TÌM HIỂU VỀ CÔNG TY CHỨNG KHOÁN MBS VÀ

THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN

`1. Công ty chứng khoán MBS:

1.1. Lịch sử phát triển:
Công ty cổ phần Chứng khoán MB được thành lập ngày 11/05/2000 với tên
gọi ban đầu là Công ty Chứng khoán Thăng Long. Công ty tự hào là một trong 6
công ty chứng khoán đầu tiên và có nhiều đóng góp cho sự phát triển của thị
trường chứng khoán nói riêng và nền kinh tế VN nói chung. Ngành nghề kinh
doanh: môi giới và đầu tư chứng khoán; lưu ký chứng khoán; bảo lãnh phát hành
chứng khoán; tư vấn tài chính.
1.2. Dòng thời gian phát triển:
- Năm 2000: Thành lập bởi ngân hàng TMCP Quân Đội, là 1 trong 6 công
ty chứng khoán đầu tiên của Việt Nam
- Năm 2007: Cổ phần hóa; Vốn điều lệ lên 300 tỷ
- Năm 2009: Trở thành công ty chứng khoán có thị phần môi giới số 1 tại cả
hai cơ sở giao dịch HNX và HSX
- Năm 2012: Đổi tên thành Công ty CP chứng khoán MB (MBS); Khai
trương chi nhánh tại Hà Nội
- Năm 2013: Hợp nhất với công ty chứng khoán VIT thành công ty hợp nhất
với tên gọi công ty CP Chứng khoán MB (MBS)
- Năm 2018: Đạt giải thưởng quốc tế về hoạt động IB (IB là từ viết tắt của
Introducing Broker - hiểu nôm na là người mua giới cho các sàn chứng khoán);
Còn nhiều bằng khen khác như của Bộ Tài chính, Bảo hiểm xã hội, …
- Năm 2019: Đạt giải thưởng Công ty phát hành CW tốt nhất Việt Nam
- Năm 2023: Công ty chứng khoán đầu tiên và duy nhất được xếp hạng 5
sao giải thưởng Sao Khuê (là giải thưởng về khoa học công nghệ, nhằm biểu
dương các doanh nghiệp, cơ quan, tập thể và cá nhân có thành tích xuất sắc đóng
góp cho sự phát triển ngành CNPM và CNTT Việt Nam)

Quy mô hoạt động:

Theo báo cáo tài chính năm 2022, MBS đạt tổng doanh thu 3200 tỷ đồng,
tăng 25% so với 2021. Lợi nhuận sau thuế đạt 960 tỷ đồng, tăng 30% so với năm
2021. MBS hiện đang là một trong những công ty chứng khoán hàng đầu Việt Nam
về quy mô hoạt động. Tính đến ngày 31 tháng 12 năm 2022, MBS có tổng tài sản
là 12500 tỷ đồng, vốn điều lệ đạt 2500 tỷ đồng

Thành tựu đạt được:

 2020: Công Ty chứng khoán được khách hàng hài lòng nhất.
 2019: Công ty phát hành Chứng quyền tốt nhất Việt Nam 2019
do tạp chí International Finance bình chọn
 2018:
 Bằng khen của Bộ Tài chính
 Giấy khen của Hiệp hội Kinh doanh Chứng khoán Việt
Nam
 Bằng khen của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam
 Giải thưởng do World Finance trao tặng: Ngân hàng đầu
tư tốt nhất Việt Nam 2018
 Giải thưởng do World Finance trao tặng: Công ty Quản
lý đầu tư tốt nhất Việt Nam 2018
 TOP 10 Công ty Chứng khoán tiêu biểu do Sở GDCK Hà
Nội trao tặng

Sản phẩm và dịch vụ:

