Дигестивен систем

Дигестивен систем

 Варење или дигестија претставува сложен физиолошки процес, каде што

хранливите материи, под влијание на физичката и хемиската обработка се
претвораат во форми погодни за ресорпција и транспорт преку крвта и лимфата.
 Механичка преработка на храната се состои во ситнењето, влажнењето, мешањето
и растворање на нејзините состојки, и се одвива во усна празнина.
  Хемиска преработка се состои од сложен низ последователни процеси односно
разложување на сложените молекули како што се  јаглехидратите, мастите и 
протеините до попрости хемиски соединенија(моносахариди,глицерол и
аминокиселини) погодни за ресорпција и транспорт преку крвта и лимфата.
Дигестивен тракт
 Дигестивен тракт, во чиј состав влегуваат: усна празнина, голтка, хранопровод
, желудник, тенко црево и дебело црево.

 По должината на дигестивниот тракт се извршуваат двата основни процеси 

дигестија и ресорпција на храната, а недигестираните материи се исфрлаат од
организмот.
 Дополнителни органи, кои учествуваат во процесите на дигестија се 
плунковни жлезди, црн дроб и панкреас.
 Разградувањето на хранливите материи надвор од организмот може да се оствари на
високи температури и во присуство на силни бази или киселини. Меѓутоа, истите
материи лесно и релативно брзо се разложуваат во дигестивниот систем под
влијание на дигестивните сокови или ЕНЗИМИ
 Ензими претставуваат биолошки катализатори кои го забрзуваат варењето а не
учествуваат диртектно во варењето и одвивање на метаболистички процеси не моше да
се замисли без присуство на ензими.
Ензими од дигестивниот тракт се делат на три групи.
 амилази - Учествуваат во разградбата на јаглехидратите;
 протеази - Учествуваат во разградбата на протеините;
 липази - Учествуваат во разградбата на мастите.
 Усна празнина

 Терм
 Вистинска усна празнина
1. Јазик
2. Заби
3. Плункови жлезди
4. Тврдо непце
5. Меко непце
6. ресичка
 Усна празнина

 Во усната празнина започнува варење на храната. Нејзиниот престој во усната

празнина е кус и трае 10-20 секунди. Храната трпи механичка и хемиска обработка.
Физичката обработка на храната се состои во нејзиното ситнење (џвакање). При
џвакањето храната се навлажнува со плунка.
 Плунката претставува секрет на три пара плунковни жлезди
, задушни, подвилични, подјазични.
 Најголем дел од плунката отпаѓа на вода (98, 5-99 %). Остатокот го сочунуваат
неорганските материи.
 Плунковните жлезди лачат фермент птијалин или амилаза. Во присуство на овој
фермент, скробот се разлага до дисахаридот малтоза.
 Плункови шжлезди

1. Задушна
2. Подвилична
3. Подјазична
Плунковите жлезди лачат плунка
Која содржи серозен дел
(99% вода и ензими птијалин и
малтаза) и соли на Na , K и Ca
мукозен дел се состои од
густ и лигав секрет МУЦИН.
 Заби

 20 млечни
 32 трајни
1. 4 секачи
2. 2 песјаци
3. 4 преткатници
4. 6 катници
Во желудникот има три вида на жлезди кои лачат ензими и тоа се
Главни – кои лачат енмзими
Oбложени кои -лачат HCL
Спореди –лачат муцин
Жлездите во желудникот дневно лачат некаде од околу 1-1,5 литри желудочен сок кој
учествува во дигестија на храна.
HCL – има многу важна улога и тоа ја одржува киселоста во желудникот до определена граница, го активира пепсиноген во пепсин, дејствува
антибактериски , и ги раствара нерастворливите соли на Fe, P и Cl