ĐẠI HỌC UEH

TRƯỜNG KINH DOANH

KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN

BÁO CÁO
MÔN HỌC: CHUẨN MỰC KIỂM TOÁN VÀ
DỊCH VỤ ĐẢM BẢO

Đề tài: Giả định hoạt động liên tục

Giảng viên giảng dạy: Th.S Phạm Thị Ngọc Bích

Mã học phần: 23C1ACC50712402
Nhóm sinh viên thực hiện Lê Ánh Ngọc
Đỗ Anh Thi
Trần Thị Ngọc Duyên
Nguyễn Phạm Yến Thy
Nguyễn Ngọc Đăng Vy

TPHCM, tháng 11 năm 2023

1
MỤC LỤC
1. Khái quát về giả định hoạt động liên tục..............................................................3
1.1 Khái niệm và quy định liên quan đến hoạt động liên tục theo VAS và Khuôn
mẫu lý thuyết ( Conceptual Framework )................................................................3
1.2 Tầm quan trọng của cơ sở giả định hoạt động liên tục đối với việc lập và trình
bày báo cáo tài chính................................................................................................4
1.3 Yêu cầu về việc đánh giá giả định hoạt động liên tục và công bố thông tin......6
2. Quy trình thực hiện kiểm toán và đánh giá rủi ro về giả định hoạt động liên
tục 9
2.1 Cách thức và quy trình thực hiện VSA 570..................................................9
2.2 Thủ tục đánh giá rủi ro & các thủ tục liên quan...............................................10
2.2.1 Thủ tục Kiểm toán và thủ tục đánh giá rủi ro............................................10
2.2.2 Các rủi ro ảnh hưởng đến giả định hoạt động liên tục...........................10
2.3 Xem xét đánh giá của Ban giám đốc đơn vị được kiểm toán.....................12
2.3.1 Ban Giám đốc đơn vị đã được kiểm toán đã đánh giá...........................12
2.3.2 Ban Giám đốc đơn vị được kiểm toán chưa đánh giá............................13
2.3.3 Giai đoạn sau khi Ban Giám đốc đơn vị được kiểm toán đánh giá...........13
2.3.4 Thủ tục kiểm toán bổ sung khi kiểm toán viên nhận thấy các sự kiện
hoặc điều kiện dẫn đến nghi ngờ đáng kể về khả năng hoạt động liên tục của
đơn vị..................................................................................................................14
3. Ý kiến của Kiểm toán viên..................................................................................15
3.1 Ý kiến chấp nhận toàn phần có thêm Vấn đề cần nhấn mạnh.........................17
3.2 Ý kiến kiểm toán ngoại trừ..............................................................................17
3.3 Ý kiến kiểm toán trái ngược.............................................................................18
3.4 Từ chối đưa ra ý kiến kiểm toán......................................................................19
4. Các minh họa thực tế của các doanh nghiệp Việt Nam về giả định hoạt động
liên tục......................................................................................................................19
4.1 CTCP Tập Đoàn Địa Ốc No Va (NVL)...........................................................19
4.2 Công ty CTCP Xây lắp Dầu khí Miền Trung.................................................22
4.3 Công ty Cổ phần xi măng Công Thanh (OTC)................................................24
4.4 Công ty CP Gốm xây dựng Yên Hưng (HLY)................................................26
5. Tài liệu tham khảo..............................................................................................29
 GIẢ ĐỊNH HOẠT ĐỘNG LIÊN TỤC
VAS 01, VAS 21, CONCEPTUAL FRAMEWORK & VSA 570

1. Khái quát về giả định hoạt động liên tục

1.1 Khái niệm và quy định liên quan đến hoạt động liên tục theo VAS và
Khuôn mẫu lý thuyết ( Conceptual Framework )
Một doanh nghiệp coi là hoạt động liên tục khi mà có thể tiếp tục hoạt động
trong một tương lai gần có thể tự đoán đƣợc (ít nhất là một năm kể từ ngày
kết thúc niên độ kế toán) có nghĩa doanh nghiệp đó không có ý định hoặc
yêu cầu phải giải thể, ngừng hoạt động, hoặc thu hẹp đáng kể qui mô hoạt
động của mình.
+Theo Đoạn 4, Chuẩn mực kế toán số 01 ( VAS 01) – Chuẩn mực chung
Hoạt động Liên tục

“Hoạt động Liên tục

04. Báo cáo tài chính phải được lập trên cơ sở giả định là doanh nghiệp
đang hoạt động liên tục và sẽ tiếp tục hoạt động kinh doanh bình thường
trong tương lai gần, nghĩa là doanh nghiệp không có ý định cũng như không
buộc phải ngừng hoạt động hoặc phải thu hẹp đáng kể quy mô hoạt động của
mình. Trường hợp thực tế khác với giả định hoạt động liên tục thì báo cáo
tài chính phải lập trên một cơ sở khác và phải giải thích cơ sở đã sử dụng để
lập báo cáo tài chính.”
+Theo Đoạn 3.9 Khuôn mẫu lý thuyết ( Conceptual Framework ) 2018
“Financial statements are normally prepared on the assumption that the
reporting entity is a going concern and will continue in operation for the
foreseeable future. Hence, it is assumed that the entity has neither the
intention nor the need to enter liquidation or to cease trading. If such an
intention or need exists, the financial statements may have to be prepared on
a different basis. If so, the financial statements describe the basis used.”
+ Theo Đoạn VSA 570 Giả định hoạt động liên tục . Chuẩn mực kiểm toán
này quy định và hướng dẫn trách nhiệm của kiểm toán viên và doanh nghiệp
 kiểm toán (sau đây gọi là “kiểm toán viên”) trong việc xét đoán giả định hoạt
động liên tục mà Ban Giám đốc đơn vị được kiểm toán đã sử dụng để lập và
trình bày báo cáo tài chính được kiểm toán.