Được sự hỗ trợ từ công ty mẹ là Tập đoàn MB, MBS tập trung phát
triển hai mảng hoạt động chính là:
+ Dịch vụ Chứng khoán: bao gồm môi giới chứng khoán, tư vấn đầu
tư, giao dịch các loại cổ phiếu, trái phiếu …
+ Dịch vụ Ngân hàng đầu tư: bao gồm tư vấn phát hành cổ phiếu
(ECM), tư vấn phát hành trái phiếu (DCM), tư vấn M&A, tư vấn tài
chính doanh nghiệp.
+ Sản phẩm app dịch vụ MBS Mobile:
Trong thời đại 4.0 thì việc giao dịch chứng khoán qua điện thoại
cũng đã trở nên rất phổ biến. Tất các công ty chứng khoán đều đã phát
triển cho mình một nền tảng riêng và MBS cũng không phải ngoại lệ.
Ngày 03/02/2021, MBS đã chính thức cho ra mắt MBS Mobile nhằm
tối ưu trải nghiệm giao dịch trực tuyến và nâng cao trải nghiệm người
dùng, với các tính năng nổi bật:
 Tra cứu thông tin thị trường và cổ phiếu ngay cả khi chưa có tài
khoản chứng khoán và không cần đăng nhập.
 Thiết kế giao diện trực quan, dễ dàng ra quyết định mua bán với
cổ phiếu quan tâm.
  Lưu và gợi ý theo thói quen nhập lệnh và các mã cổ phiếu quan
tâm/ khối lượng giao dịch thường xuyên của khách hàng.
 Đăng nhập sinh trắc học tiện lợi bằng vân tay hoặc nhận diện
khuôn mặt.
 Thao tác đơn giản, đặt lệnh chứng khoán cơ sở và phái sinh
ngay trong cùng 1 màn hình.
 Sử dụng SmartOTP giao dịch dễ dàng và nhanh chóng.

Ưu điểm và nhược điểm của sàn chứng khoán MBS:

Ưu điểm:
- Thủ tục đăng ký nhanh gọn, nhân viên tư vấn, phục vụ tận tình
(được hướng dẫn cách sử dụng hệ thống giao dịch cổ phiếu tại MBS)
- Hỗ trợ mở tài khoản online cho khách hàng, nhà đầu tư không cần
tới văn phòng của MBS và phạm vi văn phòng có mặt trên toàn quốc
- Đội ngũ tư vấn đầu tư chứng khoán rất chuyên nghiệp và am hiểu về
thị trường (được tư vấn chọn lựa cổ phiếu, tìm kiếm điểm mua, điểm
bán phù hợp)
- Thường xuyên được cập nhật tin tức vĩ mô, tin doanh nghiệp hàng
ngày để nhà đầu tư có thể tham khảo
- Ngoài ra, nhà đầu tư được hỗ trợ vay tiền đầu tư chứng khoán từ
MBS, MBCredit.

Nhược điểm:
- Gặp rủi ro trong thanh toán trước
- Bất lợi việc gia hạn thanh toán
- Bị đánh thuế cao
- Sản phẩm trái phiếu chưa có nhiều lựa chọn.

