You are on page 1of 12

PAMAGAT NG PANANALIKSIK

Pangalan ng mga Mananaliksik

I. INTRODUKSYON
 Kaligiran ng Pag-aaral
 Paggamit ng mga nakuhang RRL na may pinakamalapit na kaugnayan sa paksa
 Saklaw at Delimitasyon
 Teorya at Metodolohiya o kung paano susuriin ang mga datos
 Layunin ng Pag-aaral o Pahayag ng Tesis (Pamaksang Pangungusap)

(Ang II-IV ay nakabatay sa layunin ng pag-aaral. Kung ilan ang layunin, ganoon din karami ang
bahagi ng presentasyon ng datos.)

II. LAYUNIN 1

 Pagtalakay sa unang layunin ng pananaliksik.

III. LAYUNIN 2 (Kung mayroon man)


 Pagtalakay sa ikalawang layunin ng pananaliksik.

IV. LAYUNIN 3 (Kung mayroon man)


 Pagtalakay sa ikatlong layunin.

V. KONGKLUSYON AT REKOMENDASYON

VI. MGA BATIS AT SANGGUNIAN

(Tingnan ang halimbawa ng Squib sa susunod na mga pahina.)

SM City Fairview Complex, Quirino


Highway, co. Regalado Avenue,
Quezon City.
+632-8401-6760
www.national-u.edu.ph/nu-fairview
ANG VARAYTI NG WIKANG FILIPINO SA UMUUSBONG NA KULTURANG K-POP SA PILIPINAS
Angel Em M. Ablazo at Marion Martin M. Tabilin

I. INTRODUKSYON

Ang pagsikat ng kultura ng Timog Korea sa iba’t ibang dako ng Asya ay isang

bagong kultura at penomenong tinatawag na Hallyu o Korean Wave. Taong 2006 nang

pumasok ang Hallyu sa bansa at ang panahon din ng paglakas ng pagtangkilik ng mga

Pilipino sa kulturang popular ng Timog Korea. Nagsimula ito sa pagdating ng mga K-drama

at sinabayan di kalaunan ng popular na musikang Korean o mas kilala sa tawag na K-Pop

(Chua, 2008). Ang iba’t ibang genre ng kanilang musika, ang pag-adapt sa pagbabago ng

panahon at paglalapat ng iba pang kultura sa Korean Culture ang ilan sa mga dahilan kung

bakit nakakahikayat ang mga Korean Idol ng dayuhang “fans o tagatangkilik/tagahanga.”

Halimbawa ng mga celebrity ng ikalawang henerasyon ng K-Pop na naunang tinangkilik ng

mga Pilipino ay sina H.O.T., BoA, Rain, at Dongbangshinki. Karamihan din sa mga naakit ng

mga Korean star ay kababaihan. Arirang TV ang pangunahing naghahatid ng Hallyu sa ibang

bansa—sa labas ng Korea—gamit ang midya.

Ang mabilis na pagbabagong kultural ng Timog Korea sa kontemporanyong panahon

ay ilan sa mga dahilan kung bakit ipinagmamalaki ng bansa mismo ang kanilang kultura.

Ang K-Pop ay naging “common language" na ng mga fans sa internasyunal na saklaw

sapagkat nagkakaunawaan ang bawat isa kahit na nanggaling pa ang mga ito sa iba’t ibang

dako ng Asya o ng buong mundo. Ang K-Pop ay naging ugnayan na ng bawat isa.

Nagkakaroon ng global interaction sa pagitan ng fans na tumatangkilik sa Hallyu.

Tinatanggal na nito ang usapin sa ideolohiya at lahi sapagkat ang bawat isa ay may

magkakatulad na interes.

SM City Fairview Complex, Quirino


Highway, co. Regalado Avenue,
Quezon City.
+632-8401-6760
www.national-u.edu.ph/nu-fairview
Ganunpaman, ang pinakabasikong tinitignan ng isang Filipinong fan ng K-Pop ay ang

husay sa pagkanta at pagsayaw, ang paraan ng pananamit, ang bagong pagsasaayos ng bawat

tono ng mga kanta, dedikasyon sa pagsikat at ang kabuuang personalidad ng mga grupong

sinusundan nila. Bago sa pandinig ng mga Pilipino ang mga ginagamit na materyal sa musika

ng K-Pop kaya naman naging kakaiba at mas madaling naakit ang mga fan sa Pilipinas.

