..

Uikiupuh ndalclih pdhyiclt lhl adapuhyil tihni nih edoiki uaua yiltu

gdaiturli, nih mlki nlsdrtil lh`dcsl sikurih cdalg nipit ouei nltdaucih

cdkilhih dhnipih urlh migcih auheclh ndaia itiu tihni slstdalc kilhhyi.

Mitu pini pdkvls elhoik nipit mdraihl`dstisl tihpi edoiki siapil ndheih edoiki

 mdrit, uauahyi edoiki mitu sikurih cdalg adrupicih iclmit bmstrucsl iklrih

cdalg nih lh`dcsl. ^ihni nih edoiki yihe nltdaul ihtiri kilh ?

i. Hydrl nlnidrig plheeihe (slsl itiu sunut cbstdvdrtdmrik), nipit nikia

 mdhtuc pdeik
pde ik glheei cbklc itiu hydrl yihe tdrus adhdrus nih gdmit cirdhi

inihyi plbhd`rbsls.

 m. Zini pdadrlcsiih `lslc auheclh cdkilhih siai sdcikl tlnic ini, siapil

auheclh
auheclh tdrimihyi
tdrimihyi elhoik yihe adamdsir iclmit inihyi

glnrbhd`rbsls.Hydrl nipit mdrumig hydrl tdcih itiu cdtbc pini nidrig

ircus cbsti pini slsl elhoik yihe tdrcdhi.

f. Mitu
Mitu hiapic
hiapic pini
pini pdadrlc
pdadrlcsii
siih
h pdhfltr
pdhfltriih.
iih.

n. Eihee
Eiheeui
uih
h `uh
`uhes
esll e
elh
lhoi
oikk

d. Zdrhig adhedkuircih mitu cdflk cdtlci cdhflhe.

=9
 9.4.
.4. Zdadrlcs
lcsiih
iih Zdhu
Zdhuh
hoihe
ihe

Adhurut Uloiyihlheslg (=:96), pdadrlcsiih nliehbstlc uhtuc mitu sikurih

cdalg nlihtirihyi sdmieil mdrlcut ?

9. Trlhi
hikklsi

Uirhi auheclh cuhlhe, fbcdkit edkip, mdrnirig, sdfiri uaua adhuhouccih

Crlstik (slstlh, isia urit, cikslua bcsikit), pG isia (adhlhecitcih slstlh

nih mitu isia urit), ikcikl (adhlhecitcih aiehdslua, `bs`it iaabhlua,

itiu mitu cikslua `bs`it), urlh => oia ? (crditlhlh, isia urit cikslua, `bs`it,

bcsikit,
bcsikit, itiu slstlh
slstlh auheclh
auheclh adhlhecit)
adhlhecit),, cuktur
cuktur urlh adhuhoucih Lh`dcsl

sikurih cdalg (LVC), Mkbbn

(LVC), Mkbbn urdua hltrbedh (MTH /crditlhlh sdrua nih urlh)

3 imhbraik (tlheel pini sdrua itiu rdhnig pini urlh).

=. Niri
Nirig
g kd
kdhe
heci
cip
p

Gdabekbmlh, gdaitbcrlt 3 imhbraik mlki pisldh ndglnrisl mdrit itiu

 pbklsltdali.Gbrabh piritlrbln auheclh adhlhecit mlki ini eieik elhoik.

@btb rbhtedh adhuhouccih inihyi cikcukl itiu pdrumigih ihitbal pini

irdi elhoik
elhoik nih sdpihoihe urdtdr. Tktrisbhberi`l elhoik uhtuc adhdhtucih

 pdrumigih bmstrucsl nih kbcisl mitu.

9.0. Cbapklcisl

Adhurut Zutrl & Uloiyi (=:96), cbapklcisl uhtuc pdhyiclt mitu sikurih

cdalg inikig ? Bmstrucsl

Bmstrucsl 3 adhydmimcih
adhydmimcih glnrbhd`rbsls,
glnrbhd`rbsls, Lh`dcsl,
Lh`dcsl, Eiheeuih
Eiheeuih

`uhesl elhoik.

 Zdhdtikicsihiih adnls

Adhurut Zutrl & Uloiyi (=:96), tuouih pdhitikicsihiih mitu sikurih cdalg

inikig adheglkihecih
adheglkihecih bmstrucsl
bmstrucsl,, adhebmitl
adhebmitl lh`dcsl,
lh`dcsl, adheglkihecih
adheglkihecih risi

hydrl, sdrti adhfdeig tdroinlhyi eieik elhoik nih aadheurihel cdauheclhih

==

tdroin
tdroinlhy
lhyii rdcurd
rdcurdhsl
hsl.. Inipuh
Inipuh adhfip
adhfipil
il tuouih
tuouih tdr
tdrsdm
sdmut,
ut, nipit
nipit nlk
nlkicuc
icucih
ih

kihecig-kihecig sdmieil mdrlcut ?

 9. Nliehbsls
Nliehbsls yihe tdpit adhedhil
adhedhil inihyi
inihyi mitu,
mitu, kbcislhyi,
kbcislhyi, nih
nih mdsirhyi
mdsirhyi

 mitu

=. Adhdhtucih
Adhdhtucih inihyi
inihyi iclmit-icl
iclmit-iclmit
mit mitu
mitu sikurih
sikurih cdalg
cdalg sdpdrtl
sdpdrtl ? risi
risi hydrl,
hydrl,

bmstrucsl nlsdrtil pdrumigih-pdrumigih pini elhoik, lh`dcsl nih inihyi

eiheeuih `uhesl elhoik.

