ТЕМАТСКО ПРОЦЕСНО ПЛАНИРАЊЕ МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК 3 одделение

Предмет : Македонски јазик III ( трето) одделение

Наставно подрачје / тема: Медиумска писменост и медиумска култура Време на реализација – 15 часа
Изработил : Одделенски наставник Наташа Тодоровска ООУ „ Ѓорѓи Сугарев“ - Битола
Адаптирал : ООУ „
РЕЗУЛТАТИ ОД УЧЕЊЕ
Ученикот/ученичката ќе биде способен/способна да:
 наведува примери за да објасни/опише како медиумите влијаат врз корисниците;
 објасни како безбедно се користи мобилен телефон за пристап до информации преку апликации;
 пребарува и наоѓа потребни информации на интернет преку користење клучни зборови;
 креира едноставни медиумски содржини со поврзување текст со илустрации.

Содржини Стандарди за Часови Активности Средства Следење на

(и поими) оценување напредокот
*Наставникот прави избор на повеќе медиумски слики Одговор на пра-
содржини (извадоци од цртани филмови, стрипови, шања со целосна
Влијание на видео игри и сл.) кои прикажуваат проблематични табла реченици
медиумите ситуации (насилство, навреди, лаги, стереотипи,
хамер Прави разлика
дискриминација, навредување, малтретирање итн.) и/или
помеѓу проблема-
(проблема- се поучни (поттикнуваат другарство, разбирање,
маркери тични и поучни
тични и Прави разлика поме- помагање, или овозможуваат да се научи нешто информации во
поучни ѓу проблематични и корисно). селотејп медиумските
информации, поучни информации *По прикажувањето на секоја медиумска содржина од содржини
1
манипула- во медиумските со- учениците се бара да дигнат зелено или црвено картонче работен лист
тивни држини. (зелено ако е поучна, а црвено ако е проблематична) и да Поврзува пробле-
содржини образложат зошто мислат така. Се поведува дискусија ножици матични и поучни
за тоа кога дадените информации се сметаат за информации во
проблематични, а кога за поучни и кои би биле лепило медиумските
последиците доколку истите ситуации се случуваат во содржини со реал-
молив ни ситуации
реалноста.
*Учениците во групи дискутираат за слики кои
Активно учество
покажуваат проблематични/поучни стуации и ги лепат
ТЕМАТСКО ПРОЦЕСНО ПЛАНИРАЊЕ МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК 3 одделение
на соодветно место во работен лист. во групни актив-
ности

*Преку презентација учениците следат фотографии со фотографии Одговор на пра-

изразени емоции (пр. дете кое плаче по изгубеното шања со целосна
милениче, дете што е изгубено во шума, дете што дува работен лист реченици
свеќички за роденден, дете што се гушка со родителите),
смарт табла Преку примери
и се искажуваат која емоција е прикажана.
објаснува како
*Учениците се поделени во групи и секоја влече ливче
видеобим медиумските
Објаснува (преку на кое е напишана една емоција (пр. среќа, радост, тага, содржини влијаат
пример) како страв, љубов). Нивна задача е да посочат медиумски компјутер на емоциите
содржините во 1 содржини (цртан филм, игран филм, детска серија,
медиумите влијаат песна, видео клип) што предизвикале таква емоција кај звучници
врз емоциите нив. Откако сите групи ќе ги споделат своите искуства, Одговори во
преку отворена дискусија се заклучува дека повеќето бела табла работен лист
медиумски содржини се креирани така да предизвикаат
Влијание на емоции кај корисниците. Активно учество
медиумите *Учениците следат видео во кое препознаваат разни во групни актив-
ности
емоции преку изразот на лицето и телото на ликовите
(проблема- https://www.youtube.com/watch?v=MeNY-RxDJig
тични и * Наставникот на табла црта две лица – едно намуртено табла Одговор на пра-
поучни и друго расположено. Учениците се делат во четири шања со целосна
информации, групи. (2 х 2 ) групи добиваат ист текст. маркери реченици
манипула- 1 Група добиваат лист со следниот текст: На една
креди во боја Препознава
тивни планета си живееле Банци и Донци. Банците биле
манипулативни
содржини паметни, трудољубиви, гостољубиви и секогаш
работен лист содржини во
Идентификува 2 расположени. За разлика од нив Донците биле мрзливи, медиумите
манипулативни љубоморни, агресивни и секогаш намуртени. смарт табла
содржини во 2 група го добиваат следниот текст: На една планета си
медиумите. живееле Донци и Банци. Донците биле паметни, видеобим Одговори во
трудољубиви, гостољубиви и секогаш расположени. За работен лист
разлика од нив Банците биле мрзливи, љубоморни, компјутер
агресивни и секогаш намуртени. Во рамки на секоја Активно учество
група се договараат кој цртеж на таблата ги претставува звучници во групни актив-
Банците, а кој Донците. Потоа, наставникот прашува кое ности
бела табла
ТЕМАТСКО ПРОЦЕСНО ПЛАНИРАЊЕ МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК 3 одделение
лице го поврзале со едните, а кое со другите. Откако ќе
се констатира дека изборот е различен за различни
групи, групите го читаат текстот што го добиле и се
констатираат разликите.
