Laporan Penghasilan item , analisis skor dan analisis item

1.0 Pengenalan
Pentaksiran merupakan bahagian utama dalam pengajaran dan pembelajaran yang
merangkumi semua proses daripada pengujian, penilaian, dan pengukuran. Ciri-ciri
pentaksiran yang baik perlulah merangkumi kesahan, kebolehpercayaan, keobjektifan,
kemudahtadbiran, dan kemudahtafsiran. Kesahan kandungan merujuk kepada ujian
mengukur apa yang patut diukur. Oleh itu, bagi mendapatkan kesahan kandungan semasa
pembinaan ujian, Jadual Spesifikasi Ujian (JSU) adalah sangat diperlukan sebelum
penggubalan item dan ujian dilaksanakan. Pembinaan JSU juga adalah bertujuan
memastikan ujian yang ditadbirkan mengandungi bilangan item yang tepat dan aras
kesukaran yang sejajar dengan hasrat kurikulum. Menurut Boon Pong Ying et. all (2017),
kemahiran guru dalam menggubal item merupakan faktor penting untuk mengenal pasti
murid yang berkualiti. Pembinaan item pula akan menentukan kebolehpercayaan dan
kemudahtadbiran ujian. Kebolehpercayaan ujian juga boleh dilihat apabila tiada unsur
tekaan dalam menjawab sesuatu item. Oleh itu, untuk mendapatkan kebolehpercayaan,
prinsip semasa memasang item ujian yang akan saya bina adalah memasikan item tidak
bertindan dan tidak memberikan bayangan jawapan untuk item lain. Selain itu, bagi
kemudahtadbiran pula, saya mengambil kira ciri berikut semasa menyediakan kertas ujian
iaitu, arahan yang diberikan kepada calon jelas dan mudah difahami (sila rujuk muka depan
kertas ujian), tempoh masa ujian adalah sesuai, dan item ujian dipasang tersusun. Saya
telah membina JSU tahun 3 topik di kepada 30 orang. Soalan saya merangkumi bahagian A
iaitu soalan aneka pilihan yang mempunyai pilihan jawapan A,B,C,D dan A,B,C dengan
wajaran 20 markah. Bahagian B merangkumi 10 soalan dengan wajaran 60 markah.

A. Penyediaan Jadual Spesifikasi Ujian

Ujian merupakan alat pengukuran atau prosedur yang tersusun atau bersistematik
dalam mengukur perubahan tingkah laku (Abd Rashid ,1980). Oleh kerana sifat ujian itu
yang sistematik dan tersusun, maka proses pembinaan ujian juga hendaklah mengikut
prosedur yang berperingkat dan sistematik

Tujuan pembinaan JSU dilaksanakan terlebih dahulu sebelum menggubal item ialah
untuk mengelakkan ujian yang bakal di bina tidak sejajar dengan kehendak kurikulum.
Selain itu, ianya membantu saya bagi membahagikan bilangan item yang sesuai bagi
sesuatu topik dan markah yang saya peruntukkan pada setiap soalan. Ianya juga adalah
bagi mengimbangi peruntukan jumlah item dan markah antara soalan aneka pilihan dan isi
tempat kosong. Saya telah membina JSU daripada DSKP dan DSP (rujuk lampiran) Dunia
Sains dan Teknologi bagi tahun 3. Saya mengambil topik yang sudah dipelajari oleh murid
sehingga bulan Mac sahaja bagi memastikan kesahan kandungan ujian saya. Maklumat ini
saya dapatkan melalui guru yang mengajar kelas tersebut sebelum saya menjalani
Pengalaman Berasaskan Sekolah (PBS) di sana dan kemahiran yang saya fokuskan boleh
di uji menggunakan kertas objektif. Sebaran aras kesukaran saya pula berpandukan
standard prestasi dalam DSKP tetapi bagi tajuk 1 dan 2 yang tidak menyatakan aras
kesukaran yang jelas,. Saya telah menyediakan soalan mengikut aras yang belum ada
dalam JSU agar sebaran soalan sekata agar kebolehpercayaan ujian saya tinggi. Untuk
menghasilkan soalan yang menghasilkan graf normal, saya memastikan setiap aras
mempunyai soalan . Oleh itu, JSU saya merangkumi aras mengetahui hingga menilai sahaja
kerana tiada aras mencipta daripada DSKP.

Berikut merupakan Jadual Spesifikasi tugasan yang saya bina:

Objektif Topik
Kemahiran Proses
1.Murid boleh memerhati, mengelas, mengukur dan sains
menggunakan nombor, meramal, membuat inferens. (1.1.1, 1.1.2.,
1.1.2, 1.1.3, 1.1.4)

2.Murid boleh menggunakan dan mengendalikan peralatan dan Kemahiran manipulatif

bahan sains dengan betul (1.2.1)
3.Mengendalikan spesimen dengan betul dan selamat (1.2.2)
4.Membersihkan peralatan sains dengan cara yang betul
(1.2.4)
5.Menyimpan peralatan dan bahan sains dengan betul dan
selamat (1.2.5)

6.Murid boleh mengenal pasti jenis gigi iaitu gigi kacip, gigi Jenis-jenis gigi dan
fungsinya
taring dan gigi geraham (2.1.1)
7.Menghubungkaitkan jenis gigi dan fungsi.(2.1.2)
Patah tumbuh hilang
8.Membanding dan membezakan set gigi susu dan set gigi kekal
berganti
dari aspek bilangan, kekuatan dan jangka hayat (2.1.3)
9.Melabelkan struktur gigi iaitu enamel, dentin, saraf, salur darah
Kenali struktur gigi
dan gusi (2.1.4)
10.Mempraktikkan amalan harian terhadap kesihatan gigi
Gigi sihat , senyum
daripada aspek pemakanan. (2.1.5) memikat
11. Murid boleh mengenal pasti litupan badan haiwan iaitu
bercangkerang, berbulu, berbulu pelepah dan bersisik. (3.1.1) kenali haiwan

