Professional Documents
Culture Documents
Fil10 q2 Mod1 Mitolohiya Sina Thor at Loki
Fil10 q2 Mod1 Mitolohiya Sina Thor at Loki
10
Filipino
Ikalawang Markahan – Modyul 1
Mitolohiya: Sina Thor at Loki sa
Lupain ng mga Higante
10
Filipino
Ikalawang Markahan – Modyul 1
Mitolohiya: Sina Thor at Loki sa
Lupain ng mga Higante
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy
Malugod na pagtanggap sa asignaturang Filipino 10 ng Alternative Delivery
Mode (ADM) Modyul para sa araling Mitolohiya!
ii
Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.
iii
1.Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang marka o sulat ang
anomang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na papel sa pagsagot sa mga pagsasanay.
2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang gawaing napapaloob sa
modyul.
3.Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
4.Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga gawain at sa pagwawasto ng
mga kasagutan.
5.Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay.
6.Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang sagutin lahat ng
pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na ito, huwag
mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka ring humingi
ng tulong kay nanay o tatay, o sa nakatatanda mong kapatid o sino man sa iyong mga
kasama sa bahay na mas nakatatanda sa iyo. Laging itanim sa iyong isipang hindi ka
nag-iisa. Sinasaklaw ng modyul na ito na magamit ang ibat ibang sitwasyong
pangkaalaman. ang wikang ginamit ay kumikilala sa pagkakaibang antas ng talasalitaan
ng mga mag-aaral na katulad mo. Ang mga aralin ay inihanay upang makasunod sa
istandard na pagkakasunod-sunod sa asignatura. Gayunpaman, ang pagkakasunod-
sunod ng iyong mga binasa ay maaaring mabago batay sa uri ng teksbuk o sanggunian
na iyong ginagamit.
iv
TALAAN NG NILALAMAN
Pahina
TAKIP NG PAHINA
PAHINA NG KARAPATANG-ARI
PAHINA NG PAMAGAT
TALAAN NG NILALAMAN
Aralin 1- Sina Thor at Loki sa Lupain ng mga Higante
Alamin 1
Subukin 1
Balikan 3
Tuklasin 4
Suriin 5
Pagyamanin 7
Isaisip 9
Isagawa 9
Tayahin 10
Karagdagang Gawain 12
Aralin 2 – Kolokasyon
Alamin 13
Subukin 13
Balikan 15
Tuklasin 15
Suriin 16
Pagyamanin 18
Isaisip 19
Isagawa 19
Tayahin 20
Karagdagang Gawain 22
Aralin 3 – Pagsusuri ng akdang Mitolohiya
Alamin 23
Subukin 23
Balikan 25
Tuklasin 26
Suriin 26
Pagyamanin 28
Isaisip 29
Isagawa 29
Tayahin 30
Karagdagang Gawain 31
Aralin 4 – Pokus ng Pandiwa: Tagaganap at Layon
Alamin 32
Subukin 32
Balikan 34
Tuklasin 34
Suriin 35
Pagyamanin 36
Isaisip 37
vi
Isagawa 37
Tayahin 38
Karagdagang Gawain 39
Aralin 5 – Lingguhang Pangwakas na Gawain 40
Susi sa Pagwawasto 41
Sanggunian 45
vii
Magandang araw sa iyo. Natutuwa ako na natapos mong gawin ang mga modyul
sa unang markahan. Marahil ay handa ka nang magpatuloy sa mga gawain sa
ikalawang markahan. Ang modyul na ito ay taos-pusong nilikha upang makatutulong sa
iyong pag-aral sa panitikang Kanluranin na binubuo ng apat na mga aralin. Ang unang
aralin ay Sina Thor at Loki sa Lupain ng mga Higante, isang mitolohiyang mula sa
Iceland na isinulat ni Snorri Sturluson at isinalin naman sa wikang Filipino ni Sheila C.
Molina.
Alamin
Kompetensing Lilinangin
Subukin
Panuto: Piliin ang titik ng tamang sagot at isulat sa sagutang papel.
