Bản sắc văn hóa ẩm thực Việt

1, Đặt vấn đề:

Văn hóa ẩm thực là nét văn hóa tự nhiên hình thành trong đời sống và mỗi khi nhắc đến
đất nước Việt Nam xinh đẹp thì ẩm thực luôn là một đề tài thú vị. Với một đất nước có chiều
dài lịch sử lâu đời và vị trí địa lý khác biệt, thì mỗi một vùng miền trên dải đất hình chữ S
này lại có những món ăn đặc trưng, những món đặc sản riêng biệt không thể hòa lẫn.
2.Giải quyết vấn đề:
a) Ẩm thực Việt Nam là gì?
Ẩm thực Việt Nam là cách gọi của phương thức chế biến món ăn, nguyên lý pha trộn gia vị
và những thói quen ăn uống nói chung của mọi người Việt trên đất nước Việt Nam.
b)Đặc trưng của ẩm thực Việt:
Không chỉ tươi ngon, ẩm thực Việt còn được đề cao bởi tính chất hài hòa và tốt cho sức
khỏe. Mỗi một nơi trên đất nước đều có đặc trưng riêng theo đặc tính địa lý và khí hậu của
từng vùng.Tuy nhiên có 9 đặc trưng nổi bật chính sau:
- tính hòa đồng và đa dạng:
Người Việt rất dễ dàng tiếp thu văn hóa, đặc biệt là văn hóa ẩm thực từ các dân tộc , để từ
đó chế biến thành của mình.Ngoài ra, nước ta có rất nhiều loại cây trồng, vật nuôi rất phong
phú, từ Bắc vào Nam địa phương nào cũng quanh năm bốn mùa xanh tốt rau quả cây trái tạo
ra các đặc sản địa phương.
- Tính ít mỡ.
Các món ăn Việt Nam chủ yếu làm từ rau, quả, củ nên ít mỡ (khá ít món ăn nấu ngập
dầu), không dùng nhiều thịt như các nước phương Tây, cũng không dùng nhiều dầu mỡ như
món của người Hoa.
- Tính đậm đà hương vị.
Khi chế biến thức ăn người Việt Nam thường dùng nước mắm để nêm, lại kết hợp với rất
nhiều gia vị khác,… nên món ăn rất đậm đà. Mỗi món khác nhau đều có nước chấm tương
ứng phù hợp với hương vị.

Các loại nước chấm đặc trưng

- Tính tổng hoà nhiều chất, nhiều vị.

 Các món ăn Việt Nam thường bao gồm nhiều lọai thực phẩm như thịt, tôm, cua cùng với
các loại rau, đậu, gạo. Ngoài ra còn có sự tổng hợp của nhiều vị như chua, cay, mặn, ngọt,
bùi béo…

Mâm cơm người Việt

- Tính ngon và lành.

Ẩm thực Việt Nam là sự kết hợp giữa các món, các vị lại để tạo nên nét đặc trưng riêng.
Những thực phẩm mát như thịt vịt, ốc thường được chế biến kèm với các gia vị ấm nóng như
gừng, rau răm… Đó là cách cân bằng âm dương rất thú vị, chỉ có người Việt Nam mới có…
- Dùng đũa.
Giống một vài nước châu Á khác thì việc sử dụng đũa là một nét đặc trưng rất thú vị của
ẩm thực Việt, bạn có thể sử dụng đũa trong hầu hết các món ăn, từ kho, xào, chiên, hay thậm
chí là cả canh. Đôi đũa Việt có mặt trong mọi bữa cơm gia đình, ngay cả khi quay nướng,
người Việt cũng ít dùng nĩa để xiên thức ăn như người phương Tây. Kèm với đó thì gắp là
một nghệ thuật, gắp sao cho khéo, cho chặt đừng để rơi thức ăn…
- Tính cộng đồng hay tính tập thể.
Tính cộng đồng thể hiện rất rõ trong ẩm thực Việt Nam, bao giờ trong bữa cơm cũng có
bát nước mắm chấm chung, hoặc múc riêng ra từng bát nhỏ từ bát chung ấy.
- Tính hiếu khách.
Trước mỗi bữa ăn người Việt thường có thói quen mời. Lời mời thể hiện sự giao thiệp,
tình cảm, hiếu khách, mối quan tâm trân trọng người khác…
- Tính dọn thành mâm.
Người Việt có thói quen dọn sẵn thành mâm, dọn nhiều món ăn trong một bữa lên cùng
một lúc chứ không như phương Tây ăn món nào mới mang món đó ra.
c, Ý nghĩa:
- Ẩm thực Việt Nam thể hiện những phẩm chất tốt đẹp của con người :
Qua những món ăn Việt, biết bao phẩm chất tốt đẹp của ông cha được gửi gắm lại cho con
cháu. Đó là sự cần cù chịu khó, siêng năng của những người nông dân gắn liền với các món
ăn từ hạt gạo. Đó sự khéo tay tinh tế của những người chế biến gửi hồn Việt vào từng món
ăn.Hơn hết đó là truyền thống uống nước nhớ nguồn, là sự hiếu thảo hay thần vượt khó vươn
lên của con người nơi đây.

- Ẩm thực Việt Nam là một yếu tố quan trọng của văn hóa Việt
Ẩm thực Việt Nam hình thành và phát triển cùng với quá trình hình thành dựng nước và
giữ nước của dân tộc. Nó gắn liền với đời sống sinh hoạt hàng ngày và qua đó cũng thể hiện
văn hóa đặc trưng của người Việt. Là một quốc gia tôn trọng những giá trị truyền thống, mỗi
chúng ta đều được chỉ dạy phải biết giữ gìn, thận trọng khi ăn. Đó vừa thể hiện sự tôn trọng
những người ngồi cùng mâm, vừa thể hiện sự tôn trọng với những người đã làm ra, chế biến
ra những món ăn cho dù là đơn giản hay phức tạp.
- Ẩm thực Việt Nam góp phần mang văn hóa Việt Nam hội nhập thế giới
Ẩm thực Việt Nam là nét di sản văn hóa tinh tế và được hình thành cùng với dòng chảy
ngàn năm của dân tộc. Ẩm thực Việt thật sự đã làm say lòng biết bao du khách và bạn bè
quốc tế khi đến thăm Việt Nam. Qua đó khẳng định vị trí văn hóa Việt trên bản đồ văn hóa
thế giới.

3, Kết luận
 Ẩm thực Việt Nam là một bức tranh đầy màu sắc, nêu bật lên bản sắc riêng của từng dân
tộc, vùng miền nhưng chúng vẫn mang trong mình cốt cách, linh hồn Việt đồng nhất. Đậm
đà vị dân tộc không thể xóa nhòa.
* Tài liệu tham khảo:
1. Nét đặc trưng trong văn hóa ẩm thực Việt Nam(22/5/2019): https://banhkhome.com/van-
hoa-am-thuc-viet-nam
2.Ý nghĩa văn hóa ẩm thực Việt Nam:
https://phongthuytamnguyen.com/kien-thuc/y-nghia-van-hoa-am-thuc-viet-nam
3.Ẩm thực Việt - bản sắc và hội nhập(30/11/2023)
https://hoabinhtv.vn/van-hoa-the-thao/am-thuc-viet-ban-sac-va-hoi-nhap