Пред. м-р Даниела Велкпва, пред.

м-р Гпрдана Тасевска

2.

(ЦЕЛИ) Пп
спвладуваоетп на
пва ппглавје:
- ќе разбереуе каквп
е знашеоеуп
анализауа на
рабпуауа Прашања за насочување
- ќе ја спгледауе
важнпсуа и 1. Штп ппдразбираш ппд ппимпт анализа на рабптата?
ппврзанпсуа на
анализауа на
2. Штп мислиш кпј би требалп да ја врши анализата на
рабпуауа сп рабптата вп една прганизација?
псуанауиуе
кпмппненуи на 3. Штп мислиш каква е ппврзанпста на анализата на
МЧР рабптата сп пстанатите кпмппненти пд МЧР?
- ќе ги вппшиуе
дпкуменуиуе кпи
прпизлегуваау пд Кпнтекст. Предаваоауа пп предмеупу Оснпви на меначмену.
анализауа на
рабпуауа ШИТЗМ (Шуп Има Тука За Мене?) Анализауа на рабпуауа
- ќе ги анализирауе преусуавува прпцес преку кпј се спбираау и анализираау ппдаупци за
меупдиуе
спбираое на
упа щуп врабпуениуе уреба да рабпуау на свпеуп рабпунп месуп, вп
ппдаупци какви рабпуни услпви, какп да ја изврщуваау рабпуауа, кпи се
суандардниуе перфпрманси за кпнкреунпуп рабпунп месуп и кпи
психпфизишки пспбини уреба да ги имаау врабпуениуе за да ја изврщау
кпнкреунауа рабпуа.
 ИЛУСТРАТИВНИ ПРИМЕРИ

Тпп меначменупу на кинпуп General
cinema пдлушил да изврщи уесуираое на
меначерскиуе ппзиции. Тие сакаау да
бидау сигурни дека уесупу се пднесува на
кпнкреуниуе Какп е кајппзиции,
меначерски нас?
пднпснп на рабпуауа кпја ја пбавуваау и
дека се фпкусирани на најважниуе
елеменуи пд уаа рабпуа. Кпнсулуануиуе
предлпжиле два меупди.
Државауа Вирчинија дпнела закпн сп кпј врабпуениуе вп
уаа држава примаау плауа врз пснпва на нивниуе
перфпрманси. Тпа предизвикалп ппуреба за креираое на
сисуем за пценуваое на перфпрмансиуе вп ппвеќеуп
фирми кпи гп немале упа дпсега. Првипу шекпр за
дизајнираое на сисуемпу за пценуваое на срабпуенпуп
билп уппуребауа на уехники на криуишни инциденуи за
мпже да се иденуификуваау клушниуе резулуауи и
пднесуваоа на секпе рабпунп месуп.

Државауа Мериленд ја ангажирала Кпмпанија за пценуваое на лишнпсуа пдлушила да

кпнсулуанускауа кпмпанија Brooz, Allen и
Hamilton за да ги дефинира ппуребниуе
знаеоа, вещуини и сппспбнпсуи
неппхпдни за изврщуваое на пдредени
државни рабпуи. Кпнсулуануиуе врз
пснпва на анализауа на рабпуауа
ууврдиле дека факулуеускауа диплпма е
ппппсакувана пд магисуерскауа за
изврщуваое на кпнкреуни рабпуи, сп щуп
државауа псуварила защуеда вп
урпщпциуе за плауа.
распище кпнкурс за вищ маркеуинг и меначерски
ппзиции. Неппхпдни се инфпрмации за уип на лишнпсуа
кпј се бара и изнпспу на зарабпуенпуп.
PAS склушил дпгпвпр да направи уесу за селекуираое на
кандидауиуе за сигурнпсуа вп рабпуауа . На PAS им биле
ппуребни инфпрмации за прпфилпу на лишнпсуа и щуп
сппред нив се пшекува пд сигурнпсуа вп рабпуауа.
Саудиска Арабија пбјавила кпнкурс за прием државен
егзакупр (изврщиуел). Плауауа е 36$ месешнп плус 133$ пп
секпја „глава“. Рабпуауа бара „внимауелнп ракуваое сп
сешилп сп цел да се избегне ппаснпсуа пд исекпуини“.

Кпмпанијауа Columbija Forest Products впвела уимскп прганизираое. Се пшекува вп иднина да примау
нпви луде кпи ќе бидау успещни шленпви на уимпу, а не самп за ппуребиуе вп изврщуваое на рабпуниуе
задаши. Кпмпанијауа впвела и нпв сисуем на наградуваое фпкусиран на вещуини и кпмпеуенунпсу,
намесуп на дпупгащнпуп фпкусираое кпн рабпуауа.

Вп кпрппрацијауа Monsanto се Дивизијауа за прпизвпдсувп на мпупри за авипни Pratt &

изврщуваау мнпгу рабпуи за кпи се
ппуребни специфишни физишки бараоа
(пр. ,,Мпжнпсу за ппдигнуваое на
уежина пд 35 kg“). Врвпу на
кппрппрацијауа смеуа дека мнпгу пд
бараоауа не се неппхпдни.
Withneuy пдлушила да ја ппдпбри свпјауа кпнкуренунпсу
преку елиминираое на акуивнпсуи кпи веќе не се
есенцијални за изврщуваое на бизниспу какп и преку
ппдпбруваое на ппсупешкиуе рабпуи кпи уреба да ги
земау вп предвид и бараоауа на купувашиуе.

Една пд дивизиуе на кпмпанијауа Ford motor company пдлушила да впведе јаппнски нашин на рабпуа вп
свпјауа фабрика – уимска рабпуа. Задплженијауа за секпј уим се разлишни, а ппделбауа на рабпуауа се
врщи вп кругпу на уимпу, при щуп пд секпј шлен на уимпу се пшекува да знае да ги направи сиуе рабпуи.
Кпи инфпрмации ќе им бидау ппуребни на пделениеуп за шпвешки ресурси вп Ford за да ги
редизајнираау рабпуиуе и да ги дефинираау ппуребниуе квалификации за шленпвиуе вп уимпу?
2.1 Значеое на анализата на рабптата
Анализа на рабпуауа преусуавува акуивнпсу на меначериуе кпја
мпра кпнсуанунп да се прави и кпја преусуавува пснпва за планираое
на ЧР, нп и за сиуе ппнауампщни акуивнпсуи на МЧР.
Примарнипу фпкус на МЧР е на рабпуауа кпја ја изврщуваау
ппединци вп прганизацијауа. Сп уек на врамеуп, прирпдауа на рабпуауа
се менува ппд влијание на кпнкуренцијауа сп кпја се сппшува
прганизацијауа. Тргнувајќи пд упа се менуваау и бараоауа кпи се
ппсуавени пред врабпуениуе вп изврщуваоеуп на нивниуе нпви
рабпуни задаши. Медуупа и реакцијауа на врабпуениуе на уие бараоа
исуп уака варираау. Рабпуауа мпже да биде фасцинануна за една пспба,
нп не за некпја друга. Вп зависнпсу пд упа какп рабпуауа е дизајнирана
зависи и мпжнпсуа ппвеќе или ппмалку врабпуениуе да ги задпвплау
свпиуе ппуреби ппврзани сп рабпуауа. На пример, рабпуауа прпдаваш
мпже да му пбезбеди на врабпуенипу задпвплуваое на ппщуесувениуе
ппуреби, дпдека пбукауа мпже да му ги задпвпли ппуребиуе да суане
експеру вп пдредена пбласу. Исуп уака рабпуауа кпја дава мала щирина
мпже да делува негауивнп на лишнпсуа кпја се пбидува да ги задпвпли
креауивниуе или инпвауивниуе ппуреби.
Ппради упа щуп прирпдауа на рабпуауа ппсупјанп се менува и
ппради упа щуп рабпуауа уреба да се прилагпди на мнпгу разлишни
сиууации, меначериуе и врабпуениуе ппдеднаквп уреба да вппшау дека
на анализауа на рабпуауа уреба да и се ппсвеуи мнпгу ппгплемп
внимание пд ппранп.

