Sıvı ve elektrolit ve asid ve baz

dengesini etkileyen
ilaçlar
Dr.Öğretim Üyesi Jale AKGÖL

AFSÜ Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı

Sıvı Elektrolit

• SIVI DENGESİ

• Vücut S ı v ı Kompozisyonu (Total vücut ağırlığı%60-70 su)

• İntraselüler S ı v ı (2/3)
• Ekstraselüler S ı v ı (1/3)

İnterstisyel S ı v ı(extravaskuler)3/4 / Plazma(intravaskuler)1/4

TVS: Döteryum oksit ile hesaplanır

EVS: NaBr-Radyoaktif sülfat dilüsyonu
•.
 Hücre içi kompartmanın başlıca katyonları; potasyum, sodyum ve magnezyumdur.
Anyonları ise fosfat, protein ve bikarbonat (HCO3¯) dır.
Ekstraselüler sıvının elektrolitleri potasyum, sodyum, kalsiyum, magnezyum,
bikarbonat, klor, fosfat, sülfat, organik asitler ve proteinlerdir

.
• Hücre membranları suya geçirgendir=tüm kompartmanlar arasında
osmotik basınç dengededir. Osmotik basınç membrandan geçişi
olmayan solütler ile gerçekleşir.
• Ozmolarite: 1 kg çözücüde çözülmüş maddenin mol cinsinden
miktarıdır.
• Serum içerisindeki ozmolarite temel olarak belirleyen sodyum,klorür,
glukoz ve üredir.
• pOsm : 2x Na+ + glukoz /18 + BUN /2,8 formülü ile hesaplanır.
• P osm yükselirse ----- ADH SALGILANIR-SUSAMA HİSSİ
• Posm azalırsa ------ADH SALGISIAZALIR-SUSAMA HİSSİ AZALIR
Sıvı dengesi regülasyonu

• Renal
• Kardiyovasküler
• Endokrin (ADH, aldosteron, ANP, BNP)
• Nervöz
• Respiratuar
• Gastrointestinal
• Cilt
• Bu sistemlerin birisinde oluşan herhangi bir bozukluk homeostatik
dengeyi ve sıvı elektrolit dengesini bozar . Tedavide kaybedilen ve eksik
olan sıvı elektrolitler yerine konur.
• İV sıvı tedavisi kristaloidlerin (iyon±glukoz), kolloidlerin (plazma yerine
geçebilen )solüsyonlar kullanılır.
Kristaloidler
 Dehidratasyon Durumlarında Kullanılan Sıvılar

• İzotonik dehidratasyon hallerinin tedavisi için,

özellikle Ca2+ ve K+ gibi spesifik iyonların
eksikliğinden veya asid-baz dengesinin
bozukluğundan şüphe edilmeyen olgularda tercih
edilir.
• İzotonik (%0.9) veya hipertonik (%3-5) sodyum
klorür;
 Dehidratasyon Durumlarında Kullanılan Sıvılar

1. %0.9’luk Sodyum Klorür Solüsyonu

• 154 mEq/L sodyum ve 154 mEq/L klorür içerir. Fizyolojik serum veya
salin diye adlandırılırsa da gerçekte fizyolojik bir sıvı değildir.
• Na+ ve Cl- içeriği plazmanınkinin epey üstündedir; fakat ekstrasellüler
sıvı ve alyuvarlar ile izoosmotiktir.
2.%3 veya 5’lik Sodyum Klorür Solüsyonu
• Hipertonik bir solüsyon olduğundan hipotonik tipteki dehidratasyon
hallerinde kullanılır.
 Dehidratasyon Durumlarında Kullanılan Sıvılar

• Fazla miktarda ve uzun süre fizyolojik salin verilirse

hiperkloremi ve buna bağlı asidoz gelişir.

• Böyle durumlarda asidozu önlemek için fizyolojik

serumun, hacminin yarısı kadar 1/6 molar laktat
solüsyonu ile karıştırılarak verilmesi tavsiye edilir.
 Dehidratasyon Durumlarında Kullanılan Sıvılar

3.%5’lik Dekstroz Solüsyonu

• Hipertonik dehidratasyon hallerinde, özellikle ağız yolundan

su alamayan (komada olduğu gibi) hastalarda kullanılır.