1. Ang angkop na kasabihan sa sitwasyong “nilinlang si Thor ng Hari ng mga
Higante upang sila ay mapasakop sa kapangyarihan nito” ay
A. Ang bayaning nasusugatan, nag-iibayo ang tapang
B. Ang mabuting layunin ay hindi mapapangatwiranan sa masamang
paraan.
C. Anumang tibay ng abaka ay wala rin kapag nag-iisa.
D. Matalino man ang matsing napaglalalangan din
8. Ang pagtatanong ni Skymir kay Thor kung may ibon ba sa taas ng puno ay
nangangahulugang hindi niya __________________.
A. alam na naunang nagising si Thor
B. nalalaman ang sikreto ni Thor
C. naramdaman ang paglipad ng ibon
D. naramdaman na tinaga siya ni Thor
9. Nang mapansin ni Thor na bali ang paa ng isang kambing ay nanlilisik ang
kanyang mata. Ano ang damdaming ipinahayag sa pangungusap?
A. pagkaawa B. pagkagalit C. pagkalungkot D. pagkatuwa
10. Tuwing maririnig ni Thor ang ungol ng higante ay mag-iinit ang kanyang ulo
at pinupukpok niya ng maso ang higante. Si Thor ay nagpapakita ng______
A. pagkamaawain B. pagkamainipin
C. pagkamahiyain D. pagkamainitin ang ulo
12. Ano ang ginawang paraan ni Utgaro-Loki upang hindi sila matatalo nina
Thor sa labanan?
A. ginalingan ang pakikipaglaban
13. Ayaw ni Utgaro –Loki na may mahangin ang ulo sa kanyang kaharian. Ang
salitang may salungguhit ay nangangahulugang;
A. hindi mapakali B. kagalang-galang
C. malikot ang kamay D.mayabang
15. Ano ang ginawa ni Thor bilang kabayaran sa hindi pagsunod ng pamilya
ng magsasaka sa kanya?
A. ginawang alipin at isinama sa paglalakbay
B. ginawang kambing sina Thjalfi at Rovska
C. pinakaladkad sila ng kanyang mga kambing
D. pinukpok ng maso ang dalawang anak ng magsasaka
Balikan
Tuklasin
Alfheim, mga diwata at espiritu at pati na rin mga hayop at isda. Ito ang simula ng
pagkakaroon ng anyo ng mundo.
Suriin
Alam mo ba na…
Ang mitolohiya ay isang tradisyunal na salaysay na isinilang mula sa
sinapupunan ng kultura ng tradisyong oral?
Ang salitang mitolohiya ay hango sa salitang Griyego na mythos na
nangangahulugang “kuwento”. Ang mitolohiya ay isang natatanging kuwento na
kadalasang tumatalakay sa kultura, sa mga diyos o bathala at ang kanilang mga
karanasan sa pakikisalamuha sa mga tao. Maaaring nagsimula ang mitolohiya
nang magsimulang magtanong ang tao tungkol sa pagkakalikha ng mundo at ano
ang kanilang tungkulin dito. Sa pamamagitan ng mitolohiya ay nabibigyan ng
linaw ang mga kababalaghang pangyayari at ang mga nakatatakot na puwersa
sa daigdig tulad ng pagbabago ng panahon, apoy, kidlat, pagkagutom, pagbaha,
at kamatayan.
Bakit mahalaga ang mitolohiya?
Mahalaga ang mitolohiya upang maipaliwanag ang pagkakalikha ng
mundo at mga natural na pangyayari. Sa mitolohiya rin mababasa ang mga
sinaunang paniniwalang panrelihiyon. Nagtuturo rin ito ng aral at nagpapaliwanag
ng kasaysayan. Mahalaga rin ito upang maipahayag ang takot at pag-asa ng
sangkatauhan. Ang mitolohiya ay nilikha nang dahil sa ibat-ibang kadahilanan
subalit ang ilan sa pinakamagandang dahilan ng pagbabasa sa mga ito ay upang
tayo ay maaliw sa magandang kuwento, mamangha sa taglay nitong hiwaga,
matuto sa mga taglay na mabubuting aral sa buhay, at mapalawig pa ang
imahinasyon sa mga pangyayaring kakaiba kaysa pangkaraniwan.
Ano-ano ang mga elemento ng mitolohiya?