 Phạm vi VSA 570

01. Chuẩn mực kiểm toán này quy định và hướng dẫn trách nhiệm của
kiểm toán viên và doanh nghiệp kiểm toán (sau đây gọi là “kiểm toán
viên”) trong việc xét đoán giả định hoạt động liên tục mà Ban Giám đốc
đơn vị được kiểm toán đã sử dụng để lập và trình bày báo cáo tài chính
được kiểm toán

“ Giả định hoạt động liên tục

02. Theo giả định hoạt động liên tục, một đơn vị được xem là hoạt động
liên tục trong tương lai có thể dự đoán được. Báo cáo tài chính cho mục
đích chung được lập trên cơ sở hoạt động liên tục, trừ khi Ban Giám đốc có
ý định hoặc do nguyên nhân khác buộc phải ngừng hoạt động hoặc giải thể
đơn vị. Báo cáo tài chính cho mục đích đặc biệt có thể được lập theo khuôn
khổ hoặc không theo khuôn khổ về lập và trình bày báo cáo tài chính có quy
định về cơ sở hoạt động liên tục (ví dụ, cơ sở hoạt động liên tục có thể không
phù hợp với báo cáo tài chính được lập cho mục đích thuế). Khi sử dụng giả
định hoạt động liên tục để lập và trình bày báo cáo tài chính là phù hợp, tài
sản và nợ phải trả được ghi nhận dựa trên cơ sở là đơn vị có thể thực hiện
được giá trị tài sản và thanh toán được các khoản nợ phải trả của mình
trong điều kiện kinh doanh bình thường (xem hướng dẫn tại đoạn A1 Chuẩn
mực này)”

1.2 Tầm quan trọng của cơ sở giả định hoạt động liên tục đối với việc lập
và trình bày báo cáo tài chính
Theo Conceptual Framework 4.33, giả định này sẽ giúp cung cấp thông tin
chính xác và phản ánh trung thực tình hình tài chính và kết quả hoạt động
của doanh nghiệp. Điều này đảm bảo rằng báo cáo tài chính cung cấp thông
tin chính xác về giá trị tài sản và nợ phải trả, giúp người đọc hiểu rõ về tình
hình tài chính thực tế của doanh nghiệp.
Theo Conceptual Framework 4.33
A conclusion that it is appropriate to Một kết luận phù hợp để lập báo cáo
prepare an entity’s financial tài chính trên cơ sở giả định hoạt
statements on a going concern basis động liên tục cũng ám chỉ kết luận
also implies a conclusion that the rằng đơn vị không có khả năng thực
entity has no practical ability to tế để tránh việc chuyển giao, có thể
avoid a transfer that could be tránh được chỉ bằng cách thanh lý
avoided only by liquidating the đơn vị hoặc dừng hoạt động để bán
entity or by ceasing to trade.
 1.3 Yêu cầu về việc đánh giá giả định hoạt động liên tục và công bố thông
tin
Theo Đoạn 12, 13, 14 VAS 23 Các sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế
toán năm.

+Nếu Ban Giám đốc xác nhận sau ngày kết thúc kỳ kế toán năm có dự kiến giải
thể doanh nghiệp, ngừng sản xuất kinh doanh, thu hẹp đáng kể quy mô hoạt động
hoặc phá sản  không được lập báo cáo tài chính trên cơ sở nguyên tắc hoạt động
liên tục.

+Nếu kết quả kinh doanh bị giảm sút và tình hình tài chính xấu đi sau ngày kết
thúc kỳ kế toán năm  cần xem xét nguyên tắc hoạt động liên tục có còn phù hợp
để lập báo cáo tài chính hay không.

+Nếu nguyên tắc hoạt động liên tục không còn phù hợp để lập báo cáo tài chính
nữa  Doanh nghiệp phải thay đổi căn bản cơ sở kế toán chứ không phải chỉ điều
chỉnh số liệu đã ghi nhận theo cơ sở kế toán ban đầu.

+Theo VAS 21 "Trình bày báo cáo tài chính" yêu cầu doanh nghiệp cần giải trình
trong hai trường hợp:
 - Khi báo cáo tài chính không được lập trên cơ sở giả định hoạt động liên tục.
Trong trường hợp này, cần phải giải thích lý do tại sao báo cáo không dựa trên giả
định này, cùng với hậu quả của việc không sử dụng giả định hoạt động liên tục.

-Khi có sự không chắc chắn trọng yếu liên quan đến khả năng hoạt động liên tục
của doanh nghiệp. Điều này bao gồm việc giải thích các sự kiện hoặc điều kiện có
thể tạo ra nghi ngờ về khả năng doanh nghiệp tiếp tục hoạt động, cũng như các
biện pháp mà Ban Giám đốc đã thực hiện hoặc dự định thực hiện để giải quyết
những vấn đề này. Đặc biệt, các sự kiện hoặc điều kiện phát sinh sau ngày kết thúc
kỳ kế toán năm cũng cần được trình bày rõ.

Giải thích thuật ngữ:

Các sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế toán năm: Là những sự kiện có ảnh
hưởng tích cực hoặc tiêu cực đến báo cáo tài chính đã phát sinh trong khoảng thời
gian từ sau ngày kết thúc kỳ kế toán năm đến ngày phát hành báo cáo tài chính.

a) Trách nhiệm của đơn vị được kiểm toán ( VSA 570)

Trách nhiệm của Ban Giám Đốc trong việc đánh giá khả năng hoạt động liên tục
của đơn vị, theo VSA 570, bao gồm:
+Ban Giám Đốc cần thực hiện đánh giá cụ thể về khả năng hoạt động liên tục của
đơn vị, kể cả trong trường hợp khuôn khổ về lập và trình bày báo cáo tài chính
không quy định rõ ràng.
+Ban Giám Đốc cần xem xét tất cả thông tin sẵn có trong một giai đoạn nhất định
của tương lai, để đánh giá các sự kiện hoặc điều kiện có thể ảnh hưởng đến khả
năng hoạt động liên tục.
+Mọi xét đoán về tương lai phải dựa trên thông tin sẵn có tại thời điểm đánh giá,
nhận thức được rằng sự kiện phát sinh sau đó có thể thay đổi kết quả.
+Quy mô và tính chất phức tạp của đơn vị, cùng với mức độ ảnh hưởng của các
yếu tố bên ngoài, cần được xem xét, vì chúng có thể ảnh hưởng đến kết quả của các
sự kiện hoặc điều kiện tương lai.
b)Trách nhiệm của Kiểm toán viên khi kiểm toán hoạt động liên tục ( VAS 570 )
 Phạm vi áp dụng VSA 570
01. Chuẩn mực kiểm toán này quy định và hướng dẫn trách nhiệm của kiểm
toán viên và doanh nghiệp kiểm toán (sau đây gọi là “kiểm toán viên”) trong
việc xét đoán giả định hoạt động liên tục mà Ban Giám đốc đơn vị được kiểm
toán đã sử dụng để lập và trình bày báo cáo tài chính được kiểm toán.

