KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK WIKA

WIKA
-Nagmula sa wikang Malay, samantalang ang
salitang lengguahe naman ay nagmula sa 3. SIMBOLIKONG TUNOG
Latin. -maayos na pagsama-sama ng mga tunig
-nagbubuklod sa isang lipunan na may iisang upang makabuo pa ng ibang tunog.
kultura. 4. GINAGAMIT
-anumang anyo ng pagpaparating ng damdamin o -upang mapanatiling buhay ang isang wika.
ekspresyon, may tunog man o wala. 5. NAKABATAY SA KULTURA
Isang sistema o proseso upang magkaintindihan - masasalamin ang isang kultura ng mga tao sa
at magka-ugnayan ang mga tao. wikang sinasalita nila.
Katangian ng Wika 6. DINAMIKO/DYNAMIC
1. MASISTEMANG BALANGKAS -sumasabay ring nagbabago ang mga salita o
-binubuo ng tunog, may tamang straktura paraan ng pakikipagtalastasan.
at pagsasaayos. -patuloy na pagbabago sa paglipas ng
panahon.
● PONEMA
7. KOMUNIKASYON
-tawag sa makabuluhang tunog ng isang
-ginagamit sa paghatid ng mensahe.
wika.
● MORPEMA 8. Ang wika at kaisipan ay hindi
-pag-aaral ng mga salita. napaghihiwalay hinggil sa wika.
-pinakamaliit na yunit ng salita. Linguistikong Komunidad
● SINAKSIS -pinaka sentro ng pag-aaral ng mga
-pag-aaral ng mga pagbuo mg mga socio-lingguistiko.
pangungusap. -nagbibigay ng pangkahulugan ang bawat
-tawag sa agham na pag-aaral sa mga gamit ng tao sa lipunan.
pangungusap. BILINGUAL
2. ARBITRARYO -isa ang ginagamit na wika.
-pinagkasunduang wikang ginagamit ng MULTILINGUAL
isang grupo. -dalawa o higit pa ang ginagamit na wika.

KATE A. MAGLAIS 1
 Mga teorya sa pagkatuto ng wika
1. Teoryang Behaviorism
- Pagkatuto ng wika ay pag-uugaling
pinag-aaralan.
Halimbawa: “positive inforcement”
-karampatang parusa.
2. Teoryang Innative Approach
- Noam Chnskre “ La Built in device”
4. Lalagyan o Imbakan ng Karunungan
- Ang wika ay hulugan, taguan, imbakan o
deposito ng kaalaman ng isang bansa.
5. Tagapag Siwalat ng Damdamin
- Ginagamit ang wika sa pagpapahayag ng
damdamin.
6. Imahinatibong Pagsulat
- Pagbuo ng mga tula, kwento, at iba pang
akdang pampanitikan.
-

- Natuto sa likas na kakayahan ng isang Kategorya at antas ng wika

tao.
3. Teoryang Kognitive Approach pormal di-pormal
- Kakayang ng isang tao na matutuhan
ang wika sa kakayahang niyang mag-isip. Pambansa PALASAK
- May kakayahang mag-isip/pag-iisip - Nakikita o - CASUAL NA
Halimbawa: nababasa sa USAPANG PANG-
-interaption ng kapaligiran. aklat. ARAW-ARAW.

4. Teoryang Makatao
- Babasahing LALAWIGANIN
pinalanas ng - ISANG
- Binibigyang pansiN ang kahalagahan ng
kaukulan. DAYALEKTO NA
isang emosyon at damdamin ng isang
tao. Pampanitikan SINASALITA NG
-
- Wikang ISANG
Gamit ng wika ginagamit at RELIHIYON.
1. Gamit sa Talastasan
matalinghaga KOLOKYAL
- Ang wika ang kasamgkapan ng tao sa at masining na -NAGMULA SA MGA
pagpapahayag. ginagamit ng PORMAL NA
2. Lumilinang na Pagkatao akdang SALALITA/PINAIKSI
- Ang naisulat nang akda ay patuloy na pampanitikan. HALIMBAWA:
pinag-aaralan ng bawat henerasyon “MAYROON-MERON”
3. Saksi sa Panlipunang Kilos BALBAL
- Nagbubulod sa mga mamamayan na
-UMUUSBONG ANG MGA
lumaban para sa ating kasarinlan sa
SALITANG ITO SA
tulong ng kanilang pagsulat.
LANSANGAN.

