UNANG ARALIN: UGNAYAN ➢ Divine Providence

- nagbibigay buhay sa pagiging

NG PANITIKAN AT LIPUNAN
relihiyoso.
- lahat ng aspekto ay nakaangkla sa
PANITIKAN
relihiyon.
➢ kwento na nagmumula sa atin (mula sa
2. Dynasty Realm
ating karanasan)
➢ labanan ng ideolohiya.
➢ mga danas na ikinuwento
➢ ang layunin ay ipakalat ang ideolohiya.
➢ kumokonekta sa usapin ng ideolohiya.
LIPUNAN
➢ ang mga monarkiya ay gumagawa ng
➢ dito nagaganap ang ating mga danas.
dinastiya upang makakuha ng
➢ Danas - nakaangkla sa ating kultura.
kapangyarihan/yaman.

Dagli/Flash Fiction
3. Apprehensions of Time
➢ may kwento, may naramdaman.
➢ paglipas ng panahon. (Anderson)
➢ may mga bagay na paulit-ulit nating
*Nakaangkla ang wika sa kultura.
ginagawa/nangyayari (de javu) dahil
*Na-iidentify ng wika ang kultura na
hindi tayo natututo sa nakaraan.
mayroon tayo.
➢ sa ating kultura, sanay tayo na
*Multikultural - kultura sa Pilipinas.
dumedepende sa mga bagay na
nakasanayan na natin.
Intellectual Fermentation
➢ habang tumatanda, nagma-mature ang
4. Monarchy
ating isip.
➢ pagkasabik sa kapangyarihan.
➢ walang hanggang kapangyarihan.
PANITIKAN AT LIPUNAN
➢ magkasalikop
Antas - nagpapakita ng estado ng tao sa
➢ magkabuhol
kanyang lipunan.
➢ magkaugnay
Lipunan - kinakikitaan ng tunggalian ng uri.

IKALAWANG ARALIN: *Hindi pa buo ang kultura kaya ito ay maaaring

IMAGINED COMMUNITIES imahinasyon pa lamang.
- CULTURAL ROOTS - Kaya ang ating komunidad ay maaaring
imahinasyon pa lamang.
IMAGINED COMMUNITIES *Kumikilala lang tayo ng tao o naaalala lang
➢ isinulat ni Benedict Anderson. natin ang mga tao kapag sila ay wala na.
➢ sinasabing imahinasyon lamang ang - Anderson
pamayanan. *Nakaangkla ang kultura natin sa ating isipan.

AYON KAY ANDERSON… Jose Rizal - greatest Malayan figure.

➢ dapat pag-aralan ang kultura at lipunan.
Cultural Roots
➢ maugat ang ating pinagmulan.
➢ Cenotaphs - tombs of unknown
soldiers.
IMAGINED COMMUNITIES
- CULTURAL ROOTS
1. Religious Community
➢ tayo bilang bansa ay malalim ang
pagiging relihiyoso. - Anderson
Jesus Christ - Divinity of Christians.
Florante at Laura - isang akdang
pampanitikan tungkol sa mga isyung
panlipunan ngunit mas lumalamang ang usapin
ng pag-ibig.
Mahomet/Muhammad - Prophet of Sacred.
Moises - Propeta ng mga Hudyo.
Sisa at Pilosopo Tasyo - dalawang matinong
tauhan sa Noli Me Tangere.
Francisco Balagtas - Ama ng Panulaang
Tagalog.
IKATLONG ARALIN: DOMEYN TATLONG PUWERSANG HUMUHUBOG
AT NAGBIBIGAY LAMAN SA TAO,
NG PANITIKAN
PANITIKAN, AT LIPUNAN AT
Kung hindi ngayon, kailan? Kung hindi tayo,
NAGSUSULONG/DUMIDISKARIL SA
sino? Kung hindi dito, saan?
PAGKAKAISA NG BANSA AT
KOMUNIDAD
DOMEYN NG PANITIKAN
1. KASAYSAYAN
➢ isinulat ni Rolando Tolentino.
➢ tumutukoy sa mga pangyayaring
➢ inaaral ang lipunan.
nakalipas na nagpapatuloy humubog at
➢ Lipunan - katangay ang lahat.
nagbibigay-laman sa kasalukuyan at
hinaharap.
LIPUNAN AT KULTURA
➢ Pumapaukol sa nagsasanib na mga
➢ Tayo ang lipunan, tayo ang kultura.
panahon sa isang sandali.
