Tel. No.

286-7943/289-6156 Email Add:

P A A S C U A C C R E D I T E D L E V E L II
SENIOR HIGH SCHOOL DEPARTMENT
S.Y. 2022 - 2023
KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO – UNANG MARKAHAN

I. NILALAMAN: Wika NILAANG ORAS: 60 minuto

PAGPAPAHALAGA: Pagpapahalaga sa wika.
PAKSA: Mga Batayang PETSA:
Kaalaman sa Wika
II. LAYUNIN
Sa pagtatapos ng aralin ang mga mag-aaral ay inaasahang:
 Natutukoy ang kahulugan, kahalagahan, at kalikasan ng wika;
 Nakapagbibigay ng sariling pagpapakahulugan sa wika; at
 Nakapagtatala ng mga sitwasyong nagpapakita ng magkahiwalay na gamit ng dalawang opisyal na wika sa Pilipinas.
III. PAMAMARAAN
GAWAIN / TALAKAYAN NILALAMAN / PAGPAPALALIM PAGLALAHAT / PAGPAPAHALAGA TAKDANG - ARALIN
 Pindutin ang link para sa ppt ng “Mga Batayang
 Isulat sa loob ng bilohaba Kaalaman sa Wika” o basahin sa inyong aklat,  Sagutin ang sumusunod na mga Gawain 3
kung ano ang wika para sa pahina 2-9. tanong. (pahina 12-13)
iyo. (pahina 2 – Letter A) Isulat kung ano sa
1. Anu-ano ang naiisip mong kahalagahan iyong palagay ang
Mga Batayang Kaalaman sa Wika ng wika sa iyo bilang isang mag-aaral? naitutulong ng wika sa
mga sumusunod na
 Isa sa mga pangunahing gamit o kahalagahan ng wika 2. Anu-ano ang naiisip mong kahalagahan
larangan. (pahina 13-
ang pagiging instrument nito sa komunikasyon. ng wika sa lipunan?
14)
Mahihirapang magtagumpay ang komunikasyon kapag 3. Anu-ano ang naiisip mong kahalagahan
1. panitikan
walang wikang ginagamit. ng wika sa inyong magkakaibigan?
2. negosyo
Mahalagang Katanungan Gawain 1: 3. edukasyon
Pagpapahalaga:
 PANUTO: Gumuhit ng masayang mukha  sa bawat
1. Bakit mahalaga ang wika sa  Ang wika ay mahalaga sa buhay ng 4. medisina
patlang kung tama ang sinasabi ng pangungusap. mga tao, dahil ito ang tulay upang
buhay ng mga tao?
Gumuhit naman ng malungkot na mukha ): kung mali magkaunawaan at magkaintindihan ang 5. batas
ang pahayag. bawat indibidwal.
6. siyensiya
___1. Walang malinaw na konseptong nag-uugnay sa wika at
kultura. 7. media
___2. Tagalog ang unang pambansang wika ng Pilipinas.
___3. May masistemang balangkas ang wika. 8. teknolohiya
___4. Unique o natatangi ang bawat wika. 9. musika
___5. May mga wikang mas makapangyarihan kaysa iba pang
wika. 10. sining
___6. Ang opisyal na wika ng bansa ang dapat na maging
pambansang wika.
___7. Namamatay ang wika kapag namatay ang taong
gumagamit o nagsasalita nito.
___8. Filipino ang tawag sa kasalukuyang pambansang wika ng
Pilipinas.
___9. Ginagamit natin ang wika para makamit natin ang ating
mga kagustuhan.
___10. Binubuo ng mga tunog at sagisag ang wika.
___11. Napagkakasunduang gamitin ng mga tao ang wika.
___12. Kailangang manatiling puro ang wika at hindi dapat
tumanggap ng mga pagbabago.
___13. Dinamiko ang wika.
___14. Walang mga tuntuning sinusunod sa paggamit ng wika.
___15. May pasulat at pasalitang anyo ang wika.

