You are on page 1of 6

Chương 4

Môn học NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN


TÀI CHÍNH QUỐC TẾ VỀ TỶ GIÁ

Viện Ngân hàng Tài chính – Bộ môn Tài chính quốc tế Viện Ngân hàng Tài chính – Bộ môn Tài chính quốc tế
PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi

1 2

Nội dung chính Khái niệm về tỷ giá


PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế

Khái niệm, Phân loại, Chế độ tỷ giá Tỷ giá hối đoái


Là giá cả của một đơn vị tiền tệ của quốc gia này được thể hiện
Những nhân tố ảnh hưởng tới tỷ giá
thông qua đơn vị tiền tệ của quốc gia khác
Tỷ giá Phương pháp yết và điều chỉnh tỷ giá Là giá của một loại tiền tệ được biểu hiện qua một tiền tệ khác
Là mối quan hệ so sánh giữa hai tiền tệ của hai quốc gia
hối đoái Nguyên lý ngang bằng sức mua và lãi suất với nhau, xét về mặt giá trị.
Là sự so sánh về mặt giá cả giữa hai đồng tiền của hai quốc gia
Rủi ro tỷ giá trong kinh doanh ngoại tệ
khác nhau
Xác định tỷ giá theo p/pháp tính chéo Là giá của một đồng tiền này tính bằng giá của một đồng
tiền khác.
Chính sách tỷ giá
3

3 4

Phân loại tỷ giá Phân loại tỷ giá


PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế

a. Căn cứ vào phương tiện thanh toán quốc tế b. Căn cứ vào nghiệp vụ ngân hàng
- Tỷ giá mua vào/tỷ giá bán ra (Bid rate/Ask rate)
 Tỷ giá điện hối - Tỷ giá giao ngay/Tỷ giá kỳ hạn (Spot rate – Rs/Forward rate)
 Tỷ giá thư hối - Tỷ giá mở cửa (Opening rate)/ tỷ giá đóng cửa (Closing rate)
- Tỷ giá chéo (Crossed rate)
 Tỷ giá séc - Tỷ giá chuyển khoản (Transfer rate)
- Tỷ giá tiền mặt (Bank Note Rate)
 Tỷ giá hối phiếu trả ngay
c. Căn cứ vào cơ chế quản lý ngoại hối
 Tỷ giá hối phiếu trả chậm/ tỷ giá hối phiếu có kỳ hạn - Tỷ giá cố định/tỷ giá thả nổi/tỷ giá thả nổi có điều tiết (Fixed rate/Float
rate/Managed Floating rate)
- Tỷ giá chính thức/tỷ giá thị trường (Offical rate/Market rate)
d. Căn cứ vào giá trị của tỷ giá
- Tỷ giá danh nghĩa
- Tỷ giá thực

5 6

1
Chế độ Tỷ giá Chế độ Tỷ giá cố định
PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế

Chế độ Tỷ giá
Tỷ giá được xác định và duy trì một cách cố định (tại một
điểm hay một khoảng hẹp) trong một thời kỳ dài.

Chế độ Tỷ giá Ngân hàng Trung ương thường được chỉ định là cơ quan
Chế độ Tỷ giá
cổ định Thả nổi
xác định và duy trì tỷ giá cố định.
Tỷ giá áp dụng trong các hoạt động mua bán ngoại tệ trên
Chế độ Tỷ giá
Thả nổi có thị trường chính thức
điều tiết

7 8

Chế độ Tỷ giá cố định Chế độ Tỷ giá Thả nổi


PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế

* Ưu điểm của chế độ Tỷ giá cố định Là chế độ Tỷ giá trong đó Tỷ giá được xác định một cách linh hoạt và
Hạn chế sự biến động của tỷ giá vì vậy không cần phải dự phòng được điều chỉnh một cách tự động theo cung cầu ngoại tệ trên thị
cho rủi ro tỷ giá trường
Chính phủ và ngân hàng trung ương dễ dàng đạt được các mục tiêu * Ưu điểm của chế độ Tỷ giá thả nổi
kinh tế liên quan Tạo điều kiện cho thị trường ngoại hối phát triển theo quan hệ
* Nhược điểm của chế độ Tỷ giá cố định cung cầu ngoại tệ
Thị trường ngoại hối không phát triển và luôn tiềm ẩn những hạn Tránh được tình trạng khan hiếm ngoại tệ trên thị trường
chế và tình trạng mất cân đối cung cầu Không có sự can thiệp của Chính phủ vào Tỷ giá
Tình trạng khan hiếm ngoại tệ rất phổ biến hạn chế sự phát triển * Nhược điểm của chế độ Tỷ giá thả nổi
thương mại quốc tế Tỷ giá biến động khó lường theo cung cầu trên thị trường ngoại hối
Chi phí can thiệp và quản lý dự trữ ngoại hối rất lớn Dễ gặp phải các rủi ro do sự biến động Tỷ giá gây nên

