ผู้ทอี่ ยู่ในบังคับแห่ งกฎหมายว่ าด้ วยวินัยทหาร
• พิจารณาจาก พ.ร.บ.รั บราชการทหาร พ.ศ. ๒๔๙๗
วินัยทหาร
และการเคารพ
หน้าที่ของทหาร (รัฐธรรมนูญ พ.ศ. ๒๕๕๐ มาตรา ๗๗)
• รัฐต้ องพิทกั ษ์ รักษาไว้ ซงึ่ สถาบันพระมหากษัตริ ย์ เอกราช
อธิปไตย และบูรณภาพแห่งเขตอํานาจรัฐ และต้ องจัดให้
มีกาํ ลังทหาร อาวุธยุทโธปกรณ์ และเทคโนโลยีท่ ี
ทันสมัย จําเป็ นและเพียงพอ เพื่อพิทกั ษ์ รักษาเอกราช
อธิปไตย ความมัน่ คงของรัฐ สถาบันพระมหากษัตริ ย์
ผลประโยชน์แห่งชาติ และการปกครองระบอบ
ประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็ นประมุขและ
เพื่อการพัฒนาประเทศ
ผู้บังคับบัญชาและผู้ใหญ่ เหนือตน
• ผู้บังคับบัญชา
ผู้บังคับบัญชา แบ่ งออกเป็ น ๒ ประเภท
๑. ผู้บังคับบัญชาโดยตรง
๒. ผู้บังคับบัญชาตามลําดับชัน้
• ผู้ใหญ่ เหนือตน
• แบ่ งทหารออกเป็ น ๔ ประเภท
๑. ทหารกองประจําการ
๒. ทหารประจําการ
๓. ทหารกองเกิน
๔. ทหารกองหนุน (กองหนุนประเภท ๑, กองหนุน
ประเภท ๒)
1 2
บุคคลที่มิใช่ทหาร แต่ตอ้ งตกอยูใ่ นบังคับวินยั ทหาร
๑. นักเรี ยนทหาร สําเร็จการศึกษาแล้ วเป็ นนายทหาร
สัญญาบัตร
๒. นักเรี ยนทหาร สําเร็จการศึกษาแล้ วเป็ นนายทหาร
ประทวน
๓. บุคคลอยู่ระหว่ างเข้ ารับการศึกษาวิชาทหาร โดย
คําสั่ง รมว.กห.
3 4
การรักษา วินยั กฎ ข้อบังคับ และระเบียบ
• มาตรา ๔ (พ.ร.บ.ว่าด้ วยวินยั ทหาร พ.ศ. ๒๔๗๖)
• วินยั ทหาร คือ การที่ทหารต้ องประพฤติตามแบบธรรมเนียมทหาร
• มาตรา ๕ วินยั เป็ นหลักสําคัญที่สดุ สําหรับทหาร เพราะฉะนันทหารทุ้ ก
คนจักต้ องรักษาโดยเคร่งครัดอยูเ่ สมอ ผู้ใดฝ่ าฝื นท่านให้ ถือว่าผู้นนั ้
กระทําผิด
• แบบธรรมเนียมทหาร ได้ แก่ กฎ ข้ อบังคับ ระเบียบ คําสัง่ คําแนะนํา คํา
ชี ้แจงและสรรพหนังสือต่างๆ ที่ผ้ บู งั คับบัญชาได้ ออกหรื อได้ วางไว้ เป็ น
หลักฐานให้ ทหารปฏิบตั ิ ซึง่ รวมทังขนบธรรมเนี
้ ยมและประเพณีอนั ดี
ของทหารทังที้ ่เป็ นและไม่เป็ นลายลักษณ์อกั ษร
5 6
 วินัยทหาร ๙ ข้ อ อํานาจการลงทัณฑ์
ภาคทัณฑ์
ทัณฑกรรม
กัก
ขัง
จําขัง