12.Mengelaskan haiwan berdasarkan ciri pengelasan yang dipilih

(3.1.2) Pengelasan haiwan

13.Mengenal pasti anggota badan haiwan iaitu berkaki, bersayap,

berekor, bertanduk, berparuh dan berkuku tajam (3.1.3)

Jadual 1.0: Tujuan ujian dan topik ujian

Bil Topik Masa Peratus Markah Markah Bil item

1 Kemahiran Proses Sains 2.2
2.2 x 100 = 29 29 29 x 30 =9
7.5 100

2 Kemahiran manipulatif 0.5 0.5 x 100 = 6.7 6 x 30 = 2

7.5 6 100
3 Manusia 2.8
Jenis-jenis gigi dan fungsinya 1 38 38 x 30 = 11
100
Patah tumbuh hilang berganti 0.4 2.8 x 100 =38
7.5
Kenali struktur gigi 0.4

Gigi sihat , senyum memikat 1

4 Haiwan 2 _2_ x 100 = 26.6

kenali haiwan 1 7.5 27 27 x 30 =8
100
Pengelasan haiwan 1
JUMLAH 7.5 JAM 100 30

Jadual 2.0: Senarai tajuk dan masa yang diperlukan untuk mengajar
Bil Tajuk Aneka pilihan item Markah Isi tempat Kosong Item Markah Jum. Markah
Item

Mengaplikasi

Mengaplikasi
Menganalisis

Menganalisi
Memahami

Memahami
Mengingat

Mengingat
Menilai

Menilai
1 Kemahiran Proses Sains 6 4 8 3 6 12 1a 3 3 17 9 29
7 5 1b
2
2 Kemahiran manipulatif 1 2 2 4 4 1 2 2 6
3 Manusia 7 14 4 24 11 38

Jenis-jenis gigi dan fungsinya 9 5

10 6

Patah tumbuh hilang berganti 11 8

12
Kenali struktur gigi 13 7

Gigi sihat , senyum memikat 14

15
4 Haiwan 5 10 3 8 27

kenali haiwan 16 17 10b 10a

19
Pengelasan haiwan 18 9
20
JUMLAH 3 8 2 6 1 20 40 4 2 4 1 60 30 100
Jadual 3.0 Jadual Spesifikasi Ujian
 B. Pembinaan Item
Item dibina berdasarkan soalan kerja kursus sebanyak 20 soalan aneka pilihan dan 10
isi tempat kosong. Masalah yang dihadapi ialah menghasilkan soalan berdasarkan wajaran
markah . Contohnya tajuk 1, saya perlu membina 8 soalan campuran aneka pilihan dan isi
tempat kosong yang menghasikan 27 markah . Setelah menyelaraskan markah bilangan
item dan markah bagi satu topik, saya juga perlu menyelaraskan jumlah soalan aneka plihan
bagi semua topik agar berjumlah 20 soalan sejajar dengan arahan kerja kursus. Akhirnya
saya menjajarkan jumlah markah dengan bilangan item iaitu menghasilkan item aneka
pilihan yang mempunyai pecahan soalan agar jumlah markah nya seimbang. Selain itu,
topik yang diinginkan daripada JSU juga perlu lah mencukupi untuk menghasilkan soalan.
Akhirnya saya menghasilkan 20 item aneka pilihan dan 10 tempat kosong dengan markah
yang seimbang dengan wajaran setiap topik.

Pembinaan item ini berdasarkan JSU yang dibina mengikut tajuk. Tajuk tersebut telah
saya jajarkan dengan hasil pembelajaran dalam DSKP.Tajuk-tajuk yang dipilih berdasarkan
buku teks tahun 3.

C. Pentadbiran Item Ujian

Pentadbiran item ini dijalankan di kelas tahun 3A SK Sendayan kepada 30 orang
pelajar di mana, dalam keadaan pelajar tidak diberi maklumat awal tentang ujian.
Namun, disebabkan minggu tersebut adalah minggu perperiksaan dankelas yang saya
pilih adalah kelas cemerlang, maka saya pasti pelajar-pelajar ini telah mengulangkaji
bagi perperiksaan yang akan ditadbir oleh guru mereka. Saya terpaksa mentadbir ujian
pada hari pertama PBS. Kertas soalan penuh ujian mac sains tahun 3 SK Sendayan sila
rujuk lampiran. Semasa saya mentadbir ujian, saya dapati soalan yang saya cetak
mempunyai muka surat yang terbalik iaitu muka surat 4. Selain itu, terdapat juga
kesilapan pada soalan 1 isi tempat kosong dimana maklumat yang perlu saya berikan
kepada pelajar tidak diisi di dalam jadual. Oleh itu, saya telah mengarahkan pelajar
menambah maklumat tersebut pada kertas soalan. Maklumat itu saya tulis pada papan
putih. Tambahan lagi, pada soalan 8 bahagian B, 9 Pilihan jawapan yang saya sediakan
tidak mencukupi untuk mengelaskan kepada 12 tempat kosong walaupun pilihan yang
diberikan boleh diisi sebanyak 2 kali. Oleh itu, telah mengambil langkah menambah
pilihan jawapan ketika perperiksaan di papan putih.
 D. Analisis skor Ujian dan interpretasi data
Setelah menyemak, saya telah merekodkan markah murid mengikut peratusan markah
dan markah pada setiap bahagian. Hal ini bagi memudahkan saya menyusun mereka
mengikut markah aneka pilihan bagi menganalisis item nanti. Berikut merupakan skor
sampel saya:

bil Nama % A B
1 NUR FARISYA BT FADIR 79 16 48
2 IRFAN DANIEL B FATRI 78 16 46
3 NUR ASYIQIN NABILAH BT SUKIMAN 77 13 51
4 NUR SYAMIMI ALISHA BT SHAHARUDDIN 77 14 49
5 VISHESH KUMAR A/L VIJAYA KUMAR 78 15 48
6 ATIQAH FIRDEENA BT AHMAD FIRDAUS 75 16 43
7 DHIYA ALISHA BT ABD RADZAK 60 11 38
8 QAISARA NUR BATRISYA BT ZIA AFZANIZAM 69 14 41
9 DHIYA QISTINA ADLINA BT MOHD SAIFUL 73 14 45
10 NUR IZZ ARDINI BT ISWADI 77 14 49
11 MUHAMMAD HAZWAN B SALLEHUDDIN 71 11 49
12 NUR AIN ROMZI BT ABDUL HALIM 68 15 38
13 ELLEEYA PUTRI ADELINA BT MOHD ALIHANAFI 65 14 37
14 ALIYA MAISARA BT SHARIR 66 12 42
15 MUHAMMAD AQIL FARISH B JOHARY 64 15 34
16 NURUL AIN NAJIHAH BT MOHD FAIZAL 62 11 40
17 NUR ADANIE IZZATI BT SHAHRULAZNEE 62 11 40
18 HUMYRA ZAFIRA 65 14 37
19 N0UR AISYAH BT MAZLAN SALLEH 65 15 35
20 RAIYAN DANIAL BIN RAFI 60 15 30
21 NUR IZZAH BT MOHD SHUKRI 59 12 35
22 NUR SYAFIAH UZMA BT ZULHELMENIZAM 47 13 21
23 MUHAMMAD AKMAL B HASHIMI 58 10 38
24 SITI AISYAH BT ISMAIL 55 13 29
25 ULFAH SYAFIQAH BT ROSLAN MAHAT 57 14 29
26 ADAM HARRIS BIN BUCHARI AZIZI 56 13 32
27 NUR ALIYA IRDINA BT MUHD ZAHID 50 11 28
28 NOR ALYA ZAKIAH BT SHAHRIL 51 10 31
29 MUHAMMAD IKRAM B MOHD ZULKIFLI 45 11 28
30 MOHAMMAD AMIRUL ARIF BIN MOHD JEFFRI 41 10 24
Jadual 4.0 :Skor sampel

Analisis skor mentah

Analisis skor mentah ujian ini berdasarkan 30 sampel yang telah saya terima telah saya
proses saya tunjukkan dalam jadual skor terkumpul di bawah. Taburan skor juga diproses
dengan mengumpulkan skor-skor ke dalam kumpulan skor yang disebut selang kelas agar
taburan skor dapat dilihat dengan lebih jelas kerana data telah dikurangkan. Apabila
menyediakan selang kelas, saya dapat memastikan semua skor diambil kira. Jadual
menunjukkan satu cara skor ujian bagi jadual 3.3 dapat dikumpulkan ke dalam selang kelas.
Saiz kelas ialah 10.

Selang Kekerapan Kekerapan Sempadan Sempadan Titik

Kelas terkumpul bawah atas tengah
30-39 0 0 29.5 39.5 34.5

40-49 3 3 39.5 49.5 44.5

50-59 7 10 49.5 59.5 54.5
60-69 11 21 59.5 69.5 64.5
70-79 8 29 69.5 79.5 74.5
80-89 1 30 79.5 89.5 84.5
Jadual 5.0 :Jadual skor terkumpul

Berdasarkan maklumat di atas, saya telah memproses data-data tersebut ke dalam

histogram, poligon kekerapan dan ogif. (rujuk lampiran) Merujuk poligon kekerapan dapat
dilihat data skor adalah berbentuk normal dan dapat dilihat mod adalah 60-69.

Berdasarkan ogif, saya telah mencari persentil P50. Bagi taburan dalam jadual 5.0,
terdapat 30 skor. Oleh itu, 50% daripada 30 ialah :

50% x 30 = 15. Ini bermaksud, terdapat 15 skor yang terletak di bawah P50. Merujuk
kepada ogif, anggaran bagi P50 ialah 59.5. Oleh itu, P50= 60. Dengan erti kata lain , 50%
daripada skor dalam taburan berada di bawah 60 markah.

Ukuran kecenderungan memusat: Min, Mod, dan Median

Selang Kekerapan Kekerapan Titik Sempadan Sempadan Fx’ x-x̄ (x-x̄ )2 f(x-x̄ )2
Kelas terkumpul tengah bawah atas

40-49 3 3 44.5 39.5 49.5 133.5 -19 361 1083

50-59 7 10 54.5 49.5 59.5 545 -9 81 567
60-69 11 21 64.5 59.5 69.5 645 1 1 11
70-79 8 29 74.5 69.5 79.5 521.5 11 121 968
80-89 1 30 84.5 79.5 89.5 89.5 21 441 441
N=30 1905 1005 3070
Jadual 6.0: Kekerapan longgokan skor berdasarkan selang kelas

Berdasarkan jadual 6.0,

Mod merujuk kepada skor yang mempunyai kekerapan paling tinggi. Ini bermakna mod bagi
skor di atas ialah 60-69 dengan kekerapan 11.
Median pula merujuk kepada data skor di tengah. Oleh itu, disebabkan jumlah sample
adalah genap, median dikira dengan menambah 1 pada jumlah sample. Berikut adalah cara
mendapatkan median:

Jumlah sampel = 30+1 = 15.5 Median terletak pada selang kelas yang mempunyai
kekerapan 2

15.5 iaitu 60-69.