1. Tauhan
2. Tagpuan
3. Banghay
4. Tema
Tauhan. Ang mga tauhan ng mitolohiya ay mga diyos o diyosa, makulay at
puno ng imahinasyon ang pagganap ng mga tauhan, may taglay na
kapangyarihan at lahat ay kanilang magagawa.
Tagpuan. Sa tagpuan nasusuri ang kalagayan ng mga bansa noon at sa
kasalukuyan. Nalalaman kung anong uri ng komunidad mayroon
ang kanilang ninuno at maiuugnay sa paraan ng kanilang
pamumuhay ngayon at pagpapahalaga sa kapaligiran sa
kasalukuyan.Nasasalamin ang sinaunang lugar at kalagayan ng
bansa kung saan ito umusbong at may kaugnayan sa batis, ilog,
parang, triguhan, palayan, kabundukan at iba pa.
Banghay. Ang banghay ay naglalahad ng mga mahahalagang pangyayari,
pakikipagsapalaran ng isang tao upang ipagtanggol ang kanyang
bansa. Ito ay nag papaliwanag ng mga pangyayari at kalagayan ng
mga tao sa bansang inilalarawan sa mitolohiya noon at sa
kasalukuyan. Sa element ring ito makikita ang sunod-sunod na
kaganapan at pangyayari at ditto rin masusuri ang pagiging
makatotohanan o di-makatotohanan ng akda.
Tema. Naglalahad at nagpapaliwanag sa natural na mga pangyayari at ng
ugali ng tao, mga kahinaan at kalakasan ng tauhan at mga
aral sa buhay
Pagyamanin
Pumunta sina Thor at Loki sa lupain ng mga higante dahil ang mga higante ay
kalaban ng mga diyos sa Norse. Nang abutin ng gabi sa paglalakbay, nagpahinga sila
sa bahay ng isang magsasaka na may dalawang anak isang lalaki at isang babae.
Kinatay ni Thor ang dala nitong kambing para sa kanilang hapunan. Nagalit si Thor sa
magsasaka nang hindi sinunod nito ang kanyang iniutos na paghiwalayin ang buto ng
kambing sa balat nito kaya ginawa niyang alipin ang dalawang anak na sina Thjalfi at
Roskva bilang kapalit. Naglakbay sila hanggang sa makita ang natutulog na si Skrymir,
isang uri ng higante. Umiinit ang ulo ni Thor pag natutulog si Skrymir at naghihilik nang
malakas kaya pinupukpok niya ng kanyang maso ang ulo ni Skymir upang ito ay
magising, ngunit akala ni Skrymir ay may nalaglag lamang na dahon sa kanyang ulo.
Dinala ni Skrymir sina Thor at Loki kay Utgaro-Loki ang hari ng mga higante. Bago
sila umalis ay binigyan sila ni Skrymir ng mabuting payo na huwag silang magpapakita
ng pagmamataas kay Utgaro-Loki.
Nakipagpaligsahan sila dito upang malaman kung gaano kalakas sina Thor.Ginamit
nina Thor at mga kasamahan ang kanilang galing at lakas. Si Loki ay may kakayahang
pinakamabilis sa pagkain. Naglaban sila ni Logi sa pabilisan ng pagkain ngunit siya ay
natalo. Pabilisan sa pagtakbo naman ang sinalihan ni Thjalfi laban sa batang si Hugi.
Inulit ng tatlong beses ang labanan ngunit hindi talaga inabutan ni Thjalfi ang batang si
Hugi. Sumabak naman si Thor sa pabilisan ng pag-inom. Kaya’t tinawag ni Utgaro-Loki
ang cupbearer na dala-dala ang tambuli na madalas inuman ng mga panauhin. Sa
tatlong pagkakataon ay hindi naubos ni Thor ang laman ng tambuli. Nagalit si Thor
nang matalo siya sa paligsahang ito. Isang laro pa ang sinubukan ni Thor upang
masubok ang kanyang lakas, ang buhatin sa lupa ang pusa ni Utgaro-Loki. Hinawakan
ni Thor ang palibot ng tiyan nito at sinubok na itaas gamit ang kanyang lakas ngunit
paa lamang ng pusa ang naiangat ni Thor. Lalong nagalit si Thor nang matalo sa
labanang ito. Hinamon ulit niya si Utgaro-Loki kaya itinapat ni Utgaro ang kanyang
inang si Elli sa labanang wrestling.Tulad ng mga nagdaang laban, natalo pa rin si
Thor.
ain Gawain 1.
