You are on page 1of 14

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Trường Đại học Kiến Trúc TP.HCM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

BÀI TIỂU LUẬN MÔN: Chủ nghĩa xã hội khoa học


Họ và tên sinh viên: Huỳnh Trang Thanh Nhã
Mã số sinh viên: 20510800508.
Mã lớp học phần: Chủ nghĩa xã hội khoa học
ĐIỂM CỦA BÀI TIỂU LUẬN
Ghi bằng Họ tên và chữ ký của cán bộ chấm thi thứ 1
Ghi bằng chữ
số

Họ tên và chữ ký của cán bộ chấm thi thứ 2

Tp, HCM, Ngày…… tháng……năm 2023


Sinh viên nộp bài
Ký tên

Huỳnh Trang Thanh Nhã


MỤC LỤC

A. MỞ ĐẦU.........................................................................................................................1
B. NỘI DUNG..................................................................................................................... 2
1. VỊ TRÍ, VAI TRÒ CỦA ĐỘI NGŨ TRÍ THỨC VIỆT NAM.................................... 2
1.1. Trí thức - lực lượng quan trọng hàng đầu của cách mạng công nghiệp, hiện đại
hóa............................................................................................................................. 2
1.2. Trí thức - Nguồn sống của cách mạng, cốt lõi của sự phát triển toàn dân..........3
1.3. Trí thức - lực lượng lao động sáng tạo đặc biệt quan trọng trong công cuộc đổi
mới đất nước..............................................................................................................3
1.4. Đánh giá vấn đề.................................................................................................. 4
1.5. Giải pháp phát triển đội ngũ trí thức...................................................................5
C. KẾT LUẬN.....................................................................................................................9
2. VAI TRÒ, TRÁCH NHIỆM CỦA SINH VIÊN TRONG THỜI KÌ CÔNG NGHIỆP
HÓA, HIỆN ĐẠI HÓA ĐẤT NƯỚC............................................................................. 9
2.1. Nghĩa vụ của sinh viên....................................................................................... 9
2.2. Liên hệ bản thân............................................................................................... 10
TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................................ 11
A. MỞ ĐẦU
Đội ngũ trí thức là nguồn lực quan trọng, phản ánh sức mạnh của mỗi quốc gia,
đặc biệt trong cuộc cạnh tranh toàn cầu hiện nay. Công nghiệp hóa, hiện đại hóa là nhiệm
vụ trung tâm của thời kỳ quá độ, trong quá trình này đội ngũ trí thức đang ngày càng đóng
vai trò quan trọng để đưa Việt Nam tiến kịp trình độ khu vực, thế giới. Trong sự nghiệp
công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đội ngũ trí thức đang đồng hành cùng dân tộc để đưa nước
ta sớm trở thành nước công nghiệp.
Tăng cường, nâng cao hiệu quả các hoạt động tư vấn, phản biện, giám định xã hội
và hoạt động tuyên truyền phổ biến kiến thức. Xây dựng các cơ chế, chính sách để các hội
trí thức được thực hiện các dịch vụ công, cấp chứng chỉ hành nghề, giám sát các hoạt
động nghề nghiệp.
Tạo cơ hội để trí thức tự nguyện đi đầu trong việc truyền bá những tri thức tiến bộ
trong cộng đồng, áp dụng có hiệu quả những tiến bộ đó vào sản xuất và đời sống, góp
phần thiết thực nâng cao dân trí. Có cơ chế, chính sách huy động trí thức, đặc biệt là trí
thức đầu ngành, trực tiếp chăm lo và thực hiện việc đào tạo đội ngũ kế cận.
Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là đội ngũ trí thức lãnh đạo,
quản lý giỏi; đội ngũ trí thức đầu ngành trong lĩnh vực KHCN, giáo dục và đào tạo
(GD&ĐT), văn hoá, văn nghệ; đội ngũ trí thức doanh nhân và trí thức trong lực lượng vũ
trang.
Tiếp tục hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, tạo hành lang pháp lý
thuận lợi cho việc tổ chức diễn đàn khoa học chuyên nghiệp. Xây dựng cơ chế trao đổi,
đối thoại và phản hồi ý kiến phản biện của trí thức; thực hiện tốt việc cung cấp thông tin
giúp trí thức kịp thời nắm vững các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và tình
hình thực tiễn của đất nước và địa phương.