6. Adheglkiheci
Adheglkihecih
h bmstrucs
bmstrucsl,
l, lh`dcsl
lh`dcsl nih risi hydrl.
hydrl.

>. Adhfirl
Adhfirl kiti
kitirr mdkici
mdkicihe
he tdroin
tdroinlhy
lhyii mitu.
mitu.

4. Adheusi
Adheusigic
gicih
ih pdhfdeg
pdhfdegih
ih tdroin
tdroinlhy
lhyii rdcurdhs
rdcurdhsll

Zdhitikicsihiih sdfiri uaua pini bmstrucsl sikurih cdalg mielih

 miwig nlihtirihyi sdmieil mdrlcut ?

9) Fystbtbal 3 sikig situ usigi uhtuc nrilhisd ndheih adheeuhicih plpi

slstbstbay yihe nltdapitcih kihesuhe nlnikia cihnuhe cdalg

adkikul lhslsl supri pumls.

=) Trdtr
Trdtrbklt
bkltbtbay
btbay 3 tlhnicih pdamdnigih uhtuc adheihecit mitu yihe

 mdrini nl urdtri.

Adhurut Zurhbab nikia

nikia Uirnihl ((=:9>)
=:9>) pdadrlcsiih pdhuhoihe yihe

nipit nlkiucih yiltu  Dxtrifbrpbrdik Vgbfcwivd Kltgbtrlpsy (DVUK) adrupicih

tlhnicih hbh-lhvisl` nih tihpi pdamlusih, pini tlhnicih lhl nleuhicih edkbamihe

cdout dcstdrhik yihe nliklrcih adkikul tumug uhtuc adadfig mitu nih ^lhnicih

dhnburbkbel adrupicih tlhnicih

tlhnicih lhvisl` alhlaik
alhlaik uhtuc adhedkuircih
adhedkuircih MVC yihe

tdrnlrl
tdrnlrl itis adadfig
adadfig mitu, nih cdaunlih
cdaunlih adhedkuircihh
adhedkuircihhyi
yi nirl sikurih cdalg

adkiku
adkikull ikit
ikit yihe nlaisu
nlaisucih
cih kihesu
kihesuhe
he cdniki
cdnikia
a sikuri
sikurih
h cdalg.
cdalg. Ikit
Ikit tdr
tdrsdm
sdmut
ut

nlaisucih adkikul urdtri itiu adkikul lhslsl cdflk pini cuklt.

=6

=. Cbhsd
Cbhsdp
p Nis
Nisir
ir Cdpd
Cdpdri
riwi
witih
tih

=.9. Zdheciolih

Zdheciolih yihe nliamlk adhurut Irnlihsyig nikia ]ils (=:94) nlihtirihhyi

sdmieil mdrlcut?

9) Zdheuapukih niti Zdheuapukih niti yihe icurit nih slstdaitls icih

 adamihtu nikia adhdhtucih stitus cdsdgitih nih pbki pdrtigihih

 pdhndrlti, adhelndhtl`lcislcih, cdcuitih nih cdmutugih pdhndrlti

yihe nipit nl pdrbkdg

pdrbkdg adkikul
adkikul ihiahdsd,
ihiahdsd, pdadrlcsii
pdadrlcsiih
h `lslc,
`lslc,

 pdadrlcisiih kimbritbrlua sdrti pdadrlcsiih pdhuhoihe kilhhyi.

=) Ihiahdsd

6) Lndhtl
Lndhtltis
tis pdhndr
pdhndrlt
ltii Adklpu
Adklputl
tl hiai,
hiai, uaur,
uaur, odhls
odhls cdkial
cdkialh,
h, ieiai,
ieiai,

 pdhnlnlcih, pdcdroiih, ikiait, stitus pdrciwlhih, sucu mihesi, hbabr 

rdelstdr, tiheeik aisuc ruaig siclt nih nliehbsi adnls.

=>

>) Cdkugih Ttiai Mlisihyi pisldh nit

nitihe
ihe ndheih cdkugih hydrl pini nidrig

 plheeihe, urlhd kdmlg sdnlclt, gdaiturli, pdrhig adhedkuircih mitu siit

 mdrcdalg, urlhd mdrwirihi cuhlhe cdrug, suklt uhtuc

u htuc mdrcdalg, nih hydrl siit

 mdrcdalg.

4) ]lw
]lwiyit
iyit Zdhyicl
Zdhyicltt Vdcirih
Vdcirihe
e Zdhuru
Zdhuruhih
hih gikuir
gikuirih
ih urlh
urlh itiu
itiu MIC sdnlcl
sdnlclt,
t,
 cihnuhe cdalg pdhug nih risi tdrmicir, nbrbheih mdrcdalg, auik/auhtig,

hydrl imnbadh, hydrl piheeuk, cbklc elhoik, cbklc urdtri, hydrl wictu cdhflhe

nih ndaia.