Gawain 2
 Sagutin ang sumusunod na mga katanungan tungkol sa
araling tinalakay.
A. Sa hindi lalampas sa sampung pangungusap, ipaliwanag ang
mga nakatalang katangian ng wika. Pagtibayin ang paliwanag sa
pamamagitan ng pagbibigay ng halimbawa gamit ang mga
sitwasyong pangkomunikasyon sa mga napapanood na
programa sa telebisyon. Maaaring pumili ng programa mula sa
mga nakatala sa loob ng panaklong. Isulat ang inyong sagot sa
Microsoft word o sa work sheet na ibibigay sa inyo. (pahina 12)
1. Makapangyarihan ang wika. (TV Patrol, 24 Oras,
Imbestigador, bawal ang Pasaway)
2. Malikhain ang wika. (Wagas, Maalala Mo Kaya,
Magpakailanman, Pepito Manaloto)
 3. Walang wikang dalisay o puro. (State of the Nation, Word of
the Lord, Tonight with Arnold Clavio, Wisk Ko Lang)

IV. PAGTATAYA - Ano ang opinyon mo sa paggamit ng Filipino bilang wikang panturo? Sa paggamit ba ng wikang Filipino matatamo ng mga mag-aaral
ang karunungan? Gawin bilang Facebook status ang iyong sagot. Ihambing ang “like” na nakuha mo sa “like” na nakuha ng mga
kaklase. (pahina 14)

V. SANGGUNIAN / KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO – Dolores R. Taylan, Jayson D. Petras, Jonathan V. Geronimo
KAGAMITAN PPT

Inihanda ni:

IRENE DC. DELOS SANTOS, LPT

Guro sa Filipino Inirekomenda ni:

JEAN A. MANGULABNAN, LPT, MAeD

IBED Academic Coordinator
Iniwasto ni:

DR. DANIEL L. DAMONSONG

SAC – CL, AP, FIL Inaprubahan ni:

SR. ANA ISABEL V. MARCELO, OSA

Principal/Chancellor
 Tel. No. 286-7943/289-6156 Email Add:
P A A S C U A C C R E D I T E D L E V E L II
INTEGRATED SCHOOL
S.Y. 2022 - 2023
KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO – UNANG MARKAHAN

I. NILALAMAN: Wika NILAANG ORAS: 60 minuto

PAKSA: Kasaysayan at PAGPAPAHALAGA: Pagmamahal sa wika. PETSA:
Pagkakabuo ng Wikang
Pambansa
II. LAYUNIN
Sa pagtatapos ng aralin ang mga mag-aaral ay inaasahang:
 Nailalahad ang pinagdaanang kasaysayan ng wikang pambansa;
 Nakabubuo ng sariling opinyon tungkol sa pagpili sa Tagalog bilang batayan ng pambansang wika ng Pilipinas; at
 Nakapagsasagawa ng pananaliksik sa mga kasalukuyang isyung pangwika.
III. PAMAMARAAN
TAKDANG –
GAWAIN / TALAKAYAN NILALAMAN / PAGPAPALALIM PAGLALAHAT / PAGPAPAHALAGA
ARALIN
 Pindutin ang link para sa ppt ng“Kasaysayan aaaat
 Isulat kung ano para sa Pagkakabuo ng Wikang Pambansa” o basahin sa  Ano ang opinyon mo sa naging Gawain 3
iyo ang kahulugan ng inyong aklat, pahina 15-21. pagpili sa Tagalog bilang batayan ng
Tagalog, Pilipino, at wikang pambansa? Makatuwiran ba Magsagawa ng
Filipino. (pahina 15) Kasaysayan at Pagkakabuo ng Wikang Pambansa maikling saliksik
para sa iyo ang naging proseso sa
 Noong 1987 lamang ginawang Pambansang Wika ang pagpili? Bakit? tungkol sa sumusunod
Filipino. Bago ito, ang pambansang wika ay walang _______________________________________ na Batas Pangwika.
_______________________________________ Pumili ng tatlong
pangalan, sinabi lamang sa Konstitusyon ng 1935 na _______________________________________ batas na sa palagay
ang pambansang wika ay batay sa Tagalog. Sa _______________________________________ mo ay may
Konstitusyon ng 1973, sinabi naman na ang Kongreso pinakamahalagang
ay magsasagawa ng mga hakbang upang makabuo ng Pagpapahalaga: naiambag sa pag-
 Pagmamahal sa wikang ginagamit at
pambansang wika na tatawaging Filipino. Ngunit hindi unlad ng wikang
kinagisnang lengguwahe.
opisyal na ginamit ang salitang Filipino bilang pambansa. Gawan ng
powerpoint ang
pambansang wika.
tatlong napiling Batas
 Pangwika. (pahina 22)