I. Tìm hiểu về chứng khoán:

Định nghĩa:
“Chứng khoán là bằng chứng xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp
của người sở hữu đối với tài sản hoặc phần vốn của tổ chức phát
hành. Chứng khoán được thể hiện bằng hình thức chứng chỉ, bút
toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử.”
Chứng khoán có các thuộc tính sau:
 Tính thanh khoản, nghĩa là tài sản chứng khoán có thể được
đổi thành tiền mặt.
 Ví dụ: Giả sử bạn đã mua 100 cổ phiếu của công ty ABC trên
thị trường chứng khoán. Trong tương lai, nếu bạn muốn chuyển
đổi cổ phiếu này thành tiền mặt, bạn có thể bán chúng trên thị
trường chứng khoán bất cứ lúc nào có người muốn mua. Điều
này thể hiện tính thanh khoản của cổ phiếu, nghĩa là nó có khả
năng dễ dàng biến đổi thành tiền mặt.
 Tính sinh lời, nghĩa là chứng khoán có khả năng tạo thu nhập
cho chủ sở hữu.
Ví dụ: Hãy giả định rằng bạn mua 100 cổ phiếu của công ty
ABC vào mức giá 10 đồng mỗi cổ phiếu. Sau một năm, giá cổ
phiếu tăng lên 15 đồng mỗi cổ phiếu. Khi đó, nếu bạn bán cổ
phiếu, bạn sẽ thu về 1500 đồng (100 cổ phiếu x 15 đồng/cổ
phiếu), và bạn đã kiếm được lợi nhuận là 500 đồng (1500 đồng
- 1000 đồng bạn đã đầu tư ban đầu). Điều này thể hiện tính
sinh lời của chứng khoán.
 Tính rủi ro, nghĩa là việc sở hữu, mua bán chứng khoán có thể
làm giảm thu nhập của chủ sở hữu.
Ví dụ: Dựa trên ví dụ trước, hãy nghĩ về tình huống ngược lại.
Nếu giá cổ phiếu của công ty ABC giảm xuống 5 đồng mỗi cổ
phiếu sau một năm, khi bạn bán, bạn chỉ thu về 500 đồng (100
cổ phiếu x 5 đồng/cổ phiếu). Trong trường hợp này, bạn sẽ
phải chịu thiệt hại 500 đồng (1000 đồng bạn đã đầu tư ban đầu
- 500 đồng bạn thu được khi bán). Điều này thể hiện tính rủi ro
của việc đầu tư vào chứng khoán, vì giá cổ phiếu có thể tăng
lên hoặc giảm đi và bạn có thể có lợi nhuận hoặc thiệt hại.

Phân loại:
Chứng khoán bao gồm 3 loại chính: chứng khoán vốn, chứng khoán
nợ, chứng khoán phái sinh.
 Chứng khoán vốn:
Chứng khoán vốn được biết đến nhiều nhất là cổ phiếu. Đây là
loại chứng khoán xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người
sở hữu đối với một phần vốn cổ phần của tổ chức phát hành. Cổ
phiếu có hai dạng là cổ phiếu thường và cổ phiếu ưu đãi:
+ Cổ phiếu thường: dùng để xác định quyền sở hữu của cổ
đông trong công ty. Loại cổ phiếu này có đặc trưng là quản lý,
kiểm soát công ty. Theo đó, cổ đông có cổ phiếu sẽ có quyền
tham gia vào hoạt động bầu hội đồng quản trị hay bỏ phiếu
quyết định những vấn đề lớn trong công ty.
 + Cổ phiếu ưu đãi: là một loại chứng khoán có tính chất giống
như cổ phiếu thường. Tùy vào loại cổ phần ưu đãi sở hữu, cổ
đông nắm giữ loại cổ phiếu này sẽ là cổ đông ưu đãi, có lợi thế
nhất định về mặt cổ tức , quyền biểu quyết hay được ưu tiên
hơn cổ phiếu thường khi thanh lý tài sản nếu công ty phá sản;
kèm theo đó chủ sở hữu của cổ phiếu này cũng bị hạn chế một
số quyền lợi so với người sở hữu cổ phiếu phổ thông.
 Chứng khoán nợ:
Chứng khoán nợ được biết đến nhiều nhất là trái phiếu. Khi một
người sở hữu chứng khoán nợ, hay trái phiếu công ty, điều đó
thể hiện người đó là chủ nợ của công ty. Người phát hành trái
phiếu sẽ phải trả phần lãi cũng như phần gốc cho những người
sở hữu trái phiếu lúc đáo hạn.
 Chứng khoán phái sinh:
Chứng khoán phái sinh là loại chứng khoán được hình thành
dựa trên một loại tài sản cơ sở (hay còn gọi là tài sản gốc) nhất
định và giá trị của nó phụ thuộc vào giá của tài sản cơ sở đó.
Các tài sản cơ sở của chứng khoán phái sinh có thể là hàng hóa,
ngoại tệ, cổ phiếu, chỉ số cổ phiếu, chứng khoán nợ… Về bản
chất, chứng khoán phái sinh là hợp đồng giữa tối thiểu hai bên
tham gia về một giao dịch sẽ diễn ra trong tương lai. Các bên có
thể sử dụng chứng khoán phái sinh như một công cụ để phòng
ngừa rủi ro hoặc tìm kiếm lợi nhuận từ những biến động của giá
tài sản cơ sở.

