ТЕМАТСКО ПРОЦЕСНО ПЛАНИРАЊЕ МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК 3 одделение

Предмет : Македонски јазик III ( трето) одделение

Наставно подрачје / тема: Литература, изразување и творење Време на реализација – 65 часа
Изработил : Одделенски наставник Наташа Тодоровска ООУ „ Ѓорѓи Сугарев“ - Битола
Адаптирал : ООУ „
РЕЗУЛТАТИ ОД УЧЕЊЕ
Ученикот/ученичката ќе биде способен/способна да:
 разликува драмски, поетски и наративни текстови (расказ, приказна, бајка, басна) и ги објаснува разликите преку пример;
 анализира содржина на литературен текст (тема, порака/идеја, ликови и настани);
 прераскажува литературни текстови со свои зборови по зададен или сопствен план;
 раскажува (усно и писмено) на зададена тема и на тема по избор.
Ученикот/ученичката ќе:
 развива креативно изразување

Содржини Стандарди за Часови Активности Средства Следење на

(и поими) оценување напредокот
Одговор на пра-
*Учениците се искажуваат за содржина и ликови во табла/бела шања со целосна
изучени/ слушнати бајки. реченици
маркер/креда
Препознава бајка
*Учениците слушаат изразно читање на бајка/ читаат
работен лист според содржина-
Видови Ја објаснува (преку бајка и се запознаваат со карактеристиките на бајката та, ликовите,
литературни пример) разликата (текстови кои имаат фантастични ликови, предмети и видеобим предметите
текстови меѓу расказ, бајка и 2 непознати и таинстевени места каде се одвиваат). Во
(расказ, басна. работен лист индивидуално/парови /мали групи прават компјутер Одговори во
бајка, басна, анализа на бајката и нејзините карактеристики. работен лист
драмски звучници
текст, песна) *Учениците следат позната бајка како анимиран филм и Активно учество
се искажуваат за нејзината содржина(катактеристики на во групни актив-
бајка). ности
https://www.youtube.com/watch?v=dyydwvzv-Wo
Домашна работа
ТЕМАТСКО ПРОЦЕСНО ПЛАНИРАЊЕ МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК 3 одделение
(Може претходно да се гледа во домашни услови, а
потоа да се прави анализа на час)

*Учениците слушаат изразно читање на расказ/ читаат табла/бела Одговор на пра-

расказ и се запознаваат со карактеристиките на расказот шања со целосна
Видови (текст во кој се раскажува за некој настан кој му се маркер/креда реченици
литературни случува на некој лик).
текстови Ја објаснува (преку *Учениците слушаат расказ или гледаат филмувана работен лист Препознава расказ
(расказ, според содржина-
пример) разликата 2 емисија (расказ пр. „Зоки Поки“, „ Орхан“ и сл и
бајка, басна, книга со та, ликовите и
меѓу расказ, бајка и изведуваат заклучоци за карактеристиките на расказот. раскази настанот.
драмски Пр. Зоки Поки- Гостин на село:
текст, песна) басна.
https://www.youtube.com/watch?v=VmO7cNd2AIM видеобим Одговори во
*Се анализираат раскази од лектирно дело„ Пр. Децата работен лист
од моето училиште“ од Јадранка Клисарова. компјутер
Домашна работа
звучници
*Учениците слушаат изразно читање на басна/ читаат табла/бела Одговор на пра-
басна и се запознаваат со карактеристиките на басната шања со целосна
(ликовите се животни и нивните постапки се имитација маркер/креда реченици
на човечките недостатоци). Во работен лист
работен лист Препознава басна
Ја објаснува (преку определуваат ликови кои ги сретнале во басната, кои
според содржина-
пример) разликата особини се претставени преку ликовите и извлекуваат
книга со басни та, ликовите и
меѓу расказ, бајка и 2 поука од басната. пораката.
*Учениците следат анимирана басна и дискутираат дали видеобим
басна.
пораката од басната подобро се извлекува преку читање Одговори во
на текст или следење на анимиран филм. Дали пораката
ТЕМАТСКО ПРОЦЕСНО ПЛАНИРАЊЕ МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК 3 одделение
е различна? компјутер работен лист
*Се анализираат басни од лектирно дело„ Басни“- Езоп.
https://www.youtube.com/watch?v=cIWlUngMo7M звучници Домашна работа
(Линк за анимирани басни на англиски јазик)
*Учениците се поделени во групи. Секоја група добива табла/бела Одговор на пра-
наставен лист со два текста: кратка бајка/извадок од шања со целосна
бајка и басна. маркер/креда реченици
Ја објаснува (преку *Учениците следат насоки - читање на текстовите и
работен лист Прави разлика
пример) разликата одговар на прашања кои се однесуваат на содржината и
1 меѓу бајка и
меѓу расказ, бајка и на ликовите. книга со бајки басна.
басна. *Учениците преку дискусија заклучуваат дека во книга со басни
басните ликовите се животни и нивните постапки се Одговори во
имитација на човечките недостатоци, а бајките се видеобим работен лист
текстови кои имаат фантастични ликови, предмети и
непознати и таинстевени места каде се одвиваат. компјутер