Mahalagang Katanungan Gawain 1:

 PANUTO: Dugtungan ang bawat pahayag sa loob ng
1. Ano ang pinagmulan ng
wikang Filipino? kahon para mabuo ang diwa. Sikaping gamitin ang
alinman sa salitang “Tagalog, Pilipino, at Filipino” sa
pahayag na idurugtong.

1. Mas uunlad pa ang Pilipinas …

2. Pinoy ako …
3. Kung may kaharap akong genie ngayon, hihilingin kong …
4. Sa aming bayan …
5. Iboboto ko ang kandidato sa eleksiyon kung …

Gawain 2
 Sagutin ang sumusunod na mga katanungan tungkol sa
araling tinalakay.

A. Isulat ang mga dahilan sa pagpili sa Tagalog bilang

batayan ng wikang pambansa. (pahina 21)

1.

2.

3.

IV. PAGTATAYA - Kung bibigyan ka ng pagkakataong umakda ng tatlong Batas Pangwika, anu-ano ito? Ano sa palagay moa ng magiging ambag sa wika
ng bawat batas na iyong iaakda? (pahina 24)
Batas 1: ____________________________________________________________________
Ambag sa wika: ______________________________________________________________
Batas 2: ____________________________________________________________________
Ambag sa wika: ______________________________________________________________
 Batas 3: ____________________________________________________________________
Ambag sa wika: ______________________________________________________________

V. SANGGUNIAN / KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO – Dolores R. Taylan, Jayson D. Petras, Jonathan V. Geronimo
KAGAMITAN PPT

Inihanda ni:

IRENE DC. DELOS SANTOS, LPT

Guro sa Filipino Inirekomenda ni:

JEAN A. MANGULABNAN, LPT, MAeD

IBED Academic Coordinator
Iniwasto ni:

DR. DANIEL L. DAMONSONG

SAC – CL, AP, FIL Inaprubahan ni:

SR. ANA ISABEL V. MARCELO, OSA

Principal/Chancellor
 Tel. No. 286-7943/289-6156 Email Add:
P A A S C U A C C R E D I T E D L E V E L II
INTEGRATED SCHOOL
S.Y. 2022 - 2023
KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO – UNANG MARKAHAN

