Hippocrates 68

ORDE DER ARTSEN
PROVINCIALE RAAD
OOST- VLAANDEREN
Hippocrates is het tijdschrift van de Provinciale Raad van Oost-Vlaanderen Orde der Artsen
HIPPOCRATES
NR. 68 - SEPTEMBER 2016
Secretariaat:
Koning Leopold II-laan 26 E
9000 Gent
Tel.: (09) 220.47.50
Fax: (09) 222.25.76
E-mail: contact@orde-arts-ovl.be
Foto’s: Wim Van Renterghem
Inhoud
inhou
blz.
Voorwoord
Dokter Michel Bafort, Voorzitter
In memoriam Professor Dokter Léopold Baron de Thibault de Boesinghe 5
Professor Dokter Robert Rubens, plaatsvervangend raadslid Feestviering 3 oktober 2015
Eregasten
Verwelkoming
9
Dokter
Michel Bafort, Voorzitter
Eedaflegging promotie 2015 :
Dokter Celine Bafort leest de eed voor 12
Dokter Hannes Dechamps namens de promotie 13
Lijst artsen Oost-Vlaanderen promotie 2015
16
Toespraak
18
Professor Dokter Guy Vanderstraeten, Decaan Faculteit Geneeskunde UGent In memoriam

overleden collega’s
20
door Dokter Eddy Bracke, Secretaris
Huldiging van de jubilarissen (promotie 1965)
21
door Dokter Tony Vermeulen, Ondervoorzitter : Dr. Erik AERS
Dr. Luc BAUWENS (verontsch.)
Dr. Ivo BILLIET (verontsch.)
Dr. Karel BOCKAERT
Dr. Jean BOEYKENS
Dr. Aster BONNE (verontsch.)
Dr. Herman BOSSAERT (verontsch.)
Dr. Denis CLEMENT
Dr. Leo DE RIDDER (verontsch.)
Dr. Jan DE SCHRYVER (verontsch.)

Dr. Herman DE SUTTER
Dr. Marie-Louise GEERTS
Dr. Gwijde GRAVEZ
Dr. Conrad HUYS
Dr. Herwig INGELAERE
Dr. Norbert LAMEIRE
Dr. Dirk LERNOUT
Dr. Hendrik MESTIAEN (verontsch.)
Dr. Hendrik PENNOIT
Dr. Karel RINGOET
Dr. Rudolphe SERREYN (verontsch.)
Dr. Luc STAELENS
Dr. Ivan TIELLIU (verontsch.)
Dr. Serge TRAEN
Dr. Antoon VAN BEVERSLUYS
Dr. Jan VAN DAMME (verontsch.)
Dr. Paul VAN DAMME
Dr. Erik VAN DEN DOOREN
Dr. Guido VAN KERCKHOVEN
Dr. Joannes VANOVERBEKE
Dr. Eric VAN RENTERGHEM
Dr. Valère VAN RUYMBEKE (verontsch.)
Dr. Jacobus VAN TICHELEN
Dr. Jean-Pierre VERCRUYSSE
Dr. Jaak WEYNE

Dr. Piet WILLEMS
Dokter Guy Van Kerckhoven namens de jubilarissen 32
Dokter Eric Van Renterghem namens de jubilarissen 36
Feestviering 2016 : Aula Universiteit Gent – zaterdag 1 oktober 2016 om 10.00 uur
39
Laboratoria Klinische Biologie :
41
Waarschuwing voor dichotomie
De heer R. Braekevelt, Voorzitter Commissie Klinische Biologie Wetenschappelijk Instituut

Volksgezondheid
ORDE DER ARTSEN 
hippocrates68|september20161
OO
VLAAND
inhou
Mededeling medisch onderzoek aan huisarts: bericht in wachtzaal 43
Raad Oost-Vlaanderen: Adviezen 2015

44
1. Medisch attest – ontkenning vaderschap – verzoek van patiënte en advocaat tot opmaken van
een attest dat ex-partner aanwezig was bij de consultaties in het kader van een
fertiliteitsprobleem – beroepsgeheim.
2. Medisch attest – attest langdurige schoolafwezigheid.
3. Participatie door arts of artsenvennootschap in commerciële firma i.v.m. onderzoek en

ontwikkeling van orthopedische prothesen.
4. Ziekenhuis – onterechte klachten tegen urgentie- en spoedartsen via ombudsdienst en 45
sociale media – schending naam en faam artsen.
5. Medisch dossier – bewaartermijn – RVT – bestemming medisch en verpleegkundig dossier na

overlijden patiënt.
6. Bejaarde patiënte – medisch attest i.v.m. lichamelijke en geestelijke gezondheidstoestand op

46
vraag van zoon met het oog op een gedwongen opname in een rusthuis.
7. Verklaring door arts in het kader van echtscheidingsprocedure.
8. Wijkgezondheidscentrum – racistische uitspraken door patiënt t.a.v. allochtone

verpleegkundige – klachtneerlegging bij politie – beroepsgeheim.
9. Ziekenhuis – wachtdienst geriatrie – eindverantwoordelijkheid in geval van multidisciplinaire

wacht.
10. Aanvraag afschrift patiëntendossier van een overleden patiënt door het Fonds voor Medische
Ongevallen – beroepsgeheim.
11. Kindermishandeling – foto’s letsels patiënten – nemen en bewaren van foto’s -
48
beroepsgeheim.
12. Medische aansprakelijkheid Vitalink-project.
49
13. Getuigen van Jehova – weigering anesthesie voor chirurgische ingreep – respect voor 50
godsdienstige overtuiging.
14. Rusthuizen – optreden CRA als controlerende instantie in het kader van palliatieve sedatie op
vraag van directie – functieomschrijving CRA – beroepsgeheim.
15. Wachtdienstregeling huisartsen.
51
16. Ziekenhuis – medisch dossier – inzage patiëntendossiers door een sectorvoorzitter –
beroepsgeheim.
17. Licht dementerende patiënt – attest voorlopige bewindvoering op vraag van zonen.
52
18. Anesthesie – verplichte aanwezigheid van ouder(s) bij induceren van een narcose bij
kinderen – therapeutische vrijheid.
19. Kind & Gezin – staand order vaccinatie door verpleegkundigen – goedkeuring door Orde?
20. Echtscheiding – wekelijks attest goede gezondheid kinderen.
21. Cursus mindfulness – bekendmaking.
53
22. Ziekenhuis – orthopedist – geschiktheid om (achterwacht) spoeddienst te vervullen.
23. Verkoop op lijfrente – overlijden kort nadien – onderliggend geen gekende chronische
pathologie – attest – beroepsgeheim.
24. Fiscale controle – bedrijfswagen – oplijsten naam patiënten – beroepsgeheim.
25. Schadevergoeding verzuimde afspraak door patiënt.
54
26. Stopzetting ziekenhuisactiviteit – mededeling nieuwe vestiging aan patiënten.
27. Huisarts van ouder met hoederecht – huisarts is geen GMD-houder van het kind – toegang tot
medisch dossier kind?
28. Medische dossiers – bewaartermijn.
29. Medisch dossier – overmaken medisch dossier aan advocaat van dochter van overleden 55
patiënt – beroepsgeheim.
30. Werknemer met pedofiele neigingen werkzaam in kinderopvang – houding bedrijfsarts.

31. Wachtdienst – toelaatbaarheid telefonische triage door huisarts van wacht –
permanentieplicht = prestatieplicht?
32. Collaboratief Zorgplatform (COZO) – toegang tot en uitwisseling van medische gegevens –
bescherming van de patiënt.
33. 13-jarige zwangere patiënte – onwetende ouders – houding arts.
56
ORDE DER ARTSEN 
hippocrates68|September2016
OO
VLAAND
inhou
34. Geneesmiddelenvoorschriften – vermoeden van diefstal – te volgen procedure.
35. Medisch attest – psychisch geweld – familiale aangelegenheden – pesten op het werk.
36. Alleenstaande en verwaarloosde oudere patiënt – houding arts – beroepsgeheim.
37. RIZIV – deelname door huisarts aan studie in het kader van een evaluatie van het GMD –
beroepsgeheim.
38. Medisch kabinet – interdisciplinaire samenwerking huisarts/kinesist.
39. Ethylafhankelijke beroepschauffeur – inlichten gerechtelijke instanties – beroepsgeheim.
57
40. Medisch attest - fysische en psychische gezondheidstoestand van een bejaarde patiënt onder
58
bewindvoering – beroepsgeheim.
41. Communicatie via e-mail.
59
Administratief verslag werkzaamheden 2015
Personalia 2015
62
Raad Oost-Vlaanderen: Beslissingen 2015
68
Raad Oost-Vlaanderen: Samenstelling
116
Raad Oost-Vlaanderen: Coördinaten
117
ORDE DER ARTSEN 
OO
T
R
VLAAND
Voorwoord
ordow
or
Beste collega’s, vrienden,
ov
Dit jaar wordt het tijdschrift Hippocrates voor het eerst niet op papier uitgebracht. Het steeds
verzorgde tijdschrift werd te kostelijk en … werd slechts sporadisch gelezen. De tijdsgeest
veranderd, het verleden kan je koesteren, maar als organisatie dien je toekomstgericht te denken
en prioriteiten te stellen. Dit jaar komt Hippocrates niet uit als nieuwjaarsnummer maar als een
najaarseditie. Dit heeft veel te maken met de turbulente periode van veranderingen binnen de
werking van onze provinciale Raad.
In 2015 namen we afscheid van onze vaste secretaris Lieven Ascoop, alomgekend als het
aanspreekpunt met encyclopedische kennis. Na vele jaren toegewijde inzet geniet hij nu van een
welverdiend pensioen. De pensionering van Lieven werd aangegrepen als momentum om de
werking en de kostenstructuur van de provinciale Raad door te lichten. Een nationaal
informaticasysteem werd en wordt uitgerold binnen de organisatie. Zoals met elke verandering,
heeft deze uitrol een veel grotere impact gehad dan voorzien. Opleiding, aanpassing en fine-
tuning van het programma doorkruisten de veranderingen in gewoonte van bestaande
secretariaat.
Groeipijnen werden opgevangen door de belofte het secretariaat meer performant te maken en de
werksfeer te optimaliseren. Dit was en is een gigantische uitdaging, welke niet zonder slag of
stoot kon en kan gerealiseerd worden. Finaal moeten deze veranderingen leiden naar een perfect
uitwisselbaarheid van alle administratieve gegevens van artsen over de provinciegrenzen heen en
dit op een gestandaardiseerde wijze voor gans België. De kostenbesparing die dit mee brengt
moet op termijn zichtbaar worden in een daling van het verplichte lidgeld.
2016 wordt ook een jaar van uitgestelde verkiezingen. De verkiezing van de raadsleden gebeurt
om de drie jaar en een mandaat loopt over zes jaar. Elke drie jaar wordt dus de helft van de
mandaten opnieuw ingevuld. De verkiezing van 2015 wordt nu in het najaar uitgesteld
georganiseerd. Voor het eerst worden deze verkiezingen elektronisch georganiseerd. Dit zorgt
voor een bijzonder grote vermindering van de uitgaven zowel op nationaal als provinciaal vlak.
De besparingen worden niet als reserve geboekt maar zullen volledig ten gunste komen van het
project ‘Arts in Nood / Médecin en Difficulté’, project dat vanaf augustus nationaal
georganiseerd is en ook het nationaal meldpunt wordt voor agressie tegen artsen. Dit project past
naadloos in een veranderend maatschappelijk invulling van de taken van de Orde der Artsen. De
Orde vervelt van een autoritaire en disciplinaire organisatie naar een organisatie ten dienste van
artsen. Met een hedendaagse invulling van de eed van Hippocrates hopen we ook jonge artsen te
kunnen motiveren om verantwoordelijkheden op te nemen in een wereld vol nieuwe uitdagingen.
Tot slot wil ik jullie uitnodigen voor de feestviering welke dit jaar plaatsvindt op
zaterdagvoormiddag 1 oktober 2016 (Aula, Voldersstraat 9, Gent).
Enerzijds verwelkomen we de jonge collega’s in ons beroep en anderzijds bedanken we de

collega’s welke de pensioengerechtigde leeftijd naderen voor hun jarenlange inzet. Beide
groepen vertegenwoordigen het artsenberoep, zij het met een leeftijdsverschil van vijftig jaar.
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
m
In Memoriam Professor Dokter Léopold
Baron de Thibault de Boesinghe
moria
Professor Dokter Robert Rubens
In Me
Léopold de Thibault de Boesinghe werd ge-
boren op 4 september 1943 en overleed op 9
april 2015 in Gent.
Hij stamt af van een oud adellijk geslacht.
Zijn voorouders waren reeds betrokken bij
het beleid in de Kasselrij Ieper in de Mid-
deleeuwen. Ze waren tevens politiek actief
zowel onder het Oostenrijkse en het Neder-
landse bewind als later in het Koninkrijk
België.
Hij doorliep de middelbare school aan het
Sint-Barbaracollege te Gent en studeerde
nadien geneeskunde aan de Rijksuniversiteit
Gent. Tijdens zijn studies was hij actief in het studentenleven. In het academiejaar 1968-1969
was hij voorzitter van de Vlaamse Ge-
neeskundige Kring, de faculteitskring van de
studenten geneeskunde in Gent. In 1969 stu-
deerde hij af als arts.
Na ziin studies startte hij zijn klinische loopbaan als assistent in dienst van toenmalig
professor P.M. Van Vaerenbergh en hij be-
kwaamde zich in de nucleaire geneeskunde
en radiotherapie. In 1973 werd hij erkend als Gedurende deze periode heeft hij onderzoek
radiotherapeut.
verricht naar borstcarcinomen en thermo-
Tezelfdertijd studeerde hij verder tot genees-
grafie.
heer-hygiënist, richting arbeidsgeneeskunde
Vooral de thermografie was een belangrijk
(1971) en radioprotectie (1971). Aldus ver-
onderzoeksobject omdat men dacht hiermee
wierf hij in 1973 het diploma van licentiaat in sneller maligniteiten te kunnen opsporen.
de arbeidsgeneeskunde. In 1995 behaalde hij Dit heeft zich later echter niet bevestigd. Wel het
diploma van ziekenhuishygiënist en in werd de thermografie een tijdlang het be-2001 werd hij
erkend als arbeidsgeneesheer. langrijkste onderzoek om varicocele aan te Vrij snel werd hij ook
betrokken bij het pa-tonen bij de subfertiele man.
ramedische onderwijs. Hij gaf les in zowel Na een vruchtbare onderzoeksloopbaan het
toenmalige Stedelijk Hoger Instituut koos hij er in 1988 echter voor om dankzij voor
Paramedische Beroepen als het Hoger zijn eerdere vorming de arbeidsgeneesheer Rijksinstituut
voor Paramedische Beroepen.
van de Universiteit Gent te worden. Bij de
Na zijn assistentschap volgde een benoe-
verzapping in 1992 volgde de aanstelling tot
ming tot eerstaanwezend assistent en nadien
docent.
werd hij werkleider op de diensten nucleaire
Sociaal bewogen werd hij vanaf deze periode
geneeskunde en radiotherapie van het Uni-

zeer actief in organen betrokken bij het de-
versitair Ziekenhuis Gent. Hierbij waren ontologisch beheer van het medische be-P.M. Van
Vaerenbergh en A. De Schryver zijn
roep.
diensthoofden.
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
moria
Hij werd verkozen tot lid van de provinciale Léopold was een begenadigd schrijver. Hij Raad
van Oost-Vlaanderen van de Orde der laat boeken na over arbeidsorganisatie en In Me
Geneesheren. Hij bleef hierin zijn verdere humor in de geneeskunde.
leven actief en hij werd een termijn Onder-
Naast de erfelijke titel van pauselijk graaf ‘co-voorzitter en ook een termijn Voorzitter van
mes palatinus’ kreeg hij in 1988 van de
de provinciale Raad.
koning de persoonlijke titel van baron.
Hij trad hierbij zijn collega’s rustig en met Op zijn begrafenis bleek ook dat hij een veel gevoel
voor collegialiteit tegemoet. Hij vooraanstaande rol speelde in verschillende nam het dikwijls op
voor de jongere collega’s
militaire orden van de christenheid.
wanneer zij in hun onervarenheid al eens Léopold laat een echtgenote na die Grande afweken
van de formele, deontologische de España is, alsook een zoon, een dochter richtlijnen. Een
vaderlijke vingerwijzing in en twee kleinkinderen.
plaats van een sanctie had volgens hem dik-
De Raad van Oost-Vlaanderen heeft in Léo-
wijls een positiever effect.
pold een tolerant en luisterbereid collega
Gelijktijdig was hij ook lid van de provinci-
verloren én een minzame vriend.
ale Geneeskundige Commissie van Oost-
Wij blijven u herinneren als een grote, au-
Vlaanderen, waarvan hij ook Voorzitter was thentieke mijnheer.
van 1994 tot 2015.
ORDE DER ARTSEN 
OO
T
R
VLAAND
Feestviering 3 oktober 2015
Eregasten
viering
Wij mochten volgende eregasten verwelkomen:
ts
eef
■■
De Heer VANDE VYVER, Eerste Voor-
■■
Mevrouw VAN PETEGHEM, Ereraads-
zitter van het Arbeidshof te Gent
heer in het Hof van beroep te Gent, ge-
wezen lid van de Raad van beroep,
■■
Mevrouw HARREWYN, Procureur-ge-
gewezen assessor bij onze Raad
neraal bij het Hof van beroep te Gent en
Professor DE BONDT
■■
Professor VANDERSTRAETEN, Decaan
van de Faculteit Geneeskunde en Ge-

■■
Professor DENEYER, Ondervoorzitter
zondheidswetenschappen van de Univer-
van de Nationale Raad van de Orde der
siteit Gent
Artsen, en Mevrouw
■■
Professor Eric MORTIER, afgevaardigd
■■
de Heer CODDENS, Voorzitter van het
bestuurder van het Universitair Zieken-
OCMW, Schepen van seniorenbeleid,
huis Gent
werk en armoedebestrijding, vertegen-
woordiger van de Burgemeester van ■■ Professor PELEMAN, hoofdarts van het Gent
Universitair Ziekenhuis Gent, lid van de
Nationale Raad
■■
De Heer FORRIER, emeritus Afdelings-
voorzitter in het Hof van Cassatie, plaats-
■■
Meester CAUWE, Vicestafhouder van de
vervangend Voorzitter van de Nationale
Balie van Gent
Raad van de Orde der Artsen, en Me-

vrouw
■■
Meester DE LANGE, vertegenwoordiger
van de stafhouder van de Balie van Ou-
■■
Mevrouw SAELAERT, Voorzitter van de
denaarde
Arbeidsrechtbank te Gent en de Heer DE
WILDE
■■
De Heer DEMUYNCK, Voorzitter van
de Orde der Architecten van Oost-
■■
de Heer VAN DEN BOSSCHE, Voorzit-
Vlaanderen, en Mevrouw MAHEUX
ter van de afdeling Gent van de Recht-
bank van eerste aanleg van ■■ Dokter ALBERTYN, Voorzitter van de Oost-Vlaanderen, en
Mevrouw
Raad van Antwerpen
■■
Professor VAN CAUWENBERGE, Pro-
■■
Dokter VERHEIJEN, Voorzitter van de
rector van de Universiteit Gent, en Me-
Raad van Vlaams-Brabant en Brussel
vrouw
■■
Dokter NAILIS, oud-Voorzitter van de
■■
de Heer MARCOEN, Raadsheer in het
Raad van Limburg, en Mevrouw
Hof van beroep te Gent, gewezen asses-
sor bij onze Raad
■■
Dokter CLEPKENS, eerste plaatsvervan-
gend lid van het Bureau van de Raad van
■■
Mevrouw DE TURCK, Raadsheer in het
West-Vlaanderen, en Mevrouw
Hof van beroep te Gent, gewezen plaats-
vervangend assessor bij onze Raad
ORDE DER ARTSEN 
OO
-
E
VLAAND
viering
■■
Mevrouw DILLEN, administratief direc-
■■
Ereprofessor VERBAEYS, Secretaris van
teur van de Nationale Raad van de Orde
de Alumni Geneeskunde van de Univer-
ee
der Artsen, en echtgenoot
siteit Gent, en Mevrouw KINT
■■
Dokter DE BLEEKER, lid van de Raad ■■ Professor DE MOOR van de Universiteit van beroep,
en Mevrouw
Gent
■■
Dokter DESMET, gewezen Voorzitter ■■ de professoren emeriti van de Universi-van onze

Raad, en Mevrouw
teit Gent Fritz DEROM en Mevrouw,
LEROY, RUBENS, plaatsvervangend lid
■■
Dokter CASSIMAN, gewezen Voorzitter

van onze Raad en Mevrouw, en VAN-
van onze Raad, en Mevrouw
CLOOSTER
■■
Professor emeritus PANNIER, Erede-
caan van de faculteit Geneeskunde en
Gezondheidswetenschappen van de Uni-
versiteit Gent
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
Verwelkoming
mingo
welk
erV
Geachte jubilarissen,
Geachte jonge collega's,
Geachte aanwezigen,
Naar jaarlijkse gewoonte is het mij een eer u
hier vandaag voor de vierde maal te mogen
toespreken gedurende dit mandaat als voor-
zitter.
Vandaag wil ik het hebben over het span-
ningsveld tussen kwakzalverij, charlatanisme
en volksgeloof enerzijds en de wetgeving en
deontologie anderzijds.
Kwakzalverij is strikt genomen het onbe-
voegd uitoefenen van de geneeskunde. Het
gebruik van het woord kwakzalverij of char-
latanisme houdt altijd een oordeel of be-
in de Middeleeuwen bekend stond als thuis-
schuldiging in en wordt vaak gezien als basis van reizende verkopers en marktlieden
boerenbedrog en oplichterij.
met gladde verkooppraatjes.
Kwakzalvers trokken in de middeleeuwen
Etymologisch zou kwakzalver gevormd zijn met een kar van dorp tot dorp. Volgens de uit het
werkwoord quacken ‘ opscheppen, overlevering moesten ze zich vaak uit de voe-praatjes
verkopen’, een bijbetekenis van het ten maken wanneer bleek dat hun smeersel-
klanknabootsende kwaken ‘ geluiden maken tjes niet werkten.
als een kikker of eend’, en zalver ‘ verkoper van De kwakzalvers van vandaag verkopen gene-
zalf’ of kwakzalf, prulzalf; een kwakzalver is zende hangers, grote potten met vitamines, dan een
onbetrouwbare verkoper van nut-voedingssupplementen of wonderdiëten en
teloze geneesmiddelen. Een andere uitleg haargroeimiddelen. We zien ze niet alleen in wijst op
het verband met kwakkelen, quac-de huis-aan-huisbladen maar ook op televi-
kelen betekent zowel ‘ beuzelen, babbelen’ als sie en internet. Allemaal vertellen ze hun
‘ sukkelen’. Een kwakzalver is dan een verko-eigen wonderbaarlijk succesverhaal.
per van geneesmiddelen die beuzelpraat ver-
Kwakzalverij is ook een pejoratieve term om
koopt, of een genezer die sukkelt en knoeit het medische charlatanisme te beschrijven, bij zijn
werk als oplapper van zieken.
d.w.z. genezingspraktijken of methodes die
Waarschijnlijk is het woord charlatan een geen wetenschappelijke basis hebben, maar
samentrekking van het Italiaanse ‘ ciarlare’, worden beoefend door erkende artsen. Toen
mooipraterij of gebabbel, en ‘ cerretano’, ie-medische charlatanerie steeds populairder
mand uit Cerreto di Spoleto, een stadje dat werd en het gebruik van pejoratieve termen ORDE
DER ARTSEN 
OO
VLAAND
mingo
politiek incorrect werd, werd kwakzalverij al
best beschikbare bewijzen van de standaard
snel holistische geneeskunde genoemd, na-

klinische behandelingen. Van de onderzoch-
welk
dien alternatieve en aanvullende geneeskun-
te 3000 medische ingrepen heeft slechts 11%
er
de en ten slotte integrerende geneeskunde.
bewezen nut. Nog eens 24% heeft waar-
Kwakzalverij heeft meestal tot doel geld te schijnlijk nut. De rest varieert van onduide-verdienen,
het eigen ego te vergroten of lijk tot schadelijk.
macht over anderen te verkrijgen.
Het is echter moeilijk onderscheid te maken Bovendien is het onderscheid tussen kwak-tussen
kwakzalvers die met frauduleus doel zalverij, de volksgeneeskunde en de Eviden-handelen en
diegenen die zelf misleid zijn ce Based Medecine niet altijd even eenvoudig over hun eigen
vermogens.
te maken. Door voortschrijdend medisch
inzicht kan een behandeling, indien nu toe-
Het hardnekkig standhouden van de volks-
gepast, als kwakzalverij worden bestempeld,
geneeskunde ligt meest waarschijnlijk in de hoewel die behandeling vroeger legitiem eigen
manier van denken van de volksge-was. Voorbeeld daarvan is lobotomie. An-
meenschap. Deze zou worden gekenmerkt derzijds is het ook mogelijk dat een nu als door een
diep gevoel van innerlijke verbon-kwakzalverij bestempelde behandeling in de
denheid van alles wat in de leefwereld van de
toekomst legitiem zou kunnen worden. Zo is
mens voorkomt en door de grote invloed van
in verschillende ziekenhuizen wondbehan-
de gemeenschap en de traditionele regels in deling met maden weer actueel geworden en geval
van ziekte en nood. De niet-officieel loopt er veel onderzoek naar wondbehande-erkende
genezers konden vaak rekenen op de
ling met honing: deze werden einde 20ste
tolerantie van de lokale en de gerechtelijke eeuw alle aanzien als kwakzalversmiddelen.
overheden. De geneeskundigen zelf schrok-
ken ervoor terug deze volksgenezers en In de geschiedenis van de geneeskunde zijn, kwakzalvers
aan te klagen omdat hun patiën-wat België betreft, reguliere en alternatieve
ten hierin een teken van jaloersheid zagen.
geneeswijzen pas als zodanig te onderschei-
den na invoering van het Koninklijk Besluit
Evidence-based medicine is het expliciet, betreffende de uitoefening van de Gezond-

oordeelkundig en consciëntieus gebruikma-
heidszorgberoepen van 10 november 1967,
ken van het beste beschikbare bewijs bij het die het domein van de reguliere geneeskunde maken
van een keuze voor de behandeling afbakende en voorbehield aan artsen.
van een patiënt, rekening houdend met de In april 1999 is de wet Colla aangenomen die huidige
stand van de (medische) wetenschap.
niet-conventionele behandelwijzen de mo-
gelijkheid biedt een erkenning als beroeps-
Evidence-based medicine is voornamelijk groep na te streven. Deze kaderwet beschrijft

gebaseerd op resultaten die verkregen zijn de stappen die genomen moeten worden om uit
gecontroleerde klinische onderzoeken, deze niet-conventionele geneeswijzen te re-zoals
dubbelblinde tests, randomized con-
gulariseren.
trolled trials (RCT) en meta-analyses van
zulke trials. Echter voor vrij veel algemeen Het Europees Parlement wordt geconfron-toegepaste
behandelingen bestaat maar wei-
teerd met een tegenstrijdige toestand waarin
nig of zelfs helemaal geen wetenschappelijk een behandelaar, die in één land officieel er-bewijs.
De British Medical Journal heeft een kend wordt, in een ander land van de Euro-database in het
leven geroepen met de naam
pese Gemeenschap aangeklaagd kan worden
Clinical Evidence. Deze database toont de voor het onwettig uitoefenen van genees-10
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
mingo
kunde. Dit is in strijd met het Verdrag van Uiteindelijk gaat het er niet om charitatief Rome.
ingestelde personen de pas af te snijden noch
welk
om de verdediging van het beroepsbelang
Op het gebied van de gezondheidszorg be-
van de artsen, maar slechts om de bescher-
erV
staan er binnen de Europese Unie immers ming van de zieken. Hierin heeft de Orde twee totaal
verschillende opvattingen. In de der Artsen een grote verantwoordelijkheid.
eerste opvatting wordt ervan uitgegaan dat Binnen de geneeskunde bestaan duidelijke alleen
artsen de geneeskunde kunnen beoe-gedragsregels en deontologie die de grenzen
fenen en zieken kunnen behandelen, zij het aangeven van wat de arts mag beloven. Over-dat er
uitzonderingen worden gemaakt voor treding van deze regels kan leiden tot tucht-enkele
beroepsgroepen die ook bepaalde me-
rechtelijke gevolgen voor de arts en in het
dische of paramedische handelingen mogen ergste geval ontzetting van de arts uit het verrichten.
Afgezien van deze uitzonderings-beroep. De arts moet zich bewust zijn van
gevallen is beoefening van de geneeskunde zijn sociale plichten tegenover de gemeen-verboden.

Dit is de heersende opvatting in schap. Zowel voor het stellen van een diag-de Zuid-Europese
landen, Frankrijk, België nose als voor het instellen en voortzetten van en Luxemburg.
de behandeling, verbindt de arts er zich toe
De feitelijke beoefening van niet-conventio-
zijn patiënt zorgvuldig en gewetensvol de
nele geneeswijzen in deze landen en de stij-
zorgen toe te dienen die stroken met de thans
gende vraag van patiënten hebben echter geldende wetenschappelijke kennis. De ge-geleid tot
een zekere tolerantie.
neeskunde mag in geen geval en op geen en-
In de tweede opvatting, die domineert in de kele wijze als een handelszaak worden landen van
Noord-Europa, wordt uitgegaan opgevat.
van een tegenovergestelde benadering: ie-
dereen die dat wenst kan de geneeskunde We kunnen besluiten dat de Orde onverbid-beoefenen,
maar bepaalde handelingen mo-
delijk moet optreden tegen deze artsen die
gen uitsluitend verricht worden door artsen omwille van malafide redenen, doelbewust die
bovendien de regels in dit opzicht opstel-behandelingen voorschrijven of opleggen
len en als referentie gelden bij de inrichting aan patiënten welke niet stroken met de van de
gezondheidszorg en het volksgezond-thans geldende kennis van de wetenschap en
heidsbeleid.
waardoor patiënten schade kunnen oplopen,

Gezien België op de grens ligt tussen beide al was het maar door een wetenschappelijk
strekkingen is het logisch dat dit hier leidt aanvaarde therapie uit te stellen.
tot veel onduidelijkheden.
De Orde der Artsen moet hierin zijn maat-
schappelijke rol bewijzen door de individu-
Dat bovendien de mutualiteiten wel dekking
ele patiënt en de maatschappij te beschermen.
bieden voor osteopathie, chiropraxie, acu-
De tuchtrechtelijke uitspraak die hieruit
punctuur, homeopathie en kruidengenees-
volgt, dient in die zin goed gemotiveerd te
kunde in hun aanvullende verzekeringen zijn en zal daarna in beroep, cassatie en zo-kan een
zekere vorm van fout te interprete-
nodig voor de Europese rechtshoven zijn
ren erkenning geven aan deze alternatieve deugdelijkheid moeten bewijzen.
behandelingen.
Ik dank u.
ORDE DER ARTSEN 
h i p p o c r a t e s 6 8 | s e p t e m b e r 2 0 1 6 11
OO
R
-
VLAAND
Artseneed
Orde der Artsen van België
eneed
Dokter Celine Bafort
ts
Ar
Nu ik toetreed tot de medische professie, beloof ik dat ik mij naar mijn beste vermogen voor een
kwaliteitsvolle geneeskunde ten dienste van de medemens en de samenleving zal inzetten.
Ik zal het beroep van arts plichtsbewust en nauwgezet uitoefenen.
Ik zal boven alles voor mijn patiënten zorgen, hun gezondheid bevorderen en hun lijden
verlichten.
Ik zal mijn patiënten correct informeren.
Ik zal geheimhouden wat ik krachtens mijn beroep van mijn patiënten weet, ook na hun dood.
Ik zal de professoren en allen die mij gevormd hebben, blijvend waarderen voor wat ze mij
hebben bijgebracht.
Ik zal mij blijven bijscholen, de grenzen van mijn mogelijkheden niet overschrijden en waar
mogelijk bijdragen tot de vooruitgang van de geneeskundige kennis.
Ik zal verantwoordelijk omgaan met de middelen die de maatschappij ter beschikking stelt en
ijveren voor een gezondheidszorg die toegankelijk is voor iedereen.
Ik zal mij collegiaal gedragen en respectvol met medewerkers omgaan.
Ik zal ervoor waken dat mijn houding tegenover patiënten niet beïnvloed wordt door
levensbeschouwing, politieke overtuiging, sociale stand, ras, etnie, nationa-liteit, taal, gender,
seksuele voorkeur, leeftijd, ziekte of handicap.
Ik zal het leven en de menselijke waardigheid eerbiedigen.
Zelfs onder druk, zal ik mijn medische kennis niet aanwenden voor praktijken die indruisen tegen
de menselijkheid.
Dit verklaar ik plechtig, uit vrije wil en op mijn woord van eer.
12
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
Dankwoord namens de promotie 2015
Dokter Hannes Dechamps
ordow
Geachte heer Voorzitter,
Geachte leden van de Nationale en provin-
ank
ciale Raad,
Geachte Rector, Decaan en professoren,
Geachte prominenten,
Waarde collega’s,
Beste medestudenten, vrienden en nu ook
waarde collega’s,
Hier zijn we dan! Hier zitten we dan, Pas af-
gestudeerd, in de startblokken, gereed, vol
goesting, vol overtuiging en met een onge-
breidelde vastberadenheid. Het ene grote
avontuur vloeit voort in het andere.
Zeven jaar geleden startten we elk ons per-
soonlijk avontuur, een avontuur dat ons sa-
Hier zijn we dan. Hier zitten we dan. De
menbracht, een avontuur dat ons verbond. groentjes. Het ene avontuur is voorbij, het Iedereen
heeft zijn manier gevonden om andere slechts begonnen. Of om het te zeg-deze moeilijke, maar
o zo prachtige studies gen met de tijdloze woorden van de gebroe-af te ronden. Waar sommigen
onder ons hun
ders Beers van ID&T: ‘Yesterday is history, anatomie studeerden uit de boeken (dank o today is
a gift, tomorrow is a mystery’.
grote Sobotta), haalden anderen hun ana-
Als jonge arts is er een gezonde angst voor
tomische kennis mee uit de Overpoort. Te-
het onbekende, een angst voor onze on-
genwoordig noemen ze dat evidence based wetendheid, een angst voor die grote ver-tegenover
experience based.
antwoordelijkheid. Want ook al zaten we
Waar sommigen elke cursus tien keer lazen, allemaal zeven jaar op de schoolbanken, namen
anderen slechts één keer alles door.
de realiteit toont dat, aangekomen op de
Waar sommigen bij het horen van crepita-
werkplek, met een telefoon in je ene hand
ties als eerste diagnose dachten aan long-
en, meest waarschijnlijk, een koffie in de an-
kanker en anderen de patiënt lieten raden dere hand, al die theoretische kennis nood-wat de
uitkomst was van zijn uitslag tijdens zakelijk blijkt maar slechts het topje is van een slecht
nieuws gesprek.
de ijsberg.
Waar the Beegees elke examenperiode weer Velen zullen kunnen beamen dat de leer-in ons
hoofd bleven hangen. Staying Alive, curve plotsklaps veel steiler wordt, eens en overleven
hebben we gedaan. Samen. Het
men als assistent start. Maar ergens is dat
kostte bloed (juist ja, je moet de vene afdu-
logisch, want nu zijn we dokters. Een titel
wen bij het aansluiten van de leiding op het met een etiologie van het Latijnse woord infuus),
zweet (voornamelijk na honderd ‘docere’, wat onderrichten betekent. En of compressies in dat
kleine, veel te warme lo-je nu de tijd neemt om iets aan te leren, ie-
kaaltje, voor de EHBO cursus) en tranen (ik mand iets uit te leggen, iets bij te brengen zal het
maar toegeven). Het is slechts weini-aan een patiënt, hun familieleden, een stagi-
gen gegund deze studie te doorlopen met de air of een collega, elke dag opnieuw worden vinger
in de neus, en godzijdank daarvoor, we uitgedaagd om onze eigen kennis uit te de
Staphylococcus Aureus zou nogal flore-breiden en ons te verdiepen in de wondere
ren!
wereld die we Geneeskunde noemen. Waar
ORDE DER ARTSEN 

OO
VLAAND
ordow
we vroeger bij het horen van hoefgetrappel, Geneeskunde is een discipline die voortdu-ank
dachten aan een zebra, zullen we alsmaar rend evolueert in een aanzienlijk tempo. De D
vaker denken aan een paard. Maar pas op, uitdaging is aan ons om dat tempo bij te be-want de
uitdaging van de arts is om het fre-
nen. De toekomstige uitdagingen voor ons
quent voorkomende paard te kunnen on-
als arts liggen op verschillende niveau’s.
derscheiden van de meer zeldzame zebra.
De uitdagingen liggen op individueel vlak.
Tijdens één van mijn stages, vertelde een We moeten een steeds hogere werkdruk zeer wijs
radioloog mij: ‘Elke arts kent twij-kunnen combineren met een leven buiten
fel en voelt zich soms onzeker. Buiten me-
de geneeskunde. Burn-out in ons beroep is
zelf gerekend natuurlijk.’ De realiteit is dat, geen taboe meer, laten we ervoor zorgen om
alhoewel we nog zoveel te leren hebben dit op een adequate manier en met een goe-als startend
arts, we er klaar voor zijn. We de organisatie zoveel mogelijk te vermijden.
maken deel uit van een team. Een team dat Ik moedig initiatieven zoals ‘Arts in Nood’
gevormd wordt door mensen die klaarstaan echt aan om deze problematiek professio-voor elkaar
– en vergeet daarbij zeker niet neel aan te pakken.
de verpleging! Geneeskunde is een team-
We moeten ook streven naar een autonomie
spel, vergeet niet om een goede teamspeler met ruimte om ons beroep uit te oefenen in te zijn.
Wees nieuwsgierig, wees nederig, een gecontroleerd kader.
wees dapper, lach veel, geniet van je werk De uitdagingen liggen ook op interpersoon-en geniet
van jouw team. Vergeet nooit, dat lijk vlak zoals ik voorheen al aanhaalde.
goede communicatie, goed luisteren, zowel Naast de collegialiteit hebben we naar bui-naar
elkaar, als naar de patiënt, de essentie ten toe een functie als rolmodel en het is is van goede
patiëntenzorg.
onze plicht daar naar te handelen.
Laten we tijdens het verloop van onze car-
In deze tijd beoefenen we een beroep uit
rières nooit vergeten om ook vriendelijk te waar de arts-patiënt relatie er één is waar blijven voor
elkaar. De huisarts waarmee je de patiënt kapitein is van zijn (of haar) eigen samenwerkt of de
specialist die voor je staat,
schip. Wij, als arts, zijn de kraainestman.
was ooit een medestudent, daarom niet van De patiënt vertrouwt op ons om beslissin-jou, maar
van andere collega’s. Onthoud dat gen te maken, beslissingen gebaseerd op diegene aan de
andere kant van de lijn (die onze beperkingen van kennis en zekerheid.
je alweer stoort), eens een lid was van de-
Eens deze beperkingen worden bereikt,
zelfde studentenclub, dezelfde stages heeft moet de patiënt zich voldoende vertrouwd doorlopen
en ook afgezien heeft tijdens het voelen met zijn behandelende arts, niet om studeren van
dezelfde materie. Dit beroep, te vragen: ‘Beste dokter, wat is volgens u ons beroep, is een beroep
dat bestaat uit een
de beste volgende stap’, maar om te vragen:
netwerk van vrienden, dus laten we elkaar ‘Doc, wat zou jij nu doen als je mij was.’ Zo’n ook zo
behandelen. Denk niet meer van je-relatie is gebaseerd op vertrouwen, het es-
zelf dan een ander. Denk niet minder van sentiële element van een goede arts-patiënt een collega.
Behandel elkaar met professio-relatie. Een tip die ik hierbij wil meegeven
nalisme en respect.
is om de planten in je consultatieruimte
‘Though the leaves are many, the root is one’,
steeds genoeg water te geven, want een ou-
schreef William Butler Yeats. Ook al zijn de dere patiënt wist me ooit te vertellen dat hij
bladeren van de geneeskundige zorg veel-van arts veranderd was omdat “een dokter
vuldig, de wortel is één… Onthoud dat je die de planten in zijn consultatieruimte laat deel
uitmaakt van een geheel dat groter is verwelken, toch niet te vertrouwen is?”
dan jezelf.
We zijn ook de ambassadeur van onze ei-
14
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
ordow
gen professie. De geneeskunde leert ons de Binnen een snel veranderd geneeskundig kunde om
te genezen, maar preventie en het landschap, blijft ons doel in essentie steeds ank
correct informeren van de patiënt over deze hetzelfde; streven naar kwaliteitsvolle zorg, D
preventie is een belangrijk aspect in ons ta-
in dienst van onze medemens en de samen-
kenpakket.
leving.
Tot slot liggen de uitdagingen ook op maat-
Ik wil, in naam van alle promotieleden, toch
schappelijk vlak. Vroeger werd homoseksu-
nog eens iedereen bedanken, zowel onze va-
aliteit behandeld met een dagelijkse dosis ders, moeders, zusters en broeders, vrien-Diazepam,
vandaag moeten we op een evi-
den, vriendinnen en familie. Bedankt voor
dence based manier de technologische ver-
de nooit aflatende steun over de voorbije
nieuwingen proberen combineren met onze zeven jaar. Bedankt aan de professoren en eigen
klinische redenering op zo’n rendabel alle andere mensen betrokken in onze bege-mogelijke
manier, om zo de gezondheids-
leiding gedurende de opleiding.
zorg betaalbaar te houden en toegankelijk
te houden voor iedereen. Ook moeten we Bij deze ook van harte proficiat aan alle opletten niet té
ver te gaan in de medica-jubilarissen, artsen die reeds vijftig jaar in
lisering. Als arts krijgen we alsmaar meer de praktijk staan, de ultieme congruentie
behandelingsopties maar houd steeds in het van kennis en ervaring. Onze toonbeelden.
achterhoofd dat de levenskwaliteit van de Onze rocksterren. Proficiat met het doorlo-patiënt
primeert.
pen van een ongetwijfeld prachtige carrière.

