Универзитет „Св.

Кирил и Методиј“ Скопје

Медицински факултет

-Семинарска работа-
По предметот
Анатомија
Тема:
-Дванаесетпалечно црево-

Ментор: Изработил:
Аце Додевски Давид Будимовски 1519 ДРТ

Скопје 2023
 Вовед во дуоденумот!

Дуоденумот е првиот дел од тенкото црево, кој се наоѓа веднаш по желудникот. Тој игра
клучна улога во дигестивниот процес, каде што се одвива понатамошно варење на храната
и апсорпција на хранливи материи. Еве неколку клучни точки за дуоденумот:
-Структура на дуоденумот
Дуоденумот е во облик на C и мери околу 25-30 сантиметри (10-12 инчи или палци од
каде и го добива името дванаесетпалечно црево) во должина.
Поделби: Поделен е на четири дела: надреден (или прв) дел, опаѓачки (или втор) дел,
хоризонтален (или трет) дел и растечки (или четврти) дел.
-Функции на дуоденумот:
Дуоденумот има повеќе функции и тие се:
*Варење: дуоденумот добива делумно сварена храна, позната како хима, од желудникот.
Го продолжува процесот на варење со помош на различни дигестивни ензими.
*Ензимско лачење: дуоденумот прима секрети од панкреасот и црниот дроб. Панкреасот
ослободува ензими како амилаза, липаза и протеази за дополнително разградување на
јаглехидратите, мастите и протеините, соодветно. Црниот дроб ослободува жолчка, која
помага во варењето и апсорпцијата на мастите.
*Неутрализација: дуоденумот, исто така, прима секрети богати со бикарбонати од
панкреасот за да го неутрализира киселиот хим кој доаѓа од желудникот, создавајќи
оптимална pH средина за ензимска активност.
*Апсорпција на хранливи материи: дуоденумот е вклучен во апсорпцијата на различни
хранливи материи, вклучувајќи јаглехидрати, протеини, масти, витамини и минерали.

Слика бр.1 Дуоденум

 Хистологија на дуоденумот

-Хистолошки дуоденумот е сличен на сите други шупливи органи на

гастроинтестиналниот тракт: мукоза, субмукоза и мускуларис.
*Слузницата се состои од едноставен колонозен епител (lamina epithelialis), слој на сврзно
ткиво (lamina propria) и мазен мускулен слој (lamina muscularis). Цревните епителни
клетки (ентероцити) се прекриени со слој од гликопротеини и муцин.
*Субмукозата се состои од лабаво сврзно ткиво, бројни крвни садови и Мајснеровиот
плексус.
*Мускуларисот се состои од внатрешна кружна и надворешна надолжна мускулатура меѓу
која лежи Ауербаховиот плексус.
*Типични за сите делови на тенкото црево се микровили (влакнести структури кои се
испакнати од површината), ресички во облик на прст и кружни набори на мукозата и
субмукозата (вентили на Kerckring). Овие структури ја зголемуваат површината на
апсорпција на дуоденумот до 1500 пати.
Дуоденумот е богат со апсорбирачки ентероцити, пехарни клетки што произведуваат слуз
и ендокрини клетки што произведуваат пептидни хормони.
Карактеристика на дуоденумот се Брунеровите жлезди вградени во субмукозата. Тие
произведуваат - меѓу другото – мукозен секрет кој содржи бикарбонат кој служи за
неутрализирање на желудечната киселина. Понатаму, криптите на Либеркун лежат помеѓу
ресичките. Панетските клетки се наоѓаат во луменот на овие крипти. Според денешното
знаење, клетките на Панет играат улога во антимикробната одбрана, но нивните функции
сè уште не се целосно разбрани.