 Trách nhiệm của kiểm toán viên trong việc đánh giá giả định hoạt động
liên tục
Theo Đoạn 09 VSA 570
“Trách nhiệm của kiểm toán viên
(a) Thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp về tính hợp lý của giả
định hoạt động liên tục mà Ban Giám đốc đơn vị được kiểm toán đã sử dụng
khi lập và trình bày báo cáo tài chính;
(b) Dựa trên các bằng chứng kiểm toán đã thu thập được, kết luận về việc liệu
có còn yếu tố không chắc chắn trọng yếu nào liên quan tới các sự kiện hoặc
điều kiện có thể dẫn đến nghi ngờ đáng kể về khả năng hoạt động liên tục của
đơn vị được kiểm toán;
(c) Xác định ảnh hưởng đến báo cáo kiểm toán.

Ý kiến của KTV trên bctc không phải là sự đảm bảo về sự tồn tại trong tương
lai của đơn vị ”
Tuy nhiên ý kiến kiểm toán viên trên BCTC không phải là sự đảm bảo về sự
tồn tại trong tương lai của đơn vị khả năng phát hiện sai sót trọng yếu của
KTV có những hạn chế mà ảnh hưởng tiềm tàng của các hạn chế này lớn hơn
đối với các sự kiện hoặc điều kiện trong tương lai có thể dẫn đến khả năng đơn
vị không thể hoạt động liên tục. Có liên quan đến khoảng cách mong đợi - sự
mong đợi đòi hỏi của người sử dụng và khả năng đáp ứng của ngành nghề.
KTV không thể dự đoán được các sự kiện hoặc điều kiện này. Do đó, khi báo
cáo kiểm toán không đề cập đến tính không chắc chắn về khả năng hoạt động
liên tục của đơn vị được kiểm toán, điều đó không có nghĩa là khả năng hoạt
động liên tục của đơn vị được kiểm toán đã được đảm bảo.
 c) Sự khác nhau trong trách nhiệm của Ban Giám Đốc và Kiểm toán viên

2. Quy trình thực hiện kiểm toán và đánh giá rủi ro về giả định hoạt động
liên tục
2.1 Cách thức và quy trình thực hiện VSA 570
Trách nhiệm của Kiểm toán viên được thể hiện qua các bước thực hiện kiểm
toán giả định hoạt động liên tục
+Lập kế hoạch kiểm toán
+Xem xét đánh giá của BGĐ
+Thủ tục kiểm toán bổ sung
+Kết luận và đưa ra ý kiến kiểm toán
+Trao đổi với BQT của đơn vị được kiểm toán
Cụ thể hơn như sau:
+ Lập Kế Hoạch Kiểm Toán- Áp dụng chuẩn mực 300
Theo VSA 315, đoạn 06, Thủ tục đánh giá rủi ro phải bao gồm các bước
sau:
(a) Phỏng vấn Ban Giám đốc và các cá nhân khác trong đơn vị mà theo xét
đoán của kiểm toán viên có khả năng cung cấp thông tin hỗ trợ cho việc xác
định rủi ro có sai sót trọng yếu do gian lận hoặc nhầm lẫn.
(b) Thực hiện thủ tục phân tích.
(c) Quan sát và điều tra.
 +Thực Hiện Kiểm Toán
Thực hiện đầy đủ thủ tục kiểm toán bổ sung theo đoạn 16 của VSA 570.
Kiểm tra sự thiên kiến và thực hiện thủ tục cần thiết để xác định độ chính
xác của đánh giá.
Đánh giá xem các kế hoạch của Ban Giám Đốc có thực tế và khả thi hay
không.
Nhấn mạnh rằng thời gian xem xét cho đánh giá hoạt động liên tục ít nhất
phải là 12 tháng kể từ ngày báo cáo tài chính.

+ Kết luận và Đưa ra Ý kiến Kiểm Toán

Kiểm toán viên cần xác định liệu có sự kiện hoặc điều kiện nào có thể dẫn
đến nghi ngờ đáng kể về khả năng hoạt động liên tục của doanh nghiệp.
Căn cứ vào đánh giá về sự trọng yếu của các yếu tố liên quan đến hoạt động
liên tục, kiểm toán viên sẽ đưa ra ý kiến kiểm toán phù hợp, bao gồm việc xác
định liệu báo cáo tài chính có phản ánh đúng giả định hoạt động liên tục hay
không.