*Се отвора дискусија по следните прашања:
1. Дали тој што го напишал текстот за расположените
Банци и намуртените Донци е Банец или Донец? Кој го
напишал другиот текст?
2. Како ги доживеавте Банците и Донците? Од што
зависеше тоа?
3. Што би се случило доколку се сними филм
инспираран од едната верзија, без да се знае другата?
4. Кои (Донците или Банците) ќе им бидат
посимпатични на гледачите?
*Наставникот презентира примери од реклами за некои
производи (пр. средство што чисти сѐ, паста за заби што
е најдобра за користење, витамини што даваат сила) и во
дискусија се заклучува дека медиумските содржини
многу често се креираат така да се истакнат само некои
работи или да се извртат работите во нечија корист.
*Учениците се искажуваат по прашањата: мобилни Одговор на пра-
1.Зошто мобилните телефони се нарекуваат паметни телефони шања со целосна
телефони? (Очекуван одговор: освен што овозможуваат реченици
Користење да се водат телефонски разговори, може и да работен лист
Препознава
мобилен Наведува апликации пренесуваат информации).
смарт табла апликации на
телефон на мобилен 2. Кои други уреди се паметни? (Очекуван одговор: мобилен
телефон/паметен таблети). видеобим телефон/паметен
(паметен уред кои се корисни *Учениците во групи бараат апликации на мобилните уред кои се
уред, и безбедни за 1 телефони (кои се дел од телефоните - не треба компјутер корисни и
апликации за користење дополнително да се инсталираат) преку кои можат да безбедни за
телефон/ прочитаат колку е саатот, да разговараат по телефон, да користење
паметен праќаат и примаат пораки, да фотографираат и снимаат бела табла
уред, и да ги чуваат направените фотографии/снимки, да
користат календар, да ја следат сопствената активност, самолепливи Одговори во
икони, да слушаат музика и гледаат видео снимки и да играат стикери работен лист
ТЕМАТСКО ПРОЦЕСНО ПЛАНИРАЊЕ МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК 3 одделение
емотикони) видео игри.
*Се даваат насоки на самолепливи стикери да цртаат боички Активно учество
икони за секоја од апликациите кои ги пронајдоја во во групни актив-
мобилни телефони застапени во одделението. Истите се ности
лапет на таблата или на постер од хамер.
Преку отворена дискусија се изведуваат заклучоци:
1. наведените апликации се безбедни за користње затоа
што се дел од телефоните
2. најголем дел од апликации што ги има на паметните
телефони може да се сретнат и на таблетите,
претставени со исти или слични икони.
*Учениците, поделени во групи добиваат работен лист
со ситуации на вообичаено користење мобилните
телефони, со задача преку дискусија во групите да
идентификуваат кои описи укажуваат на одговорно, а
Одговор на пра-
кои на неодговорно користење. Пр.