*Учениците се поделени во групи.Секоја група добива табла/бела Одговор на пра-

наставен лист со два текста: кратка бајка и расказ. шања со целосна
Видови маркер/креда реченици
литературни
текстови *Учениците следат насоки- читање на текстовите и
(расказ, одговар на прашања кои се однесуваат на содржината и работен лист Прави разлика
меѓу бајка и
бајка, басна, 1 на ликовите. книга со бајки расказ.
драмски книга со
текст, песна) *Учениците преку дискусија прават споредба на раскази Одговори во
текстовите и изведуваат заклучоци дека бајките се работен лист
текстови кои имаат фантастични ликови, предмети и видеобим
непознати и таинстевени места каде се одвиваат. Домашна работа
Расказите раскажуваат за некој настан кој му се случува компјутер
на некој лик).
*Учениците се поделени во групи. Секоја група добива табла/бела
наставен лист со два текста: басна и расказ. Одговор на пра-
Ја објаснува (преку маркер/креда шања со целосна
*Учениците следат насоки- читање на текстовите и реченици
пример) разликата
меѓу расказ, бајка и 1 одговар на прашања кои се однесуваат на содржината и работен лист
Прави разлика
ТЕМАТСКО ПРОЦЕСНО ПЛАНИРАЊЕ МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК 3 одделение
басна на ликовите. книга со басни меѓу басна и
расказ.
*Учениците преку дискусија прават споредба на книга со
текстовите и изведуваат заклучоци дека во басните раскази Одговори во
работен лист
ликовите се животни и нивните постапки се имитација
видеобим
на човечките недостатоци, а расказите раскажуваат за
некој настан кој му се случува на некој лик). компјутер
*Учениците следат презентација со фотографии од презентација Одговор на пра-
изучени бајки, басни и раскази. Се искажуваат за работен лист шања со целосна
карактеристиките на текстовите, какви ликови среќаваме реченици
во нив, во кои текстови има реалистични содржини. книга со Прави разлика
басни/бајки/ меѓу басна, бајка
1 *Учениците индивидуално работат во работен лист и
раскази и расказ.
наведуваат разлики меѓу 3 понудени текстови ( пр. од
видеобим Одговори во
лектирните дела- „ Шеќерна приказна“, „Басни“ , компјутер работен лист
„Децата од нашето училиште“ и сл.
*Учениците внимателно слушаат драмски текст и се книги со Одговор на пра-
искажуваат за содржината. Дискутираат за драмско драмски шања со целосна
Прави разлика меѓу читање и пренесување на дијалогот на ликовите. текстови реченици
Видови драмски, поетски и 6
литературни наративен текст и ја *Читање на текстови со различна тема- новогодишни учебник Воочува
карактеристики на
текстови објаснува разликата текстови, за другарство, за празници, сообраќај, работни драмски текст
(расказ, преку примери екологија и сл. листови
бајка, басна, Чита дијалози
драмски *Поделба на драмските улоги (Учениците совладуваат компјутер /драматизира
текст, песна) дијалози за изразно читање или драмска изведба). улоги
Изведуваат заклучоци- драмскиот текст е организиран
по лица/ликови кои водат дијалог. Одговори во
работен лист
*Учениците вниматело слушаат изразно читање/ Одговор на пра-
Прави разлика меѓу рецитирање на песни со различна тематика( годишни книги со песни шања со целосна
драмски, поетски и времиња, празници, другарство, екологија и сл) реченици
наративен текст и ја Воочуваат дека песната е составена од строфи, а секој детски
списанија Воочува
објаснува разликата ред во строфата се вика стих.
карактеристики на
преку примери Определуваат строфи и стихови во песните. учебник поетска творба
ТЕМАТСКО ПРОЦЕСНО ПЛАНИРАЊЕ МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК 3 одделение
8 *Учениците во пар читаат песна и ја одредуваат
нејзината структура преку насочувачки прашања на работни Определува
Ги објаснува (преку работен лист: листови строфа, стих рима
пример) -Колку изделени делови има во песната? во песна
компјутер