ตารางเกณฑ์เทียบชั้น ผูล้ งทัณฑ์และผูร้ ับการลงทัณฑ์

ตําแหน่งชั้น เป็นผู้ลงทัณฑ์ชั้น เป็นผู้รับทัณฑ์ชั้น สิ่ งบอกเหตุของความเสื่ อมวินยั ทหาร
๑. รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม ๑ -
๒. แม่ทัพ ๒ -
๑. มีการขาดและหนีราชการ
๓. ผู้บัญชาการกองพล ผู้บังคับการกองเรือ ผู้บัญชาการ
กองพลบิน ๓ -
๒. ทหารถูกจับกุมมาก
๔. ผู้บังคับการกรม ผู้บังคับหมวดเรือ ผู้บังคับกองบิน ๔ ก ๓. ไม่ เอาใจใส่ ความสะอาดตัวเองและสถานที่
๕. ผู้บังคับหมู่เรือชัน้ ๑ ๕ ข ๔. แกล้ งป่ วยมากขึน้
๖. ผู้บังคับกองพัน ผู้บังคับหมู่เรือชั้น ๒ ผู้บังคับการเรือ ๖ ค ๕. มีการค้ าตลาดมืด
ชั้น ๑ ผู้บังคับฝูงบิน ๖. ยุทธภัณฑ์ เสียหายเนื่องจากไม่ เอาใจใส่
๗. ผู้บังคับหมู่เรือชัน้ ๓ ผู้บังคับการเรือชั้น ๒ ต้นเรือชั้น ๗ ง ๗. มีการลักขโมย
๑ ผู้บังคับหมวดบินชั้น ๑
๘. ผู้บังคับกองร้อย ผู้บังคับการเรือชั้น ๓ ต้นเรือชั้น ๒
๘. ทหารพลัดหน่ วย
๘ จ
นายกราบเรือ ผู้บังคับหมวดบินชั้น ๒ ๙. ละเลยการแต่ งกายและแสดงการเคารพ
๙. ผู้บังคับหมวด ต้นเรือชั้น ๓ ผู้บังคับหมวดบินชั้น ๓ ๙ ฉ 9 10

สิง่ บอกเหตุว่าความเสือ่ มวินยั เลว วิธีการทัว่ ไปการรักษากฎ วินยั ทหาร

เฉยเมย เคยถูกจับ โยกย้ายง่าย • วิธีปอ้ งกัน
นับคดี มีแต่โรค หายมากนัก • ใช้ หลักความเป็ นผู้นํา
ชักหมดปลือง • ออกระเบียบ คําสัง่ และชี ้แจง
• ฝึ กทางวินยั
• เสริ มสร้ างความรักหมูค่ ณะ
เรือ่ งแกล้งป่ วย ฝื ดเคารพ • ผบ.ให้ คําปรึกษา
ช่วยหนีขาด ไม่พบความสะอาด • ให้ ทหารมีโอกาสร้ องทุกข์
ตลาดมืด • ออกนโยบายการลาที่ยตุ ิธรรม 12
 การเคารพซึ่งกันและกันโดยธรรมดา

เป็ นการแสดงถึงความรู้ จกั กัน เป็ น

มิตรกัน หรื อความเป็ นพวกเดียวกัน
ตามลําดับชัน้ หรื อความอาวุโส ตาม
แบบธรรมเนียมถือเป็ นผู้มีวนิ ัยทหาร
13 14

ทหารต้องแสดงความเคารพต่อ

15 16

17 18
 ทหารกําลังเดินให้ หยุดทําการเคารพต่ อผู้หรือสิ่ง ซึ่งกําลังเคลื่อนที่

19 20

21 22

การแสดงความเคารพต่อกัน การแสดงความเคารพต่อกัน (ต่อ)

ผู้มียศตํ่า ทําการเคารพ ผู้มียศสูง
ถ้ ามียศเสมอกัน ถ้ า ต้ องทําซึ่งกัน
นักเรี ยนทหาร ทําการเคารพ ซึ่งกันและกัน นักเรียนทหารชั้นเดียว ไม่ แน่ ใจ และกันโดย
พลทหารปี เดียวกัน ใครอาวุโส ไม่ เกีย่ งงอน
ผู้เรี ยนตํ่า ทําการเคารพ ผู้เรี ยนชัน้ สูง