• Dekstroz (glukoz) vücutta metabolize edilip kaybolur ve

serbest kalan su, ekstrasellüler ve intrasellüler sıvı
kompartmanındaki eksikliği tamamlar. Primer su eksikliğinde,
eksikliğin derecesine göre 3 litre veya daha fazla vermek
gerekebilir.
 Dehidratasyon Durumlarında Kullanılan Sıvılar

4.Dengeli Solüsyonlar
• Dengeli solüsyonlar, vücut sıvılarının elektrolit
bileşimini taklit edecek şekilde, sodyum klorüre ilave
olarak diğer elektrolitleri de içeren solüsyonlardır.
 Dehidratasyon Durumlarında Kullanılan Sıvılar

Ringer solüsyonu:
• Sodyum klorür’e ilave olarak fizyolojik konsantrasyonlarda K+
ve Ca2+ içerir. Bir litre solüsyonda:
• 8.6 g sodyum klorür (145 mEq Na+ ve Cl-)
• 0.3 g potasyum klorür (4 mEq K+ ve Cl-)
• 0.33 g kalsiyum klorür (6 mEq Ca2+ ve Cl-) bulunur.
• Ringer solüsyonu her ne kadar elektriksel bakımdan nötr ise
de vücut sıvılarındakinden daha yüksek konsantrasyonda
klorür içerdiği için vücutta hafif asitleştirici etkisi vardır.
Dehidratasyon Durumlarında Kullanılan Sıvılar

Laktatlı Ringer Solüsyonu:

• Normal Ringer solüsyonunun hafif asitleştirici etkisini düzeltmek için
sodyum laktat ilave edilmiş şeklidir.
• Bileşimi aşağıdaki gibidir (litrede):
• 6.0 g sodyum klorür (103 mEq Na+ ve Cl-)
• 0.3 g potasyum klorür (4 mEq K+ ve Cl-)
• 0.2 g CaCl2.H2O (2.7 mEq Ca2+ ve Cl-)
• 3.0 g sodyum laktat (27.7 mEq Na+ ve laktat-)

• Asidoz ve hipokalemi ile birlikte olan şiddetli diyare olgularında (kolera

ve basilli dizanteri gibi) ve diğer asidoz+ hipokalemi durumlarında
kullanılabilir.
 Dehidratasyon Durumlarında Kullanılan Sıvılar

İsolyte ve Benzerleri:
• Magnezyum klorür ve alkalileştirici olarak sodyum sitrat ile
sodyum asetat içeren modifiye Ringer solüsyonudur.
Bileşimi aşağıdaki gibidir (litrede):
• 5.0 g sodyum klorür (85 mEq Na+ ve Cl-)
• 0.75 g potasyum klorür (10 mEq K+ ve Cl-)
• 0.35 g kalsiyum klorür (5 mEq Ca2+ ve Cl-)
• 0.31 g magnezyum klorür (3 mEq Mg2+ ve Cl-)
• 6.4 g sodyum asetat (47 mEq Na+ ve asetat-)
• 0.75 g sodyum sitrat (8 mEq Na+ ve sitrat-)
Dehidratasyon Durumlarında Kullanılan Sıvılar

5.Dekstroz ve Sodyum Klorür Solüsyonu

• Dehidratasyon tedavisi için kullanılmak üzere dekstrozun
%0.9’luk sodyum klorür solüsyonu içindeki %5’lik solüsyonu da
yapılmıştır.
• Bu solüsyon alyuvarlarla izotonik değildir.
• Fakat vücutta dekstroz metabolize olup kaybolacağından
ekstrasellüler sıvı kompartmanı üzerindeki etkisi %0.9’luk
sodyum klorür solüsyonununki gibidir ve içindeki dekstrozdan
dolayı besleyici değeri vardır. İntravenöz infüzyon şeklinde
uygulanır.
• Diğer bir dekstroz ve sodyum klorür solüsyonu, izotoniktir. %4
dekstroz ve %0.18 sodyum klorür (30 mEq/L Na+ ve Cl-) içerir.
• Dehidratasyon tedavisinde i.v. İnfüzyonla kullanılır.
Dehidratasyon Durumlarında Kullanılan Sıvılar