1
B. NỘI DUNG
1. VỊ TRÍ, VAI TRÒ CỦA ĐỘI NGŨ TRÍ THỨC VIỆT NAM
1.1. Trí thức - lực lượng quan trọng hàng đầu của cách mạng công
nghiệp, hiện đại hóa
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhận thức sâu sắc vị trí và vai trò của tầng lớp trí thức
trong sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Người cho rằng: "Lực lượng chủ chốt của cách
mạng là công nhân và nông dân… Nhưng cách mạng cũng cần có lực lượng của trí
thức"[1]. Luận điểm trên của Hồ Chí Minh đã khẳng định rõ ràng tầm quan trọng của trí
thức đối với sự nghiệp cách mạng và đưa đất nước tiến lên chủ nghĩa xã hội. Liên minh
công nhân - nông dân - trí thức phải phát huy tinh thần đại đoàn kết, tạo nên một khối
thống nhất để khai thác thế mạnh của mỗi chủ thể; từ đó, tạo nên sức mạnh tổng hợp trong
thực hiện nhiệm vụ xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và phục vụ nhân dân.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhận ra tinh thần cách mạng cùng lòng yêu nước nồng
nhiệt của đội ngũ trí thức Việt Nam và khẳng định chính trí thức sẽ là những nhân tố có
khả năng góp phần đem các tư tưởng cách mạng thẩm thấu vào đông đảo quần chúng
nhân dân. Điều này giải thích tại sao ngay từ lúc sang Quảng Châu (Trung Quốc), Người
đã tìm đến Tâm tâm xã – một tổ chức yêu nước và tiến bộ của các thanh niên trí thức tiểu
tư sản Việt Nam nhằm truyền bá chủ nghĩa Mác – Lê-nin và là lực lượng nòng cốt tiến tới
xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam. Trong Chánh cương vắn tắt, Điều lệ vắn tắt và Lời
kêu gọi thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3-2-1930), Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng đã
chỉ ra vai trò của trí thức trong sự nghiệp cách mạng, từ đó Người dặn dò: "Đảng phải hết
sức liên lạc với tiểu tư sản, trí thức, trung nông, Thanh niên, Tân Việt,…" [2].
Khi trở về nước trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã
đưa ra sáng kiến thành lập Mặt trận Việt Minh nhằm tập hợp toàn thể quần chúng nhân
dân, trong đó có lực lượng trí thức, nhằm đạt mục đích cuối cùng là đánh đổ thực dân
Pháp và bọn phát - xít Nhật giành lấy độc lập cho Tổ quốc. Sau Cách mạng Tháng Tám
năm 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ rằng, trong giai đoạn hiện nay "lao động trí óc
có nhiệm vụ rất quan trọng trong sự nghiệp kháng chiến kiến quốc, trong công cuộc hoàn
thành dân chủ mới để tiến đến chủ nghĩa xã hội" [3].
Người xác định, trí thức phải là những người có trình độ học vấn cao hơn so với
trình độ chung của những tầng lớp, giai cấp khác của dân tộc; do đó, trong giai đoạn hiện
nay đội ngũ trí thức cần có trách nhiệm trong việc "Khai dân trí, chấn nhân tâm". Đó là
đòi hỏi cấp thiết trong giai đoạn hiện nay, vì Người coi "giặc dốt" cũng là bạn đồng hành
của giặc ngoại xâm. Khi miền Bắc Việt Nam hoàn toàn giải phóng và bước sang giai đoạn
quá độ lên chủ nghĩa xã hội còn miền Nam thì tập trung đấu tranh nhằm thực hiện cách

2
mạng dân tộc dân chủ nhân dân và thống nhất Tổ quốc, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tham dự
và chủ trì nhiều đại hội, hội nghị của trí thức Việt Nam để chỉ rõ vị trí, vai trò cùng những
đóng góp, hy sinh lớn lao của tầng lớp trí thức cho sự nghiệp cách mạng của dân tộc.

1.2. Trí thức - Nguồn sống của cách mạng, cốt lõi của sự phát triển toàn
dân
Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: "Những người trí thức tham gia cách mạng,
tham gia kháng chiến rất quý báu cho Đảng. Không có những người đó thì công việc cách
mạng khó khăn thêm nhiều"[4]. Người dẫn lại lời khuyên của V.I. Lê-nin rằng: "Chỉ có
những người cách mạng chân chính mới có thể thâu thái được những điều hiểu biết quý
báu của các đời trước để lại" [5]; và bản thân Người cũng không chỉ tiếp thu những điều
hiểu biết quý giá của đời trước để lại, mà còn bổ sung nhiều tư tưởng có giá trị to lớn để
bồi dưỡng lực lượng trí thức phục vụ cách mạng Việt Nam.
Nhiều trí thức đã có nhiều đóng góp to lớn cho sự nghiệp cách mạng của dân tộc
Việt Nam, cống hiến cả cuộc đời không chỉ sức lực, trí tuệ mà còn cho sự nghiệp cách
mạng của Đảng và Nhà nước. Nhờ đó, Đảng đã lãnh đạo cả nước tiến hành thắng lợi vĩ
đại cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân và xây dựng chính quyền mới ngày càng tốt
hơn.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đề cao vai trò của trí thức và luôn tìm mọi cách phát huy tối
đa sức mạnh của đội ngũ trí thức để góp phần vào thành công chung của sự nghiệp cách
mạng nước nhà. Những quan điểm của Người về vai trò của trí thức yêu nước đã có tác
động to lớn trong việc động viên sức lực, trí tuệ của các dân tộc, góp phần quan trọng vào
thắng lợi của cách mạng nước nhà và cách mạng xã hội chủ nghĩa. Đồng thời, giúp đội
ngũ trí thức nhận thức rõ vị trí, khả năng cách mạng, tinh thần cống hiến hết mình vì
nước, vì dân.