2.2 Дефинираое на анализата на рабптата

Анализауа на рабпуауа мпже да се дефинира какп прпцес на
прганизиранп спбираое на ппдаупци и средуваое на релевануниуе
ппдаупци и инфпрмации за рабпуауа, ппуребниуе знаеоа и
сппспбнпсуи, пдгпвпрнпсуи и други бараоа кпи се неппхпдни за
изврщуваое на кпнкреунауа рабпуа.Инфпрмацииуе за рабпуауа се
наспшени вп две наспки:
- вп наспка на рабпунпуп месуп (назив на рабпунпуп месуп, ппис на
рабпуауа, дплжнпсуи и пдгпвпрнпсуи и сл.)
- вп наспка на изврщиуелпу (сурушна спрема, рабпунп искусувп,
знаеое и сл.).
Сп други збпрпви, анализа на рабпуауа, вп принцип, ја ппјаснува
сущуинауа и спдржинауа на рабпуауа, пд една сурана, и прпфилпу на
бараоа вп пднпс на изврщиуелпу, пд друга сурана.
Анализауа на рабпуауа ги иденуификува задашиуе, дплжнпсуиуе
и пдгпвпрнпсуиуе на рабпуауа. Задашауа преусуавува иденуификувана
рабпуна акуивнпсу кпја е спсуавена пд движеоа, дпдека пак дплжнпсуа
преусуавува ппгплем рабпуен елемену спсуавен пд некплку задаши кпи
ги изврщува ппединецпу. Бидејќи и задашиуе и дплжнпсуиуе ппищуваау
акуивнпсуи, не е секпгащ леснп да се разликуваау медусебнп. На
пример, акп една дплжнпсу на ракпвпдиуелпу при врабпууваое на ЧР е
„инуервјуираое на кандидауиуе“, една задаша ппврзана сп пваа
дплжнпсу е „ппсуавуваое на пращаоа“. Одгпвпрнпсуиуе се пбврскиуе
за изврщуваое на пдредени задаши и дплжнпсуи. Бидејќи
меначерскауа рабпуа нпси ппгплема пдгпвпрнпсу, уаа вппбишаенп е и
ппдпбрп плауена.
Анализауа на рабпуауа пбишнп ппфаќа спбираое на
инфпрмации за каракуерисуикиуе на рабпуауа кпи ја правау разлишна
пд другиуе рабпуи. Инфпрмацииуе кпи ќе ппмпгнау вп правеоеуп на
разликауа би биле следниве:
- рабпуни акуивнпсуи и пднесуваоа;
- инуеракција сп другиуе;
- суандардни перфпрманси;
- ппрема и мащини кпи се уппуребуваау;
- рабпуни услпви;
- надзпр (кпј надгледува и пд кпгп е надгледуван);
- знаеоа, вещуини и ппуребни сппспбнпсуи.

2.3 Дпкументи кпи прпизлегуваат пд анализата на рабптата

Анализауа на рабпуауа пбезбедува инфпрмации кпи се
неппхпдни за развпј на два дпкуменуа: ппис на рабпуауа (job
description) и спецификација на рабпуауа (job specification). Вп гплем
брпј на слушаеви, пписпу на рабпуауа и спецификацијауа на рабпуауа се
кпмбинираау вп еден дпкумену кпј спдржи некплку разлишни делпви.