Kort zou ik ook graag nog even stilstaan Jullie zijn één van de redenen waarom we bij de taak
van de Orde der Artsen. Soms gekozen hebben te worden, wat we nu zijn.
heb ik het gevoel dat de Orde een negatieve
connotatie van tuchtorgaan met zich mee-
Uiteindelijk ook proficiat aan alle jonge col-
draagt. De Orde is echter wel meer dan dat. legae, ons staat nog zoveel moois te wach-De Orde is
in essentie een raadgevend or-
ten.
gaan dat ons helpt en begeleidt bij diverse En zoals Friedrich Rückert het zo mooi ver-vragen en
problemen die we gedurende woordde: “Frage nicht, was das Geschick onze carrière zullen
moeten beantwoorden morgen will beschliessen, unser ist der Au-en overwinnen.
genblick, lass uns den geniessen.”
Vraag je niet af wat het noodlot morgen zal
De Geneeskunde mag dan snel evolueren, beslissen, dit moment is van ons, laten we we hechten
ook nog steeds belang aan tra-ervan genieten.
ditie. Hippocrates zou trots zijn op ons, dat
wij hier vandaag zijn eed nog eens afleggen.
Dank u wel.
ORDE DER ARTSEN 
OO
R
-
VLAAND
Artsen gepromoveerd in 2015 en ingeschreven op de Lijst van de Orde van Oost-Vlaanderen:
ie 2015t
Dr. Carmen AERTS
Dr. Bert DHONDT
Dr. Laura ANRIJS
Dr. Pauline DIERINCK
moo
Dr. Hélène BACKAERT
Dr. Andreas DOBBELAERE
Dr. Timothy BARCLAY
Dr. Benedicte DOOMS
Dr. Lisa BAUWENS
Dr. Riet DOSSCHE
Dr. Sam BEECKMAN
Dr. Jolien FAES
Dr. Louis BEGHIN
Dr. Zsolt GAAL
Dr. Evelien BERNAERS
Dr. Charlotte GOEMAERE
Dr. Stephanie BIESEMANS

Dr. Tine HERMANS
Dr. Carmen BINST
Dr. Carmen HIDDING
Dr. Simon BOGAERT
Dr. Xavier ITURRIAGAGOITIA BASSAS
Dr. Jan BONTE
Dr. Cassandra JANSSEN
Dr. Cedric BOSTEELS
Dr. Kaat KNAPEN
Dr. Pieter BOUDT
Dr. Louise KROTT
Dr. Tom BRECX
Dr. Bertwin KRUG
Dr. Elke BRUNEEL
Dr. Maria LANDIVAR ENCALADA
Dr. Saskia BUGGENHOUT
Dr. Evelyne LECOUTERE
Dr. Charlotte CAPIAU
Dr. Isabeau LECOUTERE
Dr. Thomas CLAEYS
Dr. Sander LEFERE
Dr. Sander CREPEL
Dr. Maxime LEJEUNE
Dr. Maarten CUELENAERE
Dr. Olivier LIBBRECHT

Dr. Maxine CUIGNIEZ
Dr. Johannes LIBEER
Dr. Eva D'HOORE
Dr. Evy LUYTEN
Dr. Ruth DEBEUCKELAERE
Dr. Inge MAHIEU
Dr. Louis DE BOTH
Dr. Wouter MEBIS
Dr. Delphine DE BRAKELEER
Dr. Wouter MISTIAEN
Dr. Hannes DECHAMPS
Dr. Kimberley NOBELS
Dr. Fien DECUYPERE
Dr. Dennis OKUMU
Dr. Celine DEGRANDE
Dr. Steffi OOSTERLINCK
Dr. Sarah DEJONCKHEERE
Dr. Nathalie PELEMAN
Dr. Eline DE KEYSER
Dr. Eva PEPERSTRAETE
Dr. Ann DEKLERCK
Dr. Caroline POLFLIET
Dr. Els DEKLERCK
Dr. Lieven RAES
Dr. Kim DE MUYNCK

Dr. Lieselot RIJCKAERT
Dr. Caroline DENYS
Dr. Karen ROBBEN
Dr. Ilse DEPESTELE
Dr. Eva ROELANT
Dr. Elke DE SAER
Dr. Peter ROMAN
Dr. Jens DE SMET
Dr. Dorien ROSIERS
Dr. Laura DE SOUTER
Dr. Emmily SCHAUBROECK
Dr. Celine DETREMERIE
Dr. Eline SINNAEVE
Dr. Katrijn DE TROEYER
Dr. Nele SOUFFRIAU
Dr. Liesbeth DE VOS
Dr. Nele STICHELBAUT
Dr. Maxine DE VRIJ
Dr. Ine STRYBOL
Dr. Marilien DE VYDT
Dr. Dimitri STYLEMANS
Dr. Anthony DHEERE
Dr. Thijs SUY
16
ORDE DER ARTSEN 

OO
VLAAND
ie 2015
Dr. Anne-Sophie TIBBAUT
Dr. Gert VAN OOTEGHEM
Dr. Fatou TOURE
Dr. Ann-sophie VAN OUDENHOVE
mo
Dr. Chris VAN BAETEN
Dr. Benjamin VAN PARYS
Dr. Hanne VAN BEVEREN
Dr. Sander VANSINTJAN
Dr. Daan VAN DEN ABBEELE

Dr. Joke VAN STEENKISTE
Dr. Pieter-Jan VANDEN BROECKE
Dr. Jolien VAN VARENBERGH
Dr. Mathieu VANDEPUTTE
Dr. Bram VANWIJNSBERGHE
Dr. Tine VAN DER AUWERA
Dr. Bo VERBERCKMOES
Dr. Lore VANDERBEKE
Dr. Magali VERCAMMEN
Dr. Jan VANDEREYCKEN
Dr. Vinciane VERCRUYSSE
Dr. Simon VAN DER MEEREN
Dr. Bart VERGAUWE
Dr. Fenne VANDERVORST
Dr. Carl VERHAEGHE
Dr. Angie VAN GELDER
Dr. Sandra VERMEIRSCH
Dr. Koen VAN GEYT
Dr. Sebastiaan VERMEULEN
Dr. Lievelijn VANHEES
Dr. Karl WAKED
Dr. Pieter VANHERWEGHE
Dr. Nelleke WALGERS
Dr. Tom VAN HOORDE

Dr. Jonathan WEETJENS
Dr. Indra VAN HOORICK
Dr. Laura WERQUIN
Dr. Astrid VANHULLE
Dr. Jean-Baptiste WILLEMOT
Dr. Elke VAN OOST
Dr. Bart WILMS
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
ak
Toespraak
arp
Professor Dokter Guy Vanderstraeten
Decaan Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen UGent oeT
Geachte heer Voorzitter,
Beste excellenties,
Beste jubilarissen en promotieleden,
Beste genodigden,
De geneeskunde is onderhevig aan heel
veel maatschappelijke veranderingen waar
de opleidingen moeten op inspelen. Ver-
grijzing, morbiditeit en co-morbiditeit,
superdiversiteit met een multiculturele en
multinationale gemeenschap, een nood aan
veranderende communicatie op alle vlak-
ken, sociale ongelijkheid enz. zijn aan de
orde en dit in een periode van economische
crisis. Dit vergt nieuwe of aangepaste com-
petenties in de opleiding geneeskunde.
In jullie opleiding werd daar veel aandacht
aan besteed en dit reeds van in het eerste
We moeten dus anticiperen op verschil-
jaar. Onze opleiding Geneeskunde heeft de
lende vlakken en zo kom ik bij de opleiding voorbije jaren sterk geïnvesteerd in vorming
geneeskunde die zal moeten afgestemd rond begeleiding van en communicatie met worden op
deze nieuwe maatschappelijke patiënten met ernstige, levensbedreigende noden waarbij ook
meer specifieke organi-aandoeningen. Er wordt ook veel aandacht
saties en competenties verbonden zijn die besteed aan specifieke vormen van patiën-niet in de
picture stonden op het einde van tencommunicatie. Getrainde simulatiepa-de 20ste eeuw,
nauwelijks een decennium tiënten en zelfs acteurs worden ingezet in geleden.
de training. Verder zijn er ook praktische
Gezien het tijdsbestek wil ik vandaag spe-
trainingen inclusief een korte stage op een

cifiek enkele aspecten omtrent communi-
palliatieve eenheid waar de studenten er-
catie in de zorg belichten. Communicatie is varen hoe de communicatie met terminale belangrijk
niet alleen met de patiënt, maar patiënten verloopt. Klinische lessen rond ook met het ganse team
die deze begeleidt.
het thema 'palliatieve benadering' zowel
Het begint met de taal die artsen en patiën-
met patiënten in de les zelf als met video-
ten spreken. Communiceren omvat daaren-
opnames wordt toegelicht. Ook in de mas-
boven vele stijlen, argumenteren, met kri-
ter na master opleiding is dit aan de orde.
tiek omgaan, conflicten oplossen, een slecht
nieuwsgesprek voeren, feedback geven en Binnen de OESO bekleden de Belgische art-krijgen,

leren luisteren naar de patiënt.
sen een toppositie op het vlak van commu-
nicatie met hun patiënten. Liefst 95% van
Uit studies is gebleken dat een patiëntge-
de bevolking geeft aan dat de arts de zaken
richte communicatie een gunstig effect verstaanbaar uitlegt, dat hij tijd vrijmaakt heeft op de
gezondheid van de patiënt en om vragen te stellen en dat hij de patiënt op de therapietrouw (Jos
Huypens in Art-voldoende betrekt bij de genomen beslis-
senkrant).
singen wat we noemen de ‘shared decision’.
18
ORDE DER ARTSEN 

OO
VLAAND
akarps
Ook uit de vijfde gezondheidsenquête van Hoe dan ook, er bestaat geen type patiënt oe
het Wetenschappelijk Instituut voor de meer, de ene patiënt is de andere niet. De T
Volksgezondheid waar 11.000 landgenoten globaal actievere en goed geïnformeerde in 2013 aan
deelnamen bleek er verder een patiënt, de allesweter, de mondige en de sterke appreciatie van de
bevolking voor onvoldoende mondige. De autoriteit van de het medisch korps dat zeer
toegankelijk is.
arts wordt ook steeds vaker in vraag gesteld.
Een open dialoog en vertrouwen scheppen
Volgende vragen werden onder andere is in de eerste plaats aan de orde.
voorgelegd: Legt de arts de zaken op een
verstaanbare manier uit? Geeft de arts de Nog graag om in de actualiteit te blijven gelegenheid
om vragen te stellen? Is de pa-enkele bedenkingen omtrent communi-
tiënt voldoende betrokken bij de aanbevo-
catie bij allochtonen, migranten, etnische
len behandeling en beslissingen van de arts?
minderheden, asielzoekers, vluchtelingen.

Gebrekkige communicatie is het grootste
In dat verband moeten we ook rekening knelpunt in de zorg voor de vluchtelingen.
houden met DE patiënt. De klassieke een-
Taalbarrières vergen een tolk en zeker in
richtingscommunicatie van een arts naar geval van complexe en emotionele situaties.
een patiënt heeft afgedaan. In de plaats In die zin is een extra investering tijdens daarvan komt
een vorm van tweerichtings-een eerste consultatie en bij de eerste ken-
communicatie, waarbij de arts - op basis nismaking noodzakelijk. Extra communi-van zijn

expertise - weliswaar een andere catie naast empathie zijn de sleutels in deze rol krijgt dan de
patiënt. Maar ook dan nog vaak emotioneel geladen consultaties (cfr.
wil die patiënt mee kiezen en sturen over Artsenkrant 18 september 2015, nr. 2419, hoe, waar en
wanneer hij behandeld dient 32, Emily Nazionale; Huisarts en vluchte-te worden.
lingen, E. Bloemen, J. van der Laan, Reed
Business).
De patiënt komt niet meer naar de con-
sultatie, hij consulteert Dr. Google, heeft Als conclusie hierbij kan ik stellen dat dereen
internetdiagnose, start Skype op met gelijke vaardigheden de nodige empathie de zorgverstrekker
en verwacht dat het en talent vergen en dat sommige studenten elektronisch voorschrift wordt
aangele-daar beter mee om kunnen dan andere. De
verd. Bij Google medische consulten blijkt meer dan vijftig uur communicatietraining dat 59 %
van de diagnoses verkeerd is, 38 in de basisopleiding zorgt ervoor dat elke
% een differentieel diagnose opgeeft en in afgestudeerde arts de noodzakelijke vaar-slechts 3%

juist is. Er bestaat een overflow digheden verwerft. Men mag stellen dat de aan informatie met
gevaren zoals cyber-opleiding van artsen in spe in Vlaanderen
chondrie waarbij tevens een luisterend oor zeer goed is voor wat betreft het stellen van ontbreekt.
Op de site ‘Doctor on demand’ een diagnose en het genezen van patiënten is de eerste consultatie
gratis, er ontstaan maar dat communicatieve en sociale skills medische fora met alle gevaren
vandien. Op
permanent dienen aangescherpt te worden.
de websites en blogs wordt soms verkeerde
(ook soms commerciële) informatie gege-

Laat dit dan mijn laatste boodschap zijn
ven, er is geen verificatie mogelijk en leken voor jullie, pas gepromoveerde artsen.
doen zich voor als experten.
Het ga jullie goed.
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
m
In Memoriam
door Dokter Eddy Bracke, Secretaris
moria
Beste genodigden,
Volgende collega’s zijn ons in het afgelopen jaar In Me
ontvallen:
Dr. Raymond DE MAESSCHALCK van Deinze,
huisarts
Dr. Jan DU CAJU van Waasmunster, chirurg
Dr. Odette LIEVENS van Nazareth, geneesheer-
inspecteur op rust
Dr. Johan DE JONGHE van Zelzate, huisarts
Dr. Marcel DE PELSEMAEKER van Gent, huis-
arts
Dr. Jean VANDENBOSSCHE van Ronse, huisarts
Dr. Johan HAENTJENS van Aalst, huisarts zonder praktijk Prof. Wilfried DIERICK van Gent,
radiotherapeut op rust Dr. Marc VAN LIEFFERINGE van Eeklo, huisarts
Prof. Johannes HONIG van Göttingen, plastisch chirurg zonder praktijk in België Dr. Luc
BAEYENS van Gent, huisarts
Dr. Raymond COPPIETERS van Gent, opthalmoloog op rust Dr. Tilly HENNAY van Gent
(Gentbrugge), gynecologe-verloskundige op rust Prof. Dr. Jacques MERCKX van Sint-Martens-
Latem, neurochirurg op rust Dr. Nicole IMPENS van Ternat (SKL), pneumologe
Dr. Lily VERLINDEN van Gent (Zwijnaarde), dermatologe op rust Prof. John HUYS van Sint-
Martens-Latem, radiotherapeut-nuclearist op rust Dr. Carlo VAN DER POORTEN van Gent,
chirurg op rust Dr. Luc DHONT van Gavere, orthopedisch chirurg op rust Dr. Werner
VERHAMME van Lede, huisarts op rust
Dr. Thierry DE CRAECKER van Geraardsbergen, huisarts Dr. Birgitte WUYTS van Gent,
klinisch biologe
Dr. Karen D'HAMER van Herzele (Ressegem), chirurg in opleiding Prof. Leopold de
THIBAULT de BOESINGHE van Gent, radiotherapeut-arbeidsgeneesheer op rust, Voorzitter
Geneeskundige Commissie van Oost-Vlaanderen, lid en gewezen Voorzitter van onze Raad Dr.
Dominique VAN MOL van Deinze, radioloog op rust Dr. Jean SPRENGERS van Gent (Sint-
Denijs-Westrem), huisarts op rust Dr. Joris PECK van Sint-Niklaas (Belsele), orthopedisch
chirurg Dr. Yves GRYSOLLE van Aalst, chirurg-medisch directeur op rust Hugo VAN
POUCKE van Sint-Niklaas, huisarts op rust Dr. Luc DUJARDIN van Gent (Drongen), internist
op rust Dr. André VAN DEN BOOGAERDE van Gent, gynecoloog-verloskundige op rust Dr.
Rafaël VERBIST van Sint-Martens-Latem, anesthesist op rust Dr. Gerrit REINTJES van
Rotterdam, anesthesist zonder praktijk in België Dr. Karel VAN BEYLEN van Brakel (Elst),
radioloog op rust Dr. Eric ROTTIERS van Destelbergen, algemeen geneeskundige zonder
praktijk Dr. Jaak VAN DAMME van Gent (Oostakker), huisarts op rust Dr. Etienne PRUYT van
Oosterzele, huisarts op rust Dr. Jozef WILLE van Evergem (Sleidinge), huisarts op rust Dr. Petra
DE BROUWER van Aalst (Nieuwerkerken), huisarts Dr. Marcel DE BRABANTER van
Antwerpen, anesthesist op rust Dr. Herman BOSSAERT van Sint-Gillis-Waas, internist op rust
Dr. Fernand GOEMAERE van Gent (Mariakerke), gastro-enteroloog op rust.
De Orde der Artsen van Oost-Vlaanderen
voelt mee met het verlies van deze dierbaren.
20
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
Huldiging van de jubilarissen
en
Dokter Tony Vermeulen, Ondervoorzitter
ariss
bil
ing ju
ldiguh
Dokter Erik Aers
van Gent.
24 december 2014
hing dokter Aers
zijn witte jas aan de
Geachte Voorzitter,
haak na gedurende
Geachte jubilarissen en promotieleden,
zevenenveertig jaar
Geachte genodigden,
in Wondelgem solo
een huisartsenprak-
Bij de inschrijving op de lijst van de Orde tijk te hebben uitgeoefend.
der Artsen hebben jullie, promotieleden, Tot de laatste dag van zijn drukke praktijk het rode
boekje gekregen ‘Code van Ge-bleef hij zich bijscholen, zelfs op de keuken-
neeskundige Plichtenleer’. Wij weten dat tafel, waar de techniek van de subcutane jullie dit
ondertussen van buiten kennen. hechtingen op een stuk afval van de slager Toch wil ik nog eens
artikel 113 vermelden: werd ingeoefend.
‘De continuïteit van de verzorging verzeke-
Ondanks de informatisering van de genees-

ren is een deontologische plicht’.
kunde, bleef hij steeds met veel empathie
Wij als Orde moeten zeker het goede voor-
aandacht besteden aan de mens achter de
beeld te geven, vandaar dat wij hier, in deze ziekte.
prachtige vernieuwde Aula van de Gentse Dokter Aers was en is sterk sociaal geënga-
Universiteit, de jubilerende collega’s sa-
geerd: oud-scoutsleider van de scoutsgroep
mengebracht hebben met de jongste pro-
VVKS-Roeland, decennialang voorzitter
motie om onze jonge artsen de fakkel over van de kerkfabriek en ere-deken van de Ko-te dragen
en op die manier voor de continu-
ninklijke dekenij ‘De Nieuwe Wijk’ in Won-
iteit in ons beroep te zorgen.
delgem.
ORDE DER ARTSEN 
OO
E
VLAAND
en
ariss
bil
Naast lectuur is reizen met historisch-cul-
wensen bij de geboorte van hun kinderen.
turele inslag zijn geliefde vrijetijdsbeste-
Sinds het stoppen van zijn actieve carriè-
ing ju
ding.
re wordt zijn vrije tijd besteed aan reizen,
ldig
Niets heerlijker dan met de kleinkinderen vooral naar Zuid-Amerika. Met zijn vrouw uh
in een 2-pk te kunnen rondrijden. Het is bezoekt hij regelmatig Argentinië, het land trouwens
nog altijd de enige auto waar je van zijn studentenjaren, ook andere Zuid-met vijf personen op de
achterbank kunt Amerikaanse landen, waar hij zich actief zitten.
inzet voor ontwikkelingssamenwerking.
Dokter Karel Bockaert is reeds vijfenveer-
De Orde wenst Erik verder veel geluk toe.
tig jaar gehuwd en vader van vijf kinderen,
waarvan er twee ook de geneeskunde beoe-
Dokter Luc Bauwens van Eeklo
fenen.
(verontschuldigd).
Dokter Jean Boeykens van Gent.
Dokter Ivo Billiet van Haaltert
(verontschuldigd).
Dokter Boeykens
beëindigde vorig
Dokter Karel Bockaert van Aalter.
jaar zijn huisartsen-
praktijk op de wijk
Dokter Bockaert be-
Sint-Pieters-Buiten
haalde zijn diploma
te Gent.
van arts aan de Uni-
Gedurende twintig
versidad Catolica de
jaar was hij verbon-
Cordoba in Argen-
den aan de School-
tinië, waar hij ook
gezondheidsdienst
zijn specialisatie in
van de stad Gent. Hij was ook CRA in het
de pediatrie begon.
Rusthuis Avondsterre te Gent.
Na een jaar bijko-
Naast zijn hobby’s van kunst en tuinieren,
mende stages in
legt hij zich vooral toe op de filatelie van
België en na examens voor de Centrale de geschiedenis van de geneeskunde. Dok-Examenjury

werd zijn Argentijns diploma ter Boeykens maakt van de gelegenheid ge-geneeskunde
gelijkwaardig verklaard met bruik om een warme oproep te doen aan het Belgische.
zijn collegae-artsen om hun schoendoos
Bij het bevragen van foto’s uit de studietijd met vergeten postkaarten eens open te van onze
jubilarissen, is het merkwaardig doen en de postzegels na te kijken.
dat velen een foto opgestuurd hebben, ge-
We wensen dokter Boeykens ook geluk met
nomen tijdens de praktijklessen anatomie; zijn prachtige familie. Tezamen met zijn zo ook
Dokter Bockaert.
echtgenote heeft hij vier kinderen grootge-
Mogelijks heeft toen het schilderij van bracht en zet hij zich in voor zijn tien klein-Rembrandt
‘De anatomische les van dokter
kinderen.
Nicolaes Tulp’ hiertoe inspiratie gegeven.
Dokter Bockaert volgde zijn verdere oplei-
Dokter Aster Bonne van Sint-Niklaas
ding tot pediater bij professor Hooft, waar-
(verontschuldigd).
na hij zich als kinderarts vestigde in Aalter
met hospitalisatie in Gent en in Eeklo.
Dokter Herman Bossaert van Sint-Gillis-
Zo heeft hij vele moeders kunnen geluk-
Waas (overleden 22 september 2015).
22
ORDE DER ARTSEN 

OO
VLAAND
en
ariss
bil
Professor Dokter Denis Clement van Dokter Herman De Sutter van Merelbeke.
Gent.
Zoals de meeste ju-
ing ju
Professor Clement
bilarissen, begon
ldig
volgde zijn oplei-
dokter De Sutter
uh
ding tot cardioloog
zijn studies genees-
aan de Gentse Uni-
kunde na de Grieks-
versiteit bij Profes-
Latijnse humaniora.
sor Pannier. Deze
Hij behaalde zijn
opleiding werd ver-
diploma van doctor
volledigd door een
in de genees-, heel-
aantal buitenlandse
en verloskunde aan
verblijven in Keu-
de toenmalige Rijksuniversiteit van Gent,
len, Lyon en vooral, gedurende twee jaar, waar hij ook het diploma van arbeidsge-aan de Mayo
Clinic. Hij verwierf er bijzon-
neesheer behaalde.
dere interesse en expertise in hypertensie Dokter De Sutter vestigde zich als huisarts en
bloedvatenziekten.
en arbeidsgeneesheer in Sint-Niklaas.
In 1985 werd hij professor en diensthoofd Ondanks zijn drukke professionele activi-van de
dienst cardiologie aan de universi-
teiten vond hij toch nog tijd voor zijn hob-
teit van Gent en het Universitair Zieken-
by’s zoals geschiedenis, literatuur en wan-
huis. Hij was ook decaan van de faculteit delen waar hij nu, na het stopzetten van zijn
geneeskunde.
praktijk, zes jaar geleden, ten volle van ge-
Ik zou ruim buiten de mij toegestane tijd niet, samen met zijn echtgenote, twee kin-gaan moest ik
zijn nationaal en internatio-
deren en vier kleinkinderen.
naal curriculum voorlezen. Geloof mij, het
is indrukwekkend. Vandaar dat professor Professor Dokter Marie-Louise Geerts Clement door
zijn Europese collega’s aanvan Gent.
gezocht werd om bij de Europese Commis-
sie het belang van hypertensie in Europa Professor Geerts duidelijk te maken en de grote rol van
pre-heeft zich gedurende
ventie te beklemtonen.
gans haar carrière,
Professor Clement is eveneens een virtuoos die nog steeds loopt, klassiek en jazzpianist.
ingezet als internati-
Toch blijft zijn liefste interesse uitgaan naar onaal deskundig en het familieleven samen met zijn
echtgeno-gewaardeerd derma-
te, zelf arts-interniste, dochter en kleinkin-
topatholoog.
deren.
Ze bestudeerde voor-
al de histologie, im-
Dokter Leo De Ridder van Gent
munohistochemie en electronenmicroscopie
(verontschuldigd).
van talrijke lymfomen van de huid in vergelij-
king met de lymfeklieren van deze patiënten.
Dokter Jan De Schryver van Gent
Professor Geerts nam deel aan verschillende
(verontschuldigd).
werkgroepen in België, Europa en de Ver-
enigde Staten.
Samen met professor Jean-Marie Naeyaert
heeft ze de dienst dermatologie van onze
Gentse Universiteit een internationale ver-
ORDE DER ARTSEN 
OO
N
S
VLAAND
en
ariss
bil
maardheid gegeven. Mede voor haar weten-
mag ook gezegd worden, een internationale
schappelijk werk werd ze door rector Paul bekendheid heeft in de Ikebana-kunst) mo-ing ju
Van Cauwenberghe (hier ook aanwezig) tij-
gen zij fier zijn op hun mooie familie.
ldig
dens een feestelijk banket in Het Pand onder-

uh
scheiden.
Professor Dokter Norbert Lameire van
Professor Geerts is niet alleen een bezige bij Landegem (Nevele). (verontschuldigd).
in haar wetenschappelijk werk, maar ook in
haar talrijke hobby’s, waaronder reizen een Tijdens zijn lager grote plaats inneemt.
onderwijs in Pete-
gem-aan-de-Leie,
Dokter Gwijde Gravez van Knokke-Heist was professor La-
(verontschuldigd).
meire zich reeds
aan het verdiepen in
Dokter Conrad Huys van Olsene (Zulte) geleerde literatuur (verontschuldigd).
over de nefrologie.
Zo was het vanzelf-
Dokter Herwig Ingelaere van Lembeke sprekend dat hij, na (Kaprijke).
zijn diploma genees-, heel- en verloskunde
aan de toenmalige Rijksuniversiteit van
Zoals ik reeds ver-
Gent, hoogleraar en diensthoofd werd in
meld heb, heeft bij-
de afdeling nefrologie van het Universitair
na iedere jubilaris
Ziekenhuis.
een foto opgestuurd

Wegens zijn wetenschappelijke verdiensten
genomen tijdens
en internationale erkenning, werd profes-
de praktische les-
sor Lameire gelauwerd tot doctor honoris
sen anatomie. Niet
causa van de Kaunas universiteit in Litou-
alle foto’s geraakten
wen.
door de strenge cen-
suur van de Orde.
Dokter Dirk Lernout van Gentbrugge
De opname die dokter Ingelaere opstuurde (Gent).
voldeed nog nipt aan onze deontologische
normen, zodat wij u nogmaals kunnen to-
Dokter Lernout be-
nen dat onze collega Nicolaes Tulp zijn ana-
haalde zijn artsendi-
tomie niet beter kende dan onze jubilaris-
ploma aan de Katho-
sen, weliswaar vijftig jaar geleden.
lieke Universiteit van
Na zijn studies geneeskunde aan de toen-
Leuven.
malige Rijksuniversiteit van Gent, speciali-

Hij vestigde zich aan-
seerde dokter Ingelaere zich als kinderarts vankelijk als huisarts in in de dienst pediatrie van het
Universitair Langemark.
Ziekenhuis te Gent bij professor Carlos Na een jaar voltijds ar-Hooft.
beidsgeneesheer te zijn
Dokter Ingelaere werd diensthoofd pedia-
geweest bij de firma
trie in het Heilig-Hartziekenhuis van Eeklo.
Bekaert in Zwevegem, gaf hij toch de voorkeur
Deze sportieve pediater heeft naast tennis aan de huisartsgeneeskunde.
en golf, ook een voorliefde voor het skiën.
Hij hervatte zijn praktijk in Gentbrugge,
Samen met zijn echtgenote Miet (die, en dat
waar hij met de steun van zijn echtgenote
24
ORDE DER ARTSEN 
OO
E
VLAAND
en
ariss
bil
een mooie praktijk opbouwde.
Zijn voornaamste hobby is nog altijd recrea-
Fietsen - in goed gezelschap - is één van zijn tief paardrijden.
hobby’s.
ing ju
Het gezin van dokter Dirk Lernout en zijn Dokter Karel Ringoet van Asse.
ldig
echtgenote Mia, die bij de uitoefening van
uh
zijn beroep steeds zijn dagdagelijkse admi-
Na zijn diploma van

nistratieve steun was, bestaat uit drie kin-
arts behaald te heb-
deren, drie schoonkinderen en zes kleinkin-
ben aan de Gentse
deren.
Universiteit en na
een licentie in de li-
Dokter Hendrik Mestiaen van Mechelen chamelijke opvoe-
(verontschuldigd).
ding en sport, spe-
cialiseerde dokter
Dokter Mestiaen doorliep de Grieks-Latijnse
Ringoet zich in de
humaniora in Izegem.
neuro-psychiatrie.
Na zijn promotie tot geneesheer aan de Ka-
Hij was diensthoofd in de neuro-psychia-
tholieke Universiteit Leuven, specialiseerde trische kliniek te Asse-Ninove, wat hij com-hij zich
aldaar in de neus-, keel- en oorheel-
bineerde met de functie van docent aan de
kunde.
Filosofische Hogeschool van Amsterdam.
Daarop volbracht hij eerst zijn legerdienst in Dokter Ringoet trad veelvuldig op als ex-het
Militair Hospitaal te Brussel om zich dan pert-geneesheer in Assisenzaken en in het te vestigen
als algemeen neus-, keel- en oor-Arbeidshof van Brussel. Ook heeft hij zijn
arts in Zele en Hamme.

kennis overgedragen als ontwikkelingsarts
Ingevolge de fusie van de lokale ziekenhuizen
in Afrika en het Midden-Oosten.
werd hij ook werkzaam te Dendermonde.
Dokter Ringoet maakte ook bekendheid als
Erkend als revalidatiearts, bleef hij deze auteur van talrijke boeken omtrent filosofie, functie, ook
na de pensioenleeftijd, verder psychiatrie en psychologie en als dichter met uitoefenen.
uitgave van twaalf poëziebundels.
Als u wilt weten wat zijn hobby’s zijn, meen
Dokter Hendrik
ik dat u dit zult raden door u nog te vertellen Pennoit van Gent.
dat hij para-commando was, semi-professio-
neel voetballer en gewezen voorzitter van de
In het Universitair
medische commissie van de Belgische Boks-
Ziekenhuis van Gent
bond.
specialiseerde Dok-
ter Pennoit zich in de
Professor Dokter Rudolphe Serreyn van
inwendige genees-
Zwijnaarde (Gent)
kunde bij professor
(verontschuldigd).
Barbier, gezien zijn
speciale interesse
Gepromoveerd aan
voor de gastro-enterologie.
de Rijksuniversiteit
Dokter Pennoit kreeg zijn erkenning als Gent, specialiseerde internist-geriater en vestigde zich in
Gent, Professor Serreyn waar hij naast zijn private praktijk, verbon-zich in de gynaecolo-
den was aan de Volkskliniek en het Alge-
gie en verloskunde te
meen Ziekenhuis Sint-Lucas.
Sittard (Nederlands
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
en
ariss
bil
Limburg), aan het befaamde Wilhelmina-
terug op de Coupu-
ziekenhuis te Amsterdam én aan de Rijks-
re, de plaats van zijn
ing ju
universiteit Gent.
roots.
ldig
Na zijn erkenning tot specialist, doorliep hij Zijn huisartsen-uh
een universitaire loopbaan.
praktijk heeft hij ge-
Hij voerde de eerste laparoscopische steri-
rund samen met zijn
lisatie in het Universitaire Ziekenhuis Gent echtgenote.
uit; hij ontwikkelde de eerste ‘kijkopera-
Gezien het Coupu-
ties’ en de diagnostische en therapeutische re-kanaal nu niet hysteroscopie.
meer de rust geeft,
Hij specialiseerde zich in Californië (USA) in die hij er als kind gekend had, zocht dok-de
microchirurgie.
ter Staelens, na zijn drukke praktijkuren,
Later voerde hij, samen met zijn collega de waterkant van de Leie op om tot rust te Professor
Dokter Dhont, de eerste in-vitro-komen.
fertilisaties in Gent uit.

Dokter Staelens vermeldt dat hij een geluk-
Nadien werd hij, naast de gynaecologische kig leven gehad heeft - zonder zware tegen-chirurgie,
verantwoordelijk voor de onco-
slagen -, een fijn huwelijk, prachtige kinde-
logische chirurgie.
ren, die hij ook leerde om van de natuur te
Als hoofd van de afdeling gynaecologi-
genieten wat hij ook zal doorgeven aan zijn
sche oncologie, richtte hij in 1998 de eerste kleinkinderen.
‘borstkliniek’ in Vlaanderen op, inspelend
op een reële nood.
Dokter Ivan Tielliu van Melle
Hij werd aangesteld als coördinator van (verontschuldigd).
het MOC, of multidisciplinair oncologisch
consult.
Na zijn middelbare studies - de Latijn-
De leeropdracht van Professor Serreyn om-
Griekse humaniora aan het Sint-Barbara-
vatte zowel het theoretisch onderricht in college te Gent – studeerde hij geneeskunde
gynaecologische oncologie als het geven de aan de Rijksuniversiteit Gent.
van gestructureerde stages i.v.m. borstkan-
Hij specialiseerde zich in de heelkunde in
ker.
het Sint-Vincentiusziekenhuis te Deinze bij
Daarnaast publiceerde hij in nationale en Dokter Guy Berwouts en in het Clarazie-internationale

tijdschriften en boeken en kenhuis te Rotterdam.
verwierf fondsen voor wetenschappelijk Hij was werkzaam als algemeen chirurg –
onderzoek.
digestieve heelkunde en aanvankelijk ook
Hij is zijn leermeesters en de Universiteit traumatologie – in de Kliniek Heilige Fami-Gent

dankbaar voor zijn genoten opleiding lie (later Algemeen Ziekenhuis Sint-Lucas) en de kansen
die hem werden geboden.
te Gent.
Na zijn pensionering tot de leeftijd van vijf-
Dokter Luc Staelens van Gent.
enzeventig jaar legde hij zich toe op de eva-
luatie van menselijke schade in het kader
Geboren aan de Coupure, humaniora op van verzekeringsgeneeskunde.
het Sint-Barbaracollege, geneeskunde aan Dokter Tielliu is gehuwd, heeft vier kinde-de
toenmalige Gentse Rijksuniversiteit, ren waarvan er twee eveneens arts zijn ge-kortom dokter
Staelens is een Gentenaar in worden.
hart en ziel. Als huisarts vestigde hij zich Dokter Tielliu is geïnteresseerd in de gene-
aanvankelijk op de Martelaarslaan, daarna alogie.
26
ORDE DER ARTSEN 
OO
R
-
VLAAND
en
ariss
bil
Dokter Serge Traen van Maldegem.
Gent.
Als huisarts vestigde hij zich in Deinze waar
Na zijn humani-
hij, als aangenomen geneesheer voor deze
ing ju
ora in het Sint-Lo-
regio, zowel functioneerde voor militairen
ldig
dewijkscollege te
als voor rijkswachters, zonder evenwel de
uh
Brugge begon dok-
nodige ontspanning te vergeten door veel te
ter Traen zijn stu-
reizen, wat gepaard ging met gastronomi-
dies geneeskunde
sche geneugten samen met zijn gezin.
aan de Facultés Uni-
versitaires Notre
Dokter Jan Van Damme van Gent
Dame de la Paix te
(verontschuldigd).
Namen.
Zijn diploma van arts behaalde hij aan de Dokter Paul Van Damme van Gent.
Katholieke Universiteit van Leuven en, om
zijn multi-universitaire studies te vervolle-
Dokter Paul Van
digen, kreeg hij zijn opleiding tot pediater Damme speciali-in het Universitair Ziekenhuis van
Gent bij seerde zich in de professor Hooft.
gynecologie en ver-
Dokter Traen hield eraan als herinnering loskunde bij de pro-aan zijn studentenjaren de foto op
te sturen fessoren Dirk Van-van zijn studentenkaart.
dekerckhove en Mi-
Als pediater vestigde hij zich in Maldegem chel Thierry.
waar hij een bloeiende private praktijk kin-
Na een aanvullende
dergeneeskunde runde, die hij nog steeds opleiding aan de met veel enthousiasme verder
uitoefent.
Université de Montréal in Canada was hij
Naast zijn hobby van tuinieren, studie van werkzaam als gynecoloog–verloskundige in planten
en vogels, is zeilen zijn grote passie.
de Sint-Amanduskliniek te Sint-Amands-
Een sympathieke foto van zijn jong ge-
berg en in de kliniek Toevlucht van Maria
zin met echtgenote Griet en zijn kinderen te Gent.
Margit, Mick, Ans en Jessy, waarbij de hond
Vanaf 1987 was hij voltijds werkzaam in het
niet mocht ontbreken.
Algemeen Ziekenhuis Maria-Middelares te

Wij bieden collega Serge Traen onze geluk-
Gent.
wensen aan.
Dokter Paul Van Damme deed een viertal
missies als gynecoloog in Zaïre en Kenia
Dokter Antoon Van Beversluys van Bach-
voor ‘Artsen zonder vakantie’, alhoewel hij
te-Maria-Leerne (Deinze).
als arts ook graag op reis ging ‘met’ vakan-
tie.
Na zijn Grieks-La-
Zoals u ziet, hebben zijn vier kinderen hem
tijnse humaniora in
een voetbalploeg aan kleinzonen geschon-
het Sint-Hendriks-
ken en, als we tellen, zijn er zelfs twee bank-
college te Deinze
zitters bij.
behaalde dokter Van
Beversluys zijn art-
sendiploma aan de
toenmalige Rijks-
universiteit van
ORDE DER ARTSEN 

OO
VLAAND
en
ariss
bil
Dokter Erik Van den Dooren van Ouden-
di waaronder tien
aarde.
vrouwelijke artsen.
ing ju
Hij vestigde zich als
ldig
Tijdens zijn uni-
omnipracticus te
uh
versitaire studies in
Wondelgem waar hij
Leuven was dokter
zich bekwaamde in
Van den Dooren
de kleine chirurgie
zeer actief in het
en traumatologie,
studentenleven.
dit na diverse stages
Als praeses van de
in de heelkunde tij-
Oost-Vlaamse gilde
dens zijn studies in Koblenz.
kon hij Godfried
Zijn twee kinderen blijven in het medisch
Bomans naar Leu-
beroep. Zijn dochter Katherine is tandarts.
ven halen voor een lezing in de grote Aula. Zijn zoon Filip heeft zijn praktijk verder Ook toen al
bestonden er after-party’s. Hier
uitgebouwd tot ‘Groepspraktijk Meesjes-
zien we hem met de befaamde schrijver een straat’, waar hij nu samenwerkt met vijf art-
‘Stella van ’t vat’ drinken.
sen.
Dokter Van den Dooren had als ophtalmo-
Nu kan hij nog meer genieten van zijn hob-
loog een private praktijk in Oudenaarde en by’s: fietsen, tuinieren, lezen en wandelen in in
Brakel met een bijzondere interesse voor de natuur in zijn geboortestreek Lokeren, de refractieve
oogchirurgie. Vandaar dat hij op zijn Hoeveke, daterend van 1725, waar oprichter was en nu ere-
voorzitter van het dokter Van Kerckhoven tevens gedurende Laser Refractie Centrum te Sint-
Martens-dertig jaar schaaphoeder was.
Latem, waar we hem hier in een operatie-
Onze gelukwensen aan Guy en aan zijn
zaal aan het werk zien.
echtgenote Jo.
Als medestichter en bestuurslid van talrijke
nationale en internationale verenigingen, Dokter Joannes Vanoverbeke van Her-vooral op het

domein van de refractieve dersem (Aalst).
oogchirurgie, zien we dokter Van den Doo-
ren hier, als mede-organisator van het Eu-
Dokter Vanoverbeke
ropean Congress of Ophtalmology in 1988, kreeg zijn opleiding naast professor Fyodorov
uit Moskou, pio-thoracale en vascu-
nier van de refractaire chirurgie.
laire heelkunde in
Dokter Van den Dooren heeft twee zonen Nederland bij pro-
(waarvan één zoon samen met zijn echtge-
fessor Van Dongen.
note de sporen van hun vader en schoon-
Aanvankelijk was
vader gevolgd hebben) en ook twee klein-
hij werkzaam in het
kinderen.
vroegere Sint-Elisa-
bethziekenhuis van
Dokter Guido Van Kerckhoven van Won-
Aalst waar hij in 1974 de eerste aortabifur-
delgem (Gent).
catie-prothese plaatste.
Nadien was hij actief als thoraco-vasculair
Dokter Van Kerckhoven behaalde het di-
chirurg op de campus van het Algemeen
ploma van doctor in de genees-, heel- en Stedelijk Ziekenhuis in Aalst, waar hij ook
verloskunde aan de Katholieke Universiteit elf jaar hoofdgeneesheer was.
van Leuven, samen met 121 promoven-
Dokter Vanoverbeke was gedurende vier-
28
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
en
ariss
bil
entwintig jaar voorzitter van de Genees-
Ook was Eric op familiaal gebied zeer actief:
kundige Kring van Aalst en gedurende vijf er werden zes kinderen geboren, die op hun
jaar voorzitter van de Belgische Vereniging beurt instaan voor een uitdijend nageslacht.
ing ju
voor Vaatheelkunde.
ldig
In zijn vrije tijd legt Dokter Vanoverbeke We feliciteren Eric en zijn echtgenote Rita uh
zich toe op pianospelen.
en danken hem, mede in naam van onze
Voorzitter, voor zijn blijvende inzet binnen
Dokter Eric Van Renterghem van Merel-
de Raad van Oost-Vlaanderen.
beke.
Dokter Valère Van Ruymbeke van Aalst
Dokter Van Ren-
(verontschuldigd).
terghem is het pro-
totype van de mul-
Dokter Jacobus van Tichelen van Sint-Ni-
tidisciplinaire arts:
klaas.
tijdens zijn studies
geneeskunde aan de
Dokter van Tiche-
toenmalige Rijks-
len deed zijn studies
universiteit van
voor arts aan de Ka-
Gent behaalde hij
tholieke Universiteit
tevens de licentie Li-
van Leuven.
chamelijke Opvoeding en vervolmaakte hij Hij kreeg zijn opzich ook in de Criminologie.
leiding algemene
Als voorbeeldig student heeft hij zelfs nooit heelkunde in het de cantussen gebrost.
Maria-Ziekenhuis te
Dokter Van Renterghem vestigde zich als Tilburg, waarna hij huisarts in Merelbeke.
werkzaam was als chirurg in het Algemeen
Van in het begin was hij geïnteresseerd in Ziekenhuis Maria Middelares te Sint-Ni-de
verloskunde zodat hij zich ook hierin klaas (nu het fusieziekenhuis AZ Nikolaas).
vervolmaakte. Tot voor kort, deed hij niet In ditzelfde ziekenhuis was hij hoofd van de
alleen, als enige huisarts in Gent, beval-dienst spoedgevallen waar hij ook de MUG-
lingen in de kraamkliniek doch ook bij de dienst mee opstartte. Zo is hij tot op heden
moeders thuis.
directeur Medische Hulp van de provincie
Als multidisciplinair arts kwam daar dan Oost-Vlaanderen in het kader van de ram-nog de
school- en de arbeidsgeneeskunde penplanning.
bij. Tevens is dokter Van Renterghem on-
Dokter van Tichelen heeft een prachtige
afgebroken gedurende vijftig jaar weten-

hobby: modelspoortreinen van het Duitse
schappelijk actief binnen het huidige Domus merk Märklin. Het is een hobby voor kin-
Medica en is hij nog steeds stagebegeleider deren van zeven tot zevenenzeventig jaar.
voor de huisartsgeneeskunde.
Hiermee blijft men altijd jong en, geloof mij,
Reeds negen jaar is Eric een gewaardeerd het is de beste investering die men ooit kan
raadslid van de Orde der Artsen van Oost-gedaan hebben.
Vlaanderen.
Dokter van Tichelen nam een mooie fami-
In 1972 kreeg hij zijn erkenning als natuur-
liefoto van al zijn kinderen en kleinkinderen.
gids.
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
en
ariss
bil
Dokter Jean-Pierre Vercruysse van Eke Het kan ook gebeuren dat op vijf eeuwen
(Nazareth).
tijd de localisatie van bepaalde organen in
ing ju
het menselijk lichaam gemigreerd is.
ldig
Voor de presentatie
Professor Weyne is gewoon hoogleraar, nu
uh
van de jubilerende
weliswaar op emeritaat, en was voorzitter
collega’s hadden wij
van de vakgroep fysiologie en diensthoofd
ook een foto ge-
in het Gentse Universitair Ziekenhuis van
vraagd uit hun stu-
het laboratorium normale en pathologi-
dententijd. Deze
sche fysiologie. In zijn lange loopbaan als
tekening van dokter
academicus nam hij meer dan tienduizend
Vercruysse is zon-
mondelinge examens af en toch heeft hij
der twijfel gemaakt

nog altijd een haarscherp gehoor. Als kli-
tijdens zijn studen-
nisch bioloog was hij verantwoordelijk voor
tentijd. Wij durven
het laboratorium klinische biologie van de
zelfs gokken dat
heelkundige dienst van professor Fritz De-
deze prachtige teke-
rom, hier ook aanwezig.
ning gemaakt is door
Hij acht zich gelukkig om tot heden elk jaar
Hergé, de vader van
een ‘volledige’ foto te hebben van zijn uit-
Kuifje.
gebreid gezin van vier kinderen en zestien
Na het behalen van
kleinkinderen.
het diploma arbeids-
geneeskunde, was
Dokter Piet Willems van Sint-Niklaas.
dokter Vercruysse
arbeidsgeneesheer op het radarstation te Dokter Willems Semmerzake, waar zijn aandacht

vooral ge-liet ons een foto
focust was op de gevaren van de electromag-
zien, getrokken na
netische stralen.
de examens van de
Dokter Vercruysse vraagt zijn collega’s hem derde kandidatuur niet meer op te bellen om
hun bomen te ko-geneeskunde aan de
men snoeien. Zijn agenda staat vol.
toenmalige Rijks-
universiteit Gent:
Professor Dokter Jaak Weyne van Knok-
als student kon je
ke-Heist.
niet direct naar huis
- er moest nog een pint, toch zeker twee of
Door studie van het
drie, gepakt worden onderweg in Deurle
grote aantal foto’s
waar ze toevallig de kunstschilder Leon De
van onze jubilaris-
Smet ontmoetten.
sen, genomen tij-
Dokter Willems was gedurende drie jaar
dens de praktische
huisarts te Nevele waarna hij zich speciali-
les anatomie, heb-
seerde in de algemene chirurgie in het Sint-
ben wij kunnen op-
Claraziekenhuis te Rotterdam.
maken dat zij veel

Zijn loopbaan als algemeen chirurg deed hij
beter hun anatomie
in het ziekenhuis De Pelikaan te Temse en,
kenden dan Rem-
na de fusie, eveneens als spoedarts in het
brandt in 1632 onze collega Nicolaes Tulp Algemeen Ziekenhuis Maria-Middelares te liet
demonstreren.
Sint-Niklaas.
30
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
en
ariss
bil
Dokter Willems vertrok verschillende ma-
Dokter Raphaël Van Heirreweghe van
len op missie met Artsen zonder Grenzen Bellem (Aalter).
en Artsen zonder Vakantie.
ing ju
Dokter Willems en zijn echtgenote hebben Tijdens zijn actieve ldig
drie kinderen en negen kleinkinderen.
loopbaan was hij als
uh
stomatoloog werk-
We achten ons gelukkig op onze Feestvie-
zaam in Aalter en
ring twee collega’s in ons midden te hebben in het Sint-Vincen-die hun zestigjarig jubileum
vieren:
tiusziekenhuis van
Deinze.
Dokter Jozef Van de Velde van Oosterzele.
Onze gelukwensen
aan Raf en Clara.
Dokter Van de Velde
was werkzaam als
Binnen tien jaar verwachten we onze jubila-
oogarts in een pri-
rissen hier in de Aula terug om hun zestig-,

vate praktijk aan de
zeventig- en nadien misschien hun tachtig-
Geldmunt te Gent.
jarig jubileum te vieren, want onze jongste
Hij heeft de be-
promotie staat de komende jaren met veel
langstelling voor de
enthousiasme klaar onze levensverwach-
oftalmologie door-
ting te laten toenemen.
gegeven aan zijn
Jonge collegae, ga maar zo vlug mogelijk
dochter, Dokter
aan het werk. Wij rekenen op u.
Marceline Van de Velde én aan haar zoon,
dokter Tom Van Hoorde – promotie 2015 -, Ik wil niet afsluiten zonder mijn dank uit te die
zich eveneens wenst te specialiseren in spreken aan mevrouw Nesrine Ouchir, ad-de
oogheelkunde.
ministratief secretaresse binnen onze Raad,
Onze gelukwensen aan grootvader, dochter die mij op een deskundige manier heeft bij-en
kleinzoon.
gestaan deze presentatie mogelijk te maken.
Dank u.
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
en
Dankwoord namens de jubilarissen
ariss
Dr. Guido Van Kerckhoven
bil
Geachte Voorzitter, Ondervoorzitter en le-
ord ju
den van de Orde der artsen van Oost-Vlaan-
deren,
Geachte eregenodigden en hoogwaardig-
ankd
heidsbekleders,
Geachte ere-Rector van de Universiteit Gent,
Professor Dokter Paul Van Cauwenberge,
Geachte collega’s jubilarissen,
Beste pas gepromoveerden, familie en vrien-
den,
Vooreerst wil ik de Voorzitter en de leden
van de Orde van Oost-Vlaanderen danken
voor de eer, in naam van de jubilarissen, deze
toespraak te mogen houden met als thema
‘Ethiek in de Geneeskunde in de 21ste eeuw’.
Als jubilaris wil ik getuigen hoe belangrijk
het is, in de praktijk als arts, ethisch aan-
uitdagingen: enerzijds hebben we te maken
spreekbaar te blijven.
met een verouderde bevolking en een toe-
nemend aantal chronische zieken met vaak