1.3. Trí thức - lực lượng lao động sáng tạo đặc biệt quan trọng trong công
cuộc đổi mới đất nước
Trong công cuộc đổi mới đất nước, Đảng Cộng sản Việt Nam nhấn mạnh “Trí thức
Việt Nam là lực lượng lao động sáng tạo đặc biệt quan trọng trong tiến trình đẩy mạnh
công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế, xây dựng kinh tế tri thức,
phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc. Xây dựng đội ngũ trí thức vững
mạnh là trực tiếp nâng tầm trí tuệ của dân tộc, sức mạnh của đất nước, nâng cao năng
lực lãnh đạo của Đảng và chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị. Đầu tư xây dựng
đội ngũ trí thức là đầu tư cho phát triển bền vững” [6+1] .

3
Thực tiễn đấu tranh cách mạng và xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam trong
hơn nửa thế kỷ qua đã chứng minh rằng, muốn cách mạng thành công, đất nước phát triển
nhanh và bền vững cần có đường lối lãnh đạo đúng đắn của Đảng Cộng sản Việt Nam và
chính sách, pháp luật của Nhà nước phù hợp với từng giai đoạn phát triển. Trong giai
đoạn vừa qua, các kết quả nghiên cứu của trí thức khoa học xã hội và nhân văn đã góp
phần làm cơ sở khoa học xây dựng các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và
Nhà nước về đổi mới quản lý, phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH), đảm bảo an ninh - quốc
phòng; xác định rõ yêu cầu, nội dung, phương thức bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền
quốc gia gắn với những sự kiện đang diễn ra ở lãnh thổ, lãnh hải và vùng trời; xây dựng
thế trận an ninh nhân dân và nền quốc phòng toàn dân trong tình hình mới.
Những thành tựu trong nghiên cứu, điều tra điều kiện tự nhiên, tài nguyên thiên
nhiên và môi trường đã góp phần tạo luận cứ cho việc xây dựng chiến lược và quy hoạch
phát triển KT-XH. Ở một số lĩnh vực nghiên cứu cơ bản về khoa học tự nhiên đã xây
dựng được một đội ngũ cán bộ khoa học có khả năng tiếp cận trình độ hiện đại trên thế
giới. Hoạt động của đội ngũ trí thức khoa học công nghệ Việt Nam ngày càng được mở
rộng và có những đóng góp tích cực, rất nhiều giáo sư người Việt đang công tác và giảng
dạy tại các nước phát triển.

1.4. Đánh giá vấn đề


Việc sử dụng công nghệ mới đã góp phần chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông nghiệp,
nông thôn, nâng cao giá trị sản xuất và đưa nước ta vào nhóm các nước xuất khẩu gạo, cà
phê, hạt tiêu, hạt điều hàng đầu thế giới. Trong đó, tiến bộ công nghệ đóng góp khoảng
30-40% vào tăng trưởng nông nghiệp, tùy theo vùng. Đồng thời nhận thấy khâu chọn tạo
và sản xuất giống mới thay thế giống nhập nội là khâu quan trọng nhất. Trong khi 70%
giống cây trồng vật nuôi phải nhập khẩu thì hiện nay chỉ còn dưới 30%. Năm 2021, Việt
Nam vươn lên là một trong những quốc gia dẫn đầu về xuất khẩu nông lâm thủy sản, với
giá trị xuất khẩu đạt 48,6 tỷ USD, tăng 14,9% so với năm 2020, với kim ngạch xuất khẩu
6 mặt hàng vượt 3 tỷ USD. Thặng dư thương mại toàn ngành 6,44 tỷ USD [7].
Hưởng ứng việc thay thế hàng ngoại nhập với giá cạnh tranh, các kỹ sư Việt Nam
đã thiết kế, chế tạo thành công nhiều loại sản phẩm, thiết bị đáp ứng nhu cầu phát triển
kinh tế - xã hội, góp phần giúp nâng cao tỷ lệ nội địa hóa thiết bị, ít nhập khẩu hơn. Ngoài
ra, đội ngũ trí thức trong các viện nghiên cứu, tập đoàn, hãng cơ khí có thể làm tổng thầu
cho những dự án có sự tác động kinh tế lên đến hàng tỷ USD.
Những thành tựu nổi bật trong y học là do thành tựu nghiên cứu khoa học của đội
ngũ trí thức, thúc đẩy ngành y phát triển, đóng góp to lớn vào sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc

4
sức khỏe toàn dân. Vai trò và vị thế của ngành y Việt Nam đã được củng cố trên nhiều
lĩnh vực như ghép tạng, công nghệ tế bào gốc, y học hạt nhân, nội soi can thiệp, tiến kịp
các nước trong khu vực và trên thế giới. X quang can thiệp, hỗ trợ sinh sản, an toàn truyền
máu, hồi sức cấp cứu, vắc xin và sinh phẩm.
Trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, đội ngũ trí thức tích cực tham gia bảo tồn, gìn
giữ và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống đậm đà bản sắc dân tộc đồng thời tiếp thu
có chọn lọc tinh hoa văn minh nhân loại. Văn học và nghệ thuật đã phát triển và cố gắng
phản ánh cuộc sống một cách trung thực. Trước hết, những khía cạnh mới của văn học
nghệ thuật Việt Nam đương đại đã xuất hiện. Cũng có hiện tượng lôi cuốn công chúng, có
tác phẩm hút người đọc, gây tranh cãi ý kiến ​của giới nghiên cứu, phê bình…; nhiều tác
phẩm của tác giả người Việt Nam được xuất bản ở nước ngoài (Nguyễn Nhật Ánh – Tôi
thấy hoa vàng trên cỏ xanh; tại Nhật Bản, Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài; hơn 40 quốc
gia trên toàn thế giới, dưới bản tiếng Anh của dịch giả Đặng Thế Bính vào năm 1940) [8].
Trong lĩnh vực quốc phòng – an ninh, đội ngũ trí thức là lực lượng nòng cốt tham
gia xây dựng lực lượng vũ trang chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại và tiến thẳng
hiện đại trên nhiều lĩnh vực. Trực tiếp đấu tranh với tội phạm và giữ gìn trật tự an toàn.
Trên lĩnh vực khoa học và nghệ thuật quân sự, đội ngũ trí thức đã tập trung nghiên cứu dự
báo đối tượng tác chiến; dự báo các hình thái chiến tranh và đối sách của ta. Kỹ thuật tác
chiến bảo vệ biển, đảo trước các cuộc tấn công đường không. Hoàn thiện lý luận tổ chức
xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. Tổ chức xây dựng
căn cứ hậu cần chiến lược. Xây dựng tiềm lực quốc phòng ở các khu vực quan trọng.
Trong lĩnh vực y dược quân sự, đã nghiên cứu và ứng dụng các cơ số bảo đảm cho
sẵn sàng chiến đấu, bơm tiêm tự tiêm, áo phao cá nhân, cáng gấp phục vụ bộ đội Trường
Sa…; trong cấp cứu điều trị bỏng đã phát triển chuyên sâu có phần vượt trội hơn các bệnh
viện dân y, tương đương với trình độ các nước có nền y học tiên tiến trong khu vực.
Trong lĩnh vực khoa học kỹ thuật và công nghệ quân sự đã tập trung nghiên cứu,
thiết kế chế tạo, cải tiến hiện đại hóa các loại vũ khí, khí tài, nâng cao uy lực, độ chính
xác, khả năng cơ động, phù hợp với điều kiện môi trường và địa bàn tác chiến đặc thù.
Đội ngũ trí thức công an nhân dân đã tập trung nghiên cứu những vấn đề phức tạp
và mới do thực tiễn đặt ra như: an ninh phi truyền thống, chiến tranh mạng, tội phạm phi
truyền thống, tội phạm xuyên quốc gia, tội phạm công nghệ cao.

1.5. Giải pháp phát triển đội ngũ trí thức


Tư tưởng Hồ Chí Minh về trí thức đã bổ sung những giá trị to lớn vào kho tàng lý
luận của Chủ nghĩa Mác Lê-nin. Những quan điểm của Người về vị trí, vai trò, tầm quan