พลทหาร ทําการเคารพ พลทหาร ซึ่งเข้ า

รับราชการก่ อน
23 24
 การแสดงความเคารพต่อกัน
 เทียบชัน้ การเคารพสําหรั บนักเรียนทหาร
- นักเรี ยนทหารที่จะเป็ นนายทหาร
เทียบเท่ า สิบเอก
- นักเรี ยนทหารที่จะเป็ นนายทหารประทวน
เทียบเท่ า พลทหารอาวุโส
 ทหารอยู่ด้วยกันหลายคน
ผู้มียศหรื ออาวุโสสูงเป็ นผู้รับการเคารพ
25
การเริ่ มและเลิกแสดงการเคารพ
 เมื่อผ่ านให้ เริ่มกระทําในระยะห่ าง
เมื่อเห็นได้ ถนัด และก่ อนที่จะผ่ าน
ประมาณ 3 ก้ าว
เลิกเคารพ เมื่อผ่ านไปแล้ ว
ประมาณ 2 ก้ าว
27
การเคารพด้วยธงประจํากอง
1. อยู่กบั ที่ ลดธงถวายความเคารพแด่ พระบาท
สมเด็จพระเจ้ าอยู่หัว พระบรมศพ พระบรมอัฐิ
และประมุขต่ างประเทศมาเยือนเป็ นทางราชการ
2. เคลื่อนที่ ถือธงท่ ายกธงถวายความเคารพแด่
พระบาทสมเด็จพระเจ้ าอยู่หัว พระบรมศพ
และพระบรมอัฐิเท่ านั้น
29
การแสดงความเคารพต่อกัน (ต่อ)
 เมื่อทหารเข้ าไปในพระทีน่ ั่ง โบสถ์ วิหาร
ทีว่ ่ าการ หรื อเคหะสถาน ให้ ถอดหมวก
 เมื่อทหารอยู่ร่วมสถานทีซ่ ึ่งมีการบรรเลง
เพลงเป็ นเกียรติยศ ต้ องทําการเคารพ
จนกว่ าจะสิ้นเพลงเคารพ
26
การเริ่ มและเลิกแสดงการเคารพ (ต่ อ)
 เมื่อเข้ าไปหาให้ เริ่มเคารพก่ อนถึงผู้
หรื อสิ่ งซึ่งต้ อง เคารพประมาณ 3 ก้ าว
เลิกเคารพเมื่อได้ รับอนุญาตหรื อเสร็จกิจ
 เมื่อผู้หรื อสิ่ งซึ่งต้ องเคารพเข้ ามายังบริเวณ
ทีต่ นอยู่ให้ เริ่มและเลิกเคารพในโอกาสอันควร
28
การเคารพด้วยธงประจํากอง (ต่อ)
3. เมื่อธงแสดงความเคารพ
ให้ นายทหารรักษาธงทําวันทยาวุธด้ วยท่ ากระบี่
ผช.ผู้เชิญธง ทําแลขวา ( ซ้ าย )
4. การเคารพด้ วยธง ทําเฉพาะธงทีเ่ ชิญได้ คลีไ่ ว้
30
 แตรวง บรรเลง : 1. เพลงสรรเสริญพระบารมี
เพลงเคารพมี 3 ชนิด เครื่ องบรรเลง
2. เพลงชาติ
1. แตรวง 3. ขลุ่ย กลอง
3. เพลงมหาชัย
4. เพลงมหาฤกษ์
5. เพลงมาร์ ชธงไชยเฉลิมพล

