Professional Documents
Culture Documents
Szczęka:
a) Siekacze:
I
falista linia szyjki zęba
korzeń pojedynczy, odchylony w stronę boczną
wyraźnie zaznaczone cechy Mühlreitera
na krawędzi siecznej dwie słabo zaznaczone wklęsłości dzielące ją na 3 odcinki
kąt przyśrodkowy mniejszy od prostego, a boczny większy i o stępionym wierzchołku
linia wargowo-boczna krótsza i bardziej wypukła od wargowo-przyśrodkowej
powierzchnia wargowa ma 3 lekkie uwypuklenia utworzone przez 2 płytkie bruzdy
powierzchnia językowa znacznie mniejsza i zwęża się znacznie i stopniowo w kierunku szyjki
pow. językowa jest wklęsło-wypukła, po bokach znajdują się listwy brzeżne zbiegające się w guzek
od guzka odchodzą dwa wałki sięgające do połowy zęba
pow. przyśrodkowa i boczna wypukłe w dwóch wymiarach
powierzchnia boczna mniejsza, węższa i wypuklejsza od przyśrodkowej
brzeg sieczny łagodnie wypukły w stronę wargową
II
podobny do przyśrodkowego ale znacznie mniejszy
bardziej wypukła powierzchnia wargowa
ukośniej przebiegający brzeg sieczny przechodzący łagodniej w cz. boczną
korzeń pojedynczy, stożkowaty, mniejszy i spłaszczony bocznie
wyraźnie zaznaczone cechy Mühlreitera
przejście linii bocznych w krawędź sieczną jest łagodniejsze
na pow. wargowej tylko ślady podłużnych bruzd
pow. językowa posiada wklęsłość i lepiej rozwinięte listwy brzeżne
pod guzkiem niewielkie zagłębienie – otwór ślepy
u podstaw listew brzeżnych podłużne bruzdy w kształcie V (u zbiegu otwór ślepy)
pow. boczna bardziej wypukła niż w siekaczu przyśrodkowym
pow. styczne przechodzą łagodniej w pow. wargową
brzeg sieczny ma wypuklejszy łuk
b) Kły:
c) Przedtrzonowce:
I
korona w kształcie sześcianu o zaokrąglonych krawędziach
korzeń rozwidlający się w dwie odnogi (policzkową i językową)
pow. policzkowa podobna do kła
pow. językowa podobna do wargowej lecz mniejsza i wypuklejsza
pow. styczne w kształcie czworoboków (przednia spłaszczona, tylna wypukła), zbieżne w kierunku szyjki i
strony językowej
ostra krawędź żująca, zwłaszcza po stronie policzkowej
dwa guzki oddzielone bruzdą przednio-tylną (rozszczepiającą się na końcach)
guzek policzkowy wyższy, szerszy i ostrzejszy niż językowy
guzki połączone po bokach wzdłuż krawędzi żującej listwami brzeżnymi
pow. przednia i tylna szersze od językowej i policzkowej, zbrużdżone
krawędź żująco- policzkowa podzielona na dwie równe części
podłużny wałek na pow. policzkowej
cecha komory nie zachowana
pow. językowa łagodniej przechodzi w styczne niż policzkowa
guzki posiadają grzbiety (w policzkowym wyraźniejszy)
bruzdy nie leżą na jednej wysokości
II
podobny do przedtrzonowca pierwszego
pow. styczne są mniej zbieżne w kierunku szyjki i pow. językowej niż w zębie poprzednim
pojedynczy korzeń, spłaszczony przednio-tylnie i odchylony zgodnie z cechą Mühlreitera
większa asymetryczność korony
równej wielkości guzki
brzeg żująco-policzkowy tworzy kąt bardziej rozwarty, część tylna nieco dłuższa
słabo zaznaczony podłużny wałek
szersza pow. językowa
powierzchnie styczne prawie tej samej wielkości
pow. żująca bardziej regularna
guzek językowy nieco węższy od policzkowego
nieco dłuższa bruzda przednio-tylna (rozszczepiona na końcach)
mniej ostre guzki
d) Trzonowce:
I
największy ząb w łuku górnym
linia szyjki w niewielkim stopniu falista
siedmioboczna pow. policzkowa oraz bardziej wypukła i mniejsza językowa
trapezowata pow. styczne, przednia szersza, wyższa i bardziej płaska od tylnej
powierzchnie językowa i policzkowa zbieżne w stronę tylną i krawędzi żującej a styczne w stronę szyjki
3 korzenie: 2 policzkowe (przedni i tylny) oraz 1 językowy (masywniejszy i nieco dłuższy)
krawędź żująco-policzkowa składa się z 4 linii tworzących rozwarte kąty (kąt między 2 przednimi ostrzejszy)
przednia część pow. policzkowej większa i wypuklejsza od tylnej
cecha korony i korzenia zachowana
na powierzchni językowej płytka bruzda dzieląca ją część na przednią i tylną (mniej wypukłą)
kształt pow. językowej podobny do policzkowej, regularnie wypukła
w części przedniej pow. językowej krótka, równoległa do brzegu żującego bruzda (oddziela guzek Carabellego)