Sa pagsunod ng mga fan sa mga K-group ay maaaring isagawa gamit ang mga social

networking site at maaring sa interaksyon sa mga kasamahan sa organisasyong pang-K-Pop.

Mula sa obserbasyon sa pag-uusap ng mga Pilipinong fan ng K-Pop sa isang partikular na

organisasyon, maririnig ang ilang salitang nabubuo nila at ito ay ilalahad pa sa mga susunod

na bahagi ng papel.

Ayon sa Sapir-Whorf hypothesis, ang mga tao ay hindi lamang namumuhay sa

obhetibong daigdig nang sila-sila lamang, ni hindi sa daigdig ng mga panlipunang gawain

bilang ordinaryong inuunawa lamang, kundi sila’y namumuhay sa habag ng isang partikular

na wikang naging kalagitnaan at kagamitan ng paghahayag ng saloobin sa bawat isa. Ito ay

parang ilusyon kung iisipin, na ang isang indibidwal ay iniaayon ang kanyang sarili sa

reyalidad na kanyang ginagalawan, habang ginagamit ang wikang kinakailangan at ito ay

isang insidental na paraan upang masagot ang mga espesipikong problema sa komunikasyon

o repleksyon. Ang katotohanan sa pinag-uusapan, ay ang ‘totoong mundo’ ay isang malawak

na laking hindi namalayang binuo ng mga asal at gawi ng mga tao.

Walang dalawang wika ang naging magkapareho kailanman, kung ikukunsidera ang

kani-kanilang pagrerepresenta sa parehong panlipunang reyalidad. Ang mga mundong kung

saan ang magkakaibang lipunan ay naninirahan ay magkakaiba ring mundo, at hindi

magiging parehong mundo na may magkaibang taling nagkakabit sa kanila (Sapir 1958).

Mababasa lamang mula rito na ang wika ay nakadikit na sa panlipunang pamumuhay ng mga

SM City Fairview Complex, Quirino


Highway, co. Regalado Avenue,
Quezon City.
+632-8401-6760
www.national-u.edu.ph/nu-fairview
tao. Hindi ito pinilit na likhain ng mga nagpapatakbo at nagpapabuhay sa isang lipunan kundi

unti-unting pumapasok sa mga isipan ng mga tao hanggang sa buuin sila, kaalinsunod sa mga

idinidikta sa kanila ng mundong kanilang kinilala sa proseso.

Umaayon ang mga tao sa lipunang kanilang tinitirhan, kasabay, kaakibat at gamit ang

wikang kanilang kinalakhan. Ang lipunang kanilang isinabuhay ang siyang naghubog sa

kanila gamit din ang wika. Nagkakasabay o magkasunod marahil, ang pag-ayon o pagtanggap

ng isang indibidwal sa wikang ipinakilala sa kanya para maging matagumpay ang

pakikisalamuha sa mga taong nakapaligid sa kanya, hanggang sa mapapansing ang lipunang

kanyang kinagisnan ang siya mismong nagpasimula sa kanya ng kanyang wika, ng kanyang

sarili.

Ang ganitong pandidikta ng wika sa maaaring kalabasan ng iniisip ng isang tao ay

pupuwedeng ihanay o ihalintulad sa pagkakaroon ng baryasyon sa paggamit ng wikang

Filipino sa kontekstong K-Pop. Ang mga spiker ng nasabing panlipunang varayti ay, oo,

mayroon nang naunang mga wika, ang Filipino, na nagdikta sa kanilang unang pag-iisip

ngunit ang kanilang paggamit ng wika habang nakapaloob na sa K-Pop na daigdig ay

nahuhulmang muli upang makiayon sa mga tao ngunit dala-dala pa rin ang naunang wika.

II. VARAYTI NG WIKANG FILIPINO SA UMUUSBONG NA KULTURANG K-POP SA


PILIPINAS

Nagkakaroon ng paghahalo; pagpasok ng ibang wika sa Filipino tulad ng Ingles at ng

Korean; maging ang ibang mga salita sa Filipino ay nagkakaroon din ng ibang kahulugan.

