You are on page 1of 4

FILIPINO SA PILING LARANG-AKADEMIK

ANYO NG PAGSULAT
1. MABISA 1. PAGSASALAYSAY (NARRATIVE)
Nagiging epektibo ang sulatin kapag ito ay may balidong datos
ang manunulat ay nagsasalaysay ng kwento.
2. MAPANURI
Dahil iba-iba ang interes ng tao
2. PAGLALAHAD (EXPOSITORY)
3. MASINOP
Dapat hindi public kasi may mga pribadong datos layuning magpaliwanag o magbigay ng kaalaman sa mambabasa.

KASANAYANG KOMUNIKATIBO 3. PAGLARAWAN (DESCRIPTIVE)

A. DISKURSO ginagamit ang mga pandama upang mailarawan ang akda sa

naipakikita sa kasanayan at pagpapahayag ng ideya sa loob ng mambabasa.

isang kontekstong pasulat, pasalita, biswal, at birtwal

 DISKURSO = usapan 4. PANGHIHIKAYAT (PERSUASIVE)

 DISKORSAL = may kaalaman na nakukuha nagpapahayag ng opinyon ang manunulat upang

maimpluwensyahan ang mambabasa.


B. STRATEDYIK

naipapakita sa kaalaman sa angkop, wasto at ISTANDARD NG PAGSULAT


mabisang estratehiya upang magpatuloy ang komunikasyon sa
kabila ng problema o aberya. COHESION - kaisahan

COHERENCE - kaugnayan
C. LINGGWISTIK
ORTOGRAPIYA - tumutukoy sa wastong baybay
naipapakita sa kasanayan sa gramatikal o itstruktural na paggamit
ng mga salita.
ng wika.

DOMAIN
D. SOSYOLINGGWISTIK  PAG-UNAWA SANAPAKINGGAN
 PAG-UNAWA SA BINASA
napapakita sa pamamagitan ng kaalaman sa angkop na gamit ng
 PALINANG NG TALASALITAAN
wika nang naaayon:  PANONOOD
 SINO ang kausap/ pinag-uusapan  PAGSASALITA
 SAAN  PAGSULAT
 PAANO  WIKA AT GRAMATIK
 KAILAN  ESTRATEHIYA SA PAG-AARAL

URI NG PAG-SULAT

1. JOURNALISTIC
Paraan na ginagamit sa pag-sulat ng balita.

2. MALIKHAIN
pagsulat na ginagamitan ng mga tayutay, at mga pampanitikang
salita.

3. AKADEMIK
pagsulat na ginagamit sa akademya upang bigyang kahulugan
ang mga intelekwal na lawak na isang disiplina.

4. REFRENSYAL
nagpapakita ng mga batis, o pinanggalingan ng mga
impormasyon.

5. TEKNIKAL
gumagamit ng mga teknikal na terminolohiya na karaniwang
pumapaksa sa komersyo o empleyo, o larang ng agham, at
teknolohiya.
FILIPINO SA PILING LARANG-AKADEMIK DI AKADMEIKO
LESSON 2 LAYUNIN:
Magbigay ng sariling opinion.
KAHULUGAN: AKADEMIYA
 akademiko PARAAN O BATAYAN NG DATOS:
 di-akademiko Sariling karanasan, pamilya, at komunidad

PRANSES- académié AWDYENS:


LATIN- academia Iba' t- ibang publiko
GRIYEGO- academeia
ORGANISASYON NG IDEYA:
AKADEMYA Hindi malinaw ang estruktura at hindi magkakaugnay ang ideya
na na isang institusyon ng kinikilala at respetadong mga iskolar,
artista, at siyentista na ang layunin ay isulong, paunlarin, PANANAW:
palalimin, at palawakin ang kaalaman at kasanayang pangkaisipan  Subhetibo 2nd POV
upang mapanatili ang mataas na pamantayan ng partikular na  Sariling opinion
larangan.
HALIMBAWANG GAWAIN:
AKADEMIKO panonood ng pelikula o video upang maaliw o magpalipas-oras
Tumutukoy ito o may kaugnayan sa edukasyon, iskolarsyip, pakikipag-usap sa sinuman ukol sa paksang di-akademiko
institusyon, o larangan ng pag- aaral na nagbibigay-tuon sa pagsulat sa isang kaibigan pakikinig sa radyo, pagbasa ng komiks,
pagbasa, pagsulat, at pag-aaral, kaiba sa praktikal o teknikal na magasin, o diyaryo
Gawain.
TEORYANG PANGKOMUNIKASYON NI CUMMINS (1979)
EUROPEO – Academic/akademiko
PRANSES- academique BASIC INTERPERSONAL COMMUNICATION SKILLS
MEDIEVAL LATIN- academicus ang kasanayang di-akademiko ordinaryo, pang-araw-araw. Ito ay
batay sa mga usapan, praktikal, personal, at impormal na mga
MAHAHALAGANG KONSEPTO NG AKADEMIKONG PAGSULAT Gawain.

KAREN GOCSIK (2004) COGNITIVE ACADEMIC LANGUAGE PROFICIENCY


 Ginagawa ng mga iskolar at para sa mga iskolar. naman ang kasanayang akademiko, pang-eskuwelahan,
 Nakalaan sa mga paksa at mga tanong na pinag-uusapan ng pangkolehiyo. Ito ay pormal at
o interesante sa akademikong komunidad. Nararapat na intelektuwal.
maglahad ng importanteng argumento.
KATANGIAN: KOMPREHENSIBONG PAKSA
GELHI ANN REYES  Batay ito sa interes ng manunulat. Kung ang pagsulat naman
 May sinusunod na istilo at partikular na ayos. ay itinakdag ipagawa, madalas nakabatay ang paksa sa isyung
 Naglalayong pataasin ang antas at kalidad ng kaalaman ng napapanahon na may kaugnayan sa mga usaping panlipunan
mga mag-aaral batay sa aspektong pangkabuhayan, pampolitika,
pangkultura, at iba pa.
AKADEMIKO  MAHALAGA, ang gamapanin ng paksa sa KABUUAN ng
LAYUNIN: akademikong sulatin. Sa paksa mag-uumpisa ang
Magbigay ng ideya at impormasyon pagpaplano upang maisakatuparan ang makabuluhang
akademikong sulatin.
PARAAN O BATAYAN NG DATOS:
Obserbasyon, pananaliksik, pagbabasa GABAY NA BALANGKAS
1. balangkas na talata
AWDYENS: 2. balangkas na pangungusap
Iskolar, mag-aaral, guro (akademikong komunidad) 3. balangkas na paksa