Vijftig jaar terug studeerden we af aan de uni-
meerdere aandoeningen en anderzijds met
versiteit met de titel van ‘doctor in de geneeseen groeiende reeks innovatieve en vaak heel
heel en verloskunde’. Dat was op 10 juli 1965 dure behandelingen. We worden geconfronte
Leuven en, pas gediplomeerd, liepen we de teerd met palliatie, palliatieve sedatie en toe-
ganse dag - zoals dat toen gebruikelijk was nemende vraag naar euthanasie - nu al bij
- in habijt rond. Leuven was van ons! De toe-
minderjarigen maar weldra ook bij sommige
komst lachte ons toe. We hadden de wijsheid groepen van dementerenden -. En ondertus-in
pacht. Na zeven jaar hard werken en stu-
sen is de regelgeving in verband met abortus
deren, hadden we ons duur verdiend attest voor sommigen na vijfentwintig jaar achter-
verkregen om de geneeskunde uit te oefenen. haald en gaan stemmen op om abortus uit het
strafrecht te halen. Al hebben we, naar
Vanzelfsprekend werd vijftig jaar geleden verluidt, één van de laagste abortuscijfers in
geneeskunde ook uitgeoefend met alle aande wereld toch zou ik niet graag zien dat het
dacht voor ethische aspecten, maar tijdens aantal zwangerschapsonderbrekingen verder de

opleiding werd daar toen weinig of niet zou toenemen. Ik deel de mening dat – wan-over
gesproken. We zouden ons beroep uit-
neer een afwijking van de foetus in de moe-
oefenen in overeenstemming met de Eed van derschoot wordt vastgesteld - niet de zieke
Hippocrates en de Geneeskundige Plichten-moet geëlimineerd worden, maar de ziekte.
leer. Ik herinner me dat we onze patiënten Daartoe moet geïnvesteerd worden in het vooral
moesten voorlichten en waarschuwen zoeken naar adequate behandelingen die al voor het
gebruik en vooral misbruik van de vóór de geboorte in de moederschoot kun-
‘pil’ en andere contraceptiva. Enkel verant-
nen plaatsvinden en dit is geen science fic-
woord ouderschap was het uitgangspunt bij tion.
het gebruik van contraceptiva.
Nu, in het begin van de 21ste eeuw, staat Maar terwijl ik het meemaakte dat de be-onze
gezondheidszorg voor heel wat andere oefening van ons beroep steeds ingewikkel-32
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
en
ariss
bil
der werd, was ik er altijd van overtuigd dat Maar geneeskunde is geen exacte weten-geneeskunde
een bij uitstek menslievende schap, veeleer een kunst en een kunde, zij het ord ju
opdracht is, gebaseerd op fundamentele uiteraard met een wetenschappelijke basis en ow
waarden zoals grote eerbied voor het leven, achtergrond. Vandaar dat we de propedeuti-
welwillendheid en empathie voor wie de hulp
ca als eerste instrument moeten aanwenden
ankd
van een arts inroept. Vandaar dat we in onze en ik kan niet genoeg de jonge promotie op praktijk
inspanningen zullen moeten blijven het hart drukken deze kosteloze onderzoe-doen om ons meer
en meer te laten leiden ken verder te hanteren en in de praktijk toe door de best beschikbare
wetenschappelijke te passen. Leer op de eerste plaats luisteren evidentie, de zogenaamde
‘evidence-based naar de patiënt, weliswaar de anamnese on-medicine’, in plaats van onze patiënt
te blij-
der controle te houden en het gesprek te lei-
ven behandelen zoals het altijd is gegaan. Het
den in plaats van te ondergaan..
klinkt misschien overmoedig maar - hoeveel
het ook van ons vraagt - toch kunnen we niet Op die manier kunnen reeds heel wat aan-langer de
patiënt behandelen zoals we altijd doeningen opgespoord of vermoed worden hebben gedaan.
en kunnen ook de meer technische ingrepen
en onderzoeken niet alleen meer doelgericht
Dat robot-geassisteerde ingrepen, genetica aangewend worden maar ook in aantal be-en
computermodellen in de toekomst nog perkt. In Europa is Zweden hierin het verst een grotere rol
zullen spelen staat buiten kijf gevorderd. Daar worden niet efficiënte be-maar een persoonlijk
contact van de patiënt handelingen beperkt en maar goed ook want met de arts – en niet met haar
of zijn com-we moeten dringend overcomsumptie ver-
puter - zal m.i. steeds belangrijker worden. mijden en ook hierin ons ethisch gevoel laten Er is
nog veel werk om tot een patiëntgericht primeren.
zorgmodel te komen, een model waarbij de
patiënt gezien wordt als een volwaardige We moeten met patiëntengegevens omgaan partner die
met eigen verantwoordelijkheid volgens de meest actuele technologie en dito zijn of haar
gezondheid ter harte neemt.
regelgeving met aandacht voor alle socio-
economische gegevens en diverse aspecten
Dit alles vraagt om een permanente bijscho-
van kwaliteitszorg. Het behoort tevens aan
ling, zodat we onze kennis kunnen aan- en de opleiding om alle aspecten steeds op-toepassen in
de praktijk. Na vijftig jaar besef nieuw te valoriseren en aan te passen aan ik nog beter wat Jean
Gabin, met zijn mooie de nieuwste ontwikkelingen: ook hier heeft baritonstem, in zijn lied dat
me persoonlijk onze ethiek een grote waarde.
nu nog erg aangrijpt ‘Je sais.’ dat eindigde met de woorden ‘Maintenant, je sais qu’on ne sait
Correct registreren welke behandelingen de jamais.’
patiënt ondergaat of welke zorgen hij geniet
Ook in de oudheid lazen we van de klassieke zal steeds belangrijker worden. Zo zullen Grieks-
Atheense filosoof Socrates, leermees-dubbele onderzoeken worden vermeden en
ter van Plato, de gekende uitspraak: ‘Het eni-
dat zal het RIZIV-budget ten goede komen.
ge wat ik weet, is dat ik niets weet.’
Op die manier zullen ook de kwaliteit en de
Dit is bescheidenheid in al zijn eenvoud.
efficiëntie van diagnostische procedures, zo-
Het is maar al te zeer een grote waarheid dat wel als de kwaliteit van ziekenhuizen en art-hoe
meer we van iets afweten, hoe meer we sen met elkaar kunnen vergeleken worden.
beseffen dat we zo weinig weten … en dat is De Amerikanen zijn daar niet bang voor en ook zo
in ons beroep.
noemen dit ‘Comparative effectiveness re-
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
en
ariss
bil
search’. Maar misschien verlost het ook vele nodig, werd en wordt nog steeds morfine ord ju
practici van de schrik ‘iets te missen’, iets over gebruikt. Noem het euthanasie ‘avant la leto
het hoofd te zien in de diagnose. Die onrust tre’. Ons farmaceutisch arsenaal was meest-w
immers is toch de voornaamste drijfveer al beperkt tot codeïne en derivaten en ons ankd
voor overdreven medische onderzoeken. En grootste wapen is nog steeds de morfine. We wie
weet, bevrijdt het vele practici ook van begeleidden onze patiënt volstrekt in eer en de druk die
op hen wordt uitgeoefend om geweten en ‘with compliance’.
medische attesten te schrijven zonder dat
daarvoor enige medische reden is. Diezelfde Misschien mag ik wel onderstrepen dat wij ethische
zorg speelt ook bij het voorschrijven zo handelden voordat alles in wetten was van medicijnen op
een verantwoorde manier geregeld. Toch heeft de huidige wetgeving en, in de mate van het
mogelijke, de goed-aan de patiënt rechtszekerheid geboden. Ze
koopste. Diezelfde zorg houdt ons ook alert heeft het recht gegeven om euthanasie te voor
risico’s en gevaren van bv. een langdu-VRAGEN maar niet om ze op te EISEN. Eu-
rige en veelvuldige therapie met antibiotica thanasie is en mag nooit de eerste of enige zodat
voorkomen wordt dat onze patiënt re-mogelijkheid zijn. Maar palliatieve zorgen en
sistent wordt.
pijnbestrijding, zelfs palliatieve sedatie, kunnen hoogstnoodzakelijk zijn en houden geen
Laat me toe nog even stil te staan bij het be-
euthanasie in. Dan kan de patiënt zijn leven
langrijk moment van sterven van een patiënt.
waardig beëindigen al blijft de grens tussen
sedatie en euthanasie erg flou. Palliatie is niet Sterven is het proces dat voorafgaat aan de de
directe aanloop naar de dood. Ze moet dood en dat voor elkeen onafwendbaar is, immers vroeg
genoeg beginnen en de patiënt maar de dood is voor elkeen niet gelijk; zo het grootst mogelijke
comfort bezorgen.
kan de dood onverwacht optreden maar ster-
ven kan ook een lange lijdensweg zijn waar-
Meer investeren in het begeleiden van het le-

door het leven langer duurt dan gewenst.
venseinde, pijnbestrijding en palliatieve zor-
gen is nodig.
Geconfronteerd worden met een fatale af-
loop blijft voor elke arts een ingrijpend ge-
Om te eindigen, wil ik de pas gepromoveer-
beuren; niet het minst als de dood overeen-
den toch nog een laatste inzicht meegeven.
komstig alle wettelijke voorzieningen door Zoals jullie zien is het de raad van een oud-de patiënt
zelf uitdrukkelijk gewenst wordt. gediende, die houdt van zijn beroep en die Het aantal gevallen
van euthanasie is de laat-ook houdt van het korps waar hij als arts nog
ste tien jaar in onze regio verdubbeld. Vol-
steeds graag toe behoort. Het is vanzelfspre-
gens een onderzoek van de Universiteit Gent kend dat je deskundigheid het allerbelang-en de
VUB kan men spreken van een voort-
rijkst is en het is ook belangrijk dat je dichtbij schrijdend proces van aanvaarding.
je patiënten staat. Maar de verhouding met
hen is een ongelijke relatie, al was het maar
Het bevorderen van een goede dood - eu-
door juist je deskundigheid en verantwoor-
thanatos - is niet iets nieuws. Het is geweten delijkheid. Begrijp me niet verkeerd, ik pleit dat
geneesheren van een oudere generatie in niet voor een terugkeer naar een vorig tijd-extreme
gevallen hun patiënt in eer en ge-
perk. Ik wil niet terug naar de tijd van ‘Mijn-
weten begeleidden volgens wel overwogen heer Doktoor’. Maar ik vind dat het meer procedures,
met farmaceutische hulpmidde-recht doet aan de waarheid als dat verschil
len zoals codeïne en zijn derivaten en, indien tussen arts en patiënt ook tot uiting komt in 34
ORDE DER ARTSEN 

OO
VLAAND
en
ariss
bil
de manier waarop je als dokter wordt aan-
Ik wens jullie allen een grote voldoening in
gesproken en zelfs in de outfit waarin je als jullie werk en, als het enigzins kan, de er-ord ju
behandelend arts optreedt. Ook hier gaat kentelijkheid van jullie patiënten. Maak in ow
gelijkwaardigheid samen met het erkennen alle drukte van het vele werk ook een goede van
diversiteit en verschil. Terwijl er dikwijls balans tussen je professioneel leven en je ge-ankd
geklaagd wordt dat patiënten geen respect zinsleven, dan ben ik er zeker van dat jullie meer
hebben of dat hun toegenomen mon-allen een mooie en boeiende toekomst tege-
digheid al eens ontaardt in agressiviteit, denk moet gaan. Er is immers geen mooier beroep ik dat
het tot onze verantwoordelijkheid bedan dit van geneesheer: de persoon in dienst
hoort – in collegialiteit met elkaar - enig gevan zijn medemens.
zag op te bouwen en daarin is de perceptie

niet onbelangrijk.
Ik dank u allen voor uw aandacht.
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
en
Dankwoord namens de jubilarissen
ariss
Dokter Eric Van Renterghem
bil
Geachte aanwezigen,
ord ju
waarde collega's,
beste jonge collega's,
ankd
Mij werd gevraagd om namens de jubila-
rissen vanuit onze jarenlange ervaring een
boodschap, een woordje van bemoediging te
willen formuleren ter attentie van de pas ge-
promoveerde jonge collega’s.
Vooraleer dit onderwerp aan te vatten wil ik
toch eerst wat meer duiding geven over de
jubilarissen: er zijn hier 36 jubilarissen uit-
genodigd, allen ingeschreven bij de provinci-
ale Raad van de Orde van Artsen van Oost-
Vlaanderen: 23 ervan zijn gepromoveerd te
Gent (10 huisartsen en 13 specialisten), 12 te
Leuven ( 3 huisartsen en 9 specialisten) en Om wat verder in te gaan op de evoluties in 1 via de

Centrale Examencommissie (speci-de geneeskunde, zal ik mij als nog-steeds-
alist): dus in totaal 13 huisartsen en 23 spe-
voltijds-huisarts en praktijkopleider tot u
cialisten.
wenden. In tegenstelling tot de huidige wij-
ze van stages lopen in de huisartsenpraktijk

Om het heden te begrijpen moet je ook de vanaf het eerste jaar van uw studies, stages
voorgeschiedenis een beetje kennen om te die in duur en frequentie toenemen tot in kunnen
inzien hoe de huidige studies in de het zevende jaar, en waarbij je geleidelijk aan geneeskunde
geëvolueerd en veranderd zijn van langs om meer actief kan deelnemen aan tot wat ze nu zijn
geworden.
de specifieke activiteiten van een huisarts,
moesten wij het stellen met 12 maanden
Eigenlijk is deze boodschap niet helemaal na-
stage in het ziekenhuis in allerlei gespecia-
mens alle jubilarissen, maar eerder uit mijn liseerde, weliswaar zeer interessante disci-
persoonlijke naam, en ook uit naam van de plines. Met de huisartsgeneeskunde hadden promotie
1965 van de UGent, die toch wel we toen nog geen enkel contact maar toch een zeer speciale
promotie was. Wij waren … onmiddellijk na onze promotie tot ‘doctor een zeer klein jaar, amper
54 afgestudeer-in de Genees- Heel- en Verloskunde’, nu is
den waaronder slechts één vrouwelijke col-
dat gewoon ‘arts’, konden wij vervangingen
lega. Specifiek aan deze promotie was ook gaan doen voor gevestigde huisartsen die op dat er
heel wat van ons tijdens hun studies verlof gingen. Op die manier werden wij in trouwden en
kinderen kregen, één van ons de praktijk gegooid en moesten we ons plan zelfs drie. Zes van ons
werden hoogleraar, trekken met een minimum aan begeleiding.
waarvan één in het buitenland. Helaas zijn We kregen de gelegenheid om op die ma-drie van ons
jammer genoeg verongelukt in nier ervaring op te doen in kleine, grote en de eerste jaren na hun
afstuderen. Intussen reuzepraktijken, in idealistische praktijken, zijn de meesten van ons emeritus
of genieten in wetenschappelijke praktijken en ook in van hun pensioen. Een paar zijn of waren
nog
soms zeer commerciële praktijken. Met die
volop actief als solo-huisarts dit jaar, maar ervaring konden we ons toen vestigen als gaan nu
vermoedelijk stoppen.
solo-huisarts met onze partner als secreta-
36
ORDE DER ARTSEN 

OO
VLAAND
en
ariss
bil
resse, telefoniste, poetsvrouw en huisvrouw, Andere grote veranderingen in het huisart-een

partner die meestal haar eigen beroep senlandschap zijn het stichten van huisart-ord ju
niet verder kon uitoefenen. Wachtdiensten senkringen, wachtdiensten en lokale kwali-ow
bestonden toen nog maar alleen op zondag teitskringen, de zogenaamde LOK’s, geweest.
- nachtbezoeken waren legio-. Onze tech-
Hierdoor hebben de huisartsen elkaar beter
ankd
nische mogelijkheden waren zeer beperkt: leren kennen en waarderen, we zijn mekaars
echografie was toen nog niet beschikbaar, concurrenten niet meer, integendeel. We laat staan CT
en NMR, en de labofaciliteiten proberen de laatste jaren ook de laatstejaars, waren nog zeer
beperkt. Wij studeerden af in die op stage komen, en de haios in de prak-een woelige periode: de
grote doktersstaking tijk, te betrekken in de lokale kwaliteitskrin-van 1964 was toen juist voorbij
en de revolu-
gen en in de bijscholingen van de huisartsen-
tie van mei 1968 kwam er aan.
kringen.
Gelukkig waren er toen al een aantal huis-
Huisartsgeneeskunde is en blijft een boeien-
artsen begonnen met het stichten van de de taak, ook op rijpere leeftijd, en zeker als je
Wetenschappelijke Vereniging van Vlaamse de evolutie van de huisartsgeneeskunde in de
Huisartsen (WVVH), de voorloper van Do-loop van die 50 jaar hebt kunnen volgen en
mus Medica, waardoor de huisartsen in de begeleiden. Eén van mijn beste beslissingen loop der
jaren, maar dat heeft veel bloed, in mijn groei als huisarts is geweest dat ik van zweet en tranen
gekost, het specialistenbas-in het begin toekomstige artsen heb kunnen
tion en de faculteiten geneeskunde konden en mogen begeleiden, waardoor ik ook de overtuigen

om de huisartsgeneeskunde als geleidelijke veranderingen in het curriculum, een volwaardige
discipline te aanzien en een waarin een enorme nadruk wordt gelegd op leerstoel
huisartsgeneeskunde te aanvaar-het vlot kunnen communiceren en gestruc-
den. Daar dragen jullie nu de vruchten van.
tureerd werken, en ook de evolutie in het
uitoefenen van dit mooie beroep heb kunnen
Geleidelijk aan ontstonden er ook groeps-
meemaken, volgen en begrijpen.
praktijken en wijkgezondheidscentra, in het
begin met nogal wat strubbelingen, en aller-
Met zeker een tiental van jullie, jonge colle-
lei andere vormen van samenwerking. Ten-
ga’s, heb ik contact gehad hetzij omdat je op
slotte kwam eindelijk ook de emancipatie stage bent geweest, hetzij omdat je eventueel van de
vrouwen in de geneeskunde zodat we haio wou zijn. Ik heb diepgaande gesprekken nu naar een
totaal andere cultuur van ‘huis-met een aantal van u gehad en ik was aan-
artsgeneeskunde beoefenen’ aan het evolue-
genaam verrast hoe enthousiast u waart, hoe
ren zijn.
kwetsbaar en eerlijk jullie zich voorstelden en hoe uw toekomstdromen waren om eindelijk

Eén van de grote mijlpalen in het vlotter be-
te kunnen beginnen aan uw taak als toekom-
oefenen van de huisartsgeneeskunde was stig huisarts. U kunt niet geloven wat ik van de betere
bereikbaarheid door de moderne jullie en van uw voorgang(st)ers heb geleerd
communicatiemiddelen en door het toene-en nog steeds leer, want ik heb momenteel
mend gebruik van de computers en de ge-
een uitstekende haio en een zeer goede zes-
specialiseerde huisartsensoftware, niet zo dejaars op stage. Ik hoop nog een aantal jaren evident
voor onze generatie om van papieren dit te kunnen doen en ik roep mijn collega’s dossiers over
te schakelen naar de digitale huisartsen, die nog geen stagebegeleider zijn, wereld maar... zeer
boeiend.
op dit toch ook eens te proberen.
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
en
ariss
bil
Tenslotte de goede raadgevingen: dit klinkt 4/ Toon luisterbereidheid en empathie, ord ju
zo ouderwets en paternalistisch, maar het is maar neem de problemen van uw patiënten o
niet zo bedoeld.
niet mee in uw bed, wat niet wil zeggen dat je
onverschillig moet zijn, integendeel.
ankd
De wereld begon voor ons bij onze geboorte
en een tweede keer bij onze promotie: wat 5/ Probeer de subtiele symptomen van een ervoor
gebeurde was voor ons geschiede-nakende depressie, surménage en burn-out tij-
nis, historie, zelfs prehistorie; vandaar dat we dig te onderkennen en bespreekbaar te maken.
zelfs over ‘fossielen’ durfden spreken als we
teveel over de ‘ goede’ oude tijd hoorden pra-
6/ Oude mensen kunnen een schat aan ver-
ten. Maar iedere generatie bouwt voort op de halen en gebeurtenissen van vroeger vertellen:
kennis van de vorige generaties en voegt er wees luisterbereid. Achter iedere, zelfs lastige, zelf
steentjes bij, zodat jullie nu op uw beurt patiënt zit er een verhaal.
steentjes zullen bijdragen aan de toekom-
stige manier van uitoefenen van de huisarts-
7/ Richtlijnen en Evidence Based Medicine
geneeskunde. Dat wordt een boeiende uitda-
zijn zeer goede handvatten, maar volg ze niet
ging!
star, blijf kritisch, want soms veranderen ze
vlug, denk maar aan de tegenstrijdige richtlij-
Voor jullie begint de wereld nu en al wat er-

nen in de loop der jaren i.v.m. het bepalen van voor gebeurde is, ja, historie, prehistorie en PSA
en HbA1c. Volg de wetenschappelijke li-misschien fossiel …
teratuur en de vele bijscholingen goed op.
1/ Mik hoger dan het doel, de pijl zakt bij 8/ Samenwerken is de toekomst: de tijd van het
vliegen … Dit wil zeggen: probeer uw best de eenzame solist is definitief voorbij, maar let te
doen, leg de lat voldoende hoog, maar weet op, samenwerken is niet zo eenvoudig: goede dat je
nooit het volmaakte kunt bereiken. Wees
afspraken zijn nodig en advies van deskundige
dan niet gefrustreerd of ontgoocheld in uzelf. instanties als de Orde van Artsen kan u daarbij
Leer van uw fouten en blijf kritisch over uzelf helpen.
en uw manier van werken. Zorg dat je een ver-
trouwensarts hebt, waarbij u zich kwetsbaar 9/Vergeet niet dat er buiten de (huisarts)ge-kunt
opstellen.
neeskunde ook nog andere levensnoodzake-
lijke zaken bestaan: uw gezin, uw partner, uw
2/ Een huisarts is trouwer aan zijn patiënten hobby’s, uw ontspanning en sportactiviteiten.
dan omgekeerd! Soms veranderen patiënten Probeer die harmonieus te combineren.
plots van huisarts, terwijl je er heel veel voor hebt gedaan: wees dan niet langer dan 24u 10/
Probeer ook, na een paar jaren ervaring, gefrustreerd. Dat is nu eenmaal de tol van de u te
engageren in de diverse huisartsenkrin-vrije keuze.
gen, LOK’s, wetenschappelijke en syndicale
verenigingen, zelfs in de Orde van Artsen.
3/ Verwacht nooit dankbaarheid! Vervul uw taak als (huis)arts zo goed mogelijk en wees 11/
Tenslotte: draag zorg voor uw collega’s.
daarmee tevreden. Dankbaarheid en waarde-
Als je ziet of voelt dat er iets misgaat, durf er ring krijg je toch regelmatig en dat zijn dan met
hem/haar over praten.
extra’s.
Ik dank u voor uw aandacht en het ga u goed in
uw verdere carrière!
38
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
Feestviering
Aula Universiteit Gent – zaterdag 1 oktober 2016, 10.00 uur.
viering 2015
Zoals gebruikelijk zullen de jubilarissen met vijftig jaar praktijk passend gehuldigd worden st
– hun namen worden hieronder afgedrukt –.
eeF
Bijzondere aandacht wordt besteed aan de opname van de jonge pas-gepromoveerde collega’s in
ons artsenkorps.
Hen wordt de gelegenheid geboden de artseneed af te leggen.
Na de viering volgt een receptie.
Belangrijk : wenst u deze manifestatie bij te wonen dan verzoeken wij u ons dit per post of per
e-mail mee te delen.
Jubilarissen 1966 :
Dr. André-Emmanuel BAERT
UGent
Gent
neuropsychiatrie
Dr. Luc BOLLENGIER
KULeuven
Lede
neuropsychiatrie
Dr. Etienne BOURGEOIS
KULeuven
Aalst
inwendige geneeskunde
Dr. Jacques CALLIER
UGent
Sint-Niklaas
othorhinolaryngologie op rust
Dr. Eric CAMBIE
UGent
Sint-Martens-Latem oftalmologie op rust
Dr. Frédéric CAMU
ULB
Aalst (Nie)
anesthesie-reanimatie op rust
Dr. Eric CARDON
UGent
Gent (SAB)
huisarts
Dr. Walter COOREVITS
UGent
Zulte
huisarts op rust
Dr. Wilfried CORNETTE
KULeuven
Zottegem
heelkunde op rust
Dr. Margarita CRAEN
UGent
Gent (Zw)
kindergeneeskunde op rust
Dr. Frans DE BACKER
KULeuven
Varsenare
klin.biol. en nucl.gen. op rust
Dr. Marc DE KEGEL
KULeuven
De Pinte
huisarts op rust
Dr. Jean DE LAEY
UGent
Brugge
oftalmologie op rust
Dr. Jozef DELLAERT
UGent
Sint-Martens-Latem huisarts op rust
Dr. Hugo DE PAEPE
KULeuven
Gent (SAB)
orthopedische heelkunde
Dr. Jozef DE POURCQ
KULeuven
Gent (SDW)
huisarts op rust
Dr. Felix DE SCHRIJVER
KULeuven
Sint-Niklaas
Dr. Daniël DE VRIENDT
KULeuven
Dendermonde
dermato-venereologie op rust
Dr. Herman DEVRIENDT
UGent
Melle
heelkunde op rust
Dr. Renaat DE ZUTTER

UGent
Gent (Dr)
huisarts
Dr. Franciscus FERMON
KULeuven
Aalst
algemeen geneeskundige op rust
Dr. Luc GOLINVAUX
UGent
Deinze
pediater en kinderneurologie op rust
Dr. Paul KNAEPEN
UGent
Sint-Martens-Latem heelkunde op rust
Dr. Rudi LACRES
UGent
Melle
inwendige geneeskunde op rust
Dr. Herman LAMONT
UGent
Destelbergen (He) pneumologie op rust
Dr. Jean LE JEUNE
UGent
Gent (Af)
oftalmologie op rust
Dr. Antoon LUST
KULeuven
Herent (Winksele) klinische biologie op rust
Dr. Pierre NAESSENS
UGent
Sint-Martens-Latem neurochirurgie op rust
Dr. André SANDRA
KULeuven
Wetteren
huisarts op rust
Dr. Luc SIERENS
KULeuven
Aalst
klin.biol. en nucl.gen. op rust
ORDE DER ARTSEN 
OO
E
VLAAND
toriaa
Dr. Marc SIERENS
KULeuven
Sint-Niklaas
or
viering 2015
Dr viering 2015. Laszlo SUDA
KULeuven
Deinze (BML)
orthopedische heelkunde
st
Dr st. Jozef VAN AKEN
UGent
Gent (Zw)
ab
ee
Dr
ee. Ulrik VAN DE CASTEELE
UGent
Beringen
F
Dr. Lucas VANDECAVEYE
UGent
Gent (SAB)
huisarts op rust
Dr. Willem VANDEREYKEN
UGent
Temse (El)
neuropsychiatrie op rust
Dr. Lucas VAN GARSSE
KULeuven
Dendermonde
inwendige geneeskunde op rust
Dr. André VAN OOST
UGent
Gent (Gtb)
huisarts
Dr. Alfons VAN PARIJS
KULeuven
Eeklo
gynecologie en verloskunde op rust
Dr. Rafaël VAN PARYS
KULeuven
Sint-Laureins (Wavl) psychiatrie

Dr. Monique VEREECKEN
KULeuven
Aalst
huisarts op rust
Dr. Roland WEEMAES
KULeuven
Waasmunster
huisarts op rust
40
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
toria
toria
or
or
AbL
abL
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
toriaa
toria
toria
or
or
or
AbL
ab
ab
42
ORDE DER ARTSEN 
OO
E
VLAAND
enz
toriaa
vie
or
Ad
ab
Mededeling
Beste Patiënt, Om een optimale geneeskunde te kunnen waarborgen, vragen wij u zelf uw
huisarts te contacteren indien u een bezoek bracht aan een arts-specialist of indien u een medisch
onderzoek liet uitvoeren. Met dank, Uw huisarts.
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
en
Raad Oost-Vlaanderen
z
Adviezen 2015
vie
Gedurende het voorbije jaar werden met regelmaat adviezen verstrekt.
Ad
Door het repetitief karakter van de vraagstelling, dan wel het belang ervan, lijkt het ons nuttig
deze nogmaals te belichten.
1. Medisch attest – ontkenning vaderschap betrokken patiënt niet ziek is. Wordt de toe-
– verzoek van patiënte en advocaat tot opma-
stand onhoudbaar, dan kan u eventueel con-
ken van een attest dat haar ex-partner aan-
tact opnemen met de jeugdbescherming ten-
wezig was bij de consultaties in het kader van einde een plaatsing in een instelling mogelijk
een fertiliteitsprobleem – beroepsgeheim. te maken.”
3. Participatie door arts of artsenvennoot-Vraagstelling: “Patiënte X en haar partner-
schap in commerciële firma i.v.m. onderzoek
kwamen bij mij consulteren in het kader van en ontwikkeling van orthopedische prothe-een
fertiliteitsprobleem. Haar partner verbrak sen.
de relatie tijdens de zwangerschap. Patiënte wenst nu een minimum van onderhoudsgeld.

Advies van 11 maart 2015: Haar ex-partner beweert echter niet af te weten van het bestaan
van het kind. Patiënte en, “U gelieve hierna vooreerst de algemene bij herhaling, haar
advocaat vragen naar een principes, zoals vervat in de Code van Geattest om aan te tonen
dat beide ex-partners neeskundige Plichtenleer, te vinden die van consulteerden in het kader
van deze problema-toepassing zijn op uw vraagstelling:
tiek.”
Artikel 176: De uitvinding van diagnostische of therapeutische procedés of de verbetering
Advies van 18 februari 2015:
ervan verleent nooit een recht op exclusief

gebruik. Op een uitvinding, die vatbaar is
“Wij raden u af om voorgesteld attest af te voor industriële of commerciële uitbating in

leveren. Patiënte kan evenwel, ingevolge de de gezondheidszorg, kan een octrooi geno-wet
inzake de patiëntenrechten, een afschrift men worden op naam van een arts, mits eer-van haar
medisch dossier opvragen.”
biediging van de wetten en van de medische
ethiek.
2. Medisch attest – attest langdurige school-Artikel 179,§2. Het verkopen of verhuren

afwezigheid.
aan zijn patiënten van geneeskundige of
protheseapparaten mag de arts geen enkele
Een moeder vraagt haar huisarts ten behoeve winst opleveren.
van haar zoon medische attesten te schrijven §3. De arts mag niet terzelfder tijd de genees-om
diens eventuele toekomstige schoolafwezig-kunde uitoefenen en fabrikant of verdeler
heden te rechtvaardigen. De zoon kampt met zijn van geneesmiddelen, geneeskundige of een
ernstige vorm van schoolmoeheid en op-protheseapparaten.
positioneel gedrag in het algemeen.
Ook volgende algemene deontologische be-
ginselen dienen steeds in acht genomen te
Advies van 18 februari 2015:
worden:
- de onafhankelijkheid van de arts dient te al-
“Het Bureau is van oordeel dat u enkel, in eer len tijde gewaarborgd; en geweten, de waarheid
kunt attesteren. U - geen enkel initiatief genomen door of acti-kunt dus geen ziekte attesteren
om een lang-
viteit uitgevoerd door een arts, mag aanlei-
durige schoolafwezigheid te wettigen indien ding geven tot collusie; 44
ORDE DER ARTSEN 

OO
VLAAND
en
en
vie
vie
- er dienen sluitende waarborgen te worden 5. Medisch dossier – bewaartermijn – RVT
Ad
Ad
ingebouwd dat de activiteit van de arts geen - bestemming medisch en verpleegkundig

aanleiding tot commercieel geneeskundig dossier na overlijden patiënt.
geeft;
- de vrije keuze van de patiënt i.v.m. zijn me-
Door wie moeten de patiëntendossiers van een dische behandeling dient steeds gerespec-
bewoner van een RVT na diens overlijden wor-teerd.
den bewaard?
Wat uw concrete vraag betreft en rekening
houdend met voornoemde principes, kan Advies van 11 maart 2015: men als arts een firma
oprichten naast de
artsenpraktijk of artsenvennootschap. Deze “In een eerder advies herinnerde de Nationa-

firma of vennootschap kan commerciële ac-
le Raad eraan dat krachtens artikel 2262 van
tiviteiten ontplooien op voorwaarde dat deze het Burgerlijk Wetboek ‘alle rechtsvorderin-
vennootschap duidelijk gescheiden is van de gen, zowel zakelijke als persoonlijke, verjaren
artsenvennootschap waarin men zijn beroep door verloop van 30 jaren’ en dat de medi-
organiseert. In die zin kan de commerciële sche dossiers bijgevolg gedurende een peri-firma
materiaal en goederen verkopen ten ode van 30 jaar dienen te worden bewaard.
behoeve van de uitoefening van de genees-
Ook werd eerder geadviseerd dat gegevens
kunde aan de bedoelde artsenvennootschap. gearchiveerd op microfilm of computer, als Beide

vennootschappen moeten een duide-rechtsgeldig materiaal kunnen dienen op
lijk verschillende juridische entiteit hebben.”
voorwaarde dat de echtheid ervan door een
betrokken partij niet wordt betwist. Vandaar
4. Ziekenhuis – onterechte klachten jegens dat het bij zulke vorm van archivering ge-
urgentieartsen en spoedartsen via ombuds-
raadzaam is de essentiële originele stukken
dienst en sociale media – schending naam en
- en dit volgens de oordeelkundige keuze van
faam artsen.
de behandelende arts – te bewaren.
Wat uw vraag betreft i.v.m. de bestemming
Urgentieartsen en spoedartsen worden dik-
van het dossier na overlijden van een bewo-
wijls geconfronteerd met onterechte klachten ner in een Woon- en Zorgcentrum, dient van
spoedpatiënten via de ombudsdienst van onderscheid gemaakt te worden tussen het het
ziekenhuis of op sociale media. Hoe kun-persoonlijk medisch dossier van de huisarts
nen deze artsen hiertegen ageren?
enerzijds en het verpleegkundig dossier an-
derzijds.
Advies van 11 maart 2015:
Het eerste dossier wordt tijdens het verblijf
bewaard door de behandelend arts zelf, ter-
“In de gegeven omstandigheden is het aange-
wijl het tweede dossier ter beschikking blijft
wezen de hoofdarts hiervan op de hoogte te in het WZC. Na het overlijden van de patiënt
stellen die op zijn beurt het probleem dient wordt het persoonlijk medisch dossier van te
bespreken met de directie van het zieken-de huisarts door de huisarts zelf privé ge-
huis.
archiveerd in het centrum onder de verant-
Overigens is er geen enkel deontologisch be-
woordelijkheid van de aangewezen arts.”
letsel om formeel klacht in te dienen wegens
laster en eerroof. ”
ORDE DER ARTSEN 
OO
E
T
VLAAND
enz
vie
6. Bejaarde patiënte – medisch attest i.v.m. 8. Wijkgezondheidscentrum – racistische Ad
lichamelijke en geestelijke gezondheidstoe-
uitspraken door patiënt t.a.v. allochtone verstand op vraag van zoon met het oog op een
pleegkundige – klachtneerlegging bij politie gedwongen opname in een rusthuis.
– beroepsgeheim.
Een zoon uit een eerste huwelijk vindt dat zijn Een verpleegkundige met migratie-achter-
moeder (na een CVA met afasie) door haar grond, verbonden aan een wijkgezondheids-
huidige echtgenoot verwaarloosd wordt en wil centrum, krijgt ter gelegenheid van een dat ze
naar een rusthuis gaat.
huisbezoek voor verpleegkundige zorgen racis-Een behandelend arts beschrijft de lichame-
tische verwijten vanwege een patiënt. Kan men lijke en geestelijke toestand van de bejaarde
hiervoor klacht neerleggen bij de politie of be-patiënte alsmede haar levensomstandigheden,
hoort dit tot het beroepsgeheim?
en is de mening toegedaan dat er geen medi-
sche redenen zijn om haar beslissingsonbe-
Advies van 27 mei 2015:
kwaam te verklaren (hoogstens bestaat er een toegenomen valrisico).
“Alles wat u hoort tijdens een consultatie of
De arts vraagt het advies van de Orde, gezien huisbezoek ressorteert onder het medisch
de dwingende en soms dreigende houding van
beroepsgeheim tenzij u zich kunt beroepen

de zoon.
op een hoger belang zijnde bijvoorbeeld een
eminent gevaar voor iemands integriteit.”
Advies van 11 maart 2015:
9. Ziekenhuis – wachtdienst geriatrie –
“Het spreekt vanzelf dat een medisch at-
eindverantwoordelijkheid in geval van mul-
test steeds naar waarheid dient opgesteld te tidisciplinaire wacht.
worden en een arts zich onder geen enkele
omstandigheid door derden onder druk mag Advies van 27 mei 2015: laten zetten om een
medisch attest uit te
schrijven in strijd met de waarheid.
“Wij hebben geen bezwaar tegen verdeling
Uw houding in de door u beschreven casus is van de wacht over verschillende deelspecia-dan

ook deontologisch correct.”
listen.
Iedere deelspecialist blijft verantwoordelijk
7. Verklaring door arts in het kader van voor de handelingen die hij stelt of de beslis-
echtscheidingsprocedure.
singen die hij neemt.
Een specialist die de oproep van een deelspe-
Mag een huisarts een attest schrijven waaruit cialist van wacht niet beantwoordt, gaat in de
blijkt dat zij met haar kinderen op consult fout.”
kwam?
10. Aanvraag afschrift patiëntendossier van
een overleden patiënt door het Fonds voor

Medische Ongevallen – beroepsgeheim.
“Het Bureau is van oordeel dat u een verkla-
ring - geen medisch attest - kunt opmaken Mag een huisarts een attest schrijven waaruit dat de
kinderen op de onderscheiden data op blijkt dat zij met haar kinderen op consult consultatie zijn
geweest, vergezeld van hun kwam?
moeder.”
46
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
enz
vie
Antwoord Bureau van 14 januari 2015:
kunnen bekomen. Dit kan ons inziens leiden
Ad
tot een omzeiling van de wet patiënten rech-
“Aangezien uit uw vraag om advies blijkt dat ten.

er inderdaad een spanningsveld kan ontstaan Een andere mogelijke, en ons inziens onge-tussen
de wetgeving op het Fonds, de rechten
wenste, piste zou er ook kunnen in bestaan
van de patiënt en de medische deontologie, dat de finaliteit van de opdracht van het heeft het
Bureau besloten dienaangaande Fonds wordt afgewend naar een burgerlijke aanvullend advies
van de Nationale Raad in zaak.
te winnen.
We zouden het op prijs stellen mocht de Na-
Wij laten vanzelfsprekend niet na u, zodra tionale Raad dienaangaande een standpunt mogelijk,
van dit advies in kennis te stellen.”
kunnen innemen.”
Brief aan de Nationale Raad:
Antwoord van 30 april 2015 van de Nationale
Raad:
“In zijn hoedanigheid van medisch directeur,
ontving Dokter X een vraag van het Fonds “1/ Wanneer de patiënt overleden is, kan de
Medische Ongevallen om een afschrift over rechthebbende overeenkomstig artikel 4 van te
maken van het volledig patiëntendossier de wet van 31 maart 2010 betreffende de ver-vanaf
januari 2011.
goeding van schade als gevolg van gezond-
Het Fonds ontving immers via de wettelijke heidszorg, een procedure opstarten voor het
vertegenwoordiger van de patiënt een aan-Fonds Medische Ongevallen. Betreffende het
vraag om een advies te bekomen omtrent opvragen van de nodige informatie door het schade die
zich eventueel zou voorgedaan Fonds om het onderzoek uit te voeren, stelt hebben naar
aanleiding van een behandeling het artikel 16, tweede lid: “Indien de persoon die hij heeft
ondergaan in het ziekenhuis in die de aanvraag heeft ingediend niet de pa-maart 2012.
tiënt is en deze overleden is, heeft het Fonds
Op 30 april 2011 werd door de Nationale alleen met de uitdrukkelijke toestemming Raad in de
Code van Geneeskundige Plich-van een persoon bedoeld in artikel 9, § 4, van
tenleer in artikel 58 betreffende het beroeps-
de wet van 22 augustus 2002 betreffende de

geheim, een uitzondering toegevoegd wat rechten van de patiënt, toegang tot het pa-betreft het
verstrekken, in het kader van de tiëntendossier.”
wet van 31 maart 2010 betreffende de ver-
Overeenkomstig het artikel 9, § 4, van de Pa-
goeding van schade als gevolg van gezond-
tiëntenrechtenwet hebben na het overlijden
heidszorg, aan de artsen van het Fonds voor van de patiënt de echtgenoot, de wettelijk de
Medische Ongevallen, van documenten samenwonende partner, de partner en de en informatie
die noodzakelijk zijn voor het bloedverwanten tot en met de tweede graad uitvoeren van hun
wettelijke opdracht.
van de patiënt, via een door de verzoeker
De wet patiënten rechten voorziet geen recht aangewezen beroepsbeoefenaar, het recht op
afschrift van het medisch dossier wanneer
op inzage van het patiëntendossier voor zo-
de patiënt is overleden.
ver hun verzoek voldoende gemotiveerd en
Wanneer het Fonds de beschikking zou kun-
gespecificeerd is en de patiënt zich hiertegen
nen krijgen over een afschrift van het me-
niet uitdrukkelijk heeft verzet.
disch dossier van een inmiddels overleden Dit leidt ertoe dat een rechthebbende die na patiënt,
zou de vertegenwoordiger van de het overlijden een procedure opstart bij het overleden patiënt
via een omweg van het Fonds, hetzij zelf de toestemming moet ge-Fonds, afschrift van het
patiëntendossier ven aan het Fonds om toegang te krijgen tot ORDE DER ARTSEN 
OO
S
E
VLAAND
enz
vie
het patiëntendossier indien hij één van de in aanvraag is ingediend, te kunnen beoorde-Ad
het artikel 9, § 4, van de Patiëntenrechtenwet len” (artikel 15 wet betreffende de vergoeding

bedoelde nabestaanden is, hetzij de toestem-van schade als gevolg van gezondheidszorg).
ming van een dergelijke nabestaande moet Het Fonds heeft geen ongelimiteerd recht hebben
verkregen.
op toegang tot het patiëntendossier. Het be-
Indien de patiënt zich tijdens het leven tegen roepsgeheim blijft immers ook gelden na het een
inzagerecht van de nabestaanden heeft overlijden van een patiënt. Het feit dat de le-verzet, kan
de toestemming tot toegang tot den van het Beheerscomité, de personeelsle-het patiëntendossier
voor het Fonds niet ge-
den evenals alle permanente of occasionele
geven worden. Ingeval het Fonds naast het medewerkers van het Fonds gebonden zijn
patiëntendossier over onvoldoende medi-door het beroepsgeheim, vormt hierop geen
sche informatie beschikt, zal de rechtheb-
uitzondering.
bende/aanvrager de vraag van het Fonds tot 3/ Zodra het Fonds zich in zijn motivering
informatie hierdoor onvoldoende kunnen baseert op (medische) informatie, ook deze
beantwoorden. De rechthebbende zal bij-uit het patiëntendossier, moet overeenkom-
gevolg overeenkomstig het artikel 15, vijfde stig artikel 22, tweede lid, van de wet betref-lid van
de wet betreffende de vergoeding van fende de vergoeding van schade als gevolg schade als
gevolg van gezondheidszorg, gevan gezondheidszorg en de Memorie van
acht worden afstand te doen van de aanvraag Toelichting (Parl. St. Kamer 2009-2010, nr.
en van de schorsende werking ervan wat de 2240/001, 63), deze informatie noodzakelijk
verjaring betreft.
aan de verschillende partijen worden mee-
De Nationale Raad beveelt aan dat de arts die gedeeld. Het gaat immers om een uitdruk-akte
neemt van de weigering van de patiënt king van het beginsel van de tegenspraak, tot inzage na
het overlijden, de patiënt infor-dat rechtstreeks verbonden is met de uitoe-
meert over de gevolgen wat betreft de proce-
fening van de rechten van verdediging. Er
dure voor het Fons na het overlijden, tenein-
dient evenwel te worden vermeld dat er geen
de zeker te zijn dat de patiënt de weigering sprake is dat alle elementen uit het dossier tot inzage
in die zin ook bedoeld heeft.
van het Fonds dienen overgedragen te wor-
2/ In zoverre de patiënt zich tijdens het le-
den: enkel de relevante stukken moeten aan
ven niet heeft verzet tegen een inzagerecht de partijen worden meegedeeld.
van de nabestaanden, is de toegang tot het De Nationale Raad van de Orde der genees-
patiëntendossier voor het Fonds waarvoor heren besluit dat de huidige wettelijke rege-de
bedoelde nabestaanden hun toestemming ling voldoende waarborgen biedt, opdat er geven
bovendien niet ongelimiteerd.
via de procedure voor het Fonds Medische
Met verwijzing naar het advies van de Na-
Ongevallen door een nabestaande/rechtheb-
tionale Raad van 23 maart 2013 “Procedure bende, geen rechtstreekse inzage/afschrift voor het
opvragen van een dossier door het wordt gecreëerd van het patiëntendossier Fonds Medische
Ongevallen”, komt het aan van de overleden persoon.”
de persoon die de verantwoordelijkheid heeft
over het patiëntendossier, toe om te beslis-
11. Kindermishandeling – foto’s letsels pa-

sen welke informatie hij doorstuurt aan het tiënten – nemen en bewaren van foto’s - be-Fonds.
Deze persoon vult zelf in wat dient roepsgeheim.
verstaan te worden onder “alle documenten
en informatie die nodig zijn om de oorzaken, Vraagstelling: Bestaan er richtlijnen hoe dient
omstandigheden en gevolgen van de schade omgegaan met foto’s van letsels van patiënten?
als gevolg van gezondheidszorg, waarvoor de Dienen deze met een apart fototoestel geno-48
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
en
en
vie
vie
men te worden, eigen aan de dienst, en gestoc-
“De Nationale Raad onderzocht uw vraag Ad