Naaapektuhan ng napagdesisyunang pasuking mundo ang wikang napagtibayan na ng

panahon at nakaimprenta na sa indibidwal. Marahil ang taal na wika sa Pilipinong fan ang

siyang namayani pa rin sa kanyang pakikisalamuha sa mundo ng K-Pop ngunit ang kanyang

SM City Fairview Complex, Quirino


Highway, co. Regalado Avenue,
Quezon City.
+632-8401-6760
www.national-u.edu.ph/nu-fairview
wika ay nahaluan at may bahid na rin ng iba pang wika dahil sa K-Pop din, na nagreresulta sa

pagkakaroon ng varayti ng wikang Filipino, sa konteksto nga ng K-Pop.

Ang mga salitang nakapaloob sa varayti ng Filipino na dulot ng K-Pop ay maaaring

ikategorya sa tatlong magkakaibang wika. Sa ibang salita, mayroong tatlong wikang

pupuwedeng sabihing napasama habang nangyayari ang baryasyon sa nasabing wikang

pambansa. Nariyan ang mga taal na salita sa Filipino, may mga salitang nanggaling sa

Korean at maraming nanggaling sa Ingles. Ang mga nakuhang datos sa wikang Ingles ay

maaari pang i-sub-categorize, hindi lamang dahil sa napakaraming pumasok sa wikang

Filipino mula rito kundi dahil sa ang iba’y pupuwede pang ipangkat batay sa pagkakagamit o

madaling pagkakaunawa ng angking kahulugan.

Filipino
taksil pagpapalit ng idol/bias/ship
landian pag-uusap/panonood ng video ng dalawang fan
isang masidhing emosyon para sa isang
nakakagalit
napakagandang bagay/performance
Korean
hoya anuman o sinumang sexy/sayaw
hayake anumang SPG o pamalit sa SPG na mga salita
omo ekspresyong pamalit sa “hala!” o “oh my god!”
tawag sa nakatatanda o senior sa isang
hyung/unni at oppa/noona
organisasyon
Ingles
Kahulugang Denotatibo
idol group na gusto/sinusundan/finafan
fandom
girl/boy
perf performance
idol group na nagpeperform
fanfic fan fiction/fiction tungkol sa idol o fans
OTP one-true-pair
___________ talk usapan tungkol sa isang partikular na idol
merchandise/mga binibili gaya ng posters,
merch
albums, ballers, shirts, etc.
grupong gumagaya sa performance ng mga
cover group
idol
encore perf pagkatapos ng concert/show
fan service paggawa ng mga idol ng mga bagay na

SM City Fairview Complex, Quirino


Highway, co. Regalado Avenue,
Quezon City.
+632-8401-6760
www.national-u.edu.ph/nu-fairview
makapagpapaligaya sa kanilang mga fan
fanchant awit ng fans kasabay sa kanta ng idol
Kahulugang Konotatibo
GP Basic inosente
white anuman o sinumang nakakatakot
bias Pinakagustong miyembro ng isang idol group
Mga Salitang Maylapi
bigbangan pag-uusap tungkol sa Bigbang
paggaya ng fan sa kanyang idol (pagkanta sa
kinocover kanta ng idol, paggaya sa hitsura, pagsayaw
kagaya ng kanyang idol)
spazzan pag-uusap tungkol sa K-Pop
Mga Bagong Salita
skinship pagdidikit ng mga balat
pagkagusto sa tambalan ng dalawang idol:
shipper lalaki sa lalaki, babae sa babae, o lalaki sa
babae

Nagkakaroon din, tulad ng nabanggit kanina, ng kapwa-pagkakaapektuhan sa pagitan

ng tatlong wikang kasangkot. Mayroong pagkakataong ang K-Pop na kultura ang siyang

nagpabago sa mga kahulugan ng mga salita sa Filipino at mayroon din namang nangyayaring

ang mga salita mula sa mga banyagang wika ay pumapasok at inaangkin na ng wikang

Filipino bilang kanya.

Kung magsisimula sa mga salitang galing sa Filipino na naapektuhan ng K-Pop,

nariyan halimbawa ang salitang taksil kung saan ang ibig sabihi’y simpleng pagpapalit

lamang ng unang napiling idol group. Oo nga, ang literal na ibig sabihin ng taksil ay pagiging

hindi tapat ngunit kapagka ito’y ginamit na sa K-Pop na kultura’y napapanatili naman ang

unang kahulugan ngunit nadaragdagan pa ito ng pagpapalit mismo ng idol. Kumbaga kung

ito’y gagamitin sa labas ng K-Pop na mundo, maaaring itanong pa ng kinakausap kung saan

siya hindi naging tapat ngunit nagiging madalian ang pagkakaunawa sa loob ng K-pop dahil

sa tila awtomatiko na ang taksil na naididikit sa idol.