➢ Tatlong nag-uumpugang kasaysayan:
*Kung hindi tayo kikilos, mamamatay ang ang
a. Panahon ng Katutubo
lipunan at kultura.
- panahon kung saan ang Pilipino ay
naniniwala sa mga anito.
PROSESO NG IDENTIPIKASYON
- ang ideya ng isang bansa kung hindi pa
1. Pagkakakilanlan tungo sa loob
nasasakop ng kolonisador.
➢ madaling ma-identify kasi tayo.
b. Kolonyalismo
2. Pagkakakilanlan tungo sa labas
- panahon kung saan nasakop ang Pilipinas
➢ Mahirap ma-identify kasi diverse.
- panahon ng Kastila (relihiyon)
- panahon ng Amerikano (edukasyon)
Pagkalusaw ng mga Hangganan
- panahon ng Hapon (panitikan)
- itinuturing na pagkawala ng mga hangganan
c. Panahon ng Independensiya
dahil sa pagpasok ng ibang kultura mula sa
- panahong tinagurian ding neokolonyalismo
labas.
- panahon kung saan namamayani pa rin ang
kaayusang nagpapasakop sa bansa kahit
PRODUKTONG KULTURAL
nakamit na nito abg independensiya.
➢ Kapag sinabing ang produktong kultural
- nagsisiwalat ng patuloy na pagkubkob sa
ay nagpapahiwatig, ito ay may sinasabi
larangang politikal, ekonomikal, at kultural ng
ukol sa kung paano ito nilikha at kung
bansa ng dati at bago nitong mananakop.
paano ito babasahin at susuriin.
➢ Bawat produktong kultural ay may
2. HEOGRAPIYA
hayag at itinatagong pahiwatig.
➢ ukol sa pagsanib ng espasyo sa isang
➢ produktong pwedeng dalhin sa
lugar.
merkado.
➢ nawala ang aspektong heograpiya dahil
binigyang pribilehiyo ng kanluran ang
MGA HALIMBAWA NG PRODUKTONG
kasaysayan bilang sentro ng produksyon
KULTURAL
ng kaalaman
1. Akdang Pampanitikan
➢ Kamulatang espasyo - ito ang
➢ Itinuturing itong isang produktong
makapagpapaliwanag kung bakit tayo
kultural dahil ito ay dumaan sa proseso
nagkakaroon ng kakatwang
ng produksyon na nagpapakita ng
pakiramdam sa pagpasok, pananatili, at
paglikha nito sa lipunan at resepsyon na
paglabas sa iba’t ibang lugar.
nagpapakita ng pagtanggap nito sa
➢ Kabahagi ng usaping heograpikal
lipunan.
ang penomena at isyu ng:
2. Tao
● Migrasyon/diaspora - mula
3. Lipunan
sa ating bansa patungo sa ibang
bansa.
● Subcontracting - espesipiko
sa mga multinasyonal na
negosyo sa bansa.
 ● Turismo - nagpapapasok ng
mga dayuhan at nagpapalabas
ng mga mayayamang
mamamayan sa bansa.
● Urbanisasyon - pagsulpot ng
iba pang mahahalagang sentro
sa labas ng Maynila.
● Kosmopolitanismo - ang
pagkakaroon ng mga marka ng
“mabuting buhay” at mga
markang kadalasan ay galing sa
Kanluraning pamantayan.
3. MODERNIDAD
➢ mahaba, espesipiko sa Kanluran.
➢ maaaninag ito sa panahon ng
Enlightenment.
➢ sa panahon ng Enlightenment
- May paniniwala na tadhana ng
tao na tuklasin ang sarili nitong
kakayahang magpapaunlad ng
sangkatauhan.
- Naging batayan ng pananakop sa
ibang bansa, na siya ring
batayan ng produksiyon ng
kaalaman ng Kanluran.
➢ Ang tagumpay ng modernidad ay
makikita sa internalisasyon ng
aspirasyong umunlad, maging middle
class, sa antas ng mga indibidwal.
KASAPIAN NG PAGSASABANSA
➢ Ang bansa ay maaaring tingnan bilang
isang produktong kultural.
➢ Pagsasabansa
- bahagi ng pangkalahatang kaayusang
nagdudulot ng magkakahalintulad na
epekto.
- nilalayon na pag-isahin ang tatlong
puwersa tungo sa organisadong
pagkakabuklod ng bansa para sa
pambansang pa-unlad.
- likha ng kolektibong imahinasyon.