карактеристиките на -Дали сите делови од песната имаат ист број редови?
Одговори во
песна (стих, строфа, -Дали во редовите има парови од зборови кои
видоебим работен лист
рима) завршуваат со исти или слични слогови?
-Каде се наоѓаат тие? звучници Домашна работа
-Дали тие полесно се запомнуваат?
*Учениците изведуваат заклучоци за строфа ( повеќе
стихови формираат строфа) и стих (редовите во песната
се стихови)
Прави разлика меѓу *Учениците внимателно слушаат изразно читање на книги со Одговор на пра-
драмски, поетски и наративен текст. Се поведува дискусија за да се драмски шања со целосна
Видови наративен текст и запознаат учениците со карактеристиките на текстови реченици
литературни ја објаснува наративниот текст.( Раскажување има и во драмските
текстови разликата преку списанија Ја објаснува
2 текстови, во монолози и дијалози и тоа се вика
разликата меѓу
(расказ, примери нарација. А раскажувачот го викаме наратор. Авторот учебник драмски и
бајка, басна, на текстот не смее да се изедначи со наратор, тој ја наративен текст
драмски создал творбата, но го создал и нараторот(човек, работни
текст, песна) животно, растение, инсект и сл). листови Одговори во
Пр. Станав рано. Се облеков и истрчав во градината.... работен лист
Учениците следат според глаголите дека нараторот е од компјутер
прво лице. Наставникот објаснува со едноставни Домашна работа
примери за да сфатат учениците разлика меѓу драмски и
наративен текст.
Воочуваат дека во него се раскажува за настан, случка,
но ликовите не се изделени како во едночинката
(драмскиот текст)
Прават разлика меѓу драмски и наративен текст.
Учениците се поделени во групи. Секоја група добива Одговор на пра-
различна задача книги со шања со целосна
1 гр- Песна- Да определат број на стофи и стихови и да драмски реченици
илустрираат прва поетска слика. текстови/
песни Ја објаснува
Прави разлика меѓу 2 гр. Краток драмски текст и да определат ликови и
ТЕМАТСКО ПРОЦЕСНО ПЛАНИРАЊЕ МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК 3 одделение
драмски, поетски и 2 главен настан разликата помеѓу
наративен текст и ја 3 гр. Едночинка која ја драматизира /изразно чита. списанија драмски, поетски
објаснува разликата Задачите во групите ротираат, на крајот наставникот и наративен текст
преку примери. поттикнува дискусија за разликите преку примерите кои учебник
Одговори во
ги читале од што произлегуваат заклучоци( драмскиот
работни работен лист
текст е организиран по лица/ликови кои водат дијалог,
листови
во наративниот текст се раскажува настан, случка, но Домашна работа
ликовите не се изделени како во едночинката, компјутер
песничката е напишани во кратки редови -стихови.
*Учениците се поделени во групи. Секоја група добива Одговор на пра-
книги, сликовници, збирка со раскази и сл. Следат книги со песни, шања со целосна
Анализа на насоки да го одределат насловот, авторот, речник раскази, бајки реченици
литературни доколку има, содржина на книгата.
текстови *Учениците презентираат со каков вид на книги се сликовници Определува
наслов, име на
(тема, Определува наслов, запознале(именуваат наслов, автор, опишуваат
табла/бела автор на
порака/идеја, име на автор на илустрации и какви текстови содржи книгата -раскази, маркер/креда литературен
настан, лик, дадена книга или на 1 песни, драмски текстови и сл.) текст/книга
време, место даден литературен *Учениците следат презентација на која се претставени работен лист
текст. неколку книги (насловни страници со автори). Се Одговори во
искажуваат за насловот и авторот и ги запишуваат во видеобим работен лист
табела во работен лист.
*За време на големиот одмор во училишната библиотека компјутер Активно учество
одат и бараат од библиотекарот да им ги покаже во групни актив-
книгите( позајмуваат книга по свој избор за читање). презентација ности