0) ]lwiyi
]lwiyitt Cdsdgi
Cdsdgitih
tih Niguku
Niguku ]lwiyi
]lwiyitt inihyi
inihyi LVC crbhls
crbhls,, bms
bmstru
trucsl
csl

sdmdkuahyi, rlwiyit cbklc rdhik itiu mkinndr tihpi mitu yihe cdkuir, rlwiyit

triuai sikurih cdalg.

5) ]lwiyit Zdhyiclt Cdkuirei, ]lwiyit inihyi LVC crbhlc, nih pdhyiclt

itiu cdkilhih elhoik kilhhyi.

7) ]lwiyit
]lwiyit Cdsdgitih Klhecuheih Nidrig itiu tdapit
tdapit tlheeik
tlheeik yihe

isupih ilrhyi mihyic adheihnuhe cipur, pdrku nlciol ouei nidrig

tdapit tlheeik ndcit ndheih suamdr pbkusl itiu tlnic.

<) Zdheciolih Cdmutugih Nisir 

9:) Cdmutugih Bcsledhisl Zdrcdamiheih nini nih `rdcudhsl pdrhipisih

 pisldh tdritur siit lhsplrisl nih dcsplrisl nih tlnic ini pdheeuhiih

btbt mihtu pdrhipisih

99) Cdmutugih Hutrlsl nih Filrih Ciol inihyi auik, auhtig, hydrl tdcih

imnbadh,
imnbadh, nldt tlheel purlh, cikslua bcsikit itiu `bs`it,
`bs`it, itiu

cdtlnicfucupih pdaisucih filrih, tlnic fucup alhua, tdroinl

=4

nlstdhsl imnbadh, pdhuruhih mlslhe usus.

9=) Cdmutugih Dklalhisl Ciol inihyi rlwiyit LVC crbhls, bmstrucsl

sdmdkuahyi
sdmdkuahyi (cikcukus)
(cikcukus).. Zdhuruhih
Zdhuruhih gikuirih
gikuirih urlh, cihnuhe cdalg

 pdhug, risi tdrmicir siit muihe ilr cdflk. Cdlhelhih nbrbheih lhelh

 mdrcdalg tdrus, bkleurli, gdaiturli, plurl itiu pdrumigih pbki

 mdrcdalg.

96) Cdmutu
Cdmutugih
gih Ictlvl
Ictlvltis
tis nih Kitlgi
Kitlgih
h Ciol
Ciol tdhtih
tdhtihe
e pdcdro
pdcdroiih
iih yihe

abhbtbh, klhecuheih pdcdroiih ipicig pisldh tdrpipir sugu tlheel,

cdtdrm
cdtdrmiti
itisih
sih ictlvl
ictlvltis
tis alsikh
alsikhyi
yi cirdhi
cirdhi pdhyicl
pdhyicltt yihe
yihe crbhls
crbhls itiu
itiu

inihyi fdndri pini adnukki splhikls.

 9>) Cdmutu
Cdmutugih
gih Lst
Lstlri
lrigit
git nih ^lnur
^lnur Cdsukl
Cdsukltih
tih tlnur
tlnur cirdhi
cirdhi auhecl
auheclh
h

tdrnipit hydrl, fdais icih gbspltiklsisl.

94) Cdmutugih Zdrsdpsl nih Vdhsbrl Zdrcdamiheih cbehltl` ckldh ndheih

cdoinlih nl kuir pdhiaplkih kuir adrdci.

90) Cdmutugih Cdhyiaihih Ciol dplsbnd icut hydrl mdrit, hydrl cbklc,

kbcisl tdreihtuhe pini kbcisl mitu alsikhyi pini piheeuk nl rdelb

sunut
sunut fbstbv
fbstbvdrt
drtdmr
dmrik
ik nipit
nipit adhydmi
adhydmirr cd puheeuhe
puheeuhe,, imnbadh
imnbadh nih

turuh cd klpit pigi edhdtikli, hydrl nihecik cbhstih adhuhouccih

cikcukus ini nl pdkvls itiu cikcukus elhoik, hydrl yihe cgis inikig

hydrl icut tlnic glkihe ndheih pbslsl itiu tlhnicih kilh, hydrl tdcih

 pini irdi elhoik pini pikpisl.

95) Cdmutugih Zdrsbhik Gyeldhd Ciol pdrumigih ictl`ltis pdriwitih nlrl

sdmdkua nih sdkiai nlriwit nl ruaig siclt.

97) Cdmutug
ugiih Lh`bra
braisl Zd
Zdh
hedtiguih pi
pissldh nih cdkuirei

tdhtih
tdhtihe
e nldt
nldt pini
pini vdslcb
vdslcbklt
kltlis
lisls
ls sdrti
sdrti prbsds
prbsds pdhyicl
pdhyicltt nih

=0

 pdhitikicisihiih.

9<) Cdmutugih Cbhsdp Nlrl Cbhsdp nlrl pisldh adhedhil cbhnlslhhyi

=:) Zdheciolih @lslc 

=9) Vtitus cdsdgitih uaua Adklputl cdiniih pdhndrlti, cdsinirih, suiri

 mlfiri, tlheel minih,

minih, mdrit minih nih tihni-tihni vltik.

==) Zdadrlcsiih Cdpiki Mdhtuc cdpiki adsbfgdpik.