Vai trò đối với nền kinh tế:

Chứng khoán đóng một vai trò quan trọng trong nền kinh tế bằng
cách tạo điều kiện thuận lợi cho dòng vốn, thúc đẩy đầu tư và mang
lại sự ổn định tài chính, cụ thể như sau:
 Hình thành vốn: chứng khoán, đặc biệt là cổ phiếu và trái
phiếu, cho phép các công ty huy động vốn cho nhiều mục đích
khác nhau. Bằng cách đầu tư vào cổ phiếu, các cá nhân trở
thành cổ đông và đóng góp vào sự tăng trưởng và thịnh vượng
của doanh nghiệp.
 Cơ hội đầu tư: nhà đầu tư có thể phân bổ vốn của mình trên
các loại tài sản hay khu vực địa lý khác nhau. Sự đa dạng hóa
này giúp quản lý rủi ro và nâng cao lợi nhuận. Hơn nữa, sự tồn
tại của thị trường chứng khoán đem đến cho các nhà đầu tư một
nền tảng để mua và bán các khoản đầu tư của họ, tăng cường
tính thanh khoản và tính linh hoạt.
  Phân bổ nguồn lực: Bằng cách đánh giá và định giá chứng
khoán dựa trên cung và cầu thị trường, các nhà đầu tư cùng
nhau xác định giá trị và tiềm năng phát triển của công ty. Quá
trình này khuyến khích các doanh nghiệp phân bổ nguồn lực,
vốn hiệu quả, đầu tư vào đổi mới và tạo ra việc làm, từ đó giúp
thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, cải thiện năng suất và thúc đẩy
cạnh tranh lành mạnh.

Thị trường chứng khoán:

“Thị trường chứng khoán là nơi tập hợp các nhà đầu tư, công ty
thực hiện hoạt động giao dịch, mua bán các loại hình chứng khoán
như: cổ phiếu, trái phiếu… Khác với những loại hàng hóa thông
thường được rao bán tại một địa điểm nhất định, các loại tài sản tài
chính này được giao dịch chủ yếu tại Sở Giao dịch Chứng khoán
hoặc thông qua các công ty môi giới chứng khoán.”
Thị trường chứng khoán có những đặc điểm như sau:
 Công khai: Yếu tố công khai và minh bạch trong từng giao
dịch tài chính giúp các nhà đầu tư cập nhật được các thông tin
về mức giá đang giao dịch trên thị trường.
 Sinh lời ổn định: Trong đầu tư chứng khoán, khả năng sinh lời
chính là động lực thúc đẩy việc tham gia giao dịch. Từ mối
quan hệ cung - cầu mà giá cả trên thị trường chứng khoán được
hình thành. Do đó, khả năng sinh lời tốt hay không đều do biến
động tăng giá trên thị trường hoặc quy định tỷ lệ chia cổ tức của
các doanh nghiệp.
 Thanh khoản cao: Khả năng chuyển đổi từ chứng khoán sang
tiền mặt và ngược lại khá trôi chảy và dễ dàng. Điều này tạo
nên sự hấp dẫn đối với các nhà đầu tư. Khi thị trường giao dịch
càng năng động và phát triển thì cổ phiếu sẽ càng có tính thanh
khoản càng cao.
 Rủi ro: Bất kỳ khoản đầu tư nào cũng sẽ gặp yếu tố rủi ro
khiến giá trị các khoản đầu tư giảm. Phần rủi ro xảy ra khi chịu
tác động của một số yếu tố như lạm phát, lãi suất, tỷ giá, tình
hình tài chính của doanh nghiệp.