*Учениците самостојно читаат текст и одговараат на

прашања со дополнување и заокружување на понудени
одговори за содржината на текстот: Одговор на пра-
- за што се зборува во текстот(со понуден одговор: за книги со песни, шања со целосна
раскази, бајки реченици
другарството, за доаѓањето на зимата, за најголемата
желба на едно дете....);, сликовници Одредува тема во
- кој учествува во настаните прочитан текст
- кои ликови се носители на настаните. табла/бела
Одредува тема на 2 *Потоа секој самостојно ја запишува темата на текстот маркер/креда Одговори во
прочитан со една реченица и споделува пред паралелката.
ТЕМАТСКО ПРОЦЕСНО ПЛАНИРАЊЕ МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК 3 одделение
литературен текст. работен лист
Анализа на *Учениците добиваат работен лист со краток текст. работен лист
литературни По дадени насоки треба сами да напишат за што се Активно учество
текстови зборовува во текстот и со една реченица да се искажат за видеобим во групни актив-
ности
(тема, темата.
компјутер
порака/идеја, *Се запишуваат речениците на табла/учениците ги
Домашна работа
настан, лик, читаат, а наставникот ги запишува во компјутер.
време, место *Учениците следат на видеобим и се искажуваат дали
правилно ја одредиле темата- според содржината на
текстот.
Ги одредува *Учениците самостојно читаат расказ во кој има неколку Одговор на пра-
ликовите во ликови. Следат насоки за работа во работен лист (Во шања со целосна
прочитан него се поставени 4 прашања, распоредени во круг реченици
литературен текст. поделен на четвртини). работен лист
Опишува изглед
• Наброј ги ликовите во текстот?
учебник на ликови и нивни
• Посочи ја главната особина која ја има секој лик? карактерни
Го опишува изгледот 3 • Кој лик ти остави најмногу впечаток и зошто? табла/бела особини
на ликовите во • Опиши ги сите особини на тој лик, користејќи 1-2
текстот и ги реченици. маркер/креди Одговори во
објаснува нивните *Учениците читаат текст во кој има описи за изгледот на работен лист
особини преку ликовите, но и нивните карактерни особини . Се
прикажаните дискутира за нивното однесување во настаните и
постапки. нивните постапки во текстот.
Активно учество
Дискусија по прашања : во групни актив-
• Со кои зборови е опишан ликот? ности
• Што направи ликот на почетокот на текстот?
• Што направи ликот подоцна во текстот?
• Што мислиш ти за тоа?
• Која постапка ти се допадна?
• Дали ликот можеше и поинаку да постапи?...
ТЕМАТСКО ПРОЦЕСНО ПЛАНИРАЊЕ МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК 3 одделение
Одговор на пра-
*Учениците слушаат изразно читање на текст и работен лист шања со целосна
одговараат на поставени прашања. Гласно го читаат реченици
Анализа на Го одредува текстот и одредуваат главен настан и главен лик во учебник
литературни главниот настан во текстот. Одредува главен
прибор за настан и главен
текстови текстот. Дискутираат и ги образложуваат своите одговори –
1 пишување
(тема, зошто тој настан и тој лик ги сметаат за главни. лик во текст
порака/идеја, тетратка
настан, лик, Домашна работа
време, место
*Учениците добиваат работен лист и самостојно читаат
текст. Настаните во текстот се со измешан редослед.
Учениците треба да ги подредат хронолошки настаните Одговор на пра-
со цел полесно да одговараат на прашања поврзани со шања со целосна
одредување на главнот настан, време и место на реченици
настанот. работен лист Определува време
*Учениците работат во работен лист. На горната страна
Го одредува времето се наоѓа прозниот текст кој треба да го прочитаат, а на и место на настан
учебник
и местото на 3 долниот дел од работниот лист го запишуваат: времето и Хронолошки
настаните во текстот местото на настаните, а на поставената полуправа ги прибор за подредува
и ги подредува запишат настаните по нивниот хронолошки редослед пишување
настани во текст
хронолошки. (пишуваат од лево кон десно).
*Учениците се организирани во група. Секоја група тетратка
Домашна работа
добива ленти со делови од приказна кои треба да ги
подредат хронолошки за да се добие приказна со
соодветен тек на настаните. Секоја група ја презентира
својата работа пред одделението. (Доколку некоја група
отстапува, се прави дискусија и групата објаснува зошто
размислувала поинаку).