31 32

การบรรเลงเพลงเคารพ
วิธีบรรเลงมี 2 วิธี
1. วิธีบรรเลงเพลงเคารพของเครื่ องบรรเลงประจําแถว
แตรเดีย่ ว : เป่ าเพลงคํานับ 2. วิธีบรรเลงเพลงเคารพของเครื่ องบรรเลง มิได้ ประจําแถว
 ทั้ง 2 พิธี กระทําเฉพาะเครื่ องบรรเลงเพลง
อยู่กบั ทีใ่ นพิธีเกียรติยศ ต้ องบรรเลงเพลงเคารพ
 ใช้ สําหรับ พระบาทสมเด็จพระเจ้ าอยู่หัว
ขลุ่ย กลอง : บรรเลงเพลงมหาชัย
สมเด็จพระบรมราชินี สมเด็จพระบรมราชชนนี
และรัชทายาท 4 พระองค์
33 34

เครื่องบรรเลงประจําแถว บรรเลงเพลงเคารพด้ วยเพลงต่ าง ๆ

แก่ ผ้ ูหรือสิ่งซึ่งรับการเคารพ ดังนี ้
- ธงมหาราช
1 แตรวงบรรเลง
1.1 เพลงสรรเสริ ญพระบารมี ใช้สาํ หรับ - ธงราชินี
- พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยูห่ วั
- สมเด็จพระนางเจ้า ฯ พระบรมราชินีนาค - ธงบรมราชวงศ์
- สมเด็จพระบรมราชชนนี
- รัชทายาท - ธงเยาวราช (เวลาผ่ าน) หรื อ ชักขึน้ ลง
- พระบรมศพ พระบรมอัฐิ
35 36
 1.2 เพลงชาติ ใช้ สาํ หรั บ
1.3 เพลงมหาชัย ใช้ สําหรับ
- ธงประจํากองทหาร

- ธงประจํากองยุวชนทหาร

- ธงชาติประจําสํานักงานรั ฐบาล
ขณะขึน้ - ลง

-ธงราชนาวีประจําเรื อใหญ่
ขณะขึน้ - ลง
37 38

1.4 เพลงมหาฤกษ์ ใช้ สาํ หรั บ 1.5 เพลงมาร์ ชธงชัยเฉลิมพล ใช้ สําหรับ
- นายกรั ฐมนตรี
- เปิ ดงานที่เป็ นพิธีใหญ่
- เปิ ดสถานที่ทาํ การของรั ฐบาล,
- เปิ ดทางคมนาคมที่สาํ คัญ ๆ
และงานที่เป็ นมงคลทั่วไป
- ประธานกล่ าวเปิ ด – ปิ ดงานมงคลต่ าง ๆ
39 40

2. แตรเดีย่ ว เป่ าเพลงคํานับอย่างเดียว ต่ างกันจํานวนจบ

2.1 เป่ า 3 จบ

41 42
 43 44

เครื่ องบรรเลงที่มิได้ ประจําแถว

หมายเหตุ
1. แถวทหารที่มีเครื่ องบรรเลงหลายประเภท
ให้เป็ นหน้าที่ของแตรวง ถ้าไม่มีแตรวง
ให้ใช้แตรเดี่ยว
2. ขณะเปลี่ยนกองรักษาการณ์ ถ้ามีแตรเดี่ยว
ให้ใช้แตรเดี่ยว หากไม่มีให้ใช้ขลุ่ยกอง
บรรเลงเพลงเคารพเช่ นเดียวกับเครื่องบรรเลงประจําแถว แต่
บรรเลงเฉพาะ
1. ถวายพระบาทสมเด็จพระเจ้ าอยู่หวั , สมเด็จพระบรมราชินี,
สมเด็จพระบรมราชชนนี และรัชทายาท เมื่อเสด็จเข้ ามา
ยังที่นัน้ และเมื่อเสด็จกลับ หรือเมื่อเสด็จผ่ าน
2. บรรเลงเพลงอื่น ๆ เพื่อเป็ นเกียรติยศ ตามกําหนด
การนัน้ ๆ

45 46

ท่าเคารพของทหารเมื่ออยูใ่ นความควบคุม วิธีแสดงการเคารพของทหารเมื่ออยูใ่ นความควบคุม