PASANAME 2
 TEORYA NG PINAGMULAN NG WIKA

1. TEORYANG BOW-WOW WIKANG OPISYAL

- GINAGAMIT NG TAO ANG TUNOG MULA SA -TAGALOG AT INGLES ANG GINAGAMIT
KALIKASAN.
LINGUISTIKONG KOMUNIDAD
2. TEORYANG DING DONG
-ISANG TERMINO
- SINASABANG LAHAT NG NANGGALING SA
-ISANG GRUPO NA MAY BARAYTI NA GINAGAMIT NA WIKA.
KAPALIGIRAN AY MAY SARILING TUNOG.
3. TEORYANG POOH-POOH BARAYTI NG WIKA
- NANGGALING SA DAMDAMIN - TUMUTUKOY SA ANUMANG KAPANSIN-PANSIN
4. TEORYANG TATA ❖ IDYOLEK- PARAAN NG INDIBIDWAL SA PARAAN
- PARAAN NG PAGPAPAALAM NG PAKIKIUSAP.
5. TEORYANG TARARA BOOM ❖ SOSYOLEK- GINAGAMIT NG PARTIKULAR NA
DE-AY GRUPO
- MGA PAGSAYAW/RITWAL, PAGSISIGAW AT ❖ DAYALEK- GINAGAMIT NG IBA’T IBAG
PAGBULONG NG MGA TAONG TAGAGANAP SA RELIHIYON
FESTIVAL. ❖ CONO- TAGLISH
6. TEORYANG YOHEHO ❖ JEJEMON- NAGMULA SA POKEMON
- ITO AY NABABANGGIT NG SALITA NA GUMAGAMIT ❖ JARGON- BUKABULARYO NG ISANG PANGKAT
NG PISIKAL NA LAKAS. REGISTER NG WIKA
- TUMUTUKOY SA MGA SALITANG GINAGAMIT NG
WIKANG PAMBANSA
MGA TAONG NASA ESPISIKONG LARANGAN.
● SUMISIMBOLO SA PAGKAKAKILANLAN. 1. FIELD- PINAG-UUSAPAN
● SUMASALAMIN ANG KALINANGAN NG KULTURA HALIMBAWA: VIRUS-TEKNOLOHIYA-MEDISINA
AT DAMDAMIN BILANG PILIPINO. 2. TENOR OF DISKORS- PAG-IIBA NG
● NAGBABANDILA SA MUNDO UPANG DI TAYO PAKIKITUNGO
MAGPAALIPIN. 3. MODE OF DISKORS- PARAAN NG
PAG-UUSAP NG MGA TAGAPAG SALITA.
DEJURE- LEGAL AT NAAYON SA BATAS NG PILIPINO
ANG ATING PAMBANSA.
DEFACTO- ACTUAL NA ITONG GINAGAMIT,
TINATANGGAP NG MGA MAYORYA NG PILIPINO.
WIKANG PANTURO
-TAGALOG

PASANAME 3
 BARSYASYON NG WIKA 4. PERSONAL
➔ Nakapagpahayag ng sariling damdamin o
- PAGKAKAIBA NG WIKA DAHIL SA TAO O
opinyon.
GRUPONG GUMAGAMIT NG WIKA. ● Pasalita: pagtatapat ng damdamin sa isang tao
3 dimensiyon sa pagkakaiba ng wika ● Pasulat: editoryal, liham sa patnugot
1. Heyograpikal na dimensiyon 5. IMADYINATIB
- Paggamit ng wika sa kinalalagyang lokasyon ➔ Nakakapagpahayag ng sariling imagination o
2. Dimensiyong sosyal malikhaing paraan.
- Kapansin-pansin ang pagsasama, iba ang ● Pasalita: pagsasalaysay, paglalarawan
pakikitungo. ● Pasulat: akdang pampanitikan gaya ng tula,
3. Dimensiyong kontekswal maikling kwento, nobela at iba pa.
- Nag-iiba ang pananalita depende kung sino 6. HEURISTIKO
ang kausap. ➔ Naghahanap ng impormasyon o datos sa
Gamit ng wika ayon kay michael halliday magpayaman ng kaalaman.
-Siya ay isang linguistikong briton na ipinanganak sa ● Pasalita: pagtatanong,pananaliksik
inglatera. ● Pasulat: survey
● Pinag-aralan niya ang wika at literaturang 7. IMPORMATIB/
tsino. REPRESENTASYUNAL
● May pitong tungkulin o gamit ng wika na ➔ Nagbibigay ng impormasyon o datos.
kailangang pagtugunan. Halimbawa: pagtuturo, pag-uulat
TUNGKULIN NG WIKA TUNGKULIN NG WIKA
1. INTERAKSIYON ➔ ROMAN JAKOBSON
➔ NAKAPAGPAPANATILI O NAKAPAGTATAG NG 1. EMOTIVE
RELASYON SA KAPWA. - EMOSYON (PAG-IYAK,PAGTAWA,PAGKAGALIT)
● PASALITA: (PORMULASYONG PANLIPUNAN) 2. PANGHIHIKAYAT O CONATIVE
HALIMBAWA: MAGANDANG UMAGA! MALIGAYANG KAARAWAN! - COMMERCIAL O ELEKSIYON
● PASULAT: LIHAM PANGKAIBIGAN 3. PHATIC
2. INSTRUMENTAL - NAG SISIMULA NG USAPAN
➔ TUMUTUGON SA MGA PANGANGAILANGAN 4. REFERENTIAL
● PASALITA: PAG-UUTOS - IPINAPAKITA NITO ANG PAGGAMIT NG WIKA NA
● PASULAT: LIHAM NA HUMIHILING O UMOORDER NG NAGMULA SA AKLAT O KAUGNAY NA LITERATURA.
AYTEM 5. METALINGUAL
3. REGULATORI - PAGGAMIT NG KURO-KURO
➔ KUMOKONTROL O GUMAGABAY SA KILOS AT ASAL NG - BATAS/FEEDBACKING
IBA. 6. PATALINGHAFA/ POETIC
● PASALITA: PAGBIBIGAY NG PANUTO, DIREKSYON O - MASINING NA PAMAMARAAN NG PAGPAPAHAYAG.
PAALALA
● PASULAT: RESIPE, PANURO NG PAG-EENROL

PASANAME 4
PASANAME 5