2.3.1 Опис на рабптата

Описпу на рабпуауа преусуавува пищан дпкумену кпј ги
иденуификува задашиуе, дплжнпсуиуе и пдгпвпрнпсуиуе на рабпуауа.
Овпј дпкумену иденуификува щуп е направенп, зпщуп упа е направенп,
каде е упа е направенп и накраукп какп упа е направенп. Суандардиуе
за изврщуваое на рабпуауа би уребалп да ппуекнуваау дирекунп пд
пписпу на рабпуауа. Тие уреба да дефинираау кпја рабпуа се изврщува
и кпи перфпрманси се смеуау за сппдвеуни за изврщуваое на рабпуауа.
Пришинауа за нагласуваое на пвие рабпуи е мнпгу еднпсуавна.
Дпкплку врабпуенипу знае щуп пд негп се пшекува и щуп преусуавува
дпбрп или лпщп заврщена рабпуа, упј ќе има ппвеќе щанси дпбрп да ја
изврщи рабпуауа.
Најшесуи кпмппненуи на пписпу на рабпуауа се следниве:
 Инфпрмации за рабптата: Првипу дел пд пписпу на рабпуауа се
пднесува на иденуификација и инфпрмации за рабпуауа. Вп пвпј дел
ппуребнп е да се дадау инфпрмации за: назив на рабпуауа, пдделение,
лпкација, дауум на анализа, име на лишнпсуа кпја гп спсуавила пписпу,
име на лишнпсуа кпја гп примила пписпу, прганизаципнауа ппзиција на
рабпунпуп месуп, назив на неппсредниуе надредени ппзиции, суепен
на пдгпвпрнпсу, инуерперспнални пднпси и ранг на кпнкреунауа
рабпуа.
Општ преглед: Овпј дел дава преглед на ппщуиуе пдгпвпрнпсуи
и кпмппненуи кпи ја преусуавуваау рабпуауа разлишна пд другиуе. Овде
е ппуребнп накраукп да се ппище сущуинауа на рабпуауа.
Оснпвни функции и дплжнпсти: Овпј дел спдржи јасни и
прецизни изјави вп врска сп задашиуе, дплжнпсуиуе и пдгпвпрнпсуиуе
на задашиуе кпи уреба да се изврщау. Пищуваоеуп на пвпј дел пдзема
најмнпгу време.
Автпритет: Овпј дел пд пписпу спдржи ппдаупци за границиуе
на пвласууваое на кпнкреуниуе ппзиции, авуприуеу за пдлушуваое и
финансиски лимиу.
Стандардни перфпрманси: Овпј дел пд пписпу спдржи
инфпрмации за пшекуваниуе резулуауи и/или пднесуваоа на
кпнкреунпуп рабпунп месуп.
Рабптни услпви: Описпу на рабпуауа мпже да спдржи и
инфпрмации и за каракуерисуикиуе на рабпуниуе услпви, ппсебнп акп
се специфишни и акп вклушуваау бука, виспка или ниска уемперауура,
рабпуа на пувпрени и сл.
Спецификација на рабптата: Овде се прикажуваау
квалификацииуе кпи се ппуребни за да се изврщи рабпуауа на
сппдвеуен нашин. Спецификацијауа на рабпуауа спдржи: знаеоа
вещуини и сппспбнпсуи; пбразпвание и искусувп и физишки бараоа
и/или рабпуни услпви.
Описпу на рабпуауа мпже да биде:
- Детален ппис на рабптата – кпј ппдразбира пзнашуваое на сиуе
рабпуи и рабпуни задаши на рабпунпуп месуп, пд најслпжени и
најзнашајни дп наједнпсуавни и најсиуни. Таквипу ппис се
применува за да се надминау дилемиуе кпи ппнекпгащ мпже да се
јавау вп врска сп разгранишениуе рабпуи ппмеду ппедини рабпуни
месуа. Ппради уакви и слишни дилеми, врабпуениуе ппнекпгащ
пдбиваау да изврщау пдредени рабпуни задаши, смеуајќи дека уие
не припадаау вп делпкругпу на нивнауа рабпуа. Вп принцип,
уаквиуе сфаќаоа се ппгрещни, заупа щуп врабпуениуе пп правилп
се дплжни псвен рабпуауа на свпеуп рабпунп месуп, дпкплку
ппсупи ппуреба и дпкплку врабпуенипу дпбие налпг пд
преуппсуавенипу уреба да ги изврщува и други рабпуни задаши за
кпј упј е квалификуван и псппспбен. Тпкму ппради упа секпј
рабпуник уреба да знае кпи му се пбврскиуе на рабпуа и щуп се
 пшекува пд негп, заупа щуп дилемиуе пкплу делпкругпу на рабпуа
мпже да дпведау дп гплеми ппследици. Така на пример, акп
Македпнски железници не пдреди прецизнп кпј уреба да
управува сп сигнализацијауа, не е уещкп да предвидиуе какви
ппследици ќе насуанау ппради упа. Слишни примери мпже да се
наведау и вп пбласуа на здравсувпуп, кпмуналнауа хигиена,
впздущнипу сппбраќај и сл.
- Начален ппис на рабпта – ппдразбира ппищуваое на пснпвниуе,
пднпснп клушниуе задаши на рабпунпуп месуп, без навлегуваое на
негпвп деуалнп пбјаснуваое, наведуваое и ппищуваое.
Пришинауа за ппјавауа на пвпј пблик на ппис е иницирана пд
суавпу дека деуалнпуп ппищуваое е неппуребнп, шесуп и сувищнп.
Најнапрвп заупа щуп кпнкреуниуе задаши и акуивнпсуи
ппуекнуваау пд пснпвнауа и главнауа рабпуа, ппради щуп е
неппуребнп да се ппфаќаау сп ппис, друга пришина е ппради упа
щуп деуалнипу ппис кплку и да е исцрпен и сеппфауен, пп правилп
не мпже да ги спдржи ппдаупциуе за сиуе рабпуни задаши и
акуивнпсуи на кпнкреунпуп рабпунп месуп. Па ппради упа, мнпгу
ппзнауи кпмпании вп свеупу се ппределуваау за ппис вп кпј се
ппуенцираау сиуе знашајни акуивнпсуи на врабпуенипу на
кпнкреунп рабпунп месуп.

2.3.2 Спецификација на рабптата

Дпдека пписпу на рабпуауа спдржи акуивнпсуи кпи уреба да ги
изврщи врабпуенипу, спецификацијауа на рабпуауа дава лисуа на
знаеоа, вещуини и сппспбнпсуи ппуребни на ппединецпу за да ја
изврщи рабпуауа на сппдвеуен нашин. Знаеоауа, вещуиниуе и
сппспбнпсуиуе ги ппфаќаау пбразпвание, искусувп, ппуребни рабпуни
вещуини, лишни сппспбнпсуи, менуални и физишки сппспбнпсуи. На
пример, спецификацијауа на рабпуа за пдреденп рабпунп месуп мпже
да вклушува сппдвеунп нивп на пбразпвание, пдреден брпј на
месеци/гпдини на рабпунп искусувп, сппспбнпсу за куцаое на 60
збпрпву вп минууа, виспк суепен на визуелна кпнценурација и
сппспбнпсу за рабпуа ппд приуиспк и сл.
Рабпунпуп месуп има свпј назив (пример: асисуену на
дирекупрпу за маркеуинг, благајник, спвеуник за ЧР, квалификуван
заваруваш, щпфер, ппруир, щеф на ппгпн, виспкпквалификуван
елекуришар и сл.), пп кпе се преппзнава и разликува пд другиуе
рабпуни месуа вп прганизацијауа. Вп нащиуе прганизации, рабпуниуе
месуа се уредуваау сп инуерен аку на прганизацијауа за
сисуемауизација на рабпуниуе месуа. Вп спгласнпсу сп
прганизаципнауа сурукуура, рабпуниуе месуа се разделуваау пп
секупри, служби, пдделенија и други прганизаципни делпви на
прганизацијауа.
 За секпе рабпунп месуп, пднпснп за секпја рабпуа, мпра да се
пдреди и брпј на изврщиуели. Иакп рабпунпуп месуп шесуп се врзува за
еден изврщиуел, за пдвиваое на пдредени рабпуи вп прганизацијауа,
неппхпднп е да се ангажираау ппвеќе изврщиуели. На пример, вп еднп
преупријауие за превпз на пауници брпјпу на впзаши мпра да се
прилагпди сп брпјпу на авупбуси сп кпи преупријауиеуп распплага. Или,
на рабпунп месуп тидар вп градежнп преупријауие, нема да рабпуи
самп еден тидар, ууку ппвеќе.
Освен наведениуе услпви, ппследниве гпдини се ппвеќе се
инсисуира и на дпдауни услпви, какп щуп се: знаеое на еден или
ппвеќе сурански јазици, ппзнаваое на рабпуа сп кпмпјууери, пплпжен
впзашки испиу, смисла за прганизираое на рабпуауа, креауивни
сппспбнпсуи, кпмуникауивни сппспбнпсуи и сл. Медуупа, ппкрај пвие
бараоа ппврзани сп знаеое (ппзнаваое на рабпуауа) и
инуелигенцијауа (ппщуа и специјална), кандидауиуе уреба да
испплнуваау и бараоа кпи се пднесуваау на пспбиниуе на лишнпсуа
(енергишнпсу, пдлушнпсу, пдгпвпрнпсу, дпследнпсу, принципиелнпсу и
слишнп).
Спецификацијауа на рабпуауа мпже да се развива пд разлишни
извпри на инфпрмации, медуупа прпцеспу на анализа на рабпуауа
пбезбедува ппјдпвна упшка. Знаеоауа, вещуиниуе и сппспбнпсуиуе на
врабпуениуе мпраау да бидау базирани на пна щуп е ппуребнп за да се
изврщи рабпунауа дплжнпсу. Исуп уака, спецификацијауа на рабпуа би
уребалп да рефлекуира щуп е неппхпднп за сппдвеунп изврщуваое на
рабпуауа, а не щуп би уребалп да ппседува еден идеален кандидау.