=6) Zdadrlcsiih Aiti Zdadrlcsiih dndai pdrlbrmltik nih cbhouhetlvi

ipicig ihdals.

=>) Zdadrlcsiih Glnuhe Inihyi pdrhipisih fuplhe glnuhe olci ckldh sdsic 

hipis.

=4) Zdadrlcsiih ^dklhei @uhesl pdhndheirih, cdmdrslgih tdklhei, ini

tlnichyi cdkuiri

=0) Zdadrlcsiih Elel nih Aukut Cdmdrslgih elel, pdrtuamugih elel, ouakig
 elel yihe tiheeik, aucbsi mlmlr mlisihyi cdrlhe, pufit.

=5) Zdadrlcsiih Kdgdr Inihyi nlstdhsl vdhi oueukirls cirdhi dndai sdkurug

tumug nih pdhlhecitihh cdroi oihtuhe.

=7) Zdadrlcsiih Oihtuhe Auheclh nltdaucih inihyi muhyl oihtuhe imhbraik,

cirnlbadeikl.

=<) Zdadrlcsiih Ziru  pdhedamiheih dcspihsl piru siai itiu tlnic. Vuiri

hipis imhbraik

6:) Zdadrlcsiih Imnbadh Inihyi hydrl cbklc adhydmimcih pisldh tdrklgit

auik nih auhtig. Zikpisl elhoik nlkicucih uhtuc adhelndhtl`lcisl aissi,

 pini mdmdripi cisus nipit tdrimi elhoik pini

pini slsl siclt iclmit gln
glnrbhd`rbsls.
rbhd`rbsls.

69) Zdadrlcsiih Edhltikli Zini pbki dklalhislurlhd tdroinl pdrumigih iclmit

inihyi gdaiturl, rdtdhsl urlhd, nih sdrlhe alcsl

6=) Zdadrlcsiih Dcstrdaltis ^lnic ini giamitih pdredricih sdhnl pini siit

 oikih, nunuc nih miheclt nirl pbslsl nunuc, tlnic ini nd`braltis nih

=5

`rictur.
 

=7

Adhurut Auttiqlh nih Virl (=:99), Zutrl nih Uloiyi (=:96) nih Uloiyihlheslg

(=:96) nliehbsi cdpdriwitih yihe auhfuk uhtuc pdhndrlti mitu sikurih cdalg

inikig?

66)  Hydrl icut mdrgumuheih ndheih pdhlhecitih `rdcudhsl itiu nbrbheih

cbhtricsl
cbhtricsl urbtdrik,
urbtdrik, triuai
triuai oirlheih,
oirlheih, pdamdhtuc
pdamdhtucih
ih dndai, nih lscdali
lscdali

sdkukdr.

6>) ]dtdhsl urlh mdrgumuheih

mdrgumuheih ndheih stlakuisl cihnuhe
cihnuhe cdalg bkdg mitu,

lrltisl elhoik itiu urdtri, lh`kiaisl itiu bmstrucsl adcihls.

64) Ihsldtis mdrgumuheih ndheih prbehbsls

prbehbsls pdamdnigih, tlhnicih lh`isl

nliehbstlc.

60) Nd`lsldhsl pdhedtiguih mdrgumuheih ndheih curihehyi lh`braisl

tdhtihe prbsds pdhyiclt nih pdriwitih rutlh pisfi bpdrisl.

 

66

=.=. Lhtdrvdh
vdhsl Cdpdriwiti
itih

Lhtdrvdhsl cdpdriwitih pini pdhndrlti slhnrba hd`rbtlc adhurut Hurirl` nih Cusuai (=:96) nih Hurirl` nih Cusuai

(=:94) inikig ?

^imdk =.9

Lhtdrvdhsl Cdpdriwitih

]dhfihi ^lhnicih Cdpdriwitih

^uouih nih Crltdrli Gislk Lhtdrvdhsl
Nliehbsi Cdpdriwitih
(HBF) (HLF)
Hydrl icut HBF? HLF?

Nd`lhlsl ? pdheikiaih sdhsbrl nih 9. ^l

^lhe
heci
citt Hy
Hydr
drll Aihiodadh Hydrl

dabslbhik yihe tlnic adhydhihecih yihe Crltdrli gislk? 9. Kicu

Kicucih
cih pdheci
pdheciolih
olih hydr
hydrll sdfir
sdfirii

auhfuk iclmit cdrusicih oirlheih yihe  Adkipbrcih migwi hydrl mdrcurihe cbapdrgdhsl` tdraisuc kbcisl,

ictuik itiu pbtdhsli itiunleiamircih ndheih adheeuhicih aihiodadh cirictdrlstlc, nurisl `rdcudhsl,

nikia gik cdrusicih sdndalclih rupi hydrl cuikltis nih `iftbr prdslpltisl.

(lhtdrhitlbhik issbflitlbh `br tgd stuny b`  

=. Bmsd
Bmsdrvisl
rvisl rd
rdicsl
icsl hbhvd
hbhvdrmik
rmik nir
nirll
Aiapu adhedhikl hydrl (sciki,
 pilh) ? iwltih yihe tlm-tlmi itiu kiamit lhtdhsltis, `rdcudhsl nih tihni cdtlnichyiaihih.

nirl lhtdhsltis rlheih glheei mdrit ndheih hydrl) 6. Euhi

Euhicih
cih tdchlc
tdchlc c
cbauhlc
bauhlcisl
isl

icglr yihe npit nlihtlslpisl itiu tdripdutlc uhtuc adhedtigul

6>

nlprdnlcsl nih mdrkihesuhe ;0 mukih. =. Zdhe

Zdhedh
dhni
nikl
klih
ih Hyd
Hydrl
rl  pdheikiaih hydrl pisldh.

