KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKANG FILIPINO

ARALIN 1: KOMUNIKASYON
ASDDDDDD
MEDIUM/ DALUYAN (TSANEL)

Ang Komunikasyon ay isang proseso ng pagpapalitan ❖ Daluyang sensori – 5 senses

ng impormasyon, at ideya. Nagaganap din dito ang ❖ Daluyang institusyonal – kagamitang
pakikisalamuha ng mga tao. electronic

3 URI NG TUGON
Communis = Common
- Commonality o pagkakapareho o Tuwirang tugon – nakakatanggap kaagad ng
Panopio & Rolda 1992 “Ang lipunan ay binubuo ng feedback
lipunan” o Di-tuwirang tugon – gestures, galaw, kilos
o Naaantalang tugon – hindi agad nag bibigay ng
5 MAKRONG KASANAYAN agarang tugon

URI NG MENSAHE
1. Pagsasalita
2. Pakikinig
3. Pagbasa o Mensaheng panglingguwistika – berbal
4. Pagsulat o Mensaheng relasyonal – di berbal\
5. Panonood

KATANGIAN NG KOMUNIKASYON POTENSYAL NA SAGABAL NG KOMUNIKASYON

1. Ang Komunikasyon ay proseso ➢ Semantikong sagabal – pagkakaroon ng salita

✓ may tagapag-hatid
ng dalawa o higit na kahulugan, pangungusap na
hindi tiyak o sigurado ang kahulugan at ito ay
hindi maayos o organisadong pahayag.

➢ Pisyolohikal na sagabal – mga kapansanan

➢ Pisikal na sagabal – ingay sa paligid

2. Ang Komunikasyon ay dinamiko
✓ nagbabago o bumabatay sa interpretsyon
➢ Sikolohikal na sagabal – pagkakaiba-iba ng mga
kinalakihang paligid at pagkakaiba-iba ng mga
3. Ang Komunikasyon ay komplikado
nakagawiang kultura
✓ dahil sa maling paggamit ng salita o hindi
maayos o malinaw ang pagpapahayag
maaaring hindi magkaintindihan o maiba
ANTAS NG KOMUNIKASYON
ang interpretasyon ng mensahe

4. Hindi tayo maaaring umiwas sa 1. Intrapersonal – pansarili

komunikasyon 2. Interpersonal – isa o dalawang tao ang nag uusap
✓ araw-araw o laging ginagamit 3. Pampubliko – isa ang tagapagsalita pero marami ang
tagapakinig
4. Pangmasa/pangmadla – malawak na sakop
5. Pang organisasyon – may isang layunin
6. Pang kultural – nag papakilala ng kultura
7. Pang kaunlaran – pinaguusapan ang ekonomiya/industriya

1 | Lea Frylle JarinaP a g e

 KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKANG FILIPINO

URI NG KOMUNIKASYON Teoryang Siyentipiko

➢ Komunikasyong berbal 1. Teoryang Bow-wow

➢ Komunikasyong di berbal ✓ Galing kay Max Miller, dahil sa pag gaya sa
▪ Pasenyas tunog ng mga hayop
▪ Pa-aksyon
▪ Ginagamitan ng bagay 2. Teoryang Ding-dong
✓ Mga naririnig na tunog sa paligid na
nagmumula sa bagay
ARALIN 2: KAHULUGAN NG WIKA

3. Teoryang Pooh-pooh
-Ayon sa Webster (1974) “Ang wika ay isang sistema
✓ Sanhi ng bugso ng damdamin
ng komunikasyon sa pagitan ng mga tao sa
pamamagitan ng mga pasulat at pasalitang simbolo.
4. Teoryang Ya-he-ho
✓ Pwersang pisikal
-Ayon kay Aichibald Hill, “Ang wika ang pangunahin
at pinaka elaborety na anyo ng simbolikong gawaing
pantao. 5. Teoryang Sing-song
✓ May melodiya o tono
-Ayong kay Buenvenido Lumbera, 2007 “Ang wika
ay parang hininga, sa bawat sandali ng buhay tayo ay 6. Teoryang Yum-yum
may kakayahang umugnay sa kapwa nating gumagamit ✓ Pag kumpas ng maestro ng musika
nito.

7. Teoryang Ta-ta
-Ayon kay Henry Gleason, “Ang wika ay ✓ Ginagaya ng dila ang kumpas ng kamay
masistemang balangkas ng sinasalitang tunog na pinili
at isinaayos sa paraang arbitraryo na ginagamit sa
komunikasyon ng mga tao sa lipunang may 8. Teoryang La-la
natatanging kultura. ✓ May pwersang may kinalaman sa romansa