Nói một cách dễ hiểu thị trường chứng khoán là nơi mà các công ty
và nhà đầu tư gặp nhau để mua bán cổ phiếu và trái phiếu. Đây là nơi
mà bạn có thể đầu tư tiền của mình vào các công ty hoặc tổ chức và
hy vọng rằng giá trị của cổ phiếu hoặc trái phiếu đó sẽ tăng lên trong
tương lai, giúp bạn kiếm lời. Ví dụ đơn giản nhất là hãy nghĩ về thị
trường chứng khoán như một trò chơi đấu giá. Bạn muốn mua một
chiếc xe đẹp và bạn tham gia vào cuộc đấu giá. Mỗi lần bạn nâng giá,
giá trị của chiếc xe tăng lên. Nếu bạn là người đặt giá cao nhất khi
cuộc đấu kết thúc, bạn sẽ chiến thắng và sở hữu chiếc xe. Tương tự,
trên thị trường chứng khoán, mỗi công ty có một số cổ phiếu mà họ
muốn bán. Nhà đầu tư sẽ tham gia và đặt giá mua cổ phiếu đó. Khi có
nhiều người mua và đặt giá cao hơn, giá trị của cổ phiếu tăng lên. Nếu
bạn mua cổ phiếu ở mức giá thấp và sau đó giá cổ phiếu đó tăng lên,
bạn có thể bán nó với giá cao hơn và kiếm lời. Tuy nhiên, thị trường
chứng khoán cũng có thể thất bại. Giá cổ phiếu có thể giảm và bạn có
thể mất tiền nếu bạn bán ở mức giá thấp hơn sau đó. Điều này giống
như trong trò chơi đấu giá, nếu bạn đặt giá cao nhất nhưng sau đó mọi
người ngừng mua, bạn có thể phải trả một số tiền lớn mà không có
chiếc xe.

Phân loại thị trường:

Thị trường chứng khoán là nơi mua, bán chứng khoán. Căn cứ vào
việc mua, bán chứng khoán lần đầu hay mua bán lại, thị trường chứng
khoán được chia làm hai bộ phận: thị trường sơ cấp và thị trường thứ
cấp.
 Thị trường Chứng khoán Sơ cấp (Primary Market):
 Định nghĩa: Thị trường chứng khoán sơ cấp là nơi các
công ty hoặc tổ chức phát hành chứng khoán lần đầu để
huy động vốn. Trong thị trường này, chứng khoán mới
được phát hành và bán cho các nhà đầu tư trực tiếp từ
công ty phát hành.
 Ví dụ: Giả sử một công ty công nghệ mới thành lập
muốn mở vốn để phát triển sản phẩm mới. Họ quyết định
phát hành cổ phiếu lần đầu để thu hút các nhà đầu tư.
Trong thị trường chứng khoán sơ cấp, công ty này sẽ
phát hành cổ phiếu mới và bán chúng cho các nhà đầu tư
cá nhân và tổ chức. Người mua cổ phiếu sẽ trực tiếp đầu
tư vào công ty này và chờ đợi chúng tăng giá trị trong
tương lai.
 Thị trường Chứng khoán Thứ cấp (Secondary Market):
 Định nghĩa: Thị trường chứng khoán thứ cấp là nơi mà
các nhà đầu tư mua bán chứng khoán đã tồn tại trên thị
trường chứng khoán. Trong thị trường này, người mua và
người bán không liên quan trực tiếp đến công ty phát
hành chứng khoán.
  Ví dụ: Giả sử sau khi công ty công nghệ ở ví dụ trước
phát hành cổ phiếu lần đầu và chúng được niêm yết trên
thị trường chứng khoán, các nhà đầu tư cá nhân và tổ
chức đã mua cổ phiếu này. Sau một thời gian, giá cổ
phiếu này có thể tăng hoặc giảm dựa trên tình hình kinh
doanh và thị trường. Trong thị trường chứng khoán thứ
cấp, các nhà đầu tư có thể mua thêm hoặc bán đi cổ
phiếu này cho nhau. Việc này không liên quan trực tiếp
đến công ty ban đầu và không làm thay đổi số vốn mà
công ty đã huy động từ việc phát hành cổ phiếu lần đầu.