Formula bagi pengiraan min bagi skor terkumpul adalah seperti berikut:

∑'
Min= fx
N

Dengan f =¿kekerapan
'
x =¿titik tengah selang kelas
N=¿bilangan
= (44.5 x 3) + ( 54.5 x 7) + (64.5 x 11) + (74.5 x 8) + (84.5 x 1) =1905 = 63.5
30 30

Rumusannya

Min 63.5
Mod 60-69
Median 60-69
Jadual 7.0 Rumusan ukuran kecenderungan memusat

Data menunjukkan mod, min dan median saya berada dalam kelas yang sama. Ini
bermaksud, ujian saya berikan berbentuk normal dan sekata.

Min merupakan skor yang terbaik bagi mewakili skor murid-muird dalam satu ujian (Yap Yee
Khiong et. all 1985) Ianya merupakan purata atau lebih tepat lagi bermaksud
kecenderungan memusat. Pelajar saya kebanyakkannya memperolehi markah 63.5 iaitu
gred C. Ini memberi gambaran keseluruhan soalan secara puratanya adalah sederhana.

Sisihan Piawai
Selain ukuran kecenderungan memusat, seseorang guru juga perlu mengetahui akan
sisihan piawai skor muridnya. Walaupun julat skor, iaitu skor tertinggi tolak skor terendah,
dapat memberikan gambaran kasar tentang sebaran skor murid, namun sisihan piawai
dapat meberikan gambaran yang lebih tepat tentang sebaran utu. Hal ini kerana, sisihan
piawai mengambil kira skor semua murid.
Selang Kekerapan Titik tengah Fx’ x-x̄ (x-x̄ )2 f(x-x̄ )2
 Kelas

40-49 3 44.5 133.5 -19 361 1083

50-59 7 54.5 545 -9 81 567
60-69 11 64.5 645 1 1 11
70-79 8 74.5 521.5 11 121 968
80-89 1 84.5 89.5 21 441 441
N=30 1905 1005 3070

√
Sisihan piawai, σ =
3070 =
30
√ 102.33 = 10.11

Berdasarkan sisihan paiawai di atas, sisihan piawai yang melebihi 10 menunjukkan data skor adalah

heterogen iaitu serakan skor tersebar secara sekata. Serakan skor yang besar akan menghasilkan

anggaran keboleh percayaan yang tinggi. (Boon Pong Ying et. all (2017). Hal ini kerana markah

terendah dalam data saya adalah 41 dan markah tertinggi adalah 80. Ini menunjukkan data tidak
terlalu

dekat dengan min. Hal ini boleh di tafsirkan dalam graf normal dibawah:
Min
Mod
Median 34 x 30 =10
100

14 x 30 =4
100

2 x 30 =1
100

0 10. .11 20.11

60 70 80

Rajah 1.0 Graf Normal

Merujuk rajah 1.0, jika data saya dikira menggunakan satu graf normal, bilangan data saya
30 akan membahagi iaitu bahagian kanan graf akan mewakili 15 orang pelajar dan 15 lagi
terletak pada kiri graf iaitu kurang dari 0 sisihan piawai. Apabila dikira, bilangan pelajar dari 0
hingga 1 sisihan piawai, pelajar yang mendapat skor dari min hingga 1 sisihan piawai iaitu
 daripada 60 hingga 70 adalah 10 orang dengan peratusan 34% daripada 30 pelajar.
Bilangan pelajar yang melebihi 2 sisihan piawai iaitu markah 80 ke atas ialah seorang.
Apabila dibandingkan dengan skor terkumpul daripada jadual 6.0, ianya sejajar di mana
pelajar yang mendapat skor 60 hingga 70 sebanyak 11 orang dan pelajar mendapat markah
80 ke atas seramai seorang

Skor Piawai

Untuk mengetahui dengan lebih lanjut tentang pencapaian murid, seorang guru perlu
mengetahui skor piawai murid kerana skor piawai dapat menunjukkan kedudukan seseorang
murid dari segi bilangan sisihan piawai skor murid berada daripada min. Oleh itu, saya telah
mengira skor –Z dan Skor-T pelajar menggunakan formula dan berikut merupakan
intrepretasi data mereka. Formula untuk mengira skor-z adalah seperti berikut:

Skor –z Skor –T
(x − ẋ ) :T = 50 + 10z
z=
δ Z=Skor-z pelajar
Dengan, X = skor individu
ẋ = skor min
δ = sisihan piawai