- sa indibidwal at kolektibong lebel, ito
ay isang araw-araw na ritwal.
- hindi lubos ang isang pananaw.
➢ Malaki ang kinalaman ng mito, ritwal,
kulturang popular, midya, panitikang
oral at nakasulat sa pagpapalaganap ng
konsepto ng pagsasabansa.
*Mahalaga ang pananaw ng pagkakaroon ng
subersibong identidad na tumutuligsa sa
identidad ng pinamamayaning kaayusan dahil
sa pinapakitang hindi pantay ang sakop ng
kapangyarihan.
*Bawat akda ay nagpapakita ng nagaganap na
pag-uusap sa panlipunang kaayusan.
*Bawat akda ay mayroong kaakibat na isyung
historikal, heograpikal, at modernidad.
MGA KATEGORYANG KULTURAL AT
PAGKATAO
1. Lahi at Etnisidad
➢ ang kolonyalismo ang nagbunsod ng
kaantasan ng mga lahi.
➢ Lahi
- biolohikal na klasipikasyon.
- Pilipino
➢ Etnisidad
- kultural na identidad.
- Ilokano
2. Uri
➢ batay sa kakayahang ekonomikal sa
bansa
➢ tinitignan natin ang mga isyung kultural
sa pagtalakay ng usapin ng uri.
3. Kasarian at Seksuwalidad
➢ Ang kasarian ay pagtatanghal ng
seksualidad.
➢ Kasarian - usaping kultural at
panlipunan.
➢ Seksuwalidad - usaping reproduksyon
at biolohikal.
➢ Patriarkal na Sistema
- pinamumunuan o kontrolado ng mga
lalaki ang lipunan.
➢ Machismo
- ang mga lalaki ay nakatataas sa mga
kababaihan.
- ang mga lalaki ay gwapo at bawal
masaktan.
➢ Macho-feudal
- dominasyon ng mga lalaki.
- lalaki lamang ang pwedeng humawak
ng posisyon.
➢ Misogyny
- mababa ng tingin sa mga babae.
- pagkagalit sa mga babae.
➢ Heteronormativity - tawag sa
sosyalisasyong panlipunan na
nagtataguyod ng pribilisasyon ng
pagkalalaki at heteroseksuwalidad.
 ➢ Dalawang teoryang pangkasarian at
seksuwalidad:
1. Feminismo - nagtataguyod ng
kapantayan ng babae at lalaki sa
lipunan.
2. Gay at Lesbian Discourse
- nagtataguyod ng
non-heteroseksuwal na agenda
sa usapin ng kasarian.
➢ Masculine Discourse - pinuna ang
posisyon ng maskulanidad bilang
pribilehiyado sa lipunan.
➢ Queer Discourse - di-patag ang
lupang kinatatayuan ng pagkalalaki at
pagkababae, na ang bawat isa ay
mayroon ding katangiang
queer/kakaiba.
4. Henerasyon, Relihiyon at mga
Sub-kultura
➢ Henerasyon
- tumutukoy sa pagbabalikwas ng
kabataan sa awtoridad ng
nakatatandang
hegemonya/namamayaning kaayusan
ng kapangyarihan.
➢ Subkultura
- ang aktibong nagtatransporma ng
hegemonya para sa isinusulong na
katunggaling interes.
➢ Relihiyon
- organisadong koleksyon ng kaugalian,
paniniwala at kultura na nag-uugnay sa
sangkatauhan sa mga ispiritwal na
bagay o pangyayari.
*Religious Fundamentalism
- katawagan sa lampasang debosyon sa
paniniwala at pagsasagawa ng politikal
(pagbabasbas ng kandidato sa eleksyon)
at extra-politikal (bawal magwelga) na
aktibidad para mapalaganap ito.
TUNGO SA TRANSPORMATIBONG
PAGBABASA
Bagong Kilusang Panlipunan - isang
kategoryang kultural na nabuo sa kasalukuyang
panahon at espasyo.
Mga Bagong Uri ng Kapital maliban sa
Ekonomikal
1. Emosyonal na Kapital - pagiging nasa
katwiran, na may puwersang nakikisimpatya at
kumikilos para sa paninindigan.
➢ Halimbawa: Crusade Against Violence
2. Kultural na Kapital - pangunahing
nakukuha sa edukasyon.
➢ Halimbawa: mataas na pagtingin ng
mga tao sa iyo kapag nalamang
nag-aaral ka sa Ateneo, La Salle, at UP.