1. แถวทหารถืออาวุธอยู่กับที่ ทําวันทยาวุธ
2. แถวทหารสะพายอาวุธ หรื อ ไม่ ถืออาวุธ
อยู่กับที่ ทําท่ าตรงแล้ วทําแลขวา ( ซ้ าย )
3. แถวทหารเดิน ทําแลขวา ( ซ้ าย )
4. ทหารที่ไม่ ได้ อยู่เป็ นแถว แต่ ต้องรวมกันอยู่เป็ นกลุ่ม
และมีผ้ ูควบคุมประจํา
* อยู่กับที่ ทําท่ าตรงแล้ วทําแลขวา ( ซ้ าย )
* กําลังเคลื่อนที่ทาํ ท่ าเดินแล้ วทําแลขวา (ซ้ าย)

47 48
 การเคารพของกองรักษาการณ์, ทหารยาม
ท่ าเคารพ
* อยู่กับที่ทาํ วันทยาวุธ, เคลื่อนที่ทาํ แลขวา ( ซ้ าย )
วิธีเคารพ
* กองรักษาการณ์ เรียกแถวทําวันทยาวุธ ม.1ข้ อ 2(1)-
(7),(12)-(18) และผู้บงั คับบัญชาชัน้ ผู้บงั คับกองพันขึน้ ไป
* ทหารยาม อยู่กับที่ ทําวันทยาวุธ แก่ ผ้ ูและสิ่งตาม ม.1
ข้ อ 2
เว้ น ทหาร ตํารวจ ตํ่ากว่ าสัญญาบัตร
เคลื่อนที่ ทําแลขวา (ซ้ าย)
49
การเป่ าเพลงคํานับของกองรักษาการณ์
1. กองรั กษาการณ์ จะต้ องเรี ยกแกวทําวันทยาวุธ
แสดงความเคารพ แก่ ผ้ ูบังคับบัญชาตัง้ แต่ ผบ.พัน
ของตนขึน้ ไป ( โดยแตรเดี่ยวไม่ ต้องเป่ าเพลงคํานับ )
2. การเป่ าเพลงคํานับให้ เป่ าเฉพาะในพิธีเกียรติยศ
ซึ่งจะต้ อง มีหมายกําหนดการ หรื อมีคาํ สั่ง
เฉพาะคราวเท่ านัน้
50

การเป่ าเพลงคํานับของกองรักษาการณ์ การเคารพเมื่ออยูต่ ามลําพัง

51 52

การเคารพเมื่ออยูต่ ามลําพัง (ต่อ) การเคารพของกองเกียรติยศ

53 54
 การเคารพของกองเกียรติยศ (ต่อ) การผ่อนผันการเคารพ

55 56

4. โอกาสที่ไม่ ต้องทําการเคารพแก่ ผ้ ูใด 4. โอกาสที่ไม่ ต้องทําการเคารพแก่ ผ้ ูใด

57 58

ทหารต่ อทหาร
แต่ งเครื่ องแบบและสวมหมวก ทําวันทยหัตถ์
ถือปื น ทําวันทยาวุธ
มิได้ สวมหมวก นายทหาร วิธีก้มศีรษะ
ชัน้ ประทวน ท่ าตรง
ให้ ปฏิบตั ทิ งั ้ ทหารชายและทหารหญิง
เติมด้ วยการพูดคําว่ า
“ สวัสดีครั บ ” หรื อ “ สวัสดีค่ะ ”
59 60
 ทหารแต่ งกาย
ชุดพลเรือน
ทหารแต่ งเครื่ องแบบ
ข้ าราชการทหาร ทัง้ สัญญาบัตร และ
ประทวน การแสดงความเคารพซึ่งกันและกัน
กรณีท่ มี ีบุคคลพลเรื อนมาติดต่ อราชการ
ยึดถือปฏิบัตติ าม ประเพณีนิยม ผู้น้อย หรื อ
แสดงการทักทายด้ วยการยกมือไหว้ เจ้ าหน้ าที่ท่ รี ั บ ผู้มีอาวุโสน้ อยกว่ า แสดงความเคาร ด้ วยวิธี
การติดต่ อ จะก้ มศีรษะรั บการเคารพ หรื อลุกขึน้ ยืนตรง ยกมือไหว้ กล่ าวคําว่ า “ สวัสดีครับ ” หรื อ
ดูจะเป็ นการไม่ เหมาะสม อนุโลมทําแบบประเพณีนิยม “ สวัสดีค่ะ ”