Bil Nama % Gred Score-Z Skor-T UPSR

NORMAL
1 NUR FARISYA BT FADIR 80 A- 1.63 66 B
2 IRFAN DANIEL B FATRI 78 B+ 1.43 64 B
3 VISHESH KUMAR A/L VIJAYA KUMAR 78 B+ 1.43 64 B
4 NUR ASYIQIN NABILAH BT SUKIMAN 77 B+ 1.34 63 B
5 NUR SYAMIMI ALISHA BT SHAHARUDDIN 77 B+ 1.34 63 B
6 NUR IZZ ARDINI BT ISWADI 77 B 1.34 63 B
7 ATIQAH FIRDEENA BT AHMAD FIRDAUS 75 B 1.14 61 B
8 DHIYA QISTINA ADLINA BT MOHD SAIFUL 73 B 0.94 59 B
9 MUHAMMAD HAZWAN B SALLEHUDDIN 71 B 0.74 57 B
10 QAISARA NUR BATRISYA BT ZIA AFZANIZAM 69 B 0.54 55 C
11 NUR AIN ROMZI BT ABDUL HALIM 68 B 0.45 54 C
12 ALIYA MAISARA BT SHARIR 66 B 0.25 52 C
13 ELLEEYA PUTRI ADELINA BT MOHD ALIHANAFI 65 B 0.15 51 C
14 HUMYRA ZAFIRA 65 B 0.15 51 C
15 NUR AISYAH BT MAZLAN SALLEH 65 B 0.15 51 C
16 MUHAMMAD AQIL FARISH B JOHARY 64 B- 0.05 50 C
17 NURUL AIN NAJIHAH BT MOHD FAIZAL 62 B- -0.15 48 C
18 NUR ADANIE IZZATI BT SHAHRULAZNEE 62 B- -0.15 48 C
19 DHIYA ALISHA BT ABD RADZAK 60 B- -0.35 46 C
20 RAIYAN DANIAL BIN RAFI 60 B- -0.35 46 C
21 NUR IZZAH BT MOHD SHUKRI 59 B- -0.45 45 D
22 MUHAMMAD AKMAL B HASHIMI 58 B- -0.54 44 D
23 ULFAH SYAFIQAH BT ROSLAN MAHAT 57 B- -0.64 43 D
24 ADAM HARRIS BIN BUCHARI AZIZI 56 B- -0.74 42 D
25 SITI AISYAH BT ISMAIL 55 B- -0.84 41 D
26 NOR ALYA ZAKIAH BT SHAHRIL 51 C -1.24 37 D
27 NUR ALIYA IRDINA BT MUHD ZAHID 50 C -1.34 36 D
28 NUR SYAFIAH UZMA BT ZULHELMENIZAM 47 C -1.63 33 E
29 MUHAMMAD IKRAM B MOHD ZULKIFLI 45 C -1.83 31.7 E
30 MOHAMMAD AMIRUL ARIF BIN MOHD JEFFRI 41 D -2.23 27.7 E
Jadual 8.0 : Skor-z, Skor-T ,Gred pelajar mengikut graf normal dan gred UPSR

Saya telah menggred pelajar mengikut bilangan pelajar dalam graf normal (rujuk graf1.0)
Saya juga menggredkan pelajar mengikut gred upsr seperti berikut:

Julat markah Gred Catatan

85-100 A Cemerlang
70-84 B Kepujian
60-69 C Baik
50-59 D Memuaskan
40-49 E Mencapai tahap minimum
00-39 F Gagal
Jadual 9.0 Penarafan Gred mengikut UPSR

Apabila dibandingkan gred sebenar upsr (rujuk jadual 9.0), dengan gred sebenar pelajar jika
di rujuk pada graf normal, dapat dilihat jika upsr, NUR FARISYA BT FADIR akan mendapat
skor B. Tetapi jika dibandingkan dengan keseluruhan rakannya, skor pelajar tersebut adalah
A-. Ini menunjukkan jika dibandingkan dengan pelajar-pelajar, pencapaiannya adalah baik.

Apabila dilihat antara skor MUHAMMAD AQIL FARISH B JOHARY dan NURUL AIN
NAJIHAH BT MOHD FAIZAL, kedua-dua mereka mendapat pencapaian B-, tetapi Aqil
berada dalam 0 hingga 1 sisihan piawai iaitu kanan graf dan NURUL AIN NAJIHAH BT
MOHD FAIZA berada pada 0 hingga -1 sisihan piawai. Ini menunjukkan skor Aqil melebihi
skor min dan skornya lebih baik daripada Ain.

Menurut skor NUR SYAMIMI ALISHA BT SHAHARUDDIN dan NUR IZZ ARDINI BT
ISWADI, masing-masing mendapat skor 77 tetapi Syamimi mendapat gred B+ mengikut graf
normal walaupun berada pada sisihan piawai yang sama.

Jika dilihat pada skor Ikram dan amirul, kedua-dua mereka mendapat gred E bagi gred
UPSR. tetapi Amirul berada kurang daripada 1 sisihan piawai berbanding ikram. Ini
menunjukkan skor ikram lebih baik walaupun mendapat gred yang sama. Perbandingan ini
jelas dilihat jika diterjemah menggunakan graf normal menggunakan skor-z.

Perbezaan skor z dan skor T ialah skor Z melibatkan nilai perpuluhan dan nilai negatif.
Skor –T pula hanya melibatkan nombor bulat positif. Skor pelajar lebih mudah dilaporkan
dalam benruk skor-T . Contohnya dengan menggunakan skor-z MUHAMMAD AQIL
FARISH B JOHARY dan NURUL AIN NAJIHAH BT MOHD FAIZAL pelaporan menggunakan
skor-z yang mempunyai nilai negatif akan sukar di fahami . Pelaporan akan lebih jelas
menggunakan skor-T kerana menggunakan markah mentah, kedua mereka mendapat 62
dan 64 serta gred yang sama dalam gred graf normal dang red UPSR. Tetapi mengikut
skor-T, jelas perbezaan markah mereka.