Ad
keerd in een digitale map? Moet dit anoniem aangaande het doorsturen van de vaccinatie-of
gecodeerd gebeuren?
status van een patiënt ten behoeve van het
platform Vitalink.
U stelt de aansprakelijkheid van de arts in
vraag indien de patiënt bepaalde gegevens
“Foto’s maken integraal deel uit van het me-
zou achterhouden of onjuiste informatie zou
disch dossier. De vigerende privacy- en pa-
aanreiken.
tiëntenrechtenwetgeving is van toepassing.”
Vitalink is het digitale platform van de
Vlaamse overheid voor het veilig delen van

12. Medische aansprakelijkheid Vitalink-
gezondheidsgegevens. Vitalink ontsluit zorg-
project.
en welzijnsgegevens die van vitaal belang
kunnen zijn. Het platform moet voldoen aan
Gelet op het grensoverschrijdend karakter van de hoogste eisen inzake veiligheid en privacy:
de vraagstelling wordt in zake het advies van • gegevens worden pas gedeeld als de pa-de
Nationale Raad gevraagd.
tiënt daarvoor zijn toestemming geeft (opt-
in of opting-in principe);
Brief aan de Nationale Raad:
• Vitalink controleert of er een zorgrelatie
bestaat tussen de patiënt en de zorgverlener.
“Vanaf 1 januari 2015 zou een “Sumerh” Dat garandeert dat alleen die zorgverleners moeten
doorgestuurd worden naar het ewaar de patiënt een therapeutische band mee
Health platform. Dit houdt een bestand in heeft, toegang krijgen tot zijn gegevens; met de
persoonlijke gegevens van de patiënt • Vitalink hanteert een unieke, speciaal aangevuld met het
medicatieschema en zijn/
ontworpen dubbele versleuteling om de in-
haar persoonlijke voorgeschiedenis.
formatie extra te beveiligen;
De vraag rijst welke houding een arts dient • alle acties worden steeds gelogd.
aan te nemen wanneer patiënt bewust aan-
Actueel is de gegevensdeling beperkt tot het
geeft dat bepaalde gegevens niet mogen wor-
beschikbaar stellen van volgende gegevens:

den doorgestuurd naar dit platform of wan-
- de basisgegevens: naam, geboortedatum,
neer patiënt bepaalde medische gegevens al moedertaal, enz. van de patiënt; dan niet bewust
niet heeft meegedeeld.
- de contactgegevens van een contactper-
Gelet op het grensoverschrijdend karakter soon in geval van nood; van de vraagstelling, hadden
wij dienaan-
- informatie over risicofactoren (allergieën,
gaande graag vooreerst het advies van de Na-
reacties op medicatie, sociale risicofactoren
tionale Raad gekend.
enz.);
Het Bureau is in deze de mening toegedaan - een overzicht van de medische voorge-dat de
behandelend arts bij het doorsturen schiedenis; van de gevraagde gegevens aan het e-Health -
een overzicht van actuele problemen; platform uitdrukkelijk zou dienen aan te ge-
- een overzicht van medicatie;
ven dat de aangifte gebaseerd is op de door - een overzicht van de vaccinaties.
de patiënt verstrekte gegevens en hij zich op Deze gegevens bestaan grotendeels uit objec-deze
gegevens dient te baseren.”
tieve en verifieerbare data die geëxtraheerd
worden uit het patiëntendossier, waarvoor
Antwoord van 30 april 2015 van de Nationale
de arts voor het zorgvuldig bijhouden verant-
Raad:
woordelijk is. Wat de subjectieve gegevens
betreft, die door de patiënt worden aange-
ORDE DER ARTSEN 


OO
VLAAND
enz
vie
reikt, gaat de arts er van uit dat deze correct heer, in acht genomen voorgaande overwe-Ad
zijn omwille van het vertrouwen dat nood-
gingen, als bemiddelaar op te treden.
zakelijk is voor een goede arts-patiëntrelatie Artikel 28 van de Code van Geneeskundige en de
medewerkingsplicht van de patiënt Plichtenleer stipuleert dat, behalve ingeval overeenkomstig
het artikel 4 van de wet van van hoogdringendheid of wanneer hij in zijn 22 augustus 2002
betreffende de rechten van menslievende plichten tekort zou schieten, de patiënt. Bijgevolg kan
een arts niet verant-de arts (in casu de anesthesist) steeds vrij is woordelijk gesteld worden
ingeval de patiënt om persoonlijke of beroepsredenen de be-de arts foutieve informatie zou
aanreiken of handeling van een zieke te weigeren.
informatie moedwillig zou verzwijgen.
Volgens artikel 35b van de Code mag een
De Nationale Raad onderstreept het belang arts zijn bevoegdheid niet overschrijden. Hij van het
hoger besproken platform voor de moet het advies inwinnen van confraters, continuïteit van de
zorg. De arts speelt een onder meer van specialisten, hetzij op eigen belangrijke rol in het
verkrijgen van de toe-initiatief, hetzij op verzoek van de patiënt,
stemming van de patiënt om deel te nemen telkens het binnen de diagnostische of the-aan het
Vitalink platform. Daarnaast dient de rapeutische context nuttig of noodzakelijk arts te zorgen
dat het patiëntendossier zorg-blijkt.
vuldig wordt bijgehouden, omdat het de bron
In bedoelde casus is er geen hoogdringend-
is van de gegevens die doorgegeven worden.”
heid zoals bedoeld in artikel 28 van de Code.
Wel mag de chirurgische ingreep niet node-
13. Getuigen van Jehova – weigering anes-
loos of eindeloos uitgesteld worden, zo een
thesie voor chirurgische ingreep – respect medicamenteuze behandeling niet geschikt voor
godsdienstige overtuiging.
of wenselijk zou zijn. De wijze van chirur-
gisch ingrijpen dient zorgvuldig gekozen te
Een patiënt – getuige van Jehova – weigert alle worden.
bloedproducten. De (minieme) kans bestaat Overleg met de Dienst Anesthesie, vooraf-dat er

tijdens de operatie tot transfusie of ijzer-gaand aan de planning van de ingreep, zou
toediening dient te worden overgegaan. Kan de een goede gelegenheid geweest zijn om de
dienst anesthesie of een anesthesist weigeren bezwaren of de weigering van de anesthesist deze
patiënt te narcotiseren?
te bespreken.
Het lijkt ons nuttig nu toch nog in overleg te
gaan met de Dienst Anesthesie ten einde de
modaliteiten van een chirurgische ingreep,
“Overeenkomstig artikel 8 § 1 van de Wet waarin ook de Dienst Anesthesie zich goed van 22
augustus 2002 betreffende de rechten kan voelen, te bespreken.”
van de patiënt heeft de patiënt het recht vrij

toe te stemmen in iedere tussenkomst van de 14. Rusthuizen – optreden cra als controle-
beroepsbeoefenaar, maar met eerbiediging rende instantie in het kader van palliatieve van zijn
menselijke waardigheid en zijn zelf-sedatie op vraag van directie – functieom-
beschikking en zonder enig onderscheid op schrijving cra – beroepsgeheim.
welke grond ook.
Gezien u, uit eerbied voor de patiënt, die Sommige directies van rusthuizen willen dat weg heeft
gevolgd lijkt het evident dat ook de cra zou optreden als ‘controlerende’ instande Dienst
Anesthesie haar verantwoordelijk-
tie i.v.m. het al dan niet gerechtvaardigd zijn heid dient op te nemen.
van het toepassen van palliatieve sedatie. De Ingeval van conflict dient de hoofdgenees-50
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
en
en
vie
vie
vraagstellende arts meent dat dit niet tot de Wij verzoeken u u, voor meer gedetailleer-Ad
Ad
bevoegdheid van een cra behoort.
de informatie, te wenden tot de Provinciale
Geneeskundige Commissie van Oost-Vlaan-
Advies van 17 juni 2015:
deren die instaat voor de organisatie van de
(huisartsen)wachtdienst.”
“Wij zijn van oordeel dat de CRA enkel een
toezichtsfunctie heeft.
16. Ziekenhuis – medisch dossier – inzage
De verantwoordelijkheid voor de goede me-
patiëntendossiers door een sectorvoorzitter
dische verzorging van een patiënt ligt bij de – beroepsgeheim.
arts van de patiënt.
Onafgezien van de wetgeving ter zake, wor-
In een ziekenhuis zijn een aantal klinische sec-den beslissingen door deze arts genomen in toren
opgericht. Elke sector is een functionele samenspraak met de patiënt en/of zijn veren
organisatorische eenheid bestaande uit een trouwenspersoon. Wanneer de patiënt niet
samenhangend geheel van Medische Diensten zelfstandig kan beslissen, worden de beslis-of van
zorg- of bedrijfsondersteunende dien-singen genomen in samenspraak met zijn sten. De
sectorvoorzitter is een arts specialist voogd.”
die het sectorbureau leidt en de sectorraad voorzit. De sectorraad heeft bepaalde speci-15.
Wachtdienstregeling huisartsen.
fieke bevoegdheden, waaronder ‘kwaliteitsbe-waking’.
-Worden huisartsen vanaf een bepaalde leef-
tijd vrijgesteld van wachtdienst?

Kan de sectorvoorzitter in het kader van deze
-Wat indien men zijn praktijk stopzet, doch opdracht vanuit zijn hiërarchische positie ten nog bv.
1 dag per week vervanging doet?
opzichte van de betrokken zorgverleners in
-Is het verplicht om het principe van een ach-diens sector, zich, juridisch gezien, toegang ver-
terwacht in te voeren?
schaffen tot patiëntendossiers teneinde na te
-Bestaan er officiële regels/adviezen/richtlij-kunnen gaan of die dossiers in orde zijn, dit nen
betreffende het functioneren van een naar analogie met de bevoegdheden van de wachtdienst?
hoofdarts zoals beschreven in het advies van de Orde der Geneesheren van 30/09/2009 ‘In-
zage van het medisch dossier door de hoofdarts van het ziekenhuis’?
“In antwoord op de door u gestelde vragen
delen wij u hierbij mee wat volgt:
- Huisartsen kunnen vrijgesteld worden van
wachtdienst op een bepaalde leeftijd.
“Uit uw toelichting menen wij te kunnen aflei-
- Hierover bestaan geen officiële regels; dit den dat de functie van sectorvoorzitter gelijk wordt
in samenspraak met de kring beslist.
staat met de functie van adjunct-hoofdarts.
- Bij minimale activiteit kan een huisarts vrij-Gezien het hier om een gedelegeerde functie
gesteld worden van wachtdienst wanneer de gaat, geldt hier o.i. dezelfde functieomschrij-
wachtkring hiertoe beslist.
ving als voor de hoofdarts.
- Het principe om een achterwacht in te voeren De sectorvoorzitter, die arts is, kan toegang
wordt eveneens beslist door de wachtkring.
krijgen of zich verschaffen tot de patiëntendossiers teneinde na te gaan of de dossiers in orde zijn
wanneer hij vanwege de hoofdarts hiertoe
de opdracht krijgt.”
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
enz
vie
17. Licht dementerende patiënt – attest voor-19. Kind & Gezin – staand order vaccinatie Ad
lopige bewindvoering op vraag van zonen.
door verpleegkundigen – goedkeuring door
Orde?
Twee zonen van een licht dementerende pa-
tiënt vragen de behandelend neuroloog, zonder Vraagstelling: “Sinds kort mogen de verpleeg-
medeweten van de patiënt en hun zuster, die kundigen op Kind en Gezin ook vaccineren.
haar vader verzorgt, een omstandige genees-
Voorwaarde is echter dat er door een arts een kundige verklaring te schrijven met het oog op
staand order getekend wordt per kind. Werd het inleiden van een procedure tot aanstelling dit
staand order door de Orde geviseerd en van een bewindvoerder.
goedgekeurd?”
“Het Bureau is van oordeel dat u, in voor-
“Uit het advies van de Nationale Raad van de
gelegd geval, in eer en geweten een attest Orde der Geneesheren van 15 maart 2008
moogt opstellen.
leiden wij af wat volgt:
U kunt hiertoe evenwel niet verplicht wor-
“Artikel 7, §1, 3°van het decreet van de Vlaam-
den.
se Gemeenschap van 30 april 2004 draagt
Meent u dat patiënt nog voldoende bekwaam aan Kind & Gezin als taak op ‘het promoten, is zijn
goederen te beheren of wenst u niet toedienen en opvolgen van vaccinaties’.
betrokken te worden in een familiaal con-
De Nationale Raad hecht veel aandacht aan
flict, dan kunt u de aanvrager van het attest het beroepsgeheim en aan de bescherming nog altijd
verwijzen naar de behandelend van de persoonlijke levenssfeer.
huisarts van patiënt.”
In dit kader acht de Nationale Raad het aan-
gewezen dat de moeder op voorhand toe-
18. Anesthesie – verplichte aanwezigheid stemt met het bezoek van de verpleegkun-van ouder(s)
bij induceren van een narcose dige van Kind & Gezin en de artsen informa-bij kinderen –
therapeutische vrijheid.
tie geven betreffende relevante gegevens aan
de verpleegkundige voor de dienstverlening
Kan een anesthesist wettelijk verplicht worden aangeboden door Kind & Gezin, zonder ech-
ouders toe te laten bij het induceren van een ter toegang te verlenen tot het volledige pa-narcose
van hun kind?
tiëntendossier. Gezien de mogelijke neven-
werkingen van inentingen, alsook de taak van
Kind & Gezin de vaccinaties op te volgen, is de Nationale Raad van mening dat de consul-
“Wij achten het nuttig, in geval de anesthe-
tatiebureaus afspraken dienen te maken met
sist de aanwezigheid van de ouder niet aan-
de behandelende arts om de continuïteit van
gewezen acht, de ouder een verklaring te la-
de zorg te waarborgen.””
ten ondertekenen waarbij zij afzien van het
‘recht’ aanwezig te zijn bij de inductie van de 20. Echtscheiding – wekelijks attest goede
narcose van hun kind.
gezondheid kinderen.
Deze verklaring kan bij het medisch dossier
gevoegd worden.”
Een moeder verwijt de vader (n.a.v. ziekte van zoontje na verblijf bij de vader) dat hij niet in
staat is voor de kinderen te zorgen. Als reactie vraagt de vader om op het einde van de ‘zorg-52
ORDE DER ARTSEN 
OO
S
E
VLAAND
en
en
vie
vie
week’ elke keer bij zijn huisarts langs te komen Is de beslissing rechtsgeldig getroffen – heeft Ad
Ad
om een attest van goede gezondheid van de de Raad van bestuur in deze het advies inge-kinderen
op te maken.
wonnen van de medische raad –, dan kunt u
zich aan deze beslissing niet onttrekken.
Advies van 29 juli 2015:
Acht u zich niet bekwaam de juiste medische
zorg toe te dienen dan dient u zich, in over-
“Wij achten het niet wenselijk dat u zich, leg met de raad van bestuur en de medische door het
uitschrijven van het gevraagde at-raad, te laten vervangen bij deze wachtdienst.
test, zou bemoeien in de lopende echtschei-
Er kan u hiertoe een financiële bijdrage ge-
ding.
vraagd worden.”
U doet er goed aan beide ouders uit te leggen
dat dit geen gebruikelijke werkwijze is en dat 23. Verkoop op lijfrente – overlijden kort na-dit
bovendien een financiële belasting bete-
dien – onderliggend geen gekende chroni-
kent voor de maatschappij.”
sche pathologie – attest – beroepsgeheim.
21. Cursus mindfulness – bekendmaking.
Gezien de korte periode tussen het verlijden van een akte van verkoop van een huis op lijf-
Vraagstelling arts: “Mag ik een cursus mind-rente door een patiënt aan haar neef en het
fulness geven; mag ik deze cursus aankondigen overlijden van deze patiënt, heeft de fiscus
argin een gecibleerde mail; mag ik in deze mail waan omtrent deze handeling. De neef en de
duidelijk maken dat ik lesgever ben?”
notaris vragen aan de huisarts een attestering dat er geen gekende chronische pathologie was
– wat ook zo was - die het overlijden tot gevolg zou kunnen hebben gehad.
“Er is geen bezwaar tegen dat u een cursus
mindfulness geeft.
Het Bureau is van oordeel dat u deze enkel
kunt aankondigen via een bericht of een bro-
“Het Bureau is van oordeel dat u, ook na de
chure in uw eigen wachtzaal.”
dood van de patiënte, gebonden bent door
het beroepsgeheim.
22. Ziekenhuis – orthopedist – geschiktheid Bijgevolg kan u noch aan de neef, noch aan om
(achterwacht) spoeddienst te vervullen.
de notaris, gegevens uit het medisch dossier

overmaken.”
Kan een arts zonder de vereiste kwalificatie (in casu een orthopedist) door de ziekenhuisdirec-
24. Fiscale controle – bedrijfswagen – oplijs-tie verplicht worden een wachtdienst/perma-
ten naam patiënten – beroepsgeheim.
nentie te verzorgen buiten zijn vakgebied (in casu op de spoeddienst)?
De fiscus verzoekt een arts in het kader van een fiscale controle bewijs te leveren van de be-
roepsmatige verplaatsingen aan de hand van:
- de soort verplaatsingen (naar bepaalde pa-
“Blijkbaar heeft het ziekenhuis, in samen-
tiënten, naar rusthuis, naar vergaderingen
spraak met de medische raad, beslist om die inzake dokterspraktijk, etc), artsen die juridisch in
aanmerking komen - het aantal verplaatsingen om de spoedopname te verzekeren, ook ef-
- het aantal kilometers.
fectief als achterwacht in te zetten.
ORDE DER ARTSEN 
OO
E
VLAAND
enz
vie
Mag de arts aan de fiscus meedelen op welke Advies van 26 augustus 2015: Ad
dagen hij bij welke patiënten huisbezoeken verrichtte?
“De collegialiteit vereist dat uw collega’s,
die in het ziekenhuis blijven werken, aan de
patiënten die erom vragen het adres en tele-
foonnummer van uw privépraktijk meede-
“Het Bureau is van oordeel dat u noch de len.”
naam noch het adres van de patiënten bij wie
u een huisbezoek aflegt, aan de fiscus mag 27. Huisarts van ouder met hoederecht –
meedelen. U bent immers gebonden door huisarts is geen GMD-houder van het kind het
beroepsgeheim.
– toegang tot medisch dossier kind?
Wat u wel mag meedelen is het soort ver-
plaatsingen, het aantal kilometer per ver-
Kan een behandelend arts van een ouder met
plaatsing en het aantal verplaatsingen.”
hoederecht, doch geen GMD-houdende arts is
van diens kind, het medisch dossier opvragen 25. Schadevergoeding verzuimde afspraak bij de
behandelend arts van het kind en dit door patiënt.
overhandigen aan deze ouder?
Wat is de grootorde van schadeloosstelling die Advies van 26 augustus 2016: een arts mag
vragen bij het niet nakomen door een patiënt van een afspraak? Mag hierbij re-
“Overeenkomstig de wet op de rechten van
kening worden gehouden met de kostprijs vol-de patiënt, heeft de vader die over een hoe-
gens de aard van het onderzoek (consultatie, derecht beschikt, recht op inzage in en af-MR-
onderzoek…)?
schrift van het medisch dossier van zijn kind.
Hij dient zich hiertoe wel te wenden tot de
Advies van 26 augustus 2015:
behandelende arts.
Dit is de ziekenhuisarts die patiëntje heeft
“Het Bureau is van oordeel dat u, voor het verzorgd of de huisarts die het GMD be-missen van
een afspraak, een redelijke scha-
heert.”
devergoeding kunt vragen die in verhouding
staat tot de geleden schade; u moet de schade 28. Medische dossiers – bewaartermijn.
wel kunnen aantonen.
Wij wijzen u erop dat de patiënt zelf u ook Hoelang dienen medische dossiers van overle-in
gebreke kan stellen bij het niet of laattijdig den of gemuteerde patiënten in het archief van
nakomen van een afspraak.”
de arts bewaard te worden?
26. Stopzetting ziekenhuisactiviteiten — me-
Advies van 26 augustus 2015:
dedeling nieuwe vestiging aan patiënten.
“Medische dossiers dienen dertig jaar na het
Mag een arts zijn eigen patiënten eenmalig op laatste patiëntencontact bewaard te blijven.
de hoogte stellen, via brief of telefonisch, van Dit geldt niet alleen voor overleden patiënten de
stopzetting van diens activiteiten in een zie-maar ook voor patiënten die verhuisd zijn of
kenhuis??
een andere huisarts hebben gekozen.”
54
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
en
en
vie
vie
29. Medisch dossier – overmaken medisch woordelijkheid) en mag men de patiënt verzoe-Ad
Ad
dossier aan advocaat van dochter van overle-
ken zijn/haar klacht te laten behandelen op den patiënt – beroepsgeheim.
een gepaster ogenblik?”

Een advocaat vraagt een arts het medisch dos-Advies van 30 september 2015:
sier van de kortelings overleden vader van zijn cliënte over te maken?
“Het Bureau is van oordeel dat een wacht-
arts, in beginsel, geen triagerecht heeft.
Advies van 9 september 2015:
Wanneer een patiënt om een huisbezoek of
een raadpleging vraagt, mag hij dit dus niet
“In het geval dat u ons voorlegt, moogt u het weigeren.
medisch dossier niet overmaken aan de ad-
Wel komt het de arts met wachtdienst toe de
vocaat noch aan de dochter.
oproepen in de meest nuttige volgorde te be-
De dochter heeft, volgens de wet op de rech-
antwoorden.”
ten van de patiënt, recht op inzage in het me-
disch dossier via een aangestelde beroepsbe-
32. Collaboratief Zorgplatform (COZO) –
oefenaar.
toegang tot en uitwisseling van medische ge-
Wij zijn van oordeel dat dit laatste niet geldt gevens – bescherming van de patiënt.
in geval van een erfeniskwestie.”
In verschillende ziekenhuizen bestaat de trend 30. Werknemer met pedofiele neigingen

patiënten, na akkoord van om het even welke werkzaam in kinderopvang – houding be-in het
ziektetraject betrokken arts, vrijwel on-drijfsarts.
beperkt toegang te verlenen tot het volledig elektronisch COZO dossier. Zo kan bv. het ak-
Vraagstelling: “Als bedrijfsarts had ik graag koord van een orthopedist het volledige onco-
geweten hoe ik moet omgaan met een werkne-
logische of psychiatrische dossier blootleggen.
mer met pedofiele neigingen. De persoon is Welke garantie bestaat er dat een patiënt niet sinds
verschillende jaren actief als begeleider onder druk van derden ertoe wordt aangezet in een
kinderopvang.”
zijn dossier in te zien?
“Indien u als bedrijfsarts weet hebt van een “Wij wijzen u erop dat de wet betreffende
werknemer met pedofiele neigingen die als de rechten van de patiënt, de patiënt recht begeleider
actief is in een kinderopvang, verleent op inzage en kopie van zijn volledig kunt u zich wenden
tot het Vertrouwenscen-medisch dossier, met uitzondering van de
trum Kindermishandeling Oost-Vlaanderen, persoonlijke notities van de arts en de ge-gevestigd

aan de Brugsesteenweg 274 A te gevens die betrekking hebben op een derde 9000 Gent -
09/216.73.30.”
persoon.
Ook kan de arts inzage weigeren in gegevens
31. Wachtdienst – toelaatbaarheid telefoni-
waarvan hij, in het kader van de therapeuti-
sche triage door huisarts van wacht – perma-
sche exceptie, heeft geoordeeld dat de kennis
nentieplicht = prestatieplicht?
ervan nadelig is voor de gezondheid van de
patiënt.”
Vraagstelling: “In hoeverre heeft men als
wachtarts een triagerecht (op eigen verant-
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
enz
vie
33. 13-jarige zwangere patiënte – onwetende
- een vrouw wordt door haar partner psy-
Ad
ouders – houding arts.
chisch misbruikt;
- pesten op het werk
Een 13- jarige zwangere patiënte weigert elke steun en geeft geen gevolg aan pogingen van-
Advies van 28 oktober 2015:
wege de arts tot opvolging van haar situatie.
Uit contact met haar moeder voor een niet-
“Op de drie gestelde vragen dienen wij tel-
gerelateerd probleem, blijkt dat zij niet op de kens negatief te antwoorden.
hoogte is van de zwangerschap van haar doch-Je moet persoonlijk als arts de verwondingen
ter. Kan de arts de moeder hierover, zonder zien en objectief beschrijven zonder meer.
toestemming van haar dochter, aanspreken?

Dit kan niet van horen zeggen.
Voor pesten op het werk geldt hetzelfde.
Op het voorgaande is één uitzondering: als je
zelf aanwezig was, kan je objectief attesteren
“Gezien u nog telefonisch contact heeft met wat er gebeurde.
patiënte dient u haar dringend te verzoeken Voor alle aangehaalde voorbeelden bestaan haar
zwangerschap mee te delen aan haar juridische kanalen om hiertegen in te gaan moeder en zich
de dag nadien in uw praktijk door de patiënt zelf.
met haar moeder te melden.
Dit alles in de veronderstelling dat het hier
Negeert patiënte uw verzoek, dan moogt u gaat om meerderjarige wilsbekwamen en er de

Procureur des Konings van deze casus op geen hoger maatschappelijk belang geldt.”
de hoogte brengen.”
36. Alleenstaande en verwaarloosde oudere
34. Geneesmiddelenvoorschriften – vermoe-
patiënt – houding arts – beroepsgeheim.
den van diefstal – te volgen procedure.
Een oudere patiënt die volledig alleenstaand Wat dient een arts te ondernemen bij een veris
(volledig vervreemd van zijn ex-partner en moeden van diefstal van geneesmiddelenvoor-
kinderen) en volledig verwaarloosd, weigert schriften?
pertinent in te gaan op het voorstel van een arts gebruik te maken van thuisverpleging,
thuiszorg, e.d.
“U kunt het Parket/de politie, de Orde der Advies van 28 oktober 2015: artsen van Oost-
Vlaanderen en de farmaceutische inspectie op de hoogte brengen van de “Zolang patiënt
compos mentis is en geen mogelijke diefstal van geneesmiddelenvoor-gevaar betekent voor
zichzelf en voor zijn
schriften bij u thuis.”
omgeving, kan men hem niet dwingen ge-
neeskundige of verpleegkundige zorgen te
35. Medisch attest – psychisch geweld – fa-
aanvaarden.
miliale aangelegenheden – pesten op het U kunt er wel bij betrokkene blijvend op werk.
aandringen en hem aansporen thuiszorg en
thuisverpleging toe te laten.”
Wat mag je attesteren in de volgende gevallen:
- een vrouw zegt dat er verbaal geweld ge-
37. RIZIV – deelname door huisarts aan stu-
bruikt wordt tegenover haar door haar part-
die in het kader van een evaluatie van het

ner;
GMD – beroepsgeheim.
56
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
en
en
vie
vie
Een huisarts wordt door het RIZIV gevraagd chauffeur in een nieuwe job. Hij belooft de arts Ad
Ad
mee te werken aan een terreinstudie (willekeu-tegen dan te starten met Antabuse. De arts
rige steekproef) ter evaluatie van het gebruik heeft evenwel grote twijfel dat dit zal lukken.
van het GMD. Aangezien het onderhoud met Kan de arts zonder zijn beroepsgeheim te de
afgevaardigden van het RIZIV onder meer schenden iets doen met deze ‘twijfel’?
zal handelen over concrete dossiers van pa-
tiënten, stelt de arts de vraag in hoeverre hij Advies van 18 november 2015: hierbij is gebonden
door het beroepsgeheim.
“De situatie welke u schetst is ernstig gezien
Advies van 18 november 2015:
de chauffeur geen ziekte inzicht heeft of toch
alleszins niet altijd. Als arts hebt u de verant-
“Wij zijn van oordeel dat u zich moeilijk kunt woordelijkheid om uw patiënt te wijzen op
verzetten tegen de evaluatie van uw globaal de ernst van zijn gedrag en het risico dat hij
medisch dossier.
kan beteken voor de maatschappij. Uw ver-
De controlerende arts en eventueel de ver-
antwoordelijkheid hieromtrent is echter be-
gezellende informaticus zijn beiden door het perkt door de (on)wil tot correct opvolgen
beroepsgeheim gebonden.”
van een behandeling.
Wanneer u ernstige twijfels hebt, menen wij
38. Medisch kabinet – interdisciplinaire sa-
dat u de procureur des Konings dient te con-
menwerking huisarts/kinesist.
tacteren en hem/haar de situatie moet uit-
leggen. Het is dan de aan de procureur om
Een huisartsen- en kinesistenpraktijk overwe-zijn verantwoordelijkheid op te nemen en de
gen onder één dak samen te werken. Welke zijn chauffeur zo nodig een rijverbod op te legde
voorwaarden om een dergelijke samenwer-
gen, gebruik makend van zijn wettelijke mo-

king op een deontologische correcte manier te gelijkheden en ook toe te zien op het correct laten
verlopen?
opvolgen ervan.
Wij verwijzen hierbij naar een tekst van de
Advies van 18 november 2015:
Nationale Raad van 30/09/2013 van de hand
van de heer Benoît Dejemeppe (volledige
“Wij hebben geen bezwaar tegen de vestiging tekst: http://ordomedic.be/nl/adviezen/ad-van een

huisartsenpraktijk en een kinesisten-
vies/medisch-geheim-en-justitie):
praktijk in eenzelfde gebouw op voorwaarde 'De noodtoestand is de situatie waarin een dat er
geen belangenvermenging plaats heeft.
persoon zich bevindt die, geconfronteerd
Zo is duidelijk aan te geven welke zorgver-
met tegen elkaar indruisende plichten en
strekkers wanneer consultatie houdt.
gelet op het bestaan van een ernstig en drei-
Ook de vrije keuze van arts en/of kinesist gend gevaar voor anderen, redenen had om dient
gewaarborgd te worden.
te oordelen dat hem, ter vrijwaring van een
De huisarts en de kinesist dienen in aparte hoger belang dat hij verplicht of gerechtigd
kabinetten te raadplegen.”
was voor alle andere te beschermen, geen an-
dere weg openstond dan het beroepsgeheim
39. Ethylafhankelijke beroepschauffeur – in-te schenden (Hof van Cassatie, 13 mei 1987).
lichten gerechtelijke instanties – beroepsge-De noodtoestand vormt alleen een recht-
heim
vaardigingsgrond als hij verschillende voor-
waarden vervult, te weten 1) dat de waarde
Een patiënt met een ethylafhankelijke voorgevan hetgeen wordt prijsgegeven lager moet
schiedenis start opnieuw als vrachtwagen-
zijn dan of althans gelijk moet zijn aan de
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
enz
vie
waarde van het goed dat men wil vrijwaren, een ernstig en dreigend gevaar.'
Ad
2) dat het te vrijwaren recht of belang een Wij hopen u hiermede de informatie te hebben
dadelijk en ernstig gevaar moet lopen, 3) dat bezorgd om in eer en geweten een beslissing te
het kwaad alleen door het misdrijf kan worden nemen.”
voorkomen en 4) dat de betrokkene de nood-
toestand niet zelf heeft doen ontstaan (Hof van 40. Medisch attest - fysische en psychische
Cassatie, 24 januari 2007).
gezondheidstoestand van een bejaarde pa-
Met de notie van noodtoestand loopt de arts op
tiënt onder bewindvoering – beroepsgeheim.
eieren. Hij moet immers in geweten het waar-
denconflict dat zich aan hem opdringt beslech-
De bewindvoerder van een bejaarde patiënte, ten. Dit is een moeilijke verantwoordelijkheid.
die niet meer in staat is zelf belangrijke beslis-Zo deed zich het geval voor waarbij een arts
singen te nemen en tevens palliatief is, vraagt aanvaard had aan de politie het adres te geven
aan de behandelend arts een attest te schrijven van één van zijn patiënten die verdacht werd
nopens diens medische toestand en de levens-van een hold-up. De rechter heeft hem gelijk
prognose. In hoeverre mag de arts de bewind-gegeven, oordelend dat het gerechtvaardigd
voerder inlichten over de medische toestand was dat de arts deze informatie vrijgaf omwille
van de patiënte?
van het gevaar voor de openbare veiligheid dat
de patiënt vormde van wie hij kon vermoeden Advies van 18 november 2015: dat hij het leven
van andere slachtoffers in gevaar zou brengen (Hof van Cassatie, 13 mei “Het Burgerlijk
Wetboek maakt een onder-1987).
scheid tussen een bewindvoerder over de
Dit begrip dient in verband gebracht te worden goederen en een bewindvoerder over de per-
met de schuldig verzuim hulp te bieden aan soon van de beschermde persoon.
een persoon in gevaar, beschreven in artikel De bewindvoerder over de goederen heeft 422bis
van het Strafwetboek, dat, naast de ken-geen recht kennis te nemen van het medisch
nis van het ernstig en huidig gevaar waaraan dossier van patiënte.
het slachtoffer is blootgesteld, de opzettelijke De bewindvoerder over de persoon van de

weigering veronderstelt om hem de hulp te bie-patiënte kan enkel de rechten van de patiënt
den die in de mate van het mogelijke dit gevaar overeenkomstig de wet van 22 augustus 2002
kan afwenden. Krachtens dit misdrijf straft de uitoefenen indien patiënte zelf vooraf geen wet
dus de bewuste en opzettelijke inertie, de vertegenwoordiger heeft aangewezen én in-
egoïstische weigering hulp te bieden, maar niet dien de vrederechter hem daartoe bijzondere
de ondoeltreffendheid, de onhandigheid of de machtiging heeft verleend.
ontoereikendheid van de hulp geboden op ba-

Ter informatie laten wij u hierbij een pagina
sis van een beoordelings- of diagnosefout. Als geworden ‘Hoe bescherm je iemand die het de
houder van het geheim, na zelf geprobeerd zelf niet (meer) kan?’ van de website van de te
hebben de persoon te helpen, vaststelt dat FOD Justitie, alsook de bijlage bij het Ko-dit
mislukte, kan het door de noodtoestand ninklijk Besluit van 31 augustus 2014 tot
gerechtvaardigd zijn geen rekening te houden vaststelling van de inhoud en de vorm van met
het beroepsgeheim om hulp te verlenen het standaardformulier van omstandige ge-aan andere
personen die blootgesteld zijn aan neeskundige verklaring.”
58
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
enz
vie
41. Communicatie via e-mail.
Advies van 9 december 2015:
Ad
Een arts stelt de vraag hoe dient te worden om-
“Wij verwijzen u naar het advies van de Na-

gegaan met e-mailverkeer van patiënten.
tionale Raad van de Orde der artsen van 7 fe-
sonalia 2015
Daarnaast stelt hij ook vast dat vooral jongere bruari 2015 inzake ‘Artsen en digitale media’.
collega’s vlot medische informatie communi-
Dit advies is terug te vinden op de website Per ceren met hun patiënten via niet beveiligde van
de Orde der artsen: www.ordomedic.be.
e-mails.
Wij wijzen u inzonderheid op het hoofdstuk
3.1 inzake ‘telegeneeskunde’.”
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
slag
Administratief verslag
werkzaamheden 2015
atief vertr
A. Artsen (31/12)
6040
(+137)
minis
1. Inschrijvingen Lijst
Ad
- promotie
124
- overschrijvingen van andere Raden
132
- andere
32
2. Afvoeringen Lijst
- overleden
41
- overgeschreven naar andere Raden
92
- andere
18
B. Vergaderingen
Raad :
- vergaderingen
20
- gehoorde artsen
37
- zaken behandeld bij verstek
- Tekenden verzet aan
Bureau :
- vergaderingen
24
- behandelde dossiers
848
Onderzoekscommissies
- vergaderingen
16
- gehoorde artsen
61
- gehoorde getuigen
11
Commissies "Contracten en Medische Activiteiten”
- vergaderingen
15
469
Commissies “Vennootschappen”
- vergaderingen
16
220
Commissie “Websites”
- vergaderingen
60
ORDE DER ARTSEN 
OO
N
VLAAND
slag
C. Schriftelijke adviezen aan artsen nopens deontologische problemen 91
atief vertr
D. Disciplinaire beslissingen
minis
* Door de Raad of de Raad van beroep werden sancties van waarschuwing, censuur, Ad
berisping of schorsing opgelegd wegens :
- Het niet respecteren van de vrije artsenkeuze
- Het niet zorgvuldig en gewetensvol toedienen van zorgen die stroken met de thans geldende,
wetenschappelijke kennis
- Het nalaten gevolg te geven aan een oproep tot medische hulpverlening tijdens de
wachtdienst
- Het onnodig voorschrijven van dure onderzoeken en behandelingen of overbodige

verstrekkingen verrichten
- Het weigeren gewetensvol en in alle objectiviteit een voor het verkrijgen van sociale
voordelen vereist document op te stellen
- Misbruik maken van positie als arts binnen de arts-patiëntrelatie
- Welwillendheidsattesten (9 gevallen)
- Welwillendheidsattesten : inmenging in familiale aangelegenheden (2 gevallen)

* Geen sanctie : 14
* Geseponeerde zaken (door de Onderzoekscommissie onderzocht en door de Raad zonder

gevolg gelaten bij ontstentenis van afdoende argumenten om de betrokkene in beschuldiging
te stellen wegens een inbreuk op de regelen van de medische plichtenleer) : 66
* Beslissingen waartegen hoger beroep werd aangetekend : 4
* Uitspraken in beroep : 1
* Beslissingen Raad van beroep waartegen cassatieberoep werd aangetekend : 0.
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
Personalia 2015
I. INSCHRIJVINGEN
48970 LEJEUNE Maxime
48971 VAN BAETEN Chris
A. Promotie 2015
48972 DE SAER Elke
sonalia 2015
48973 CREPEL Sander
48927 VAN OUDENHOVE Ann-Sophie
48974 DE KEYSER Eline
Per
48928 VAN HOORICK Indra
48975 MAHIEU Inge
48929 BIESEMANS Stephanie
48976 BINST Carmen
48930 BOUDT Pieter
48977 RIJCKAERT Lieselot
48931 DE BRAKELEER Delphine
48978 VANHEES Lievelijn
48932 DECUYPERE Fien
48979 BEECKMAN Sam
48933 DHONDT Bert
48980 VANHERWEGHE Pieter
48934 DE VYDT Marilien
48981 ANRIJS Laura
48935 DE VOS Liesbeth
48982 HERMANS Tine
48936 GOEMAERE Charlotte
48983 KNAPEN Kaat
48937 PELEMAN Nathalie
48984 MISTIAEN Wouter
48938 PEPERSTRAETE Eva

48985 VAN OOST Elke
48939 ROBBEN Karen
48986 LIBEER Johannes
48940 VANDEPUTTE Mathieu
48987 DEBEUCKELAERE Ruth
48941 VANWIJNSBERGHE Bram
48988 VANDERBEKE Lore
48942 VERGAUWE Bart
48989 VERCRUYSSE Vinciane
48943 VERHAEGHE Carl
48990 HIDDING Carmen
48944 VERMEULEN Sebastiaan
48991 MEBIS Wouter
48945 WILLEMOT Jean-Baptiste
48992 BRUNEEL Elke
48946 LECOUTERE Isabeau
48993 VANHULLE Astrid
48947 VAN PARYS Benjamin
48994 VAN VARENBERGH Jolien
48948 DENYS Caroline
48995 WALGERS Nelleke
48949 ITURRIAGAGOITIA BASSAS Xavier
48996 ROMAN Peter
48950 LECOUTERE Evelyne
48997 OOSTERLINCK Steffi

48951 POLFLIET Caroline
48998 WEETJENS Jonathan
48952 DEKLERCK Ann
48999 DEGRANDE Celine
48953 DEKLERCK Els
82000 LEFERE Sander
48954 DEJONCKHEERE Sarah
82001 DHEERE Anthony
48956 KROTT Louise
82002 BAUWENS Lisa
48957 D'HOORE Eva
82003 SCHAUBROECK Emmily
48958 VERBERCKMOES Bo
82004 WAKED Karl
48959 DEPESTELE Ilse
82005 VANDERVORST Fenne
48960 VAN STEENKISTE Joke
82006 BOSTEELS Cedric
48961 ROELANT Eva
82007 BOGAERT Simon
48962 DIERINCK Pauline
82008 DECHAMPS Hannes
48963 DOSSCHE Riet
82009 CLAEYS Thomas
48964 SINNAEVE Eline

82010 DETREMERIE Celine
48965 WERQUIN Laura
82011 JANSSEN Cassandra
48966 DOOMS Benedicte
82012 CUELENAERE Maarten
48967 STICHELBAUT Nele
82013 SUY Thijs
48968 VERMEIRSCH Sandra
82014 DE TROEYER Katrijn
48969 VAN GELDER Angie
82015 STRYBOL Ine
62
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
82016 DE SOUTER Laura

19336 VANDERHENST Catherine
82017 DE VRIJ Maxine
36816 DE BO Thomas
82021 STYLEMANS Dimitri
38003 D'HONDT Michiel J.M.
82022 BACKAERT Hélène
38126 VERCRUYSSE Sander
sonalia 2015
82023 BEGHIN Louis
38174 BEIRNAERT Annelies E.L.
82024 CAPIAU Charlotte
38181 ANNAERT Emmanuel L.J.
Per
82025 DE SMET Jens
38269 DELARUELLE Zoe
82026 DOBBELAERE Andreas
47872 EECKHOUT Koen
82027 LIBBRECHT Olivier
48221 GOUBAU Laurent
82028 LUYTEN Evy
48919 SLOT Obbina
82029 NOBELS Kimberley
49297 SMEENK Tammy
82030 ROSIERS Dorien
49504 DHAENENS Lien

82031 SOUFFRIAU Nele
49653 HUYBRECHTS Annejo
82032 VANDEN BROECKE Pieter-Jan
49710 VANNESTE David
82033 VAN DER AUWERA Tine
49711 VANDENHEEDE Debbie S.
82034 VAN GEYT Koen
49743 KIPS Julie M.P.
82035 VERCAMMEN Magali
49859 VERHELST Tine
82036 VANDEREYCKEN Jan
49944 ALEKSANDROVA Natalija
82037 VANSINTJAN Sander
71964 RAMAEKERS Petrus (Paul)
82038 TIBBAUT Anne-Sophie
76759 DE RYCKE Anja
82042 VAN BEVEREN Hanne
82043 VAN OOTEGHEM Gert
Henegouwen
82044 VAN DER MEEREN Simon
82045 VAN HOORDE Tom
59588 REYNDERS-FREDERIX Ines
82047 RAES Lieven
82048 KRUG Bertwin
Limburg
82052 CUIGNIEZ Maxine
82053 BUGGENHOUT Saskia
47641 VERMORGEN Koen
82056 BRECX Tom
73676 GOOSSENS Tine
82057 DE MUYNCK Kim
73910 CHRISTIAENS Liesbeth
82058 TOURE Fatou
74082 DEPAEPE Joachim
82060 BARCLAY Timothy
74102 PHILIPPRON Annouck
82061 BONTE Jan
82062 OKUMU Dennis
Vlaams-Brabant en Brussel
82067 DE BOTH Louis
99717 BERNAERS Evelien
00020 ROGGHE Lies
00138 PARYS Roel
B. Overschrijvingen van andere
07046 HOORENS Anne
provinciale Raden
07960 DE TROCH Chantal
09288 LEFEVER Aurelia
Antwerpen
09498 VERLINDE Piet

09714 COUCK Pedro
13599 BALUWE Ronald
19221 MASSAAD Dany
14345 WAUTERS Willy
19729 VERDRIES Douwe
18992 NEUTELEERS Peter
35716 DE RUYTER Hendrik
19135 VAN DER PLANKEN David
36580 HAVERBEKE Chloe
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
36640 THIJSEN Mieke
36871 CORTEVILLE Ben
36783 OTTEVAERE Anouck
36940 GOUBAU Yannick

36876 VANHAMME Delphine
36965 DELAERE Jozefien
sonalia 2015
46484 DERIE An
36977 STEVERLYNCK Lucas
47915 GOEMINNE Pieter
37011 DE DEYN Leen
Per
49237 BLADT Laurence
37047 CHRISTIAENS Mattijs
49385 SOLIGNAC Isabelle
37050 VANDEWALLE Hanneke
73454 VERLINDEN Sofie
37052 VANDERSTEENE Jelle
76009 VANHAESEBROUCK Sophie
37100 DESMET Tania
76090 DE FRE Gerard
37105 STEYAERT Sanne
76456 WAUTERS Kristel
37120 VLAEMYNCK Kenny
76507 OTTOY Serge
37122 MALFAIT Thomas Lukas
76646 AMPE Ben
37124 MINNE Aurelie
84402 HACHIMI IDRISSI Said

