Rehistro at mga Varayti at
Heograpikong kinaroroonan. Ang barayti na
Baryasyon ng wika sa
Filipino
Wikang Pambansa “FILIPINO”
Barayti at Baryasyon – Bunga ng paniniwala
ng ,ga lingguwistiko na ang wikay ay
Heterogeneous o nagkakaiba-iba.
Halimbawa: Tirahan, Interes, Gawain, Status
Baryasyon – ay tumutukoy sa pagbabago ng
isang wika dulot ng Heograpikal, sosyal at
personal na aspeto ng taong gumagamit nito.
Barayti – Tumutukoy sa wika na resulta ng
pagbabagong naganap sa isang wika. Ito ay
sangay ng wika na may ibang paraan ng
paggamit, bigkas, bokabularyo atbp.
Heograpikal – Lugar (heograpiko)
Morpolohikal – Baybay/ Spelling O salita
na magkakaiba na pero pareho lamang ng
kahulugan
Ponolohikal – Nagkakaiba sa bigkas at
tunog
Etnolek – Etnolekang tawag sa wika na
gamit ng mga katutubo ang mga tinatawag
ng mga etnolinggwistikong mamamayan.
Ang Pilipinas ay nabibilang sa mga bansa na
may maraming pangkat etniko. Halimbawa
nito ay ang mga T’boli, Mangyan, Tausog,
Ibaloi, Kankanaey, Gaddang at iba pa.
Dayalek – Ito ay nalilikha ng dahil sa
ito ay ginagamit ng mga tao ayon sa
particular na rehiyon o lalawigan na
tinitirhan. Tagalog – Mahal kita, Hiligaynon
– Langga ta gid ka
Sosyolek – Barayti ng isang wika sa
pagkakaiba-iba ng grupo o pangkat sa
lipunan (Dimensyong sosyal/ Group dialect)
Halimbawa: Oh my god It’s so mainit
naman dito,
1. Wika ng beki o Gay lingo
2. Canoc (conyo speak)
3. Jologs o jejemon
Idyolek – Barayti ng isang wika o nagiging
Identity o pagkakakilanlan ng isang
indibidwal
1. Marc logan
2. Noli De Castro
3. Mike Enriquez
Jargon – Bokabularyo na nagpapakilala sa
trabaho, larangan o Gawain. Teknikal na ang
ginagamit para sa particular na propesyon,
okupasyon, paksa o grupo ng mga tao.
Halimbawa;
1. Antidepresssant (Medical)
2. Tenure (Batas)
3. 9-TO-5 (Negosyo)
4. Code 8 (Polisya
Pidgin – Wala itong pormal na estraktura at
tinatawag na “lenggwahe ng walang
ninuman” ginagamit ito sa mga tao na nasa
ibang lugar o bansa
Halimbawa: ako punta banyo, Hindi ikaw
galing kanta
Creole – Ito ay ang pinaghalo-halong salit
ng indibidwal, mula sa magkakaibang lugar
hanggang sa naging personal na wika
(nativized language)
Rigister ng wika - Isang baryasyon sa wika
na may kaugnayan sa taong nagsasalita o
gumagamit ng wika.Uri ng
propesyonWikang ginagamit ng abogado,
doctor, guroGawain/trabahoInteresIba
pang uri ng grupo tulad ng Relihiyon at
organisasyon
URI NG KOMUNIKASYON
Berbal na Komunikasyon –
Ginagamit ang makabuluhang tunog
at sa paraang pasalita
Denonatibo – Ay ang sentral o ang
pangunahing kahulugan ng isang
salita
Halimbawa:
Simbahan – Isang gusali na itinayo
upang doon magsimba ang tao
Tao – Nilikha ng Diyos, binigyan ng
buhay, kaluluwa at isip.
Kononatibo – Maaaring magtaglay
ng mga pahiwatig na emosyon o
pansaloobin
Halimbawa:
Pula – Maalab, nag-aapoy, apoy, galit,
pag-ibig
Puti – kalinisan
PARAAN NG PAGPAPAKAHULUGAN
O INTERPRETASYON NG MGA
SIMBOLONG VERBAL
1. Referent – Tawg sa bagay o
ideyang kinakatawan ng isang
salitang tiyak na aksyon,
katangian ng mga aksyon,
ugnayan ng bagay sa isang
bagay.
2. Komong Referens – Ang tawag
sa parehong kahulugang
ibinibigay ng mga taong
sangkot sa proseso ng
komunikasyon.
3. Kontekstong Berbal – Ang
tawag sa kahulugang isang
salitana matutukoy batay sa
ugnayan nito sa iba pang salita.
4. Paraan ng Pagbigkas o
(manner of Utterance) –
Maaari ring magbigay ng
kahulugang konotatibo.
Di-Berbal na Komunikasyon – Ito ay
pagpapalitan ng mensahe o
pakikipagtalastasan na ang daluyan o
channel ay hindi lang sinsalitang
tunog bagkus kasama ang kilos ng
katawan.
MGA URI NG KOMUNIKASYONG
DI BERBAL
Galaw ng Katawan (Kinesics) –
Pag-aaral ng kilos at galaw ng
katawan.
Proksemika (proxemics) – Espasyo
Kronemika – Tumutukoy sa anyo ng
oras.
Pandama (Haptics) –
Nagpapahiwatig ng positibong
emosyon
Halimba: Pagyakap, haplos at iba pa.
Simbolo (Iconics) Mga simbolo sa
paligid na may malinaw na mensahe
Halimbawa: Bawal manigarilyo.

KASAYSAYAN NG
ALPABETONG FILIPINO
Sanskrit – paraan ng pagsulat ng
abiguda na gumagamit ng katinig-
patinig na kombinasyon, Mayroonng
tunog sa hulihan na /a/
Wikang klasiko ng India: ginagamit
sa mga relihiyon at pananaliksik sa
agham sinasabing pinagmulan ng
alibata.

Baybayin – Isang paraan ng pagsulat

na ginagamit bago pa dumating ang
mga Kastila. (14 siglo)