2.2 Thủ tục đánh giá rủi ro & các thủ tục liên quan

2.2.1 Thủ tục Kiểm toán và thủ tục đánh giá rủi ro
Thủ tục kiểm toán
Bước 1: Tìm kiếm các dấu hiệu nghi ngờ về HĐLT. Nếu có dấu hiệu nghi ngờ
thì nó thuộc nhóm nào trong 3 nhóm dấu hiệu (tài chính/hoạt động/khác)
Bước 2: Xem xét các đánh giá của BGĐ vè HĐLT
Bước 3: Trao đổi với BGĐ về nghi ngờ và kế hoạch hành động (yếu tố giảm
nhẹ)
Bước 4: Thu nhập bằng chứng bổ sung -> đánh giá phân tích tính khả thi của
kế hoạch BGĐ đã đề ra. (xem liệu ý kiến của kiểm toán viên có hợp lý không)
Thực hiện thủ tục đánh giá rủi ro theo đoạn 05 VSA 315
 Phỏng vấn Ban Giám đốc và các cá nhân có khả năng cung cấp thông tin hỗ trợ
xác định rủi ro có sai sót trọng yếu  Thực hiện thủ tục phân tích Quan sát và điều
tra.
Đoạn 10. CM 570. “Khi thực hiện thủ tục đánh giá rủi ro để có cơ sở xác định
và đánh giá rủi ro có sai sót trọng yếu ở cấp độ báo cáo tài chính và cấp độ cơ
sở dẫn liệu, kiểm toán viên phải xem xét liệu còn có các sự kiện hoặc điều kiện
có thể dẫn đến nghi ngờ đáng kể về khả năng hoạt động liên tục của đơn vị
được kiểm toán hay không. ”
2.2.2 Các rủi ro ảnh hưởng đến giả định hoạt động liên tục
Theo Đoạn A2. VSA 570
+Về tài chính
- Đơn vị lâm vào tình trạng nợ phải trả lớn hơn tài sản hoặc nợ phải trả ngắn hạn
lớn hơn tài sản lưu động;
- Đơn vị có các khoản nợ dài hạn sắp đến hạn trả mà không có khả năng được
giãn nợ hoặc không có khả năng thanh toán, hoặc đơn vị phụ thuộc quá nhiều vào
các khoản vay ngắn hạn để tài trợ các tài sản dài hạn;
- Dấu hiệu về việc các chủ nợ ngừng hoặc thu hồi các hỗ trợ tài chính;
- Lưu chuyển tiền từ hoạt động kinh doanh bị âm thể hiện trên báo cáo tài chính
hay dự báo trong tương lai;
- Đơn vị có các chỉ số tài chính xấu hơn mức bình thường;
- Lỗ hoạt động kinh doanh lớn hoặc có sự suy giảm lớn về giá trị của các tài sản
được dùng để tạo ra các luồng tiền;
- Nợ tồn đọng hoặc ngừng thanh toán cổ tức;
- Không có khả năng thanh toán nợ khi đến hạn;
- Không có khả năng tuân thủ các điều khoản của hợp đồng tín dụng;
- Chuyển đổi từ các giao dịch mua chịu sang mua thanh toán ngay với các nhà
cung cấp;
- Không có khả năng tìm kiếm các nguồn tài trợ cho việc phát triển các sản phẩm
mới thiết yếu hoặc các dự án đầu tư thiết yếu;
+Về hoạt động
 - Ban Giám đốc có ý định ngừng hoạt động hoặc giải thể đơn vị;
- Thiếu thành phần lãnh đạo chủ chốt mà không được thay thế;
- Mất một thị trường lớn, mất khách hàng quan trọng, mất quyền kinh doanh theo
hình thức cấp phép, nhượng quyền thương mại hoặc mất nhà cung cấp quan trọng;
- Gặp các vấn đề khó khăn về lao động;
- Thiếu hụt vật tư đầu vào chủ yếu;
- Xuất hiện đối thủ cạnh tranh mới thành công hơn;
+ Các dấu hiệu khác
- Không tuân thủ các quy định về góp vốn cũng như các quy định khác của pháp
luật;
- Đơn vị đang bị kiện và các vụ kiện này chưa được xử lý mà nếu đơn vị thua
kiện có thể dẫn đến các khoản bồi thường không có khả năng đáp ứng được;
- Thay đổi về pháp luật và các quy định hoặc chính sách của Nhà nước làm ảnh
hưởng bất lợi tới đơn vị;
- Xảy ra các rủi ro, tổn thất mà không được bảo hiểm hoặc bảo hiểm với giá trị
thấp.
Tất cả các sự kiện trên có thể không có trên thực tế và sự tồn tại của một hoặc
một số sự kiện trong danh sách này cũng có thể không phải là dấu hiệu của yếu tố
không chắc chắn trọng yếu.Tuy nhiên, ảnh hưởng của các sự kiện hoặc điều kiện
này có thể được giảm nhẹ bởi các yếu tố khác.
2.3 Xem xét đánh giá của Ban giám đốc đơn vị được kiểm toán
Đoạn 12. CM 570
Kiểm toán viên phải xác định xem Ban Giám đốc đơn vị được kiểm toán đã đánh
giá sơ bộ về khả năng hoạt động liên tục của đơn vị hay chưa. Trong đó lưu ý đến
khoảng thời gian tối thiểu của HĐLT theo quy định là 12 tháng kể từ ngày kết thúc
kỳ kế toán.
- VSA 570, đoạn A7. “ Đánh giá của Ban Giám đốc đơn vị được kiểm toán về khả
năng hoạt động liên tục của đơn vị là yếu tố quan trọng để kiểm toán viên xem xét
việc sử dụng giả định hoạt động liên tục của Ban Giám đốc.”
Theo VAS 21: “Giám đốc (hoặc người đứng đầu) đơn vị phải có trách nhiệm xem
xét giả định về tính hoạt động liên tục khi lập báo cáo tài chính. Vì vậy, việc không
đánh giá hoặc đánh giá không đầy đủ của Giám đốc (hoặc người đứng đầu) đơn vị
về giả định hoạt động liên tục có thể dẫn đến sự giới hạn về phạm vi kiểm toán.”

2.3.1 Ban Giám đốc đơn vị đã được kiểm toán đã đánh giá

Trong trường hợp đánh giá khả năng hoạt động liên tục của doanh nghiệp như mô
tả, kiểm toán viên cần thực hiện các bước sau

+ Kiểm toán viên cần xem xét đánh giá của Ban Giám Đốc trong cùng giai đoạn mà
họ đã sử dụng để đánh giá, dựa trên yêu cầu của khuôn khổ về lập và trình bày báo
cáo tài chính hoặc pháp luật và các quy định.

+ Nếu đánh giá của Ban Giám Đốc được thực hiện cho giai đoạn ít hơn 12 tháng kể
từ ngày kết thúc kỳ kế toán, kiểm toán viên phải yêu cầu Ban Giám Đốc kéo dài giai
đoạn đánh giá tới ít nhất là 12 tháng.

+ Kiểm toán viên phải thảo luận với Ban Giám Đốc về đánh giá của họ và xác định
liệu có các sự kiện hoặc điều kiện nào có thể dẫn đến nghi ngờ đáng kể về khả năng
hoạt động liên tục của đơn vị.