Panuto: Upang lubusan mong maunawaan ang kuwento sagutin ang mga
tanong sa ibaba.
1. Saan naglakbay sina Thor at Loki?
2. Ano ang dahilan ng pagkagalit ni Thor sa magsasaka at sa pamilya
nito? Pinarusahan ba sila ni Thor? Paano?
3. Bakit nagalit si Thor kay Skrymir? Ano ang nangyayari kapag sa galit
niya ay hinahampas niya ng maso si Skrymir?
4. Ilahad ang naging resulta sa paligsahang nilahukan nina Thor at mga
kasamahan nito.
5.. Ilahad ang pangunahing paksa at ideya batay sa napakinggang usapan
ng mga tauhan.
Isaisip
Gawain 2
Panuto: Natitiyak kong marami ka nang natutunan sa araling ito. Subukin natin
ang iyong nalalaman sa pamamagitan ng pagsagot sa susunod na gawain.
Simple lang, dugtungan lamang ang mga pahayag sa ibaba bilang paglalagom.
Isagawa
Gawain 3
Panuto: Iugnay ang mahalagang kaisipan sa mitolohiyang binasa sa sariling
karanasan.
1. Kung ikaw si Thor, ano ang iyong mararamdaman kung malaman mong
natalo ka sa paligsahan dahil sa pandaraya?
Paliwanag:
Tayahin
Panuto: Piliin ang tamang sagot mula sa mga pagpipilian. Isulat lamang sa
iyong sagutang papel ang titik ng mapipili mong sagot.
3. Ang pagtatanong ni Skrymir kay Thor kung may ibon ba sa taas ng puno ay
10
9. Nang mapansin ni Thor na bali ang paa ng isang kambing ay nanlilisik ang
kanyang mata. Ano ang damdaming ipinahahayag sa pangungusap?
A. pagkaawa B. pagkagalit C. pagkalungkot D. pagkatuwa
10. Tuwing maririnig ni Thor ang ungol ng higante ay mag-iinit ang kanyang ulo
at pinupukpok niya ng maso ang higante. Si Thor ay nagpapakita ng__
A. pagkamaawain B. pagkamahiyain
C. pagkamainipin D. pagkamainitin ang ulo
11. Ano ang ginawa ni Thor bilang kabayaran sa hindi pagsunod ng pamilya
ng magsasaka sa kanya?
A. ginawang alipin at isinama sa paglalakbay
B. ginawang kambing sina Thjalfi at Rovska
C. pinakaladkad sila ng kanyang mga kambing
D. pinukpok ng maso ang dalawang anak ng magsasaka
12. Ano ang ginawang paraan ni Utgaro-Loki upang hindi sila matatalo nina
Thor sa labanan?
A. ginalingan nila ang pakikipaglaban
B. gumamit si Utgaro-Loki ng mahika
11
Karagdagang Gawain
Gawain 4
12
Aralin
Kolokasyon
2
Ang araling ito ay tumatalakay sa pagpapalawak ng iyong talasalitaan gamit
ang prosesong tinatawag na kolokasyon. Ang prosesong ito ay ang pagsasama
ng isang salita sa iba pang salita upang makabuo ng isa pang salita na
nagtataglay ng ibang kahulugan. Mararanasan mo sa aralin ang mga gawaing
tulad ng pagbibigay ng kahulugan sa isang salita bilang pangunahing Gawain.
Mararanasan mo rin sa araling ito ang pagbubuo ng mga salitang tambalan.
Alamin
Subukin
13
14
Balikan
Tuklasin
Gawain 1.
Panuto: Hanapin sa Hanay B ang kahulugan ng mga salita sa Hanay A. Isulat sa iyong
kuwaderno ang titik ng tamang sagot.