kolejność guzków pod względem wysokości: policzkowy przedni, językowy przedni, policzkowy tylny i
językowy tylny
trapezowo-romboidalny kształt z góry (ostre kąty między liniami: policzkową a przednią oraz językową a tylną)
guzek językowy przedni jest najrozleglejszy a tylny najmniejszy
3 bruzdy układające się na kształt H
bruzda policzkowo-przednia okala guzek policzkowy przedni i przechodzi na pow. policzkową
bruzda językowo-tylna okala guzek językowy tylny i przechodzi na pow. językową
bruzda środkowa oddziela guzek językowy przedni od policzkowego tylnego i łączy się z pozostałymi
niewielkie listwy brzeżne oddzielone od guzków płytkimi bruzdami
u zbiegu bruzd trójkątne dołki, najgłębszy z nich jest dołek środkowy
każdy guzek posiada grzbiet
guzek językowy przedni i policzkowy tylny łączą się grzbietami
II
podobny do pierwszego lecz nieproporcjonalnie mniejszy (największemu skróceniu uległa szerokość)
w porównaniu z poprzednim zębem pow. językowa jest wypuklejsza, a przednia bardziej płaska
guzki mniej rozbudowane
znaczne zmniejszenie guzka językowego tylnego
trzy korzenie (węższe i krótsze), zakrzywione zgodnie z cechą Mühlreitera
większe kąty na krawędzi żująco-policzkowej niż w trzonowcu pierwszym
dwa odcinki przednie są wyraźniej dłuższe od tylnych
bruzda dzieli pow. policzkową na znacznie większą cz. przednią i mniejszą cz. tylną
powierzchnie policzkowa i językowa bardziej zbieżne w stronę tylną
pow. tylna bardziej wypukła od przedniej
kolejność guzków pod względem rozległości: językowy przedni, policzkowy przedni (najwyższy), policzkowy
tylny i językowy tylny
podobny rozkład bruzd (zniekształcone H) oraz dołków jak w zębie poprzednim
nieco mniej wydatne grzbiety guzków
posiada listwy brzeżne
III
ząb mądrości, najmniejszy trzonowiec
najczęściej 3 zrośnięte korzenie rozdzielające się na końcu
pow. policzkowa i językowa wyraźnie zbieżne ku tyłowi a styczne w stronę językową
kształt romboidalno-trapezowy
3 guzki: 2 policzkowe i 1 językowy
kolejność guzków pod względem wielkości: językowy, policzkowy przedni oraz policzkowy tylny
bruzda przednio-tylna (środkowa) i policzkowa zbiegają się w dołku środkowym
posiada listwy brzeżne (tylna nie dochodzi do guzka językowego)
na stokach guzków drobne fałdy i bruzdy (zmarszczki)
2. Żuchwa:
a) Siekacze:
I
pow. przyśrodkowa i boczna są lekko zbieżne ku szyjce i stronie językowej, prawie równe
pow. językowa niewiele mniejsza od wargowej, wklęsło-wypukła (słabsza wklęsłość niż w siekaczach górnych)
korzeń spłaszczony i nieznacznie odchylony bocznie
przy brzegu siecznym kąty nieco mniejsze od 90° po obu stronach
linia przyśrodkowa nieco dłuższa i prostsza od bocznej
cecha korony nie jest zaznaczona
guzek oraz listwy brzeżne słabo zaznaczone
powierzchnia boczna i przyśrodkowa prawie takie same, bardziej płaskie i ostrzej przechodzą w pow. językową
niż w siekaczach szczęki
II
podobny do przyśrodkowego, nieco większy (proporcjonalnie)
brzeg sieczny opada lekko ku dołowi (dyskretna cecha kąta)
dyskretnie zaznaczona cecha krzywizny korony
bardziej wklęsła powierzchnia językowa niż w siekaczu przyśrodkowym
wyraźniejsze listwy brzeżne i guzek
b) Kły:
c) Przedtrzonowce:
I
mały guzek językowy,
korona pochylona w stronę językową
stożkowaty korzeń
pow. styczne zbiegają się znacznie w stronę językową
korzeń odchylony zgodnie z cechą Mühlreitera
zarys korony – pięcioboczna figura podobna do kła
krawędź żująco-policzkowa podzielona (odcinek przedni krótszy od odcinka tylnego)
słabo zaznaczony wałek podłużny ale tworzy wypukły grzbiet
zachowana cecha korony
pow. styczne w kształcie trapezów, przednia większa od tylnej
ząb jest bardziej wypukły na stronie policzkowo-przedniej i językowo-tylnej
rozległy guzek policzkowy oddziela od małego językowego bruzda przednio-tylna przerwana w środku
miejscem połączenia się wałków obu guzków
listwy brzeżne oddzielone są bruzdą przednią i tylną od guzków
bruzdy stykają się ze sobą tworząc koliste dołki
II
większy od przedtrzonowca dolnego pierwszego
dobrze rozwinięty guzek językowy (prawie równy z policzkowym)
korona szersza, niższa, masywniejsza i grubsza, pochylona w stronę językową
mało ostry brzeg żujący