Mitisih ciristdrlstlc ? Crltdrli gislk? >. Dvik

Dvikuisl
uisl pdheiki
pdheikiaih
aih hydrl
hydrl aisi

 Zdrumigih sdkdri aicih  Aiapu adhebhtrbk hydrl (tigu kiapiu.

 Zdrumigih tdcihih nirig  pdhydmim hydrl, aiapu 4. Cbhtr

Cbhtrbk
bk klhec
klhecuheih
uheih yi
yihe
he nipit

 Zdrumigih `rdcwdhsl oihtuhe adheeuhicih tdghlc   adapdheirugl hydrl sdpdrtl sugu

 hbh`iraicbk
hbh`iraicbkbel
bel uhtuc adheur
adheurihel
ihel ruiheih, pdhfigiyiih nih
 Zdrumigih `rdcwdhsl pdrhipisih

hydrl, adhfirl mihtuih cdmlslheih mdrukihe).

 Kipbrih lsyirit.

64

=.6.Lapkdadhtisl Cdpdriwitih

Vdtdki
Vdtdkig
g adkicuc
adkicucih
ih lhtdrv
lhtdrvdhs
dhsll cdpdriw
cdpdriwiti
itih,
h, tig
tigip
ip sdkiho
sdkihouth
uthyi
yi

inikig
inikig adhfitit
adhfitit lhtdrvdhsl
lhtdrvdhsl yihe tdkig nlkicucih nih dvikuisl
dvikuisl rdspbhs
rdspbhs

ckldh. Gik lhl nlkicucih cirdhi pdhfititih icih kdmlg icurit mlki nlkicucih

siit lhtdrvdhsl aislg sdeir nikia lheitih. ^uklskig ipi yihe nlbmsdrvisl

nih ipi yihe nlkicucih (Ndswihl, =::<).

Lapkdadhtisl yihe adrupicih citdebrl nirl prbsds cdpdriwitih

inik
inikig
ig citde
citdebr
brll ni
nirl
rl pd
pdrl
rlki
kicu
cu cd
cdpdr
pdriw
iwit
itih
ih nl
nlai
aihi
hi tl
tlhni
hnici
cih
h yihe
yihe

nlpdrkucih uhtuc adhfipil tuouih nih gislk yihe nlpdrclricih nirl isugih

cdpdriwitih nlkicucih nih nlsdkdsilcih (Zbttdr & Zdrry, =::4).

=.>.Dvikuisl Cdpdriwitih

Dvikuisl inikig tigip icglr nirl

nirl prbsds cdpdriwitih. Hiauh,

dvikuisl nipit nlkicucih pini sdtlip tigip nirl prbsds pdriwitih. Dvikuisl

adheifu pini pdhlkilih, tigipih nih pdrmilcih. Zini tigip lhl, pdriwit

adhdaucih pdhydmim adheipi suitu prbsds cdpdriwitih nipit mdrgislk

itiu eieik (Ik`irb-Kd`dvrd, 9<<> nikia Ndswihl, =::<).

Zi
Zini
ni ti
tigip
gip dv
dvik
ikui
uisl
sl,, pd
pdri
riwi
witt ni
nipi
pitt adhda
adhdauci
ucih
h rd
rdic
icsl
sl ck
ckld
ldh
h

tdrginip
tdrginip lhtdrvdhsl
lhtdrvdhsl cdpdriwitih
cdpdriwitih yihe tdkig nlmdrlcih
nlmdrlcih nih adhdtipcih
adhdtipcih
 ipicig
ipicig sisiri
sisirih
h nirl
nirl rdhfihi
rdhfihi cdpdriw
cdpdriwiti
itih
h nisir
nisir adhnuc
adhnucuhe
uhe prbsds
prbsds

dvikuisl. Vdkilh ltu ouei nipit adhdtipcih cdamikl lh`braisl miru yihe

nltuhouccih
nltuhouccih bkdg ckldh uhtuc adheeihtl
adheeihtl itiu adhegipus
adhegipus nliehbsi
nliehbsi

cdpdriwitih, tuouih itiu lhtdrvdhsl cdpdriwitih (\uri nih Uiksg, 9<77

nikia Ndswihl, =::<).