E. Analisis item aneka pilihan

Setelah menyemak dan menganalisis skor, saya akan menganalisis item aneka pilihan
menggunakan indeks kesukaran dan indeks diskriminasi. Untuk itu saya perlu menyusun
pelajar mengikut pencapaian aneka pilihan daripada tinggi ke rendah. Kemudian, saya
menganalisa prestasi setiap murid bagi 20 item . Bagi item “1” menunjukkan jawapan murid
adalah betul dan “0” menunjukkan jawapan murid adalah salah. Kesukaran sesuatu item, p,
didefinisikan sebagai kadaran murid yang dapat menjawab item itu dengan betul.
 Jadual 10.0 Analisis pelajar menjawab item dengan betul
bil Nama A 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
1 NUR FARISYA BT FADIR 16 1 1 0 1 1 0 0 1 0 1 1 1 1 1
2 IRFAN DANIEL B FATRI 16 1 1 0 0 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1
3 ATIQAH FIRDEENA BT AHMAD FIRDAUS 16 1 1 0 1 1 1 0 1 0 0 1 1 1 1
4 VISHESH KUMAR A/L VIJAYA KUMAR 15 0 1 0 1 1 1 0 0 1 0 1 1 1 1
5 NUR AIN ROMZI BT ABDUL HALIM 15 1 1 0 1 1 1 0 0 0 1 1 1 1 0
6 MUHAMMAD AQIL FARISH B JOHARY 15 0 1 1 1 1 1 0 0 1 0 1 1 1 1
7 NUR AISYAH BT MAZLAN SALLEH 15 0 0 1 0 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1
8 RAIYAN DANIAL BIN RAFI 15 1 1 1 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1
9 NUR SYAMIMI ALISHA BT SHAHARUDDIN 14 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0 1 1 0 0
10 QAISARA NUR BATRISYA BT ZIA AFZANIZAM 14 0 1 1 0 1 1 0 0 0 1 1 0 1 1
11 DHIYA QISTINA ADLINA BT MOHD SAIFUL 14 0 1 1 0 1 1 0 0 0 1 1 1 1 1
12 NUR IZZ ARDINI BT ISWADI 14 1 1 0 0 1 1 0 0 0 1 1 1 0 1
13 ELLEEYA PUTRI ADELINA BT MOHD ALIHANAFI 14 1 1 0 1 1 1 0 0 0 1 1 1 0 0
14 HUMYRA ZAFIRA 14 0 1 0 1 1 1 0 0 0 1 1 1 1 0
15 ULFAH SYAFIQAH BT ROSLAN MAHAT 14 0 1 1 1 1 0 1 0 0 1 1 1 0 0
16 NUR ASYIQIN NABILAH BT SUKIMAN 13 0 1 0 0 1 1 0 0 1 0 1 1 1 0
17 NUR SYAFIAH UZMA BT ZULHELMENIZAM 13 1 1 0 1 1 1 0 0 0 1 1 1 1 1
18 SITI AISYAH BT ISMAIL 13 1 1 1 0 0 1 0 0 0 1 1 1 0 1
19 ALIYA MAISARA BT SHARIR 12 0 1 0 1 1 1 0 0 0 1 1 1 1 0
20 NUR IZZAH BT MOHD SHUKRI 12 0 1 1 0 0 1 0 1 0 1 1 1 1 1
21 ADAM HARRIS BIN BUCHARI AZIZI 12 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 1 0 1 1
22 DHIYA ALISHA BT ABD RADZAK 11 1 0 1 0 1 0 0 0 0 1 1 0 1 1
23 MUHAMMAD HAZWAN B SALLEHUDDIN 11 0 1 0 0 1 1 0 0 0 1 1 1 0 1
24 NURUL AIN NAJIHAH BT MOHD FAIZAL 11 0 1 0 0 1 1 0 0 0 1 1 1 1 1
25 NUR ADANIE IZZATI BT SHAHRULAZNEE 11 0 0 1 0 0 0 0 1 0 1 1 1 0 1
26 NUR ALIYA IRDINA BT MUHD ZAHID 11 0 1 0 0 1 1 0 0 0 0 1 1 0 0
27 MUHAMMAD IKRAM B MOHD ZULKIFLI 11 0 0 0 1 1 0 0 0 1 0 1 1 1 1
28 MUHAMMAD AKMAL B HASHIMI 10 0 1 1 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 1
29 NOR ALYA ZAKIAH BT SHAHRIL 10 0 0 1 0 0 1 0 1 0 0 1 1 1 0
30 MOHAMMAD AMIRUL ARIF BIN MOHD JEFFRI 10 0 1 1 0 0 1 0 1 0 0 1 1 0 0
JUMLAH PELAJAR JAWAB BETUL 12 25 15 13 22 22 3 5 6 20 30 27 20 20
PELAJAR 30% PENCAPAIAN TINGGI 6 8 4 6 8 7 2 2 4 5 9 9 8 7
PELAJAR 30% PENCAPAIAN RENDAH 1 5 5 1 5 5 0 3 1 5 9 8 4 6

Bagi menentukan bilangan murid dalam kumpulan berpencapaian tinggi dan rendah, saya
mengambil 30% daripada jumlah murid iaitu 30% x 30 orang = 9 oang. Oleh itu, kumpulan
berpencapaian tingi terdiri daripada Nur Syamimi dan ke atas dan murid yang
berpencapaian rendah adalah Dhiya alisha ke bawah.

Menggunakan formula, indeks kesukaran setiap soalan dikira.