презентација шања со целосна
1. За време на ручек, Филип чита и пишува пораки на
реченици
мобилниот телефон. ( Очекуван одговор компјутер
Неодговорно/несоодветно) Препознава
2.Додека учи, Енис го чува мобилниот телефон вон видеобим одговорно и
Ја објаснува (преку видното поле. (Очекуван одговор: Одговорно/соодветно) неодговорно
Користење пример) разликата 1 3. Санела го користи мобилниот телефон за да најде звучници користење на
мобилен меѓу одговорно и информации што му требаат за да ја напише домашната. мобилен телефон
телефон неодговорно (Очекуван одговор: Одговорно/соодветно) мобилни
користење на 4. Маја го користи мобилниот телефон секој ден, по три телефони
(паметен мобилен телефон. саати и повеќе, за играње видео игри. (Очекуван
уред, работен лист Одговори во
одговор: Неодговорно/несоодветно)
работен лист
апликации за 5. Милан скришно чита и пишува пораки на мобилниот
телефон/ телефон за време на часовите. (Очекуван одговор: Активно учество
паметен Неодговорно/ несоодветно) во групни актив-
уред, *Групите ги презентираат своите одговори и даваат ности
образложение зошто одговориле така, а наставникот ги
икони, насочува кон аргументи кои водат до очекуваниот
емотикони одговор.
*Преку дискусија се заклучува дека прекумерно
ТЕМАТСКО ПРОЦЕСНО ПЛАНИРАЊЕ МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК 3 одделение
поминување време на мобилен телефон го спречува
навременото завршување на другите работи и
придонесува за содавање нездрави навики (најчесто е
замена за физичка активност и вистинско другарување).
https://www.youtube.com/watch?v=MVUTOuhiwxY
*Учениците следат видео кое објаснува како правилно
да се користат мобилните телефони од страна на децата

*На учениците им се презентира ситуација во која се

злоупотребува туѓ мобилен телефонот за испраќање Одговор на пра-
несоодветни пораки на други ( Другарите на едно дете шања со целосна
му барале да им ја каже лозинката за неговиот мобилен презентација реченици
телефон. Од почеток детето не сакало да им ја каже, но
компјутер Наведува примери
откако му ветиле дека нема да ја злоупотребуваат им ја зошто зошто
Користење Објаснува (преку кажало. Потоа скришно му го зеле телефонот и од него видеобим лозинката за
мобилен пример) зошто 1 им праќале непријатни пораки на други деца). телефонот не
телефон лозинката за *Учениците, поделени во групи, одговараат на звучници треба да се
телефонот не треба прашањата: споделува со
(паметен да се споделува со 1. Зошто детето ја дало лозинката? мобилни другите.
уред, другите. 2. За што била употребена? телефони
апликации за 3. Како тоа му наштетило на детето?
телефон/ 4. Како уште можел да се искористи телефонот за да му работен лист Одговори во
паметен се наштети на детето?. работен лист
уред, *Преку дискусија се заклучува дека со откривање на
Активно учество
сопствената лозинка се нарушува правото на привaтност
во групни актив-
икони, на детето и се овозможува злоупотреба на телефонот за ности
емотикони да му се наштети на самото дете.
*Учениците, поделени во групи добиваат работен лист
со описи на комуникација преку пораки на мобилен Одговор на пра-
телефон, со задача преку дискусија во групите да презентација шања со целосна
идентификуваат кои описи укажуваат на одговорна, а реченици
компјутер
Ја објаснува (преку кои на неодговорна комуникација.