SM City Fairview Complex, Quirino


Highway, co. Regalado Avenue,
Quezon City.
+632-8401-6760
www.national-u.edu.ph/nu-fairview
Isa pang halimbawa ay ang salitang landian na ang ibig sabihi’y simpleng pag-uusap

lamang ng dalawang fans. Hindi ba’t parang ang layo? Ngunit kung susuriing mabuti, ang

salitang landian ay maaaring ilapit sa usaping hinggil sa libog, halay o kahit simpleng

pagnanais sa kinahuhumalingan o hinahangaang tao. Kung ganito nga, ang landian sa K-Pop

na konteksto ay pag-uusap ng dalawa o higit pang fan tungkol sa mga pinagnanasahan nilang

idol, o maaaring simpleng tila nag-uusap lang na dalawang tao at naidikit lang ang landi dahil

sa madalas namang naiuugnay ang paglalandian sa pagitan ng dalawang tao. O maaari ring

pareho.

Ang isa pang halimbawa ay ang salitang nakakagalit na nababaligtad ang kahulugan

dahil sa ang ibig sabihin nito sa K-Pop na konteksto ay pagpapatungkol sa isang masidhing

damdamin gaya ng kasiyahan o paghanga. Napatutunayan mula rito na hindi lamang sa

pinakamalapit na kahulugan o maaaring kalapit na paksa maaaring magmula ang

pagbabagong-kahulugan ng isang salita. Nakikitang ang pinag-ugatan naman mula rito ay ang

direktang kabaligtaran at sa labis na nararamdamang saya ay tila hindi na kinakaya ito ng

nakararamdam kaya gusto niyang matapos na ito ngunit imposible kaya siya “nagagalit”.

Hindi man makikita ang direktang impluwensiya o mukhang bahid ng K-Pop na

kahulugan o wika sa mga nabanggit na halimbawa, masasabi pa ring ang mga salitang ito ay

ginagamit pa rin ng mga tao sa panlipunang varayti na ito.

Sunod naman ang mga salitang Korean na pumapasok sa wikang Filipino at

naaangkin, at maaari pang magkaroon ng panibagong kahulugan mula sa orihinal. Ilan sa

mga salitang ito ay ang hoya na ang ibig sabihi’y sinuman o anumang sexy/dance (Si Hoya

ay isang idol na may vidyong sumikat kung saan siya ay nag-“sesexy dance” ayon sa

kanyang mga fan.), hayake na nagpapatungkol sa anumang may kailangan sa SPG o

maaaring pamalit sa mga salitang nangangailangan ng SPG (ang ibig sabihin ng SPG ay

SM City Fairview Complex, Quirino


Highway, co. Regalado Avenue,
Quezon City.
+632-8401-6760
www.national-u.edu.ph/nu-fairview
Strict Parental Guidance na ipinapanukala ng MTRCB sa midya – halimbawa ay ang mga

salitang nagpapahayag ng droga, sexual at iba pa), omo para sa pamamahayag o pananalitang

pamalit sa hala! at oh my god!, hyung/unni at oppa/noona para sa tawag sa nakatatanda. Mula

rito, maaaring sabihing ang mga salitang taal sa wikang Korean ay pumasok sa wikang

Filipino, tulad ng binanggit kanina, at ginagamit na sa strukturang Filipino.

Sa bahagi naman kung saan ang wikang Ingles ay nakapag-ambag din sa umuunlad na

varayti ng wika, mayroong mga salitang literal na kahulugan ang pagkakagamit. Halimbawa

sa mga ito ay ang mga salitang fandom, performance/perf, idol, fanfic/fan fiction, OTP o one

true pair (May isang palabas na tinawag na We Got Married kung saan ang mga

magkakapares na idol ay tinatawag na OTP), _________ talk kung saan kahit sinong

performers ang maaaring pumunan sa patlang, merch/merchandise, cover group para sa mga

grupong sumasali sa K-contest at gumagaya sa Korean performer, K-con (K-convention), K-

fest (K-festival), K-concert, K-nation, encore, at fanchant (fan chant, kanta o awitin ng fans

kasabay sa kanta ng idol).