37132 NUYTEMANS Laure
98003 MUINO MOSQUERA Laura
37149 VERMEERSCH Valérie
98014 VAN BRUMMELEN David
37152 VAN HAECKE Bieke
98016 BESOUW Martine
37158 DE MONT Elisabeth
98188 SPIELBERG Leigh
37161 COEMAN Mathieu
98285 CARELS Kenneth
37175 LEGRAND Mathias
98304 DESPLENTERE Lieselot
37176 RENSON Thomas
98415 HOLLANDERS Karolien
37196 VEREECKE Elke
98522 DENUTTE Isabel
37200 BOSSU Julie
98528 RAES Matthias
37209 GELDOF Jeroen
98577 CAEKEBEKE Evert
37220 VERGAUWEN Ortwin
98579 DEVOOGHDT Michel
37228 SOENENS Charlotte
98675 HILDERSON Ingeborg
37237 CHRISTIAENS Evelien

98797 ROSSOU Ellen
37253 HANSSENS Femke
98860 HABEX Inge
37256 BATYR Anastasia
99119 VAN DER MERWE Hendrik
37260 DANEELS Willem
99166 DE MUNCK Pieter-Jan
37266 MAECKELBERGHE Mieke
99279 HEYSE Charlotte
37268 D'HALLEWEYN Machtelt
99337 SCHOOFS Joke
37288 SCHOONJANS Christophe
99641 GEEROMS Barbara
37302 VAN ACKER Lander
99717 BERNAERS Evelien
37304 OSSIEUR Julie
37307 DE BOULLE Matthias
West-Vlaanderen
37322 MAES Hanne
37333 VAN DE VYVER Celine
07389 VAN DORPE Jo
37350 DEPREZ Nele
18209 SPANOGHE Wolf
37351 WOUTERS Sophie
19566 DE DECKER Evelyne

37352 VANDEVONDELE Hanne
33535 ANNICQ Maria
37354 VAN DE WIELE Bieke
34787 DE CONINCK Steven
37366 LECOMPTE Amaryl
36267 BEUNK Jan
37370 BRESSELEERS Jan
36335 DEWINT Pieter
37372 VANDEKERCKHOVE Matthias
36776 VAN DER FRAENEN Donald
37376 VERBEKE Koen
36844 BENIS Szabolcs
45202 COUCKUYT Danny
64
ORDE DER ARTSEN 
OO
E
VLAAND
48135 VAN DEN HAUTE Lien
48923 LANNAU Bernd
48431 DE RYCKE Charlie
48924 PAQUET Jan
76182 HEERINCKX Philippe
48925 DE PAEPE Johan
48926 ANTHONISSEN Joris
sonalia 2015
C. Andere
48955 TURRI Filippo
74203 ELAMIN Elhaseen
Per
07175 DE NAUW Luc
82039 GANDAGLIA Giorgio
19729 VERDRIES Douwe
82040 SHADID Samiah
36876 VANHAMME Delphine
82041 TÜRK Murat
47049 TAVERNIER Veerle
82049 OEDIT Regilio Delano
48915 VAN CROMBRUGGE Glenn
82050 ROUBELAKIS Apostolos
48916 LANDIVAR ENCALADA Maria
82051 TOTH Ibolya

48917 GAAL Zsolt
82055 MILER Michal
48918 VLUG Rosalie
82063 CASSARO Luana
48920 ALVARADO HERNANDEZ
82064 HUSSAM Dababneh
Wanda Esmeralda
82065 SADZHAKLIEV Svetoslav
48921 RAJA Misbah
82066 VAN KEULEN Veronique
48922 SIE Mariska
93352 LAM Hwai-Ding
II. WEGLATINGEN
A. Overlijdens 2015
05073 IMPENS Nicole
41874 HUYS John
40750 VAN BEYLEN Karel
41902 VERHAMME Werner
40752 DE BRABANTER Marcel
41929 VAN MOL Dominique
40870 VAN DER STRAETEN Marcel
42004 DHONT Luc
40903 VAN DEN BOOGAERDE André
42045 VERLINDEN Lily
40914 VAN POUCKE Hugo

42169 DE THIBAULT DE BOESINGHE
40942 VAN DER POORTEN Carlo
Léopold
41047 WILLE Jozef
42374 BOSSAERT Herman
41084 DEYAERT Jozef
42477 CARTON Dietbrand
41113 GOEMAERE Fernand
42526 HENNAY Tilly
41160 SPRENGERS Jean
42586 VAN DEN ABEELE Koenraad
41177 MERCKX Jacques
43107 VERBIST Rafaël
41266 PRUYT Etienne
43506 MOERLOOSE Walther
41350 DUJARDIN Luc
43756 ROTTIERS Eric
41387 COPPIETERS Raymond
44089 GRYSOLLE Yves
41415 LAGACHE Henri
44684 PECK Joris
41445 MORRAYE Annie
45447 REINTJES Gerrit
41579 MATTON Guido
46175 DE BROUWER Petra

41672 LATEUR Jan
47074 DE CRAECKER Thierry
41707 BAEYENS Luc
47694 D'HAMER Karen
41786 VAN DAMME Jaak
73243 WUYTS Birgitte
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
B. Overschrijvingen naar andere Vlaams-Brabant en Brussel
provinciale Raden
19885 SEYNHAEVE Vincent
sonalia 2015
Antwerpen
44240 DE GROOT Rita
47867 IMERAJ Lindita

Per
07129 GEBOERS Marc
47951 NOELS Johanna
18406 VERSTRAETE Patricia
48066 KIENDYS Urszula
19971 NUYTS Roel
48329 YOSHIHARA Emi
19981 JANSSENS Annemie
48399 BACKAERT Thomas
46070 VANDE VIJVER Geert
48448 HEIRBAUT Nena
46620 MEERSSCHAERT Karoline
48542 PIERREUX Kaat
46817 RASSCHAERT Freya
48662 MAHIEU Els
47153 DE RIDDER Bart
48671 MERTENS Dien
47354 BEYSEN Diane
48748 BONDUELLE Sam
47438 HAAK Eva
48860 MAES Ada
47564 DELPLANQUE Loïc
49349 VERCOUTERE An
47652 ANNEMANS Sigrid
49405 VAN DE CAUTER Joy

47916 DENDOOVEN Amélie
76074 VEKEMAN Elke
48020 COPPENS Maarten
76653 LAUWERS Rinaldo
48151 STARODUBOVA Elena
98991 VAN NULAND Roxanne
48600 STEENACKERS Katie
99162 KOTOLACSI Gabriel
48660 PINTELON Margriet
99375 VAN DAMME Caroline
48891 WOUTERS Sarah
48903 BONTE Henryk
West-Vlaanderen
49502 BOEL Lieve
09948 KEUPPENS Marie
Brussel en Waals-Brabant
19552 VANHOUTTE Tom
32325 STROOBANDT Roland
36705 SNAUWAERT Christophe
34451 VAGANEE Betsy
45454 DEMONCEAU Georges
35996 BEERNAERT Filip
93592 MIRICA Daniela-Corina
36072 MONCAREY Ilse
36648 JANSSEN Mikhael

Henegouwen
36768 VERSTRAETE Liesbeth
36800 CHERLET Sofie
47159 ROEGIES Koen
36804 DESEYNE Sarah
36827 VERBIST Caroline
Limburg
36841 SAJEVETS Tatjana
36846 COUVREUR Tim
48193 VAN LANTSCHOOT Astrid
36938 VAN DEN OSTENDE Julie
48585 DECLERCK Thomas
37124 MINNE Aurelie
43669 VAN RAFELGHEM Johan
Luik
45004 GERNIERS Sabine
46769 ANTONISSEN Elke
47758 CAHIL Ahmad
47044 FRANCOIS Olivier
48765 SADAUNE Yoni
47086 LELIE Bart
47162 DUBRULLE Fabrice
66
ORDE DER ARTSEN 

OO
VLAAND
47960 DE CRAENE Sophie
C. Andere
48141 VANLERBERGHE Veerle
48172 GEERTS Pieter-Jan
07477 LESCREVE Jean
48176 VANDENBUSSCHE Leen
41512 MAIRLOT Fernand
sonalia 2015
48206 CLICTEUR Arne
41529 SCHEIRE Christiane
48242 BOUVRY Mieke
41969 BEECKMAN Karel
Per
48255 SYS Céline
43069 CAVEYE Francis

48554 ROBBRECHT Cedric
43826 VAN HERREWEGHE Marc
48579 SLUITER Johanna
44116 AELBRECHT Walter
48580 DAUWE Sarah
47223 VANDENBULCKE Alexandra
48607 VAN WALLEGHEM Sarah
47845 SIEDERS Egbert
48616 VAN HULLE Charlotte
47954 HOL Jeroen
48643 D'HULSTER Bert
47955 MULDER Hilde
48653 BLANCKE Marie
48042 SYS Sarah
48707 ROTTIERS Jorina
48434 RASSCHAERT Nele
48837 HEYERICK Maaike
48561 COMES Sabine
48843 MEERSSEMAN Paulien
48766 CUBUKCUOGLU Tarik
48858 NOBELS Anne
48779 PAUWELS Brecht
48877 HUYGE Stefanie
49302 VERHULST Johanna
49398 BOEREN Karolien

93352 LAM Hwai-Ding
49835 BASSENS David
82019 VAN DEN ABBEELE Daan
98335 VANDEN BROECKE Katrien
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
Beslissingen Raad Oost-Vlaanderen 2015
st-Vlaandereno
1. TENLASTELEGGING :
en O
ing
het afleveren van een welwillendheidattest, één en ander door het retroactief opstellen van een
getuigschrift van arbeidsongeschiktheid — waarbij het getuigschrift lopende van 16 juni tot 20
juni 2014 werd afgeleverd op 20 juni 2014.
slissBe
De betrokken arts is in persoon verschenen op

heeft al jarenlang ups and downs gekend (ma-de zitting van 24 juni 2015 alwaar zij in haar
nisch depressief).
verdediging werd gehoord.
Als zorgverlener was ik geconfronteerd met een alleenstaande moeder met 2 kinderen die in
De Voorzitter heeft daarop lezing gegeven van
constante geldnood verkeert. Ze moest gekomen de tenlastelegging waarna aan de betrokken

zijn die maandag. Maar ik heb ook haar ex arts het woord werd gegeven ter harer verde-
partner gehoord. En ik geloofde haar, ik vond diging.
het verantwoord bij mijn attest terug te gaan in Bij e-mail van 20 augustus 2014 beklaagde de
de tijd.
klager er zich over dat de betrokken arts aan Ze had een suïcidepoging ondernomen een paar
zijn werknemer een getuigschrift van arbeids-weken daarvoor. Als huisarts tracht ik dicht te
ongeschiktheid had afgegeven op haar naam, staan bij de mensen. Omdat ze gestopt was met
en dit voor de periode van 16 juni 2014 tot en
haar medicatie was ze depressief. Ze heeft geen met 20 juni 2014 daar waar de betrokken arts
geld om een psychiater te betalen. Al haar con-dit getuigschrift aflevert op 20 juni 2014.
sultaties verlopen via derdebetaler. "
In een schriftelijke toelichting van 6 november 2014 verklaarde de arts dat patiënte op 20 juni
Overwegende dat de betrokken arts inderdaad
2014 bij haar op raadpleging kwam met depres-
een deontologische fout heeft begaan door een
sieve klachten, dat er sprake was van een moei-
welwillendheidattest af te leveren, namelijk
lijke thuissituatie maar ook van problemen op
door een getuigschrift af te leveren op
het werk en van een zelfmoordpoging van en-
20 juni 2014 waarbij retroactief werd geattes-
kel weken voordien;
teerd dat de patiënte sedert 16 juni 2014 tot en Verder verklaarde de arts: ‘ We hebben geen
met 20 juni 2014 arbeidsongeschikt was.
enkele reden om geen geloof te hechten aan Overwegende dat de Raad er reeds meermaals
haar verhaal, zeker na het gesprek met haar ex-heeft op gewezen dat welwillendheidattesten
partner, en attesteren de arbeidsongeschikt-
niet kunnen aanvaard worden omdat zij in se
heid van 16 juni tot 20 juni 2014. Omwille van
indruisen tegen het therapeutisch doel en zelfs de gespannen relatie met haar werkgever wil de
werkelijke functie en bedoeling van het op-patiënte het werk hervatten de week nadien.”
stellen van medische attesten gaat fnuiken
waardoor deze aan waarachtigheid en geloof-
In haar verklaring op de zitting van de Onder-
waardigheid inboeten.
zoekscommissie d.d. 3 maart 2015 verklaarde Overwegende dat medische attesten enkel de
betrokken arts onder meer:
kunnen worden opgesteld en aangewend wor-
den voor therapeutische doelstellingen en de
“Het is een marginaal persoon, ze woonde in ons artsen moeten beseffen dat zij, door dergelijk
dorp samen met haar partner en het kind van voorschrijfgedrag aan de dag te leggen, andere
haar partner. Ze had problemen op het werk, maatschappelijke instellingen en doelstellin-en

ook psychische problemen. 6 maanden voor gen, zoals de relatie tussen werkgever en werk-ik
ze gezien heb, is ze verhuisd naar een sociale nemer, in gevaar brengen.
woning in A en heeft ze haar partner, de vader van haar tweede kind, verlaten. Nadat ze gewis-
Overwegende dat de Raad wel moet vaststellen
seld had van partner en nog eens een andere dat de intenties van de betrokken arts goed
partner had gehad, heeft ze aldus de sociale waren, dat zij in eer en geweten dit attest afle-
woning moeten opgeven. Ze verkeert in chroni-verde en hierbij rekening hield met de haar
sche geldnood. Ik heb haar partner gesproken: gekende depressieve antecedenten en de klach-
die is haar gaan halen van de spoorweg. Ze ten uit het verleden van patiënte.
dreigde te springen op de spoorwegovergang. Ze 68

ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
Overwegende dat de Raad ook vaststelt dat de
Overwegende dat, in die concrete omstandig-
betrokken arts haar fout heeft ingezien en zelf heden, de Raad van oordeel is dat de hierna-en
O
stelde, onvermijdelijk ingegeven door sociale volgende tuchtsanctie het meest passend ing
motieven, naïef en onvoorzichtig te zijn ge-
voorkomt.
weest.
(…)
sliss
Overwegende dat de Raad aldus vaststelt dat
Be
de betrokken arts heel goed beseft dat zij in de De Raad verklaart de enige tenlastelegging be-
fout is gegaan en zich heeft laten meeslepen wezen en legt de betrokken arts de tuchtsanc-door
de verklaringen en de houding van haar tie op.
patiënte maar zij zich in de toekomst hier niet meer zal aan bezondigen.
BESLISSING RAAD: WAARSCHUWING
a. het niet naleven van het beginsel dat een arts er steeds moet over waken correct te zijn en
geen daden te stellen die de eer en de waardigheid van het beroep zouden kunnen schaden of
in opspraak brengen door op 2 maart 2014 een ongeval met vluchtmisdrijf te hebben gepleegd
onder invloed van alcohol;
b. het niet respecteren van de vrije artsenkeuze van de patiënt door, in weerwil van de
verzekering die eerder door de betrokken arts aan betrokken patiënt werd gegeven dat de
operatie door hem zou worden uitgevoerd, de voorgenomen operatie door een andere arts te
laten uitvoeren en dat, indien een beperking van de vrije keuze toch onvermijdelijk zou zijn,
hiervoor steeds vooraf zo adequaat mogelijk informatie aan patiënt dient verstrekt te worden.
(....)
Er werden geen verdere of andere gegevens
door klaagster overgemaakt zodat de Raad over
De betrokken arts is niet verschenen op de zit-
onvoldoende bewijskrachtige elementen be-
ting van 20 mei 2015, hoewel nochtans daartoe
schikt om de betrokken arts voor deze feiten
behoorlijk opgeroepen.
tuchtrechtelijk te veroordelen.
De vrijspraak dringt zich in deze dan ook op.
de tenlasteleggingen.
b.Op 9 september 2014 werd de Orde van Ge-
a.Op 30 april 2014 ontving de Orde der Artsen,
neesheren, Provinciale Raad Oost-Vlaanderen,

Provinciale Raad Oost-Vlaanderen, een e-mail
in kennis gesteld van een e-mail van Y die zich van klaagster die zich erover beklaagde dat zij
voorstelde als patiënte van de betrokken arts
het slachtoffer was van een aanrijding veroor-
die bij haar een chirurgische ingreep zou uit-
zaakt door de betrokken arts die niet alleen in voeren op 28 februari 2014.
een staat van dronkenschap verkeerde maar
daarenboven ook nog vluchtmisdrijf pleegde.
Na de ingreep werd de klaagster persoonlijk
De betrokken arts werd door de Onderzoeks-
geïnformeerd door dr. Z dat alles goed was ver-
commissie opgeroepen maar is niet versche-
lopen wat ook werd bevestigd door het me-
nen.
disch verslag bezorgd aan de huisarts. Tijdens
de hospitalisatieperiode had de patiënte geen
Wel werd de Orde van Geneesheren, Provinci-
enkel contact met betrokken arts en dit hoewel
ale Raad Oost-Vlaanderen, in kennis gesteld hij nochtans haar behandelende arts was maar
van een schrijven d.d. 31 juli 2014 van advocaat deze haar ook had verzekerd dat hij de
operatie X die stelde dat de feiten het voorwerp uit-zou uitvoeren.
maakten van een strafrechtelijk onderzoek
maar dit dossier nog lopende was.
De klacht van patiënte betrof:
ORDE DER ARTSEN 

OO
VLAAND
st-Vlaandereno
• Mi s leidende en te genstr ij dige
had om in het ziekenhuis te opereren en ef-
en O
communicatie omtrent het resultaat fectief dr. Z de ingreep had uitgevoerd.
van de chirurgische ingreep (niet enkel
ing
onmiddellijk postoperatief in het
Overwegende dat de Raad zwaar tilt aan het
ziekenhuis maar ook volgend op haar bedrog dat ten overstaan van de patiënte werd sliss
vraag per e-mail tot verklaring van het
gepleegd in die zin dat zij nooit op de hoogte
Be
femurletsel);
was gesteld van het feit dat de betrokken arts

• Nalaten van herstel van het femurletsel zelfs geen bevoegdheid had om in het zieken-tijdens
dezelfde operatiesessie om zo
huis medische handelingen uit te voeren en
het fractuurgevaar en een volgende
daarbovenop hij ook nog de patiënte heeft mis-
hersteloperatie te vermijden;
leid aangaande wie nu al dan niet bij haar de
• Onduidelijk heid over w ie de
operatie zou uitvoeren.
chirurgische ingreep heeft uitgevoerd
en wie hiervoor verantwoordelijk is in
Overwegende dat de vrije artsenkeuze van de
d i e z i n d a t d e k l a a g s t e r patiënte werd miskend maar de patiënte ook
ongeloofwaardig voorkomt dat een
elke vorm van rechtmatige informatie werd
internationaal erkend knie-expert een
ontzegd.
dergelijk slecht resultaat aflevert en het
onvoorstelbaar zou zijn om voor een
Overwegende dat de inbreuk dan ook bewezen
chirurgische ingreep speciaal naar A
is en het passend voorkomt om de betrokken
te trekken om zich dan door een arts met de hiernavolgende tuchtsanctie te be-onbekende arts
te laten opereren;
straffen.
De betrokken arts werd opgeroepen door de (…)

Onderzoekscommissie om op 4 februari 2015
te worden gehoord aangaande de geschetste De Raad verklaart de tenlastelegging a niet be-

feiten maar de betrokken arts liet verstek.
wezen en spreekt de betrokken arts dienvol-
Ondertussen was de Orde van Geneesheren, gens vrij.
Provinciale Raad Oost-Vlaanderen, in kennis Verklaart de tenlastelegging b bewezen.
gesteld van een bijkomende e-mail van de
klaagster d.d. 2 december 2014, waarin deze BESLISSING RAAD: SCHORSING GEDU-een
verklaring voorbracht van het ziekenhuis,
RENDE EEN MAAND
uitgaande van de medisch directeur, die stelde
dat de betrokken arts zelfs geen bevoegdheid
het niet naleven van beginsel dat
a. een arts, die weliswaar beschikt over de diagnostische en therapeutische vrijheid, niettemin
zal vermijden onnodige dure onderzoekingen en behandelingen voor te schrijven of
overbodige verstrekkingen te verrichten;
b. een arts zich te allen tijde bewust dient te zijn van zijn sociale verantwoordelijkheid, een en
ander door het uitvoeren van verstrekkingen bedoeld in artikel 34 van de wet betreffende de
Verplichte Verzekering voor de Geneeskundige Verzorging en Uitkeringen die overbodig of
onnodig duur zijn in de zin van artikel 73 van dezelfde wet.
(...)
de tenlastelegging waarna de betrokken arts en
zijn raadsman het woord werden verleend ter
de zitting van 30 mei 2015, bijgestaan door zijn zijner verdediging.
raadsman.
Overwegende dat de Orde van Geneesheren,
Provinciale Raad Oost-Vlaanderen, in kennis
70
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
werd gesteld van het schrijven van 16 maart Gelet op de verklaringen van de betrokken arts
2009 van de Dienst voor Geneeskundige Evalu-ten overstaan van de Onderzoekscommissie op
en O
atie en Controle van het RIZIV, met in bijlage
9 maart 2010, waarin onder meer werd gesteld:
ing
de beslissing van de Leidend ambtenaar van de
Dienst voor Geneeskundige Evaluatie en Con-
“Ik betwist deze feiten deels”.
trole van het RIZIV, betekend aan betrokkene

sliss
op 4 februari 2009, waarbij werd beslist dat de Gelet op het schrijven van 1 februari 2012 van
Be
tenlastelegging ( het opstellen en afleveren van de Dienst voor Geneeskundige Evaluatie en
reglementaire documenten voorzien in de wet Controle van het RIZIV, met in bijlage de syn-of
de uitvoeringsbesluiten terwijl de verstrek-thesenota en een voor eensluidend verklaard
kingen niet voldoen aan de voorwaarden voor-afschrift van de beslissing van de Kamer van
zien in de wet, zijn uitvoeringsbesluiten of de eerste aanleg van 21 november 2011, betekend
krachtens deze wet afgesloten overeenkomsten aan betrokkene op 29 november 2011, waaruit
en akkoorden: het aanrekenen van huisbezoe-onder meer blijkt dat de ten laste gelegde feiten
ken, verricht bij verscheidene rechthebbenden werden weerhouden.
in hun gemeenschappelijke woonplaats naar
aanleiding van een zelfde reis, via code, in Gelet op de verklaringen van de betrokken arts
plaats van de daartoe specifiek voorziene codes ten overstaan van de Onderzoekscommissie op
bewezen is.
7 mei 2013, waarin onder meer werd gesteld:
Overwegende dat de Orde van Geneesheren, “Inzake dossier 92/351/00 (…) de Raad van
Provinciale Raad Oost-Vlaanderen, in kennis State reeds in 2003 mijn verzoekschrift heeft
werd gesteld van het schrijven van 23 juni 2009
verworpen. Daardoor is de beslissing van het van de Dienst voor Geneeskundige Evaluatie
RIZIV van 1997 definitief geworden. (…) en Controle van het RIZIV, met in bijlage het
De dossiers E/06040900 en E/07050900 werden dossier van het onderzoek van de Dienst voor
door de Commissie van beroep van het RIZIV
Geneeskundige Evaluatie en Controle van het
samengevoegd en op de zitting van 8 april 2013
RIZIV in verband met het veelvoudig aanreke-
samen behandeld. (…)”.
nen van huisbezoeken bij een aantal verzeker-
den door de betrokken arts, waaruit onder Gelet op het schrijven van 8 juli 2013 van de meer
het volgende blijkt:
betrokken arts, met in bijlage afschrift van de
“Aanrekening in totaal van 106 prestaties voor beslissing van de Kamer van beroep van 10
juni
de gehele periode.
2013, waaruit onder meer blijkt dat de ten las-
De betrokken arts heeft nog 39 prestaties huis-te gelegde feiten werden weerhouden.
bezoeken aangerekend bij patiënte in de periode tussen 25 januari 2008 en tot 30 april 2008
Gelet op het schrijven van 27 mei 2014 van de
hoewel hij persoonlijk geïnformeerd werd door Dienst voor Geneeskundige Evaluatie en Con-
twee geneesheren-inspecteurs op 25 januari trole van het RIZIV, met in bijlage de synthe-2008
dat er een dossier op het gebied van over-senota’s en voor eensluidend verklaarde
consumptie werd geopend. Hij beloofde toen afschriften van de beslissingen van de Leidend
zijn aanrekenpatroon bij deze families aan te ambtenaar, van de Kamer van eerste aanleg en
passen.
van de Kamer van beroep, betekend aan be-
Dit betekent een gemiddelde van 0,41 per dag trokkene op 12 juni 2013, waaruit onder meer
(95 dagen).
blijkt dat de Kamer van beroep de ten laste ge-
De frequentie is zelfs hoger dan de 67 prestaties legde feiten (het aanrekenen van
huisbezoeken,
aangerekend in de periode van 16 mei 2007 tot verricht bij verscheidene rechthebbenden in
25 januari 2008 in 250 dagen of 0,268 per dag.
hun gemeenschappelijke woonplaats naar aan-
leiding van een zelfde reis, via code, in plaats Dit getuigt van kwade trouw.”
van de daartoe specifiek voorziene codes heeft
weerhouden, en het arrest van de Raad van
Overwegende dat de betrokken arts, ondanks
State van 27 februari 2014, waaruit blijkt dat

verzoek daartoe en herinnering daaraan, hier-
het cassatieberoep werd verworpen.
op geen schriftelijke toelichting heeft verstrekt.
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
Gelet op de schriftelijke toelichting van 14 no-Overwegende dat de inbreuken dan ook bewe-
en O
vember 2014 vanwege de betrokken arts.
zen zijn.
ing
Gelet op de verklaringen van de betrokken arts
Overwegende dat de betrokken arts misbruik
ten overstaan van de Onderzoekscommissie op heeft gemaakt van (financieel) zwakke patiën-
sliss
6 januari 2015.
ten, via de terugbetaling ten koste van de maat-Be
schappij, op een wijze die de betaalbaarheid
van ons sociale zekerheidssysteem hypothe-
ten overstaan van de Raad op 30 mei 2015.
keert.
Overwegende dat het hier overduidelijk gaat Overwegende dat, in het voordeel van de be-om
overconsumptie van een huisarts die, gelet
trokken arts, rekening wordt gehouden met
op de onderzoeken uit het verleden, zeer goed
zijn terugbetalingen en zijn betaling van admi-
op de hoogte was van het feit dat hij de regle-
nistratieve geldboeten.
mentering niet correct naleefde maar zijn hou-
ding niet heeft aangepast.
Overwegende dat, in de hoger geschetste fei-
Overwegende dat de betrokken arts onnodig telijke omstandigheden, de hiernavolgende dure

onderzoekingen en behandelingen of tuchtsanctie passend voorkomt ten einde de overbodige
verstrekkingen verrichtte.
betrokken arts ertoe aan te zetten zich in de
toekomst hieraan niet meer te bezondigen.
BESLISSING RAAD: BERISPING
het afleveren van een welwillendheidattest, één en ander door het retroactief opstellen van een
getuigschrift van arbeidsongeschiktheid. waarbij het eerste getuigschrift lopende van 10
januari tot en met 20 januari 2013 werd afgeleverd op 14 januari 2013, het tweede attest
lopende van 4 augustus tot en met 8 augustus 2014 werd afgeleverd op 7 augustus 2014.
(…)
• n o p e n s h e t e e r s t e a t t e s t ( ongeschiktheid van 10 tot 20 januari
1.
2013 gedateerd op 14 januari 2013) dat
hij de patiënte wel degelijk had gezien
Bij e-mail van 20 augustus 2014 beklaagde de op 10 januari 2013, dat zij depressief klager er
zich over dat de betrokken arts aan was en in een moeilijke thuissituatie zijn werknemer een
getuigschrift van arbeids-zat, dat zij overwoog om te blijven werken
ongeschiktheid had afgegeven op haar naam, maar op een latere consultatie en dit voor de
periode van 16 juni 2006 tot en
op 14 januari 2013 bleek dat dit haar
met 20 juni 2006 daar waar de betrokken arts
niet was gelukt;
dit attesteert op 20 juni 2006.
• n o p e n s h e t t w e e d e a t t e s t (ongeschiktheid van 4 tot 8 augustus
De klager liet op 23 september 2014 drie be-
2014, gedateerd op 7 augustus 2014)
twiste medische attesten geworden, waarvan dat de patiënte langs kwam met er twee door de
betrokken arts werden afgele-uitgesproken depressieve klachten met
verd.
zelfmoordgedachten, dat de relatie
In een schriftelijke toelichting van 6 november met de werkgever, die volgens patiënte
2014 verklaarde de arts:
haar zelfmoordgedachten toejuichte,
zeer slecht was en hij de patiënte niet
in nog grotere problemen wou brengen
door een attest te weigeren.
72
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
In zijn verklaring op de zitting van de Onder-
Overwegende dat medische attesten enkel
zoekscommissie d.d. 3 maart 2015 verklaarde kunnen worden opgesteld en aangewend wor-en O
de betrokken arts onder meer:
den voor therapeutische doelstellingen en de
ing
artsen moeten beseffen dat zij door dergelijk
“Wat het attest van 14 januari 2013 betreft, heb voorschrijfgedrag aan de dag te leggen, andere
ik patiënte gezien op 10 januari met klachten maatschappelijke instellingen en doelstellin-sliss
van depressiviteit en rugpijn. Zij verklaarde gen, zoals de relatie tussen werkgever en werk-Be
echter dat het wel zou gaan om te gaan werken nemer in gevaar brengen.
zodat het onnodig was op 10 januari een attest te schrijven. Op 14 januari komt zij evenwel op-
Overwegende dat de Raad wel moet vaststellen
nieuw op consult en zegt dat het toch niet is dat de intenties van de betrokken arts goed gelukt
om te gaan werken. Ik heb zodoende en waren, hij in eer en geweten de attesten afle-mede gezien
haar labiele situatie, dan toch een verde en hierbij rekening hield met de hem
attest geschreven om betrokkene niet in de pro-gekende depressieve antecedenten en klachten
blemen te brengen. Ook het attest van 7 augus-van de patiënte.
tus 2014 werd opgemaakt in gelijkaardige
omstandigheden.”
Overwegende dat de Raad ook vaststelt dat de
betrokken arts zijn fout heeft ingezien en zelf 2.
stelde, onvermijdelijk ingegeven door sociale
motieven, naïef en onvoorzichtig te zijn ge-
Overwegende dat de betrokken arts inderdaad
weest.
een deontologische fout heeft begaan door een
welwillendheidattest af te leveren namelijk Overwegende dat de Raad aldus vaststelt dat door
een getuigschrift af te leveren op 14 janu-de betrokken arts heel goed beseft dat hij in de ari
2013 waarbij retroactief werd geattesteerd fout is gegaan en zich heeft laten meeslepen dat
patiënte sedert 10 januari 2013 tot en met door de verklaringen en de houding van haar 20
januari 2013 arbeidsongeschikt was en een
patiënte maar hij zich in de toekomst hier niet getuigschrift af te leveren op 7 augustus 2014
meer zal aan bezondigen.
waarbij retroactief werd geattesteerd dat pati-
ente sedert 4 augustus tot 8 augustus 2014 ar-
beidsongeschikt was;
heden, de Raad van oordeel is dat de hierna-
volgende tuchtsanctie het meest passend
Overwegende dat de Raad er reeds meermaals

voorkomt.
heeft op gewezen dat welwillendheidattesten
niet kunnen aanvaard worden omdat zij in se (…) indruisen tegen het therapeutisch doel en zelfs
de werkelijke functie en bedoeling van het op-De Raad verklaart de enige tenlastelegging be-
stellen van medische attesten gaat fnuiken wezen en legt de betrokken arts de tuchtsanc-
tie op.
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
en O
ing
het, zich onbewust van zijn sociale verantwoordelijkheid, voorschrijven van overbodige
behandelingen - het bestaan van privé of openbare verzekeringen betekent niet dat een arts
misbruik mag maken van de diagnostische of therapeutische vrijheid -, door, in hei-sliss
melijke verstandhouding met een kinesitherapeut, voorschriften kinesitherapie te hebben Be
afgeleverd op naam van patiënten die hij niet kent of die niet bij hem op consultatie zijn
geweest of waarvan het medisch dossier geen enkel indicatie bevat om voorschriften
kinesitherapie uit te schrijven.
(...)
€ x 5,5 (45 decimes), hetzij € 1.375 met volledig uitstel gedurende een termijn van drie jaar.
Gelet op de schriftelijke toelichting vanwege
de zitting van 25 november 2015, bijgestaan de raadsman van de betrokken arts van 8 april door
zijn raadsman alwaar zij in zijn verdedi-2015, aangetekend en bij gewone post overge-
ging werden gehoord.
maakt.
ten overstaan van de Onderzoekscommissie op zijn raadsman het woord werden verleend ter
2 juni 2015.
zijner verdediging.
Overwegende dat de Orde der artsen, Provin-
ten overstaan van de Raad op 25 november
ciale Raad Oost-Vlaanderen, in kennis werd 2015.
gesteld van de brief van 10 maart 2015 van de
Dienst voor Geneeskundige Evaluatie en Con-
Overwegende dat er – op deontologisch vlak

trole van het RIZIV met in bijlage de synthe-
– twijfel bestaat omtrent de tenlastelegging;
senota en een voor eensluidend verklaard dat, gelet op deze twijfel, die de betrokken arts
afschrift van de beslissing van de Kamer van dient ten goede te komen, de inbreuk dan ook eerste
aanleg van 15 januari 2015, betekend aan niet bewezen is.
betrokkene op 26 januari 2015, waarbij de ten
laste gelegde feiten werden weerhouden (het (…) opstellen en afleveren van voorschriften
kinesitherapie die overbodig zijn of onnodig duur)
De Raad verklaart de tenlastelegging niet be-
en de betrokkene werd veroordeeld tot beta-
wezen wegens twijfel.
ling van een administratieve geldboete van 250
BESLISSING RAAD: GEEN SANCTIE
het afleveren van welwillendheidattesten, door op uitsluitend verzoek van betrokken pati-ente,
eerder door hem opgestelde getuigschriften voor arbeidsongeschiktheid te wijzigen.
(...)
1.
De Orde van Geneesheren, Provinciale Raad
de zitting van 25 februari 2015.
Oost-Vlaanderen, werd op 13 mei 2014 in ken-
nis gesteld van een klacht uitgaande van een
werkgever aangaande het voorschrijfgedrag
de tenlastelegging alsmede een relaas gegeven
van betrokken arts met betrekking tot één van
van de werkzaamheden van de Onderzoeks-
zijn werknemers, klacht die als volgt luidde:
commissie waarna aan de betrokken arts het 1. Op 24/1/2014 heeft een werkneemster zich woord
werd gegeven ter zijner verdediging.
ziek gemeld maar ze had een attest van een con-74
ORDE DER ARTSEN 
OO
-
E
VLAAND
st-Vlaandereno
trole raadpleging binnengebracht dat niet aan-wegblijven, hij antwoordde tot de 11ste mei. Ik
vaard werd als arbeidsongeschiktheid.
heb hem een mail hiervoor gestuurd om dit te en O
bevestigen tot op heden geen antwoord.
ingsonalia 2013
2. De 28ste januari kreeg ik een mail binnen met een attest van arbeidsongeschiktheid dat geda-
8. Op 29/04/2014 krijg ik een attest met gema-teerd werd op 24 januari(voorgeschreven door
nipuleerde datums binnen hier is de einddatum slissPer
de betrokken arts). Ik heb hiervoor de dokter 17 mei.
Be
gebeld en gevraagd hoe het komt dat een pati-ente die bij u op consultatie komt op de 27ste 9. Ik
heb de dokter geconfronteerd met dit brief-een attest mee krijgt dat gedateerd is vanaf 24
je hij antwoordde dat zij nog tot de 11ste mei ’14
januari wat niet kan en onmogelijk is. De dok-heeft gekregen en u moet mij niet bellen u mag ter
antwoordde dat hij dit zal nazien en dat het dit niet controleren.”
niet aan mij is om dit te controleren en te bellen De betrokken arts legde een schriftelijke verkla-
hiervoor.
ring neer alsmede werd hij gehoord door de Onderzoekscommissie betreffende deze aanklacht.
3. Paar dagen later kreeg ik hetzelfde attest binnen maar de data zijn gemanipuleerd wat na-
2.
tuurlijk schriftvervalsing is, dit tolereren wij niet! Normaal gezien kan een schriftvervalsing
Overwegende dat de Raad in het dossier geen
leiden tot ontslag om dringende reden van de doorslaggevende elementen terugvindt van het
werkneemster.
feit dat de betrokken arts zich zou hebben
schuldig gemaakt aan de lastens hem weerhou-
4. Het doktersattest, dat door de betrokken arts den tenlastelegging.
voorgeschreven is, was er ook geen naam vermeld.
(…)
5. De dokter schrijft korte periodes voor en dit De Raad verklaart de enige tenlastelegging niet
reeds al vanaf 27 januari 2014.
bewezen en spreekt de betrokken arts dienvol-
gens VRIJ.
6. Wij kunnen ook niet van bepaalde attesten afleiden of het om een verlenging gaat of nieuwe
ziekte.
7. Op 28/04/2014 heb ik de dokter gecontacteerd met de vraag tot wanneer werkneemster ging
een collega-huisarts te hebben aangezet tot schending van zijn beroepsgeheim, daar waar
hijzelf noch behandelend, noch schoolarts was van patiënt en dus enkel uit private gron-den
met de huisarts contact heeft opgenomen.
(…)
Gelet op de schriftelijke toelichting van 15 september 2014 vanwege de betrokken arts, waar-
in onder meer werd gesteld:

zijn raadsman het woord werden verleend ter
“(…) Ik heb contact opgenomen met huisarts en zijner verdediging.
ik heb me tijdens dit korte gesprek correct voor-Overwegende dat de Orde van Geneesheren,
gesteld als een collega die belde op vraag van Provinciale Raad Oost-Vlaanderen, in kennis de
leerkrachten die verantwoordelijk zijn voor werd gesteld van de klachtbrief van 23 juni 2014
de komende reis van patiënt. Daarbij heb ik van de heer X.
uitgelegd dat de verantwoordelijke leerkrachten zich zorgen maakten over de medische toestand
van patiënt en dat men wou dat ik hem infor-ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
meerde over wat de reis inhoudt qua belasting
“(…) Antwoordend op uw eerste vraag: hoe
en O
voor de leerlingen, zodat hij een geïnformeerde heeft hij zich voorgesteld, kan ik enkel antwoor-
medische beslissing kon nemen. Op geen enkel den dat hij zijn naam vermeld heeft, zonder ing
moment heb ik gevraagd naar de medische ge-
meer. (…)“
gevens van zijn patiënt. Op geen enkel moment sliss
heb ik zijn beslissing proberen beïnvloeden. Gelet op de verklaringen van de betrokken arts Be
Mijn doel was informatie geven aan een collega ten overstaan van de Raad op 17 juni 2015 als-
en dat heb ik ook gedaan. (…)
mede het pleidooi van zijn raadsman.
Ik wil benadrukken dat ik me nooit heb voorgesteld als arts van het CLB en dat ik op geen
Overwegende dat er twijfel bestaat of de be-enkel moment heb gevraagd naar medische in-
trokken arts collega-huisarts heeft aangezet
formatie over de patiënt.“
tot schending van zijn beroepsgeheim inzake
patiënt;
ten overstaan van de Onderzoekscommissie op dat, gelet op deze twijfel, die de betrokken arts 4
november 2014, waarin hij onder meer stelde:
dient ten goede te komen, de inbreuk dan ook
niet bewezen is.
“(…) Het gesprek heeft hooguit 1 minuut ge-
duurd. (…)”
(…)
Gelet op de schriftelijke toelichting van 15 fe-De Raad verklaart de tenlastelegging niet bebruari
2015 vanwege de huisarts van patiënt:
wezen wegens twijfel.
Het afleveren van een welwillendheidattest met name een verklaring van
arbeidsongeschiktheid gedateerd op 27 oktober 2014 waarin wordt geattesteerd dat patiënt
onbekwaam werd bevonden om arbeid te verrichten wegens ziekte van 27 oktober tot en met 9
november 2014 terwijl uit een attest van gevangenschap van de FOD Justitie van 14 november
2014 blijkt dat patiënt reeds sedert 23 oktober 2014 (tot en met 14 november 2014) in de
gevangenis heeft verbleven.
(…)
opgenomen werd door de politie en dus niet ziek was geweest maar in de gevangenis had
verble-Overwegende dat de Orde der artsen, Provin-
ven.
ciale Raad Oost-Vlaanderen, in kennis werd Vrijdag 15 verwittigde de school mij dat hij was
gesteld van de klachtbrief van 25 november vrijgelaten en dat hij graag zou terug herbegin-
2014 van de heer X namens de onderneming Y,
nen wat ik terstond aanvaardde.
waarin onder meer werd gesteld:
Ik vroeg en kreeg een attest van (…) uitgaand van de politie om de dagen doorgebracht in de
“Op 27 oktober was een van mijn werknemers cel te bevestigen. Groot was mijn verwondering
afwezig. Ik belde hem op en kreeg in de loop van op te merken dat hij reeds werd opgepakt op
23
de dag zijn mama aan de lijn met de boodschap oktober en dus onmogelijk bij de dokter kon
gedat hij ziek was om familiale redenen.
weest zijn op 27 oktober en dat deze dus valse-De dag daarop kreeg ik een attest van arbeids-
lijk verklaarde hem te hebben onderzocht en ongeschiktheid in de bus waarvan kopie in bij-
werkonbekwaam te hebben verklaard.“
lage.
Op woensdag 12 november was betrokken werk-
nemer nog niet aanwezig. Ik probeerde hem te de betrokken arts, ontvangen op 21 januari
contacteren maar zonder gevolg. Daarop ver-2015, waarin onder meer werd gesteld:
wittigde ik de school. Op donderdag 14 november kreeg ik van de school te horen dat (…) 76
ORDE DER ARTSEN 

OO
VLAAND
st-Vlaandereno
“ Ik heb de fout gemaakt een attest uit te schrij-deze aan waarachtigheid en geloofwaardigheid
ven voor een patiënt die ik niet onderzocht heb.
inboeten.
en O
Ik heb me laten meeslepen door het verhaal van ing
de moeder en toegegeven aan haar emotionele Overwegende dat medische attesten enkel
vraag (…) Ik heb naïef en ondoordacht, maar kunnen worden opgesteld en aangewend voor
ter goeder trouw gehandeld (…) Ik heb een therapeutische doelstellingen en de arts moet sliss
grote inschattingsfout gemaakt door zomaar op beseffen dat door dergelijk voorschrijfgedrag
Be
vraag van een derde een afwezigheidattest uit aan de dag te leggen andere maatschappelijke te
schrijven.“
doelstellingen, zoals het mogelijk maken van
een controle op de al dan niet correctheid van Overwegende dat zij op 31 maart 2015 ook ten
het recht op uitkeringen, in gevaar kunnen
overstaan van de Onderzoekscommissie heeft

worden gebracht.
toegegeven een fout te hebben gemaakt.
Overwegende dat zij dat ook ten overstaan van
telijke omstandigheden, de hiernavolgende
de Raad op 30 september 2015 heeft herhaald.
tuchtsanctie passend voorkomt ten einde de
is.
(…)
Overwegende dat welwillendheidattesten niet
kunnen worden aanvaard omdat zij indruisen
De Raad verklaart de tenlastelegging bewezen
tegen het therapeutisch doel en zij zelfs de wer-en legt de betrokken arts een tuchtsanctie op.
kelijke functie en bedoeling van het opstellen
van medische attesten gaan fnuiken waardoor
het afleveren van welwillendheidattesten, een en ander door het opstellen van 3
getuigschriften van arbeidsongeschiktheid op naam van X waarbij het eerste getuigschrift,
lopende van 27 juni tot en met 10 juli 2014, werd gedateerd op 27 juni 2014, het tweede van 14
juli tot en met 18 juli 2014 en gedateerd op 14 juli 2014 en het derde van 20 juli 2014 tot en
met 14 augustus 2014, gedateerd op 20 juli 2014, daar waar vaststaat dat betrokken arts de
patiënt een eerste keer effectief heeft gezien en onderzocht ter gelegenheid van een consultatie
op 31 juli 2014.
(…)
loon zouden ontzeggen, krijgen wij plots op 31
juli jl. 3 geneeskundige getuigschriften (zie ko-1.
pie in bijlage):
Op 6 augustus 2014 ontvangt de Orde van Ge-
* van 27 juni tot en met 10 juli 2014-gedateerd neesheren, Provinciale Raad van Oost-Vlaan-
op 27 juni 2014
deren, een schrijven van een werkgever die * van 14 juli tot en met 18 juli 2014-gedateeerd
zich beklaagt over het voorschrijfgedrag van de op 14 juli 2014
betrokken arts met betrekking tot één van zijn
* van 20 juli tot en met 14 augustus 2014-geda-werknemers:
teerd op 20 juli 2014
Aangezien de geattesteerde periodes van ar-
Nadat we hem hebben geïnformeerd dat wij beidsongeschiktheid niet overeenstemmen met
nog steeds geen enkel getuigschrift hadden de ontvangen informatie en realiteit, hadden
ontvangen voor de verschillende ziekteperio-wij het vermoeden dat er iets niet klopte met de
des en dienvolgens zijn recht op gewaarborgd
attestering.
ORDE DER ARTSEN 
OO
-
E
VLAAND
st-Vlaandereno
Wij nemen daarom contact op met de arts 2.
en O
wiens naam vermeld staat op het geneeskundig getuigschrift….Hij bevestigt ons eveneens dat
hij Overwegende dat de Raad, uit de lezing van het
ing
patiënt niet heeft ontvangen op consultatie in dossier en de door de betrokken arts afgelegde
de periode tussen 27 juni en 30 juli en diende verklaringen, alleen maar kan vaststellen dat
sliss
dus toe te geven hem enkel te hebben gezien op de betrokken arts op het ogenblik van het op-
Be
31 juli jl….”
maken van zijn attest niet goed beseft heeft
welke gevolgen zijn voorschrijfgedrag kan heb-
In zijn schriftelijke verklaring stelde de betrok-ben voor de maatschappij in het algemeen en
ken arts onder meer:
de werkgever in het bijzonder.
“Op 14-07 contacteerde hij me opnieuw met de-De Raad is zeer streng voor het opmaken van
zelfde klachten, maar is slechts op 31-07 effectief welwillendheidattesten vermits zij een hypo-op
consult geweest. Ik stelde hem voor een af-theek leggen op de goede werking van ons so-
spraak bij Dr. Z te maken, hij vertelde me dat ciaal zekerheidssysteem.
deze doorging op 14-08-2014.
Bij onderzoek stelde ik inderdaad vast dat de De Raad stelt evenwel vast dat de betrokken
pathologie objectief was, beperkte mobiliteit, arts volledig inzicht heeft in zijn verkeerd han-
uitstralende pijn tot voet. Patiënt kan onmoge-delen en duidelijk beseft dat hij in de fout is lijk
deze zware job verderzetten.
gegaan wat niet wegneemt dat een zekere ge-