MIM LLL

IVTGIH CDZD]IUI^IH

 Hiai Aigislswi ? ]iklh Ihnirl

 HLA ?=:9<.F.99i.9:45

]uihe Zrictdc ? -

^iheeik Zrictdc ? =5 Ouhl =:=9

Uictu Zdheciolih ?Zucuk 9:.:: ULM

I. Zdhe
Zdheci
ciol
olih
ih
9. Lndhtlti
tiss
 Ckldh
  Hiai ? ^h. O

 Taur ? 46 tiguh

 Odhls cdkialh ? Kicl-kicl

 Zdhnlnlcih ? VAZ

 Zdcdroiih ? Zdtihl

 Vtitus Zdrciwlhih ? Ciwlh

 Ieiai ? Crlstdh

 Vucu ? Niyic  

 Ikiait ? Zikiheci ]iyi

 ^iheeik A]V ? =0 Ouhl =:=9

 Nliehbsi Adnls ? Mitu Vikurih Cdalg

 Zdhiheeuhe
   Hiai ? Hy. A

 Gumuheih ndheih pisldh ? Lstrl

60
 

=. ]l
]lwi
wiyi
yitt Cdku
Cdkuir
irei
ei

 Edhberia


Cdtdriheih Edhberia

1 Kicl-kicl

1 pdrdapuih

1 ^lheeik sdruaig

  1 cdkuirei yihe siclt

  1 Gumuheih cdkuirei

1 Iheebti cdkuirei
cdkuirei yihe adhlheeik

95,9<,==,4: nih 46 1 Taur  

 6<
 

6.9 Vt
Vti
itus Cdsdg
sdgitih
tih

6.9.. 9 Cdkugi
6.9 Cdkugih
h utiai
utiai (siit
(siit A]V
A]V nih
nih siit
siit lhl)
lhl)

9) Cdkugih utiai siit A]V ? Ckldh aisuc ruaig siclt ndheih cdkugih hydrl pini

nidrig
nidrig pdrut mielih miwig tdamus glheei mdkicihe sdrti adhydmir cd miel
mielih
ih

edhltikli. Hydrl nlrisicih tdrutiai siit muihe ilr cdflk.

=) Cdkugih utiai siit pdheciolih ?Ckldh adhedkug hydrl pini pdrut mielih miwig

tdamus glheei mdkicihe

Z (Zrbpbcitl`) ? Ckldh adheiticih hydrl mdrtiamig pirig cdtlci

 muihe ilr cdflk

Y (Yuiklty) ? Ckldh adheiticih hydrlhyi sdpdrtl tdrtusuc-tusuc.

] (]inlitlbh) ? Ckldh adheiticih hydrl pini pdrut mielih miwig

tdamus mdkicihe, adhydmir cdmielih edhltikli

V (Vdvdrlty) ? Vciki hydrl yihe nlrisicih 0 (sdnihe)

^ (^
(^la
lad)
d) ? Ckld
Ckldh
h adhe
adheit
itic
icih
ih hyd
hydrl
rl yih
yihe
e nlri
nlrisi
sici
cih
h gl
glki
kihe
he tl
tlam
amuk
uk

6) Ikisih aisuc ]uaig Viclt nih pdroikihih pdhyiclt siit lhl

Zini tiheeik =0 Ouhl ckldh aisuc ruaig siclt ndheih cdkugih hydrl

 pdrut mielih miwig tdamus glheei mdkicihe sdrti adhydmir cdmielih

edhltikli. Hydrl nlrisicih 9 girl sdmdkua aisuc ruaig siclt tdrutiai siit

 muihe ilr cdflk. Viit nlkicucih pdheciolih tiheeik =5 Ouhl pucuk

puc uk 9:.:: ULM

ckldh adhedkug
adhedkug hydrl pini pdrut mielih
mielih miwig tdamus
tdamus glhei mdkicihe.
mdkicihe.

Ckldh ouei adheiticih sdtlip cikl MIC cdhflhehyi cdkuir sdnlclt- sdnlclt

nih mdrwirhi cuhlhe cdrug tdtipl tuhtis adsclpuh tdrisi siclt.

>) Tpiyi yihe nlkicucih uhtuc adheitislhyi Ckldh adheiticih tlnic adkicucih

upiyi ipi-ipi uhtuc adheitisl siclthyi nl ruaig. Viit cdkugih nlrisicih ckldh

kihesuhe adadrlcsicihhyi cd Zuscdsais.

 >:
 

6.=.. ]lwiyit
6.= ]lwiyit Cdsdgi
Cdsdgitih
tih \ihe
\ihe Kiku
Kiku

6.=.9 Zdhyiclt
Zdhyiclt yihe pdrhig nlikial
nlikial

Ckldh adheiticih sdmdkuahyi pdrhig nlriwit ]VTN nr. Nbrls Vykvihus Zikiheci

]iyi ndheih cdkugih yihe siai sdcltir 9 tiguh yihe kiku. Ckldh ouei adheiticih

 pdrhig mdrbmit 0 mukih sdmihyic > cikl cirdhi pdhyiclt ^MF . Zdhebmitih yihe

tdricglr siapil tuhtis.

9. Zd
Zdrh
rhig
ig nlri
nlriwi
witt

Ckldh adheiticih sunig pdrhig nlriwit nl ruaig siclt ndheih cdkugih yihe

siai sdcltir 9 tiguh yihe kiku

=. ]l
]lwi
wiyi
yitt ikdr
ikdrel
el

Ckldh adheiticih tlnic adalklcl rlwiyit ikdrel milc pini aicihih aiupuh pini

bmit-bmitih

6. ]lwi
]lwiyi
yitt ^rihs
^rihs`u
`usl
sl

Ckldh adheiticih li tlnic adalklcl rlwiyit trih`usl

>. Cdmlisiih ?

