Клеточни органели

1. Поделба на клеточни органели

 Органелите според структурна организација се поделени на:

1 Органели со мембрански структури
А) со двојна мембрана- митохондрии и пластиди
Б) се единечна мембрана- ендоплазматичен ретикулум, Голџиев апарат,
сферозоми, лизозоми, микротела и др.
2 Органели со немембрански структури
- рибозоми, центриоли, микротубули и микрофиламенти.

 Органели според застапеност во клетки се поделени на:

А) универзални- ги има во сите клетки, како што се ендоплазматичен ретикулум,
рибозоми, митохондрии, Голџиев апарат и др.
Б) специфични- ги има само во одреден клетки, како што се трепки, камшичиња и
др.

2 Ендоплазматичен ретукулум (страна 43, 44)

1) Градба на Ер
2) Видови на Ер
3) Функција на Ер

3 Рибозоми ( страна 44)

1) Градба
2) Функција
4 Голџиев систем (страна 45)
1) Градба
2) Функција

5 Лизозоми
1 Градба
- Меурчиња обвиткани со единечна мембрана, исполнети со хидролитички
ензими. Се одделувааат од Гоџиев апарат.
2 Функција
-со хидролитичките ензими ги разградат сите видови високомолекулски органски
материи: протеини , нуклеински киселини, јаглехидрати и липиди, но и самите
органели на клетката кои се остарени и неможат да продолжат да ја извршуваат
својата функција.
6 Митохондрии ( страна 49,50,51)
1) Градба
2) Функција

7. Микротубули
1 Градба
- долги тенки цевчиња чиј ѕид е изграден од глобуларни(топчести) молекули на
протеинот тубулин.
2 Функција
- Градат внатрешен скелет на клетка
- Ги градат центриолите, трепките, камшичињата
- Ги движат хромозомите, митохондриите

8 Центриоли- само за животинска клетка

1 Градба
- од микротубули
2 Функција
-учествуваат во создавањето на делбеното вретено при делба на јадро