6.Oral Rehidratasyon Sıvıları

• Esas olarak, bebeklerde akut diyareye bağlı dehidratasyon halinde kullanılmak üzere
çıkarılmış dengeli solüsyonlardır.Dünya Sağlık Örgütünün ve UNICEF’in tavsiye ettiği
formül aşağıdaki bileşimdedir (g/L):
• Madde g/L İyonlar-glukoz(mmol/L)
• NaCl 3.5 Na+ 90
• NaHCO3 2.5 K+ 20
• KCl 1.5 HCO3- 30
• Glukoz 20 Cl- 80
Glukoz 100

• Bu formül belirtilen tuzların ve glukozun, verilmesi öngörülen sıvı hacmine uyan

miktarlarının, içme suyunda çöülmesi ile hazırlanır.
• Bazı modifikasyonları da yapılmıştır; bunlardan birine göre potasyum klorür %50
artırılarak 2.25 g/L miktarında konulur, bu hiperkalemi yapabilir.
Hiperhidratasyon Durumlarında Kullanılan Sıvılar

• Dehidratasyonun aksi hiperhidratasyondur.

Ekstrasellüler sıvı hacminin artması ile karakterizedir.
Primer hiperhidratasyon (su zehirlenmesi), aşırı
antidiüretik hormon verilmesi ya da vücutta aşırı veya
uygunsuz salıverilmesi hallerinde görülür.
• Bu hipotonik (hiponatremik) hiperhidratasyondur.
• Tedavi için su alınması kısıtlanır.
• Akut serebral belirtiler ortaya çıktığında 50-150 ml
%5’lik sodyum klorür solüsyonu i.v. verilir.
Sodyum Dengesi Bozulursa…

Na
H20 HİPONATREMİ
Serum sodyum konsantrasyonunun azalmasıdır/ En sık görülen sıvı
elektrolit dengesizliğidir.
•Hipotonik (sodyum kaybı ; suya göre daha fazla; böbrek yetmezliği,
aldosteron eksikliği gibi durumlarda oluşur; sodyum < 135 mEq/L)
niteliktedir
•İzotonik (sodyum ve su kaybı eşit; Kusma, ishal gibi durumlarda
metabolik asidoz ve alkalozla birlikte),
•Hipertonik (Su kaybı sodyuma göre daha fazla; mannitol, glukoz
yükleme//terleme, su kısıtlanması,diürez gibi durumlarda oluşur;
sodyum >145 mEq/L) niteliktedir.
HİPERNATREMİ

• Hipernatremi serum sodyum konsantrasyonunun 145mm/L, ve serum osmolaritesinin 295

mOsm/L üzerine çıkması olarak tanımlanır. Çoğunlukla vücut su düzeyinin azalması
sonrasında ortaya çıkan hiperosmolar bir süreçtir.. Hipernatremi tedavi edilmediğinde,
zihinsel durum bozukluğu, rabdomiyoliz, nöbetler ve bozulmuş glukoz toleransı gibi birçok
komplikasyona neden olabilir.
• SORUN NA değil SUDA DIR!
• Normovolemik Hipernatremiler ( Total vücut sodyumu artmış, Total vücut suyu değişmemiş)
• Renal kayıplar, Santral diabetes inspidus, Nefrojenik diabetes inspidus, Ekstrarenal
kayıplar, Solunum (taşikardi), Deri (ateş, terleme)
• Hipovolemik Hipernatremi ( Total vücut suyu çok azalmış, total sodyum kaybı azalmış)
• Ekstrarenal kayıplar (İdrar < 10-20 mEq/L), Gastrointestinal kayıplar (ishal, kusma, fistül),
Dermal (yanıklar), Renal kayıplar (İdrar > 20 mEq/L, Ozmotik diürez (mannitol),Loop diüretik
kullanımı
• Hipervolemik Hipernatremi ( Total vücut suyu çok artmış, total vücut sodyumu artmış)
• Hipertonik salin veya NaHCO3 kullanımı
• İyi bir hipernatremi tedavisi önce altta yatan nedeni bulma ve sıvı
açığını düzeltmekle başlar2.
• Altta yatan nedeni tedavi et
• Serebral ödem yapar YAVAŞ OL!
POTASYUM DENGESİ BOZULURSAAA