9) Adrbcbc
bc,, Ckldh adheiticih li sunig kiai mdrgdhtl adrbcbc 

=) Alhu
Alhua
a Cbpl
Cbpl,,Ck ldh adheiticih tlnic adalklcl cdmlisiih alhua cbpl

6) Zd
Zdhe
heeu
euhi
hiih
ih Ikc
Ikcbg
bgbk
bk,, Ckldh adheiticih tlnic adalklcl cdmlisiih alhua-

alhuaih yihe mdrikcbgbk

6. ]l
]lwi
wiyit
yit Zdhyi
Zdhyicl
cltt Cdku
Cdkuir
irei
ei
Ckldh adheiticih tlnic ini iheebti cdkuireihyi yihe adhndrlti pdhyiclt yihe siai

sdpdrtl yihe li risicih

>. Nlieh
Nliehbs
bsi
i Adnls
Adnls nih
nih ^g
^gdr
dripy
ipy

4.9
4.9 Nl
Nlie
iehb
hbsi
si adnl
adnlss ? MVC 
MVC 

4.= ^gdrip
^gdripy
y yihe nlmdr
nlmdrlci
lcih
h pini tihee
tiheeik
ik =5 Ouhl
Ouhl =:=9

 Lh`us ]K =: tpa (Aicrb nrlp)

>9
 
  Flprb`Lbxiflh 4:: ae =x9 timkdt

 ]ihltlnlh 94: ae =x9 timkdt

  Hitrlua Nlckb`dhix =4 ae =x9 timkdt

 Ikprizbkia :,4 ae 9x9 timkdt

4. Zbki
Zbki @
@uh
uhes
esll Cdsd
Cdsdgi
giti
tih
h
9. Zdadkl
Zdadklgir
giriih
iih nih pdrsdp
pdrsdpsl
sl tdrgini
tdrginip
p cdsdgiti
cdsdgitih
h

Ckldh adheiticih sdmdkua aisuc ruaig siclt li tlnic tdrkiku adapdrgitlcih

cdsdgitihhyi tdtipl sdtdkig aisuc ruaig siclt ckldh adheiticih tdrhyiti cdsdgitih

siheitkig pdhtlhe
pdhtlhe nih siit siclt siheitkig tlnic
tlnic hyiaih.

=. Hutr
Hutrls
lsl/
l/adt
adtim
imbk
bklf
lf

Ckldh adheiticih tlnic ini aisikig ndheih cdmlisiih aicihhyi nlaihi `rdcudhsl

aicihhyi
aicihhyi =-6 x/girl
x/girl nih pbrslhyi
pbrslhyi sdkiku
sdkiku nlgimlsc
nlgimlscih.
ih. Ckldh adheiti
adheiticih
cih ilr yihe nl

cbhsuasl nl ruaighyi mihyic adheihnuhe cipur. Ckldh adheiticih tlip girl alhua = -

=,4 kltdr ilr/girl sdmdkua siclt.

6. Zbk
Zbki Dkl
Dklalhi
alhissl

Ckldh adheiticih ini eiheeuih pini muihe ilr cdflk (MIC) 9 girl sdmdkua aisuc 

ruaig siclt
siclt nih tlnic ini aisikig
aisikig pini muihe ilr mdsir (MIM). Ckldh adheiticih
adheiticih

sdrlhe mbkic-miklc UF (8 9: cikl/=> oia) uhtuc muihe ilr cdflk nih sdtlip cikl MIC 

cdhflhehyi cdkuir sdnlclt- sdnlclt nih mdrwirhi cuhlhe cdrug sdrti tdrisi siclt.

>. Bcsledhi
hissl

Ckldh tlnic hiapic tdrpisihe bcsledh

>=
 

4. Zb
Zbki
ki tln
tlnur
ur nih
nih lst
lstlr
lrig
igit
it

Ckldh adheiticih sdmdkua siclt ckldh tlnic adheikial susig tlnur tdrutiai pini aikia
 girl nlaihi ckldh mlisi tlnur 7 oia sdtlip girlhhyi tdtipl pini siit siclt ckldh

adheiticih susig uhtuc adaukil tlnur nlcirdhicih adalclrcih pdhyiclt yihe

nlikialhhyi.

0. Zb
Zbki
ki cbehl
cbehltl
tl`-
`-pd
pdrs
rsdpt
dptui
uikk

Ckldh sdrlhe adhihyicih ipicig pdhyiclt yihe nlndrltihyi mlsi nlsdamugcih nih ckldh

 ouei mdrpdrsdpsl migwi pdhyiclthyi

pdhyiclthyi nipit nlsdamugc
nlsdamugcih
ih ndheih oikih kilh sdkilh prbsds

 pdamdnigih alsikhyi ndheih pdhebmitih trinlslbhik.

trinlslbhik.

5. Zbki
Zbki pdrsd
pdrsdpsl
psl nlrl/c
nlrl/cbhs
bhsdp
dp nlr
nlrll

Ckldh adheiticih sunig adhedtigul lh`braisl tdhtihe pdhyiclthhyi, tdtipl ckldh adrisi

fdais adalclrcihhyi. Ckldh adheiticih yihe tdrpdhtlhe sdcirihe inikig li fdpit

sdamug nih adhoikihl ictlvltishyi sdpdrtl sdauki.