Наведува примери
пример) разликата 1. Ана пишува погрдни коментари за други кога мисли
видеобим на одговорна и
меѓу одговорна и 1 дека го заслужиле тоа. (Очекуван одговор: Неодговорно) неодговорна
ТЕМАТСКО ПРОЦЕСНО ПЛАНИРАЊЕ МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК 3 одделение
неодговорна 2. Анета не споделува доверливи информации за другите звучници комуникација
комуникација преку преку пораки. (Очекуван одговор: Одговорно) преку мобилен
мобилен телефон 3. Александар не се смета себе си за виновен доколку на мобилни телефон
(преку разговор или Марко му притил порака што е навредлива за Иван. телефони
пораки). (Очекуван одговор: Неодговорно)
работен лист Одговори во
4. Арта смета дека може да напише што сака за некој работен лист
друг доколку не го наведе неговото/нејзиното име во
пораката. (Очекуван одговор: Неодговорно) Активно учество
5. Агим не пишува навредливи работи за другите дури и во групни актив-
тогаш кога сака да се шегува со нив. (Очекуван одговор: ности
Одговорно)
6. Атиџе не пишува во порака нешто што не е соодветно
да му го каже некому во лице. (Очекуван одговор:
Одговорно)
*Презентација од групите, а наставникот ги насочува
Користење кон аргументи кои водат до очекуваниот одговор.
мобилен *Преку дискусија се изведуваат заклучоци дека
телефон споделувањето пораки што навредуваат и критикуваат
некого или содржат доверливи информации за некого
(паметен претставува неодговорна комуникација затоа што го
уред, повредува оној на кого се однесува, без оглед на тоа
апликации за дали пораката ќе стигне до него и/или ќе ја дознаат
телефон/ други на кои не им е наменета.
паметен *Учениците, поделени во групи, влечат по еден лист на
уред, кој се напишани три пораки со различна содржина. Пр. Одговор на пра-
- среќа, радост, задоволство (Имам нови патики); презентација шања со целосна
икони, - тага (Жал ми е за твоето маче); реченици
емотикони компјутер
- лутина ( Заради тебе мене ме караа);
Илустрира
Илустрира - љубов (Баш си срцка);
видеобим текстуална порака
текстуална порака со - согласување, поддршка (Одлично го направи тоа); со соодветен
соодветен емотикон. 1 - загриженост ( Уште имаш температура?); звучници емотикон
- шеговита, иронична содржина (Уживав додека ја
пишував домашната). мобилни Одговори во
*Секоја група ги пишува пораките во мобилен телефон, телефони работен лист
им додава соодветен емотикон и ги праќа до ученици од
ТЕМАТСКО ПРОЦЕСНО ПЛАНИРАЊЕ МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК 3 одделение
другите групи. Секоја група ги чита пораките што ги работен лист Активно учество
добила, го црта на табла емотиконот вклучен во во групни актив-
пораката и кажува како го доживеала. табла ности
* Преку заедничка дискусија се утврдува кои емотикони креда/маркер
за која емоција биле користени и се заклучува дека иста
емоција може да се изрази со различни емотикони.
*Учениците се искажуваат дали знаат што е интернет и табла/ креда/ Одговор на
за што служи. маркер прашања со
*Наставникот на таблата црта големо дрво со многу целосна реченици
самолепливи
гранки. Учениците на одделни стикери (најмалку
стикери Го знае значењето
педесетина) запишуваат: комјутер, таблет, мобилен
на интернетот
телефон и ги закачуваат на дрвото како листови. презентација
Наставникот ги води учениците да замислат дека дрвото Активно учество
претставува интернет мрежа – секој лист од дрвото е фотографии од
интернет во групни
Пребарување еден компјутер или паметен уред и дека целата крошна активности
на интернет Објаснува (преку може да има илјадници листови што се поврзани со видеобим
(линкови, пример) што гранките преку кои „комуницираат“ едни со други Изведува
клучни претставува (добиваат и споделуваат информации). компјутер заклучок за
зборови, интернетот. 1 *Учениците следат фотографија од „шема“ на поврзани внимателно
звучници
Google компјутери во мрежа низ училиштето, низ градот, низ користење на
целиот свет и изведуваат заклучоци дека секоја таблети интернетот преку
паметните уреди
информација може да се пренесе и да се добијат
мобилни
најразлични податоци од секоја област преку користење
телефони
на интернет.
*Учениците споделуваат свои искуства од пребарување лаптопи
на интернет и кажуваат дали самите пребарувале, дали
со некој возрасен, што дознале при тоа, што уште би
сакале да дознаат со пребарување.
