9

Edukasyon sa
Pagpapakatao 9
Learning Activity Sheets
Quarter 2– MELC 1-4 Week 1-2
Karapatan at Tungkulin
 Quarter 2, Week 1

Pangalan ng Mag-aaral: _____________________ Grado at Seksiyon: ____________

Paaralan: _______________________________ Petsa: __________________________

EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO 9 LEARNING ACITIVITY SHEET NO. 1

Karapatan at Tungkulin

Kasanayang Pampagkatuto at Koda

 1. Natutukoy ang mga karapatan at tungkulin ng tao.
2. Nasusuri ang mga paglabag sa karapatang pantao na umiiral sa
pamilya, paaralan, barangay/pamayanan, o lipunan/bansa.

Panimula (Susing Konsepto)

Pag-aaralan mo sa bahaging ito ang tungkol sa mga karapatan at mga

kaakibat nitong tungkulin. Mahalagang maunawaan mo ito upang makilala mo ang
tungkulin ng tao sa lipunan at ang epekto ng pagsunod o paglabag nito sa iyong
pagkatao.

Simulan mo na.

KARAPATAN AT TUNGKULIN

Karapatan

Ang karapatan ay ang kapangyarihang moral na gawin, hawakan,

pakinabangan at agkinin ang mga bagay na kailangan ng tao sa kaniyang estado
sa buhay. Moral ito dahil hindi maaaring pwersahin ng tao ang kaniyang kapwa na
ibigay sa kanya nang sapilitan o pwersahan ang mga bagay na kailangan niya sa
buhay. Kaakibat sa karapatan ng tao ang obligasyon ng kaniyang kapuwa na
igalang ito.

Mga uri ng Karapatan:

1. Karapatan sa buhay – Ito ang pinakamataas sa antas ng mga karapatan

dahil kung wala ito, hindi mapakikinabangan ng tao ang ibang karapatan.
Sa maikling salita, ito ang karapatan ng tao na mabuhay.
2. Karapatan sa Pribadong ari-arian – Mahalaga rin ang karapatang ito dahil
kailangan ng tao ang kanyang mga ari-arian upang mabuhay nang maayos
at makapagtrabaho nang produktibo at nakikibahagi sa lipunan.
3. Karapatang magpakasal – May karapatan ang taong bumuo ng pamilya sa
pamamagitan ng kasal ngunit may mga pasubali sa karapatang ito tulad ng
edad mula 17 pababa, nakahahawang sakit o sakit sa isip.
4. Karapatang pumunta sa ibang lugar – Kasama sa karapatang ito ang
karapatang lumipat o tumira sa ibang lugar na may oportunidad tulad ng
trabaho o komportableng buhay o ligtas sa anumang panganib.
5. Karapatang sumamba o ipahayag ang pananampalataya – May karapatan
ang bawat tao na piliin ang relihiyon na makatutulong sa kaniya upang
mapaunlad ang kaniyang pagkatao at pakikipag-ugnayan sa Diyos at
kapuwa.
 6. Karapatang magtrabaho o maghanapbuhay – May obligason ang lipunan o
pamahalaan na magbigay ng trabaho o disenteng hanapbuhay sa mga
mamamayan upang mapakinabangan nila ang karapatang mabuhay.

Tungkulin

Ito ang obligasyong moral ng tao na gawin o iwasan ang isang Gawain.
Moral ang obligasyong ito dahil ito ay nakasalalay sa malayang kilos-loob ng tao.

Mga tungkulin:

1. Sa karapatan sa buhay – Pangalagaan ang kaniyang kalusugan at ang

kaniyang sarili sa mga panganib ng katawan at kaluluwa; at paunlarin ag
kanyang mga talento at kakayahan.
2. Sa karapatan sa pribadong ari-arian – pangalagaan at palaguin ang ari-
arian at gamitin ito upang tulungan ang kapwa at paunlarin ang
pamayanan.
3. Sa karapatang magpakasal – Suportahan ang pamilya at gabayan ang mga
anak upang maging mabuting tao ang mga ito.
4. Sa karapatang pumunta sa ibang lugar – Tungkulin na igalang ang
pribadong boundary o pagkakaroon ng limitasyon.
5. Sa karapatang sumamba o ipahayag ang pananampalataya – Tungkuling
igalang ang relihiyon o paraan ng pagsamba ng iba.
6. Sa karapatang magtrabaho o maghanapbuhay – Magpunyagi sa trabaho o
hanapbuhay at magpakita ng kahusayan sa anumang gawain.