• Potasyum kaybının sebepleri;

• -Ağızdan K alımının azalması,
• -Bağırsaklardan atılmasının artması,
• İlaçlar:
Tiazidler,furosemid,etakrinikasitgibiidrarsöktürücüler,
Kortikosteroid
Asidik ilaçlar(salisilatler,penisilinlergibi),
Böbrek tubül hastalıkları
Aldosteron salıverilmesinde artış
 Özgül İyonların Düzeyinin Değişmesi
Hallerinde Kullanılan Solüsyonlar
1.Potasyum Klorür Solüsyonu
• İzotonik potasyum klorür solüsyonu %1.14’lüktür. Acil
durumlarda 5 ml/dk hızını geçmemek koşuluyla yavaş
intravenöz injekte edilebilir.
• Potasyum klorür’ün %5’lik glukoz solüsyonu içindeki %0.2
veya %0.3’lük solüsyonu da sık kullanılır.
• Ayrıca 1 litrelik başka bir solüsyona potasyum klorür katmak
için kullanılan ve %15 oranında potasyum klorür içeren 10 ve
20 ml’lik ampulleri de vardır, bunlar hafif asidik
solüsyonlardır.
 Özgül İyonların Düzeyinin Değişmesi
Hallerinde Kullanılan Solüsyonlar

2.Potasyum Fosfat Solüsyonu

• 20 ml’de 60 mEq potasyum içeren ve mono ve dibazik
potasyum fosfat karışımı ile hazırlanmış ampul halinde
bulunur. 100 ml %5’lik dekstroz solüsyonu içine ilave edilerek
kullanılır.
• Tamponlayıcı etkisi de vardır.
• Asidoz hallerinde tercih edilir.
• Şişe içinde 5 kısım dibazik ve 1 kısım monobazik potasyum
karışımından steril olarak toz halinde 2.5 g içeren preparatlar
da kullanılabilir.
 Özgül İyonların Düzeyinin Değişmesi
Hallerinde Kullanılan Solüsyonlar
3.Potasyum Asetat
• 20 ml’de 40 mEq potasyum içeren ampuller halinde bulunur.
• 1000 ml %5’lik dekstroz içine ilave edilerek kullanılır.
• Bu solüsyon, fosfat ve klorür retansiyonu olan asidoz hallerinde tercih
edilir.
 Özgül İyonların Düzeyinin Değişmesi
Hallerinde Kullanılan Solüsyonlar
4.Darrow Solüsyonu
• Dengeli bir potasyum solüsyonudur. Bir litresinde:
• 2.7 g potasyum klorür (35 mEq K+ ve Cl-)
• 4.0 g sodyum klorür (60 mEq Na+ ve Cl-)
• 5.9 g sodyum laktat (53 mEq Na+ ve laktat-) bulunur.
• Darrow solüsyonu intravenöz yoldan verilir.
• Potasyum kaybı ile metabolik asidozun bir arada
bulunduğu, bebeklerin diyaresinde tercih edilir.
 Özgül İyonların Düzeyinin Değişmesi
Hallerinde Kullanılan Solüsyonlar
5.Oral Potasyum
• Potasyum klorür ve glukonat ağız yolundan da
verilebilir.