61 62

การทําความ
เคารพ ระหว่ างใช้ โทรศัพท์ เคลื่อนที่

 เมื่อพบ หรื อเดินผ่ านผู้บังคับบัญชา หรื อผู้ท่ มี ียศสูงกว่ า

1. ให้ กาํ ลังพลหยุดการสนทนา และ / หรื อ
2. หยุดใช้ โทรศัพท์ เคลื่อนที่ช่ ัวคราว
3. ทําความเคารพต่ อผู้บังคับบัญชา หรื อ
4. ผู้ท่ มี ียศสูงกว่ า
5. จนกว่ าจะเดินผ่ านพ้ นไป
63 64

8 ไม่ มีข้อยกเว้ นให้ ลูกจ้ าง หรื อทหารหญิงทุกระดับ

5 ควรรั บเคารพ/แสดงความเคารพผู้ที่มียศสู งกว่ าเสมอ
หากไม่ แน่ ใจใครมียศสู งกว่ า ให้ ทาํ ก่ อนโดยไม่ เกี่ยงงอน
6 ทหารอยู่ด้วยกันหลายคน ผู้ทมี่ ยี ศหรื ออาวุโสสู งกว่ า
เป็ นผู้รับเคารพ ในทุกกรณีและทุกสถานที่
7 ควรบอกแสดงความเคารพเมื่อผู้บงั คับบัญชา โดยตรง
หรื อนายทหารชั้นนายพล เข้ ามา (บอกทั้งหมดตรง)
65
ไม่ ต้องแสดงความาเคารพ
10 ให้ แสดงความเคารพกับทหารต่ างประเทศ ทหารต่ อ
ทหาร หรื อกับตํารวจ ที่ใส่ เครื่ องแบบที่มียศสูงกว่ า
11 ทหารกําลังเดินให้ หยุดทําความเคารพต่ อ ผู้บังคับบัญชา
โดยตรงของตนซึ่งกําลังเคลื่อนที่ก่อน 3 ก้ าว เลิกทําเมื่อ
ผ่ านไปแล้ ว 2 ก้ าว
66
 12 ทหารทุกคนต้ องแสดงความเคารพต่ อธงชัยเฉลิมพล
เมื่อเห็นถนัดไม่ ว่าธงชัยเฉลิมพลจะอยู่กับที่ หรื อเคลื่อนที่
(การผ่ อนผัน)
13 ทหารสนทนากับผู้ท่ มี ียศสูงกว่ า ไม่ ต้องทําความเคารพผู้ท่ ี
มียศตํ่ากว่ าผู้ซ่ งึ ตนสนทนาอยู่ หรื อเดินผ่ าน (การผ่ อนผัน)
14 ทหารสวมหมวก จะถอดหมวกไว้ พระก็ได้ (การผ่ อนผัน)
15 ไม่ ต้องทําความเคารพผู้ใด เมื่อกําลังเล่ นกีฬา
กําลังรั บประทานอาหารหรื อแบกหามของหนัก ฯ
(แต่ ทาํ ได้ กจ็ ะเป็ นเสน่ ห์กับตน)

67 68

การทําความเคารพ

20 ทหารไปในทีใ่ ด ๆ ต้ องระวังในเรื่ องแสดงความ - ลูกจ้ าง ใช้ การไหว้ หรื อทําท่ าตรง

- ส.ต. – จ.ส.อ. ใช้ ทําท่ าตรง
เคารพอยู่เสมอ ใช้ กริ ิยานอบน้ อม (แบบทหาร)
- ร.ต. – นายพล ใช้ การโค้ งคํานับ
21 หากสวมชุดกีฬาก็สามารถแสดงการเคารพได้ - นอกเครื่ องแบบ ใช้ การโค้ งคํานับ หรื อการไหว้
22 ผู้ใหญ่ ต้องคอยรับการเคารพจากผู้มยี ศตํา่ กว่ าเสมอ
ตามประเพณีนิยม
(อนุโลม ในขณะนั่งเมื่อไม่ สามารถลุกได้
สามารถใช้ การไหว้ และรับไหว้ ได้ บางกรณี)
69