IKAAPAT NA ARALIN:
HISTORY OF PHILIPPINE
LITERATURE
PANAHON NG KATUTUBO/
PRE- KOLONYAL NA PANITIKAN
➢ mga panitikan bago dumating ang mga
mananakop.
➢ panitikan na nakabatay sa matatandang
paniniwala ng mga Pilipino.
➢ nakasandig sa kalinangan, tradisyon,
kuntura at gawi at damdamin ng tao.
Dalawang Anyo ng Panitikan sa Panahon
ng Pre-Kolonyal
1. Pasalindila
➢ Halimbawa: Salawikain at Kasabihan
2. Pasulat
➢ Halimbawa: Alamat at Epiko
Mga Anyo ng Oral na Panitikan
1. Alamat - pinagmulan ng mga bagay-bagay.
2. Epiko - ang tauhan ay may kakaibang
kapangyarihan.
3. Mga Bulong - paggamit ng tabi-tabi po
dahil tayo ay pagano. Dito, tayo ay may bersyon
ng mitolohiya.
4. Panulaan - walang sukat at tugma, tungkol
sa kasaysayan.
5. Kwentong-bayan - kung saan nagsimula
ang pangalan ng mga lugar.
Sistema ng Pagamutan
➢ Babaylan
➢ Manggagaway
➢ Albularyo
➢ Nang dumating ang mga Kastila,
gumawa sila ng propaganda na ang mga
babaylan ay may kinalaman sa
demonyo.
Sistema ng Pagsulat
1. Kulitan - sa Pampanga
2. Kurdita - sa Ilocandia
3. Basahan - sa Bikolandia
 4. Baybayin - para lamang sa
Katagalugan
5. Badlit - sa Kabisayaan
6. Haninuo at Buhid - sa Mindoro
7. Tagbanua/Tagbanwa - sa Palawan
8. Jawi - sa Sulu
9. Kirim - sa Maguindanao
Sistema ng Agrikultura
➢ kabanilya/panulsong/kabyawan
➢ Payaw ang tawag sa Rice Terraces.
➢ Sa Ifugao, ang Diyos ng Pagsasaka ay si
Wigan.
*Ito ang nagpapatunay na hindi tagalog-centric
sa Pilipinas.
Timawa - mga taong malalaya na isinasama
ng mga datu sa pangangayaw.
Namatanda - mas nauna sa atin.
Nasipok ng basa - siraulo.
PANAHON NG KASTILA
➢ ang mga Europeo ay naligaw sa
Pilipinas sa paghahanap ng mga
pampalasa, partikular na ang sibuyas.
➢ ang isla ng Homonhon ang unang
napuntahan ng mga Kastila. Dito din
naganap ang unang misa.
➢ ang mga unang Pilipinong Kristiyano ay
sina Rajah Humabon at ang kanyang
asawang si Humamai.
➢ pagkatapos sa Homonhon, nagpunta
sila sa Mactan at nakipaglaban kay
Lapu-lapu.
➢ Namatay ang ilang mga Europeo
kasama na si Magellan sa
pakikipaglaban kila Lapu-lapu. (isang
rason ay ang low-tide)
➢ Isa sa mga natirang dayuhan ay si
Pigafetta.
➢ Sinasabi ng mga Espanyol na:
1. Rajah ay gobernador.
2. Sultan ay mayor.
3. Datu ay kapitan.
4. Kabesa de Baranggay
➢ Ang mga simbahan ay gawa sa egg white
kaya gumuguho.
Retrofeating - pagsasaayos sa mga
simbahan.
Mga Pabulang Tumawid noong Panahon
ng mga Kastila
1. Pilandok - Philippine deer.
2. Lalaping Dekokoy - bubuyog
3Rs sa Panahon ng Kastila
➢ Religion
➢ Arithmetic
➢ Reform
Mga Nalimbag na Akda sa Panahon ng
mga Kastila
1. Doctrina Cristiana (1593)
➢ kauna-unahang aklat na panrelihiyon
na nalimbag sa Pilipinas.
➢ ito ay sulat-kamay.
2. Nuestra Senora del Rosario
➢ ikalawang aklat na nalimbag sa
Pilipinas.
➢ Typographic Method ang ginamit sa
paglilimbag.
➢ dito ay tinuturuan ang mga taong
magdasal kay Mama Mary.
3. Urbana at Feliza
➢ binubuo ng palitan ng liham ng
magkapatid na Urbana at Feliza.