I. NILALAMAN: Wika NILAANG ORAS: 60 minuto

PAGPAPAHALAGA: Pag-unawa sa kahalagahan ng register.
PAKSA: Register Bilang PETSA:
Varayti ng Wika
II. LAYUNIN
Sa pagtatapos ng aralin ang mga mag-aaral ay inaasahang:
 Nahihinuha kung ano ang register bilang varayti ng wika;
 Nakapagtatala ng mga halimbawa ng register ayon sa iba’t ibang larangan o disiplina; at
 Nakasusulat ng maikling talatang ginagamitan ng mga register.
III. PAMAMARAAN
GAWAIN / TALAKAYAN NILALAMAN / PAGPAPALALIM PAGLALAHAT / PAGPAPAHALAGA TAKDANG - ARALIN
 Pindutin ang link para sa ppt ng“Register bilang
 Alin-alin sa mga salita ang Varayti ng Wika”, o basahin sa inyong aklat, pahina  Sagutan ang pahina 36 – Letrang A. Gawain 3
tanging sa 27-32.
pagkokompyuter mo Magtala ng tatlong
lamang ginagamit? Itala Pagpapahalaga: register ng bawat
Register bilang Varayti ng Wika  Pag-unawa sa kahulugan at larangang nakasulat.
sa ibaba ang iyong sagot.
 Ang isang salita o termino ay maaaring magkaroon ng kahalagahan ng register ng wika sa
(pahina 27-28) iba’t ibang larangan at disiplina.
iba’t ibang kahulugan ayon sa larangan o disiplinang POLITIKA
1.
pinaggamitan nito. Tinatawag na register ang mga 2.
espesyalisadong termino gaya ng mga salitang 3.
siyentipiko o teknikal na nagtataglay ng iba’t ibang
kahulugan sa iba’t ibang larangan o disiplina. SIYENSIYA
Mahalagang Katanungan 1.
Gawain 1 2.
1. Bakit mahalaga ang register 3.
sa wika?  PANUTO: Balikan ang artikulong iyong binasa.
Hanapin ang mga terminong ginamit ng may-akda na MEDISINA
 may kaugnayan sa paggamit natin ng cell phone. Ano 1.
ang mga terminong ito? Isulat ang mga ito sa kahon. 2.
Isulat mo rin ang kahulugan ng bawat termino ayon sa 3.
kung paano mo ito naunawaan o batay sa iyong
karanasan sa paggamit ng cell phone. (pahina 32)

Gawain 2
 Pag-aralan ang sumusunod na halimbawa ng register.
(pahina 33)

1. bituin – sa larangan ng astrolohiya – flaming ball of gas

na makikita sa kalawakan.
Masasabi mo ba kung ano ang kahulugan ng bituin sa iba pang
larangang nakatala sa ibaba? Isulat sa patlang ang iyong
sagot.
Pelikula
_________________________________________________
Edukasyon
_________________________________________________
2. dressing – sa larangan ng medisina – paglilinis ng sugat
o pagpapalit ng benda o takip ng sugat upang maiwasan
ang impeksiyon o paglala nito.
Masasabi mo ba kung ano ang kahulugan ng dressing sa iba
pang larangang nakatala sa ibaba? Isulat sa patlang ang iyong
sagot.
Agrikultura
_________________________________________________
Fashion
_________________________________________________
Pagluluto
_________________________________________________
3. beat – sa larangan ng isports – tinalo o pagkatalo
Masasabi mo ba kung ano ang kahulugan ng beat sa iba pang
 larangang nakatala sa ibaba? Isulat sa patlang ang iyong
sagot.
Sayaw at awit
_________________________________________________
Pagluluto
_________________________________________________
Pamamahayag
_________________________________________________
Batas trapiko
_________________________________________________
Medisina
_________________________________________________

IV. PAGTATAYA - Sumulat ng maikling sanaysay sa kursong nais mong kunin sa kolehiyo. Kinakailangang makapagtala ka ng sampung register tungkol
sa kursong kukunin mo. Isulat din ang kahulugan ng mga itinalang register sa iba pang larangang pinaggagamitan ng mga ito. (pahina
36)
V. SANGGUNIAN / KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO – Dolores R. Taylan, Jayson D. Petras, Jonathan V. Geronimo
KAGAMITAN PPT

Inihanda ni:

IRENE DC. DELOS SANTOS, LPT

Guro sa Filipino Inirekomenda ni:

JEAN A. MANGULABNAN, LPT, MAeD

IBED Academic Coordinator
Iniwasto ni:

DR. DANIEL L. DAMONSONG

SAC – CL, AP, FIL Inaprubahan ni:

SR. ANA ISABEL V. MARCELO, OSA

Principal/Chancellor
 Tel. No. 286-7943/289-6156 Email Add:
P A A S C U A C C R E D I T E D L E V E L II
INTEGRATED SCHOOL
S.Y. 2022 - 2023
KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO – UNANG MARKAHAN