Hij vermeldde me dat hij nog steeds niet gaan strengheid passend is vermits de betrokken werken
was; ik gaf hem de voordien geschreven arts zich ook in het verleden (2001) heeft
attesten en een verlenging tot 14-08-2014, wat schuldig gemaakt aan het opmaken van
inderdaad niet volgens de regels is, doch gezien attesten(toen voor kinesitherapie) zonder de
de fysieke en psychische toestand van deze pa-verzekerde te hebben onderzocht.
tiënt heb ik me laten misleiden…
Ik besef ten volle dat ondanks de objectieve pa-De Raad beklemtoont nogmaals dat het opstel-
thologie van patiënt, ik hem deze attesten ten len van een medisch attest maar kan wanneer
onrechte heb afgeleverd daar hij fysiek niet aan-men de patiënt zelf persoonlijk heeft gezien en
wezig was op dat moment, en hem dus deze at-onderzocht, men anders de geloofwaardigheid
testen had moeten weigeren.”
van het medisch attest op de helling zet.
Ook ten overstaan van de Onderzoekscommis-
(…)
sie bevestigde hij zijn voorheen afgelegde
schriftelijke verklaring en ter terechtzitting De Raad verklaart de enige tenlastelegging be-

voegde hij daar nogmaals aan toe dat hij thans
wezen en legt de betrokken arts een tuchtsanc-
wel beseft dat hij deze attesten niet had moeten tie op.
opstellen.
78
ORDE DER ARTSEN 
OO
N
S
VLAAND
st-Vlaandereno
en O
het uitvoeren van een zwangerschapsafbreking met miskenning van de door de vigerende ing
wetgeving opgelegde termijnen.
sliss
(…)
gerespecteerd omdat het technisch
Be
moeilijker wordt om de ingreep uit te

1.
voeren;
Bij aangetekend schrijven van 7 april 2014 Ter terechtzitting bevestigde de betrokken arts
diende klager klacht in tegen de betrokken arts zijn voorheen afgelegde verklaring.
omdat deze naar aanleiding van het uitvoeren
van een zwangerschapsonderbreking bij de 2.
vriendin van klager de verplichte bezinnings-
periode van 6 dagen niet had gerespecteerd en
Overwegende dat de Raad inderdaad vaststelt
op geen enkel moment het advies van de ethi-
dat strikt genomen de wettelijke termijn van
sche commissie had ingewonnen.
zes dagen niet werd gerespecteerd maar het
met uitdrukkelijke instemming van de pati-
In zijn schriftelijke toelichting van 20 juni 2014
ente zelf was dat deze termijn met twee dagen
stelde de betrokken arts onder meer dat:
werd ingekort en gezien het tijdsverloop van
de zwangerschap een verder uitstel de ingreep
De patiënte in kwestie hoe dan ook
fel zou kunnen bemoeilijken.
vast besloten was, de gehele procedure
werd doorlopen en zij bleef aandringen
Overwegende dat de wettelijke bepalingen in-

om de behandeling hier te laten doo
derdaad niet werden nageleefd maar gezien de
gaan en niet in Nederland;
hiervoor geschetste omstandigheden de be-
Zij ook op de hoogte was dat de trokken arts niet deontologisch onverant-wettelijke termijn van
zes dagen niet
woord is tewerk gegaan zodat de Raad van
werd gerespecteerd;
oordeel is geen deontologische fout te moeten
weerhouden.
Ten overstaan van de Onderzoekscommissie
voegde hij daar op 4 november 2014 nog het (…) volgende aan toe:
De Raad verklaart de enige tenlastelegging niet
Het de huisarts is die persoonlijk heeft
bewezen en spreekt de betrokken arts dienvol-
gebeld in aanwezigheid van patiënte en
gens VRIJ.
haar moeder;
Het soms gebeurt dat de termijn van
zes dagen bedenktijd niet wordt
het niet naleven van het beginsel dat, behalve in geval van duidelijke therapeutische weerslag,
een arts zich van elke inmenging in familiale aangelegenheden moet onthouden, een en ander
door het opstellen van een medische verklaring gedateerd 3 juni 2014
waarin bevestigd wordt dat ‘patiënte lijdt aan een uitgesproken angststoornis die haar
algemene toestand flink ondermijnt. De directe oorzaak hiervan is mijns inziens de stalking
van haar in Frankrijk wonende dochter en de multipele verschijningen voor politie en gerecht
die mijns inziens volkomen nutteloos zijn gezien ik alleen maar kan bevestigen in eer en
geweten, dat deze dame perfect opgepast, begeleid, en verzorgd wordt door haar andere
dochter en haar schoonzoon.
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
(…)
De betrokken arts beschuldigt mij de directe ooren O
zaak te zijn van moeder’s geprononceerde angst-Overwegende dat de Orde der artsen, Provinci-
stoornissen en ondermijning van moeder’s
ing
ale Raad Oost-Vlaanderen, in kennis werd ge-
algemene toestand, wetende dat mij alle contact steld van de e-mail van 17 januari 2015 van met
moeder ontzegd werd door dochter en sliss
mevrouw X met bijlagen, waarin onder meer schoonzoon sedert vader’s begrafenis.
Be
werd gesteld:
De betrokken arts weet niet waarover hij spreekt want hij heeft mij nooit te woord willen staan
“ Ik ben genoodzaakt een klacht in te dienen te-sedert vader’s begrafenis en bijgevolg nooit de
gen de betrokken arts, huisdokter van moeder, en kans gegeven mijn versie van het verhaal te ge-
sedert 22/12/2014 opgenomen in een rusthuis.
ven; hij gaat enkel voort op wat mijn zus en Mijn zuster heeft onze moeder totaal onbe-
schoonbroer hem wijsgemaakt heeft.
kwaam doen verklaren voor de Vrederechter bij Hierdoor bevestigde de betrokken arts zijn par-
Beschikking van 23/12/2014.
tijdigheid voor mijn zuster.
Nu ben ik sedert vader’s overlijden, dd. 15/08/2013, Dat moeder regelmatig ondergebracht werd
bij slachtoffer van LASTER vanwege moeder’s huis-de betrokken arts zijn schoonmoeder Mevr.
Y te dokter, de betrokken arts.
A (…) “
Betrokken arts weigert mij te antwoorden, noch per mail, noch aan de telefoon, daar waar wij
tot Gelet op e-mail van 29 januari 2015 van me-aan vader’s overlijden met elkaar meerdere ma-
vrouw X.
len spraken over moeder’s zorgwekkende gezondheid op 3 en 12 juni 2013.
Gelet op e-mail van 23 februari 2015 van me-
Dit kan bewezen worden met de telefoonrekenin-vrouw X.
gen van de betrokken arts welke mij steeds met een geheim tel. nummer opbelde.
Gelet op e-mail van 28 februari 2015 van me-
Al mijn vertrouwelijke mails naar huisdokter vrouw X.
ivm. moeder’s zorgwekkende gezondheid, stuurt hij door naar mijn zuster en haar man.
Gelet op de schriftelijke toelichting vanwege de Deze mails belanden dezelfde dag nog bij Politie
betrokken arts van 24 april 2015, met bijlagen, A, Mr. Y, Commissaris Politie A.
waarin onder meer werd gesteld:
De betrokken arts schendt het beroepsgeheim waaraan hij gehouden is bij de Code van genees-
“ (…) Je kan de door mij opgestelde tekst van kundige plichtenleer en hij doet bovendien aan
03/06/2014 beschouwen als laster en kwaadspre-LASTER tegenover mijn persoon, zonder dat hij
kerij. Het probleem is echter dat dit 100% de weet waarover hij schrijft (cfr. medisch attest dd.
waarheid is. Ik ben meerdere keren op huisbe-3/06/2014 in bijlage).
zoek gevraagd na de zoveelste “interventie” van De betrokken arts geeft mij TEN ONRECHTE
de X, omdat er met Helene VDE geen huis te houden schuld van moeder’s angststoornissen en
onder-was en dit door de uitgelokte angst en onrust.
mijning van moeder’s algemene toestand. (…) “
Met “interventie” bedoel ik het continu opbellen door X, alsook het om de haverklap haar mama
Gelet op de brief van 17 januari 2015 van me-laten verschijnen voor politie of rechtbank om
vrouw X, waarin onder meer werd gesteld:
evt. sporen van mishandeling of opsluiting te kunnen aantonen. Het hoeft geen betoog dat er
“ (…) Mij werd door toedoen van mijn zuster en nooit geen tekens van mishandeling werden
vast-haar man, na vader’s overlijden ALLE contact gesteld. De telefonische stalking is gestopt
door met moeder ontzegd.
een geheim telefoonnummer te kiezen. (...) “
Mijn zus en schoonbroers énige bedoeling hier-achter is het ontvreemden van moeder’s bezit-
tingen en vermogen.
ten overstaan van de Onderzoekscommissie op De betrokken arts, welke moeder’s huisdokter is,
9 juli 2015, en de neergelegde stukken, waarin
schreef op 3/06/2014 een verklaring vol met LAS-onder meer werd gesteld:
TER over mezelf met de bedoeling mij te discre-diteren bij het Parket en de Politie.
“ Ik heb niets toe te voegen aan mijn schriftelijke verklaring.
80
ORDE DER ARTSEN 

OO
VLAAND
st-Vlaandereno
Ik heb geen contact meer met de familie omdat moeder en haar overleden man, die mensen niet
er een andere huisarts is aangesteld. (…)
wilde laten vallen.
en O
de voorlopig bewindvoerder, deze vroeg mij: ‘Be-Het is niet omdat het onder mijn voeten begon
te ing
sef je wel goed waarin je verzeild bent. Dat is geen branden, dat ik de moeder in de steek moest
la-proper boeltje. Waarom doet ge dat in feite?’
ten. “
Mijn vrouw heeft een groot stuk van haar jeugd sliss
doorgebracht samen met het echtpaar. Ik droeg Gelet op het faxbericht van de betrokken arts Be
hen op mijn handen en dat gevoelen was een van 21 november 2015, waarin onder meer werd
beetje wederzijds.
gesteld:
Ik kreeg een grote waardering zowel van mijnheer als van mevrouw.
“ Volledigheidshalve wil ik hier nog aan toevoe-Ik wenste mij van de verzorging van mevrouw
gen dat de moeder, echtgenote, intussen in het niet terug te trekken na het overlijden van mijn-
ziekenhuis overleden is (…) “.
heer. Ook al was er gehakketak tussen de dochters. De voorlopig bewindvoerder zei dat X Gelet
op de verklaringen van de betrokken arts klachten had over mij dat ik niet objectief was: ten
overstaan van de Raad op 28 oktober 2015.
‘Zou het niet gunstiger zijn u terug te trekken?
Was het niet veiliger iemand anders aan te stel-Overwegende dat uit hetgeen hierboven werd
len?’
aangehaald afdoende blijkt dat de betrokken
Ik heb dan het dossier doorgestuurd (…)
arts zich heeft ingemengd in familiale aangele-
De familie had een enorm aanzien in hun ge-
genheden, zonder dat dit kon worden verant-
meente. De Koning kwam daar op bezoek. (…) woord door een duidelijke therapeutische
Bij het overlijden van de vader werd ik, als huis-weerslag.
arts, niet vermeld op de rouwbrief, hetgeen nochtans de gewoonte is in de streek. (…)
Overwegende dat het een eenmalig voorval be-
Ik had een goede verstandhouding met de tweede treft dat hopelijk aanleiding geeft tot voort-
dochter omdat zij de enige zorgdrager van de schrijdend inzicht.
moeder was. (…)
Of het huis was leeggeroofd, weet ik niet. De Overwegende dat de inbreuk dan ook bewezen
laatste keer dat ik het huis bezocht was er nog is doch het in de hoger geschetste feitelijke om-
een schilderij van De Saedeleer en een stand-standigheden niet passend voorkomt om de
beeld van Georges Minne aanwezig. (…)
betrokken arts een tuchtsanctie op te leggen.
U interpelleert mij over het attest van 3 juni 2014.
Ik vermoed dat ik dat opgesteld heb op vraag van (…)
de tweede dochter. (…)
Waarschijnlijk was het attest bedoeld voor de De Raad verklaart de tenlastelegging bewezen,
politie van A en B om te vermijden dat de moeder doch:
voortdurend zou opgeroepen worden voor de politie en het gerecht. (…)
Ik zat daar tussen die familiale problematiek.
Mijn probleem was dat ik, uit respect voor de ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
en O
ing
het afleveren van welwillendheid attesten,
een en ander door het opstellen van drie getuigschriften van onbekwaamheid de lessen te
volgen op naam van haar zoon waarbij het eerste attest lopende van 8 oktober tot 9 okto-sliss
ber 2013 werd gedateerd op 8 oktober 2013, het tweede attest voor 11 oktober 2013 niet Be
werd gedateerd noch gehandtekend, het derde attest lopende van 23 januari tot 24 januari
2014 werd gedateerd op 23 januari 2014, maar blijkbaar alle drie opgesteld op 23 mei 2014
in antwoord op een brief van de school van 22 mei 2014 met de opsomming van het aantal
onwettige afwezigheden van haar zoon in het afgelopen schooljaar.
(…)
“(…) In reactie op een brief van de medewerker van de school: ‘Geachte ouders, gelieve voor
(da-Overwegende dat de Orde van Geneesheren, tum) de afwezigheid-/doktersattesten in orde te
Provinciale Raad Oost-Vlaanderen, in kennis brengen. Anders kan uw zoon niet deelnemen werd
gesteld van de e-mail van 3 juni 2014 van
aan de examens’, heb ik dubbels van deze at-de secretariaatsmedewerker van de school, testen
aangemaakt; op de dubbels heb ik ‘dupli-waarbij hij zich beklaagt over drie door de be-
caat’ geschreven. (…)
trokken arts opgestelde getuigschriften van Er is druk uitgeoefend vanuit school om attesten
onbekwaamheid de lessen te volgen op naam voor te leggen; anders mocht X niet deelnemen van
haar zoon:
aan de examens. (…)
De data zijn niet te controleren, vermits deze
“Desbetreffende arts is moeder van een leerling attesten uitgeschreven zijn aan de ontbijttafel.
bij ons. Van deze leerling, meer bepaald X kwa-Er is ook geen melding van gemaakt in het me-
men maar geen attesten binnen.
disch dossier. (…)
Op 22 mei verstuurde ik dan een brief naar de Ik kan niet bewijzen dat X op die dagen ziek
ouders van X om te melden dat hij al x aantal was. Het is woord tegen woord. De secretariaat-
ONWETTIGE AFWEZIGHEDEN had, met smedewerker vraagt ze mij!
daarbij alle data.
Ook al heb ik thuis geen praktijk, toch beschik De dag nadien ligt plots een bundeltje DOK-ik
thuis over één voorschriftenboekje en één TERSATTESTEN op mijn bureau zogezegd al-boekje
met afwezigheidsattesten. (…)”
lemaal geschreven op de data dat hij net ziek was.
Overwegende dat, bij schrijven van 23 decem-
Er zit zelfs een doktersattest tussen voor een dag ber 2014, aan de betrokken arts het verslag van
waarop X gewoon een treinvertraging had en het onderhoud met de Onderzoekscommissie pas
om 11u op school was. Toch wordt hij vol-werd overgemaakt, met verzoek in voorko-
gens haar ziek verklaard op die dag.

mend geval binnen de veertien dagen haar op-
De dokter in kwestie heeft gewoon de brief met merkingen over te maken doch zij geen
de data naast haar genomen en is beginnen at-opmerkingen maakte.
testen schrijven.”
Overwegende dat – anders dan door de be-
trokken arts ten overstaan van de Onderzoeks-
Overwegende dat, bij schrijven van 1 juli 2014, commissie verklaard – uit de originele stukken
de betrokken arts werd verzocht schriftelijk van het dossier (met name uit de drie op 23 mei haar
visie met betrekking tot de geschetste fei-2014 aan de school overgemaakte attesten)
ten mede te delen doch zij hieraan geen gevolg
blijkt dat het eerste getuigschrift zonder ver-
gaf;
melding van ‘duplicaat’ werd gedateerd op 8
dat, bij schrijven van 2 september 2014, aan de oktober 2013, het tweede attest ook zonder
betrokken arts dit verzoek in herinnering werd
vermelding van ‘duplicaat’ niet werd gedateerd
gebracht doch zij hieraan evenmin gevolg gaf.
en het derde attest eveneens zonder vermel-
ding van ‘duplicaat’ werd gedateerd op 23 janu-
ari 2014.
ten overstaan van de Onderzoekscommissie op 4 november 2014, waarin zij onder meer stelt:
82
ORDE DER ARTSEN 

OO
VLAAND
st-Vlaandereno
Overwegende dat, bij gewone brief en bij aan-
• 23 juni 2004:
getekende brief van 20 mei 2015, ter post ver-
a. Niet-naleven van het deontologisch
en O
stuurd op 21 mei 2015, de betrokken arts werd
beginsel dat elke schriftelijke
ing
opgeroepen om voor de provinciale Raad te overeenkomst tussen artsen, evenals verschijnen op

17 juni 2015 om 18.00 uur doch
elk ontwerp van wijziging ervan, al
de aangetekende brief door haar niet werd af-
ook alle stukken waarnaar in de
sliss
gehaald;
overeenkomst wordt ver wezen,

Be
voorafgaandelijk ter goedkeuring aan
dat zij niettemin persoonlijk is verschenen.
de Provinciale Raad van de Orde dient
voorgelegd te worden,
Overwegende dat, gelet op hetgeen hoger uit-
b. Oncollegiale en ondeontologische
eengezet, de inbreuk bewezen is.
handelwijze door het niet-naleven van
het beginsel dat een arts er steeds moet
Overwegende dat welwillendheidsattesten niet
voor waken correct te zijn en geen
daden mag stellen die de eer en de
tegen het therapeutisch doel en zij zelfs de wer-waardigheid van het beroep zouden
kelijke functie en bedoeling van het opstellen kunnen schaden, een en ander ter van medische
attesten gaan fnuiken waardoor
gelegenheid van de uitvoering en de
deze aan waarachtigheid en geloofwaardigheid
stopzetting van vermeld en niet
inboeten.
voorgelegd “onderling associatie-
contract voor huisartsen” gedateerd
Gelet op de deontologische antecedenten van
14 juli 1998
de betrokken arts:
Waarschuwing
• 24 maart 1999:
Ondeontologische handelwijze door het
afleveren van een welwillendheidattest, fei-
ten waarvan sprake in de aangetekende
brief van 26.08.1998 van Y.
Tenlastelegging bewezen, zegt verder
dat geen concrete tuchtrechtelijke
(…)
sanctie dient opgelegd te worden
De Raad verklaart de tenlastelegging bewezen.
ondeontologisch handelen door
a. van zijn positie als arts binnen de arts-patiëntrelatie in het kader van het therapeutische
context misbruik te hebben gemaakt,
b. zowel bij het stellen van een diagnose als voor het instellen of het voortzetten van een
behandeling een arts er zich toe verbindt zijn patiënten zorgvuldig en gewetensvol de zorgen
toe te dienen die stroken met de thans geldende wetenschappelijke kennis.
(…)
kenhuis B, met cc aan de Orde der artsen van

Oost-Vlaanderen, waarin onder meer werd
gesteld:
ciale Raad Oost-Vlaanderen, in kennis werd
gesteld van de brief van 28 november 2014 van
“ 1. Geen correcte medische behandeling door
de heer X, advocaat te A, gericht aan het zie-
de betrokken arts.
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
De betrokken arts was mijn reumatoloog (…) leren die zij niet heeft opgesteld. Zij distantieert en
O
De hoeveelheid van Depo-Medrol werd over-
zich – voor zoveel als nodig – expliciet van de schreden van 20 mg naar 50 mg (…)
inhoud van dergelijke eventuele geschriften.

ing
2. Seksueel grensoverschrijdend gedrag, ver-
Enkel dit schrijven is haar finaal standpunt, sliss
krachting, valsheid in geschrifte.
zonder enige nadelige erkenning. “
Be
Op 27.06.2014 ging de betrokken arts voor het Gelet op de schriftelijke toelichting vanwege
eerst over op “aanranding van de eerbaarheid”, de betrokken arts van 18 januari 2015, waarin
waarbij hij sedertdien geen consultaties meer onder meer werd gesteld: aanrekende. Ik stuur
hierbij een bijlage van het ziekenfonds met een overzicht van de consulta-
“ (…) op 27.06.2014, bij het verlaten van de conties en de data waar hij consultaties aanreken-
sultatie ruimte, waarbij mevr. Z vertrok voor 3
de. Het is belangrijk te melden dat de betrokken m naar het buitenland, gaf ik haar een kus als
arts de consultaties met infiltraties op 29.08 – blijk van een vriendelijke attentie van medevoe-
03.09 – 25.09 – 30.09 en 03.10.2014 niet op mijn len met begrip voor haar onzekerheid maar die
naam maar op naam van iemand anders wer-kus werd toen plots als passioneel door ons beiden
ingevoerd in de computer van het ziekenden ervaren
huis. Hij had ook een dubbele agenda waarin hij namen veranderde. (…)
gedurende haar verblijf in het buitenland werd dan via mails en enkele telefoon oproepen van
Aansluitend, juni 2014, is hij overgegaan tot Mevr. Z overlegd hoe we, als volwassenen, de
“penetratie”. In juni 2014 sprak ik hem erover ontstane gevoelens een plaats konden geven dat
ik merkte dat er blijkbaar nooit een “ejacu-latie” was, waarop de betrokken arts mij zei dat
Mevr. Z stelde toen haar “minnaarschap” voor hij ingevolge een “prostaatoperatie” droog
“eja-
(…) met een afspraak (…) in een hotel waar zij culeerde”.
zelf voor de reservatie heeft gezorgd
Vanaf 28 juni 2014 waren er ook “compromit-
op 25.09.2014 in de namiddag is er in het hotel terende mails” uitgaande van de betrokken arts
voor het eerst een seksueel contact geweest en naar mij toe. Ik wees hem erop dat dit kaderde dit
met beiderzijdse instemming, zonder enige in “avances” en “amoureuze” situaties (…)
vorm van opdringerigheid of agressie (…)

3. Bedreigingen.
3 okt 2014 laatste raadpleging: na gemeen-
schappelijk overleg wordt op een serene manier Op 08 oktober 2014 richtte mijn raadsman een
besloten om het eenmalige minnaarschap te
schrijven naar de “Orde der Geneesheren”, en beëindigen en afstand te doen van verdere sa-
tevens naar de algemene directie van het zie-menkomsten (…)
kenhuis te B. Op 03.11.2014 belde de betrokken arts naar mijn gsm nummer (…) Ik (…) diende
Bij al de raadplegingen in de kliniek heeft er verplicht te zeggen dat het om een vergissing zich
nooit enig seksueel contact voorgedaan en ging….????? Indien ik dit niet zou doen, dan heb ik
ook “op geen enkele manier” enige senti-zou hij mij weten te vinden. (…) “
mentele of fysische toenadering gezocht! (…) Gelet op de brief van 17 januari 2015 van de Op
3.11.2014 word ik door dr. V verwittigd dat advocaat te A, waarin onder meer werd gesteld:
Mevr. Z een klacht heeft ingediend waarop ik haar in alle consternatie gebeld heb dat dit toch
“ In aansluiting op de eerdere correspondentie wel een misverstand moest zijn en waarbij ik in

dit dossier kan ik U namens mijn cliënte mee-haar vroeg of zij de klacht wilde intrekken. Ik delen
dat deze zaak als afgesloten mag worden heb daarmee niets bedreigends bedoeld. (…)
beschouwd.
12.01.2015 Mevr. Z vraagt een verzoeningsge-Mijn cliënte wijst er wel op dat er mogelijks, niet
sprek aan
door haar ondertekende, ontwerpbrieven circu-84
ORDE DER ARTSEN 
OO
-
E
VLAAND
st-Vlaandereno
Tijdens dit lang gesprek geeft ze toe te ver te zijn (…) Ik heb dan mevr. Z opgebeld en uitleg ge-
gegaan in haar beschuldigingen en verklaart vraagd, niet bedreigd, ik heb haar gezegd: dat en
O
dat mijn versie van de feiten de juiste is. (…) “
klopt toch niet (…) “
ing
en gelet op de erbij gevoegde stukken.
en gelet op de neergelegde stukken.
sliss
Gelet op de e-mail van 23 juni 2015, vanwege
Be
ten overstaan van de Onderzoekscommissie op de betrokken arts, met een stuk in bijlage.
5 mei 2015, waarin onder meer werd gesteld:
“ Inzake 1. Geen correcte medische behande-
en het pleidooi van zijn raadsman ten over-
ling door de betrokken arts
staan van de Raad op 25 november 2015 en de
alsdan door hen neergelegde besluiten.
(…) Ik bekwam een schitterend resultaat; getuige hiervan verschillende brieven van pati-
Overwegende dat inzake weldegelijk een klacht
ente waarbij ze haar tevredenheid uitte: ze kon werd ingediend;

immers uit de rolstoel. (…)
dat deze klacht werd gericht aan het ziekenhuis Inzake 2. Seksueel grensoverschrijdend ge-
waar de betrokken arts werkzaam is en tegelijk
drag, verkrachting, valsheid in geschrifte
in cc aan de Orde der artsen, ontneemt hieraan
niet het karakter van klacht bij de Orde;
(…) De afspraak in het hotel werd door mevr.
Z gemaakt, hetgeen ze eerst ontkende. (…)
dat deze klacht nadien werd ingetrokken,
vormt geen beletsel, vermits de Orde ook
Laatst stond ze nog aan mijn venster van con-ambtshalve (verder) kan optreden;
sultatie met de vraag: ‘Mag ik nog op consultatie komen?’ en dit zonder scrupules. Een vrouw
dat deze klacht de voornaam en familienaam
die verkracht is door een dokter gaat toch niet van de klaagster vermeld, die de betrokken arts
terug bij dezelfde dokter! (…)
afdoende bekend is;
Wat wel juist is dat we met elkaar hebben afge-dat de klacht ontvankelijk is.
sproken in een kamer in het hotel. Zij heeft mij bekoord tot minnaarschap. Ze heeft mij over-
Overwegende dat voldoende duidelijk was wat
tuigd met ‘als ze nog eens in het land was, nog aan de betrokken arts ten laste werd gelegd;
eens jong te zijn’. Het is mijn fout dat ik op die bekoring ben ingegaan. Ik ben daar, na lang dat
de tenlasteleggingen werden omschreven twijfelen ingestapt. We hebben dat correct met en hem
op voorhand werden medegedeeld;
elkaar gespeeld, we hebben dat afgehandeld als dat deze tenlasteleggingen uiteraard dienen
volwassenen. Dat is een eenmalig feit. (…) gelezen samen met het klachtschrijven en alle
Ik vind het verschrikkelijk. Ik ben er echt niet overige stukken van het dossier.
goed van. Ik heb de feiten bekend aan mijn Overwegende dat, behoudens van het seksueel
echtgenote, die bij mij blijft.
grensoverschrijdend gedrag, geen bewijs voor-
ligt;
Inzake Valsheid in geschrifte
dat geen bewijs voorligt van geen correcte me-
(…) Uit het feit dat ik geen prestatiebriefjes dische behandeling door de betrokken arts en meer
geschreven heb, leidt ze af dat ik die op evenmin van verkrachting, valsheid in genaam van een
andere persoon heb uitgeschre-
schrifte of bedreigingen.
ven, vandaar haar beschuldiging van ‘valsheid in geschrifte’; quod non. (…)
Overwegende dat zowel bij het stellen van een
diagnose als voor het instellen of het voortzet-Inzake 3. Bedreigingen
ten van een behandeling, een arts er zich toe
verbindt zijn patiënten zorgvuldig en gewe-
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
tensvol de zorgen toe te dienen die stroken met dat de algemeen directeur van het ziekenhuis
en O
de thans geldende wetenschappelijke kennis;
aan de raadsman van de betrokken arts be-
richtte “Gelet op de aangebrachte argumen-
ing
dat geen bewijs voorligt dat de betrokken arts
ten en documenten, zal ik geen verdere stappen
dit niet zou hebben gedaan;
tegen uw cliënt in deze ondernemen” doet hier-
sliss
aan geen afbreuk.
Be
dat de tenlastelegging b in zijnen hoofde dan
ook niet bewezen is.
Overwegende dat de betrokken arts voor deze
fout reeds zwaar heeft geboet;
Overwegende dat een arts van zijn positie als
arts binnen de arts-patiëntrelatie in het kader dat de patiënte immers ook klacht indiende bij
van de therapeutische context geen misbruik het ziekenhuis waar de betrokken arts werk-mag
maken;
zaam is waardoor zijn goede naam en faam in
zijn professionele omgeving op het spel kwam
dat de betrokken arts bekent zijn patiënte op te staan; 27 juni 2014 bij het verlaten van de
consultatieruimte en dus binnen de arts-patiëntrelatie in
dat het seksueel grensoverschrijdend gedrag

het kader van de therapeutische context een voor de betrokken arts binnen zijn echtelijke kus te
hebben gegeven die door hen beiden als
context ook zwaar belastend was;
passioneel werd ervaren;
dat bij de bepaling van de strafmaat hiermee
dat de betrokken arts tevens verklaart dat dit rekening dient te worden gehouden; op 25
september 2014 heeft geleid tot een eenmalig seksueel contact, met beiderzijdse in-
Dat, in de hoger geschetste feitelijke omstan-
stemming;
digheden, de hiernavolgende tuchtsanctie pas-
send voorkomt.
dat de betrokken arts aldus van zijn positie als arts binnen de arts-patiëntrelatie in het kader (…)
van de therapeutische context misbruik heeft
gemaakt;
De Raad verklaart de tenlastelegging a bewe-
zen en legt de betrokken arts voor deze tenlas-
dat de tenlastelegging a in zijnen hoofde dan telegging de tuchtsanctie op van BERISPING.
ook bewezen is;
Verklaart de tenlastelegging b niet bewezen.
het niet correct opmaken van een verklaring van arbeidsongeschiktheid, gedateerd 29
januari 2014 waarbij, wegens ziekte, een arbeidsongeschiktheid werd voorgeschreven van 22
december 2013 tot 3 januari 2014, daar waar blijkt dat, op verzoek van patiënt die het
oorspronkelijk getuigschrift kennelijk was verloren, op 29 januari 2014 door de betrokken arts
een kopie werd afgedrukt van hetzelfde attest, zonder te vermelden dat het om een duplicaat
ging van een eerder opgemaakt attest.
86
ORDE DER ARTSEN 

OO
VLAAND
st-Vlaandereno
(…)
bij de tweede afdruk van het bewuste medisch
attest.
en O
1.
ing
Ter terechtzitting bevestigde zij haar voorheen Bij e-mail van 20 mei 2014 werd de Orde der
afgelegde verklaringen, voegde zij er nog aan Geneesheren, Provinciale Raad Oost-Vlaande-toe
geen valsheid te hebben willen plegen en
sliss
ren, in kennis gesteld van een verklaring van dit ook computermatig zelfs niet kan maar be-Be
arbeidsongeschiktheid opgemaakt door de be-
vestigde wel nogmaals dat zij inderdaad een
trokken arts op 29/01/2014 maar pas afgeleverd
fout heeft begaan door het woord ‘duplicaat’
op 20 mei 2014.
niet te vermelden op het attest van 29/01/2014
dat zij nogmaals afleverde op 20 mei 2014.
De betrokken arts verklaarde dienaangaande:
“Ik heb een attest opgemaakt op 29/01/2014 2.
voor de patiënt. Deze man heeft acute rug-
klachten wegens hernia op 2 niveau’s. Ik heb Overwegende dat de Raad, uit de lezing van het
hem arbeidsongeschikt geschreven vanaf dossier en de door de betrokken arts afgelegde
16/12/2013 tem 22/12/2013. Er werden onder-verklaringen alleen maar kan vaststellen dat de
zoeken gepland, waaronder een CT LWZ. Na-betrokken arts heel goed beseft in de fout te
dien heb ik patiënt op 20/12/2014 teruggezien zijn gegaan en de Raad mag verhopen dat zij en
schreef ik hem tot 3/01/2014. Patiënt heeft zich niet tweemaal aan dezelfde inbreuk zal me
nadien op 29/01/2014 gecontacteerd omdat schuldig maken.
hij dit attest is kwijtgeraakt, waardoor hij dit niet kon opsturen. Op 29/01/2014 heb ik een In die
omstandigheden is de Raad van oordeel kopie afgedrukt met dit zelfde attest. Aangezien dat de
betrokken arts hiervoor niet meer bij-het om een lumbo-ischialgie gaat met hevige komend dient
te worden bestraft.
pijn, waarvoor infiltraties nodig waren, heb ik zijn arbeidsongeschiktheid nadien weer ver-
(…)
lengd.”
De Raad verklaart de enige tenlastelegging be-
Ten overstaan van de Onderzoekscommissie wezen doch legt de betrokken arts geen voegde zij
daar nog aan toe inderdaad het tuchtsanctie op.
woord ‘duplicaat’ heeft vergeten te vermelden
het niet naleven van het deontologisch beginsel dat a. zowel voor het stellen van een diagnose
als voor het instellen en voortzetten van een behandeling, een arts er zich toe verbindt zijn
patiënten zorgvuldig en gewetensvol de zorgen toe te dienen die stroken met de thans geldende
wetenschappelijke kennis; b. een arts, die weliswaar beschikt over de diagnostische vrijheid,
hiervan geen misbruik mag maken en zal vermijden om onnodige dure onderzoekingen en
behandelingen voor te schrijven of overbodige verstrekkingen te verrichten of behandelingen
of geneesmiddelen voor te schrijven op eenvoudig verzoek van de patiënt, zonder dat diens
toestand dit medisch rechtvaardigt;
c. een arts zich dient in te zetten om elke vorm van afhankelijkheid te voorkomen en hij de
patiënt o.m. op het verkeerd gebruik en het misbruik van substanties die tot afhankelijkheid
kunnen leiden, evenals op de risico’s op langdurig gebruik ervan, dient te wijzen; d. een arts
zich bewust dient te zijn van zijn sociale verantwoordelijkheid waarbij het bestaan van privé-
of openbare verzekeringen niet betekent dat hij mag afwijken van de bepalingen inzake
misbruik van diagnostische of therapeutische vrijheid.
ORDE DER ARTSEN 
OO
R
-
VLAAND
st-Vlaandereno
(…)
zitting bevestigde de betrokken arts zijn voor-
en O
heen afgelegde verklaringen.

1.
ing
2.
De Orde der Artsen, Provinciale Raad Oost-
sliss
Vlaanderen, werd op 4 februari 2014 in kennis
Overwegende dat de Raad, in het bijzonder
Be
gesteld van een dossier van het RIZIV, Dienst
verwijzend naar de afgelegde verklaring “in
voor Geneeskundige Evaluatie en Controle, dat
tempore non suspectu” ten overstaan van de
lastens de betrokken arts was aangelegd ge-
inspecteur van het RIZIV, aanneemt dat de be-
weest omwille van het zeer veelvuldig voor-
treffende voorschriften wel degelijk van de
schrijven van Tradonal Odis met betrekking hand van de betrokken arts zijn.
tot één welbepaalde patiënte.
Overwegende dat de betrokken arts ook nooit
In zijn verklaring ten overstaan van het RIZIV
strafklacht heeft neergelegd zodat het vermoe-
verklaarde de betrokken arts:
den van waarachtigheid in die zin overeind
“…Op al deze geneesmiddelenvoorschriften heb blijft.
ik de medicatie geschreven behalve voorschrift nr. 187 en 189 van 2010 waar Torrem is bijge-
Overwegende dat de betrokken arts weliswaar
schreven, niet door mij dus.

weinig geloof hecht aan de omvang van zijn
Ik heb deze vrouw verleden week gezien. Ze eigen schijnbaar voorschrijfgedrag maar er in vroeg
geen Tradonal, wel 1 voorschrift Stilnoct het dossier geen elementen aanwezig zijn die
en ik heb gezegd dat dit geen probleem is als ze hem hierin steunen.
zich aan de dosis houdt.
Ik kan mij niet voorstellen dat ik zoveel schreef Overwegende dat elke betrokken arts zijn of
in 2010. Het is bijna niet te geloven. Het zijn haar eigen voorschrijfgedrag permanent dient mijn
voorschriften, ik heb ze geschreven. Ik heb te evalueren om toxicomanie uit te sluiten en
zeker niet alle dagen een voorschrift gemaakt. de betrokken arts in die zin onvoorzichtig is Ik heb
toch nooit een pak voorgeschreven per tewerk gegaan, zelfs wanneer het buiten zijn keer. Ik
rekende niet iedere keer dat ze kwam wil om zou zijn, quod non, door de patiënt de en een
getuigschrift voor verstrekte hulp afle-mogelijkheid te verschaffen om voorschrift-
verde.”
boekjes weg te nemen.
Ten overstaan van de Onderzoekscommissie Overwegende dat de Raad van oordeel is dat
verklaarde hij dat hij zijn voorschriftenboekjes de betrokken arts wel degelijk een deontologi-niet
telt en het dan ook niet uit te sluiten is dat, sche fout heeft begaan, die evenwel niet verder
wanneer hij van zijn bureau weg gaat, er zich dient te worden bestraft, in acht genomen zijn
alsdan een gelegenheid kan voordoen om voor-jarenlange, onberispelijke staat van dienst en
schriftenboekjes weg te nemen. Er volgens men mag aannemen dat het onderzoek én door hem
ook vervalste voorschriften moeten tus-de RIZIV én door de Raad voldoende zal zijn
sen zitten.
geweest om hem aan te zetten tot meer nauw-
gezetheid.
Verder stelde hij wel degelijk pogingen te heb-
ben ondernomen om haar innames van het (…)
medicijn te verminderen, bijvoorbeeld door
het voorschrijven van Tramium, maar ook dit
mislukte. Hij zou haar ook hebben aangeraden

wezen, doch acht het niet opportuun de be-
bij een psychiater en/of psycholoog te gaan.
trokken arts hiervoor te sanctioneren.
De administratieve diensten van het RIZIV BESLISSING RAAD: GEEN SANCTIE
hebben zelf geen verder onderzoek uitgevoerd,
de feiten waren immers verjaard en ter terecht-
88
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
en O
het afleveren van een welwillendheidattest met name een verklaring van arbeidsonge-ing
schiktheid gedateerd op 10 december 2014 waarin wordt geattesteerd dat patiënt onbekwaam
werd bevonden om arbeid te verrichten wegens ziekte van 8 december tot en met sliss
10 december 2014.
Be
(…)
ten overstaan van de Raad op 23 september