5
trọng của người trí thức, đặc biệt là tư tưởng về tổ chức xây dựng một đội ngũ trí thức lớn
mạnh tham gia khối liên minh công nhân - nông dân - trí thức là sự đóng góp lớn vào lý
luận về cách mạng vô sản và nền công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa, đòi hỏi đội ngũ trí thức phải vừa có đức, vừa có tài,
đáp ứng được yêu cầu xây dựng và phát triển đất nước. Đảng ta ngày càng quan tâm đến
xây dựng đội ngũ trí thức, đánh giá cao vai trò của đội ngũ trí thức trong công cuộc xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc. Nghị quyết số 27-NQ/TW, ngày 06/8/2008 của Hội nghị Trung
ương 7 khóa X, “Về xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước”, liệt kê 5 thách thức và giải pháp xây dựng đội ngũ trí thức nhiệm
kỳ này. Thực hiện chính sách, đãi ngộ tôn vinh trí thức. Tạo chuyển biến căn bản trong
công tác đào tạo và phát huy trí thức. Tuân thủ trách nhiệm và củng cố, nâng cao chất
lượng hoạt động của các tổ chức trí thức, nâng cao chất lượng lãnh đạo đảng của đội ngũ
trí thức.
Đại hội XII của Đảng cũng đã khẳng định: “Xây dựng đội ngũ trí thức ngày càng
lớn mạnh, có chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước. Tôn trọng và phát huy
tự do tư tưởng trong hoạt động nghiên cứu, sáng tạo. Trọng dụng trí thức trên cơ sở đánh
giá đúng phẩm chất, năng lực và kết quả cống hiến. Bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, đãi ngộ
và tôn vinh xứng đáng những cống hiến của trí thức. Có cơ chế, chính sách đặc biệt để
thu hút nhân tài của đất nước. Coi trọng vai trò tư vấn, phản biện, giám định xã hội của
các cơ quan nghiên cứu khoa học trong việc hoạch định đường lối, chủ trương của Đảng,
chính sách, pháp luật của Nhà nước và các dự án phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội”
Đại hội XIII của Đảng đặc biệt quan tâm đến xây dựng đội ngũ trí thức và thu hút
nhân tài. Văn kiện Đại hội XIII chỉ rõ: “Xây dựng đội ngũ trí thức ngày càng lớn mạnh,
có chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong tình hình mới. Có cơ chế
phát huy dân chủ, tự do sáng tạo và đề cao đạo đức, trách nhiệm trong nghiên cứu khoa
học. Ưu tiên đầu tư phát triển hạ tầng, môi trường làm việc, nghiên cứu, đổi mới sáng tạo
của trí thức. Trọng dụng, đãi ngộ thỏa đáng đối với nhân tài, các nhà KHCN Việt Nam có
trình độ chuyên môn cao ở trong nước và nước ngoài, nhất là các nhà khoa học đầu
ngành, nhà khoa học có khả năng chủ trì các nhiệm vụ KHCN đặc biệt quan trọng. Thật
sự tôn trọng, tạo điều kiện nâng cao hiệu quả hoạt động tư vấn, phản biện của chuyên
gia, đội ngũ trí thức”
Thực tế cho thấy, sau gần 15 năm thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TW, ngày
06/8/2008, đội ngũ trí thức Việt Nam có bước phát triển lớn về quy mô, chất lượng và có
mặt ở tất cả các lĩnh vực đời sống, KT-XH.

6
Những năm qua, đội ngũ trí thức trực tiếp tham mưu, góp ý, phản biện vào những
quyết sách lớn của Đảng và Nhà nước. Trong xây dựng và hoàn thiện chủ trương, đường
lối, chính sách, hoạch định các chiến lược phát triển KT-XH của Đảng và chính quyền các
cấp từ Trung ương đến cơ sở đều có sự đóng góp tích cực của đội ngũ trí thức. Tuy nhiên,
so với yêu cầu phát triển của đất nước, sự phát triển của đội ngũ trí thức Việt Nam còn
gặp nhiều hạn chế.
Việt Nam thiếu các nhà điều hành cấp cao, các chuyên gia có trình độ, các học giả
tâm huyết với công việc và các quan chức chính phủ các cấp giỏi chuyên môn và có khả
năng đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của ngành, đồng thời đề cao đạo đức trong quá tình
thi hành công vụ. Cơ chế, chính sách đãi ngộ đối với trí thức còn chưa đúng trọng tâm,
lương thấp, chế độ đãi ngộ chưa thực sự phản ánh nhu cầu của cuộc sống hiện đại. Cơ chế
tuyển dụng, đãi ngộ và thu hút nhân tài của Việt Nam còn nhiều hạn chế và bất cập.
Đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước đối với đội ngũ trí thức còn thiếu đồng bộ,
chưa phù hợp với nhu cầu thực tế.
Do những hạn chế trên, sự đóng góp của đội ngũ trí thức vào nền kinh tế - xã hội
của đất nước còn khiêm tốn, chưa tương xứng với tiềm năng và giá trị to lớn của dân tộc
Việt Nam. Chúng ta rất cần những trí thức vĩ đại và những chuyên gia hàng đầu, những
người có thể thực hiện những công việc và dự án có giá trị để đời. Ngoài ra, lực lượng nữ
trí thức, trí thức hoạt động ở vùng sâu, vùng xa chỉ chiếm một tỷ lệ tương đối nhỏ trong
các công ty. Công tác nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ trong các viện
nghiên cứu, trường đại học còn nhiều khó khăn, hạn chế. Một bộ phận trí thức Việt Nam
còn hạn chế về tự do sáng tạo, còn e dè trước những vấn đề phát triển đất nước phải giải
quyết.
Trước những yêu cầu và thách thức mới của thời đại công nghiệp hóa, hiện đại hóa
ở Việt Nam, đội ngũ trí thức Việt Nam sẽ giữ vai trò chủ đạo trong nghiên cứu, ứng dụng
tiến bộ khoa học và công nghệ, tiếp thu công nghệ. Tiếp thu và chuyển nhượng công nghệ
ở nhiều vùng. Để tiếp tục xây dựng, phát triển đội ngũ này, đóng góp vào sự nghiệp đổi
mới, cần chủ yếu tập trung vào mục tiêu 2030 đến năm 2045, vì tầm nhìn Việt Nam giàu
mạnh. Đại hội Đảng lần thứ 13 tập trung vào nội dung và giải pháp cốt lõi như sau:
- Đổi mới và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với việc xây dựng và phát triển
đội ngũ trí thức, tăng cường thể chế hóa cơ chế, chính sách để phát huy hiệu quả
năng lực sáng tạo của đội ngũ trí thức.
- Nâng cao nhận thức chính trị và bảo vệ vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trí thức đối
với đất nước.