2.4 Метпди за анализа на рабптата

Опщуи меупди кпи се кприсуау кај анализа на рабпуауа се:
ппсервација, инуервју, пращалници и специјализирани меупди за
анализа (квануиуауивни уехники).

2.4.1 Опсервација
Кај пвпј меупд, пперауивнипу меначер, аналиуишарпу за рабпуа
или инженерпу гп набљудуваау ппединецпу кпј ја изврщува рабпуауа и
фаќаау белещки кпи ќе им ппмпгнау вп ппищуваоеуп на задашиуе и
дплжнпсуиуе кпи се изврщуваау. Опсервацијауа мпже да биде
кпнуинуална или базирана на примерпци. Кприсуеоеуп на пвпј меупд
е пгранишен ппради упа щуп мнпгу рабпуи немаау кпмплеменуарни и
леснп вппшливи рабпуни задаши или кпмплеуни рабпуни циклуси.
Ппради упа ппсервацијауа е ппкприснп да се уппуребува кај рабпуи кпи
се ппнпвуваау. Оваа меупда шесуп се кприсуи заеднп и сп други
меупди.
 Опсервацијауа базирана на примерпци пд рабпуауа е уип на
ппсервација кпј не бара наспшуваое на вниманиеуп кпн секпј деуал на
акцииуе пд рабпунипу циклус. Намесуп упа, меначерпу мпже да ја
пдреди спдржинауа на уипишнипу рабпуен ден преку суауисуишки
примерпци на пдредени акции пукплку сп кпнсуауна ппсервација и
уерминираое на сиуе акции. Опсервацијауа базирана на примерпци пд
рабпуауа е ппсебнп кприсна кај рууинскиуе рабпуи и пние рабпуи кпи
се ппвупруваау.
Дневникпу за рабпуа преусуавува меупд кпј бара пд
врабпуениуе „набљудуваое“ на нашинпу на кпј ги изврщуваау задашиуе
при упа впдејќи дневник за свпиуе дплжнпсуи, пднпснп белещки кплку
шесуп ги изврщуваау и кплку време е ппуребнп за секпја дплжнпсу.
Меупдпу на неппсреднп набљудуваое ппдразбира следеое,
набљудуваое и евиденуираое на ппдаупциуе кпи се релевануни за
рабпуауа кпја се анализира. Сп пвие акуивнпсуи се занимава
набљудуваш кпј ппминал низ пдредена пбука кпја ппкрај другпуп уреба
да пбезбеди и пбјекуивнпсу. Од набљудувашпу шесуп се пшекува да
пппплни пднапред дпбиен суандардизиран пбразец кпј му ппмага да
гп наспши вниманиеуп на сиуе знашајни сегменуи на набљудуванауа
рабпуа.

2.4.2 Интервјуираое
Меупдпу на инуервјуираое бара пд меначериуе да гп ппсеуау
секпе рабпунп месуп и да разгпвараау сп рабпунициуе кпи ја
изврщуваау рабпуауа. За запищуваое на инфпрмацииуе најшесуп се
кприсуи суандардизирана фпрма на инуервју. Чесуп се слушува ппкрај
рабпуникпу да се инуервјуира и надзпрникпу (супервизпрпу). Исуп уака
се кприсуи и групнп инуервју. Овпј меупд е скап заупа щуп вклушува
гплем брпј на луде и шесуп бара присусувп на некпј пд пдделениеуп за
ЧР. Медуупа за пдредени рабпуи кпи се уещки за дефинираое,
групнпуп инуервју е верпјаунп најппгпднп.
Инуервјууп за анализа на рабпуауа какп и секпе другп инуервју
мпже да биде сурукууиранп, пплусурукууиранп и несурукууиранп, какп
и индивидуалнп и групнп. Исуп уака, инуервјууп бара и пдредени
ппдгпупвки. Кпга суанува збпр за инуервју за анализа на рабпуа се
бараау ппсебни ппдгпупвки. Пред се, мпра да се знае кпи пспби ќе се
инуервјуираау. Пп правилп упа уреба да бидау успещни рабпуници или
меначери кпи дпбрп си ја ппзнаваау свпјауа рабпуа. Лицауа кпи ќе
бидау пдредени какп инуервјуери уреба да ги предвидау пришиниуе
ппради кпи ќе инуервјуираау. За да успее инуервјууп, исуп уака,
неппхпднп е да се ппдгпуви и негпвипу впдиуел, пднпснп лицеуп кпе ќе
гп впди инуервјууп. Тпа знаши дека впдиуелпу преухпднп уреба да се
инфпрмира за рабпуауа кпја се анализира, да распплага сп неппхпдни
ппдаупци за свпиуе спгпвпрници и на адеквауен нашин да гп сурукууира
инуервјууп. Верпдпсупјнпсуа на инуервјууп и дпбиениуе ппдаупци се
ппуврдува сп ппупис на впдиуелпу на инуервјууп и лицеуп кпе е
инуервјуиранп и ппуенцираое на месупуп и времеуп на пбавенипу
разгпвпр.
Овпј меупд мпже да пдземе дпсуа време. Прпфесипналниуе и
меначерскиуе рабпуи шесуп се кпмплицирани за анализа и бараау
ппдплгп инуервјуираое. Ппради упа уреба најшесуп да се кприсуи
кпмбиниранп инуервју сп други меупди на анализа на рабпуауа.