Hanay A Hanay B
15
Suriin
Alam mo ba na…
Ang mga salita kapag nadagdagan o sinasamahan pa ng isang salita ay
makabubuo ng ibang kahulugan? Ito ay tinatawag na kolokasyon.
Kolokasyon. Ang pag-iisip ng iba pang salita na puwedeng isama sa isang
salita o talasalitaan upang makakabuo ng iba pang kahulugan.Ito ay mga
salitang karaniwang nagagamit nang magkapareha may kaugnayan sa isa’t isa
kaya’t kapag nabanggit ang isa ay naiisip din ang isa. Maaaring magkapareha o
maaari ring magkasalungat. Higit na mapapalitaw ang kahulugan ng isang salita
kung ito’y kasama ng iba pang salita. May mga salitang nagsasama-samang
palagi sa isang konstruksyon at mayroon namang nagsasama-sama paminsan-
minsan.
Halimbawa:
buwig ng saging kawan ng ibon
trono ng hari marangyang piging
basag-ulo
Basag (pagkasira ng isang bagay ) + ulo (bahagi ng katawan ). Kapag pinagsama ay
nagiging basag-ulo na nangangahulugang gulo o away.
16
Gawain 1.
Panuto: Mula sa iyong binasang teksto, ibigay ang katumbas na salitang ginamit
sa kuwento sa pamamagitan ng pag-aayos ng mga titik na nasa kahon. Isulat
ang iyong sagot sa patlang.
Y A I R G E
1. DIGMAAN _______________
K I AS N A W G
2. KATULAD _______________
M U K SA MI
3. MAKIHALUBILO _______________
A L A H A
G I N N I N G I N
4. KISLAP _______________
A MS KA A W
5. MASIRA _______________
N A A N A N H
6. NANIRAHAN A N _______________
D I G L N I
7. KAILA _______________
17
Pagyamanin
Gawain 2
18
Isaisip
Gawain 3.
Panuto: Ipaliwanag ang kahulugan ng mga pangungusap.
1. Ayaw ni Chuchay na saling-pusa lang siya sa laro.
Paliwanag:
_______________________________________________________________
2. Laki sa layaw ang pinsan ko at ni hindi pa nakatapos sa pag-aaral.
Paliwanag:
_______________________________________________________________
3. Kahit bagong tao pa lang ay hindi na nahiyang naniningalang-pugad sa
kanilang dalagang kapitbahay.
Paliwanag:
_______________________________________________________________
Isagawa
Gawain 4
Panuto: Pagsamahin ang dalawang salita sa una at ikalawang hanay.
Pagkatapos bigyang kahulugan ang salitang mabubuo mula sa dalawang
salitang pinagsama. Maaaring gumamit ng mga pang-angkop sa pagbubuo.
Sundin ang nasa halimbawa.
1. asal Hudas
2. bago Tao
3. balat Kalabaw
4. nagsaulian Kandila
5. pabalat Bunga
6. mahina ang tuhod
7. makitid ang kumot
8. mahal na tao
9. mahina ang kapit
10. lingon Likod
19
Tayahin
Panuto: Sagutin ang sumusunod na pagtataya. Piliin ang titik lamang at isulat sa
iyong sagutang papel.
20
21
Karagdagang Gawain
Gawain 5.
Panuto: Magbigay ng mga salitang maisasama sa punong salita
upang makabuo ng iba pang kahulugan.
Halimbawa:
ulan
pampaligo
buhay
B.
puso
22
Balikan natin ang paksa sa Aralin 1 ang mga elemento ng mitolohiya. May mga
gawaing inilaan para sa iyo upang lubusan mong maunawaan ang paksa. Mararanasan
mo rin sa araling ito ang sistematikong pagsusuri ng mitolohiyang iyong napanood.
Alamin
Kompetensing Lilinangin
Subukin
Panuto: Piliin mo ang titik ng tamang sagot at isulat sa iyong sagutang papel.
23
7. Ang dahilan kung bakit hindi magkasundo ang mga Aesir at mga higante.
A. gustong agawin ng mga higante ang Asgard
B. hindi makapunta sa kaharian ng mga higante ang mga Aesir
C. napaslang ni Odin at mga kapatid nito ang higanteng si Ymir.
D. nag-aagawan sila ng teritoryo
10. Ginamit nila ang __________ ni Ymir upang lumikha ng kagubatan sa buong
mundo na magprotekta upang hindi makapasok ditto ang mga higante.