WIKA – pangunahing instrumento para sa 9. Teoryang Tara-ra-boom-de-tata “paalam” ay

komunikasyon. ✓ Mga ritwal o seremonya ng mga lumang tao

MGA TEORYA NG PINAGMULAN NG WIKA

Henry Gleason
“katangian ng wika”
➢ Teoryang Biblical
Ito ay may bahagi
➢ Teoryang Siyentipiko
simula Ponema – maliit nay unit ng tunog
Teoryang Biblical
Morpema – pinagsamasamang tunog (salita)
Sintaks – pinagsamasamang salita (pangungusap)
1. Tore ng Babel
✓ Matatagpuan sa genesis 11 Semantiks – naiintindihan/nagkakaroon ng kahulugan
✓ Iisang wika
2. Pentecostes
✓ Puspos ng banal na Espiritu santo

2 | Lea Frylle JarinaP a g e

 KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKANG FILIPINO

Sinasalitang tunog DALAWANG ANTAS NG WIKA

o Ito ay representasyon na una nating natutunan

bago mag sulat
➢ Pormal
➢ Di-pormal
Pinili at isinaayos
Pormal
o Para maintindihan ng karamihan at hindi mauwi
sa maling interpretasyon ang nais nating
- Ginagamit ng karamihan (standard) orihinal
ipahayag
o EUPEMINISMO – magaan at katanggap- DALAWANG URI NG
tanggap PORMAL

1. Pambansa
Arbitraryo o Ginagamit sa wikang panturo
o Wastong gramatika
o Pinagkasunduan na gamitin
Hal. Ina, baliw, ama

Ang wika ay ginagamit para hindi mawalan ng

2. Pampanitikan
kabuluhan at hindi tuluyang mamatay.
o Mataas na antas ng wika
o Hindi literal na kahulugan
Ang wika ay Pantao dahil ito ay ekslusibo.
o Malalim ang mga salita o pahayag
o Masining
Hal. Ilaw ng tahanan, nasisiraan ng bait, haligi ng
Language Assistance Device (LAD) tahanan
Chomsky (1965)
- Ang tao lang ang may natatanging Di-pormal
wika at wala ito sa mga hayop.
- Pwedeng magamit sa pang araw-araw
Tao
✓ Malawak TATLONG URI NG
DI-PORMAL
✓ Konkreto
✓ Natatangi
1. Lalawiganin
✓ Patuloy na nagbabago at nagbubunga
o Dayalekto ng wika

Kultura 2. Kolokyal
o Pinapaiksi
o Sinasalamin ng wika ang kultura ng isang lahi o Slang
o Kabuoan ng paniniwala
o Kultura ang nag didikta sa wika ng bansa at Hal. Mayroon – meron
dapat gamitin
3. Balbal
o Mababang antas ng wika
o Binabaliktad ang salita
ARALIN 3: ANTAS NG WIKA o Binabago ang ispeling
Hal. Kalerki, mima, sinetch itey
Antas – ginagamit depende sa sitwasyon

3 | Lea Frylle JarinaP a g e

 KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKANG FILIPINO

ARALIN 4: WIKA Wikang Panturo

➢ Ginagamit sa pagkatuto at pagtuturo sa
edukasyon
Unang wika
➢ Medium of Instruction (MI)
➢ Unang natutunan at kinagisnan nating mga tao at
Mother Tounge Based (Lubuagan)
indibidwal
✓ Akademikong pantermino - Multi-Lingual Education (MTB-MLE)
- “mother tounge” = sinusong wika

Lingua Franca
Pangalawang wika
➢ tulay ito ng wika upang magkaintindihan ang
➢ Iba pang wika na nalalaman ng isang tao
iba’t ibang pangkat

Ellis (1986) Understanding Second Language

Bilingguwalismo
Acquisition
➢ may kahusayan sa pananalita o paggamit ng
dalawang wika
➢ Namamalayan – pinag-aaralan at plinano na
aralin
Multilingguwalismo
➢ may kahusayan sa pananalita o paggamit ng
➢ Di-namamalayan – ito ay wala sa plano pero
tatlo o higit pang wika
dahil sa napapanood at nababasa ito ay ating na-
▪ 130-195 (estimate)
adapt
▪ 180 (umiiral)

Homogeneous na Wika
Wikang Pambansa
➢ Isang wika lang ang umiiral sa bansa
➢ Ito ay wikang itinadhana ng batas upang maging
pagkakakilanlan ng isang lahi o bansa. Hal. North Korea

Artikulo XIV, Seksyon 6 Konstitusyon 1987 Heterogeneous na Wika

“Ang Wikang Pambansa sa Pilipinas ay Filipino. ➢ Maraming wika ang umiiral o sinasalita
Samantalang nalilinang ito at dapat payabungin at Hal. Pilipinas
pagyamanin pa batay sa iba pang mga wika sa
Pilipinas.”

Wikang Opisyal
➢ Ito ang wikang ginagamit sa mga opisyal na
komunikasyon na maaaring gamitin sa loob at
labas ng bansa.

Artikulo XIV, Seksyon 7 Konstitusyon 1987

“Ang mga Wikang Opisyal ng Pilipinas ay Filipino at
hangga’t walang ibang itinatadhana ang batas,
English”

4 | Lea Frylle JarinaP a g e