I. NILALAMAN: Wika NILAANG ORAS: 60 minuto

PAKSA: Heograpikal, PAGPAPAHALAGA: Pag-unawa sa mga salik ng wika.
PETSA:
Morpolohikal, at Ponolohikal
na Varayti ng Wika
II. LAYUNIN
Sa pagtatapos ng aralin ang mga mag-aaral ay inaasahang:
 Naipaliliwanag ang heograpikal, morpolohikal, at ponolohikal na varayti ng wika;
 Nasusuri kung ang mga halimbawang pangungusap ay nagpapakita ng varayti ng wika sa heograpiya, morpolohiya, at ponolohiya; at
 Nakapagtatala ng mga tiyak na halimbawa ng varayti sa heograpiya, morpolohiya, at ponolohiya partikular sa mga wika sa Pilipinas.
III. PAMAMARAAN
GAWAIN / TALAKAYAN NILALAMAN / PAGPAPALALIM PAGLALAHAT / PAGPAPAHALAGA TAKDANG - ARALIN
 Pindutin ang link para sa ppt ng “Heograpikal,
 Anu-anong mga bagay  Anu-ano ang mga salik sa Gawain 3
Morpolohikal, at Ponolohikal na Varayti ng
ang alam mong pagkakaroon ng varayti sa
Wika ” o basahin sa inyong aklat, pahina 39-44. Sagutan ang pahina 44-
pumapatak, sumusuray, at heograpikal, morpolohiya, at
mapurol. Isulat sa kahon ponolohiya? 45 – Letrang A sa
Heograpikal, Morpolohikal, at Ponolohikal na inyong aklat.
ang sagot. (pahina 38)
1. ____________________________________
Varayti ng Wika 2. ____________________________________
PUMAPATAK  Nagiging salik ang heograpiya o lugar ng nagsasalita sa 3. ____________________________________
pagkakaroon ng varayti ng wika. Dahil ang Pilipinas ay
isang archipelago na nahahati ng katubigan at
kapatagan, at napaghihiwalay ng mga pulo at Pagpapahalaga:
kabundukan, hindi maiwasang makalikha ng sariling  Pagbibigay ng kahalagahan sa mga
SUMUSURAY
salik ng wika.
kultura o paraan ng pamumuhay ang mga taong sama-
 samang naninirahan sa isang partikular na pulo o lugar.

MAPUROL
Gawain 1:
 PANUTO: Sagutin ang sumusunod na katanungan.

1. Ano ang heograpikal na varayti ng wika?

Mahalagang Katanungan ___________________________________________
2. Ano ang morpolohikal na varayti ng wika?
1. Anu-ano ang salik sa ___________________________________________
pagkakaroon ng varayti sa 3. Ano ang ponolohikal na varayti ng wika?
heograpiya, morpolohiya, at ___________________________________________
ponolohiya?
Gawain 2

 PANUTO: Sagutan ang pahina 46 – Letrang A sa

inyong aklat.

IV. PAGTATAYA - Magtala sa kuwaderno ng 20 bagay na makikita sa loob ng bahay. Pagkatapos, maghanap kayo mula sa mga magulang, kamag-anak, o
kasambahay na nagsasalita ng ibang wika maliban sa Tagalog. Tatlong tao na may magkakaibang wika lamang ang hanapin,
halimbawa, Ilocano, Kapampangan, at Ilonggo. Ipakita sa kanila ang iyong tala ng mga salita at ipasalin sa kanilang wika kung ano ang
mga ito. (pahina 47)

V. SANGGUNIAN / KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO – Dolores R. Taylan, Jayson D. Petras, Jonathan V. Geronimo
KAGAMITAN PPT

Inihanda ni:

IRENE DC. DELOS SANTOS, LPT

Guro sa Filipino Inirekomenda ni:

JEAN A. MANGULABNAN, LPT, MAeD

IBED Academic Coordinator
Iniwasto ni:

DR. DANIEL L. DAMONSONG

SAC – CL, AP, FIL Inaprubahan ni:

SR. ANA ISABEL V. MARCELO, OSA

Principal/Chancellor