มารยาททั่วไป - ทหารทุกระดับไม่ สมควรถือร่ มขณะใส่ เครื่องแบบ เพราะความเข้ มแข็งจะหายไป

แต่ สมควรที่จะหุบร่ ม หลบฝนหรือวิ่งผ่ านไปอย่ างรวดเร็วจะเหมาะสมมากกว่ า
- ควรแต่ งกายให้ ถูกต้ องตามระเบียบทีท่ างราชการกําหนด ชุ ดกีฬา - ควรเรียกกันตามชัน้ ยศเสมอ เพื่อป้ องกันไม่ มีมารยาทอันดีกับผู้ท่ มี ีอายุมากกว่ า
ต้ องสวมรองเท้ าผ้ าใบและต้ องสวมถุงเท้ าเสมอ
ยศ-ตําแหน่ ง คําเรียก
- ไม่ ควรปล่ อยทรงผมในสํ านักงาน (เว้ นขณะเล่ นกีฬา)
พลทหาร เรียก ทหาร
- ไม่ ควรใส่ ชุดอื่นใดนอกเหนือจากทีท่ างราชการกําหนดในขณะปฏิบตั งิ าน
ส.ต. – จ.ส.อ. เรียก ตามยศ เช่ น หมู่ - จ่ า
เช่ น ชุ ดครึ่งท่ อน หรื อชุ ดวอร์ มหลากสี ร.ต. – ร.ท. เรียก ผู้หมวด
- หากสวมใส่ ชุดกีฬาก็สามารถแสดงความเคารพได้ และสมควรนําเสื้ อสวมใส่ ร.อ. เรียก ผู้กอง
ในกางเกงเล่ นกีฬา พ.ต. เรียก ผู้พนั
- ห้ ามใส่ รองเท้ าแตะขณะปฏิบตั หิ น้ าทีร่ าชการ อนุโลมให้ ใส่ ได้ เฉพาะทีโ่ ต๊ ะ พ.ต.-พ.ท.(ฝสธ.) เรียก หน.ฯ หรื อ เสธ.
ของตนเองเท่ านั้น ห้ ามใส่ ออกมานอกโต๊ ะโดยเด็ดขาด พ.อ. – พ.อ. (พ) เรียก รอง ฯ, ผอ.กอง ฯ, หรื อผู้การ
นายพล เรียก ตามตําแหน่ ง
 ระเบียบ กห.ว่ าด้ วยการจัดลําดับอาวุโสของข้ าราชการทหาร พ.ศ.๒๕๒๗

๑. ผู้ทมี่ ยี ศทหารสู งกว่ า เป็ นผู้ทมี่ อี าวุโสสู งกว่ า ผู้มยี ศทหารตํา่

๒. ผู้ทยี่ ศทหารเท่ ากัน ผู้ทไี่ ด้ รับยศก่ อนเป็ นผู้ทมี่ อี าวุโสสู งกว่ า
๓. ผู้ทมี่ ยี ศทหารเท่ ากันและพร้ อมกัน ให้ พจิ ารณาการได้ ยศย้ อนหลัง
ไปตามลําดับจนถึงยศ ร.ต. ก่ อนเป็ นผู้ทมี่ อี าวุโสสู งกว่ า หากไม่ ได้ ข้อยุติ
ให้ ถือลําดับ ในประกาศราชกิจจานุเบกษา
๔. ผู้ทมี่ ยี ศทหารเท่ ากันและพร้ อมกัน ให้ ถือลําดับอาวุโสแต่ งตั้งว่ าทีย่ ศของ กห.
๕. จัดอาวุโสของข้ าราชการกลาโหมพลเรื อน ให้ ถือวันรับเงินเดือนครั้งแรก
ในอัตราชั้นยศนั้นๆ เป็ นลําดับอาวุโส