Mga Sanggunian (Batayang Aklat ng DepEd at

Educational Sites)

Edukasyon sa Pagpapakatao 9, pp 85-88.

Mga Gawain

Gawain 1
Panuto: Magbigay ng halimbawa ng mga karapatan na iyong natatamasa
mula nang ika’y ipinanganak. Pumili lamang mula sa binasang teksto
Gawain 2
Panuto: Ang mga sumusunod ay mga salita o grupo ng mga salita na
tumutukoy sa karapatan at tungkulin. Iugnay ang mga salitang ito mula sa hanay
A (karapatan) tungo sa hanay B (tungkulin). Isulat ang iyong sagot sa papel.

A. B.
1. Karapatan sa buhay a. Gamitin ang pag-aari upang
makatulong
2. Karapatang magpakasal b. Igalang ang pinaniniwalaan ng
iba
3. Karapatan sa ari-arian c. Suportahan ang pamilya
4. Karapatang sumamba d. Magpagamot kung may sakit
5. Karapatang magtrabaho e. Magkaroon ng limitasyon
f. Maging masipag sa gawain

Repleksiyon
Bilang mag-aaral, paano mo magagampanan ang tungkuling kaakibat ng
iyong mga karapatan?
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Susi sa Pagwawasto

Gawain 1 Gawain 2

Iba-iba ang sagot 1. D

2. C
3. A
Quarter 2, Week 2
4. B
5. F
Pangalan ng Mag-aaral: _____________________ Grado at Seksiyon: ____________
Paaralan: _______________________________ Petsa: __________________________

EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO 9 LEARNING ACITIVITY SHEET NO. 2

Karapatan at Tungkulin

Kasanayang Pampagkatuto at Koda

 1. Napatutunayan na ang karapatan ay magkakaroon ng tunay na
kabuluhan kung gagampanan ng tao ang kanyang tungkulin na kilalanin at
unawain, gamit ang kanyang katwiran, ang pagkakapantay-pantay ng dignidad ng
lahat ng tao
2. Naisasagawa ang mga angkop na kilos upang ituwid ang mga
nagawa o naobserbahang paglabag sa mga karapatang-pantao sa pamilya,
paaralan, barangay/pamayanan, o lipunan/bansa.

Panimula (Susing Konsepto)

 Mga Sanggunian (Batayang Aklat ng DepEd at
Educational Sites)

Edukasyon sa Pagpapakatao 9, pp 79-92

Mga Gawain

Gawain 1
Panuto: Ang larawan sa ibaba ay nagpapakita ng mga paglabag sa
karapatan at tungkulin. Suriing mabuti ang larawan at ibahagi ang opinion
tungkol dito. Ilagay ang iyong sagot sa papel.

ABORSIYON_____________________
_______________________________
_______________________________
_______________

Gabay na tanong:
1. Anong karapatan ang nilalabag ng aborsiyon?
2. Bakit kaya nangyayari ang pagkakaroon ng aborsiyon?
Kraytirya 5 4 3 Puntos
Komprehensyon/ Lahat ng tanong Isang tanong ang Isang tanong
Pag-unawa ay nasagot nang nasagot nang lamang ang
wasto wasto nasagot nang
may limitadong
kaalaman

Organisasyon ng Organisado at Bahagyang Hindi organisado

mga salita maingat ang organisado at at limitado ang
pagpili ng mga maingat sa kaalaman sa
salitang ginamit pagpili ng mga pagpili ng mga
salitang ginamit salita

KABUUANG PUNTOS

Repleksiyon
 Bilang isang mag-aaral, ano-ano ang mga hakbang na maaari mong
gawin upang maiwasan ang mga paglabag sa karapatan at tungkulin?
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
_______________________________________________________________

Susi sa Pagwawasto
Gawain 1 Repleksiyon

Answer may vary. Answer may vary.

Prepared by:

JHIENNAH A. MAGNO Reviewed by:

Teacher I
ANABELLE G. ESTUCHE Approved by:
Head Teacher II
ANNABEL T. LLASO
Principal II