Слика бр.2 Хистологија на дуоденум

 Снабдување со крв и нервни инервацији

-Снабдување со крв и лимфни канали

*Снабдувањето со крв на дуоденумот се дели со главата на панкреасот. Проксималниот
сегмент на дуоденумот се снабдува од гастродуоденалната артерија и нејзините гранки
кои ја вклучуваат горната панкреатичнодуоденална артерија. Дисталниот сегмент на
дуоденумот се снабдува од горната мезентерична артерија и долната
панкреатичнодуоденална артерија. Венската дренажа ги следи артериите и на крајот
истекува во порталниот систем. Дуоденумот, исто така, има лимфни садови кои се
одводнуваат во панкреатичнодуоденалните лимфни јазли лоцирани по должината на
панкреатичнодуоденалните садови и горните мезентерични лимфни јазли.
-Нерви
*Нервите на дуоденумот патуваат низ субмукозниот слој на дуоденумот. Дуоденумот е
богато инервиран од парасимпатичниот нервен систем кој вклучува гранки на предните и
задните вагусни стебла. Овие парасимпатички нерви минуваат низ целијачните плексуси и
го следат целијачното стебло кон дуоденумот. Нервите потоа синапсираат во ганглиите во
цревните плексуси во дуоденумот и стигнуваат до своите крајни цели преку кратки
постсинаптички влакна. Симпатичните нерви се гранки на целијачниот плексус кои
потекнуваат од Т5 до Т9. Овие симпатички нерви минуваат низ симпатичкиот синџир и
патуваат низ поголемиот спланхнички нерв и синапсата во целијачните ганглии.
Постсинаптичката симпатика ги следи гранките на целијачното стебло кон дуоденумот.

Слика бр.3 Инервации на дуоденумот

 Нарушувања и клиничка важност кај дуоденумот

-Дуоденална атрезија се јавува поради целосно затворање на луменот на дуоденумот. Оваа

состојба може да се појави ако мајката на фетусот има полихидроамнион или со
новороденчиња кои се манифестираат со знаци и симптоми на интестинална опструкција.
При рентген на абдоменот, вообичаен радиографски наод кај овие пациенти е „знакот со
двоен меур“. Ова се должи на воздухот лоциран во желудникот и проксималниот
дуоденум одделен со пилорниот сфинктер. Причината за овие атрезии најчесто е
предизвикана од васкуларни несреќи или исхемични инциденти за време на развојот. Има
поврзаност оваа состојба и со пациенти дијагностицирани со Даунов синдром. Третманот
е хируршки кој вклучува дуоденодуоденостомија
-Дуоденумот е исто така од клиничко значење бидејќи е склон кон улцерации најчесто од
пациент кој е инфициран со Helicobacter pylori. Ова е од посебно значење поради
посебната околност доколку овој улкус се наоѓа во задниот дел на дуоденумот што
потенцијално може да доведе до опасна по живот повреда на гастродуоденалната артерија.
*Други клинички значајни белешки на дуоденумот вклучуваат пациенти за кои постои
сомневање дека имаат целијачна болест, потребна е биопсија на дуоденумот. Исто така,
дуоденален хематом може да се манифестира и како трауматска повреда од сигурносен
појас или директен удар во абдоменот. Други патологии на дуоденумот вклучуваат рак на
дуоденумот, што е ретко. Обично е аденокарцином и може да биде поврзан со синдром на
полипоза.

Слика бр.4 Улцер на дуоденумот

 -Заклучок

-Дуоденумот игра клучна улога во дигестивниот систем, служејќи како прв дел од тенкото
црево. Ја прима делумно сварената храна од желудникот и го продолжува процесот на
варење. Дуоденумот прима секрети од панкреасот и црниот дроб, вклучително и ензими и
жолчката, кои помагаат во разградувањето на јаглехидратите, мастите и протеините за
апсорпција. Локацијата на дуоденумот на почетокот на тенкото црево му овозможува да
ги прими и обработи почетните фази на варење. Неговата интеракција со секретите од
панкреасот и црниот дроб, како и неговите уникатни структурни карактеристики, го
прават витална компонента во целокупниот дигестивен процес. Разбирањето на важноста
на дуоденумот ни помага да ја цениме неговата улога во апсорпцијата на хранливи
материи и целокупното дигестивно здравје. Нарушувањата или дисфункциите на
дуоденумот може да доведат до различни дигестивни компликации, нагласувајќи го
значењето на одржувањето на неговата правилна функција за целокупната благосостојба.
Користена литература:
https://www.verywellhealth.com/duodenum-anatomy-4780308
https://emedicine.medscape.com/article/1898874-overview
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK482390/
https://www.kenhub.com/en/library/anatomy/the-duodenum
Содржина:
Вовед во дуоденумот........................................................2
Хистологија на дуоденумот.............................................3
Снабдување со крв и нервни инервации.........................4
Нарушување и клиничка важност на дуоденумот.........5
Заклучок.............................................................................6