stożkowate korzenie
pow. policzkowa tworzy pięcioboczną figurę
załamana krawędź policzkowo-żująca (podzielona na dwie prawie równe części), kąt większy niż
przedtrzonowcu pierwszym
słabo zaznaczona cecha korony
prawie niewidoczny wałek podłużny
pow. językowa niewiele mniejsza od policzkowej i regularnie wypukła
krawędź żująco-językowa załamana w 3 miejscach
od środkowego załamania odchodzi krótka bruzda
pow. styczne w kształcie czworoboków, spłaszczone przy szyjce, podobne do siebie
dość regularna budowa zęba
guzki oddzielone bruzdą przednio-tylną
listwy brzeżne oddzielone od guzków bruzdami: przednią i tylną
guzek policzkowy szerszy i głębszy ale podobnej wysokości co językowy
guzek językowy podzielony na szerszą i wyższą cz. przednią i niższą i węższą cz. tylną
bruzdy w miejscach zbiegu tworzą dołki
brzeg żująco-językowy ostrzejszy niż żująco-policzkowy
d) Trzonowce:
I
największy i najmasywniejszy ząb w całym uzębieniu
korona jest szersza od górnych trzonowców ale ma podobną długość
korona pochylona w stronę językową (pow. policzkowa pochyła, językowa prostopadła)
brzeg i guzki po stronie policzkowej są mniej ostre niż po stronie językowej
dwa szerokie i spłaszczone korzenie z podłużnymi bruzdami: przedni (większy i szerszy) oraz tylny
powierzchnia policzkowa złożona z trzech łukowatych odcinków oddzielonych dwiema bruzdami
przedni odcinek najdłuższy a tylny najkrótszy
bruzda policzkowo-przedniadłuższa i głębsza (kończy się dołkiem) a tylna płytsza i krótsza
korona wypukła zgodnie z cechą Mühlreitera
pow. językowa krótsza, węższa (mniejsza), z jedną bruzdą dzielącą ją na 2 równe części
krawędź żująco-językowa złożona z 4 odcinków tworzących kąty rozwarte
pow. językowa dość regularnie wypukła
pow. językowa i policzkowa lekko zbieżne ku tyłowi
pow. przednia płaska a tylna wypuklejsza i mniejsza (zbieżne w kierunku szyjki i strony językowej)
5 guzków: 3 policzkowe i 2 językowe (wyższe)
od góry ma kształt zaokrąglonego czworokąta (nie ma kształtu romboidalnego)
kolejność guzków pod względem rozległości: policzkowy przedni, językowy przedni, policzkowy środkowy,
językowy tylny i policzkowy tylny
posiada bruzdę przednio-tylną, policzkowo-przednią, policzkowo-tylną i językową
krótkie listwy brzeżne
dołki w zbiegach bruzd (najgłębszy w środku)
guzki policzkowe nie mają grzbietów a językowe tak
II
mniejszy, bardziej symetryczny od poprzedniego
pow. policzkowa i językowa bardziej równoległe
komora pochylona w stronę językową
4 guzki prawie jednakowej wielkości oddzielone 2 bruzdami (w kształcie +)
korzenie prawie takie same
krawędź policzkowo-żująca złożona z 2 prawie równych łukowatych odcinków
krawędź żująco-językowa. językowa złożona z 4 odcinków tworzących kąty rozwarte
bruzdy dzielą pow. językową i policzkową na 2 prawie równe części
zachowana cecha korony
pow. językowa mniejsza, węższa i krótsza od policzkowej
powierzchnie styczne podobne do siebie
guzki tylne są nieznacznie niższe
krawędzie żujące i guzki są ostrzejsze po stronie językowej
z góry ma kształt zaokrąglonego kwadratu
powierzchnia żująca czworoboczna, wydłużona przednio-tylnie
dołek środkowy na zbiegu bruzd
krótkie listwy brzeżne
guzki językowe mają grzbiety a policzkowe nie
III
zmienność kształtu ale w mniejszym stopniu niż w trzonowcu trzecim górnym
najczęściej 4 guzki i 2 zrośnięte korzenie
pow. językowa i policzkowa bardziej zbieżne
bardzo podobny do trzonowca drugiego
na stokach guzków drobne zmarszczki
korzenie odchylone zgodnie z cechą Mühlreitera
są masywniejsze i lepiej osadzone niż górne zęby mądrości
Cechy Mühlreitera:
1. Cecha korzenia - najbardziej stała ze wszystkich cech zębowych: korzeń odchyla się w kierunku dystalnym od długiej osi zęba.
2. Cecha krzywizny (wypukłości korony) - charakterystyczna dla górnych siekaczy i kłów: po stronie mezjalnej zęby mają
większy stopień krzywizny niż po stronie dystalnej.
3. Cecha kąta brzegu siecznego - szczególnie wyraźna w górnych siekaczach: kąt jaki tworzy brzeg sieczny z powierzchnią
styczną korony, jest po stronie mezjalnej bardziej ostry niż po stronie dystalnej (wierzchołek kąta bocznego jest zaokrąglony).