+ Kiểm tra xem các đánh giá của Ban Giám Đốc đã bao gồm tất cả các thông tin
liên quan mà kiểm toán viên biết từ kết quả cuộc kiểm toán hay chưa.

Lưu ý VSA 570, Đoạn A8 “Kiểm toán viên không có trách nhiệm sửa đổi bổ sung
việc Ban Giám Đốc chưa thực hiện đầy đủ các thủ tục phân tích cần thiết. Trong
một số trường hợp, kiểm toán viên có thể đưa ra kết luận về tính hợp lý của việc
Ban Giám Đốc sử dụng giả định hoạt động liên tục, ngay cả khi Ban Giám Đốc
không thực hiện đầy đủ các phân tích chi tiết để hỗ trợ cho đánh giá của mình”
2.3.2 Ban Giám đốc đơn vị được kiểm toán chưa đánh giá.
Kiểm toán viên cần thực hiện các thủ tục sau khi đánh giá rủi ro liên quan đến giả
định hoạt động liên tục của doanh nghiệp:

+ Kiểm toán viên cần thảo luận để hiểu rõ cơ sở mà Ban Giám Đốc dựa vào để sử
dụng giả định hoạt động liên tục.

Theo VSA 570, đoạn A3

+ Kiểm toán viên cần phỏng vấn Ban Giám Đốc để xác định liệu có các sự kiện
hoặc điều kiện nào, xét riêng lẻ hay kết hợp lại, có thể dẫn đến nghi ngờ đáng kể về
khả năng hoạt động liên tục của đơn vị.

+ Các thủ tục này giúp kiểm toán viên xác định liệu việc sử dụng giả định hoạt động
liên tục của Ban Giám Đốc có phải là vấn đề quan trọng hay không và ảnh hưởng
của nó đến việc lập kế hoạch kiểm toán.

+ Các thủ tục này cũng cho phép kiểm toán viên trao đổi kịp thời hơn với Ban Giám
Đốc, bao gồm thảo luận về các kế hoạch và giải pháp của họ đối với những vấn đề
liên quan đến hoạt động liên tục.

2.3.3 Giai đoạn sau khi Ban Giám đốc đơn vị được kiểm toán đánh giá
Theo đoạn 15 và A14 của VSA 570, kiểm toán viên cần thực hiện các bước sau liên
quan đến đánh giá khả năng hoạt động liên tục:
+ Kiểm toán viên phải thực hiện phỏng vấn Ban Giám Đốc đơn vị được kiểm toán
về hiểu biết của họ liên quan đến các sự kiện hoặc điều kiện phát sinh sau giai đoạn
đã được Ban Giám Đốc đánh giá. Mục đích là xác định liệu các sự kiện hoặc điều
kiện này có thể dẫn đến nghi ngờ đáng kể về khả năng hoạt động liên tục của đơn vị
được kiểm toán hay không.
+ VSA 570, đoạn A14, lưu ý rằng ngoài việc phỏng vấn Ban Giám Đốc, kiểm toán
viên không có trách nhiệm phải thực hiện thêm các thủ tục kiểm toán khác để xác
định các sự kiện hoặc điều kiện có thể dẫn đến nghi ngờ đáng kể về khả năng hoạt
động liên tục của đơn vị mà các sự kiện hoặc điều kiện đó diễn ra sau giai đoạn
đánh giá của Ban Giám Đốc.
2.3.4 Thủ tục kiểm toán bổ sung khi kiểm toán viên nhận thấy các sự kiện hoặc
điều kiện dẫn đến nghi ngờ đáng kể về khả năng hoạt động liên tục của đơn vị

+Kiểm toán viên phải luôn cảnh giác với những bằng chứng kiểm toán về các sự
kiện hoặc điều kiện có thể dẫn đến nghi ngờ đáng kể về khả năng hoạt động liên tục
của đơn vị được kiểm toán.
+Khi xem xét các sự kiện hoặc điều kiện xảy ra trong tương lai xa, kiểm toán viên
cần lưu ý rằng mức độ không chắc chắn về kết quả của các sự kiện hoặc điều kiện
đó càng lớn. Trước khi cân nhắc thực hiện các hành động tiếp theo, kiểm toán viên
phải xem xét các dấu hiệu về khả năng hoạt động liên tục.
+Nếu phát hiện các sự kiện hoặc điều kiện có thể ảnh hưởng đến khả năng hoạt
động liên tục, kiểm toán viên có thể yêu cầu Ban Giám Đốc xem xét ảnh hưởng
tiềm tàng của chúng đến đánh giá của họ.
Theo đoạn 16. VSA 570
Các thủ tục kiểm toán bổ sung ở giai đoạn này mục đích để thu thập đầy đủ bằng
chứng kiểm toán thích hợp nhằm xác định xem có hay không có yếu tố không chắc
chắn trọng yếu, kể cả việc xem xét các yếu tố giảm nhẹ. Các thủ tục này phải bao
gồm :
1/ Soát xét lại kế hoạch của Ban Giám Đốc
- Yêu cầu Ban Giám đốc đơn vị được kiểm toán đánh giá về khả năng hoạt động
liên tục của đơn vị, nếu Ban Giám đốc chưa thực hiện đánh giá trước đó;
- Xem xét các kế hoạch của Ban Giám đốc đơn vị được kiểm toán về các hành động
trong tương lai có liên quan đến đánh giá của Ban Giám đốc về khả năng hoạt động
liên tục của đơn vị, đánh giá khả năng cải thiện tình hình cũng như tính khả thi của
những kế hoạch này: kiểm toán viên có thể phỏng vấn Ban Giám đốc về các kế
hoạch cho tương lai.
- Nếu đơn vị được kiểm toán đã lập kế hoạch dòng tiền: các dự báo luồng tiền, lợi
nhuận và một số dự báo khác và việc phân tích kế hoạch này là yếu tố quan trọng
trong việc xem xét kết quả tương lai của các sự kiện hoặc điều kiện, khi đó, kiểm
toán viên phải:
+ Đánh giá độ tin cậy của dữ liệu cơ bản được tạo ra để lập kế hoạch dòng tiền;
+ Xác định liệu có đủ bằng chứng củng cố cho các giả định dùng để lập kế hoạch
dòng tiền hay không.
Ngoài các thủ tục quy định, kiểm toán viên có thể so sánh:
+ Thông tin dự báo tài chính với kết quả thực tế đạt được của các giai đoạn liền
trước;
+ Thông tin dự báo tài chính cho giai đoạn hiện tại với kết quả đã đạt được tính tới
thời điểm hiện tại.
- Xem xét liệu còn có thông tin hay sự kiện bổ sung nào kể từ sau ngày Ban Giám
đốc đưa ra đánh giá: xem xét các sự kiện sau ngày kết thúc niên độ.
2/ Thu thập bằng chứng để loại bỏ nghi vấn:
- Xem xét các điều khoản của hợp đồng vay
- Tham khảo biên bản hội nghị cổ đông, hội đồng quản trị
- Trao đổi với chuyên gia tư vấn pháp lý của đơn vị
- Xác định các cam kết hỗ trợ từ Nhà nước hoặc bên thứ ba
3/ Yêu cầu giải trình
Yêu cầu Ban Giám đốc và Ban quản trị đơn vị được kiểm toán (trong phạm vi phù
hợp) giải trình bằng văn bản về các kế hoạch hành động trong tương lai của họ và
tính khả thi của các kế hoạch đó.