• Tabletleri, ince barsak mukozasındaki temas yerinde

erozyona, ülsere ve nedbeleşme sonucu stenoza
neden olur. Bu nedenle solüsyon halinde içilmesi
tavsiye edilir.
HİPERKALEMİ= HİPERPOTASEMİ

• Hücre dışı sıvısında da hidrojen iyonu derişimi yükseldiğinde,

potasyumun hücreden dışarıya çıkışı hızlanır; asidozla birlikte,
plazmada potasyum seviyesi de yükselir (5-7 mEq/L’ye kadar).

• Potasyum seviyesi 8-9 mEq/L olduğunda kalp hücrelerinin uyarı

doğurması ve uyarıyı iletmesi engellenir; sonuçta kalp atışları durur.

• Alkalozda, yukarıdakinin aksine, plazmada potasyum seviyesi düşer.

K Yüksekliği

• Potasyum yüksekliği halleri

• Böbrek yetmezliği ,potasyum atılımının yavaşlaması doku yıkım ve hast
halleri ( yanık , büyük op, yaralanma) plazmada potasyum yoğunluğu
yükselir.

• İlaçlar?
• K tutucu diüretikler, Ace inh., beta bloker ler…
 Hiperkaleminin Tedavisi

1.Kalsiyum Solüsyonu
• Kalsiyum iyonu, hiperkaleminin kalp üzerindeki
toksik tesirlerini hızlı bir şekilde antagonize eder.
• Bundan dolayı, hiperkalemi halinde, kalemiyi
normale düşürmeye yönelik uygulamalara
başlarken,bu önlemler etkisini gösterene kadar kalbi
korumak veya aritmileri düzeltmek için, %10’luk
kalsiyum glukonat solüsyonundan 10 ml i.v.
enjeksiyonla verilir.
 Hiperkaleminin Tedavisi

2.Hipertonik Glukoz Solüsyonu+İnsülin

• %20’lik solüsyon halinde intravenöz yoldan yavaş olarak (en
az 1 saat içinde) 60-100 g glukoz verilir. Bununla birlikte kan
glukoz konsantrasyonunu normal düzeyde tutmak için, cilt
altından veya intravenöz yoldan 20-30 Ü kristalize insülin
enjekte edilir.
• İnsülin miktarı 2-3 g glukoz için 1 ünite olarak hesaplanır.
• İnsülin, çizgili kas ve karaciğer hücreleri tarafından
potasyum uptake’ini artırarak, potasyumun ekstrasellüler
mesafeden intrasellüler mesafeye geçişine neden olur.
 Hiperkaleminin Tedavisi

3.Sodyum Bikarbonat Solüsyonu

• İntravenöz yoldan solüsyon halinde 50 mEq kadar
sodyum bikarbonat yavaş olarak infüze edilir.
• Kan pH’sinin her bir 0.1’lik yükselmesi kalemiyi 0.6
mEq/L düşürür.
• Aşırı sodyum yüklenmesinden ve metabolik
alkalozdan kaçınmak için dikkatli olmak gerekir.
 Hiperkaleminin Tedavisi

4.Sodyum Polistiren Sülfonat

• Sülfonik tipte bir katyon değiştirici reçinedir.
• Sodyum tuzu şeklinde olduğundan, bu tip reçinelerin
fazla asidik özelliğini göstermez.
• Bir gramı, 1 mmol potasyum bağlar ve buna karşılık
2-3 mol sodyum salıverir.
 Hiperkaleminin Tedavisi

5.Adrenalin
• Adrenalin ve hücrelerin β2 reseptörlerini aktive eden
diğer sempatomimetik ilaçlar, K+’un kandan çizgili kas
hücrelerine geçişini artırarak hiperkalemiyi düşürürler.
• 7.Katekolaminler, Na-K-ATPase pompasının ve Na-K-2Cl
ko-transporterının etkinliğini arttırarak potasyumun
yeniden dağılımını sağlar.
• Ancak yan tesirleri nedeniyle rutin olarak
kullanılmazlar.
 Hiperkaleminin Tedavisi

6.Peritoneal Diyaliz veya Hemodiyaliz

• Potasyumu vücuttan uzaklaştırmak için son çare olarak yapılabilirler.
Ca dengesi