7
- Thay đổi nhận thức của các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và đoàn
thể các cấp về vai trò, vị trí, tầm quan trọng của đội ngũ trí thức đối với sự phát
triển bền vững, bảo đảm quốc phòng, an ninh quốc gia.
- Tổ chức các cuộc họp thường xuyên, cộng tác, lắng nghe ý kiến ​của đội ngũ trí
thức và tương tác với trí thức về các vấn đề kinh tế xã hội quan trọng của địa
phương, đơn vị.
- Tạo môi trường làm việc thực sự phát huy dân chủ, khuyến khích đội ngũ trí thức
chủ động tự do nghiên cứu, sáng tạo. Công bằng trong hoạt động khoa học, nghiên
cứu, sáng tạo và ứng dụng khoa học…
- Sớm xây dựng, ban hành Chiến lược quốc gia về phát triển đội ngũ trí thức đến
năm 2030, tầm nhìn năm 2045. Trên cơ sở tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết
số 27-NQ/TW, ngày 06/8/2008 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X về
“Xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước”, xác
định rõ nghĩa của khái niệm “trí thức” trong bối cảnh mới. Xây dựng tiêu chí phân
loại “trí thức” theo ngành, lĩnh vực để có hướng dẫn phù hợp. coi việc đào tạo đội
ngũ “trí thức” đầu ngành là cấp thiết và quan trọng như việc triển khai đội ngũ cán
bộ cấp chiến lược của Đảng.
- Xây dựng Chiến lược Quốc gia về phát triển đội ngũ trí thức dựa trên yêu cầu của
từng ngành, từng lĩnh vực, địa phương phù hợp với Chiến lược phát triển KT-XH
của đất nước trong giai đoạn phát triển mới; chú trọng đến những ngành, lĩnh vực
đang thiếu, mất cân đối, bất hợp lý về cơ cấu; ưu tiên phát triển đội ngũ trí thức
người dân tộc thiểu số, trí thức nữ. Tiếp tục thực hiện tốt việc đưa cán bộ, công
chức, nhà khoa học trẻ, sinh viên có đạo đức, triển vọng được giải thưởng quốc tế
đi đào tạo ở nước ngoài.
- Tăng cường sinh hoạt tư tưởng đối với trí thức, đặc biệt là trí thức trẻ, sinh viên;
nâng cao ý thức chính trị và trách nhiệm, phát huy vai trò tiên phong và dẫn dắt
quần chúng của đội ngũ trí thức trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
- Tạo cơ hội để trí thức tự nguyện đi đầu trong việc truyền bá những tri thức tiến bộ
trong cộng đồng, áp dụng có hiệu quả những tiến bộ đó vào sản xuất và đời sống,
góp phần thiết thực nâng cao dân trí.

Có cơ chế, chính sách huy động trí thức, đặc biệt là trí thức đầu ngành, trực tiếp
chăm lo và thực hiện việc bồi dưỡng, đào tạo đội ngũ kế cận. Đổi mới nội dung học tập
chính trị, tư tưởng với các hình thức phù hợp và đa dạng; tăng cường rèn luyện, phấn đấu,
bồi đắp, phát huy những phẩm chất tốt đẹp như lòng yêu nước, tính tích cực xã hội, tính

8
nhân văn, đạo đức và lối sống lành mạnh nhằm nâng cao trách nhiệm của đội ngũ trí thức.
Bản thân đội ngũ trí thức cần nâng cao trách nhiệm, nghĩa vụ và đạo đức nghề nghiệp.
Không ngừng học hỏi, tìm tòi, trau dồi chuyên môn nghiệp vụ, có chí khí và hoài bão,
đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Khắc phục hiện
tượng suy thoái tư tưởng chính trị trong một bộ phận trí thức hiện nay.

