REVIEWER IN PILING LARANGAN

ADEMIKONG PAGSULAT - Obserbasyon, pananaliksik at pagbabasa

 Uri ng akademikong sulatin

 Audience
 Makikilala sa gamit, katangian at layunin - Iskolar, mag-aaral, guro
 Gumagamit ng mataas na gamit ng isip  Organisasyon ng ideya
 Panado ang ideya
 May pagkakasunod-sunod ang
AKADEMIKO estruktura ng pahayag
 Magkaka ugnay ang mga ideya
 Halaw sa salitang Pranses na,
 Pananaw
“ACADEMIQUE” na ang ibig sabihi’y
 Obhetibo
“EDUKASYON” o pinag-aaralan sa loob ng
 Hindi direktang tumutukoy sa
akademiya
damdamin kundi sa mga bagay, ideya,
AKADEMIYA facts
 Nasa pangatlong panauhan
 Halaw sa salitang Pranses na, “ACADEMIE”
na nag ugat sa salitang Griyegong,
“ACADEMICUS” at ipinangalan sa bayaning
DI-AKADEMIKO
griyegong si ‘ACADEMOS’ na ayon kay Plato
ang ibig sabihin ay “HARDIN”  Layunin
 Nalilinang ang mga kasanayan - Magbigay ng sariling opinyon
 Paraan o batayan ng datos
- Sariling karanasan, pamilya, at komunidad
5 P’s SA LARANGANN NG AKADEMIKONG  Audience
PAGSULAT - Ibat-ibang publiko
 Organisasyon ng ideya
 Pagbasa
 Hindi malinaw ang istruktura
 Pakikinig
 Hindi kailangang magkaka ugnay ang
 Pagsasalita ideya
 Panonood  Pananaw
 Pagsulat  Subhetibo
 Sariling opinion, pamilya, komunidad
ang pag tutukoy
AKADEMIKONG PAGSULAT  Nasa una at ikalawang panauhan ang
istilo ng pag sulat
- Analisis, panunuring kritikal, pananaliksik,
eksperimentasyon, ang isinasagawa rito
- Ginagabayan ng etika, pagpapahalaga,
katotohanan, ebidensiya, at balanseng pagsusuri  Pagsulat ang pinakasandigan upang maipahayag
ang iyong saloobin, pananaw, opinyon, ideya at
anumang naiisip
DI-AKADEMIKONG PAGSULAT/GAWAIN
 Inilalapat at isinasakonteksto ng pagsulat ang
- Ginagabayan ng karanasan, kasanayan, at mga impormasyon mula sa sariling kaalaman at
common sense karanasan