2.4.3 Прашалници
Пращалнициуе се најщирпкп расппсуранеуипу меупд за
спбираое на ппдаупци за рабпуауа. Најнапред се развива пращалник
кпј ппупа им се дпсуавува на врабпуениуе и меначериуе кпи уреба да
гп пппплнау. Пращалникпу се спсупи пд дпбрп дефинирани пращаоа
пд пувпрен или заувпрен уип, знашајни за рабпуауа кпја се анализира.
На ппсуавениуе пращаоа пбишнп пдгпвараау сиуе изврщиуели на
кпнкреунауа рабпуа кпја се анализира, какп и нивниуе ракпвпдиуели.
На пвпј нашин се пвпзмпжува спбираое и ппдредуваое на ппдаупци за
набљудуванауа рабпуа вп краупк временски перипд, пд ппвеќе луде.
Пращалникпу вп врска сп рабпуауа шесуп спдржи пращаоа пд
следниве пбласуи:
- Дплжнпсуи и време за нивнп реализираое
- Специјални дплжнпсуи кпи ппреукп се изврщуваау
- Ексуерни и инуерни кпнуакуи
- Рабпуни услпви
- Уппуреба на мауеријал и ппрема
- Дпнесуваое на пдлуки
- Извещуаи кпи се ппдгпувуваау
- Знаеое, вещуини и сппспбнпсуи кпи се уппуребуваау
- Ппуребна пбука
- Физишки акуивнпсни и нивни каракуерисуики.
Најгплема преднпсу на пвпј меупд е упа щуп инфпрмацииуе за
гплем брпј на рабпуи мпжау евуинп и брзп да се спберау. Медуупа,
шесуп се неппхпдни и дппплниуелни набљудуваоа и дискусии.
Пп пппплнуваоеуп, пращалнициуе се враќаау на преглед кај
супервизприуе или меначериуе пред нивнпуп кприсуеое вп
ппдгпувуваоеуп на пписпу на рабпуа.
2.5 Анализа на рабптата какп прпцес
Оснпвниуе шекпри вп прпцеспу на анализа на рабпуауа мпже да
варираау вп зависнпсу пд меупдиуе кпи се кприсуау и пд брпјпу на
рабпуи кпи се ппфаќаау сп анализауа. Некпи пснпвни шекпри се
следниве:
Идентификуваое на рабптата и преглед на дпкументацијата.
Првипу шекпр е иденуификуваое на рабпуауа кпја ќе се испиуува. На
пример, дали ќе се испиуува пдреден вид на рабпуа, сиуе рабпуи вп
една дивизија или сиуе рабпуи вп цела прганизација? Дел пд пваа фаза
е и прегледпу на дпкуменуацијауа, какп щуп се ппсупешкиуе пписи на
рабпуа, прганизаципниуе щеми, инфпрмацииуе пд преухпднауа
анализа на рабпуауа и сл. Исуп уака ппуребнп е и да се иденуификуваау
и врабпуениуе кпи ќе ја правау анализауа и меупдиуе кпи ќе се
уппуренбуваау при упа.
Објаснуваое на прпцеспт на менаџерите и врабптените.
Најважен шекпр е да се пбјасни прпцеспу на меначериуе, врабпуениуе
и другиуе луде кпи ќе бидау ппфауени сп анализауа. Она щуп уука уреба
да се пбрабпуи се пращаоауа кпи се пднесуваау на целуа на анализауа
на рабпуауа, пснпвниуе шекпри, временскипу план, на шинпу на кпј
меначериуе и врабпуениуе ќе ушесувуваау вп сеуп упа, на упа какп ќе се
прави анализауа и на кпгп мпже да се пбрауау дпкплку се ппјавау
некпи пращаоа.
Спрпведуваое на анализата. Овпј шекпр се пднесува на
спбираое на ппдаупци за анализа на рабпуауа. Пращалнициуе се
дисурибуирани, инуервјуауа се спрпведени и заврщена е
ппсервацијауа. Кпга се спбрани сиуе инфпрмации, аналиуишарпу ги
прегледува сп цел да се увери вп нивнауа кпмплеунпсу. Чесуп е
ппуребнп дпдаунп да се ппјаснау инфпмацииуе, пбишнп пп пау на
инуервју.
Ппдгптпвка на пписпт на рабпта и спецификацијата на рабпта.
Сиуе инфпрмации кпи се спбрани пд анализауа на рабпуауа мпраау да
се спруираау, да се кпрегираау и да се кприсуау вп планираоеуп на
пписпу и спецификацијауа за секпја рабпуа. Обишнп планпвиуе се
ппдгпувуваау пд сурана на пдделениеуп за ЧР. Ппупа се дпсуавуваау дп
сппдвеуниуе меначери и врабпуени на преглед. Следува преглед,
спрпведуваое на сиуе неппхпдни прпмени и ппдгпупвка на кпнешнипу
ппис на рабпуауа и спецификацијауа. Кпга пписпу на рабпуауа и
спецификацијауа се изгпувени, меначериуе уреба да пбезбедау
ппврауна инфпрмација дп нпсиуелиуе на рабпуауа, ппсебнп дп пние
кпи биле ппфауени сп анализауа. Еден пд нашиниуе да се извесуау
врабпуениуе е да им се дпсуави кппија пд пписпу и спецификацијауа на
рабпуа на преглед. На упј нашин им се дава мпжнпсу да направау
ппправки, пмпвпзмпжува да пращаау за пние рабпуи кпи не им се
јасни и да дискууираау за свпјауа дплжнпсу кпн меначериуе. Кпга
врабпуениуе ги преусуавува синдикау, упгащ ппуребнп е и преусуавник
пд синдикаупу да се вклуши вп прегледпу на пписпу и спецификацијауа
на рабпуа сп щуп се намалува мпжнпсуа пд ппјава на кпнфликуи.
Одржуваеое и кпрегираое (ажурураое) на пписпт и
спецификацијата за рабпта. Вп пваа фаза пд прпцеспу знашајна улпга
имаау врабпуениуе кпи ги изврщуваау задашиуе и нивниуе меначери,
заупа щуп уие, какп најблиску дп рабпуауа, знаау кпга ќе се ппјави
прпмена. Од друга сурана, мпже да се ппјави ппуреба целипу прпцес
да се ппвупри за некплку гпдини. При секпе пценуваое на
перфпрмансиуе, меначериуе би уребалп да ги прегледуваау и пписиуе
на рабпуа. Ова пвпзмпжува меначериуе и нпсиуелиуе на рабпуа да
дискууираау дали пписпу на рабпуа сеущуе ја ппищува реалнауа рабпуа
или е ппуребнп да се прпмени. Вп мнпгу прганизации кпмплеунипу
преглед се прави на секпи ури гпдини. За акууелнпсуа на пписпу и
спецификацијауа на рабпуауа пбишнп се задплжени лудеуп пд
пдделениеуп за ЧР.

2.6 Ппврзанпста на анализата на рабптата сп пстанатите

кпмппненти пд МЧР
Описпу на рабпуауа и спецификацијауа на рабпуа на база на
анализа на рабпуауа, гп прпнапда свпеуп знашеое и вп мнпгу други
кпмппненуи на МЧР.

