Professional Documents
Culture Documents
AP History East Chalukays
AP History East Chalukays
The Eastern Chalukyas Also known as the Chalukyas of Vengi, were a South Indian dynasty that ruled during
the 7th and 12th centuries. They started out as governors of the Chalukyas of Badami in the Deccan region.
Subsequently, they became a sovereign power, and ruled the Vengi region of present-day Andhra Pradesh. They
Ruled until 1130 CE. They continued ruling the region as feudatories of the Cholas until 1189 CE. in this article
we are providing complete details of eastern Chalukyas. to know more details about eastern Chalukyas read the
article completely.
తూర్పు చాళుక్యులయ 7వ శతాబ్ద ం న ండి 12వ శతాబ్దదల వర్క్య ప్రస్ు త భదర్త రాష్ట్ మ
ర ైన ఆంధ్రప్రదేశ్ యొక్క తూర్పు
పారంతాన్ని పాలంచిన ప్రముఖ రాజవంశం. తూర్పు చాళుక్యులయ లేదా వంగి చాళుక్యులయ అన్న క్ూడా పిలయస్ాుర్ప, వార్ప దక్షిణ
భదర్తదేశ చరితర యొక్క చరితరలో తమక్ంటూ ఒక్ ప్రతేుక్ గురిుంప్ున ఏర్ుర్చ క్యన్ాిర్ప. తూర్పు చాళుక్యులన ఇతర్
రాజవంశాల న ండి వర్పగా ఉంచింది ఏమిటంటే, విస్ు ృత స్ాంస్కృతిక్ మరియు రాజకీయ ప్రిణామాలతో పారంతీయ
ప్రభదవాలన స్ామర్స్ుప్ూర్వక్ంగా మిళితం చేయగల వారి స్ామర్్యం.
• క్యబ్బ విష్టణ
ు వర్ధన డు (కీీ.శ. 624 - 642): బ్దదామి చాళుక్ు రాజు రండో ప్ులకేశి స్ో దర్పడు క్యబ్ద విష్టణ
ు వర్ధన డు. రండో ప్ులకేశి
క్యన్ాల, పిష్ట్ప్ుర్ం యుదాధలోు తూర్పు పారంతాలన జయంచి క్యబ్ద విష్టణ
ు వర్్న డిన్న పాలక్యడిగా న్నయమించాడు.
• రందో ప్ులకేశి మర్ణానంతర్ం క్యబ్ద విష్టణ
ు వర్ధన డు స్వతంతర పాలన పారర్ంభంచాడు.
మూడో విష్టణ
ు వర్ధన డు: (కీీశ 718 - 752)
న్ాలయగో విష్టణ
ు వర్ధన డు: (కీీశ 771 - 806)
• ఇతన రాష్ట్ క్
ర యట రాజైన ధ్ర వున్న చేతిలో ఓడిపో వడమే కాక్, తన క్యమారు ఐన శీల మహాదేవిన్నచిి వివాహ్ం జరిపించాడు.
• ఇతన రాష్ట్ క్
ర ూటలలక్య స్ామంతణన్నగా వువహ్రించాడు. ఇతన్న గురించి ప్ంప్ ర్చించిన విక్ీమార్పదన విజయం గీంథంలో వుంది.
రండో విజయాదితణుడు
అయదో విష్టణ
ు వర్ధన డు (కీీశ. 847 - 848)
• రండో చాళుక్ు భీముడు,లోకాంబిక్ల ప్ుతణరడు రండో అమమరాజు. ఇతడు కీీ.శ.945లో రండో యుదధ మలయుడిన్న వధించి పాలనక్య
వచాిడు.
• రండో అమమరాజు పాలనలో రాష్ట్ క్
ర ూట రాజు మూదో క్ృష్టణ
ు డి దండయాతర జరిగింది.