C. KẾT LUẬN
2. VAI TRÒ, TRÁCH NHIỆM CỦA SINH VIÊN TRONG THỜI KÌ
CÔNG NGHIỆP HÓA, HIỆN ĐẠI HÓA ĐẤT NƯỚC
2.1. Nghĩa vụ của sinh viên
Cần phải tích cực học tập, nâng cao trình độ lý luận chính trị, bồi đắp tư tưởng
cách mạng trong sáng. Phải có lập trường tư tưởng vững vàng, có lòng yêu nước, có niềm
tin vào sự lãnh đạo của Đảng và sự nghiệp mới. Tích cực tham gia vào các cuộc đấu tranh
bảo vệ Đảng, Nhà nước, đấu tranh chống tham nhũng, tệ nạn xã hội. Luôn học tập tốt để
nâng cao trình độ văn hóa, chuyên môn, kỹ thuật và tay nghề.
Cần tích cực tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước, Mặt trận tổ quốc Việt Nam và
các đoàn thể nhân dân. Tự nguyện, tự giác tham gia vào các hội của thanh niên, phấn đấu
trở thành đoàn viên, đảng viên xuất sắc
Tham gia các hoạt động về xã hội và môi trường để tạo ra môi trường xanh, sạch,
đẹp.Tích cực tham gia phòng chống ô nhiễm môi trường, suy thoái môi trường và ứng
phó với biến đổi khí hậu toàn cầu.
Cần phải xung kích đi đầu trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm
quốc phòng an ninh. Tích cực tham gia các chương trình, dự án của địa phương; tự
nguyện, tự giác tham gia thực hiện nghĩa vụ quân sự, tham gia các hoạt động bảo vệ Tổ
quốc và giữ gìn an ninh trật tự an toàn xã hội.
Chủ động tham gia vào quá trình hội nhập quốc tế; tham gia giải quyết các vấn đề
toàn cầu; tham gia vào công tác ngoại giao nhân dân để nâng tầm ảnh hưởng của Việt
Nam trên trường quốc tế; chủ động và tham gia có hiệu quả vào giải quyết các vấn đề
toàn cầu như: giữ gìn hòa bình, đẩy lùi nguy cơ chiến tranh, chống khủng bố, bảo vệ môi
trường và ứng phó với biến đổi khí hậu toàn cầu, hạn chế sự bùng nổ dân số, phòng ngừa
và đẩy lùi các dịch bệnh hiểm nghèo…
Cần có sự nỗ lực học tập, sáng tạo ra những sản phẩm hoặc những kỹ thuật có ích
cho đất nước, hay là những cách thức, quy trình tốt nhằm đưa đất nước phát triển khắc
phục những vấn đề xã hội hiện nay.

9
Chủ động ghi dấu ấn với bạn bè quốc tế về những văn hoá, giá trị của Việt Nam,
đưa hình ảnh đất nước đến với những bạn bè quốc tế. [10]

2.2. Liên hệ bản thân


Sinh viên trong thời kỳ công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước có vai trò và
trách nhiệm quan trọng trong việc xây dựng và phát triển quốc gia. Như một sinh viên, tôi
hiểu rõ trách nhiệm và vai trò của mình trong cuộc sống và sự phát triển của đất nước.
Đối với tôi, vai trò học tập và nghiên cứu là một trọng tâm quan trọng. Tôi tin rằng
học tập không chỉ giúp tôi có kiến thức chuyên môn, mà còn là một công cụ quan trọng để
phát triển tư duy logic, phản biện và sáng tạo. Tôi cam kết đặt học tập là ưu tiên hàng đầu
và luôn tìm hiểu sâu về lĩnh vực của mình. Tôi cố gắng áp dụng kiến thức vào thực tế
thông qua các dự án, thực tập và nghiên cứu. Tôi cũng không ngại tự học và tự nghiên
cứu để mở rộng kiến thức và trau dồi kỹ năng của mình.
Bên cạnh việc học tập, tôi hiểu rằng phát triển bản thân là một trách nhiệm quan
trọng. Tôi không chỉ muốn trở thành một người giỏi về chuyên môn, mà còn muốn xây
dựng những phẩm chất tốt như sự tự tin, giao tiếp hiệu quả, khả năng làm việc nhóm và
quản lý thời gian. Tôi hiểu rằng những kỹ năng mềm này sẽ hỗ trợ tôi không chỉ trong
việc học tập, mà còn trong sự nghiệp và cuộc sống sau này. Vì vậy, tôi luôn nỗ lực rèn
luyện kỹ năng mềm thông qua việc tham gia các khóa học, hội thảo, hoạt động ngoại khóa
và các dự án tình nguyện. Tôi cũng luôn tìm cách phát triển bản thân bằng cách đọc sách,
nghe các bài giảng và tìm hiểu về các xu hướng mới trong lĩnh vực của mình.
Ngoài ra, tôi cảm thấy có trách nhiệm đóng góp vào phát triển kinh tế của đất
nước. Tôi hiểu rằng sự phát triển kinh tế là một yếu tố quan trọng để nâng cao đời sống
của người dân và đẩy mạnh sự phát triển chung. Vì vậy, tôi sẵn sàng tham gia vào các dự
án nghiên cứu, khởi nghiệp và phát triển kinh doanh. Tôi muốn đóng góp ý tưởng mới,
sáng tạo công nghệ và tham gia vào quá trình khởi nghiệp để tạo ra giá trị kinh tế và thúc
đẩy sự phát triển bền vững của đất nước. Tôi cũng cảm thấy quan tâm đến việc tìm hiểu
về thị trường lao động và những xu hướng kinh tế mới để có thể định hướng nghề nghiệp
và tận dụng cơ hội tốt nhất cho sự phát triển cá nhân.
Ngoài trách nhiệm về khía cạnh kinh tế, tôi cũng nhận thức rằng sinh viên có trách
nhiệm xã hội. Tôi tin rằng một đất nước phát triển không chỉ cần sự giàu có về kinh tế mà
còn cần một cộng đồng văn hóa, xanh và sạch đẹp. Vì vậy, tôi muốn tham gia vào các
hoạt động tình nguyện và cống hiến thời gian và năng lượng của mình để giải quyết các
vấn đề xã hội như giáo dục, y tế, môi trường và phát triển cộng đồng. Tôi muốn tham gia