9 10

Chế độ Tỷ giá Thả nổi có điều tiết Những nhân tố ảnh hưởng tới tỷ giá
PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế

Sự kết hợp giữa bàn tay vô hình của thị trường và bàn tay hữu Cung cầu ngoại tệ trên thị trường
hình của Chính phủ. Mức chênh lệnh về lãi suất giữa các quốc gia
Còn gọi là chế độ đa tỷ giá vì trong nền kinh tế luôn tồn tại Mức chênh lệch lạm phát của hai quốc gia
nhiều mức tỷ giá xoay quanh tỷ giá chính thức do Ngân hàng Thu nhập quốc dân
Trung ương công bố. Kỳ vọng về tỷ giá hối đoái
Ngân hàng Trung ương có thể can thiệp thông qua chính sách tỷ Sự can thiệp của chính phủ
giá bao gồm các công cụ trực tiếp và gián tiếp. Năng suất lao động
Khắc phục được những nhược điểm và phát huy ưu thế của hai Sự thay đổi của chính sách thương mại
chế độ tỷ giá cố định và thả nổi. Tác động của thị trường tài chính quốc tế
Một số các nhân tố khác…

11 12

2
Ý nghĩa kinh tế của Tỷ giá Nguyên nhân gây biến động tỷ giá
PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế

Hiện trạng Cán cân thanh toán quốc tế


1
Là công cụ quản lý
kinh tế vĩ mô
Lạm phát Vấn đề dự báo
5 2 thị trường
Nguyên
Là công cụ đòn bảy hoạch toán nhân
kết quả kinh doanh Yếu tố khác tác
Hàng rào động tới lên cung
thuế quan 4 3
cầu ngoại hối,
ngoại tệ

13 14

Học thuyết ngang sức mua & Học thuyết ngang sức mua &
ngang lãi suất ngang lãi suất
PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế

Học thuyết ngang giá sức mua – P.P.P


Học thuyết ngang bằng lãi suất – I.R.P
 Học thuyết ngang giá sức mua – P.P.P được hình thành trên cơ sở
kinh doanh chênh lệch giá cả trên thị trường hàng hoá
 Học thuyết ngang bằng lãi suất được hình thành trên cơ
 Ngang giá sức mua: Với một tỷ lệ chuyển đổi nhất định thì sức sở kinh doanh chênh lệch lãi suất trên thị trường tiền tệ
mua (lượng hàng hoá mua được) của nội tệ và ngoại tệ là như nhau.  Quy luật ngang giá lãi suất có bảo hiểm: Mức lãi suất là
 Quy luật ngang giá sức mua: Tỷ giá trên thị trường phải được xác như nhau trong việc sử dụng các đồng tiền khác nhau
định dựa trên cơ sở ngang giá sức mua.  Quy luật ngang giá lãi suất không có bảo hiểm: Mức
 Quy luật một giá: Hàng hoá giống nhau sẽ có giá như nhau khi
chênh lệch lãi suất giữa hai đồng tiền phản ánh tỷ lệ biến
quy về một đồng tiền
Ưu thế của ngang giá sức mua được phát huy trong chế độ thả nổi
động của tỷ giá trao ngay

15 16

Trạng thái ngoại tệ và rủi ro tỷ giá Phương pháp yết tỷ giá


PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế

 Trên thế giới hiện nay có 2 cách viết tỷ giá: theo Tập quán kinh doanh
Trạng thái ngoại tệ hay thực tế kinh doanh ngoại hối và theo bản chất học thuật.
Trạng thái ngoại tệ trường  Tập quán kinh doanh : USD/VND = 24.120 được hiểu:
1 USD = 24.120 VND
Trạng thái ngoại tệ đoản  Theo bản chất học thuật: VND/USD = 24.120 được hiểu:
Thời điểm phát sinh trạng thái ngoại tệ 1 USD = 24.120VND
Trong phần nghiên cứu này sẽ theo tập quán kinh doanh hay thực tế
yết giá của các NHTM
Theo tập quán kinh doanh tiền tệ của ngân hàng, tỷ giá hối đoái thường
được yết như sau:
USD/VND = 24.120/24.180
USD/VND = 24.120/24.180 đọc là 20/80
Có thể đọc theo phân số: 25/75 : ¼ - ¾