➢ isinulat ni Padre Modesto de Castro, ang
Ama ng Tuluyang Klasikal sa Tagalog.
➢ Ang isa ay nasa probinsya, ang isa ay
nag-aaral sa Maynila.
➢ Epistularyong Panitikan
- pagpapalitan ng liham.
4. Ang Dalit kay Maria
➢ isinulat ni Padre Mariano Sevilla
➢ tungkol sa pagpaparangal sa Mahal na
Birhen at inaalayan din ito ng mga
bulaklak.
➢ taga Bulakan, Bulacan.
Mga Propagandista at kanilang mga
Ambag
1. Jose Rizal
➢ Noli Me Tangere
➢ El Filibusterismo
➢ Sobre La Indolencia de los Filipinos
➢ Mi Ultimo Adios
2. Marcelo H. del Pilar
➢ Dasalan at Tocsohan
➢ La Soberana en Filipinas
➢ Caiingat Kayo
3. Graciano Lopez-Jaena
➢ Ang Fray Botod
➢ La Hija del Praile at Everything is
Hambug
4. Mariano Ponce
➢ Ang alamat ng Bulakan
 ➢ Sobre Filipinas
5. Hen. Antonio Luna
➢ Noche Buena
➢ Sa Divierten
6. Pedro Paterno
➢ A Mi Madre (Sa Aking Ina)
Mga Pilipinong may Malaking Ambag sa
Himagsikan
1. Apolinario Mabini
2. Andres Bonifacio
3. Emilio Jacinto
PANAHON NG MGA AMERIKANO
➢ Ang mga Amerikano ang nag-ambag sa
atin ng edukasyon.
➢ Thomasites - first teachers. (ito ang
tawag sa kanila dahil sila ay lulan ng
barkong Thomas).
● Sa Manila at karatig bayan.
● Ang mga paaralan sa mga baryo
ay hanggang Grade 4 lang.
● Central School
● University ay nasa Maynila.
➢ Batas Blg. 74 - pagtatatag ng
Kagawaran ng Pampublikong
Instruksiyon.
➢ Pensiyonados - mga Pilipinong
scholar na pinag-aaral sa ibang bansa.
➢ Batas Gabaldon (Mauro Gabaldon)
- layong lumikha ng mga paaralan sa
nga baryo.
Mga Bantog na Manunulat sa Panahon
ng Amerikano
➢ Claro M. Recto
➢ Lope K. Santos - Ama ng Balarilang
Pilipino
➢ Jose Corazon de Jesus
- pinakanangungunang makata
➢ Amado Vera Hernandez
- Pambansang Alagad ng Sining sa
Panitikan (1973)
➢ Severino Reyes - Ama ng Dulaang
Tagalog at Sarsuwelang Tagalog.
Sedisyon Law
➢ Pagbabawal ng pagpapakita ng
pagkakakilanlan ng bansa.
➢ Pagbabawal na makapagsulat nang
lantaran o ni pahiwatig laban sa mga
Amerikano.
Tatlong Yugto noong 1901-1942
➢ Panahon ng Paghahangad ng Kalayaan
➢ Panahon ng Romantisismo sa Panitikan
➢ Panahon ng Malasariling Panitikan
Mga Dula noong Panahon ng
Paghahangad ng Kalayaan
➢ Walang Sugat - Severino Reyes
➢ Tanikalang Ginto - Juan K. Abad
➢ Kahapon, Ngayon, at Bukas
- Aurelio Tolentino
➢ Hindi Ako Patay - Juan Cruz
Matapang
*Walong Sinag ng Araw sa Watawat
- walong probinsiyang unang
napasailalim sa Martial Law.
*Maragondon Cavite (Bundok Buntis)
- pinatay si Bonifacio.
*Republika sa Bulacan
➢ Malolos Congress
➢ Kakarong De Sile
➢ Biak na Bato
➢ Malolos - Losmalos (hard-headed)
➢ Baras ng mga Suwail
*World War II
- 1935-1945
*Edukasyon natin
- Nakaangkla pa rin sa mga Amerikano.
PANAHON NG MGA HAPON
Gintong Panahon ng Panitikan (Golden
Age of Literature)
➢ itinuring na Gintong Panahon ng
Panitikan ang panahon ng mga Hapon
dahil ipiginamit nila ang sarili nating
wika sa paggawa ng mga akda, at
hinayaan nila ang mga Pilipino na
gumawa ng sarili nilang panitikan.