• మాగలయు శాస్నం ప్రకార్ం కీశ.970లో దాన్ార్ువుడు రండో అమమరాజున వధించి రాజయున్నకి వచాిడు.
• చోళుల స్హాయంతో క్లాుణిచాళుక్యుల దాడులన ఎద రోకవాలన్న ప్రయతిించాడు కాన్న వారి స్హాయం లభంచలేద .
• కీీశ.973లో జటదఛోడబీముడు దాన్ార్ువుడిన్న ఓడించి చంపాడు.
ఏడో విజయాదితణుడు
ముదిగకండ చాళుక్యులయ
క ర్వి సీమలోన్న ముదిగకండ (ఖమమం) వీరి రాజధాన్న. వంశస్ా్ప్క్యడు ర్ణమర్్ అతడి స్ో దర్పడు క కికల. ర్ణమర్్
క్యమార్పడైన క్యస్ మాయుధ్ డు చాళుక్ు భీముడి వంగి సింహాస్న ఆక్ీమణలో తోడుడాాడు.
వములవాడ చాళుక్యులయ
విక్ీమాదితు యుదధ మలయుడు ఈ వంశ స్ా్ప్క్యడు. న్టి క్రీంనగర జిలాులోన్న వములవాడ వీరి రాజధాన్న. మొదటి అరికేస్రి
క లు ప్ర్ శాస్నం, రండో అరికేస్రి వములవాడ శాస్నం, మూడో అరికేస్రి ప్ర్భన్నశాస్న్ాలయ, ప్ంప్ క్వి ర్చించిన విక్ీమార్పున
విజయం వీరి చరితరక్య ప్రధాన ఆధారాలయ.
• తూర్పు చాళుక్యుల కాలంలో వువస్ాయ, వాణిజు, ప్రిశీమల ర్ంగాలయ బ్దగా అభవృదిధ చందాయ.
• బ్దరహ్మణులయ ఆలయాలయ, భూములయ అగీహారాలయ పొ ంది భూస్ావములయగా ర్నపొ ందార్ప.
• వంగి చాళుక్యుల కాలంలో చాతణర్వర్ు వువస్్ ప్రధానమైంది. అయనప్ుటికీ క్యలవువస్్ అతుంత జర్ఠిలమైంది.
• బ్దరహ్మణులోు వెైదక్
ి యలయ, న్నయోగులయ ఏర్ుడాార్ప.
• తూర్పుచాళుక్యుల కాలంలో విదాు స్ార్స్వతాలయ, వాస్ు క్ళ్ీ ర్ంగాలయ ఎంతో అభవృదిధ చందాయ. తలయగు, స్ంస్కృత భదష్టలన
పో షించార్ప.
• రండో అమమరాజు ఆస్ా్నంలో భటి్దవ
ే ుడు (క్వి చక్ీవరిు), మాధ్వ భటల్, పో తన భటల్ లాంటి క్వులన పో షించార్ప.
• అంద కే రండో అమమరాజు క్విగాయక్ క్లుతర్పవుగా పేరకందాడు.
• మూడో విష్టణ
ు వర్ధన డు క్వి ప్ండితకామధేన వు అన్ బిర్పద పొ ందాడు.
• అతిపారచీన తలయగు మరో పారచీన తలయగు శాస్నమైన విప్ుర్ు శాస్న్ాన్ని మొదటి జయసింహ్ వలు భుడు వయంచాడు.
• దారక్షరామ, చేబ్ోర లయ భీమేశవర్ ఆలయాలన మొదటి చాళుక్ుభీముడు న్నరిమంచాడు.
• బిక్కవోలయ(బిర్పదాంక్న్న పో ర లయ) దేవాలయాలన గుణగ విజయాదితణుడు న్నరిమంచాడు.
• న్ాటి శిలాులోు వీణ, పిలునగోీవిమృదంగం, తాళ్ీలయ లాంటి వాదు ప్రిక్రాలయ క్న్నపిస్ు న్ాియ.