17 18

3
Phương pháp yết tỷ giá Yết Tỷ giá trực tiếp (Direct Quotation)
PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế

Có hai phương pháp yết tỷ giá 1 đơn vị ngoại tệ = X đơn vị nội tệ


* Yết tỷ giá trực tiếp  Phương pháp yết tỷ giá trực tiếp là phương pháp trong đó giá
* Yết tỷ giá gián tiếp
ngoại tệ được bộc lộ trực tiếp thông qua nội tệ.
 Ngoại tệ là một loại hàng hóa đặc biệt, gọi là đồng tiền yết giá
(Commodity Currency), có số đơn vị luôn cố định bằng 1 đơn vị.
 Nội tệ là tiền tệ (Term Currency), là đồng tiền định giá, có số đơn
vị thay đổi.

19 20

Yết Tỷ giá gián tiếp (Indirect Quotation) Xác định tỷ giá theo phương pháp tính chéo
PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế

* Điểm tỷ giá
1 đơn vị nội tệ = X đơn vị ngoại tệ * Tỷ giá mua/tỷ giá bán
 Phương pháp yết tỷ giá gián tiếp là phương pháp trong đó giá * Chênh lệch tỷ giá mua và tỷ giá bán (spread)
ngoại tệ được bộc lộ một cách gián tiếp thông qua đồng nội tệ hay Spread là phần chênh lệch giữa tỷ giá bán ra và tỷ giá mua vào, là
giá của 1 đơn vị nội tệ được biểu hiện trực tiếp thông qua số lượng phần thu nhập từ hoạt động mua bán ngoại hối của Ngân hàng yết giá.
Tỷ giá mua vào thấp hơn tỷ giá bán ra.
ngoại tệ.
Ví dụ: Cho Tỷ giá E(USD/VND) = 24.120 – 24.180
 Nội tệ là đồng tiền yết giá, có số đơn vị cố định và bằng 1 1. Tính theo Spread tuyệt đối và Spread tương đối
đơn vị. Spread = tỷ giá bán – tỷ giá mua = 24.180 – 24.120 = 60 điểm
 Ngoại tệ là đồng tiền định giá, có số đơn vị thay đổi 2. Tính theo tỷ lệ % - số tương đối
Spread = ((Tỷ giá bán – Tỷ giá mua)/Tỷ giá mua) * 100%

21 22

Xác định tỷ giá theo phương pháp tính chéo Phương pháp tính Tỷ giá chéo phức hợp
PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế

Có 2 phương pháp tính Tỷ giá chéo: * Phương pháp tính Tỷ giá chéo phức hợp
Trường hợp 1: Xác định tỷ giá của 2 tiền tệ ở vị trí đồng tiền định
* Phương pháp tính Tỷ giá chéo giản đơn
giá hay đồng tiền trung gian đóng vai trò đồng tiền yết giá trong cả
Tỷ giá chéo giản đơn là tỷ giá trong trường hợp không có sự chênh lệch 2 tỷ giá
giữa tỷ giá mua và tỷ giá bán của Ngân hàng yết giá. Cho các thông số tỷ giá tại ngân hàng yết giá
E(USD/VND) = x E(USD/VND) = (a,b)
E(USD/HKD) = y E(USD/HKD) = (c,d)
Công thức tính Tỷ giá chéo giản đơn: Cách xác định Tỷ giá chéo E(HKD/VND) = (x, y)

E(HKD/VND) =

* Phương pháp tính Tỷ giá chéo phức hợp Công thức tính nhanh: (x, y) = (a : d , b : c)

23 24

4
Phương pháp tính Tỷ giá chéo phức hợp Phương pháp tính Tỷ giá chéo phức hợp
PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế

* Phương pháp tính Tỷ giá chéo phức hợp * Phương pháp tính Tỷ giá chéo phức hợp
Trường hợp 2: Xác định tỷ giá của 2 tiền tệ ở vị trí đồng tiền yết giá Trường hợp 3: Xác định tỷ giá của 2 tiền tệ ở 2 vị trí khác nhau
hay đồng tiền trung gian đóng vai trò đồng định giá trong cả 2 tỷ
Cho các thông số tỷ giá tại ngân hàng yết giá
giá
Cho các thông số tỷ giá tại ngân hàng yết giá E(USD/VND) = (a,b)
E(EUR/USD) = (a,b) E(GBP/USD) = (c,d)
E(GBP/USD) = (c,d) Cách xác định Tỷ giá chéo E(GBP/VND) = (x, y)
Cách xác định Tỷ giá chéo E(GBP/EUR) = (x, y)

Công thức tính nhanh: (x, y) = (c : b , d : a) (x, y) = (a * c, b * d)


Công thức tính nhanh:

25 26

Phương pháp điều chỉnh tỷ giá Câu hỏi nghiên cứu, thảo luận và bài tập
PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế

Chính sách chiết khấu – sử dụng các công cụ lãi suất Các chế độ tỷ giá
tái chiết khấu (Rediscount policy) Ý nghĩa Kinh Tế của tỷ giá
Chính sách hối đoái – chính sách thị trường mở Các nhân tố ảnh hưởng tới tỷ giá &sự điều tiết
(Open market policy) Rủi ro tỷ giá trong các hoạt động tài chính quốc tế
Phá giá tiền tệ (Devaluation/Depreciation) Bài tập xác định tỷ giá chéo
Nâng giá tiền tệ (Revaluation/Appreciation)
Lập quỹ dự trữ bình ổn hối đoái

27 28

Nội dung chính


PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế

Khái niệm về chính sách tỷ giá

CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ Chính sách


Mục tiêu của chính sách tỷ giá

Tỷ giá
Công cụ của chính sách tỷ giá

Chính sách tỷ giá ở các nước đang phát triển

29 30

29 30

5
Khái niệm về chính sách tỷ giá Mục tiêu của chính sách tỷ giá
PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế

Ổn định tỷ giá trong phạm vi một biên độ giao động nhất định;
Góp phần ổn định thương mại, đầu tư và cán cân thanh toán
quốc tế;
Chính sách tỷ giá là những hoạt động của chính phủ (mà đại
Chủ động với sự di chuyển của các luồng vốn;
diện thường là NHTW) thông qua một chế độ tỷ giá nhất định (hay
cơ chế điều hành tỷ giá) và hệ thống các công cụ can thiệp nhằm Góp phần vào thực hiện các chuyển dịch cơ cấu kinh tế;
duy trì một mức tỷ giá cố định hay tác động để tỷ giá biến động đến Là cơ sở để chính phủ các quốc gia thực hiện các mục tiêu của
một mức cần thiết phù hợp với mục tiêu chính sách kinh tế quốc các chính sách kinh tế vĩ mô;
gia. Đảm bảo sự ổn định dự trữ quốc gia để thực hiện các nghĩa vụ
tài chính quốc tế;

31 32

Công cụ của chính sách tỷ giá Chính sách tỷ giá ở


các nước đang phát triển
PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế

Công cụ trực tiếp Công cụ gián tiếp Chính sách tỷ giá có xu hướng ít được điều chỉnh một cách linh
hoạt và thường các quốc gia có xu hướng định giá cao cho đồng
Xác lập các hạn mức, định mức
Thông qua cung cầu tiền tệ, nội tệ của quốc gia mình;
về sử dụng, dự trữ và lưu thông
thay đổi lãi suất Rất hạn chế trong sự phối hợp và kết hợp với các chính sách
ngoại tệ
kinh tế vĩ mô khác;
Can thiệp trực tiếp vào cung cầu Thông qua chính sách
Cơ chế điều chỉnh không rõ ràng và tuân thủ theo sự điều tiết
ngoại tệ thương mại quốc tế
của chính phủ;
Các công cụ áp dụng thường là trực tiếp mang nặng tính hành
Thông qua việc tác động vào
Quy định biên độ giao động sự di chuyển của các luồng vốn chính do vậy hiệu quả thấp;

33 34

Câu hỏi nghiên cứu, thảo luận và bài tập


PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Chi – Bài giảng Tài chính quốc tế

Mục tiêu và các công cụ của chính sách tỷ giá


Tìm hiểu chính sách tỷ giá của Việt Nam qua các
thời kỳ

KẾT THÚC CHƯƠNG 4


HỎI & ĐÁP 36

35 36

You might also like