 INDEKS KESUKARAN ,P=

Pentafsiran indek kesukaran dilakukan menggunakan jadual berikut yang dirujuk daripada
Boon Pong Ying et. all (2017)
Indeks kesukaran (P) Pentafsiran Item Keputusan
<0.2 Terlalu sukar Gugur atau ubahsuai item
0.2 < p<0.8 Sederhana Item sesuai dan boleh diterim
0.8> Terlalu mudah Gugur atau ubahsuai
 ITEMS JUMLAH Indeks Pentafsiran Keputusan Aras
PELAJAR KESUKARAN
JAWAB
BETUL
1 12 0.4 Sederhana Item sesuai dan boleh diterima memahami
2 25 0.83 Terlalu mudah Gugur atau ubahsuai item menganalisis
3 15 0.5 Sederhana Item sesuai dan boleh diterima menilai
4 13 0.43 Sederhana Item sesuai dan boleh diterima Mengaplikasi
5 22 0.73 Sederhana Item sesuai dan boleh diterima mengaplikasi
6 22 0.73 Sederhana Item sesuai dan boleh diterima Memahami
7 3 0.1 Terlalu sukar Gugur atau ubahsuai item memahami
8 5 0.17 Terlalu sukar Gugur atau ubahsuai item menganalisis
9 4 0.13 Terlalu sukar Gugur atau ubahsuai item mengingat
10 20 0.67 Sederhana Item sesuai dan boleh diterima mengingat
11 30 10 Terlalu mudah Gugur atau ubahsuai item memahami
12 27 0.9 Terlalu mudah Gugur atau ubahsuai item Memahami
13 20 0.67 Sederhana Item sesuai dan boleh diterima Memahami
14 20 0.67 Sederhana Item sesuai dan boleh diterima Memahami
15 28 0.93 Terlalu mudah Gugur atau ubahsuai item memahami
16 28 0.93 Terlalu mudah Gugur atau ubahsuai item Mengingat
17 27 0.9 Terlalu mudah Gugur atau ubahsuai item menganalisis
18 27 0.9 Terlalu mudah Gugur atau ubahsuai item menganalisis
19 27 0.9 Terlalu mudah Gugur atau ubahsuai item menganalisis
20 27 0.9 Terlalu mudah Gugur atau ubahsuai item menganalisis
Jadual 11.0 Indeks kesukaran dan pentafsiran item

Berdasarkan jadual di atas menunjukkan 12 item yang perlu digugurkan. Tetapi,

apabila di bandingkan dengan aras daripada JSU, terdapat 7 daripada 12 tersebut tidak
sejajar dengan aras taksonomi soalan. Contohnya, item 7 dan 9, kedua-dua item ini adalah
pada aras rendah iaitu memahami dan mengingat. Tetapi apabila dianalisa indeks
kesukarannya adalah terlalu sukar. Saya mencadangkan item ini digugurkan. Tetapi, kita
perlu melihat indeks diskriminasi nya.

5 items lagi iatu soalan 2,17,18,19,20 pula, item-item ini mempunyai aras taksonomi
yang tinggi. Tetapi apabila dilihat indeks kesukarannya, ternyata terlalu mudah. Hal ini
mungkin kerana distraktornya tidak berfungsi dengan baik. Sebelum menganalisis distraktor
soalan ini, saya akan menganalisis indeks diskriminasinya terlebih dahulu.

4 item yang mempunyai indeks kesukaran terlalu mudah iaitu soalan 11,12,15 dan
16 pula sememangnya berada pada aras rendah. Oleh itu, saya mencadangkan soalan ini
tidak dibuang tetapi ditulis semula. Namun, kita perlu melihat indeks diskriminasinya terlebih
dahulu.
Selepas itu, indeks diskriminasi item di kira bagi membuat keputusan untuk setiap item.
Indeks diskriminasi item didefinisikan sebagai keupayaan item itu membezakan antara murid
yang berpencapaian tinggi dengan murid berpencapaian rendah. Merujuk kepada jadual

ITEM IINDEKS KESUKARAN Indeks Diskriminasi Aras

S
1 0.4 0.55 memahami
2 0.83 0.33 menganalisis
3 0.5 -0.11 menilai
4 0.43 0.56 Mengaplikasi
5 0.73 0.33 mengaplikasi
6 0.73 0.22 Memahami
7 0.1 0.22 memahami
8 0.17 -0.11 menganalisis
9 0.13 0.33 mengingat
10 0.67 0 mengingat
11 10 0 memahami
12 0.9 0.11 Memahami
13 0.67 0.44 Memahami
14 0.67 0.11 Memahami
15 0.93 0.22 memahami
16 0.93 0.22 Mengingat
17 0.9 0.11 menganalisis
18 0.9 0.22 menganalisis
19 0.9 0.33 menganalisis
20 0.9 0.44 menganalisis

Item 9 dan 7

Setelah melihat indeks diskriminasi bagi soalan 9 dan 7 yang telah saya cadangkan digugur
atau diubahsuai tadi, ternyata indeks diskriminasinya mampu membezakan pelajar
berpencapaian tinggi dan rendah. Oleh itu, saya mencadangkan item 9 ini diubahsuai.
Manakala item 7 dikekalkan . Hal ini kerana soalan 7 sememangnya pada aras
menganalisis. Kesilapan ketika menyediakan aras soalan pada fasa penyediaan JSU telah
saya kenalpasti.

Item 2

Soalan 2 mempunyai indeks kesukaran yang mudah dan tidak mencapai aras kerana soalan
ini sepatutnya merupakan aras menganalisis. Namun, disebabkan indeks diskriminasinya
yang baik dan boleh membezakan pelajar berpencapaian tinggi dan rendah, saya
mencadangkan soalan ini ditulis semula.

Item 3
Indeks kesukarannya sukar dan sejajar dengan aras taksonomi iaitu menganalisis. Tetapi,
indeks diskriminasinya tidak dapat membezakan pelajar pencapaian tinggi dan rendah
malah bilangan pelajar berpencapaian tinggi menjawab betul lebih rendah berbanding
pelajar berpencapaian rendah. Oleh itu saya memilih untuk menganalisis distraktor soalan
ini.

Jawapan A B *C
Soalan
3 –Bilangan pelajar menjawab 13 2 15
Pelajar pandai 4 1 4
Pelajar lain 6 6
Pelajar tak pandai 3 1 5
Berdasarkan analisis distraktor item ini, distraktor A adalah distraktor yang baik. Hal ini
mungkin disebabkan kecuaian pelajar. Oleh itu, saya mencadangkan soalan ini disimpan.