3. Ý kiến của Kiểm toán viên

Đoạn 07, 08, 09, 10 - Chuẩn mực 705 và Đoạn A1

Bản chất của vấn đề dẫn tới Xét đoán của kiểm toán viên về tính chất
việc kiểm toán viên phải đưa ra lan tỏa của các ảnh hưởng hoặc ảnh hưởng
ý kiến kiểm toán không phải là ý có thể có của vấn đề đó đối với báo cáo tài
kiến chấp nhận toàn phần chính

Trọng yếu nhưng Trọng yếu và lan

không lan tỏa tỏa

Báo cáo tài chính có sai sót Ý kiến kiểm toán Ý kiến kiểm toán
 trọng yếu ngoại trừ trái ngược

Không thể thu thập được đầy đủ Ý kiến kiểm toán Từ chối đưa ra ý
bằng chứng kiểm toán thích hợp ngoại trừ kiến
Áp dụng cụ thể vào giả định hoạt động liên tục của doanh nghiệp để đưa ra ý kiến
kiểm toán:
+ Nếu Giả thiết về Giả định hoạt động liên tục của doanh nghiệp là thích hợp: KTV
đưa ra Ý kiến chấp nhận toàn phần
Giả thiết về Giả định hoạt động liên tục của doanh nghiệp là không chắc chắn
- Nếu thuyết minh đầy đủ trên BCTC: Ý kiến chấp nhận toàn phần, tuy nhiên
phải thêm đoạn vấn đề cần nhấn mạnh trong báo cáo kiểm toán
- Nếu không thuyết minh đầy đủ trên BCTC: Ý kiến ngoại trừ nếu BCTC có sai
sót trọng yếu nhưng không lan tỏa hoặc ý kiến trái ngược nếu BCTC có sai sót
trọng yếu nhưng lan tỏa
+ Giả thiết về Giả định hoạt động liên tục của doanh nghiệp là không thích hợp:
BCTC có được lập trên cơ sở khác thích hợp hay không?
- Nếu Không:KTV đưa ra Ý kiến trái ngược
- Nếu Có: KTV đưa ra Ý kiến chấp nhận toàn phần, tuy nhiên phải thêm đoạn vấn
đề cần nhấn mạnh trong báo cáo kiểm toán
 Trường hợp Ban Giám Đốc không hợp tác trong việc thu thập bằng chứng, dẫn
đến KTV bị giới hạn phạm vi kiểm toán => KTV đưa ra ý kiến ngoại trừ hoặc ý
kiến từ chối tùy theo mức độ lan tỏa của sai sót trọng yếu.

3.1 Ý kiến chấp nhận toàn phần có thêm Vấn đề cần nhấn mạnh
Theo VSA 570
“Việc sử dụng giả định hoạt động liên tục là phù hợp nhưng có yếu tố không chắc
chắn trọng yếu
Yếu tố không chắc chắn trọng yếu đã được trình bày đầy đủ (hướng dẫn đoạn 18
Chuẩn mực này)
A20. Khi xác định tính đầy đủ của việc trình bày thông tin trong báo cáo tài chính,
kiểm toán viên có thể cần xác định xem các thông tin đã được trình bày có đủ rõ
ràng để thu hút sự chú ý của người đọc đến khả năng đơn vị không thể tiếp tục thực
hiện được giá trị tài sản và thanh toán các khoản nợ phải trả của mình trong điều
kiện kinh doanh bình thường hay không.
Báo cáo kiểm toán khi các yếu tố không chắc chắn trọng yếu đã được trình bày đầy
đủ (hướng dẫn đoạn 19 Chuẩn mực này)
A21. Dưới đây là minh họa một đoạn “Vấn đề cần nhấn mạnh” trong báo cáo kiểm
toán khi kiểm toán viên hài lòng về tính đầy đủ của thuyết minh báo cáo tài chính:
“…Vấn đề cần nhấn mạnh
Mặc dù không đưa ra ý kiến ngoại trừ, chúng tôi muốn lưu ý người đọc đến Thuyết
minh X trong báo cáo tài chính về khoản lỗ thuần ZZZ VND của Công ty trong năm
tài chính kết thúc ngày 31/12/20x1 và tại ngày đó, các khoản nợ ngắn hạn của Công
ty đã vượt quá tổng tài sản của công ty là YYY VND. Những điều kiện này, cùng
những vấn đề khác được nêu trong Thuyết minh X, cho thấy sự tồn tại của yếu tố
không chắc chắn trọng yếu có thể dẫn đến nghi ngờ đáng kể về khả năng hoạt động
liên tục của Công ty”.