*Учениците читаат/слушаат текст. Ги запишуваат Одговор на пра-

Споредува настани и главниот настан и ликовите од текстот. Се искажуваат работен лист шања со целосна
ликови од прочитан реченици
дали имаат слушнато/видено/ доживеано сличен настан
Анализа на текст со реални 1
ситуации. како во текстот и кои ликови биле учесниици во учебник Прави споредба
литературни
ТЕМАТСКО ПРОЦЕСНО ПЛАНИРАЊЕ МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК 3 одделение
текстови настанот. меѓу настани и
(тема, *Споредуваат што е слично, а што различно меѓу ликови во текст со
порака/идеја, настанот и ликовите од текстот и настанот и ликовите реални ситуации
настан, лик,
во реална ситуација Домашна работа
време, место
*Учениците во парови/мали групи читаат текст.
Одговараат на прашања поврзани со содржината. Одговор на пра-
Извлекуваат порака од текстот( шања со целосна
Извлекува порака од бајка/басна/расказ/драмски текст) и го образложуваат работен лист реченици
содржината на својот став.
учебник Извлекува порака
прочитан 2 *Учениците добиват работен лист со текст. Самостојно
литературен текст извлекуваат порака која ја запишуваат на ссамолеплив од прочитан текст
стикер. Стикерите се лапат на таблата и се читаат. Се
Домашна работа
групираат пораките кои се слични и се извадуваат
заклучоци зошто се слиични или различни пораките од
текстот.
*Учениците самостојно читаат текст ( случка од Одговор на пра-
секојдневниот живот). Усно го прераскажуваат текстот . работен лист шања со целосна
Одговараат со полни реченици на исказите: реченици
• Овој текст ме натера да размислам за....; прибор за
пишување Усно /писмено
• Во овој текст бев изненаден од ....;
Усно и • Од овој текст научив дека.... прераскажува
тетратка
писмено Прераскажува • Затоа мислам дека пораката на овој текст е ... текст по
изразување и литературен текст по 10 Учениците ги споделуваат своите размислувања и се компјутер зададен/сопствен
творење зададен или извадуваат заклучоци. план со употреба
сопствен план Учениците по даден план/ сопствен план писмено го видеобим на свои зборови
употребувајќи свои прераскажуваат текстот употребувајќи свои зборови.
зборови. звучници Домашна работа
Учениците слушаат аудио приказна. Додека слушаат ги
бележат настаните што се случуваат во вид на
потсетник. Потоа, користејќи го „потсетникот“, ја
прераскажуваат приказната со свои зборови.
*Учениците слушаат изразно читање на текст.( Текстот Одговор на пра-
може да го прочитаат и во себе). Одговараат на прашања работен лист шања со целосна
Раскажува настани поврзани со содржината.
ТЕМАТСКО ПРОЦЕСНО ПЛАНИРАЊЕ МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК 3 одделение
од секојдневниот 2 *Учениците дискутираат на тема„ Во чевлите на прибор за реченици
живот инспирирани другиот“. пишување
од литературен *Учениците раскажуваат слична ситуација која ја Усно /писмено
текст. доживеале ( или биле сведоци). тетратка раскажува по
Учениците пишуваат расказ за случка/настан која лично зададена тема или
ја доживеале и им предизикала пријатни/непријатни тема по избор
чувства .
Домашна работа
*Учениците внимателно слушаат/читаат текст во кој се Одговор на пра-
зборува за тема од секојдневниот живот( еко акција, работен лист шања со целосна
Раскажува на празнување, подарок, излет, игра, училиште, патување, реченици
зададена тема или на роденден и сл). прибор за
пишување Усно /писмено
тема по сопствен 4 *Следат насоки самостојно да нашишат расказ(да
избор. раскажат) за настан /случка на зададената тема или тема раскажува по
тетратка
Усно и по избор. зададена тема или
писмено *Учениците ги читаат своите раскази. тема по избор
изразување и Домашна работа
творење
*Учениците внимателно слушаат изразно читање на Одговор на пра-
текст. Одговараат на прашања повразни со тема, место, работен лист шања со целосна
време и ликови. реченици
*Добиваат насоки во групи : прибор за
Твори нов текст со -Учениците пишуваат почеток на расказот во неколку пишување Усно /писмено
измена на 3 реченици. раскажува по
тетратка
определени делови - Учениците го менуваат главниот настан со неколку серија слики
на прочитан
реченици Активно учество
литературен текст.
- Учениците пишуваат поинаков крај на текстот со во групни актив-
неколку реченици ности
*Презентација на групите и изведување на заклучок
дали им се допаќа текстот со направените измени или
како што беше во неговата оригинална верзија.