Планираое
на ЧР

Управуваое
Регрууација
сп
и селекција
кариерауа

Здравје и Анализа на Спцијализ. и

безбеднпсу рабпуауа приенуација

Наградувао Тренинг и
е и мпуивир. пбразпв.

Оцена на
перфпрман.
Вежба 1

Симулација – спбираое на ппдатпци за рабптнп интервју

За дпбрп да гп разбереуе прпцеспу на анализа на рабпуа и да суекнеуе

некпе искусувп вп пваа пбласу, вп прпдплжение ви е даден пример кпј
се кприсуи при инуервјуираое на врабпуени.
1. Ппдатпци за рабптата (рабптнптп местп)

Организација:_________________________________________________
Аналиуишар: __________________________________________________
Назив на рабпунпуп месуп: ______________________________________
Дауум: ______________________________________________________
Врабпуен: ____________________________________________________
2. Кратпк ппис на рабптата (вп некплку решеници да се даде краупк
преглед на рабпуауа, нп дури ппсле пппплнуваоеуп на псуаупкпу пд
фпрмуларпу)

_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
3. Набрпјте ги главните задплженија (иденуификувајуе ги главниуе
акуивнпсуи и набрпјуе ги пп хрпнплпщки редпслед, сппред секпја
пдредеуе прпцену на рабпунп време кпе е неппхпднп за
суандарднп пдвиваое на уие акуивнпсуи).

_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
4. Надзпр и кпнтрпла

_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
5. Применета супервизија (кпј е неппсреден ракпвпдиуел, вп кпја
мера е неппхпднп негпвпуп надгледуваое и ппмпщ)

_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
6. Однпспт сп другите рабпти:

Унапреден пд рабпунпуп месуп:

_____________________________________________________________
Се унапредува на рабпунп месуп:
_____________________________________________________________
7. Машини, ппрема и средства кпи се кпристат:

_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
8. Рабптни услпви (наведеуе ги физишкиуе услпви на рабпуа: вп
заувпренп, на пувпренп, уемперауура, бука и сл.)

_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
9. Спецификација на рабптата:

Физишки бараоа (сппспбнпсуи):

_____________________________________________________________
Специфишни сппспбнпсуи:
_____________________________________________________________
Ппуребнп пбразпвание:
_____________________________________________________________
Ппуребнп искусувп:
_____________________________________________________________
Ппуребна пбука пп врабпууваоеуп:
_____________________________________________________________
10. Ппсебни бараоа (дпкплку ппсупјау):

_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________

Нашин на рабпуа: вп групи пп двајца, каде еднипт студент има улпга

на врабптен, а другипт има улпга на аналитичар кпј ќе интервјуира.
Рабптата кпја ќе биде предмет на анализа мпже да биде рабптата
кпја ја рабпти студентпт, рабпта за кпја студентите имаат
ппшти ппзнаваоа или рабпта кпја ќе ја предлпжи наставникпт.

Студија на случај

Опис на рабптните места вп кпмпанијата КИТЕ

Валенуина била мнпгу впзбудена кпга пп заврщуваоеуп на МБА

суудииуе се врабпуила вп кпмпанијауа „КИТЕ инфпрмаципни услуги“.
Дпбила рабпуа какп меначер вп сисуемпу за наградуваое. Нејзинауа
прва задаша била да ги пцени и ппище рабпуниуе месуа вп КИТЕ сп цел
преку дпкуменуирана аргуменуација, сегащниуе 600 рабпуни месуа да
се намалау на брпј на рабпуни меуа кпј ќе биде вп разумна мера.

Истпријат на кпмпанијата

КИТЕ е прпфиуабилна агресивна кпмпанија пд пбласуа на

кпмпјууерскипу бизнис. Се занимава сп прпдажба на спфувер и
хардвер на кпмпанииуе и крајниуе ппурпщуваши какп и на брпјни
владини агенции. Од свпеуп пснпваое, другауа пплпвина на 1970уиуе
гпдини, пваа кпмпанија се задржала на лидерскауа ппзиција ппради
флексибилнпсуа и прилагпденпсуа на уурбуленунауа пкплина.
Кпмпанијауа гп пбавува свпјпу бизнис вп рабпунп инуензивнауа
индусурија, па нејзиниуе главни пснпви се врабпуениуе. Заупа еден пд
најважниуе инуереси на КИТЕ е да креира пплиуика на ЧР кпи ќе
дппридпнесау вп згплемуваоеуп на прпдукуивнпсуа и суепенпу на
сауисфакција на врабпуениуе.
Ппради изразиуп брзипу развпј на кпмпјууерскауа индусурија, изразиуп
е силна и кпнкуренцијауа, какп вп ппглед на ппзиципнираое на
пазарпу, уака и вп ппглед на напдаое на виспкп сурушни прпфили на
врабпуени. Капиуалпу на КИТЕ вп ппследниуе 3 гпдини ппраснал за
30% и упп меначменупу на КИТЕ суанал свесен за факупу дека какп
КИТЕ мпже леснп да привлеше и врабпуи нпви луде уака леснп мпже и
да ги изгуби. Гпдищнауа суапка на ппрасу на прпмеупу на КИТЕ е 14%,
щуп е прпсешна суапка на ппрасу вп индусуријауа вп кпја рабпуау. КИТЕ
псуана релауивнп мала кпмпанија сп врабпуени пкплу 1000 луде сп
дпминануни кулуурни вреднпсуи „мали уимпви“. Кулуурауа на мали
уимпви насуанала благпдарејќи на кприсуеоеуп на инуранеупу, кпј
впсппсуавил пувпрена дирекуна врска ппмеду сиуе врабпуени какп и
ефикаснп кприсуеое на гплемипу пувпрен канцелариски прпсупр. Исуп
уака сппред ппсупјанипу кпнуаку ппмеду сиуе нивпа на меначменупу и
врабпуениуе, релауивнп плиука прганизаципна сурукуууа (види Прилпг
2.2.1.) самп ја псилила „пплиуикауа на пувпрена врауа“. Се на се
врабпуениуе се задпвплни сп климауа вп КИТЕ, дпдека меначменупу е
дпбрп заппзнаен сп „пулспу“ на прганизацијауа. Дпдека вп слушајпу на
СЧР и псуанауиуе секупри вп КИТЕ има дефиниранп пдреден брпј
прганизаципни правила на пднесуваое. Вп секпј секупр сиуе нивпа на
меначмену и врабпуениуе рабпуау заеднп, а нпвиуе рабпуни месуа се
дефинираау уака да пдгпвараау на индивидуалниуе сппспбнпсуи и
инуереси на ппединциуе. Чесуп се слушува на пдреденп рабпунп месуп
да се врабпуау преквалификувани ппединци кпи ппупа мнпгу леснп се
унапредуваау. Не ппсупјау пищани правила и прпцедури. Секуприуе
ппмеду себе имаау знашиуелнп развиена хпризпнуална канална
кпмуникација, уака щуп шесуп се губи јаснауа врска ппмеду секуприуе.
Сектпр за чпвечки ресурси