• Beslenme, -Kalsiyum, -Vitamin D, -Parathormon, -Kalsitonin gibi

faktörden etkilenir.
• Kalsiyum noksanlığında 10-20 mg kalsiyum/kg c.a. dozlarda Dİ
infüzyonla verilir (%10, 20, 33 ve 50’li glukonat çözeltileri şeklinde).
 Hipokalsemi Tedavisi

1.Kalsiyum Glukonat
• Ağızdan, i.m. veya i.v. verilebilir.
• Enjeksiyonluk solüsyonu %10’luktur.
• İ.v. enjeksiyonu yavaş olarak yapılmalıdır.
• Kalsiyum solüsyonlarının hızlı i.v. enjeksiyonu kalbin sistolde
durmasına neden olabilir.
2.Kalsiyum Klorür
• Solüsyonu irritandır ve vücutta asitleştirici etki yapar.
• Sadece ağız yolundan kullanılır, injekte edilmez.
 Hipokalsemi Tedavisi

3.Kalsiyum Fosfat
• Dibazik ve tribazik kalsiyum fosfat karışımı veya kalsiyum
fosfat ve glukonat karışımı şeklinde, ağız yolundan kalsiyum
ve fosfat vermek için kullanılır.
• Ayrıca kalsiyum fosfatların antiasid etkisi vardır.
• Kalsiyum eksikliğine karşı kullanılan müstahzarlara kalsiyum
absorpsiyonunu artırmak için D vitamini de ilave edilebilir.
HİPERKALSEMİ

• Hiperkalsemide en karakteristik elektrokardiyografik (EKG) değişikliği

QT aralığının kısalmasıdır. Serum kalsiyum seviyelerinin çok yüksek
olduğu hastalarda EKG değişiklikleri şunları içerir:
• PR ve QRS aralıklarında hafif uzama
• T dalgası düzleştirme veya ters çevirme
• QRS kompleksinin sonunda bir J dalgası
• Akut miyokard infarktüsünü taklit eden ST yükselmesi
• Şiddetli hiperkalsemili hastaların akut tedavisi üç yönlü bir yaklaşımdan oluşur:
• İzotonik salinle volüm arttırılır,
• Salmon kalsitonin
• Tipik olarak Kalsiyum> 14 mg/dL ve semptomatik olan hastalarında kalsitonini
(bifosfonat ile birlikte) veriyoruz.
• Eşzamanlı zoledronik asit ya da pamidronat tercihen ZA.
Mg

• Magnezyum,bazı enzimlerin etkinliği, sinirseliletim, kasların

uyarılabilirliğinde önemli rol oynar.
 Hipomagnezemi Tedavisi

• Hipomagnezeminin tedavisi için tavsiye edilen dozlam

kliniklere göre değişiklik gösterir.
• Magnezyum tedavisinde magnezyum, %50’lik MgSO4 (2.1
mmol Mg2+/ml) solüsyonu şeklinde parenteral verilir.
• Magnezyum sülfat injeksiyonuna eklampsi, lokal beyin
ödemi ve tetanus gibi nedenlere bağlı olan konvülsiyon
hallerinde de başvurulabilir.
• Bronşiyal astma nöbetini de düzeltebilir.
• Magnezyumun antikonvülsan etkisi, kısmen, beyinde
glutamat NMDA reseptörlerini bloke etmesine bağlıdır.
 Hipermagnezemi Tedavisi

• Hipermagnezeminin tedavisi için furosemid ile

zorlu diürez (i.v. Furosemid + fizyolojik sıvı
infüzyonu) ve semptomatik tedavi uygulanır.
• Enjeksiyonla uygulanan magnezyumun aşırı
miktarda verilmesi sonucu ortaya çıkan akut
zehirlenmenin antidotu kalsiyum tuzlarıdır.
• Bu durumda genellikle kalsiyum glukonat
solüsyonu kullanılır ve yavaş olarak i.v. enjekte
edilir.
Hipermagnezemi Tedavisi