A. bungo B. kilay C.paa D.ugat
12. Isang matalino at masayahing bata na anak ni Gabi sa isang Aesir god.
A. Araw B.Odin C. Thor D. Ymir
24
13. Ayon sa mito ang dahilan kung bakit nagkaroon ng paglubog at paglitaw ng
araw ay ________
A. ang paghahabulan ng magkapatid na Skoll at Hati
B. hinahabol ni Skoll ang araw at hinahabol ni Hati ang buwan
C. hindi mapakali si Vili
D. namatay si Ymir
Balikan
25
Tuklasin
Panuto: Basahing muli ang mitolohiyang Sina Thor at Loki na nasa pahina 8
upang lubusan kang maliwanagan sa pagsasagawa sa susunod na gawain.
Suriin ang nilalaman, elemento, at kakanyahan ng mitolohiya sa pamamagitan ng
pagpupuno sa mga kahon ng tamang sagot.
________________________ Tagpuan
Pamagat ng Akda (Saan at Kailan)
Pangunahing Tauhan
Nilalaman
Iba pang mga tauhan
Simula:
Kasukdulan:
Mahahalagang aral na
taglay ng akda Wakas:
________________________
Suriin
Panimulang Gawain:
Panuto: Basahin muli at unawain ang mitolohiya na nagsasalaysay ng
pagkakalikha ng mundo na nasa Aralin 1 pahina 5 (Paano Nagkaanyo ang
Mundo). Pagkatapos, Lagyan ng hugis-puso ( ) ang puwang kung ang
binabanggit na elemento ay taglay ng binasa at ekis ( × ) kung hindi.
26
Gawain 1.
27
Pagyamanin
Gawain 2.
Napanood mo na ba ang pelikulang Thor? Kung hindi pa ay panoorin mo online.
Maaaring sa NETFLIX o sa iba pang online streaming site. Pagkatapos mong
mapanood ay buuin ang balangkas sa ibaba.
Papataas na Pangyayari
1
Papataas na Pangyayari
2
Papataas na Pangyayari
3
Kasukdulan
Papababang Pangyayari
1
Papababang Pangyayari
2
28
Isaisip
. Gawain 3.
Panuto: Dugtungan ang mga pahayag sa ibaba bilang paglalagom.
Isagawa
Gawain 4.
Panuto: Iugnay ang mahalagang kaisipan sa mitolohiyang napanood sa sariling
karanasan.
1. Nagdudulot ng kawalang - kapayapaan sa pamilya ang pag-aaway o hindi
pagkakasundo ng magkakapatid. Ano ang magagawa mo sa
sitwasyong ito?
2. Ang kayamanan at kapangyarihan ay nagiging dahilan ng pag-aaway ng
magkapamilya. Sang-ayon ka ba rito? Patunayan ang iyong sagot.
29
Tayahin
Panuto: Piliin mo ang titik ng tamang sagot at isulat sa iyong sagutang papel.
10. Ang dahilan kung bakit hindi magkasundo ang mga Aesir at mga higante.
A. gustong agawin ng mga higante ang Asgard
B. hindi makapunta sa kaharian ng mga higante ang mga Aesir
C. napaslang ni Odin at mga kapatid nito ang higanteng si Ymir.
D. nag-aagawan sila ng teritoryo
30
13. Ayon sa mito ang dahilan kung bakit nagkaroon ng paglubog at paglitaw ng
araw ay ________
A. ang paghahabulan ng magkapatid na Skoll at Hati
B. hinahabol ni Skoll ang araw at hinahabol ni Hati ang buwan
C. hindi mapakali si Vili
D. namatay si Ymir
Karagdagang Gawain
Gawain 5
Panuto: Palawakin pa natin ang iyong kaalaman sa paksa sa pamamagitan
ng pagsusuri sa elemento ng mitolohiya. Sagutin ang mga tanong sa loob ng
dayagram.