СЧР е ппупплнп разлишен пд псуаупкпу вп кпмпанијауа. Вп секупрпу

рабпуау пкплу 30 луде или еден врабпуен на секпи 33 врабпуени вп
КИТЕ. Ппупреуседауелпу за ЧР вп кпмпанијауа, Изабела, гп впди
секупрпу ппд „железна палка“. Врабпуениуе секпгащ се на внимание
нивниуе идеи да бидау вп спгласнпсу сп Изабелпвиуе визии и цели.
Кпга некпј пд нпвпврабпуениуе ќе предлпжи некпи прпмени, веднащ
дпбиваау пдгпвпр дека упа е невпзмпжнп, ппради упа щуп рабпуиуе
секпгащ се пдвивале на упј нашин и дека упа е дел пд кулуурауа. За
секпе рабпунп месуп вп СЧР ппсупи и негпв ппис, уака щуп нема
преклппуваое вп рабпуиуе. Исуп уака, вп секупрпу вп писмена фпрма
се испищани сиуе прпцедури на рабпуа. Освен еднп мащкп, кпј рабпуи
на регрууираое за рабпуа, сиуе врабпуени вп секупрпу се жени (види
Прилпг 2.2.2.). Самп пплпвина пд нив имаау заврщенп факулуеу пд
пбласуа на индусурискипу пднпс или МЧР, а самп една шеувруина пд
нив имаау искусувп вп пбласуа на МЧР вп другиуе кпмпании.
Најгплемипу брпј на врабпуени вп секупрпу се дпјдени уака щуп се
унапредени пд админисурацијауа вп кпмпанијауа. Најгплемипу брпј на
врабпуениуе веруваау дека ппупреуседауелскпуп месуп за Изабела е
шисуа дпбивка, заупа щуп уаа на упа месуп е унапредена пд
преухпднпуп месуп делпвен секреуар еден ден пп диплпмираоеуп на
лпкалнипу факулуеу. Вп псуанауиуе секупри на кпмпанијауа цврсуп се
верува дека единсувенп виспкпуп пбразпвание и искусувп мпже да
дпведе дп експеруиза.
Еден инцидену кпј гп пбјаснува Валенуина вп СЧР се слушил вп уекпу на
вупрауа недела на рабпуа на Изабел. Дпдека заеднп сп Давид ги
ппдгпувувале пписиуе за рабпуа, Валенуина рекла дека ќе гп даде
пписпу на рабпуа на Ваоа на пдпбруваое. Тпа ппупплни гп збунилп
Давид кпј на Валенуина и рекпл: „Нп, Ваоа е самп админисурауивец.
Зпщуп негп впппщуп гп вклушувауе?“

Задачи дпделени на Валентина

Вп КИТЕ брпјпу на пписи на рабпуниуе месуа расуе пд ден на ден вп

зависнпсу какп се примани нпви луде, нп сп исупвременп задржуваое
и на суариуе пписи на рабпуниуе месуа. Гплем дел пд пписиуе на
рабпуниуе месуа уреба да се ажурираау. На Валенуина и уребалп некпе
време да размисли какп да ја израбпуи рабпуауа кпја и е дпделена. Таа
најпрвп ги пценила пришиниуе ппради кпи пписиуе на рабпуниуе месуа
се кприсуеле вп кпмпанијауа. Немала никаква ппддрщка и ппмпщ пд
сурана на другиуе врабпуени вп секупрпу, кпи биле зафауени сп
ппдгпупвкауа на мауеријалиуе за гпдищнауа пценка на КИТЕ
пплиуикауа за врабпууваое, унапредуваое и развпј на врабпуениуе пд
сурана на Кпмисијауа за еднакви права вп врабпууваоеуп. Ппсле щесу
месеци на рабпуа и гплем брпј на фрусурации Валенуина успеала да ги
прегледа сиуе пписи на рабпуни месуа за кпи сеущуе ппсупела ппуреба
 вп кпмпанијауа (пример за суариуе и нпвиуе пписи на рабпуниуе месуа
се дадени вп Прилпзиуе 2.2.3 и 2.2.4). Валенуина ппшнала да фпрмира
сппсувенп мислеое за упа какп СЧР функципнира и щуп би уребалп да
се направи за да ппсуане ефикасен и за да гп ппдпбри свпјпу имич вп
кпмпанијауа. Рещила да прганизира дпверлив спсуанпк сп Благпј.

Прилпг 2.2.1 и 2.2.2.

Преуседауел
Благпј

Делпвен секреуар

Дирекуна
Маркеуинг развпј Ппддрщка и Прпизв. прпдажба
Кпмп. ресурси Телек. услуги Чпвешки ресурси
и услуги развпј мауеријали
Давид

Развпј на Државен
Мрежа
прпизвпди маркеуинг

Исураж. и развпј Кпнурплпр

Слика 2.2.1. Организациска шема на КИТЕ

Ппупреуседауел
Изабела

Делпвен секреуар

Меначер на
зарабпуки и Меначер на медушпв. Меначер на Меначер на уренинзи Меначер на
бенефиции пднпси врабпууваое и развпј рекреауивен ценуар
Валенуина

Аналиуишар на
зарабпука Кппрдинаупр на Преусуавник на Меначмену на
Инсурукупр
медуш. пднпс врабпуениуе уехнишки уренинг
Ваоа

Слика 2.2.2. Организациска структура на сектпрпт за чпвечки ресурси

вп КИТЕ

Прилпг 2.2.3. „Стар“ ппис на рабптнп местп:

Рабпунп месуп: Прпграмер
Оснпвна задаша: Прави кпдираое, уесуираое и
дпкуменуираое прпграми ппд надзпр на
Ракпвпдиуелпу на прпекуи.
Специфишни Прави кпдираое и уесуираое на
задаши: прпграми кпга се дадени ппщуи
спецификации на прпгрампу;
Ја прави дпдаунауа дпкуменуација за
прпгрампу;
Ппмага вп применауа на прпграмауа и ги
пбушува кприснициуе на прпграмауа;
Гп извесуува меначменупу на
управувашки инфпрмаципни сисуеми пп
негпвп бараое;
Квалификации: Минимум: а) факулуеуска диплпма пд
сппдвеуна пбласу или еквиваленунп
знаеое и искусувп; б) ппзнаваое на
прпграмскипу јазик ФОРТРАН; в) дпбрп
ппзнаваое на бизнис и финансиски
прпграми.
Би уребалп: а) да има искусувп вп
прпграмираое; б) пбука или
пбразпвание вп пбласуа С и други
прпекунп приенуирани прпграмски
јазици.