10
vào các chiến dịch tuyên truyền và đóng góp vào việc xây dựng một cộng đồng tốt đẹp,
nơi mọi người có cơ hội tốt hơn và có một môi trường sống tốt hơn.
Cuối cùng, tôi tin rằng mình có khả năng trở thành một lãnh đạo tương lai. Tôi
không chỉ muốn tự phát triển bản thân mà còn muốn truyền cảm hứng và tạo động lực cho
cộng đồng xung quanh. Tôi sẵn sàng tham gia vào các tổ chức sinh viên, đứng đầu các
nhóm nghiên cứu và hoạt động để đóng góp vào sự phát triển của đất nước. Tôi mong
muốn xây dựng một cộng đồng sinh viên năng động, tư duy sáng tạo và có trách nhiệm xã
hội.
Tổng kết lại, vai trò và trách nhiệm của sinh viên trong thời kỳ công nghiệp hóa và
hiện đại hóa đất nước là vô cùng quan trọng. Với trách nhiệm học tập, phát triển bản thân,
đóng góp vào phát triển kinh tế, góp phần xã hội và khát vọng trở thành lãnh đạo tương
lai, tôi cam kết làm việc chăm chỉ và đóng góp tối đa của mình để xây dựng và phát triển
đất nước. Tôi hy vọng rằng tôi có thể truyền cảm hứng và góp phần vào sự phát triển bền
vững và tiến bộ của quốc gia và cộng đồng.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, t. 10, tr.
376.
[2] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, t. 3, tr. 3.
[3] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, t. 7, tr. 72.
[4] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, t. 5, tr. 275.
[5] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, t. 6, tr. 357.
[6] Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung
ương khóa X, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2008, tr.80-81.

Vị trí, vai trò của đội ngũ trí thức trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc
Ngày truy cập: 09/06/2023
[7] Năm 2021: lâm sản 15,96 tỷ USD, tăng 20,7%; thủy sản trên 8,89 tỷ USD, tăng
5,6%; chăn nuôi 434 triệu USD, tăng 2,1%; 10 nhóm mặt hàng có kim ngạch xuất
khẩu trên 1 tỷ USD (thêm 1 mặt hàng là thức ăn gia súc và nguyên liệu), trong đó
có 6 mặt hàng có kim ngạch trên 3 tỷ USD (gỗ và sản phẩm gỗ đạt trên 14,81 tỷ
USD; tôm trên 3,85 tỷ USD; rau quả trên 3,52 tỷ USD; hạt điều 3,66 tỷ USD; gạo
trên 3,27 tỷ USD; cao su trên 3,31 tỷ USD).
11
[8]: Tổng công ty Lắp máy Việt Nam (LILAMA) đã làm tổng thầu EPC các công trình
điện lớn như: Nhà máy Điện khí hỗn hợp Cà Mau I, Cà Mau II; Nhà máy Điện khí
hỗn hợp Nhơn Trạch I, Nhơn Trạch II; tổng thầu Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1;
Nhà máy Nhiệt điện Sông Hậu 1. Tổng công ty Sông Đà đứng đầu tổ hợp liên danh
xây lắp các công trình thủy điện lớn như: Sơn La, Lai Châu; Công ty PV Shipyard
là tổng thầu IPC chế tạo giàn khoan.

[10] Trách nhiệm của thanh niên trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước
Ngày truy cập: 09/06/2023
Vị trí vai trò của trí thức trong quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa theo
quan điểm của Đại hội Đảng lần thứ XI PGS,TS. Nguyễn Khánh Bật - Học viện
CT-HCQG Hồ Chí Minh | Tư liệu văn kiện Đảng
Ngày truy cập: 11/06/2023
Vai trò của đội ngũ trí thức trong công nghiệp hóa, hiện đại hóa - vhnt.org.vn
Ngày truy cập: 12/06/2023
Trí thức Việt Nam với sự nghiệp đổi mới và phát triển đất nước trong bối cảnh chuyển
đổi số - Media story - Tạp chí Cộng sản
Ngày truy cập: 12/06/2023
.....................................................................................................................................

12

You might also like