Elemeno ng Mitolohiya
31
Aralin
Pokus ng Pandiwa: Tagaganap
4 at Layon
Ang araling ito ay ginawa na angkop para sa iyo. Ito ay dinisenyo upang
matutunan mo ang paksa ukol sa pokus ng pandiwang tagaganap at pokus sa
layon. Saklaw sa araling ito ang mga Gawain sa pagkikilala sa mga panlapi na
ginagamit sa pandiwa na nasa pokus sa tagaganap at pandiwa na nasa pokus sa
o layon. Magagamit din dito ang pokus sa tagaganap at layon sa paghahambing
ng mitolohiyang kanluranin sa mitolohiyang Pilipino. Mababasa mo rin dito ang
isang lunsarang mitolohiya na pinamagatang “Ang mga Diyos ng Norse”
Alamin
Kompetensing Lilinangin
Subukin
Panuto: Piliin ang letra ng tamang sagot at isulat sa iyong sagutang papel.
32
33
15. Kung ang bawat isa’y __________ (bahagi) tiyak ang tagumpay ng
ating mga balakin. Alin ang tamang panlaping dapat ikabit sa
salitang nasa panaklong?
A. magpa- B.maka- C. makapag- D. maki-
Balikan
Tuklasin
B. Nasa pokus sa layon ang pandiwa kung ang tagatanggap o tuwirang layon ng
pandiwa ang paksa ng pangungusap. Ginagamit sa mga pandiwang pokus sa
layon ang mga panlaping i-, –in/hin, -an/han, ma, paki, ipa, at paki, at
panandang ang sa paksa o pokus.
34
Halimbawa:
Suriin
Maitatanong sa ating mga sarili: Ano ba ang papel na dapat nating gampanan
upang maipakita ang ating wagas at tapat na pagmamahal sa ating lupang
tinubuan?
Iisa ang laging nasa isip natin – kalayaan. Subalit batid ba natin ang mga
pangyayari sa likod ng salitang ito? Tayo ay nagpakasakit upang lagutin ang
tanikala ng ating pagkabusabos. Ginamit natin ang ating katapangan sa pagtatamo
ng kalayaan. Gumawa tayo ng mga paraan upang makamit ng ating bayan ang
kalayaang matagal na nating inaasam-asam.
35
Pagyamanin
Gawain 1.
Panuto: Salungguhitan ang pandiwang ginamit sa pangungusap at bilugan ang
pokus nito.Pagkatapos sabihin kung ito ay pokus sa tagaganap o layon. Isulat
ang iyong sagot sa patlang.
Hal.
Pokus sa layon Kinain nila ang karne hanggang sa buto na lamang ang
maiwan.
Gawain 2.
Batay sa pagkakilala mo sa sumusunod na mga tauhan, bumuo ng mga
pangungusap na naghahambing gamit ang pokus sa tagaganap at pokus sa
layon.
Skrymir
36
Isaisip
Gawain 3
Nalalaman ko na…
Isagawa
Gawain 4.
Kung may isang tauhan sa ating sariling panitikan na maaaring ihambing
kay Thor, ito ay si Flavio sa pelikulang “Ang Panday”. Bumuo ng hindi bababa
sa limang pangungusap na maghahambing sa dalawang tauhan. Gumamit ng
mga pandiwang nasa pokus sa tagaganap at layon. Bilugan ang mga pandiwang
gagamitin at ilahad sa gilid kung ito ay nasa pokus sa tagaganap o layon.
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
37
___________________________ ___________________________
___________________________ ___________________________
_____________________ _____________________
_____________________ _____________________
_____________________ _____________________
Tayahin
Panuto: Piliin ang letra ng tamang sagot at isulat sa iyong sagutang papel.
1. Nasa pokus sa _________ ang pokus ng pandiwa kung ang paksa
ang layon ng pandiwa.
A.layon B.pinaglalaanan C. sanhi D. tagaganap
38
13. Kung ang bawat isa’y __________ (bahagi) tiyak ang tagumpay ng
ating mga balakin. Alin ang tamang panlaping dapat ikabit sa
salitang nasa panaklong?
A. magpa- B.maka- C. makapag- D. maki-
Karagdagang Gawain
Gawain 5.