• 1.Sıvı verilmesi
• 2.Henle kulbunu etkileyen diüretik
• 3.Hemodiyaliz
• 4.Şiddetli hipermagnezemilerde magnezyumun nöromusküler ve
kardiyovasküler etkilerini azaltan intravenöz kalsiyum.
Asidoz ve sağaltımı

• Ameliyat,anestezi,şok sırasında hidrojen iyonlarının fazla üretilmesi ve

birikmesi sonucu kan ve idrar ph ı düşer,
• Serumda bikarbonat seviyesi genellikle 20mEq/L’nin altına iner.
• Klor iyonu ve keton cisimleri bikarbonatın yerini alır.
• Vücutta düşmüş olan bikarbonat miktarını normale çıkarmanın eniyi
ve kolay yolu dışarıdan sodyumbikarbonat veya bikarbonata
çevrilebilen maddeler
(1/6molarsodyumlaktatçözeltisi,laktatlıringerçözeltisigibi)ilebazıalkali
maddeleri(sodyumsitratgibi) vermektir.
• Laktat iyonu (bikarbonat ön-maddesidir) karaciğerde asetik asit
• Üzerinden karbonik asite,böylece bikarbonata dönüşür.
• Vücutta laktik asit birikmesine bağlı durumlar ve karaciğer yetmezliği
hallerinde bikarbonat kullanılmalıdır
• Respiratuvar asidozda etyoloji düzeltilir
• Respiratuvar alkalozda ety. düzelt
Alkaloz ve ted

• Metabolik alkaloz hücre dışı sıvı ’da hidrojen iyonlarının

azalması,bikarbonatın artmasıyla kendisini gösterir.
• Klor ve potasyum yoğunluğu da düşer; sodyum miktarı ise
değişkenlikgösterir.
• Alkalozda fizyolojik tuzlusu, amonyumklorür ve ringer çözeltisi
kullanılır.
• Arginin,lizingibiaminoasitlerdendeyararlanılır.
Plazma hacminin düzeltilmesi-tamamlanmasında
kullanılan maddeler

• ·Bu grupta dekstran Polijelin (jelatin,haemaccel)

• Ve
• hidroksietilnişasta(hetastarch) modifiye polisakkaridler bulunur.
Kolloid sıvılar
• Dekstranlar, oligemiyi düzeltir, kalbin dolum basıncını artırır, kanın
onkotik basıncını yükseltirler.
• ·Tromboz ve trombo-embolizmi önler.
• İstenmeyen etkileri

• ·Dekstranlar alerjiktir; deri döküntüleri, pruritis, urtikaria, eklem ağrısı,

kan basıncının düşmesi, solunum güçlüğü, göğüste sıkışma ve ölüme
neden olabilir.
• ·Pıhtılaşmayı ve kanama süresini uzatırlar.
• Bu etkileri uygulamasını takiben 6-9 saat sonra ortaya çıkar.
Alyuvarların bir araya toplanmasını artırdıklarından, kan grubu tayinini
bozarlar.
• Kullanılması
• ·Dekstranlar plazma ve kan kayıplarına bağlı olarak ortaya çıkan
dolaşım yetmezliği ve şokun sağaltımında kullanılır.
• ·Dekstranlar fizyolojik tuzlu su veya %5'lik glikoz çözeltisi içinde %6'lık
(Dekstran 70-75) çözeltisi hazırlanarak Dİ yolla infüzyon şeklinde
kullanılır.
• Polijelin (Jelatin,haemaccel)
• ·Elektrolitçözelti(145mMNa,511mMK,6.26mMCave145mMCl/L)
içinde%3.5'luk çözeltisi halinde pazarlanır.
• ·Osmotik ve onkotik basıncı plazmanınkine yakındır. İdrarla çabuk atılır.
• ·Böbrek hastalığı bulunanlarda kullanılması tavsiyeedilmez.
• ·Antijenik birmaddedir ve bazı hayvanlarda kullanımını takiben
küçükdereceli allerjik tipi tepkimelere neden olur.
• ·Plazma hacmini artırmak için infüzyon şeklinde hipovoleminin
sağaltımında kullanılır.