7. Zb
Zbki
ki sdc
sdcsu
suik
ik nih
nih prbnu
prbnucs
csl,
l, Ckldh adheiticih tlnic ini aisikig yihe nlrisicih tdrcilt

sdcsuikltis

<. Zbki
Zbki pdr
pdrih
ih-g
-gum
umuh
uhei
eih,
h, Ckldh adheiticih sdkiai siclt tlnic pdrhig kiel adhoikihcih

 pdrihhyi sdmieil pdhbpihe

pdhbpihe pdrdcbhbalih cdkuirei sdpdrtl
sdpdrtl sdmdkua siclt.

9:. Zbki
Zbki aihioda
aihiodadh
dh cbplhe
cbplhe strdss
strdss,, Ckl
Ckldh
dh adhei
adheitic
ticih
ih siheit
siheit fdais
fdais ndheih
ndheih cbh
cbhnls
nlsll

cd
cdsdg
sdgiti
itihhy
hhyii siit
siit lhl,
lhl, ckldh
ckldh hi
hiapi
apic
c edkls
edklsig
ig nih sdr
sdrlhe
lhe cd adoi
adoi pdriwi
pdriwitt mdrtih
mdrtihyi
yi

adhedhil cbhnlslhyi, ckldh mdrukihe cikl mdrtihyi cdpini pdriwit adhedhil tlhnicih

bpdrisl ltu sdpdrtl ipi.

99. Zbki
Zbki cdyiclh
cdyiclhih-h
ih-hlki
lkil,
l, Ckldh adheiticih sdkiai siclt tlnic pdrhig kiel adhoikihcih

lminighyi nih lminighyi adhoinl tdreiheeu iclmit pdhyiclt yihe nlikialhyi.

0. ]lwiyit
]lwiyit Cdsdgit
Cdsdgitih
ih nih
nih Zdadr
Zdadrlcsi
lcsiih
ih @l
@lslc 
slc 

Cdiniih uaua pisldh kdaig ndheih tlhecit cdsinirih sinir sdpdhughyi

(fbapbsadhtls). ^ihni-tihni vltik? ^dcihih nirig? 94:/<: aaGe, Hinl ? 7<

>6
 

x/adhlt, Vugu ? 60,5 bF, Zdrhipisih ? =6 x/adhlt, MM ? 0= , ^M ? 905, LA^ ? 0=/9,051

==,=6

9. Cukl
Cuklt,
t, ]iam
]iamut
ut,, n
nih
ih Cucu
Cucu

Nlstrlmusl riamut pisldh hiapic kdmit, ^lnic ini kdsl, cuklt cdpiki

 mdrslg, wirhi cuklt fbckit edkip, icrik giheit, turebr cuklt milc, tlnic 
 ini bdnda, wirhi cucu plhc.

=. Cdpi
Cdpiki
ki ni
nih
h Kdgd
Kdgdr 
r 

Mdhtuc cdpiki pisldh sladtrls ihtiri clrl nih cihih nih tlnic tiapic 

ini kdsl sdrti tlnic ini ndvlisl tricdi, tlnic ini pdamdsirih pini

cdkdhoir tlrbln nih CEM.

6. Aiti
Aiti ni
nih
h ^dkl
^dklhe
heii

Ckldh tlnic adheikial eiheeuih pdheklgitih

pdheklgitih nih tlnic adaicil cifi

aiti, puplk ckldh hiapic lsbcbr, cbhouhetlvi ckldh tlnic hiapic 

ihdals, sfkdri tlnic lctdrus, ckldh tlnic adheikial eiheeuih

 pdhndheirih nih tlnic adheeuhicih ikit

i kit mihtu pdhndheirih.

>. Vlst
Vlstda
da Zdrhi
Zdrhi`i
`isi
sih,
h, ^lnic ini mituc nih sdsic 

 Lhspdcsl ?

(+)
Zdhedamiheih nlhnlhe nini sladtrls clrl-cihih /(+), nd`braltis tukihe nini (-),

tricdii tlnic adheikial

tricd adheikial ndvlisl,
ndvlisl, `rdqudhsl
`rdqudhsl pdrhipis
pdrhipisih
ih hbraik
hbraik nih tlnic 

adheuhicih btbt mihtu pdrhipisih.


Zikpisl ?

^lnic nltdaucih inihyi mdhobkih nih aisi. ^ictlk `rdaltus sdlriai. Hydrl tdcih

(-)

 Zdrcusl ?

Vuiri pdrcusl rdsbhih nih tlnic ini tihni-tihni pdhuapucih filrih

 Iuscuktisl ?

>>
 

Muhyl hipis vdslfukir pini pdrl`dr piru, muhyl hipis mrbhfglik

nlitis trifgdi, muhyl mrbhfbvdslfukdr (+) nih tlnic ini muhyl

hipis tiamigih {frifckds

{frifckds (-), wgdzlhe (-), adhel (-)}.

4. Vlst
Vlstda
da Cir
Cirnl
nlbvi
bvisc
scuk
ukdr
dr Ckldh tlnic adheikial hydrl nini nih pikpltisl.

 Lhspdcsl ?

^lnic hiapic ini pdamdsirih vdhi oueukirls nih mdhtuc nini

sladtrls ihtiri clrl nih cihih sdrti tlnic ini slihbsls.

 Zikpisl ?