➢ Halimbawa ng akda ng mga Hapon na
dinala nila sa Pilipinas ay ang mga
tulang Haiku (17 syllables - 5/7/5) at
Tanka (31 syllables - 5/7/5/7/7).
➢ Ang Tanaga ay isang maikling
katutubong Pilipinong tula na may apat
na taludtod, na ang isang taludtod ay
binubuo ng pitong pantig.
Halimbawa ng mga Manunulat na
Sumikat sa Panahon ng mga Hapon
➢ Francisco Rodrigo - Sa pula, sa puti
➢ Narciso Reyes - Sa Lupang Tinubuan
Ang Pag-usbong ng mga Feministang
Manunulat
 ➢ Liwayway Arceo ➢ May paggamit ng matatalinghagang
➢ Genoveva Edroza Matute salita.
➢ Aida Rivera Ford ➢ Kung ano ang sinasabi ng may akda sa
➢ Par Marquez Benitez - Dead Stars kanyang akda ang siyang nais niyang
➢ Lualhati Bautista - deserved to be the ipaabot sa mga mambabasa. Walang
national artist. labis at walang kulang.
➢ Beverly Wikosi 7. Humanismo
➢ Tao ang pinakasentro ng lahat.
➢ Ang tao ay nilikhang rasyunal.
IKALIMANG ARALIN: 8. Imahismo
➢ Mga imaheng naghahayag ng saloobin,
TEORYANG PAMPANITIKAN
damdamin, kaisipan at karanasan ng
may akda.
TEORYANG PAMPANITIKAN
➢ Imahen na nagpapakita ng simbolo.
➢ masusing pagsusuri/pag-aaral sa kung
➢ Nakikita sa mga palabas.
paano nabubuo ang isang akdang
9. Arkitaypal
pampanitikan.
➢ Layuning ipakita ang mga
mahahalagang bahagi ng akda sa
HALIMBAWA NG MGA TEORYANG
pamamagitan ng mga simbolo.
PAMPANITIKAN
➢ Simbolo na nagpapakita ng imahen.
1. Realismo
➢ Nakikita sa mga palabas.
➢ totoong ganap/totoong nangyayari.
10. Dekonstruksiyon
➢ kadalasang makikita sa ating panitikan.
➢ May mga sinisira at may mga binubuo.
➢ totoong pagmamahal - may
➢ May layuning ipakita ang ang iba’t ibang
pagkilos at may natututuhan
aspekto na bumubuo sa tao at mundo.
2. Romantisismo
11. Hermeneutika
➢ idealistikong pananaw (pasok palagi ang
➢ dinidisregard ang sabi ni author.
usapin ng pag-ibig)
➢ Binabalikwas ang sinulat ni author. (kill
➢ may mga akdang realismo na
the author)
nagmumukhang romantisismo.
12. Historikal
➢ sa usaping pag-ibig, maaaring ito ay
➢ Nagbabalik-tanaw
maging fairytale o maging realistiko.
➢ May layuning ipakita ang karanasan ng
3. Feminismo
isang lipi ng tao na siyang masasalamin
➢ nagpapakilala sa kalakasan at mga
sa kasaysayan at bahagi ng kanyang
kakayahan ng mga babae.
pagkahubog.
➢ women empowerment.
13. Kultural
4. Eksistensiyalismo
➢ Pagtalakay sa kultura.
➢ kalayaan ng isang tao na magdesisyon at
● Madalas na nanggagaling sa akdang
mag-isip.
panitikan ng mga rehiyon.
➢ labanan ng pag-iral.
14. Biograpikal
5. Naturalismo
➢ Mga talambuhay.
➢ mababaw ang mga salita.
➢ May layuning ipamalas ang karanasan o
➢ payak ang daloy.
kasagsagan sa buhay ng may akda.
➢ kapag pumasok ito, papasok si
15. Klasismo
Pormalismo.
➢ Parang formalismo at naturalismo.
➢ Itinuturing na mabangis na gubat ang
➢ May layuning maglahad ng mga
buhay sa mga walang kalaban-labang
pangyayaring payak ukol sa pagkakaiba
mga tao.
ng estado sa buhay ng dalawang taong
➢ Mas detalyado ang paglalarawan ng
nag-iibigan, at iba pa.
mga pangyayari kaysa sa Realismo.
16. Queer
6. Pormalismo/Formalismo
➢ Para sa LGBT community.
➢ Payak ang daloy.
➢ Halimbawa ay BL/GL series.
➢ Mayroon nang buong banghay.