Bilginin ortaya çıkışında okunan kadar okuyanın da etkisi vardır. Okunan
okuyanın anlayışına göre tezahür edeceğinden yanlış tezahürün önüne geçmek okunan kadar nasıl okunması gerektiği de önemlidir. Şuara 83 hikmeti talepte süreklilik neml 15, 16, 20- 22, 38- 40 Çağın ilerisinde bir ilme sahip olmak Çağdaş Lara Üstün olmaktır. O bizi yarattığı için biliyoruz. Alak 1 insanın yaratılması Allah'ın fiilidir. Fiil failden sadır olmaktadır. Insanın bir işi de Allah'ın bir işinden dir. Kur'an bakışları evrene yönlendirir bu yönlendirme evrensel bir bilgiye yol açar. Kur'an'ın yönlendirdiği evrensel bilgi Öncelikle evrenin bilgisidir. Bu bilgi acaba evrenin nesnelerinden nesnelliğinden mi ibarettir. Kasas 14 iyiliğin mükafatı ilim- kitap verilmez den önce insanın kötülüğün ve kötülüğünün önüne geçebilmesi için önce iyiyi iyinin iyi olduğunu bilmesi gerekir. İslam aleminde zamanla Doğal olandan hareket yerini Doğa üstünden harekete bırakmıştır. Böyle olunca islam alemi doğal olanın bilgisinden mahrum kalmıştır. Batı ise doğal olanın bilgisini Doğa üstünün yerine getirmeye çalışmıştır. Olması gereken Doğal olandan Doğa üstüne geçiştir. Fizikten metafiziğe. Doğa üstüne geçiş doğal olanın bilgisini terk etmeyi de beraberinde getirmemelidir. Dini bilginin öğretimindeki hikmetten yoksun sığlık İslam toplumlarında zaman zaman sığ düşünceli sertler yetişmesine sebep olmuştur.