PHÂN TÍCH SẮC KÝ
1. Sắc ký khí
 Sơ đồ và nguyên tắc hoạt động
 Nguyên tắc hoạt động của các loại detector,
phạm vi ứng dụng
Detector MS
Nguyên tắc:
 Chuyển chất cần nghiên cứu thành thể
khí
 Tạo ra các ion từ các phân tử khí
 Phân tích các ion rồi ghi m/z
Ứng dụng:
 Hooc môn kích thích tăng trưởng
 Xác định các loại vitamin
 Phân tích dư lượng các loại thuốc
kháng sinh
 Xác định cấu trúc đồng vị của các
nguyên tố trong hợp chất
Detector ECD
Nguyên tắc:
Quá trình ion hóa:
 So với các điện tử cùng chùm tia β
−¿¿
các điện tử tự do này chậm hơn hẳn.
 Chúng được gia tốc như một điện
trường và được chuyển dịch về phía
anot.
 Tại đây chúng bị mất diện tích và qua
đó cho dòng điện nền của detector.
−¿ ¿
2+ ¿+ e ¿
N 2 + β−¿⟷ N
Quá trình cộng kết điện tử:
 Các nguyên tử hoặc phân tử của các
chất, sau khi rời bỏ cột tách được đưa
thẳng vào buồng ion cùng với khí
mang.
 Tùy theo ái lực điện tử của các phân
tử này, các điện tử tự do sơ cấp nói
trên sẽ bị các phân tử đó bắt giữ tạo
thành các ion âm.
−¿ ¿
EC + e−¿⟶ EC
Quá trình tái kết hợp:
 Các ion âm được tạo ra sẽ kết hợp với
các ion dương của phân tử khí mang
để tạo thành các phân tử trung hòa.
2 +¿⟶ EC + N 2 ¿
EC −¿+N
Ứng dụng:
 Ứng dụng trong kiểm nghiệm môi trường
và dược phẩm
 Thuốc trừ sâu clo hữu cơ
 Phát hiện PCBs
Detector FID:
Nguyên tắc:
 Dựa trên sự biến đổi độ dẫn điện của ngọn
lửa H2 và O2 đặt trong một điện trường khi
có chất hữu cơ chuyển qua.
 Khí mang khi rời khỏi cột qua nguồn ion
hoá và buồng điện cực, chúng bị bắn phá
bởi các chùm hạt electron tạo các hạt điện
tích.
 Tạo dòng điện giữa hai cực, dòng điện đi
qua điện trở đo R. Sự rơi thế sẽ được
khuếch đại đưa ra máy ghi.
Ứng dụng:
 Độ nhảy cao hơn khoảng 100-1000 lần so
TCD. Thích hợp sử dụng với các hợp
chất hữu cơ chứa cacbon
 FID không thể phát hiện một số hợp chất
như: CO, CO2, HCOOH, NOx, NH3,…
Detector TCD:
Nguyên tắc:
 Chất rửa giải từ cột sắt ký chạy qua sợi
dây tóc nung nóng Tungsten-Rhenium
 Độ dẫn nhiệt của dòng khí giảm
 Sợi dây tóc nóng hơn -> tăng điện trở
 Thay đổi thế áp -> xuất hiện tính hiệu
điện
Ứng dụng:
 Sử dụng với hệ thống GC. Để phân tích
H.C và những chất khí khó phân huỷ bởi
¿
nhiệt.
2. Sắc ký lỏng hiệu nâng cao
 Sơ đồ và nguyên tắc hoạt động
 Nguyên tắc hoạt động của các loại detector
 Phạm vi ứng dụng
SK hấp thụ pha thường:
 Tách và phân tích các chất ít và không
phân cực
 Chủ yếu là các chất hữu cơ
SK hấp thụ pha ngược:
¿
 Tách và phân tích cả chất không phân
cực và phân cực
 Các chất vô cơ và hữu cơ, amino,
amino axit
SK phân bố hay chiết
¿
 Tách và phân tích cả chất không phân
cực và phân cực
 Các chất vô cơ và hữu cơ
SK trao đổi ion hay chiết
  Tách và phân tích các dạng ion, hay
phân li thành ion
 Các chất vô cơ và hữu cơ
SK trao đổi dạng cặp ion hay chiết
 Tách và phân tích các dạng ion, hay
phân li thành ion
 Các chất vô cơ và hữu cơ
3. Sắc ký phẳng
 Nguyên tắc hoạt động, phạm vi ứng dụng
SK bản mỏng:
Chuẩn bị:1
 Bình sắc ký
 Pha tĩnh: một lớp mỏng khoảng
0,25nm của một loại hợp chất hấp thu
được tráng thành lớp mỏng, đều, phủ
lên tấm kiếng, tấm nhôm..
 Mẫu cần phân tích
 Pha động
 Cách tiến hành chạy sắc ký phẳng (SK giấy và
SK bản mỏng)
SK giấy:
 Có 2 phương pháp triển khai sắc ký
phẳng là sắc ký đi lên và sắc ký đi
xuống tùy thuộc vào chiều đi của pha
động
 Mức độ di chuyển của một chất được
đặc trưng bởi hệ số di chuyển (Rf) và
tính bằng tỷ lệ giữa khoảng cách di
chuyển của chất đó và khoảng cách di
chuyển của dung môi
 Dùng micropipet chia độ tới 0,001-
0,002 ml hoặc mao quản có dung tích
xác định để chấm các dung dịch chất
cần phân tích sắc ký thành vết có
đường kính không quá 8nm
 Muốn giữ đường kính của vết chấm
nhỏ, phải chấm nhanh nhiều lần, đợi
giọt trước khô mới chấm tiếp. Khi
chấm nhiều vết trên một dải giấy thì
vết chấm nọ phải cách vết chấm kia ít
nhất là 30nm.
SK bản mỏng:
4. Sắc ký ion, sắc ký cột
 Nguyên tắc và phạm vi ứng dụng
Sắc ký ion
Nguyên tắc:
Ứng dụng:
 Sắc ký trao đổi ion là kỹ thuật tách protein
phổ biến nhất
 Khử độ cứng của nước do các muối hòa
tan dưới dạng ion của Ca2+,Mg2+
 Tách và phân tích các chất phức tạp ở
dạng khí hoặc lỏng, thậm chí cả ở dạng
rắn
 Điều chế phân bón hóa học dạng lỏng từ
nước thải, tách lượng nhỏ của một số
nguyên tố
Sắc ký cột
Nguyên tắc:
 Được tiến hành ở điều kiện áp suất khí
quyển
 Được tiến hành trên một ống thủy tinh
cột
 Chất nhồi cột đóng vai trò pha tĩnh
 Dung môi rửa cột đóng vai trò pha động
Ứng dụng:
 Cách tiến hành sắc ký cột
Chuẩn bị cột:
¶ Rửa cột với nước cất và sấy khô
¶ Cho bông gòn vào đấy cột
¶ Kẹp cột thẳng đứng trên giá
¶ Nhồi cột là cho chất hấp phụ vào cột
Đưa chất phân tích vào cột:
¶ Phương pháp dùng đĩa giấy
¶ Cho thẳng dung dịch vào cột
¶ Trộn chất thử với một lượng chất hấp
phụ
Rửa giải:
¶ Đồng hệ
¶ Phân đoạn
¶ Biến thiên