*Учениците, поделени во групи, добиваат листови со работен лист Одговор на
напишани различни покуси текстови на одредена тема прашања со
табла/ креда/ целосна реченици
Определува клучни (пр. домашни миленичиња, превозни средства) со задача
маркер
зборови во реченици да ги издвојат најбитните зборови на кои се однесува
Ги знае основните
и куси текстови. реченицата/текстот (домашни миленичиња, куче, маче, видеобим
чекори за
папагалче, превозно средство, автомобил, авион, итн.).
пребарување на
*Групите ги читаат нивните размислувања и преку
ТЕМАТСКО ПРОЦЕСНО ПЛАНИРАЊЕ МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК 3 одделение
Наоѓа потребна отворена дискусија се заклучува дека издвоените компјутер интерент по
информација на зборови се сметаат за клучни зборови затоа што ја клучни зборови
звучници
интернет преку пренесуваат главната информација што ја содржи
пребарување на текстот, односно укажуваат на темата со која се бави таблети Активно учество
во групни
Пребарување Google. 2 текстот.
активности
на интернет *Учениците следат насоки како да пребаруваат на мобилни
(линкови, Google во врска со темата (пр. домашни миленичиња, телефони
клучни превозни средства) и кои клучни зборови треба да ги лаптопи
зборови, користат:
Google 1. се отвора „пребарувачот Google;
2. се внесува точно клучниот или комбинација од
неколку клучни зборови или кусо прашање во врска со
информацијата што сакаат да ја дознаат;
3. се кликнува „барај (search)“ или копчето „enter“
4. се отвораат линковите што ги даваат бараните
информации.
*Групите ги запишуваат добиените информации во
врска со темата. Секоја група ги кажува клучните
зборови по кои пребарувала и ги презентира добиените
информации пред другите.
*Во отворена дискусија се споредуваат клучните
зборови, односно кусите прашања што секоја група ги
кристела при пребарувањето и се утврдува нивната
важноста за добивање соодветни информации.
*Учениците се поделени во групи. Подготвени се работен лист Одговор на
листови за групна работа: прашања со
Прва група- Информација дадена преку текст (Пр. Едно табла/ креда/ целосна реченици
Користи различни девојче имало црно куче како домашно милениче, а маркер
Презентира
начини за нејзината другарка имала аквариум со рипки). Треба да
видеобим информации со
презентирање го претстави текстот со слики/фотографии.
слика, текст и
информации Втора група- Информација дадена преку компјутер видео снимка
Креирање 1 слика/фотографија ( Пр. деца на роденденска прослава,
едноставни (текст, Групата треба да напише кус текст (5 реченици) звучници
медиумски слика/фотографија, *По презентацијата на учениците се прашуваат дали им Активно учество
содржини видео снимка). беше полесно да ја презентираат ситуацијата со текст во групни
ТЕМАТСКО ПРОЦЕСНО ПЛАНИРАЊЕ МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК 3 одделение
или со слика/фотографија. таблети активности
*Учениците во група добиваат задача со помош на
телефоните да направат кусо видео (во кое самите мобилни
глумат) и сосема накусо (со најмногу 4 реченици) да ја телефони
опишат ситуацијата што е претставена во него. Секоја
група го презентира сработеното пред другите.
*Учениците, поделени во групи, со влечење ливче Одговор на
Создава медиумска избираат тема за која треба да креираат медиумска работен лист прашања со
содржина на дадена содржина составена од кус текст кој самите ќе го целосна реченици
табла/ креда/
тема составена од 2 смислат и фотографии или видео снимка кои самите ќе маркер Создава
текст и слика, ги подготват.Пр.
едноставна
фотографија или - Чувствата што се јавуваат при доживување успех; видеобим
медиумска
видео снимка. - Избегнување опасни ситуации со непознати лица; содржина на
компјутер
- Пренесување заразни болести кај децата и сл. дадена тема
Текстот не треба да биде подолг од 5 реченици, а звучници составена од текст
фотографиите и снимките можат да ги направат со и слика,
користење на мобилен телефон и со самите нив како таблети фотографија или
учесници кои „глумат“ определена ситуација. мобилни видео снимка.
*Секоја група го презентира сработеното пред другите. телефони
Активно учество
во групни
активности