ORGANISASYON NG IDEYA: HALAGA NG DATOS


- Planado ang ideya Nakasalalay ang tagumpay ng akademikong sulatin sa datos.
- May pagkakasunod-sunod ang estruktura ng mga pahayag Maituturing na pinakamahalagang yunit ng pananaliksik ang
Magkakaugnayang mga ideya datos ng anumang akda. Kung walang datos, walang isusulat,
susuriin o sasaliksikin.
PANANAW:
Obhetibo, bagay, ideya, facts Nasa pangatlong panauhan ang PRIMARYANG SANGGUNIAN
pagkakasulat Hindi direktang tumutukoy sa tao at damdamin 1. Talaarawan
2. Pakikipanayam
HALIMBAWANG GAWAIN: 3. Liham
- pagbasa ng ginagamit na teksto sa klase 4. Orihinal na gawang sining
- pakikinig ng lektyur panonood ng video o dokumentaryo 5. Orihinal na larawan
pagsasalita at pakikipagdiskurso sa loob ng klase o isang 6. Orihinal na pananaliksik
simposyum 7. Mga isinusulat na panitikan
- pagsulat ng sulatin o pananaliksik
GABAY BILANG HULWARAN KUNG PAANO ANG ANGKOP NA
SEKONDARYANG SANGGUNIAN PARAAN NG AKADEMIKONG SULATIN.
1. Aklat
2. Palabas 1. PAGPAPALIWANAG O DEPINISYON
3. Manuskrito 2. PAGTATALA O ENUMERASYON
4. Pahayag ng isang tao 3. PAGSUSUNOD-SUNOD
5. Buod ng anumang akda 4. PAGHAHAMBING AT PAGKOKONTRAST
5. SANHI AT BUNGA
EPEKTIBONG PAGSUSURI 6. SULIRANIN AT SOLUSVON
lohikal ang dapat na gawing pagsusuri. Hindi makahihikayat ng 7. PAG-UURI-URIO KATEGORASVON
mambabasa ang isang akademikong sulatin kung ang nilalaman 8. PAGPAPAHAYAG NG SALOOBIN, OPINYON AT SUHESTIYON
nito ay nakabatay lamang sa PANSARILING PANANAW ng sumulat. 9. PAGHIHINUHA
Ang pagsusuri ay nakabatay sa UGAT O SANHI NG SULIRANIN at 10. PAGBUONG LAGOM, KONLUSYONAT REKOMENDASYON
nagpapakita ng angkop na bunga kaugnay ng implikasyon nito sa
iniikutang paksa. YUGTO SA PAGBUO NG AKADEMIKONG SULATIN
BAGO SUMULAT
TUGON NG KONKLUSON Sandigan bago sumulat ang dating kaalaman at Karanasanng
 Taglay nito ang pangkalahatang isang indibidwal na Subuo ng akademikong sulatin. Mas
paliwanag sa nais na maipahayag ng yumayaman ang dating Kaalaman at Karanasan mula sa
akademikong sulatin pagbabasa, panorood, at pakiking. Kasama rin ang Kahusayan sa
 Makikita rin ang kasagutan sa mga itinatampok na pagmamasid at pakikisalamula sa iba't ibang tao Bilang Kuhanan
katanungan sa isinusulat na pag-aaral. ng impormasyong ipapahayag. Bahagi ng unang yugto ang
 Huwag magpasok ng bagong material pagbabalik-tanaw at pagkilala sa sarili kung ano ang mga
 Huwag magtapos sa "cliff hanger". maaaring ilagay sa gagawing sulatin.

PAGBUO NG DRAFT
3K: KAHULUGAN, KAIKASAN, AT KATANGIAN BILANG ANY NG SUSI sa pagbuo ng unang draft ang papel at panulat o maaaring
AKADEMIKONG SULATIN gawin na ito sa mismong Komputer. Sa jugtong ito, matiyagang
Masasabing akademiko ang isang sulatin kung ito ay nakabatay sa inisa-isa ang mga Konsepto na milalaman ng akademikong sulatin.
isang tiyak na disiplina o larangan na maaaring interdisiplinari(2) Mula sa binalangkas na konsepto na maaaring papaksa o
o multidisiplinari (3+) mula sa disiplinang siyentipiko, pilosopikal, pangungusap, magiging gabay ito upang pagyamanin ang
agham at humanistiko. nililinang na akademikong sulatin. Bukas ang unang draft sa
pagbabago upang lalong mpabuti ang akademikong sulatin.
HUMANIDADES
 WIKA PAKSA- Makina ng akadmeikong sulatin
 LITERATURA
 PILOSOPIYA AT TEOLOHIYA
 ARKITEKTURA
 TEATRO PAG-E-EDIT AT PAGREREBISA
 SINING Sa yugtong ito, inaayos ang unang draft. Iniwawasto ang mga
 SAYAW AT MUSIKA kamalian tulad ng baybay, bantas at mismong ang nilalaman ng
akademikong sulatin. Sa yugto ng pag-e-edit, may tiyak na simbolo
AGHAM PANLIPUNAN upang ituwid ang mga nakitang mali. Mainam na hindi lamang
 KASAYSAYAN sarili ang tumingin ng gawa. Bagkus ay bukas-isip na ipasuri ito sa
 SOSYOLOHIYA Kaibigan at Kamag-aral. Mula sa nakitang pagkakamali, ilalapat
 SIKOLOHIYA ang pagrerebvisa upang ayusin, ituwid, at baguhin ang
akademikong sulatin. Ang mirebisang gawain ang magiging
 EKONOMIKS
iKalawang draft ng akademikong sulatin.
 ADMINISTRASYONGPANGANGALAKAL
 ANTROPOLOHIYA
HULI o PINAL NA DRAFT
 HEOGRAPIYA
Kitang-kita ang Kalinisan at kaayusan ng akademikong sulatin.
 AGHAM POLITIKAL
Pulidong isinulat at handang ipasa sa guro at mabasa ng iba upang
 ABOGASYA
ipabatid ang layunin Rung bakit isinulat ang akademikong sulatin.
AGHAM POLITIKAL
PAGLALATHALA о PAGPAPALIMBAG
 MATEMATIKA
Ang mataas na uri ng akademikong sulatin ay dapat mailathhala o
 KEMSTRI maipalimbag. Sa yugtong ito, maibabahagi sa mas maraming
 PISIKA mambabasa ang impormasyong nais ipabatid bilang ambag sa
 ASTRONOMIYA produksiyon ng Karunungan. Tiyak na nailathala ang
 INHENYERIYA akademikong sulatin sa pahayagan, magasin, dornal, o aklat dahil
 MEDISINA sa taglay nitong Katangian ng akademikong sulatin.
 AGRIKULTURA
 BOTANIKA HAKBANG TUNGO SA PAGBUO NG AKADEMIKONG SULATIN
Nakabatay ang iba pang hakbang tungo sa pagbuo ng
akademikong sulatin sa kakayahan at istilo ng manunulat. Kagaya
ng unang inilahad, nakapaloob sa yugto bago ang pagsulat ang
pag-iisip, pagpaplano, pananaliksik, at pag-timbento ng mga ideya.
Mula sa magkakaugnay na unang hakbang gagawin ang unang
Garador. Ang unang nagawang draft ay bukas sa pagrerebisa, pag-
aayos, pagbabawas, pagbabago mula sa sarifi at pagbabasa sa iba.