Item 17

Aras soalan ini adalah pada aras tinggi iaitu menganalisis. Namun, apabila dikira indeks
kesukarannya, soalan ini terlalu mudah iaitu 0.9. Indeks diskriminasinya pula menunjukkan
soalan ini tidak dapat membezakan pelajar berpencapaian tinggi dan berpencapaian rendah
iaitu 0.11. Hal ini menunjukkan distraktor soalan ini tidak berfungsi dengan baik. Oleh itu,
saya mencadangkan item ini di ubahsuai. .

Item 14

14 A B *C D
JUMLAH PELAJAR 20 1 6 4
Pelajar pandai 9 1 1
Kurang pandai 6 1 2
Lain 7 4 1

Item ini bukan aras memahami tetapi menganalisis. Hal ini kerana indeks kesukarannya
yang tinggi dan distraktor A berfungsi dengan baik. Indeks diskriminasinya tidak dapat
membezakan pelajar pandai dan kurang pandai disebabkan bilangan pelajar yang
menjawab betul adalah sama dalam kalangan pelajar pandai dan kurang pandai.

Item 8

Item 10 *A *B C
JUMLAH PELAJAR 20 2 4
PANDAI 7 2 -
Kurang pandai 6 3 -
LAIN 10 1 1
Items ini mempunyai indek kesukaran yang tinggi iaitu 0.17 kerana aras soalannya
sememangnya tinggi. Indek diskriminasinya pula negatif kerana pelajar kurang pandai lebih
ramai menjawab betul berbanding pelajar kurang pandai. Hal ini mungkin disebabkan unsur
tekaan. Distraktor A nya pula berfungsi dengan baik. Saya mencadangkan soalan ini ditulis
diubah.

Item 10

Item 10 *A B C D
JUMLAH PELAJAR 20 2 4 4
PANDAI 5 1 2 1
Kurang pandai 5 1 2 1
LAIN 9 - - 2

Berdasarkan item diatas, walaupun soalan indeks kesukaran soalan ini tinggi iaitu 0.67
kerana item C dan D berfungsi dengan baik . Namun, indeks diskriminasi soalan ini tidak
dapat membezakan pelajar kerana bilangan pelajar berpencapaian rendah dan tinggi
menjawab pilihan A adalah sama. Hal ini mungkin kerana sikap tekaan. Oleh itu saya
mencadangkan soalan ini dinaikkan aras taksonominya.

Item 18,19,20

Saya memilih untuk menganalisis distraktor 3 items ini kerana aras kesukarannya adalah
menganalisis tetapi indeks kesukarannya adalah terlalu mudah manakala diskriminasinya
tidak dapat membezakan pelajar.

Item 18 A B *8C -
JUMLAH PELAJAR 1 3 27
Pelajar pandai - - 9
Pelajar kurang pandai 1 1 7
Lain 2 10

Item 19 A B C *D
JUMLAH PELAJAR 1 1 6 22
Pelajar pandai - - - 9
Pelajar kurang pandai - - 3 6
Lain 1 1 3 7

Item 20 A *B C D
Murid pandai 5 3 1
Murid x pandai 8 1
Murid lain 8 2 1 1
Ketiga –tiga item ini mempunyai distraktor yang kurang baik menyebabkan soalan sukar ini
dapat diteka oleh pelajar kurang pandai mala pelajar pandai.Saya mencadangkan ketiga-
tiga item ini dibuang.

Kesimpulan
Kesimpulannya, skor murid saya secara keseluruhan jika digred mengikut UPSR
adalah 9 B,11C, 7D , 3E menunjukkan soalan yang dibina tidak mudah dan tidak terlalu
sukar. Prestasi keseluruhan , jika dilihat graf normal pelajar, ada murid yang mendapat
markah sama tetapi gred berbeza. Pelajar ini seolah-olah menjadi mangsa. Oleh itu, saya
lebih mencadangkan menggred pelajar mengikut markah yang telah ditetap kan sebagai
markah sebenar. Tetapi, untuk membandingkan pencapaian antara pelajar, skor-z boleh
digunakan bagi menjelaskan skor pelajar dalam satu kumpulan yang mendapat skor rendah
sebagai skor tertinggi. Contohnya, dalam satu ujian, markah tertinggi dalam ujian kelas
tersebut adalah 59 iaitu D. Tetapi apabila di bandingkan dengan rakannya menggunakan
graf normal, pelajar tersebut berada pada bahagian gred A. Merujuk kepada analasisi items
pula terdapat 5 daripada item saya merupakan item yang baik manakala 4 item telah saya
cadangkan untuk digugur atau ditulis semula.
Rujukan

Abd Rashid Johar . 1980 . Prinsip-prisnip asas pengukuran dan penilaian dalam pendidikan Moden
Akademik .Setapak: Selangor Malaysia Heinemann (Malaysia) Sdn Bhd.

Abu Bakar Nordin .1986 . Asas Penilaian pendidikan. Selangor :Malaysia Heinemann (Malaysia) Sdn
Bhd

Boon Pong Ying, Lee Heh Hong & Lawrence Aloysius Aeria .2017. Pentaksiran dalamPendidikan
:Siri Pendidikan Guru. Shah Alam: Oxford Fajar Sdn. Bhd.
Ng See Ngeam. 1991. Pengukuran dan penilaian dalam pendidikan. Selangor: Fajar Bakti Sdn Bhd

Yap Yee Khiong, wan chwee seng, Ismail Abu Bakar .1985 Pengukuran dan penilaian dalam
pendidikan. Selangor: Longman Malaysia Sdn Bhd