2015.
gesteld van de klachtbrief van 15 december Overwegende dat de verklaringen van de be-2014
van de heer X namens de firma Y, met in
trokken arts, die zich nog nuttig verder kan
bijlage kopie van een verklaring van arbeids-
informeren omtrent ‘ patient empowerment’, ongeschiktheid vanwege de betrokken arts ge-

oprecht overkomen en uit niets blijkt dat hij dateerd op 10 december 2014 waarin wordt uit
welwillendheid een attest zou hebben af-geattesteerd dat patiënt onbekwaam werd be-
geleverd, zodat de inbreuk dan ook niet bewe-
vonden om arbeid te verrichten wegens ziekte
zen is.
van 8 december 2014 tot 10 december 2014
inbegrepen.
(…)
Gelet op de schriftelijke toelichting vanwege De Raad verklaart de tenlastelegging niet be-de

betrokken arts van 11 februari 2015.
wezen.
ten overstaan van de Onderzoekscommissie op 31 maart 2015.
De betrokken arts is voor de Raad opgeroepen i.v.m. “het voornemen van de Raad zijn naam
uit de Lijst van de ingeschreven artsen weg te laten”.
De betrokken arts is, hoewel behoorlijk opge-
en rappel-brieven uitgaande van deze Raad en
roepen, niet verschenen op de zitting van 25 hijzelf nooit op enigerlei wijze een wijziging
februari 2015. Zijn aangetekende oproepings-van adres heeft doorgegeven aan de provinci-
brief werd op 25 februari 2015 door de post-
ale Raad van Oost-Vlaanderen.
diensten geretourneerd met vermelding: “Niet
afgehaald”.
Overwegende dat de Raad dan ook van oordeel
is volgende beslissing te moeten uitspreken.
De Voorzitter heeft daarop een korte samen-
vatting gegeven van het verloop van het onder-
(…)
zoek waaruit gebleken is dat betrokkene reeds
geruime tijd onbereikbaar is.
De Raad beslist betrokkene van de Lijst der in-
geschreven artsen af te voeren op 7 april 2015.
Overwegende dat sinds 2009 betrokkene op
geen enkele wijze heeft gereageerd op brieven
ORDE DER ARTSEN 
OO
R
-
VLAAND
st-Vlaandereno
en O
ing
het niet naleven van het beginsel dat, behalve in geval van duidelijk therapeutische weerslag,
een arts zich van elke inmenging in familiale aangelegenheden moet onthouden, door het
opstellen van een medische verklaring, gedateerd op 26 januari 2015, omtrent sliss
een minderjarig kind, afgegeven aan de moeder, waarin de huisarts meedeelt wat patiënt Be
hem heeft vermeld met name ‘dat er door de vader heel veel druk wordt uitgeoefend om de
weekregeling te behouden zoals ze is. Dit uit zich in het verplicht worden door de vader om een
brief te schrijven aan de jeugdrechter, zoniet wordt de patiënt door de vader gestraft. Patiënt
bevestigt liever meer tijd door te brengen bij de moeder.’
(…)
- Het betreffende attest werd door de
betrokken ar ts opgemaakt en
overhandigd aan de mama van
ciale Raad Oost-Vlaanderen, in kennis werd patiëntje op 26 januari ll. zonder voo gesteld van
de brief van 10 februari 2015 van de eerst de waarachtigheid van de situatie
heer X, waarin onder meer werd gesteld:
te analyseren & zonder bijkomende
informatie in te winnen bij mezelf, de
“ Door bovengenoemde huisarts werd op 26 ja-p ap a van p atiëntje (cf r de
nuari 2015, naar aanleiding van een (avond) informatieplicht van de arts aan de
consultatie op zijn kabinet, een “medisch” attest ouders van een minderjarige & de
afgeleverd aan de mama van patiëntje, mevr.
onpartijdigheid van de arts)
Y.
- Ikzelf werd pas op 3 februari (één week
Ikzelf, papa van patiëntje, zit reeds 4 jaar in een na het uitschrijven van het attest) op de
echtscheidingsprocedure met mevr. Y en ben de hoogte gesteld van het bestaan van het
laatste 12 maanden (sedert januari 2014) even-attest en de bijhorende (incorrecte)
eens verwikkeld in een procedure voor de jeugd-inhoud.
rechtbank ivm het al dan niet afschaffen van Na een uitgebreid gesprek met patiëntje het co-
ouderschap voor patiëntje (op verzoek (°17.04.2002, bijna 13 jaar) heeft hij mij toever-van de
mama).
trouwd dat de woorden (opgenomen in het at-
Het uitschrijven van het betreffende medisch(?) test) geheel werden ingelepeld door zijn
mama.
attest (waarvan kopie in bijlage) in mijns in-
(…) "
ziens geheel ongepast. De betrokken arts heeft hierbij de deontologie van zijn medische activi-
teit geenszins gerespecteerd.
de betrokken arts van 24 april 2015, waarin on-
De betrokken arts heeft een attest uitgereikt aan der meer werd gesteld:
de mama van patiëntje
- Met het oog op het voorleggen van dit
“ (…) Ik zie nu inderdaad in dat ik de heer X
attest in de jeugdrechtbank, op zitting
als vader eveneens had moeten informeren over van 4/02/2015 (dit is effectief gebeurd
de gezondheidstoestand van zijn kind en het feit

op die datum)
dat zijn kind leed onder de verblijfsregeling.
- Betreft een attest dat geen medisch Ik had de heer X eveneens dienen te adviseren
probleem naar voor brengt
omtrent de behandeling van zijn kind.
- Dit terwijl patiëntje in de voorgaande
Indien de ouders niet bereid waren om mijn
20 maanden (!!) niet werd begeleid of
advies te volgen, had ik hen moeten adviseren onderzocht door de betrokken arts
zich tot de rechter te wenden.
(laatste consultatie dateert van
Ik heb daar toendertijd echter spijtig genoeg niet 22/04/2013! en had geenszins te maken
bij stilgestaan en het was geenszins mijn bedoe-met de problematiek vermeld in het ling om de
vader buiten spel te zetten. (…) attest)
Ik kan u alvast meedelen dat ik in de toekomst
- In 2014 werd zelfs geen bijdrage betaald veel voorzichtiger zal handelen wanneer blijkt
voor het globaal medisch dossier van
dat een wijziging van de verblijfsregeling aan-patiëntje.
90
ORDE DER ARTSEN 
OO
E
T
VLAAND
st-Vlaandereno
gewezen is bij de behandeling van een kind en Overwegende dat het een eenmalig voorval
beide ouders hierover zal informeren. (...) ”
betreft dat aanleiding gaf tot voortschrijdend
en O
inzicht.
ing
ten overstaan van de Onderzoekscommissie op Overwegende dat de inbreuk dan ook bewezen
2 juni 2015, waarin onder meer werd gesteld:
is doch het in de hoger geschetste feitelijke om-sliss
standigheden niet passend voorkomt om de
Be
“ (…) De moeder heeft wel gevraagd om dat betrokken arts een tuchtsanctie op te leggen.
attest te schrijven. Ik heb het dan opgevat als een soort ‘dixit’-attest. (…) ”
(…)
Overwegende dat hij dat ook ten overstaan van
de Raad op 28 oktober 2015 heeft herhaald.
De Raad verklaart de tenlastelegging bewezen
doch legt de betrokken arts GEEN
TUCHTSANCTIE op.
het weigeren van gewetensvol en in alle objectiviteit een voor het verkrijgen van sociale
voordelen vereist document op te stellen.
(…)
ten overstaan van de Onderzoekscommissie op Overwegende dat de Orde der artsen, Provin-4
februari 2015, waarin onder meer werd ge-
ciale Raad Oost-Vlaanderen, in kennis werd steld: gesteld van de e-mail van 22 juli 2014 van
klaagster, waarin onder meer werd gesteld:
“ Ik heb niets toe te voegen aan mijn schriftelijke toelichting. (…)
“ (…) Mijn grootste klacht is, dat de betrokken Gezien patiënte ’s anderendaags op eigen ver-
arts tot op vandaag (22/07/2014) weigert de pa-antwoordelijkheid naar huis is gegaan was ik
pieren van mijn verzekering A te handtekenen ontslaan van mijn medische en dus ook van voor
mijn hospitalisatie van 1 nacht. Dit met mijn administratieve verantwoordelijkheid. Ik als reden
dat ik op eigen risico ben vertrokken.
heb het hospitalisatieverslag opgestuurd naar Tot op vandaag zijn mijn verzekeringspapieren
haar huisarts; deze kon de papieren voor de nog niet in orde! De betrokken arts is ook niet
hospitalisatie-verzekering invullen. (…)”
van plan om deze te handtekenen! Normaal
gezien klaag ik niet snel maar dit stoot mij tegen Onderzoekscommissie: (…) Is het niet zo dat
de borst (…) “.
de verzekeringspapieren met de diagnose door
de diagnosticus, dus door u zelf, dienen inge-
Gelet op de schriftelijke toelichting vanwege vuld te worden?
de betrokken arts, orthopedisch chirurg, van 15 december 2014, waarin onder meer werd De
betrokken arts antwoordt hierop wat volgt: gesteld:
“Ik ben van oordeel dat gezien patiënte zichzelf
“ (…) patiënte heeft contact gehad met secreta-uit het ziekenhuis heeft ontslaan, zij mij van riaat
waarop haar gezegd is: ontslagbrief wordt alle medische verantwoordelijkheid ontslaat.
naar de huisarts gestuurd en kan de eventuele Bijgevolg dien ik ook haar administratieve for-
documenten invullen. Indient patiënte haar mulieren niet in te vullen ”.
ontslag op eigen verantwoordelijkheid neemt, neemt zij hierbij ook eigen verantwoordelijkheid
Gelet op de schriftelijke opmerkingen vanwege
voor de documenten en ontslaat zij de behan-de betrokken arts bij e-mail van 22 februari
delende arts van verdere medische plichten, 2015, waarin onder meer werd gesteld: waaronder
administratieve handelingen (…) ”.
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
“ (…) op het moment dat patiënte opgenomen Dat de betrokken arts als behandelend arts en O
was heeft zij mij op geen enkel moment hospi-deze documenten diende in te vullen.
talisatie-verzekeringsdocumenten overhandigd, ing
zij heeft die naar de praktijk opgestuurd onge-Overwegende dat de tenlastelegging in zijnen
veer 2 weken na haar opname, alwaar ik mijn hoofde bewezen is.
sliss
secretaresse opgedragen heb om patiënte te la-Be

ten contact opnemen met haar huisarts (ont-
Overwegende dat de betrokken arts ten over-
slagbrief opgestuurd met de diagnose en staan van de Raad verklaarde dat hij in de toe-
behandeling) zodanig dat patiënte toch gehol-komst in een soortgelijke situatie de
pen zou zijn. (…) Op de meeste verzekeringspa-documenten wel zou invullen, waardoor hij –
pieren staat (…): ‘in te vullen door de uiteindelijk – blijk geeft van schuldinzicht,
BEHANDELENDE GENEESHEER’ ”.
waarmee in zijn voordeel rekening kan worden
gehouden bij het bepalen van de strafmaat.
ten overstaan van de Raad op 16 december 2015
alsmede gelet op de neergelegde stukken.
send voorkomt ten einde de betrokken arts
Overwegende dat het verweer van de betrok-
ertoe aan te zetten zich in de toekomst hieraan ken arts niet steekhoudend is;
niet meer te bezondigen.
Dat immers de in te vullen documenten be-
trekking hebben op een hospitalisatieperiode (…) (één nacht) voorafgaand aan het ontslag van
de
patiënte;
BESLISSING RAAD: 2 DAGEN SCHORSING
Dat daarbij niet uitmaakt of die patiënte nadien al dan niet op eigen initiatief het ziekenhuis
heeft verlaten;
Verzoek tot inschrijving.
aanwezig zijn) wijzen daarop en beklaagde is ciale Raad Oost-Vlaanderen, in kennis werd
daarvoor ook bekend in het “milieu”; gesteld van de e-mail van de betrokken arts van 22 juli
2015 met verzoek tot inschrijving.
de door de beklaagde uitgevoerde abortus heeft het slachtoffer ernstige complicaties bezorgd
Gelet op het arrest van het Hof van beroep te
aangezien vaststaat dat de beklaagde, in strijd A van 13 januari 2012,
met de regels van de kunst, stukjes placenta in de baarmoeder van het slachtoffer had achter-
waarbij onder meer werd gemotiveerd:
gelaten;
het opzettelijk niet naleven van de wettelijke de beklaagde houdt geen medische fiches, me-
verplichtingen (patiëntendossiers) kan zijn be-dische dossiers van zijn patiënten, waaruit de
wering niet hard of aannemelijk maken;
medische geschiedenis, medische aandoeningen de beklaagde geeft in een van zijn verklaringen
en zijn medische interventie blijken, bij maar toe eigenlijk geen (normale) huisartsen-praktijk
wel aantekeningen met betrekking tot al dan uit te oefenen maar veeleer gynaecologische niet
betaalde prestaties;
“onderzoeken” en medische prestaties te leveren in het illegaal en prostitutiemilieu; ook de vast-

de strafrechter kan uit de omstandigheden
stellingen van de politie (+ gevonden appara-waarin de abortus plaatsgreep en uit de niet tuur
die niet in een normale huisartsenpraktijk weerbare situatie waarin het slachtoffer zich 92
ORDE DER ARTSEN 
OO
E
T
VLAAND
st-Vlaandereno
bevindt (in bijzijn van de pooier, op een daartoe dat de beslissing van het Hof van Cassatie
niet bestemde plaats ver van de gebruikelijke rechtsgeldig werd betekend en dat de schrapping
en O
verblijfplaats van het slachtoffer, zonder een definitief is ingegaan op 19 januari 2015; ing
tweede nochtans wettelijk voorziene consultatie, zonder medisch dossier, buiten het wettelijk dat,
nu een schrapping een zwaardere straf is kader, in een rudimentair dokterskabinet, ondan een
schorsing van twee jaar – het verzoek sliss
der tijdsdruk) afleiden en besluiten dat de be-diende geweigerd te worden in toepassing van Be
klaagde zich geenszins vergewiste van de art. 6, 1° van het K.B. Nationale Raad 79 van 10
gemoedstoestand van het slachtoffer en dus ook november 1967 betreffende de Orde der artsen;
niet van de instemming van het slachtoffer; dat de uitspraak van de strafrechter en de beslissing
van de Raad van beroep dd. 16 decem-de beklaagde bouwde zijn praktijk op precies ber 2013
definitief zijn en derhalve niet meer dat cliënteel waarop geen fiscale of ziekte-ver-aangevochten
kunnen worden;
zekeringcontrole mogelijk is;
dat art. 6, 1° van het K.B. nr. 79 betreffende de de feiten van de tenlastelegging en vooral de
Orde der artsen bepaalt dat de Provinciale wijze waarop, en de omstandigheden waarin Raad de
inschrijving kan weigeren wanneer de die werden gepleegd getuigen van een bijzon-aanvrager
zich schuldig heeft gemaakt aan een dere gevaarlijke ingesteldheid van deze arts; zo
zwaarwichtig feit dat het voor een lid van de Orde de schrapping van de lijst tot gevolg zou de
gemeenschap moet tegen de praktijken van hebben of aan een zware fout die afbreuk doet zulk
een arts afdoende worden beschermd;
aan de eer en de waardigheid van het beroep; en waarbij werd beslist:
en waarbij werd beslist:
bevestiging van de schuldigverklaring aan de “ Verklaart het beroep ontvankelijk doch onge-
tenlastelegging:
grond en bevestigt dienvolgens de bestreden beslissing (weigering van het verzoek tot herin-
te A, tussen 1 juli 2007 en 5 december schrijving). "
2007, op niet nader bepaalde datum,
Gelet op de brief van de Orde der artsen, Pro-
al dan niet geneesheer zijnde, door enig
vinciale Raad, van 9 september 2015 waarbij
middel, opzettelijk vruchtafdrijving
werd medegedeeld:
veroorzaakt te hebben bij een vrouw die
daarin niet heeft toegestemd;

1.
De betrokken arts, werd op 26
juni 2013, bij tuchtrechtelijke
veroordeling tot een gevangenisstraf van DRIE
beslissing van deze Raad, geschrapt van
JAAR en een geldboete van 500 euro, te ver-
de lijst van de orde der artsen van de
meerderen met 45 opdeciemen en alzo gebracht
provincie A. Ten gronde van deze
op 2.750 euro of drie maanden vervangende ge-
beslissing ligt een arrest van het Hof
vangenisstraf,
van Beroep van A van 13 januari 2012.
Bij dit arrest werd de betrokken arts
met uitstel van tenuitvoerlegging voor de opge-
schuldigbevondenaan
legde hoofdgevangenisstraf gedurende een pe-
vruchtafdrijving bij een vrouw die
riode van vijf jaar, behoudens een effectieve daarin niet had toegestemd. De
gevangenisstraf van twee jaar.
betrokken arts werd veroordeeld tot een
gevangenisstraf van 3 jaar waarvan 1
Gelet op de beslissing van de Raad van Beroep
met uitstel van uitvoering. Zowel door

van de Orde der artsen, met het Nederlands als
de Raad van de orde der artsen, als
voertaal, van 8 juni 2015,
bij arrest van het Hof van Cassatie,
werd de voormelde schrapping van de
waarbij onder meer werd gemotiveerd:
lijst, integraal bevestigd.

2.
De betrokken arts verzocht nadien,
namelijk op 26 januari 2015, zijn
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
herinschrijving op de lijst van de orde
Overwegende dat te dezen vaststaat, ingevolge
en O
der artsen van de provincie A. Zijn de definitief geworden veroordeling door de
verzoek tot herinschrijving, werd bij
tuchtoverheid, dat de betrokken arts zich heeft ing
beslissing van 4 februari 2015,
schuldig gemaakt aan een zwaarwichtig feit en

ontvankelijk doch ongegrond verklaard,
dat hij daarvoor recentelijk werd geschrapt;
sliss
gelet op de voormelde schrapping van
Be
de lijst. Tegen deze beslissing tekende
dat derhalve het verzoek tot inschrijving niet
de betrokken arts op 18 februari 2015
kan worden ingewilligd;
hoger beroep aan. Inmiddels
bevestigde de Raad van Beroep deze
dat de inwilliging van het verzoek immers zou
beslissing.
gelijk staan met de vernietiging van de uitge-
sproken veroordeling.
Gelet op de e-mail van de betrokken arts van
30 september 2015 met verzoek tot verzoening.
(…)
De Raad verklaart het verzoek tot inschrijving
ontvankelijk doch ongegrond.
het afleveren van een welwillendheidattest, met name een verklaring van ongeschiktheid,
gedateerd 3 oktober 2014, waarin wordt geattesteerd dat patiënt onbekwaam werd bevonden
om arbeid te verrichten wegens ziekte van 30 september 2014 tot en met 19 oktober 2014.
(…)
catie aansloeg Daarbij leek ook aangepast werk niet haalbaar. Ik zag hem overigens nog terug
1.
en heb de werkongeschiktheid nogmaals
verlengd(van 20/10/2014 t.e.m. 2/11/2014).
Bij schrijven van 7 oktober 2014 werd de Orde
Ik heb uiteraard mijn attest correct gedateerd.
van Geneesheren, Provinciale Raad Oost-
Maar geloof hechtend aan de verklaringen van Vlaanderen, in kennis gesteld van een schrijven
de patiënt, die bovendien met de toestand ter van een BVBA, werkgever, die zich erover be-
raadpleging overeen leken te stemmen, heb ik klaagde dat de betrokken arts, ter wille van één de
ziekteperiode laten ingaan op 30 september van zijn werknemers, een medisch attest had 2014,
dag van het eerste werkverlet…”
uitgeschreven op 3 oktober 2014 doch met re-
trograde werking vanaf 30 september 2014.
voegde hij daar nog het volgende aan toe:
In zijn schriftelijke toelichting van 5 december 2014 verklaarde de betrokken arts onder meer:
- hij op basis van anamnese en klinisch onder-
“…Ik heb de patiënt in kwestie op vrijdag 3 ok-zoek tot de vaststelling was gekomen dat pati-
tober 2014 op raadpleging gezien. Hij verklaar-ent in kwestie een voldoende hoge score had
de me toen sinds 30 september 2014 niet meer voor depressie; tot werken in staat te zijn geweest
om voormel-
-hij zich enkel heeft bezig gehouden met de
de fysieke en psychische redenen(zie de voor-klinische situatie van patiënt, niet met het be-melde
notities). Na onderzoek, bleken de drijf waar de man was tewerk gesteld; fysieke en psychische
klachten van de patiënt -de bedrijfsleider ook nooit een controlearts perfect conform met de
toestand ter raadple-heeft gestuurd en het wetenschappelijk vast
ging.
staat dat de diagnose van depressie per defini-
Gezien de toenmalige fysieke en sociale toe-tie meerdere weken aanwezig is vooraleer ze

stand van mijn patiënt, achtte ik het mijn plicht wordt gesteld en dat depressie in staat is het
de man uit het normale arbeidscircuit te halen normaal functioneren van de patiënt ernstig te
tot zijn crisismoment voorbij was en de medi-verstoren, zowel privaat als professioneel;
94
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
Op de terechtzitting zelf voegde de raadsman
De stelling ter terechtzitting als zou de betrok-van de betrokken arts daar nog aan toe dat zijn
ken arts op eigen initiatief de datum van 30
en O
cliënt in eer en geweten tot de conclusie was september 2014 hebben vooropgesteld is in ing
gekomen dat de betrokken patiënt depressief strijd met zijn eigen schriftelijke verklaring was en
hij bovendien zelf, dus niet op vraag van waarin hij nog stelde: “Hij verklaarde me toen de
patiënt, de datum van 30 september 2014 sinds 30 september 2014 niet meer tot werken sliss
had vooropgesteld.
in staat te zijn geweest om voormelde fysieke
Be
en psychische redenen(zie de voormelde noti-
Het aldus opgesteld medisch attest zou dan ties)”.
ook door de anamnese zijn gedragen wat maakt
dat het constitutief element niet aanwezig was
Het feitelijk gegeven dat dit ook de persoon-
en er aldus geen sprake zou zijn van een wel-
lijke overtuiging van de arts was, neemt het
willendheidattest.
constitutief element niet weg wanneer er geen
aanwijsbare objectieve redenen waren om die

2.
specifieke terugwerkende datum te gaan weer-
houden.
heeft op gewezen dat welwillendheidattesten Overwegende dat de Raad van oordeel is dat niet
kunnen worden aanvaard omdat zij in se deze enige tenlastelegging hoe dan ook bewe-indruisen
tegen het therapeutisch doel en zelfs zen is.
de werkelijke functie en bedoeling van het op-
stellen van medische attesten gaat fnuiken Overwegende dat de Raad ook wel heeft kun-
nen vaststellen dat de betrokken arts vanuit
een, weliswaar niet bewezen,therapeutische
oogmerk heeft gehandeld en er geen aanwij-
Overwegende dat de Raad van oordeel is dat zingen zijn die wijzen op een mogelijke onaan-
wanneer een arts op zijn medisch attest ver-
v a a r d b a r e i n m e n g i n g i n d e meldt “verklaart heden persoonlijk te hebben werkgever-

werknemer-relatie.
ondervraagd en onderzocht” hij maar kan attesteren wat hij diezelfde dag ook daadwerke-
Overwegende dat in die omstandigheden de
lijk heeft vastgesteld en niet retroactief kan Raad het niet opportuun acht om de betrokken
attesteren tenzij hiervoor bijzondere omstan-arts een tuchtsanctie op te leggen.
digheden worden aangegeven, wat in onderha-
vig geval niet zo is.
(…)
Immers had de betrokken arts aan patiënt min-

stens moeten vragen waarom hij niet vroeger wezen doch acht het niet aangewezen om de was
gekomen en had hij hiervan melding moe-betrokken arts hiervoor een tuchtsanctie op te
ten maken op zijn medisch attest.
leggen.
Er liggen thans geen doorslaggevende, objec-
tieve elementen voor die het dan nog specifiek
bepalen van de datum van 30 september 2014
zouden kunnen rechtvaardigen.
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
en O
ing
het nalaten gevolg te geven aan een oproep tot medische hulpverlening tijdens de wachtdienst
en het dientengevolge in het gedrang brengen van een kwaliteitsvolle en continue
zorgverstrekking door, ter gelegenheid van de wachtdienst van vrijdag 21 op zaterdag 22
sliss
november 2014, te hebben nagelaten op adequate wijze te reageren op een telefonisch verBe
zoek om medische tussenkomst.
(…)
call met de intentie nog meer ad rem te communiceren en zowel gemotiveerd en deontolo-
gisch te blijven handelen.”
gesteld van de e-mail van 25 november 2014 Overwegende dat hij op 31 maart 2015 ook ten van
mevrouw X.
overstaan van de Onderzoekscommissie heeft
toegegeven een inschattingsfout te hebben ge-
Gelet op de schriftelijke toelichting vanwege maakt.
de betrokken arts van 17 januari 2015, waarin onder meer werd gesteld:
Overwegende dat hij dat ook ten overstaan van
de Raad op 30 september 2015 heeft herhaald.
“ In mijn dertigjarige praktijk als huisarts is dit Overwegende dat het een eenmalig voorval
de eerste keer dat mij zoiets overkomt (…) Ik betreft, in omstandigheden van extreme ver-
herkende ook mijn normale wijze van beant-
moeidheid, dat aanleiding gaf tot voortschrij-
woorden van oproepen niet in dit gesprek zoals dend inzicht.
weergegeven door klaagster (…) Na lange re-flectie hieromtrent moet ik concluderen dat ik
Overwegende dat de inbreuk dan ook bewezen deze oproep om 2u30 ’s nachts blijkbaar veris
doch het in de hoger geschetste feitelijke om-keerd heb ingeschat (…) Spijtig genoeg is dit de
standigheden niet passend voorkomt om de
eerste keer in 30 jaar drukke solopraktijk dat ik betrokken arts een tuchtsanctie op te leggen.
met zulke klacht geconfronteerd word waarbij na een drukke dagtaak een oproep ’s nachts in
(…)
een eerste diepe slaap mij blijkbaar heeft verrast door niet alert genoeg te reageren. Huisarts De
Raad verklaart de tenlastelegging bewezen,
zijn is niet altijd evident en goddelijke perfectie doch geen sanctie.
is mij blijkbaar ook niet altijd gegeven. Voor mij persoonlijk beschouw ik dit als een wake up
ondeontologisch gehandeld door, op uitsluitend verzoek van betrokken patiënt, de eerder door
de betrokken arts geattesteerde periode van arbeidsongeschiktheid met 2 dagen te hebben
verlengd.
schrijven van 9 september 2014 van de werk-
de zitting van 30 mei 2015 alwaar hij in zijn gever van de heer X, waarin onder meer het
verdediging werd gehoord.
volgende wordt gesteld:
“Woensdag 27 augustus 2014 ontvingen wij een de tenlastelegging waarna de betrokken arts
medisch attest van één van onze werknemers, het woord werd verleend ter zijner verdedi-dhr. X,
per post op onze maatschappelijke zetel ging.
voor een ziekteperiode van 25.08.2014 tot en met Overwegende dat de Orde van Geneesheren,
29.08.2014 uitgeschreven door de betrokken Provinciale Raad Oost-Vlaanderen, door de arts.
Net zoals alle andere medische attesten Nationale Raad in kennis werd gesteld van een
werd dit opgestuurd naar A te B. Op dinsdag 96
ORDE DER ARTSEN 
OO
S
E
VLAAND
st-Vlaandereno
02 september ll. ontvingen wij een mail waarbij Overwegende dat de betrokken arts in zijn
wij op de hoogte werden gebracht dat de eind-schriftelijke toelichting van 12 november 2014
en O
datum van het attest niet correct was, dit bleek aangeeft ten volle te begrijpen dat hij dit laatste
ing
door navraag van A bij de betrokken arts.
attest niet had mogen opstellen.
De betrokken arts heeft toen schriftelijk aan A verklaard dat de einddatum van de ziekte
Overwegende dat hij op 6 januari 2015 ook ten sliss
27.08.2014 was.
overstaan van de Onderzoekscommissie zijn
Be
Onze directeur heeft die bewuste middag tele-fout heeft toegegeven.
fonisch contact opgenomen met onze werkne-
mer en deze bekende vervolgens dat hijzelf de Overwegende dat hij dat ook ten overstaan van
einddatum van de ziekteperiode had gewijzigd de Raad op 30 mei 2015 heeft herhaald.
van 27 naar 29.08.2014. Hij dacht dat de arts zich had vergist…
Overwegende dat hij blijk geeft van schuldin-
Dhr. X heeft daaropvolgend contact opgenomen zicht.

met zijn huisarts, de betrokken arts. Diezelfde avond mocht hij de nieuwe medische attesten
Overwegende dat de inbreuk dan ook bewezen afhalen.”
is doch het in de hoger geschetste feitelijke omstandigheden niet passend voorkomt om de
Overwegende dat de betrokken arts voor deze
betrokken arts een tuchtsanctie op te leggen.
patiënt op 2 september 2014 een getuigschrift
van onbekwaamheid te werken om reden van (…)
verlenging uitschreef van 28/8/14 tot 29/8/14
inbegrepen, met melding “Het bleek om een De Raad verklaart de tenlastelegging bewezen,
misverstand te gaan van de patiënt”.
doch
het afleveren van een welwillendheidattest en het niet naleven van het beginsel dat, behalve in
geval van duidelijke therapeutische weerslag, een arts zich van elke inmenging in familiale
aangelegenheden moet onthouden,
een en ander door het opstellen van een medische verklaring, gedateerd 26 december 2013,
omtrent een minderjarig kind, afgegeven aan de vader, en waarin de psycho-emotionele
problematiek tussen kind en moeder werd geduid, verklaring die werd aangewend in het kader
van een problematiek van omgangsrecht.
(…)
Overwegende dat klaagster aanhaalt dat een
jong kind van drie jaar zoiets nooit spontaan
Overwegende dat de Orde van Geneesheren, zou verklaren.
Provinciale Raad Oost-Vlaanderen, in kennis Overwegende dat dit attest door de raadsman
werd gesteld van de e-mails van 18 en 25 janu-van de vader van het kind werd meegedeeld
ari 2014 en de brieven van 18 en 20 januari 2014
aan de raadsman van de moeder van het kind
van klaagster, waarbij zij zich beklaagt over het teneinde het omgangsrecht op te schorten en
attest van de betrokken arts van 26 december
ook de politiediensten en het parket in te lich-2013 waarin wordt gesteld:
ten.
“Y is angstig om bij zijn mama te gaan logeren.
Hij uit zijn wil om bij zijn papa te blijven. Y is Gelet op de schriftelijke toelichting van 16 no-ook
angstig ivm vriend van zijn mama. Y ge-
vember 2014 vanwege de betrokken arts.
raakt uit zijn normale doen bij de gedachte dat hij moet vertrekken. Hij wil thuis blijven bij
papa.”
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
en O
ten overstaan van de Onderzoekscommissie op Overwegende dat medische attesten enkel
6 januari 2015.
kunnen worden opgesteld en aangewend voor
ing
therapeutische doelstellingen en de arts moet
Overwegende dat de betrokken arts diende te
beseffen dat door dergelijk voorschrijfgedrag
sliss
beseffen dat dit attest zou worden aangewend
aan de dag te leggen andere maatschappelijke
Be
in de relationele problematiek tussen de ouders doelstellingen, zoals een passende omgang van
van het kind.
een kind met zijn ouders, in gevaar kunnen
worden gebracht.
Overwegende dat zij ten overstaan van de Raad
toegaf een fout te hebben begaan en ook zelf Overwegende dat de betrokken arts (achteraf)
gewag maakte van een welwillendheidsattest.
beseft in de fout te zijn gegaan door zich te
hebben laten meeslepen door de verklaringen
Dat zij onder meer verklaarde dat dit attest de van de vader van dat kind.
resumé is van alles wat zij hoorde van de ganse familie en dat zij zich emotioneel heeft laten
Overwegende dat, in de hoger geschetste fei-meeslepen.
is.
(…)
tegen het therapeutisch doel en zij zelfs de wer-De Raad verklaart de tenlastelegging bewezen.
BESLISSING RAAD: CENSUUR
inboeten.
ondeontologisch gehandeld door
a) zowel voor het stellen van een diagnose als voor het instellen en voortzetten van een
behandeling, een arts er zich toe verbindt zijn patiënten zorgvuldig en gewetensvol de zorgen
toe te dienen die stroken met de thans geldende wetenschappelijke kennis, b) een arts zich
bewust dient te zijn van zijn sociale verantwoordelijkheid waarbij het bestaan van privé- of
openbare verzekeringen niet betekent dat hij mag afwijken van de bepalingen inzake misbruik
van de diagnostische of therapeutische vrijheid.
(…)
plichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli

Overwegende dat de Orde der artsen, Provin-1994, die overbodig of onnodig duur zijn in de
ciale Raad Oost-Vlaanderen, in kennis werd zin van artikel 73 van dezelfde wet) en de be-gesteld
van de brief van 10 december 2014 van
trokkene werd veroordeeld tot terugbetaling
de Dienst voor Geneeskundige Evaluatie en aan het RIZIV van een bedrag van 10.665,15 €
Controle van het RIZIV met in bijlage de syn-
en tot betaling aan het RIZIV van een adminis-
thesenota en een voor eensluidend verklaard tratieve geldboete van 25 € te vermeerderen

afschrift van de beslissing van de Kamer van met de opdeciemen (x 5,5) aldus 1375 € bedra-
eerste aanleg, betekend aan betrokkene op 24
gende met dien verstande dat integraal uitstel
oktober 2014, waarbij de ten laste gelegde fei-
werd verleend voor de administratieve geld-
ten werden weerhouden ( het uitvoeren/attes-
boete voor een termijn van 3 jaar en werd toe-
teren/aanrekenen van verstrekkingen bedoeld gestaan dat betrokkene het bedrag van 10.665,15
in artikel 34 1°a) van de wet betreffende de ver-
€ (meer intresten) afkort à rato van 2.000 € per 98
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
maand vanaf 20 november 2014, faciliteit die Gelet op de verklaringen van de betrokken arts
evenwel van rechtswege en zonder aanmaning
ten overstaan van de Raad op 23 september
en O
vervalt bij gebrek aan één tijdige betaling.

2015.
ing
Gelet op de schriftelijke toelichting vanwege Overwegende dat er – op deontologisch vlak de

betrokken arts van 14 februari 2015, aange-
– twijfel bestaat omtrent de tenlastelegging;
sliss
tekend overgemaakt op 17 februari 2015, alsook
Be
de schriftelijke toelichting vanwege de betrok-
dat, gelet op deze twijfel, die de betrokken arts ken arts van 1 maart 2015, aangetekend over-
dient ten goede te komen, de inbreuk dan ook
gemaakt op 2 maart 2015, met onder meer niet bewezen is.
betalingsbewijzen inzake de terugbetaling aan
het RIZIV.
(…)
ten overstaan van de Onderzoekscommissie op De Raad verklaart de tenlastelegging niet be-31

maart 2015 en zijn schriftelijke aanvullingen wezen wegens twijfel.
van 7 mei 2015.
het afleveren van welwillendheidattesten, met name attesten ter rechtvaardiging voor het
nemen van uitzonderlijk verlof of verlof om dringende redenen van familiaal verlof van
personeelsleden en betrekking hebbende op volgende attesten:
-attest van 25 februari 2010 om de noodzaak -attest van 13 januari 2014 om de noodzaak van
van aanwezigheid thuis te bevestigen van me-aanwezigheid thuis te bevestigen van mevrouw
vrouw X op 30 januari 2010,

X op 4 januari 2014,
-attest van 25 maart 2011 om de noodzaak van
-attest van 5 mei 2014 om de noodzaak van
aanwezigheid thuis te bevestigen van de heer aanwezigheid thuis te bevestigen van mevrouw Y
van 10 tot 11 maart 2011,
X op 26 april 2014,
-attest van 23 september 2011 om de noodzaak
-attest van 27 mei 2014 om de noodzaak van
van aanwezigheid thuis te bevestigen van de aanwezigheid thuis te bevestigen van de heer heer
Y op 20 september 2011,
Y op 22 mei 2014,
-attest van 7 februari 2012 om de noodzaak van
-attest van 18 augustus 2014 om de noodzaak
aanwezigheid thuis te bevestigen van de heer van aanwezigheid thuis te bevestigen van de Y op
19 januari 2012,
heer Y op 6 augustus 2014,
-attest van 19 maart 2012 om de noodzaak van
-attest van 18 augustus 2014 om de noodzaak
aanwezigheid thuis te bevestigen van de heer van aanwezigheid thuis te bevestigen van de Y op
15 maart 2012,
heer Y op 12 augustus 2014, feiten waarvan
sprake in de brief van 28 augustus 2014 van
ORDE DER ARTSEN 
OO
N
S
VLAAND
st-Vlaandereno
mevrouw Z, Attaché Directeur van het Direc-
- De zoon nu wel aan de beterhand zou
en O
toraat-generaal EPI-FOD Justitie, Penitentiaire zijn maar hij het vooral betreurt dat de
inrichtingen, Strafinrichting van A.”
werkgever rechtstreeks klacht indie
ing
de bij de Orde der Geneesheren in
(…)
plaats van met hem eerst contact op te-
sliss
nemen en het probleem te bespreken;
Be
1.
2.
Bij schrijven van 28 augustus 2014 werd de
Orde der Geneesheren, Provinciale Raad Oost-
Vlaanderen, in kennis gesteld van een klacht heeft op gewezen dat welwillendheidattesten van
mevr. Z, Directeur bij FOD-Justitie, Peni-niet kunnen worden aanvaard omdat zij in se
tentiaire inrichtingen, die erop wees dat de indruisen tegen het therapeutisch doel en zelfs
betrokken arts regelmatig retro-actieve attes-de werkelijke functie en bedoeling van het op-
ten opstelde ter rechtvaardiging voor het ne-
stellen van medische attesten gaan fnuiken
men van uitzonderlijk verlof of verlof om waardoor deze aan waarachtigheid en geloof-
dwingende redenen van familiaal verlof van de
personeelsleden.
In zijn schriftelijke toelichting van 27 oktober therapeutische doelstellingen en de artsen
2014 stelde de betrokken arts dat de beide be-
moeten beseffen dat zij door dergelijk voor-
trokken patiënten steeds een paar dagen na schrijfgedrag aan de dag te leggen andere hun
afwezigheid langs kwamen om een attest
maatschappelijke instellingen en doelstellin-
te vragen, en dit om hem niet lastig te vallen gen, zoals de werkrelatie tussen werkgever en
voor eerdere “kleine kwalen” terwijl ze al langs werknemer, in gevaar kunnen brengen.
kwamen om hem te consulteren voor hun ern-
stigere ziekten. Hoewel hij patiënten wees op
Overwegende dat de Raad ook wel vaststelt dat

het feit dat deze attesten geen enkele waarde de betrokken arts heel goed beseft dat hij in de
hadden omdat ze meerdere dagen na de afwe-fout is gegaan en zich heeft laten meeslepen
zigheid werden opgesteld, verklaarden zij zelf
door de verklaringen en de houding van zijn
dat dit geen probleem vormde voor de werk-
patiënten maar hij zich in de toekomst hier niet gever.
meer zal aan bezondigen.
De betrokken arts voegde er nog aan toe dat Overwegende dat, in die concrete omstandig-
hijzelf ook nooit een brief of een telefoontje heden, de Raad van oordeel is dat de hierna-had
gekregen van de personeelsdienst van FOD
volgende tuchtsanctie het meest passend
Justitie- Dienst Penitentiaire inrichtingen, om voorkomt.
hem hierop attent te maken.
(…)
voegde hij daar nog het volgende aan toe:
wezen.
- Zowel vader als moeder regelmatig
dienden thuis te blijven om hun zieke
zoon op te vangen;
- Hij er een beetje ingeluisd werd omdat
de vrouwelijke patiënte blijkbaar bij
haar vorige huisarts nooit problemen
heeft gehad bij het retrograad invullen

van medische attesten;
100
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
en O
het niet-naleven van het beginsel dat, behalve in het geval van duidelijke therapeutische ing
weerslag, een arts zich van elke inmenging in familiale aangelegenheden moet onthouden, een
en ander door het opstellen van een medische verklaring gedateerd 26 mei 2014
sliss
omtrent mevr. X, afgegeven aan patiënte waarin o.a. wordt verklaard: ‘Zij heeft wel in de Be
loop van de jaren het misbruik door haar partner vermeld …’, en dit zonder te beschikken
over concrete gegevens of aanwijzingen, laat staan hieromtrent zelf de nodige vaststellingen te
hebben gedaan.
(…)
ten overstaan van de Onderzoekscommissie op Overwegende dat de Orde van Geneesheren, 3

maart 2015, waarin onder meer werd gesteld: Provinciale Raad Oost-Vlaanderen, in kennis
werd gesteld van het schrijven van 19 septem-
“Onderzoekscommissie: was u op de hoogte van ber 2014 van dr. Y, waarbij hij zich beklaagt
het gerechtelijk psychologisch onderzoek?
over de attestering van de betrokken arts van De betrokken arts antwoordt hierop wat volgt: 26
mei 2014 waarin wordt gesteld:
‘Mevrouw heeft mij het verslag van het psychologisch onderzoek getoond; ik heb dat evenwel
“Betreft: mevr. X (…)
niet grondig gelezen. Ik vermoed dat ik dat verslag gezien heb na het opmaken van het attest.’
Geachte mevrouw, mijnheer (…)
(…)
Onderzoekscommissie: kunt u het misbruik
Zij heeft wel in de loop van de jaren het mis-medisch objectiveren?
bruik door haar partner vermeld (…)”.
De betrokken arts vervolgt:
‘Lichamelijk niet. Het gaat om zaken die psy-Overwegende dat klager onder meer het vol-
chologisch, psychiatrisch zijn vastgesteld: ge gende aanhaalt:
kunt daar geen foto van nemen.’ (…)”.
“Het gaat om een attestering welke zij geschreven heeft, en welke gebruikt wordt in de vecht-
scheidingssituatie waarin ik en mijn ex ons ten overstaan van de Raad op 30 mei 2015,
jammer genoeg bevinden (…).
waarbij:
Dit attest is, wat mij betreft, duidelijk op vraag van mijn ex opgemaakt om een standpunt in de
- zij toegaf dat zij op het moment van de

gerechtelijke procedure duidelijk te maken. In attestering wist dat een echtscheidingsproce-de
brief wordt de suggestie gewekt dat ik mijn dure lopende was, ex zou misbruikt hebben, zonder
dat hiervoor ook maar enig objectief detail wordt genoemd.
- zij tevens bevestigde dat zij het attest schreef Uit deze brief blijkt ook dat de betrokken arts om
haar patiënte te helpen zodat zij zich beter een duidelijk standpunt heeft ingenomen in kon
verdedigen, onze scheidingsprocedure. (…)”
- het attest gericht was aan de advocaat van
haar patiënte.
Gelet op de schriftelijke toelichting van 14 november 2014 vanwege de betrokken arts, waar-
Overwegende dat in de neergelegde conclusie
in onder meer wordt gesteld:
wordt erkend dat de betrokken arts geen ob-
“Mijn relatie met de ouders van mijn patiënte, jectieve vaststellingen heeft gedaan (pagina 4
zijn echtgenote, doen in deze zaak niet ter zake, van 5).
maar ik zie geen reden om te verzwijgen dat ze goede kennissen zijn. (…)
Overwegende dat door de betrokken arts geen
Met dit attest heb ik geen objectieve feiten geat-stukken of medisch dossier werden neergelegd
testeerd, wel de objectieve vaststelling van haar waaruit enig ‘misbruik’ zou blijken.
evolutie. (…)”.
ORDE DER ARTSEN 
OO
T
R
VLAAND
st-Vlaandereno
Overwegende dat het deskundig verslag van Overwegende dat welwillendheidattesten niet en O
klinisch psychologe en psychotherapeut onder
meer vermeldt:
tegen het therapeutisch doel en zij zelfs de wering
“De fysieke agressie waarvan sprake in het vervan medische attesten gaan fnuiken waardoor
sliss
haal van mevrouw is nergens anders terug te deze aan waarachtigheid en geloofwaardigheid Be
vinden: noch tijdens het onderzoek van de kin-inboeten.
deren (hoewel zij hier volgens mevrouw getuige van zouden zijn geweest) noch in het contact
Overwegende dat medische attesten enkel met de psychotherapeute van mijnheer en me-kunnen
worden opgesteld en aangewend voor
vrouw (in de zes jaar dat het koppel therapie therapeutische doelstellingen en de arts moet heeft
gevolgd is dit nooit ter sprake gekomen)”.
beseffen dat door dergelijk voorschrijfgedrag
doelstellingen, zoals een serene regeling van de beseffen dat deze attestering zou worden aan-
scheidings-problematiek van (ex)partners, in
gewend in de relationele problematiek tussen gevaar kunnen worden gebracht.
haar patiënte en diens (ex)echtgenoot.

Overwegende dat zij geen vaststellingen van telijke omstandigheden, de hiernavolgende enig
misbruik heeft gedaan.
Dat het louter attesteren van wat de patiënt toekomst hieraan niet meer te bezondigen.
vertelt, uiteraard geen meerwaarde heeft.
(…)
is.
een onzorgvuldige en niet met de huidige wetenschappelijke inzichten overeenstemmen-de

behandeling en begeleiding van de patiënte in de weken voorafgaand aan een bij haar
geplande orthopedische ingreep, waarbij belangrijke veranderingen werden doorgevoerd in de
bij haar bestaande antistoltherapie die mogelijks hebben geleid tot een cascade van
verwikkelingen met haar exitus op 22 juni 2011 tot gevolg.
(…)
verpleegkundige voor ze naar het O.K. vertrok, de blauwe plekken die ze had op haar been (een
Overwegende dat de Orde der artsen, Provin-signaal van overdosis) zij negeerde haar. Na de
ciale Raad Oost-Vlaanderen, in kennis werd operatie lag ons moeder op haar kamer zonder
gesteld van de e-mail van 21 oktober 2013 van
één enkel infuus. Daags na de operatie waren mevrouw X namens de familie, waarin onder er al
duidelijke signalen van inwendige bloedin-meer werd gesteld:
gen (blijkt achteraf), pas na 3 dagen (ik heb mijn moeder stervende gevonden op haar ka-
“ Ons moeder moest geopereerd worden aan de mer!) is ze uiteindelijk, maar te laat, op I.Z.
heup (revisie), opname en operatie op beland in hypovolemische shock, 10 dagen later

08/06/2011, zij heeft 14 dagen preoperatief 27 is ze overleden (…) spuiten Fraxodi (0,6 ml)
gekregen, 2 per dag, de Na de dood van ons moeder zijn we ons héél wat laatste de avond
voordien nog, zij woog 60 kg vragen beginnen stellen, we hebben het medisch en was 1.60 m.
groot, zij toonde nog aan een dossier laten inkijken door haar huisarts Dr. Y, 102
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
wat we toen hebben vernomen heeft ons diep Verklaring huisarts Dr. Y (brief van 8 juli 2014
geschokt en is onaanvaardbaar, er werd o.a., + onderhoud Onderzoekscommissie op 4 no-en O
preoperatief géén cardiogram genomen en géén vember 2014): ‘Ik heb brief ontvangen + telefo-
ing
INR waarden gemeten (…) 2 dagen na overlij-nisch bericht van de orthopedist Sintrom te den
mochten we haar zelfs niet meer groeten doen stoppen en te vervangen door Fraxodi van de
begrafenisondernemer, hij kon het plot-2x/0,6ml.’
sliss
se bloeden langs alle lichaamsopeningen niet Be
stoppen (…)
26 mei 2011: Vraag van verplegende Wit-Gele Kruis (handtekening onleesbaar): ‘Ik was onge-
Dr. Y en Dr. Z zijn enige tijd later met pensioen rust dat het een vergissing zou kunnen zijn:
gegaan.”
Fraxodi 2 x daags -> naar huisarts gebeld -> deze dosis klopt, is zo doorgegeven door ortho-
Gelet op de schriftelijke toelichting vanwege pedist naar huisarts toe (hoge dosis wegens de
betrokken arts van 8 juli 2014, waarin onder voorkamerfibrillatie)’
meer werd gesteld:
30 mei 2011: na 4 dagen stoppen Sintrom//door
“ Na telefonisch overleg met Dr Z orale antico-huisarts gemeten: PTT 81%; INR 1,1
agulantia vervangen door Fraxodi 0.6 2dd in het vooruitzicht van de ingreep “.
8 juni 2011: opname voor hospitalisatie heu-pingreep: geen bloed geprikt, geen controle stol-
baarheid, enkel bloedgroepbepaling. Uit dossier ten overstaan van de Onderzoekscommissie op

blijkt dat 2x Fraxodi per dag verder is toe te 4 november 2014, waarin onder meer werd ge-
dienen: geen handtekening
steld:
Uit een document tussen het dossier blijkt dat
“ 18 mei 2011 heb ik patiënte voor het eerst ge-de orthopedist, Dokter Z, 1x/per dag Fraxipa-
zien. Op aanraden van de orthopedist werd rine heeft voorgeschreven, subcutaan toe te die-met
oog op de aanstaande operatie 25 mei 2011
nen. Het voorschrift is evenwel niet ondertekend overgeschakeld van Syntrom naar Fraxodi 0,6
ml. 30 mei 2011 bleek de INR-waarde normaal 8 juni 2011: na operatie heftige bloeding
te zijn (1,1): Syntrom was dus uitgewerkt. Dat was 8 dagen voor de operatie. (…)
10 juni 2011: eerste maal bloedcontrole zieken-Dat collega Z intussen is overleden, maakt deze
huis: bijna geen stolling / patiënte van spoed zaak er niet makkelijker op.“
naar intensieve zorgen
Gelet op het door het ziekenhuis te A overge-
14 juni 2011: stolling normaal
maakt medisch dossier van de overledene, ont-
vangen op 15 januari 2015.
11 tot 13 juni 2011: Konakion in hoge dosis Gelet op de samenvatting van dit medisch dos-11
juni 2011: 4 eenheden packed cells (rode-
sier door de Onderzoekscommissie op 3 maart
bloedcellenconcentraat) en 4 eenheden plasma
2015, waarin onder meer wordt gesteld:
12 juni 2011: 2 eenheden rode-bloedcellencon-
“ 17 mei 2011: consult orthopedie: pijn rech-centraat) en 1 eenheid plasma
terheup / advies Dr. Z: heupprothese plaatsen 13 juni 2011: 1 eenheid rode-bloedcellenconcen-