Như vậy, thị trường chứng khoán sơ cấp liên quan đến việc phát hành
chứng khoán mới từ công ty phát hành ban đầu, trong khi thị trường
chứng khoán thứ cấp liên quan đến mua bán chứng khoán đã tồn tại
trên thị trường.

Chứng khoán trong thời đại Cách mạng công nghệ 4.0:

Ưu điểm:
- Tính thanh khoản cao hơn: Thời đại 4.0 đã đánh bại rào cản không
gian và thời gian, cho phép giao dịch chứng khoán diễn ra nhanh
chóng và hiệu quả hơn. Người đầu tư có thể giao dịch trực tuyến từ
bất kỳ đâu, giúp tăng tính thanh khoản của thị trường.

- Sự minh bạch và đồng thuận: Công nghệ Blockchain đã xuất hiện

để cải thiện tính minh bạch và đồng thuận trong giao dịch chứng
khoán. Hệ thống này giúp xác minh các giao dịch và ghi lại chúng
một cách an toàn và bất biến.

- Sự tiện lợi và tiết kiệm thời gian: Người đầu tư không cần phải đến
các sàn giao dịch vật lý để giao dịch. Họ có thể sử dụng ứng dụng di
động hoặc trang web để thực hiện các giao dịch một cách dễ dàng và
tiết kiệm thời gian.

- Tích hợp các công cụ phân tích và dự đoán: Trong thời đại 4.0,
người đầu tư có sẵn các công cụ phân tích và dự đoán mạnh mẽ để
giúp họ đưa ra quyết định đầu tư thông minh hơn. Trí tuệ nhân tạo
(AI) và học máy được sử dụng để phân tích dữ liệu và dự đoán xu
hướng thị trường.

Nhược điểm:
- Rủi ro về an ninh: Với việc sử dụng công nghệ thông tin và mạng,
thị trường chứng khoán 4.0 trở nên dễ bị tấn công mạng và lừa đảo.
Cần có biện pháp bảo mật mạng tốt để đảm bảo tính an toàn của dữ
liệu và tài sản.

- Sự thiếu ổn định: Công nghệ có thể làm thay đổi thị trường nhanh
chóng và không ổn định. Nhà đầu tư phải đối mặt với rủi ro từ sự biến
đổi nhanh chóng của công nghệ và thị trường.

Sự khác biệt so với chứng khoán trước thời đại 4.0:

- Tính toàn cầu hóa: Thời đại 4.0 đã kết nối các thị trường chứng
khoán trên khắp thế giới một cách mạnh mẽ hơn. Người đầu tư có thể
dễ dàng giao dịch chứng khoán quốc tế, mở cửa cơ hội đầu tư rộng
hơn.

- Sự tự động hóa: Công nghệ đã định hình sự tự động hóa trong giao
dịch chứng khoán, với việc sử dụng các hệ thống giao dịch tự động và
các thuật toán giao dịch. Điều này đã thay đổi cách mà nhiều giao
dịch được thực hiện.

- Các loại tài sản kỹ thuật số mới: Thời đại 4.0 đã đưa ra các loại tài
sản kỹ thuật số mới như tiền điện tử và token chứng khoán. Điều này
đã mở ra một loạt các cơ hội đầu tư mới và đảm bảo tính đa dạng hóa
trong việc đầu tư.

Tóm lại, thời đại Công nghiệp 4.0 mang lại cơ hội và thách thức mới
cho người đầu tư và ngân hàng trong lĩnh vực chứng khoán, việc kịp
thời nắm bắt được cơ hội và đảm bảo an toàn thông tin sẽ quyết định
đến thành công trong thị trường này.