Hindi lamang simpleng panghihiram ang nangyayari dahil mayroon ding mga salita sa

Ingles na hindi naman sa literal na kahulugan nakabatay ang pagkakagamit kundi

nagkakaroon pa ng ibang kahulugan base sa karanasan ng mga fans o maaaring kalapit na

usapin ukol dito. Ilan sa mga halimbawa ay GP Basic pamalit sa salitang inosente (Ang GP

Basic ay isang idol group na mga bata pa noong unang lumabas), elevator para sa SPG na

gawain o aktibidades (dahil isang palabas/fanfic/music video na may SPG na eksena), white

para sa anuman o sinumang nakakatakot (Mayroong horror na pelikula tungkol sa isang idol

group na minumulto ng isang singer sa tuwing may nagtatangkang kumanta ng kanta niyang

pinamagatang white), at bias naman para sa pinakagustong miyembro sa idol group. Mayroon

ding pagkakataong nalalapian ang mga salitang Ingles tulad ng bigbangan (usapan tungkol sa

SM City Fairview Complex, Quirino


Highway, co. Regalado Avenue,
Quezon City.
+632-8401-6760
www.national-u.edu.ph/nu-fairview
Bigbang, maaari ring ibang idol group at lalapian na lamang ng hulaping –an), kinocover at

spazzan para sa pag-uusap tungkol sa K-Pop (ang spazz ay nanggaling sa salitang spasm na

ang ibig sabihi’y isang bayolente o temporaryong emosyon at/o sensasyon) Sa K-Pop, kapag

nag-uusap ang dalawang fan, tila ba naroon na ang ganitong uri ng emosyon. Halimbawa ay

maaari silang kinikilig habang nags-spazzan.

May nangyari ring pagbuo ng bagong salita tulad ng skinship kung saan ang ibig

sabihin nito’y pagdidikitan ng balat, at shipper para sa pagkagusto sa tambalan ng dalawang

idol: maaaring lalaki sa lalaki o babae sa babae, o babae sa lalaki (ang ship ay kinuha sa

salitang relationship).

Dumaraan sa iba-ibang proseso ang mga salita sa banyagang wika habang pumapasok

at ginagamit na sa Filipino ng K-Pop fans. Ito ay dahil din sa prosesong nangyayari sa

kanilang mga isip nang hindi namamalayan.

III. KONGKLUSYON AT REKOMENDASYON

Nagkaroon ng pagbibihis ng bagong damit sa mga salita ng Filipino. Nagkaroon din

ng pag-aangkin sa mga salita mula sa mga banyagang wika. Patuloy nang nadaragdagan ang

bokabularyo ng wikang Filipino, sa aspeto ng mga kahulugan pati na rin sa mga dagdag na

bagong salita, na hindi lamang nagpapayaman sa wikang pambansa kundi bumuo rin sa isang

bagong hitsura ng Filipino. Hindi na lamang mas napapansin ang mga varayti sa mga

heograpikal na batayan. Nadaragdagan pa, sa panlipunang aspeto, ang mga maaari pang

idulot ng baryasyon sa nililinang pang lingua franca. Hindi sana tingnan ang pagbabagong ito

bilang pagbaba ng kalidad ng Filipino dahil lamang sa pagbabago ng mga kahulugan at sa

mas marami pang pumasok na salita mula sa Korean at Ingles kaysa sa mga nabagong

kahulugan sa mga leksikal na aytem sa Filipino. Oo nga at nanghihiram ng maraming salita

SM City Fairview Complex, Quirino


Highway, co. Regalado Avenue,
Quezon City.
+632-8401-6760
www.national-u.edu.ph/nu-fairview
ngunit nagsisilbi naman silang dagdag pang mga termino para sa mas mabilis na pag-unawa

at pakikipag-usap, at tulong na rin sa paglawak pa ng umuusbong na varayti ng wikang

pambansa.

Mula sa interaksyon ng mga Pilipinong fans ng K-Pop, nakabubuo ng bagong mga

varayti ng wika dahil ang pag-iisip ang nagdidikta ng kanilang wika, nagkakaroon ng iisang

wika dahil sa ang mga isipan nila ay may iisang pokus o interes. Mula rin dito, nagiging

posible ang pagkakaroon ng “lingua franca” sa pagitan ng bawat isang Filipinong fan ng K-

Pop dahil nagkakaroon sila ng wikang/bokabolaryong komon.