PAGPAPLANO
pagtatakda ng paksa, paraan ng pangangalap ng datos,
pagsusuri, at panahon kung kalian sisimulan at matatapos ang
akademikong sulatin.

PAG-AAYOS
paghahanda ng sarili upang maayos na maisulat ang akademikong
sulatin. Makatutulong ang pagbabalangkas ng paksa sa bahaging
ito.

DRAFTING
panimulang pagsulat o pagmamapa ng mga ideya. Nasa istilo ng
manunulat kung paano lilikhain ang tentatibong.

PAGREREBISA
Mula sa ginawang sariling pagtataya o ng iba ay babaguhin,
aayusin, at paularin ang akademikong sulatin.

PINAL NA PAGBASA AT PAGSULAT


Mula sa ginawang proofreading maisasapnal ang akademikong
sulatin taglay ang tamang wika at nilalaman ng akademikong
sulatin.

PAANO MAKASUSULAT NG AKADEMIKONG SULATIN ANG HINDI


SANAY SA GAWAING ITO?
1. Huwag matakot na sumulat. Lahat ay nag-uumpisa sa
kawalan. Subalit ito ay matututuhan kung handa kang
harapin ang mga kaugnay na hamon.
2. Gawing gabay ang paksa na posibleng ibinigay ng guro o
batay sa sariling interes. Itala ang sailing nalalaman mula
sa ISKEMA o dating alam kaalaman sa anyong patala o
biswal na paraan.
3. Sa ginawang pagtatala, agad na matutukoy ang kulang a
dapat punan sa pamamagitan ng ibayong pagbabasa,
Pagsasaliksik, o paghahanap ng kasagutan.
4. Huwag munang maging partikular sa daloy ng isinusulat
sapagkat maaayos din ito sa panahon mismo ng pagbuo
ng akademikong sulatin.
5. Bukod sa mga teknikal na yugto ng pagbuo ng
akademikong sulatin na tinalakay, hindi dapat
kalimutan ang mga pagpapahalagang dapat
kasangkapin ng manunulat sa lahat ng yugto ng
pagsulat.
6. Kabilang sa pagpapahalaga ang tiyaga, bukas-isip,
pagiging matalino at mapanuri

You might also like