Eğitimin Tarihsel Temelleri

İlk çağda Eğitim

İnsanlık tarihinnde eğitim olgusuna yönelik bilgilere yazının

icadı ile ilk çağlarda başlamaktadır.

Eski Mısır’da Öğretim:

• Antik Yunan dahil olmak üzere Mısır’ın eğitimi bir
çok devletin ve düşünürlerin eğitim – öğretim
anlayışını etkilemiştir.
• Antik çağda ilk üniversite Mısırda kurulmuştur.
• İskenderiye bir üniversite şehri haline gelmiştir.

Antik Yunan’da Öğretim :

• Bu dönem Yunan eğitimi hakkında ilk veriler
HOMEROS ve HESİODOS eserinde yer almaktadır.
• Bu dönem de eğitim kurumları olmasa da çevre
gözlemleriyle öğrenmenin gerçekleşebileceğini
göstermiştir.
• İki kent devleti ve eğitim modelleri göze çarpmakta;
 • SPARTA: Savaş devleti
Askeri eğitim ve askeri değerler ön planda

• ATİNA: Kanun Devleti

Zihinsen eğitim ö planda

Eski Yunanda eğitimi;

Sokrates, Platon, Aristotales gibi filozoflar
şekillendirmiştir.

Sokrates’in , yazılı bir eseri bulunmamakta fikirleri

öğrencisi platon tarafından günümüze kader gelmiştir.

Felsefesinin tenelinde AHLAK kavramı ön

plandadır. İnsanları İYİYE YÖNLENDİRMEK ve
MUTLU OLMALARINI sağlamak amaçlanmıştır.

Platon, insanın eğitimle şekilleneceğini belirtmiştir. Görüşlerini

DEVLET adlı eserinde açıklamıştır.
YURTTAŞLARIN KAFASI BİR KEZ EĞİTİMLE
AYDINLANIRSABÜTÜN MESELELERİ KOLAYCA
ÇÖZER.
 Platon; Eşyanın dış görüntüsünün yanıltıcı olduğunu
düşündüğü için Tabiat, fizik derslerine önem vermemiştir.
Geometri, aritmetik derslerine yoğunlaşıştır.
Müzik ve jimnastik derslerinin birlikte verilmesi gerektiğini
belirtmiştir.

Aristotales, Platon’un öğrencisidir.

Eğitim aklı daha iyiye dönüştürmeyi amaç edinmelidir.
Bilimsel deneylere önem vermiş BİYOLOJİ ve TARİH
derslerinin gelişmesine katkı sağlamıştır.

Romalılarda eğitim;
• Her alanda Yunanlıların etkisi altında kalmışlar.
• Yunan etkisinden kurtulmak için çok uğraşmışlar,
filozofları sınır dışı etmişler, ders vermelerini
engellemişler. Başarılı olamamışlar ve Yunan kültürü
Roma’ya hakim olmaya devam etmiştir.
• Romalılarda AİLE eğitimin en önemli unsuru olarak
görülmüştür.
Hintlilerde eğitim;
• Dini özellik taşıyan şarkı ya da ilahi gibi eserlerin olduğu
VEDA adlı eserleri okutmuşlar.
• Brahman adı verilen din görevlileri aynı zamanda öğretmen
olarak görev yapmışlar.
• Eğitimin asıl amacı, insanı manevi ve ruhsal anlamda
geliştirmek olmuştur.

Perslerde eğitim;
• İlk dünya imparatorluğu olarak bilinirler.
• Yönetim sürecindeki başarıları hoşgörü ve disiplini ön
planda tutmalarına bağlıdır.
• Eğitimin amacı; disiplin öğretimi ve ahlaklı bireyler
yetiştirmektir.
• Eğitim, devlet eliyle devlet eliyle yürütülmüş ve halka
yararlı olma ilkesi gözetilmiştir.
• Ata binme, avcılık, beden eğitimi, adalet, itaat konularında
dersler okutulmuştur.

Çinlerde eğitim;
• Eğitim sürecinde KONFÜÇYÜZM etkileri görülmektedir.
• Konfüçyüz’e göre eğitim sürecinde öğretmen gelenekleri
aktaran kişidir.
• Geleneklerin öğretilmesi Çin eğitim sisteminde ön
plandadır.
• Çin’de eğitim toplumu yöneten soylulara ait bir olgu olarak
görülmüştür.

____________________.___________________

Eğitim batı medeniyetlerinde, KİLİSELER

Doğu medeniyetlerinde, MEDRESELER
Aracılığı ile gerçekleştirilmiştir.

Avrupa Toplumlarında Eğitim

• Orta çağ döneminde Avrupa karanlık bir dönem içerisinde
kalmıştır.
• Eğitim kilisenin çizdiği sınırlar içinde kalmıştır.
Eğitimin Genel Özellikleri
• Eğitim sarayın dışına çıkmamıştır.
• Eğitimden soylu ve zenginler faydalanmıştır.
• Öğretmenlik meslek olarak kabul görmemiştir.
• Ahlak felsefesi ve dini bilgiler ön planda tutulmuştur.
Rönesans döneminde, Kilise ve din etkisi altında kalan eğitim
kalıplarının dışına çıkmıştır.
• Eğitimde sanat ve estetik ön plana çıkmış; edebiyat,
politika alanlarında insanların özgürce düşüncelerini
ortaya koymaları amaçlanmıştır.
• Rönesans döneminin düşünce yapısında hümanizm egemen
olmaya başlamıştır.
17. Yüzyıl Yöntem Çağı,
• Bu dönemde eğitimde deney ve gözlem ön plana çıkmıştır.
• Bu dönemde COMENSKY → Büyük Didaktika adlı
eserinde eğitimde dindar ve ahlaklı insan yetiştirilmesini
açıklamıştır.
18. Yüzyıl Aydınlanma Çağı,
• Bireyi merkeze alan yaklaşımlar belirlenmiştir.
• Rasyonalizm, ampirizm, natüralizm gibi düşünce akımları
gelişmiştir.
19. Yüzyılda Sanayi Devrimi,
Sosyalizm, pozitivzn akımları etkili olmuştur.

20. Yüzyıl, tüm dünyayı etkileyen savaşlar sonunda eğitimin

önemi daha çık hissedilmiştir.
• Yaşamboyu eğitim, daimicilik, esasicilik, varoluşçuluk,
yeniden kurmacılık gibi feleseler gelişmiştir.