3.2 Ý kiến kiểm toán ngoại trừ

Theo VSA 570
Báo cáo kiểm toán khi các yếu tố không chắc chắn trọng yếu không được trình
bày đầy đủ (hướng dẫn đoạn 20 Chuẩn mực này)
A23. Dưới đây là minh họa một đoạn trong báo cáo kiểm toán có ý kiến kiểm
toán ngoại trừ:
“…Cơ sở của ý kiến kiểm toán ngoại trừ
Các thỏa thuận tài chính của Công ty đã hết hạn và số dư còn lại sẽ phải thanh toán
vào ngày 19/03/20x2. Công ty đã không thể tái đàm phán hoặc đạt được các thỏa
thuận tài chính thay thế. Thực tế này cho thấy việc tồn tại yếu tố không chắc chắn
trọng yếu có thể dẫn đến nghi ngờ đáng kể về khả năng hoạt động liên tục của Công
ty, và do đó, Công ty có thể không thực hiện được giá trị tài sản và thanh toán các
khoản nợ phải trả trong điều kiện hoạt động bình thường. Báo cáo tài chính và các
thuyết minh kèm theo đã không trình bày đầy đủ vấn đề này.
Ý kiến kiểm toán ngoại trừ
Theo ý kiến của chúng tôi, ngoại trừ việc không trình bày đầy đủ các thông tin
nêu tại đoạn “Cơ sở của ý kiến kiểm toán ngoại trừ”, báo cáo tài chính đã phản ánh
trung thực và hợp lý, trên các khía cạnh trọng yếu tình hình tài chính của Công ty
tại ngày 31/12/20x1, cũng như kết quả hoạt động kinh doanh và tình hình lưu
chuyển tiền tệ cho năm tài chính kết thúc cùng ngày, phù hợp với...".

3.3 Ý kiến kiểm toán trái ngược

* Theo VSA 570
A24. Dưới đây là minh họa một đoạn trong báo cáo kiểm toán có ý kiến kiểm toán
trái ngược
“…Cơ sở của ý kiến kiểm toán trái ngược
Các thỏa thuận tài chính của Công ty đã hết hạn và số dư còn lại sẽ phải thanh
toán vào ngày 31/12/20x1. Công ty đã không thể tái đàm phán hoặc đạt được thoả
thuận tài chính thay thế và đang xem xét việc công bố phá sản. Những sự kiện này
cho thấy có yếu tố không chắc chắn trọng yếu có thể dẫn đến nghi ngờ đáng kể về
khả năng hoạt động liên tục của Công ty và do đó, Công ty có thể không có khả
năng thực hiện giá trị tài sản hoặc thanh toán các khoản nợ phải trả trong kỳ hoạt
động bình thường. Báo cáo tài chính và các thuyết minh kèm theo đã không trình
bày vấn đề này”.
Ý kiến kiểm toán trái ngược
Theo ý kiến của chúng tôi, do việc không trình bày các thông tin nêu tại đoạn “Cơ
sở của ý kiến kiểm toán trái ngược”, báo cáo tài chính đã không phản ánh trung thực
và hợp lý, trên các khía cạnh trọng yếu tình hình tài chính của Công ty tại ngày
31/12/20x1, cũng như kết quả hoạt động kinh doanh và tình hình lưu chuyển tiền tệ
cho năm tài chính kết thúc cùng ngày, không phù hợp vớ
Theo A25, A26 VSA 570:
+ Khi kiểm toán viên xác định giả định hoạt động liên tục của Ban Giám đốc không
phù hợp trong báo cáo tài chính, họ phải đưa ra ý kiến kiểm toán trái ngược, dù có
thuyết minh về sự không phù hợp hay không, theo quy định của Chuẩn mực này.
+ Nếu Ban Giám đốc lập báo cáo tài chính trên cơ sở thay thế (như giá thanh lý) khi
giả định hoạt động liên tục không phù hợp, kiểm toán viên có thể chấp nhận báo cáo
này nếu thấy cơ sở thay thế hợp lý. Họ có thể đưa ra ý kiến kiểm toán chấp nhận
toàn phần nhưng cần nhấn mạnh vấn đề về cơ sở thay thế trong báo cáo kiểm toán,
miễn là có đủ thuyết minh cần thiết.

3.4 Từ chối đưa ra ý kiến kiểm toán

Theo VSA 570
Ban Giám đốc đơn vị được kiểm toán không thực hiện hoặc không mở rộng đánh
giá về khả năng hoạt động liên tục (hướng dẫn đoạn 22 Chuẩn mực này)
A27. Trong một số trường hợp, kiểm toán viên có thể thấy cần phải yêu cầu Ban
Giám đốc thực hiện đánh giá hoặc mở rộng đánh giá về khả năng hoạt động liên tục.
Nếu Ban Giám đốc không sẵn sàng thực hiện yêu cầu này, kiểm toán viên có thể
đưa ra ý kiến ngoại trừ hoặc từ chối đưa ra ý kiến trong báo cáo kiểm toán, vì trong
trường hợp này kiểm toán viên có thể không thu thập được đầy đủ bằng chứng kiểm
toán thích hợp liên quan đến việc sử dụng giả định hoạt động liên tục trong việc lập
và trình bày báo cáo tài chính, ví dụ, kiểm toán viên không thu thập được đầy đủ
bằng chứng liên quan đến kế hoạch mà Ban Giám đốc đã lập hoặc bằng chứng liên
quan đến việc tồn tại các yếu tố giảm nhẹ khác.
4. Các minh họa thực tế của các doanh nghiệp Việt Nam về giả định hoạt động
liên tục

4.1 CTCP Tập Đoàn Địa Ốc No Va (NVL)

a. Dấu hiệu nghi ngờ
Dấu hiệu tài chính:
Thị trường, tình hình kinh tế-chính trị thế giới dẫn đến khó khăn về quản lý dòng
tiền ngắn hạn.
Vi phạm một số cam kết đối với hợp đồng vay và trái phiếu => (9) Không có khả
năng tuân thủ các điều khoản của hợp đồng tín dụng;
b. Kế hoạch giảm nhẹ nghi ngờ của BGĐ

c. Đánh giá tính khả thi của kế hoạch BGĐ

Bên cạnh đó, BGĐ cũng trình bày cụ thể từng kế hoạch và những kế hoạch của
BGĐ đề ra đã được triển khai như sau:

Thông qua thuyết minh BCTC hợp nhất năm 2022 của Tập Đoàn, kế hoạch của
BGĐ được thuyết minh đầy đủ, có sự kiện đã được triển khai và thành công. Từ đó
cho thấy, Kế hoạch BGĐ có tính khả thi.
d. Ý kiến của KTV.
Thuyết minh đã đưa ra những bằng chứng đầy đủ cho thấy kế hoạch làm giảm nhẹ
nghi ngờ của BGĐ có tính khả thi nên BCTC lập trên cơ sở giả định hoạt động liên
tục vẫn thích hợp. KTV đã đưa ra ý kiến chấp nhận và thêm đoạn vấn đề cần nhấn
mạnh để lưu ý đến người đọc về giả định hoạt động liên tục của công ty.