18 en 20 mei 2011: brief vanuit de orthopedie traat (Dr. Z) aan de huisarts inzake de
voorgenomen heupoperatie. Daarin geen woord over de anVan 17 tot 22 juni 2011: Fraxiparine
2x 0,3 ml tistolling. In het consultatiedossier van de orthopedist staat links bovenaan wel de 22
juni 2011: overlijden op intensive care wegens antistolfactor vermeld maar met andere da-
respiratoire stoornis, sepsis, orgaanfalen, enor-tum: 20 juli 2011
me hematomen.
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
De orthopedist Dokter Y kan niet gehoord wor-Overwegende dat – los van de doodsoorzaak
en O
den gezien zijn overlijden op 19 februari 2014. ”
van de betrokken patiënte en los van het even-
tueel causaal verband met het handelen van de
ing
Gelet op de brief van 18 maart 2015 van me-
betrokken arts – niettemin vaststaat dat de
vrouw X namens de familie, met stukken in betrokken arts ondeontologisch heeft gehan-sliss
bijlage.
deld door aan een patiënte met eerder licht
Be
lichaamsgewicht het dubbele van de gebruike-
Gelet op de bijsluiter “informatie voor gebrui-
lijke dosis van een langwerkend preparaat te
kers” Fraxodi, waarin onder meer wordt ver-
laten toedienen.
meld:
Overwegende dat de tenlastelegging in zijnen
“ De gebruikelijke dosering is 1 INJECTIE PER
hoofde bewezen is.
DAG. ”
Gelet op het Gecommentarieerd Geneesmid-
delenrepertorium, waarin onder meer wordt send voorkomt.
vermeld:
(…)
“ Posol. S.c.
Verklaart de tenlastelegging bewezen.
Behandeling: 171 IE anti-Xa/kg/d. in 1 inspuiting ”
ten overstaan van de Raad op 21 oktober 2015
en het alsdan door hem neergelegde stuk.
door het afleveren van welwillendheidattesten, een en ander door, na een eerste getuigschrift
voor de periode 29 januari 2014 tot 14 februari 2014, met datum 28 februari 2014
en met vermelding ‘afschrift origineel verloren gegaan’ en alsdan attesterende dat zich
buitenshuis begeven toegestaan is, een tweede getuigschrift te hebben opgesteld handelend
over dezelfde periode doch met datum 19 juni 2014 waarbij is vermeld dat patiënte in die
periode niet in staat is het huis te verlaten.
(…)
deze zitting werd beslist dat zij niet verder vol-doet aan de criteria van artikel 100 van de ge-
Overwegende dat de Orde van Geneesheren, coördineerde wet van 14/07/1994 voor de
Provinciale Raad Oost-Vlaanderen, in kennis geneeskundige verzorging en uitkeringen.
werd gesteld van het schrijven van 1 oktober De sociaal-verzekerde bezorgde ons de in bij-2014
van de Dienst voor Uitkeringen van het lage gevoegde getuigschriften: RIZIV, waarin wordt
gesteld:
Getuigschrift voor de periode 29/01/2014 tot
“Mevrouw X werd uitgenodigd voor een onder-
14/02/2014, opgesteld door de betrokken arts zoek op de Gewestelijke Commissie van de Gemet
datum 28/02/2014 en met de vermelding:
neeskundige Raad voor Invaliditeit op “afschrift origineel verloren gegaan”. Bij dit at-
11/02/2014 in het kader van een controle bij een test is het zich buitenshuis begeven toegestaan.
langdurige arbeidsongeschiktheid. Zij was die De betrokkene kon zich bijgevolg naar de con-dag
afwezig zonder geldig excuus, waardoor zij trole begeven op 11/02/2014.
geschorst werd. Zij werd een tweede maal uit-Nadien bezorgt Mw. X ons een tweede getuig-
genodigd op de GRI-zitting van 6/03/2014. Op schrift, opgesteld door dezelfde arts met datum
104
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
19/06/2014, handelend over dezelfde periode attest van 28 februari 2014 als afschrift voor
29/01/2014 tot 14/02/2014 en met de vermel-een verloren gegaan origineel, zijnde om-
en O
ding: “patiënte was in die periode niet in staat streeks de betreffende periode van ongeschikt-ing
om het huis te verlaten”.
heid, en inmiddels op de hoogte zijnde van de
Er werd nog een derde attest bezorgd, opgesteld problematiek rond de aangetekende zending,
door dr. Y, waarbij het verlaten van de woonst vermits haar patiënte haar dit aan de telefoon
sliss
niet verboden werd.

had gezegd, geen andere bedoeling kon hebben
Be
Het lijkt ons waarschijnlijk dat het tweede at-gehad dan het proberen opheffen van de schor-
test van de betrokken arts een welwillendheid-singsperiode.
attest betreft om de schorsingsperiode te laten opheffen”.
is.
Gelet op de schriftelijke toelichting van 18 november 2014 vanwege de betrokken arts.
tegen het therapeutisch doel en zij zelfs de werten overstaan van de Onderzoekscommissie op
6 januari 2015, waarin onder meer werd ge-
steld:
inboeten.
“Onderzoekscommissie: was u op de hoogte dat zij een aangetekende zending had gekregen van
het RIZIV wegens haar afwezigheid?
Betrokken arts:
therapeutische doelstellingen en de arts moet
Ik vermoed dat zij mij dat wel gezegd heeft aan beseffen dat door dergelijk voorschrijfgedrag
de telefoon (…)”.
doelstellingen, zoals het mogelijk maken van
een controle op de al dan niet correctheid van
ten overstaan van de Raad op 30 mei 2015.
het recht op uitkeringen, in gevaar kunnen
worden gebracht.
Overwegende dat door de betrokken arts geen
stukken of medisch dossier werden neergelegd
waaruit zou blijken dat betreffende patiënte in telijke omstandigheden, de hiernavolgende
de bedoelde periode niet in staat was om het tuchtsanctie passend voorkomt ten einde de huis te
verlaten.
(…)
beseffen dat deze attestering op 19 juni 2014
met betrekking tot de periode van 29/1/2014 De Raad verklaart de tenlastelegging bewezen.
tot 14/2/2014 inbegrepen, zijnde meer dan vier
maanden later, in contradictie met haar eerder
ORDE DER ARTSEN 
OO
N
VLAAND
st-Vlaandereno
en O
ing
zorgverstrekking door, ter gelegenheid van de wachtdienst van zaterdag 13 september sliss
2014 om 20.30 uur, te hebben nagelaten op adequate wijze te reageren op een telefonisch Be
verzoek om medische tussenkomst.
(…)
een nood gevoeld tot het verrichten van een huisbezoek. ”
ciale Raad Oost-Vlaanderen, in kennis werd ten overstaan van de Onderzoekscommissie op

gesteld van de aangetekende brief van 25 sep-6 januari 2015, waarin onder meer werd ge-
tember 2014 van de familie X, waarin onder steld: meer werd gesteld:
“ Steeds meer mensen bellen voor een telefonisch
“ Om 22h36 heeft Y dan toch beslist om de Dr.

consult, dikwijls om de reden dat zij geen con-van wacht op te bellen (052.22.34.89).
sultatie of huisbezoek moeten betalen.
Bij aanvang van het gesprek had ze een man-
Ik heb nog nooit een huisbezoek geweigerd. In nelijke persoon aan de lijn en heeft ze gezegd dit
geval heb ik het niet gedaan omdat het mij dat haar oma ziek was en gevraagd om te ko-
eenvoudigweg nooit is gevraagd. ”
men en heeft dan tot 2x toe het adres van onze zus opgegeven. Daarop vroeg de man of het Gelet
op de woordelijk uitgetikte tekst van een dringend was en heeft Y de telefoon doorgegeven
betwiste passage.
aan haar mama Z. Z heeft hierop geantwoord dat ze het niet wist. Daarna heeft hij haar Gelet op
de verklaringen van y, kleindochter doorgeschakeld naar de betrokken arts. Ze van wijlen V, als
getuige ten overstaan van de heeft aan de betrokken arts terug dezelfde uitleg
Onderzoekscommissie op 5 mei 2015, waarin
gegeven en ook de staat van slaap- en badkamer onder meer werd gesteld:
vermeld. Hierop heeft de betrokken arts haar de raad gegeven om Imodium en Motilium te “
Uiteindelijk is mijn meter dan in slaap geval-geven en tevens niet meer te eten en veel water len
en heb ik toch via een algemeen wachtnum-te drinken. Het kwam erop neer dat ze verder mer de
dokter van wacht gebeld omdat ik er
niets kon doen. Dochter Z heeft dan de vraag geen goed gevoel bij had.
(gesteld) of zij haar mama alleen kon laten, Ik kreeg een man aan de lijn, maakte mijn iden-
waarop de betrokken arts antwoordde dat zij titeit bekend, zei ‘het is voor mijn meter’, en haar
met die beslissing niet kon helpen (…) Wij vroeg om even langs te komen want ze is echt vinden
dat de betrokken arts een grote inschat-heel ziek. En hij vroeg ‘waar?’ - als je de stad tingsfout
heeft gemaakt door te beslissen om een beetje kent: daar zit nogal veel crapuul, toch onze zus
niet te bezoeken als patiënt. ”
zeker vroeger, en dat schrikt misschien wel een beetje af. Hij heeft gewoon gevraagd ‘waar?’ en
Gelet op de schriftelijke toelichting vanwege dan zei ik dat nog eens. Hij vroeg vervolgens ‘is de
betrokken arts van 21 november 2014, waar-het dringend?’ en dan heb ik mijn mama door-in
onder meer werd gesteld:
gegeven. ”
“ Ik ben meer dan 28 jaar huisarts te A en heb Gelet op de verklaringen van Z, moeder van Y,
dus ook al vele wachtdiensten vervuld (…) Bij als getuige ten overstaan van de Onderzoeks-deze
oproep heb ik nooit een vraag gekregen of commissie op 5 mei 2015, waarin onder meer
werd gesteld:
106
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
“ Zij vroeg mij wat er aan de hand was.
Ik vertelde dat de badkamer vol stoelgang lag telijke omstandigheden, het behoorde dat de en O
en mijn moeder haar echt niet goed voelde.
betrokken arts, die alsdan de wachtdienst ver-
ing
Ze vroeg mij of het dringend was om langs te zekerde, zich ter plaatse van de toestand van
komen. Ik heb dan opnieuw gezegd dat ik het de patiënte zou hebben vergewist; niet wist.
Dat de inbreuk dan ook bewezen is.
sliss
Ik heb haar wel gezegd dat mijn moeder een
Be
laxeermiddel had genomen. De vrouw zei dat Overwegende dat, in de hoger geschetste fei-dit de
stoelgang misschien kon verklaren en dat telijke omstandigheden, de hiernavolgende
ik misschien iets moest geven voor de maag en tuchtsanctie passend voorkomt ten einde de
de darmen, en dat zij zelf ook niet meer kon betrokken arts ertoe aan te zetten zich in de doen.
Ik had Imodium bij omdat mijn moeder reeds
aan de telefoon gezegd had dat ze diarree had (…)
en moest overgeven.
Ik vertelde dat mijn moeder ook nog niet had De Raad verbetert de tenlastelegging als volgt:
gegeten, doch de vrouw zei dat dit niet nodig was, doch dat ze wel veel water moest drinken
“Bij inbreuk op het deontologisch beginsel zo-
en iets van een pijnstiller kon nemen.
als o.m. vervat in artikel 9 van de Code van
Ik zei vervolgens dat ik niet wist of ik mijn moe-Geneeskundige Plichtenleer en bij toepassing
der wel alleen kon laten. En toen zei ze letter-van de artikelen 6,2° en 16 van het KB nr. 79 van
lijk, ik zal die zin nooit vergeten: “Ik weet niet 10 november 1967 betreffende de Orde der art-of
ge uw moeder al dan niet alleen kunt laten; sen, ondeontologisch te hebben gehandeld
dit zal u zelf moeten beslissen.” Ik heb haar dan door het nalaten gevolg te geven aan een op-
bedankt om mij gerust te stellen (…)
roep tot medische hulpverlening tijdens de
Ik heb in het begin van het gesprek wel gevraagd wachtdienst en het dientengevolge in het ge-of
ze wou komen, maar omwille van haar uitleg drang brengen van een kwaliteitsvolle en con-over
de diarree e.d. is dit in de loop van (het) tinue zorgverstrekking door, ter gelegenheid gesprek
afgezwakt en ik was door haar uitleg van de wachtdienst van zaterdag 13 september wel
enigszins gerustgesteld. ”
2014 om 22.36 uur, te hebben nagelaten op ade-
quate wijze te reageren op een telefonisch ver-
zoek om medische tussenkomst,

en het pleidooi van haar raadsman ten over-
staan van de Raad op 30 september 2015 als-
feiten waarvan sprake in de aangetekende brief
mede gelet op de neergelegde stukken.
van 25 september 2014 van de familie X van A.”
Overwegende dat de raadsman van de betrok-
De Raad verklaart de verbeterde tenlasteleg-
ken arts terecht opmerkte dat het tijdstip van
ging bewezen.
oproep niet 20.30 uur doch wel 22.36 uur be-
treft;
Dat de tenlastelegging dan ook in die zin dient verbeterd;
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
en O
ing
het afleveren van welwillendheidattesten,
Met name attesten van arbeidsongeschiktheid gedateerd op 18.03.2014, 24.03.2014,

07.04.2014, 07.05.2014 en 19.05.2014, waarin wordt geattesteerd dat patiënt niet in staat is
sliss
te werken van resp. 15.03.2014, 22.03.2014, 05.04.2014, 05.05.2014 en 12.05.2014.
Be
(…)
voegde zij daar op 14 oktober 2014 nog het vol-

1.
gende aan toe:
Op 20 mei 2014 werd de Orde der Geneeshe-
De patiënt in kwestie wel slordig was;
ren, Provinciale Raad Oost-Vlaanderen, in ken-
Het juist is dat de werkgever in het
nis gesteld van een schrijven van een werkgever ongewisse blijft of zijn werknemer nu
die zich erover beklaagde dat de betrokken arts al dan niet komt werken maar dit de
verschillende ziektebriefjes had geschreven
relatie werkgever-werknemer
met terugwerkende kracht waarvan zelfs twee,
aanbelangt;
na een aangetekend schrijven van de werkgever
Zij de patiënt niet in de miserie heeft
gericht aan de werknemer om het werk te her-
willen steken;
vatten en met vaststelling van de onwettige -
Patiënt ontslag heeft gekregen
afwezigheid.
omwille van medische redenen, de
relatie met zijn werkgever echt slecht

In haar schriftelijke toelichting van 9 juli 2014
was;
verklaarde de betrokken arts onder meer dat:
Zij niet overtuigd is dat zij niet juist
zou hebben geattesteerd;
De attesten steeds op elkaar volgden
en er in korte periodes werd
Op 17 november 2014 voegde zij daar nog
geattesteerd;
schriftelijk aan toe dat het eerste arbeidsonge-
Er werd geen enkel attest
schiktheidsattest niet achteraf werd opge-
geantedateerd of gebaseerd op valse
maakt.
informatie of gefingeerde symptomen
of ziektetekenen en de aan de Ter terechtzitting bevestigde de betrokken arts consultatie

voorafgaande periode werd
haar voorheen afgelegde verklaringen waarbij
in de verlenging meegenomen;
haar raadsman in het bijzonder wees op het feit
De werkgever, indien hij twijfels had,
dat het geen welwillendheidattesten betrof.

een controlegeneesheer had kunnen
sturen;
2.
-
Het juist is dat de betrokken patiënt
niet steeds aansluitend is komen Overwegende dat de Raad van oordeel is dat opdagen maar
hiervoor meerdere het hier wel degelijk over welwillendheidattes-redenen kunnen bestaan:
tijdens het
ten gaat en in tegenstelling tot wat de betrok-
weekend er geen consultaties zijn, zij
ken arts voorhoudt, de maatschappij hier wel
zelf herstellende was van een ingreep,
degelijk schade door lijdt, een medisch attest
er in een groepspraktijk steeds immers alleen maar tot doel kan hebben een permanentie
aanwezig is, tijdens zelf vastgestelde ziekte of aandoening weer te drukken periodes patiënten er
vaak
geven en niet kan en mag worden aangewend
voor kiezen om op dat moment aan het
voor andere “doeleinden”.
secretariaat een afspraak te maken en
tot slot de nonchalance van de patiënt
Waar de betrokken arts maar niet begrijpt
zelf;
waarom zij in de fout is gegaan, verwijst de
Raad in het bijzonder naar de door haar opge-
stelde attesten waarin zij telkens attesteerde:
“heden persoonlijk te hebben ondervraagd en
108
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
onderzocht…” Het is immers onmogelijk om Het is niet de taak van de arts om tussen te
bijvoorbeeld op 15 maart 2014 te attesteren de
komen in de arbeidsrechtelijke verhouding van
en O
patiënt te hebben onderzocht om hem vervol-
werkgever en werknemer, hij of zij dient enkel
ing
gens arbeidsongeschikt te verklaren voor een te attesteren op het ogenblik dat hij of zij ge-
daaraan voorafgaande periode, met name van
consulteerd wordt en alsdan weer te geven wat
10/03/2014 tot 14/03/2014, data waarop de pa-
de gevolgen zijn van het door haar of hem op
sliss
tiënt dus niet werd gezien, laat staan werd on-
dat ogenblik uitgevoerd diagnostisch onder-
Be
derzocht.
zoek.
Waar de betrokken arts wijst op de slordigheid
Overwegende dat een zekere gestrengheid dan
van de patiënt maar voor het overige geen ook aan de orde is, dit in het bijzonder om-echte
reden geeft waarom hij haar laattijdig wille van het gegeven dat een medisch attest, kwam
consulteren, maar zij niettemin toch op
overigens terecht, indien juist opgesteld, nog
zijn verzoek retroactief attesteerde, zij hierbij steeds een “aureool van waarachtigheid” weer-de
belangen van de werkgever miskende die geeft en men juist moet vermijden dat deze eigenlijk op
die manier compleet in het onge-waarachtigheid in twijfel wordt getrokken.
wisse bleef over de toestand van zijn werkne-
mer.
Overwegende dat de Raad dan ook van oordeel
is dat de hiervoor omschreven tenlastelegging
Door aldus te handelen miskende zij ook het voldoende bewezen is en de hiernavolgende
maatschappelijk belang daar op die wijze de tuchtsanctie zich opdringt.
goede werking van ons sociaal zekerheidssys-
teem in het gedrang wordt gebracht en de deur
voor misbruiken wagenwijd wordt opengezet.
het afleveren van welwillendheidattesten, een en ander door het opstellen van twee medische
getuigschriften, beiden gedateerd 20 juni 2014, het eerste ten name van X waarbij zij niet
geschikt werd verklaard mee te gaan naar zeeklassen van 23 tot en met 25 juni 2014, en het
tweede ten name van Y, waarin zij niet geschikt werd verklaard om mee te gaan op zeeklassen
van 23 juni tot en met 27 juni 2014, daar waar blijkt dat de betrokken arts alleen de ouders en
niet de betrokken kinderen zelf heeft gezien en gebleken is dat de kinderen op dat ogenblik niet
ziek waren.
(…)
den. In het geval X klopt het inderdaad dat er geen echte medische tegenindicatie was om mee 1.
te gaan op zeeklas. In het geval van Y is het minder zwart-wit. Toch stelt klaagster zich te-Bij e-
mail van 30 juni 2014 werd de Orde der recht ernstige vragen bij de afgeleverde attesten.”
Geneesheren, Provinciale Raad Oost-Vlaande-
ren, in kennis gesteld van een klacht van X die De betrokken arts voegde er aan toe dat de
stelde dat de betrokken arts had geattesteerd school, volgens de verklaring van de ouders, dat de
kinderen niet geschikt waren om mee te
hen naar hem zouden hebben gestuurd om
gaan op zeeklassen terwijl de ouders achteraf toch een medisch attest op te maken teneinde
toegaven dat zij het waren die niet wilden dat
de annulatieverzekering te kunnen aanspreken.
de kinderen mee gingen.
Hij wel vaststelde dat de ouders niet voor rede vatbaar waren en hij zich dienvolgens voor een
In zijn eerste schriftelijke toelichting van 22 voldongen feit voelde gezet maar hij zich ach-
oktober 2014 stelde de betrokken arts: “Ik her-teraf wel bedrogen voelde.
inner me nog beide bewuste contacten omdat ik hier ook geen goed gevoel aan had overgehou-
ORDE DER ARTSEN 
OO
E
T
VLAAND
st-Vlaandereno
Ten overstaan van de Onderzoekscommissie stellen van medische attesten gaat fnuiken en O
voegde hij daar op 2 december 2014 nog het waardoor deze aan waarachtigheid en geloof-
volgende aan toe:
ing
Dat hij wel had vastgesteld dat de be
sliss
de kinderen van nature angstige kunnen worden opgesteld en aangewend voor Be
kinderen waren;
therapeutische doelstellingen en de artsen
Dat hij ondertussen wel opnieuw met
moeten beseffen dat zij door dergelijk voor-
de ouders heeft kunnen spreken en dit
schrijfgedrag aan de dag te leggen andere doel-
probleem ook verder in de
stellingen, zoals een opvoedingsproject, in
groepspraktijk werd besproken en hij

gevaar kunnen brengen.
in de toekomst, hoe dan ook, hier veel
omzichtiger mee zal omspringen, hij
Overwegende dat de Raad ook wel vaststelt dat
zijn handelen wel als een uitschuiver
de betrokken arts heel goed beseft dat hij in de beschouwde;
fout is gegaan en zich heeft laten meeslepen
door de verklaringen en de houding van de ou-
Ter terechtzitting voegde hij daar nog aan toe
ders en hij zich in de toekomst hier niet meer
op dat ogenblik enigszins onder druk te zijn zal aan bezondigen.
gezet door de ouders van de betrokken kinde-
ren, onrechtstreeks ook door de school, maar
hij nu wel inziet dat zijn handelwijze verkeerd heden, de Raad van oordeel is dat de hierna-was
en hij zich in de toekomst hier niet meer volgende tuchtsanctie het meest passend zal aan
bezondigen.
voorkomt.
2.
(…)
heeft op gewezen dat welwillendheidattesten wezen.
niet kunnen worden aanvaard omdat zij in se
indruisen tegen het therapeutisch doel en zelfs BESLISSING RAAD: WAARSCHUWING
de werkelijke functie en bedoeling van het op-
zorgverstrekking door, op vrijdagavond 23 mei 2014, te hebben nagelaten op adequate wijze te
reageren op een telefonisch verzoek om medische tussenkomst.
(…)
de klaagster was gecontacteerd geweest en zij
zich gedurende het gesprek van zeker vijf mi-

1.
nuten een beeld had kunnen vormen van de
toestand van de patiënt.
Bij e-mail van 24 mei 2014 werd de Orde der
Geneesheren, Provinciale Raad Oost-Vlaande-
Volgens haar had de patiënt net een Dafalgan
ren, in kennis gesteld van een klacht van X die genomen en bleef hij antibiotica tot zich ne-zich
erover beklaagde dat de betrokken arts men zodat het haar op dat ogenblik niet nodig had
nagelaten, ondanks verzoek hiertoe, bij bleek om langs te gaan en raadde zij klaagster haar
zwaar hulpbehoevende man langs te ko-dan ook aan om de nacht af te wachten maar
men wiens medische toestand, ondanks anti-
zeker terug te bellen in geval de toestand ver-
bioticum en Dafalgan, zorgwekkend was.
slechterde.
In haar schriftelijk antwoord van 17 juli 2014
stelde de betrokken arts dat zij inderdaad door 110
ORDE DER ARTSEN 
OO
-
E
VLAAND
st-Vlaandereno
Ten overstaan van de Onderzoekscommissie De betrokken arts moet beseffen dat patiënten
voegde zij daar op 4 november 2014 nog het niet steeds goed kunnen verwoorden of om-en O
volgende aan toe:
schrijven wat de symptomen zijn en enkel een
ing
de visu vaststelling uitsluitsel kan brengen of
De Dafalgan maar net ingenomen was,
aanleiding geven tot een verdere goede medi-
haar man voor het overige niet sche opvolging en/of doorverwijzing.
sliss
kortademig was en geen pijn had en zij
Be
de evolutie van zijn toestand verder
De betrokken arts is hoe dan ook zwaar in de
wou afwachten;
fout gegaan en heeft een onnodig risico geno-
Zij op dat moment zelf een inschatting
men door zich niet naar de woning van patiënt
had gemaakt maar wel beseft dat zij
te begeven.
had moeten gaan;

-
Zij klaagster wel had gezegd om terug

3.
te bellen en zij alsdan zeker zou gegaan
zijn;
Overwegende dat de Raad, uit de lezing van het
dossier en de door de betrokken arts ter te-
Ter terechtzitting voegde zij daar nog aan toe
rechtzitting afgelegde verklaringen wel kan
op dat ogenblik een inschatting te hebben ge-
vaststellen dat de betrokken arts heel goed be-
daan die achteraf niet de juiste bleek te zijn. Zij seft in de fout te zijn gegaan en de Raad mag
heeft nooit een huisbezoek geweigerd maar verhopen dat zij zich niet tweemaal aan de-schatte
op dat ogenblik niet de noodzaak ervan
zelfde inbreuk zal schuldig maken.
in. Zij erkent dan ook in de fout te zijn gegaan ingevolge een klinische onderschatting ha-Zij
verklaarde overigens nu steeds op elk ver-
rentwege.
zoek ter plaatse te gaan en dit nauwgezet na te komen, wat overigens ook haar deontologische
2.
verplichting is.
Overwegende dat de Raad er reeds herhaalde-
In die omstandigheden is de Raad van oordeel
lijk op gewezen heeft dat, wanneer patiënten dat de betrokken arts hiervoor niet meer bij-om een
huisbezoek vragen, de arts verplicht is
komend dient te worden bestraft.
ter plaatse te gaan, het immers onmogelijk is
om op basis van een telefonisch onderhoud een
(…)
diagnose te vestigen, in casu, dan nog rekening houdende met de medische anamnese van de De
Raad verklaart de enige tenlastelegging be-betrokken patiënt.
wezen, doch
het niet naleven van het deontologisch beginsel dat a.
zowel voor het stellen van een diagnose als voor het instellen en voortzetten van
een behandeling een arts zich ertoe verbindt zijn patiënten zorgvuldig en
gewetensvol de zorgen toe te dienen die stroken met de thans geldende
wetenschappelijke kennis;
b.
een praktiserend arts geen geneesmiddelen aan zijn patiënten mag verkopen; c.
een arts niet tezelfdertijd de geneeskunde mag beoefenen en verdeler mag zijn
van geneesmiddelen, geneeskundige of protheseapparaten.
ORDE DER ARTSEN 


OO
VLAAND
st-Vlaandereno
Raad van Oost-Vlaanderen:
cardioloog voor een bicuspide aortaklep met en O
dilatatie van de aorta, wat de betrokken arts al De Raad heeft de stukken ingezien en het ver-
wist, aangezien ik dat op voorhand vermeld
ing
slag gehoord van de verslaggever van de On-
had).
derzoekscommissie.
Ik moest ook proeflenzen aankopen, die niet sliss
sterk genoeg waren. Hoewel het maandlenzen Be
Overwegende dat de Orde van Geneesheren, waren, moest ik die slechts enkele uurtjes dra-
Provinciale Raad Oost-Vlaanderen, in kennis gen ‘om te testen’. De rekening moest ik wel be-
werd gesteld van de e-mail van 19 augustus talen (als ik mij goed herinner was dat tussen 2014
van mevrouw X:
de 20 en 30 euro voor dat ene paar lenzen, waar ik niets mee was, aangezien ze niet aangepast
“Nadat ik een ontsteking op mijn ogen opgelo-waren aan mijn ogen). Ik kreeg de doosjes/ver-
pen had, ging ik op zoek naar een oogarts in de pakking van de lenzen niet mee, zodat ik nog
buurt (ben onlangs verhuisd) en kwam zo bij de steeds mijn dioptrie niet kende. Ik werd ver-
betrokken arts terecht. Zij onderzocht mij en plicht om via haar de (uiteraard zeer dure) len-liet
uitschijnen dat ik heel erg ziek was aan mijn zen aan te kopen. Ik heb die voor 1 maand
ogen (was gewoon een oogontsteking zo bleek na aangekocht, maar ben afgehaakt toen ze voor-
second opinion door andere oftalmoloog). Ik stelde om een verpakking van 6 maanden te werd
echt bang gemaakt. Er werd een volgende bestellen.
afspraak vastgelegd enkele dagen later.
Ik ben gisteren langs geweest bij een andere of-Ik wilde gewoon graag de dioptrie van mijn ogen
talmoloog die mij bevestigde dat dergelijke kennen zodat ik een nieuwe bril kon gaan ko-
praktijken niet kunnen en mij aanraadde om
pen. Keer na keer werd een nieuwe afspraak een klacht bij de Orde in te dienen, wat ik hier-
vastgelegd. Ze kon mijn ogen zogezegd niet me-bij dan ook gedaan heb. Ik ben op een goeie twee
ten doordat ze ontstoken waren, zei ze. Op een weken tijd, tussen de 7 en 10 keer moeten langs-
bepaald moment moest ik op dinsdag, woens-
gaan bij de betrokken arts, het heeft mij hon-dag en donderdag (soms 2x per dag) langs ter
derden euro’s gekost (op de formulieren voor de controle. Dit duurde meestal nog geen minuut,
mutualiteit stond zelfs het werkelijk betaalde maar toch moest ik telkens tarieven betalen die
bedrag niet vermeld) en ik ben niet genezen.
overdreven waren (soms 45 euro per consult, Ik voel mij niet echt goed bij het idee een klacht
maar soms ook 110 euro, zonder dat er een spe-te moeten indienen (het is ook de eerste keer dat
ciale behandeling gebeurde). Iedere keer leek ik zoiets doe), omdat de betrokken arts slechts het
alsof het de laatste keer was dat ik moest op een tweetal kilometer van mij af woont en ik
terugkomen, zodat ik uiteindelijk mijn dioptrie niet weet waartoe zij allemaal in staat is, maar
zou kennen. Het bleef echter maar duren, tot ik heb echt het gevoel bedrogen te zijn en denk ik
via een kennis vernomen had dat er proble-daardoor dat het juist is om de Orde hiervan men
gekend zijn over deze oogarts en ik mijn op de hoogte te brengen. Ik vind het namelijk volgende
afspraak geannuleerd heb.
belangrijk dat U op de hoogte bent van de werk-Ook moest ik medicatie aankopen bij haar. Dit
wijze van deze arts. Daarnaast spijt het mij dat kwam zogezegd uit haar ‘Duitse boekhouding’ ik
honderden euro’s uitgegeven heb aan iemand en moest steeds cash betaald worden, zonder die
mij misleid heeft, maar ik vrees dat daar dat ik hier een bonnetje of ander bewijsstuk van niet
veel meer aan te doen valt?”
kreeg. Toen ik hier een opmerking over maakte, werd dit weggelachen en zei ze dat dat kwam
Gelet op de schriftelijke toelichting vanwege doordat dit een Duitse boekhouding was. Dit de
betrokken arts d.d. 30 oktober 2014 (bij e-klopt uiteraard niet, ook het Duitse boekhoud-mail) en
d.d. 31 oktober 2014 (bij aangetekend
recht verplicht bewijsstukken.

schrijven), waarin zij opgave doet van opeen-
Pilletjes werden per stuk (of per tien) verkocht, volgende consultaties op 10 juni 2014, 19 juni
zodat ik niet eens een bijsluiter of doosje had en 2014, 26 juni 2014, 1 juli 2014, 2 juli 2014 en 3
dus helemaal niet wist wat ik slikte (de pillen juli 2014 waarbij telkens een basisprijs van 45
hadden een invloed op mijn (van nature te hoge) euro werd toegepast meer voor de 3 laatste
bloeddruk en ik kreeg hier overigens hartklop-consultaties ook telkens nog een supplement
pingen van. Ik heb dat de volgende keer gemeld, van 65 euro (dus een totaal van telkens 110
aangezien ik jaarlijks op controle moet naar de euro) en waarin zij tevens melding maakt van
112
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
geplande controle-afspraak op 9 juli 2014 waar-
(…) sferische (bolle) lenzen (…) De dag daarop op de patiënte evenwel niet meer kwam opda-
heeft ze torische lenzen gekregen. Zij heeft die 5
en O
gen waarna zij de patiënte nog tot 3 keer toe uren gedragen (…) ing
opbelde, met name op 9 juli 2014 (boodschap
Patiënten moeten niets betalen voor de lenzen ingesproken op voicemail patiënte), op 10 juli
die ik hen ter beschikking stel. Dat zit inbegre-2014 (nogmaals boodschap ingesproken op pen in
het ereloon. (…) sliss
voicemail patiënte) en op 20 augustus 2014 (te-
Ik realiseer mij dat 530€ een mooi bedrag is (…) Be
lefoongesprek).
20 augustus heb ik teruggebeld en heb ik haar wel aan de lijn gehad. Blijkt dat ze als pati-Gelet
op het door de betrokken arts op 13 ja-
ente Dokter Y heeft geconsulteerd die de behan-nuari 2015 nagestuurde door mevrouw X on-
deling heeft afgebroken en haar op een volledig dertekend “Akkoord van geprivatiseerde ander
pad heeft gezet. Dokter Y zegt dat alles behandeling”:
genezen is, vertelt haar veel larie en heeft een bril voorgeschreven. (…)
Ik heb de patiënteninformatie gelezen
De patiënten dienen de lenzen niet te betalen:
en ben op de hoogte gesteld dat dat zit in het totaalpakket. (…)”.
ondanks het ontbreken van typische
symptomen aanvullende onderzoeken
Gelet op de mondelinge en schriftelijke verkla-
aangewezen zijn.
ringen van de betrokken arts ten overstaan van
Deze evaluatie met therapie-
de Raad op 17 juni 2015, waarin onder meer

oppuntstelling maakt geen deel uit van
werd gesteld:
het oftalmologisch onderzoek dat door
de ziekenfondsen wordt voorzien en
“(…) Ik gaf haar drie pillen Diamox 250 mg
maakt als dusdanig geen deel uit van
mee, in te nemen 1x daags, gedurende drie da-
de geregistreerde prestaties. De arts
gen. (…)
heeft daarvoor het recht een extra Ik heb nooit contactlenzen verdeeld, maar deze
honorarium aan te rekenen.
enkel via mijn Duitse zaak doorverkocht zonder
Ik verklaar mij vrijwillig akkoord een
winst, en dit enkel aan mijn patiënten. (…).”
supplement te betalen voor de door de
arts noodzakelijk geachte prestaties
Overwegende dat de betrokken arts het ziek-
gedurende de behandeling.
tebeeld opschroefde ten einde de patiënte bang
De map met de informatie hieromtrent
te maken met het oog op ondertekening door
ligt ter inzage bij het secretariaat.
de patiënte van een “Akkoord van geprivati-

seerde behandeling” waarna talrijke, dure con-
sultaties konden volgen;
ten overstaan van de Onderzoekscommissie op 3 maart 2015, bijgestaan door haar raadsman,
dat daarbij de consultaties elkaar snel opvolg-waarin onder meer werd gesteld:
den doch van uitermate korte duur waren;
dat daarbij aan de patiënte telkens de indruk
“Mevrouw (…) had een heel zware corneale werd gegeven dat de volgende afspraak de laat-
pathologie en een op en top conjunctivale injec-ste was;
tie. Het hoornvlies was oedemateus (…) Het was een verschrikkelijk beeld van een echt he-dat
daarbij aan de patiënte ook medicatie en
vige epidemica (virale infectie).
contactlenzen werden verkocht, dan nog zon-
Gezien de cornea gevoelig is en gezwollen was der bijsluiter of doosje, zodat de patiënte niet had
ze wel degelijk pijn. Ook had ze bilateraal eens wist welke pillen ze slikte en zodat de pa-heel
hevig conjunctivaal oedeem. (…)
tiënte ook haar dioptrie niet te weten kwam;
Het eerste dat diende te gebeuren was haar de juiste contactlenzen van de juiste kwaliteit met dat
bovendien die pil en een invloed hadden op
de juiste producten aan te meten. (…)
de (van nature te hoge) bloeddruk van de pati-
Gezien de zware pathologie was het mogelijk ente waardoor zij hartkloppingen kreeg, niet-dat
bij het aanbrengen van de eerste lens er tegenstaande de patiënte nochtans vooraf had weer
injectie, reactie op de contactlenzen zou vermeld dat zij jaarlijks op controle moet naar zijn.
ORDE DER ARTSEN 
OO
N
S
VLAAND
st-Vlaandereno
de cardioloog voor een bicuspide aortaklep dat de verkoop werd vermomd onder de noe-en O
met dilatatie van de aorta;
mer van supplement honorarium.
ing
dat bovendien maandlenzen werden verkocht
Overwegende dat de inbreuken sub b en c dan voor slechts een test van enkele uren;
ook bewezen zijn.
slissBe
dat zelfs werd voorgesteld om een verpakking
(dure) contactlenzen voor 6 maanden te bestel-
telijke omstandigheden, ter beteugeling van de
len.
inbreuk sub a de hiernavolgende tuchtsanctie passend voorkomt ten einde de betrokken arts
Overwegende dat de betrokken arts als oftal-
ertoe aan te zetten zich in de toekomst hieraan moloog, niet in bezit zijnde van het cardiolo-niet
meer te bezondigen.
gisch dossier, de patiënte, met gekende

cardiologische antecedenten, medicatie ver-
strekte met nefaste cardiologische gevolgen;
telijke omstandigheden, ter beteugeling van de
inbreuken sub b en c de hiernavolgende
dat de betrokken arts, om toch maar contact-
lenzen te kunnen verkopen, op ontstoken ogen
te vlug overging tot plaatsing van lenzen;
dat zij als arts, zowel voor het stellen van haar (…)
diagnose als voor het instellen en voortzetten
van haar behandeling, haar patiënte niet zorg-
De Raad verklaart de tenlasteleggingen a, b en
vuldig en gewetensvol met de thans geldende c bewezen en legt de betrokken arts de

wetenschappelijke kennis strokende zorgen tuchtsanctie op van BERISPING.
heeft toegediend.
Raad van beroep:
Overwegende dat de inbreuk sub a dan ook bewezen is.
De beslissing van de Provinciale Raad van de
Orde der artsen werd bij aangetekende brief ter Overwegende dat de betrokken arts aan de pa-
kennis gebracht van de betrokken arts.
tiënte ook medicatie verkocht;
Met een aangetekend schrijven heeft de be-
dat uit niets blijkt dat daartoe een acute nood-trokken arts tijdig en op regelmatige wijze ho-
zaak zou hebben bestaan;
ger beroep ingesteld tegen de beslissing van de Provinciale Raad van de Orde der artsen van
dat niets eraan in de weg stond dat de betrok-
Oost-Vlaanderen.
ken arts een geneesmiddelenvoorschrift zou
hebben meegegeven, zodat de patiënte de me-
Er werd verslag uitgebracht door de Kamer-
dicatie bij de apotheker zou hebben kunnen voorzitter.
aanschaffen.
De betrokken arts en haar raadsman werden
gehoord in hun middelen van verdediging.
Overwegende dat de betrokken arts aan de pa-
tiënte ook contactlenzen verkocht;
Het hoger beroep van de betrokken arts, regel-
matig naar vorm en termijn, is ontvankelijk.
dat uit niets blijkt dat daartoe een acute noodzaak zou hebben bestaan;
Voor de Raad van beroep zijn de feiten van de
tenlasteleggingen onvoldoende bewezen.
dat niets eraan in de weg stond dat de betrok-
ken arts daartoe een voorschrift zou hebben Het hoger beroep is gegrond.
meegegeven;
OM DEZE REDENEN
dat overigens ook geenszins blijkt dat deze
zonder winst zouden zijn verkocht;
114
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
st-Vlaandereno
De Raad van BEROEP, beslissende op tegen-
spraak met meerderheid van de stemmen van
en O
de bij de beraadslaging aanwezige leden,
ing
Ontvangt het hoger beroep en verklaart het
gegrond;
slissBe
De bestreden beslissing hervormend, spreekt
de beklaagde vrij van alle tenlasteleggingen.
ORDE DER ARTSEN 

OO
VLAAND
ada
Orde Artsen Oost-Vlaanderen
Samenstelling
Werkgroepen
elling Rt
mens
t.
ssie
Sa
d.ac
en
aad
aad
oep
pp
er
iale R
ekscommi
scha
an b
zo
ten & me
ot
es
inc
trac
ov
eau
ationale R
ebsit
Pr
Raad v
Bur
Onder
Con
Venno
Veerle Aelbrecht PM
M
Véronique BAERT
Michel BAFORT Vo
Vo
Eddy BRACKE Se
Se
Ve
Peter CASSIMAN
Jozef COESSENS
Christine COLMANT
Marc COSYNS
Eugeen DE BLEEKER
Anya DE MOOR
Paul DESMET
Ve
Frank DOUCHY
Herman HOET
Ve
Ve
Willy LORNOY
Ve
Renaat PELEMAN
Walter MICHIELSEN
Els PIETERS
1P
Robert RUBENS
Ve
Sofie RYCKAERT
2P
E
Louis THIENPONT
Ve Ve
Dirk Van der Kelen M
Jan VAN ELSEN
Erik VAN HOLSBEECK
Piet VAN MULDERS P/NR E
NR
Dirk VAN NIMMEN
Eric VAN RENTERGHEM
Wim VAN RENTERGHEM
E
E
Tony VERMEULEN Ov
Ov
E = Effectief lid
Ov = Ondervoorzitter
Ve = Verslaggever
M = Magistraat-bijzitter
P = Plaatsvervangend lid
Vo = Voorzitter
NR = Lid Nationale Raad
Se = Secretaris
116
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
Orde Artsen Oost-Vlaanderen

ent
Coördinaten
Adres
Telefoon
Veerle Aelbrecht
1740 Ternat, Hulstweg 2
ördina
Véronique BAERT
9240 Zele, Lange Akker 7 W2
052/44.86.07
co
Michel BAFORT
9900 Eeklo, Koning Albertstraat 62
09/378.23.21
Eddy BRACKE
9890 Gavere (As), Ommegangstraat 22
09/384.15.17
Peter CASSIMAN
9320 Aalst (Nie), Terbekenstraat 40
0475/91.93.93
Jozef COESSENS
8400 Oostende, Leopold II-laan 2/5
0476/41.76.05
Christine COLMANT
9900 Eeklo, Koning Albertstraat 62

09/378.23.21
Marc COSYNS
9052 Gent (Zw), Hutsepotstraat 101
09/222.26.46
Eugeen DE BLEEKER
8300 Knokke-Heist, Steenbakkerstraat 5
050/67.78.78
Anya DE MOOR
9300 Aalst, August Marcelstraat 47
053/77.34.00
Paul DESMET
9700 Oudenaarde, Apostolinnenplein 8/0401
055/30.07.96
Frank DOUCHY
9620 Zottegem, Haagkouter 10
09/367.66.63
Herman HOET
9750 Zingem, Dorpsstraat 2
09/384.55.66
Willy LORNOY
8300 Knokke-Heist, Winston Churchilllaan 31 09/252.50.60
Walter MICHIELSEN
9070 Destelbergen, Olmenlaan 11
09/238.20.38
Renaat PELEMAN
9000 Gent, Sint-Denijslaan 345
09/245.08.02
Els PIETERS
9960 Assenede, Trieststraat 1
09/344.27.42
Robert RUBENS
9840 De Pinte, Scheldeveldestraat 28
09/282.55.88
Sofie RYCKAERT
9070 Destelbergen, Kerkkouterrede 7
09/228.56.91
Louis THIENPONT
9000 Gent, Onderbergen 63
09/224.33.90
Dirk Van der Kelen
9000 Gent, Hubert Frère-Orbanlaan 507
Jan VAN ELSEN
9040 Gent (SAB), Johannes Hartmannlaan 21 09/228.37.48
Erik VAN HOLSBEECK
9406 Ninove (Ou), Brakelsesteenweg 395
054/33.88.96
Piet VAN MULDERS
9200 Dendermonde, Gentsesteenweg 147
052/21.13.85
Dirk VAN NIMMEN

9200 Dendermonde, Sint-Onolfsdijk 94
052/22.01.76
Eric VAN RENTERGHEM
9820 Merelbeke, Fraterstraat 49
09/230.86.68
Wim VAN RENTERGHEM 9820 Merelbeke, Tertzweildreef 14
09/230.86.68
Tony VERMEULEN
9990 Maldegem, Hogenbranddreef 21 D-E
050/71.21.50
ORDE DER ARTSEN 
OO
VLAAND
Verantwoordelijke uitgever; Dr. Michel Bafort, Koning Albertstraat 62, 9900 Eeklo

Hippocrates 68

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Hippocrates 68

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ORDE DER ARTSEN

NR. 68 - SEPTEMBER 2016

Koning Leopold II-laan 26 E

Tel.: (09) 220.47.50

Fax: (09) 222.25.76

Foto’s: Wim Van Renterghem

Dokter Michel Bafort, Voorzitter

In memoriam Professor Dokter Léopold Baron de Thibault de Boesinghe 5

Professor Dokter Robert Rubens, plaatsvervangend raadslid Feestviering 3 oktober 2015

Michel Bafort, Voorzitter

Eedaflegging promotie 2015 :

Dokter Celine Bafort leest de eed voor 12

Dokter Hannes Dechamps namens de promotie 13

Lijst artsen Oost-Vlaanderen promotie 2015

Professor Dokter Guy Vanderstraeten, Decaan Faculteit Geneeskunde UGent In memoriam

door Dokter Eddy Bracke, Secretaris

Huldiging van de jubilarissen (promotie 1965)

door Dokter Tony Vermeulen, Ondervoorzitter : Dr. Erik AERS

Dr. Luc BAUWENS (verontsch.)

Dr. Ivo BILLIET (verontsch.)

Dr. Karel BOCKAERT

Dr. Jean BOEYKENS

Dr. Aster BONNE (verontsch.)

Dr. Herman BOSSAERT (verontsch.)

Dr. Denis CLEMENT

Dr. Leo DE RIDDER (verontsch.)

Dr. Jan DE SCHRYVER (verontsch.)

Dr. Marie-Louise GEERTS

Dr. Gwijde GRAVEZ

Dr. Conrad HUYS

Dr. Herwig INGELAERE

Dr. Norbert LAMEIRE

Dr. Dirk LERNOUT

Dr. Hendrik MESTIAEN (verontsch.)

Dr. Hendrik PENNOIT

Dr. Karel RINGOET

Dr. Rudolphe SERREYN (verontsch.)

Dr. Luc STAELENS

Dr. Ivan TIELLIU (verontsch.)

Dr. Serge TRAEN

Dr. Antoon VAN BEVERSLUYS

Dr. Jan VAN DAMME (verontsch.)

Dr. Paul VAN DAMME

Dr. Erik VAN DEN DOOREN

Dr. Guido VAN KERCKHOVEN

Dr. Joannes VANOVERBEKE

Dr. Eric VAN RENTERGHEM

Dr. Valère VAN RUYMBEKE (verontsch.)

Dr. Jacobus VAN TICHELEN

Dr. Jean-Pierre VERCRUYSSE

Dr. Jaak WEYNE

Dokter Guy Van Kerckhoven namens de jubilarissen 32

Dokter Eric Van Renterghem namens de jubilarissen 36

Laboratoria Klinische Biologie :

Waarschuwing voor dichotomie

De heer R. Braekevelt, Voorzitter Commissie Klinische Biologie Wetenschappelijk Instituut

ORDE DER ARTSEN 

Mededeling medisch onderzoek aan huisarts: bericht in wachtzaal 43

Raad Oost-Vlaanderen: Adviezen 2015

2. Medisch attest – attest langdurige schoolafwezigheid.

3. Participatie door arts of artsenvennootschap in commerciële firma i.v.m. onderzoek en

4. Ziekenhuis – onterechte klachten tegen urgentie- en spoedartsen via ombudsdienst en 45

sociale media – schending naam en faam artsen.