 Pangunahing pinagtutuonan ng akademiya ang ABSTRAK

mga gawaing akademiko, ang mga gawaing
labas ditto ay tinatawag na “AKADEMIKO” o
“DI-AKADEMIKO”
AKADEMIKO
 Layunin
- Magbigay ng ideya at impormasyon
 Paraan o batayan ng datos
 Abstrak
- Uri ng lagom
- Ginagamit sa pagsulat ng akademikong papel;
tesis, scientific paper, lektyur at report
- Layunin nitong maipakita ang maikling
paglalahaad ng kabuuan ng isang pag-aaral
- Ginagamit sa akademikong papel na kalimitang
nilalaagay sa mga pananaliksik, pormal at
 teknikal na papel, lektyur, report, at nilalaman
na datos
- Ang katangian nito’y sumusunod sa
siyentipikong pamamaraan ng paglalahad ng
mga nialalaman na datos ng sulatin
 Sintesis/Buod
- Uri ng lagom
- Kalimitang ginagamit sa akdang nasa tekstong
naratibo; kwento, salaysay, nobela, dula,
parabula, talumpati atbp. genre ng panitikan
- Layunin nitong magbigay ng pinaikling bersyon
o buod ng teksto (pinanood, napakinggan,
nakaasulat na akda)
- Ginagamit para ipabatid sa mambabasa ang
kabuuang nialalman ng teksto sa maikling
paraan
- Katangian; naglalaman ng mahalagang ideya, at
mga sumusuportang ideya at datos
 Bionote
- Uri ng lagom sa pagsulat ng personal na profile
ng isang tao
- Ginagamit sa pagsulat ng bio-data o resume
- Layuning magbigay ng makatotohanang
impormasyon ng isang indibidwal tungkol sa
mga nakamit, nagawa bilang isang propesyonal
sa napiling larangan
- Ginagamit na talaan tungkol sa kwalipikasyon
at kredibilidad ng isang tao
- Katangian; maikling deskripsyon sa mga
pagkakakilanlan ng isang manunulat na
matatagpuan sa likod ng pabalat ng
aklat/impormasyon tungkol sa guest speaker
 Panukalang Proyekto
- Uri ng akademikong pagsulat na naglalaman ng
detalyadong deskripsyon
- Naglalayong lumutas ng problema
- Layuning magbigay ng proposal sa proyekto
upang mabigyan resolba ang suliranin
- Ginagamit bilang gabay sa pagpaplano at
pagsasagawa para sa isang establisyemento o
istitusyon
- Katangian; ipakita ang buong detalye sa
gagawing proyekto; badget, proponent,
deskripsyon, bunga
 Adyenda/Agenda
- Pagtatakda ng mga paksang tatalakayin sa
pulong
- Layuning ipabatid ang tatalakaying paksa sa
pagpupulong para sa okaayusan at organisadong
pulong
- Katangian; maikling sulating nagpapabatid ng
laman ng pagpupulong
 Katitikan ng pulong
- Opisyal na tala ng impormasyon at mahalagang
detalye na tinalakay sa pulong
- Layuning magtala o irekord ang mahahalagang
puntong nailahad sa pagpupulong
- Ginagamit sa pagpapaalam ng kasangkot sa
mga pangyayari atgabay sa mga nangyari sa
pagpupulong upang matandaan ang ideyang
napag-usapaan
- Katangian; pagtibayin ang mga nilalaman ng
usapin sa pulong sa pamamagitan ng lagda ng
mga dumalo
 Posisyong papel
- Pagsuporta sa katotohanan ng isang
kontrobersyal na isyu
- Pagbuo ng kaso o usapin para sa isang pananaw
o posisyon
- Layuning maipaglaban kung ano ang
katotohanan. Nagtatakwil ng mga kamalian o
mga kasinungalingang impormasyon
- Karaniwang ginagamit ang sulatin na ito sa
akademya, political, at batas
- Katangian; pormal at organisadong isinusulat
ang pagkakasunod sunod ng ideya
 Talumpati
- Layuning makapagpaliwanag ng isang paksang
nanghihikayat, tumutugon, mangatuwiran, at
magbigay kabatiran sa mambabasa
- Ginagamit sa pagbabahagi ng karanasan
- Katangian; maaring pormal at nakabatay sa uri
ng mga tagapakinig at may malinaw na ayos ng
ideya
 Sanaysay
- Hango sa French word na “ESSAYER”
meaning “SUMUBOK O TANGKILIKIN”
 Francis Bacon
- Isang kasangkapan upang isatinig ang maikling
pagbubulaybulay
 Badayos
 - Katumbas niito ang matalinong kuro at
makatuwirang paghahanap ng kaisipan
 Ayon sa UP Diksiyonaryong Filipino (2010),
ang paglalahad ayisang detalyado at
komprehensibong pagpapaliwanag ng isang
bagay, pook o ideya
REPLEKTIBONG SANAYSAY
 Michael Stratford
- Ito ay may kinalaman sa introspeksyon ng
pagsasanay
 Replektibong sanaysay
- Layuning magbalik tanaw ang may akda at ng
may pagninilay
- Ginagamit upang maipahayag ang reaksyon,
damdamin, at opinion ng may akda sa isang
pangyayari
- Katangian; masining at malikhain ang
pagkakasulat tungkol sa isang kaganapan
MGA HALIMBAWA NG PAKSANG MAARING
GAWAN NG REPLEKTIBONG SANAYSAY
 Librong katatapos lamang basahin.
 Katatapos na proyekto hinggil sa pananaliksik.
 Pagsali sa pansibikong gawain.
 Praktikum sa isang kurso.
 Paglalakbay sa isang tiyak na lugar.
 Isyu ng pagkagumon sa ipinagbabawal na
gamot.
 Isyu sa loob ng bansa.
 Paglutas ng isang mabigat na suliranin.
PAMANTAYAN SA PAGSULAT
1. Magkaroon ng tiyak na paksa o tesis
2. Gumamit ng unang panauhan
3. Mahalagang magtaglay ng patunay o patotoo
batay sa iyong naobserbahan o nabasa
4. Gumamit ng pormal na salita
5. Iayon ang tekstong naglalahad
6. Introduksyon, katawan, at konklusyon
7. Gawing lohikal at organisado
PICTORIAL ESSAY
 Pictorial Essay
- “Photo Essay”
- Anyo ng sining na nagpapahayg ng mga
larawang sinundan ng maiikling
deskripsyon/kapsyon kada larawan
- Kombinasyong ng potograpiya at wika
- Layunin nitong magbigay kabuluhan at
organisadong pagpapahayag ng litrato
- Ginagamit ang litrato para magbigay kulay at
kahulugann sa isang usapin o isyu
- Katangian; maraming litrato ang laman ng
sanaysay kaysa salita
LAKBAY SANAYSAY
 Nonon Carandang
- Tinatawag na “SANAYLAKBAY” dahil
binunuo ng tatlong konsepto:
- SANAYSAY
- SANAY
- LAKBAY
 Lakbay Sanaysay
- “TRAVEL ESSAY/TRAVELOGUE”
- Layuning maitala ang mga nagging karanasan
sa paglalakbay
- Epektibong pormat ng sulatin upang maitala
ang mahahalagang karanasan
- Naglalayong makapag balik tanaw sa
paglalakbay na ginawa ng may akda
- Ginagamit ang karanasan sa paglalakbay na
kanyang isusulat at ibabahagi sa iba
- Katangian; ginagamitan ng tekstong deskriptib
kaysa mga larawan
DAHILAN SA PAGSULAT NG LAKBAY-
SANAYSAY
1. Itaguyod ang isang lugar at kumita sa pagsulat
2. Makalikha ng patnubay para sa posibleng
manlalakbay. 3. Itala ang pansariling kasaysayan sa
paglalakbay tulad ng espiritwalidad pagpapahilom o
kaya'y pagtuklas sa sarili.
4. Maidokumento ang kasaysayan, kultura, heograpiya
ng lugar sa malikhaing pamamaraan
PAMANTAYAN SA LAKBAY SANAYSAY
1.Magkaroon ng kaisipang manlalakbay sa halip na
isang turista
2.Sumulat sa unang panauhang punto de-bista
3.Tukuyin ang pokus ng susulating lakbay-sanaysay
4. Magtala ng mahahalagang detalye at kumuha ng
larawan para sa dokumentasyon habang naglalakbay
5. Ilahad ang realisasyon o mga natutuhan sa ginawang
paglalakbay
6. Gamitin ang kasanayan sa pagsulat ng sanaysay.
7. Isaalang-alang ang teknikalidad: kaisahan, kalinawan,
kawastuhan, kaangkupan