4.2 Công ty CTCP Xây lắp Dầu khí Miền Trung

a. Dấu hiệu nghi ngờ

Dấu hiệu về tài chính:

(a) Nợ phải trả lớn hơn tài sản hoặc nợ phải trả ngắn hạn lớn hơn tài sản lưu động;
(d) Lưu chuyển tiền từ hoạt động kinh doanh bị âm
(h) Không có khả năng thanh toán nợ khi đến hạn;
b. Kế hoạch giảm nhẹ nghi ngờ của Ban Giám Đốc
 c. Đánh giá tính khả thi của kế hoạch BGĐ.

Tính khả thi kế hoạch của BGĐ là không khả thi vì không có bằng chứng để làm
cơ sở.
d. Ý kiến của kiểm toán viên

KTV không thu thập được bằng chứng nhưng kiểm toán viên cho rằng các sai sót
này xét riêng lẻ hay tổng hợp lại, có ảnh hưởng trọng yếu và lan tỏa đối với báo cáo
tài chính. Do đó, KTV đưa ra ý kiến trái ngược.

4.3 Công ty Cổ phần xi măng Công Thanh (OTC)

a. Dấu hiệu nghi ngờ.
Dấu hiệu tài chính:
(1) Nợ phải trả lớn hơn tài sản hoặc nợ phải trả ngắn hạn lớn hơn tài sản lưu động
(3) Dấu hiệu về việc các chủ nợ ngừng hoặc thu hồi các hỗ trợ tài chính;
(8) Không có khả năng thanh toán nợ khi đến hạn

b. Kế hoạch giảm nhẹ nghi ngờ của BGĐ

c. Đánh giá tính khả thi của kế hoạch BGĐ

BGĐ không có dẫn chứng về việc triển khai kế hoạch đã đề ra => Kế hoạch không
có tính khả thi.

d. Ý kiến của KTV

Do kế hoạch BGĐ đưa ra không có tính khả thi, KTV không thể tìm ra đầy đủ bằng
chứng để đánh giá tính khả thi nên KTV từ chối đưa ra ý kiến.

4.4 Công ty CP Gốm xây dựng Yên Hưng (HLY)

a. Dấu hiệu nghi ngờ
Dấu hiệu tài chính:
(a) Nợ phải trả lớn hơn tài sản hoặc nợ phải trả lớn hơn tài sản lưu động
(d) Lưu chuyển tiền từ hoạt động kinh doanh bị âm
(h) Không có khả năng thanh toán nợ khi đến hạn
b. Kế hoạch giảm nhẹ nghi ngờ của BGĐ
 c. Đánh giá tính khả thi của kế hoạch BGĐ
Tính khả thi của kế hoạch không thể xác định được vì KiTV bị giới hạn phạm vi
kiểm toán.

d. Ý kiến KTV
Tuy BGĐ của đơn vị đã thuyết minh đầy đủ trên BCTC, nhưng kiểm toán vẫn
không thể thu thập đủ bằng chứng liên quan đến kế hoạch mà BGĐ đã lập hoặc
bằng chứng liên quan đến việc tồn tại các yếu tố giảm nhẹ. Bên cạnh đó, kiểm toán
viên kết luận rằng những ảnh hưởng của các sai sót có thể là trọng yếu nhưng không
lan tỏa đối với báo cáo tài chính. Vì vậy ý kiến kiểm toán viên trong trường hợp này
là ý kiến kiểm toán ngoại trừ.

5. Tài liệu tham khảo

1. Báo cáo tài chính 2022 NovaLand ( NVL) 2022
https://cafef1.mediacdn.vn/Images/Uploaded/DuLieuDownload/BCTC/
NVL_HN_20042023155556.pdf
2. Báo cáo tài chính Công ty CP Gốm Yến Hưng 2022
https://static2.vietstock.vn/data/UPCOM/2022/BCTC/VN/NAM/
HLY_Baocaotaichinh_2022_Kiemtoan/
2_hly_2023_3_8_f39bc90_bctc_kiem_toan_2022.pdf
3. Báo cáo tài chính Công ty CP Xây lắp dầu khí Miền Trung 2022
https://static2.vietstock.vn/data/UPCOM/2022/BCTC/VN/NAM/
PXM_Baocaotaichinh_2022_Kiemtoan/
1_pxm_2023_3_3_42f7aa3_bctc_kiem_toan_nam_2022.pdf
4. Báo cáo tài chính Công ty CP Xi măng Công Thanh 2022
https://cafef1.mediacdn.vn/Images/Uploaded/DuLieuDownload/BCTC/
00012710966739637032ctcp-xi-mng-cng-thanh20052023-101413.pdf
5. Chuẩn mực Kế Toán Việt Nam 01
https://docs.kreston.vn/vbpl/ke-toan/chuan-muc-ke-toan/vas-01/
6. Chuẩn mực Kế Toán Việt Nam 23
http://www.ketoanthue.vn/index.php/he-thong-chuan-muc-ke-toan-viet-
nam/2099-chuan-muc-ke-toan-so-23-cac-su-kien-phat-sinh-sau-ngay-ket-
thuc-ky-ke-toan-nam.html

7. Chuẩn mực Kiểm Toán Việt Nam 570

 https://docs.kreston.vn/vbpl/kiem-toan/chuan-muc-kiem-toan/vsa-570/
8. Conceptual Framework 2018
https://www.ifrs.org/projects/completed-projects/2018/conceptual-
framework/