Sa pagtatagal pa umano ng K-Pop na kultura sa Pilipinas, lalo ring lumalaon ang pag-

usbong ng wikang Filipino. Nagkakaroon ng iba’t ibang varayti at nangyayari ang maraming

baryasyon sa kalagitnaan ng pag-unlad ng wika.

Nagsasanib ang kultura at wika kaya nabubuo ang mga salita at nagagamit ang

bagong nabuong wika sa pag-unawa ng isang penomenon, kagaya ng K-Pop dito sa Pilipinas.

Dito makikita ang sosyolingguwistikong teorya kung saan ang pamamalagay sa wika ay isang

panlipunang penomenon. Sa ibang sabi, naghahalo ang kulturang K-Pop at kulturang Pilipino

at nakapaloob na rito ang paghalo ng ibang mga wika sa Filipino na naglilikha nga ng varayti.

Nagkakaroon ng identidad ang mga Filipino fan na iba sa nabubuong identidad ng ibang fan

sa internasyunal na saklaw, dahil ang kulturang Pilipino ang nagdudulot ng kaibahang ito.

Binibigyan ng maka-Pilipinong mukha ang K-Pop kapag nandito na sa Pilipinas. Sa pagpasok

ng banyagang kultura, nabibihisang muli ang K-Pop dahil sa kilos ng mga Pilipino para sa

ikaliligaya at mas ikauunawa nila. Ang mga Filipino fan ay ginagawa ito hindi lamang para

sa mas mabilis na pagkakaunawaan sa loob ng K-Pop na mundo kundi pati na rin na ipakilala

ang pagkakaroon ng sariling identidad sa daigdig ng K-Pop, sariling pagtingin, pagbasa sa

ideolohiyang hatid ng K-Pop, sariling wika sa K-Pop.

SM City Fairview Complex, Quirino


Highway, co. Regalado Avenue,
Quezon City.
+632-8401-6760
www.national-u.edu.ph/nu-fairview
Mabuting pag-aralan ang ganitong uri ng varayti at baryasyon sapagkat ito ay bahagi

ng pag-unlad ng isinusulong na wikang Filipino. Hindi na lamang nakabatay sa iba’t ibang

wika ng Pilipinas ang wikang pambansa kundi isinasama na rin ang paglahok ng mga

banyagang wika. Kung noong una’y wikang Espanyol, Mandarin at Ingles na lamang ang

parating inaaral na pumapasok sa wikang pambansa, maigi na ring pansinin ang iba pang

wikang nagpapasok na rin ng ibang kultura sa ating bansa tulad ng Korean. Mas maganda rin

kung mapalalawak pa nang husto ang pag-aaral na ito o kaya nama’y magkaroon na rin ng

ibang pag-aaral ukol sa kulturang dulot ng Japan.

Muli, sa pinakakaraniwang interes, nakabubuo ng bagong varayti ng wika kung kaya’t

maganda ring binibigyang ng halaga o inaaprisyiyeyt ang interes ng isang indibidwal o ng

partikular na grupo sa lipunan.

IV. MGA BATIS AT SANGGUNIAN

Peregrino, J.M., Constantino, P.C., Ocampo, N.S. & Petras, J.D. (2012). Salindaw: Varayti at
Baryasyon ng Filipino. Sentro ng Wikang Filipino.

Chua, B.H. & Iwabuchi, K. (2008). East Asian Pop Culture: Analysing the Korean Wave.
Hong Kong University Press

Korean Foundation. (2005). The Dynamic Culture of Contemporary Korea (videorecording),

Chandler, D. (2012, Oktubre 8). The Sapir-Whorf Hypothesis.


http://www.aber.ac.uk/media/Documents/short/whorf.html.

SM City Fairview Complex, Quirino


Highway, co. Regalado Avenue,
Quezon City.
+632-8401-6760
www.national-u.edu.ph/nu-fairview
SM City Fairview Complex, Quirino
Highway, co. Regalado Avenue,
Quezon City.
+632-8401-6760
www.national-u.edu.ph/nu-fairview

You might also like