Прилпг 2.2.4. „Нпв“ ппис на рабптнп местп:

Рабпунп месуп: Прпграмер
Опщуи Да прави кппрдинираое, уесуираое и
дплжнпсуи: дпкуменуираое на спфувер ппд надзпр
на сурушни експеруи. Да дпнесе
независен суд.
Применеуа Да рабпуи ппд неппсреден надзпр на
супервизија: сурушни експеруи или неппсредни
ракпвпдиуели.
Дадена Нема ракпвпдиуелски пдгпвпрнпсуи.
супервизија:
Примери на (Мпжнп е ниеднп рабпунп месуп да не ги
задаши: вклушува пдвиваоеуп на сиуе наведени
рабпуи или пак наведениуе примери да
не ги вклушуваау сиуе рабпуи кпи се
рабпуау на ппзицииуе вп делпкругпу на
пвие класи на рабпуи.)
Вп спрабпука сп аналиуишариуе,
надредениуе ракпвпдиуели или
преусуавнициуе на релевануниуе секупри
ја дефинира спдржинауа на спфуверпу и
 бараоауа спрема прпграмерпу.
Прави кпдираое и уесуираое на
спфуверпу пп специфишни бараоа.
Ја пищува дпкуменуацијауа за
прпграмауа.
Бара спвеу или мислеое пд надредениуе
вп сиууации кпга ќе се ппјави некпј
прпблем. Ги инфпрмира надредениуе за
евенууалниуе недпсуаупци на
прпграмауа.
Ппмага вп применауа на прпграмауа и ги
пбушува кприснициуе.
Обезбедува ппмпщ на кприснициуе.
Развива сппсувени спзнанија за
прпграмауа и знаеоа пд пбласуа на
применауа на прпграмауа.
Ги презема сиуе кпмплексни задаши и
рабпуи за суекнуваое на искусувп.
Ги испплнува сиуе рабпуи кпи се вп
спгласнпсу сп рабпуниуе прпцедури вп
свпјпу секупр.
Минимални Образпвание – Факулуеуска диплпма пд
квалификации: сппдвеунауа пбласу или еквиваленунп
искусувп вп пбласуа на кпмпјууерскиуе
науки, мауемауика или друга блиска
дисциплина.
Искусувп – Не е неппхпднп преухпднп
искусувп вп пбласуа на прпграмираое.
Знаеое, вещуини и сппспбнпсуи –
Иницијауивни сппспбнпсуи и лпгишкп
прпсудуваое; знаеое на прпграмски
јазик; ппзнаваое на пперауивниуе
сисуеми; сппспбнпсу за кпмуницираое;
сппспбнпсу за лпгишкп заклушуваое и
рещаваое на прпблеми; сппспбнпсу за
креираое на сисуемски прпцесни щеми.
Ппсакувани Ппзнаваое на ФОРТРАН, С и прпекунп
квалификации: приенуирани прпграмски јазици; пбука
пд пбласуа на кпмпјууери и кпнурпла;
ефикасни писмени и вербални
кпмуникациски сппспбнпсуи.
 Прашања за дискусија
1. Кпи се целиуе на КИТЕ? Кпи се целиуе на СЧР? Зпщуп кпнфликуиуе
ппмеду уие цели правау прпблеми вп КИТЕ?
2. Зпщуп за КИТЕ е важнп да ги задржи вискпкп сурушниуе
прпфесипналци?
3. Рабпуиуе вп КИТЕ ппсупјанп се менуваау. Дали СЧР уреба да
пресуане сп праксауа анализа на рабпуауа и израбпукауа на пписи
на рабпуни месуа?
4. Кпи шекпри уреба да ги преземе Валенуина за да ги изврщи
задашиуе кпи и се дпделени?
5. Дали нпвипу ппис на рабпунп месуп (Прилпг 2.2.4) е ппдпбар пд
суарипу ппис на рабпунп месуп (Прилпг 2.2.3)? Зпщуп акп е да,
пднпснп зпщуп акп е не?
6. Шуп уреба да му предлпжи Валенуина на Преуседауелпу на
кпмпанијауа вп врска сп имичпу и нашинпу на функципнираое на
СЧР?

КЛУЧНИ ЗБОРОВИ
1. Анализа на рабпуа
2. Опис на рабпуа
3. Спецификација на рабпуа
4. Меупди на анализа на рабпуа
5. Опсервација
6. Инуервју
7. Пращалник

НАСОКИ ЗА ДИСКУСИЈА
1. Шуп е анализа на рабпуауа и зпщуп е важна за
прганизацијауа?
2. Замислеуе си ја следнава сиууација: прганизацијауа уреба да
развива меупд за селекција на кандидауи сп највиспк ппуенцијал на
изврщуваое на рабпуауа. Кпј уип на ппдаупци пд анализауа на
рабпуауа би уи биле најкприсни (пписи на пднесуваоауа, бараоа вп
ппглед на сппспбнпсуиуе или каракуерисуикиуе на рабпуауа)?
3. Кпја е разликауа ппмеду ппис на рабпуа и спецификација на
рабпуа?
РЕЗИМЕ
Анализауа на рабпуауа мпже да се дефинира какп прпцес на
спбираое и евалуација на сиуе релевануни инфпрмации кпи се
пднесуваау на: спдржинауа и прирпдауа на рабпуауа, ппуребниуе
знаеоа, сппспбнпсуиуе, вещуиниуе и другиуе бараоа за изврщуваое
на рабпуауа.
Вп анализа на рабпуауа се кприсуау разни уиппви на ппдаупци:
пписи на пднесуваоа, ппуребни сппспбнпсуи, каракуерисуики на
рабпуауа и инфпрмации за ппремауа кпја се кприсуи на рабпунпуп
месуп.
Извпри на ппдаупци за ппуребиуе на анализауа на рабпуауа
мпже да бидау: ппсупешкиуе пписи на рабпуауа, извещуаиуе за
ппремауа, дпкуменуацијауа за изведениуе уренинзи, разгпвпри сп
врабпуениуе, нивниуе ракпвпдиуели и експеруиуе за кпнкреунауа
рабпуа. Преппрака е да се кприсуау ппвеќе извпри исупвременп и
ппвеќе меупди кпмбиниранп.
Резулуауи пд анализа на рабпуауа се Опис на рабпуауа
(спдржина и каракуерисуики на кпнкреунауа рабпуа и нашинпу на
нејзинп пдвиваое) и Спецификација на рабпуауа (спецификација на
изврщиуелиуе на рабпуауа, пднпснп сппспбнпсуи, знаеоа и вещуини
кпи се ппуребни за успещнп изврщуваое на кпнкреунауа рабпуа.