Одговор на пра-
серија слики шања со целосна
ТЕМАТСКО ПРОЦЕСНО ПЛАНИРАЊЕ МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК 3 одделение
*Учениците во мали групи добиваат серија слики. За реченици
секој ученик треба да има најмалку 1 слика за прибор за
Раскажува по серија раскажување. Под секоја слика има простор за пишување Усно /писмено
слики или пишување. Учениците се договараат за расказот и секој раскажува по
3 боички серија слики
илустрации. запишува под сликата што се случува.
*Заедно го презентираат својот расказ, а сликите потоа
лепило Активно учество
ги лепат на лист со цел да се добие целосен расказ по во групни актив-
слики. Од сите раскази се прави Книга на паралелката. ности
*Учениците со помош на Грозд техника се искажуваат
Усно и за едно годишно време (пр. зима). Наставникот ги
писмено запишува зборовите на табла, а учениците во тетратките. Одговор на пра-
изразување и За понудените зборови се насочуваат да смислат и шања со целосна
творење табла/бела реченици
зборови кои гласовно се совпаѓаат-рима ( зима- има,
табла
снег-брег и сл).
Твори песна во
Твори во стих со или *Следат насоки да состават 1 или 2 строфи со користење маркери стих со или без
без рима на 2 на истакнатите зборови. Учениците може да пишуваат и користење на
различни теми песна во акростих- без употреба на рима. креди во боја римувани зборови
*Учениците ги читаат своите творби. За време на
продолжителен престој ја пишуваат песната на тетратка
компјутер. (Writer) Одговори во
*Учениците во парови/ мали групи творат во стих на компјутери работен лист
тема по избор ( годишни времиња, мајка, другарство,
екологија, милениче, патронен празник, значаен Активно учество
во групни актив-
историски настан, град и сл.)
ности
Песните се читаат, анализираат и се подготвуваат за
Книга на парелелката или за објавување во училишен
весник.