Panuto: Magsaliksik ka ng isang mitolohiyang Pilipino mula sa mga aklat o sa
Internet. Pagkatapos ay ihambing ito sa binasa nating mitolohiya mula sa
Iceland. Gamitin ang dayagram sa ibaba para sa gagawing paghahambing.
Pagkakaiba Pagkakaiba
Pagkakapareho
Lingguhang Pangwakas na
Aralin 39
Gawain
5 Downloaded by Xiaka Ark (arkxiaka@gmail.com)
lOMoARcPSD|33536796
Apat na kahon lamang ang gawing strip. Sundin ang nasa ibaba.
Susi sa Pagwawasto
40
Aralin 1
Subukin Tayahin
1. B 1. B
2. B 2. B
3. C 3. D
4. A 4. A
5. B
5. B
6. D
6. D
7. D
8. D 7. D
9. B 8. C
10. D 9. B
11. B 10.D
12. B 11. A
13. D 12.B
14. B 13.D
15. A 14.A
15.B
Pagyamanin
Gawain 2
Isaisip
Gawain 3.
Isagawa Gawain 4.
41
Pagyamanin Isaisip
Gawain 3.
Gawain 2.
1. di-totoong kasali
1. Tagagaod ng bangka
2. Nabibigyang- atensiyon 2 spoiled
3. Lumambot ang puso 3. binata, nanliligaw
4. Mainam tirhan
5. Matinding selos
6. Atake sa puso
7. Pusong mamon Isagawa Gawain 4
Salitang Mabuo - Kahulugan
8. Pusong- bakal 1. Asal - Hudas-taksil
9. Katanghalian ng 2. Bagong - tao-binata
gulang 3. Balat-sibuyas - maramdamin
10. Nagdildil ng asin 4. Nagsuliang-kandila - nagkagalit
5. Pabalat-bunga - pakitang-tao
6. Mahina ang tuhod - lampa, takot
7. Makitid ang kumot - kapos sa salapi
Tuklasin: Gawain 1
8. Mahal na tao - kagalang-galang
1. D 9. Mahina ang kapit - walang maaaring tumangkilik
10. Lingon-likod - utang na loob
2. E
3. C
4. A
Karagdagang Gawain Gawain 5
5. B A. Buhay B.Puso
Hanapbuhay Pusong-bato
Buhay-mayaman Pusong-mamon
Batong buhay Pusong salawahan
Habambuhay Walang puso
Maaaring Tanggapin ng guro an gang ibang sagot ng bata
42
Tayahin
Subukin
1. D 1. D
2. B 2. B
3. D 3. D
4. A 4. A
5. A 5. A
6. B 6. B
7. C 7. B
8. A 8. A
9. D 9. D
10. B 10. C
11. D 11. D
12. A 12. A
13. B 13. B
14. D 14. A
15. A 15. D
Suriin Gawain1.
Nasa guro ang pagpapasya kung tama ang
sagot ng mag-aaral
Pagyamanin Gawain 2.
Nasa guro ang pagpapasya kung tama ang sagot
ng mag-aaral. Gabayan ng guro ang mag-aaral sa
mga sagot sa gawaing ito.
Isaisip: Gawain 3
Nasa guro ang pagpapasya kung tama ang sagot ng mag-aaral
IsagawaGawain 4
Nasa guro ang pagpapasya kung tama ang sagot ng mag-aaral.
43
Tayahin
Subukin Pagyamanin: Gawain 1.
1. D
1. B
2. A 1. nagbalak – sina Thor at Loki - tagaganap
2. A
3. A 2. natutulog, dumating- ang higante, sila
3. A -tagaganap
4. C
4. C 3. buksan – ang tarangkahan -layon
5. D
5. D 4. hinugot – ang maso -layon
6. D 5. nagising – si Skrymir - tagaganap
6. A
7. D
7. D
8. C Gawain 2.
8. D
9. C
9. C
10. D Nasa guro ang pagpapasya kung tama
10. C
11. C ang sagot ng mag-aaral.
11. C
12. B
12. B
13. D
13. D
14. D
14. C
15. C
15. D
Isaisip
Gawain 3
Isagawa
Gawain 4
Karagdagang Gawain
Sanggunian
44
45